________________
૧૭૮ ગુણવંત શ્રાવકે તે કદાચિત ગુણરહિત સાધુઓમાં પણ પિતાને ભાવ રાખે છે. પંચમંગલ (નમસ્કાર), પ્રતિક્રમણ (ઈરિયાવહિ), શકસ્તવ (નમુળુણ), નામસ્તવ (લોગસ્સ), ચૈત્યસ્તવ (અરિહંત), શ્રતસ્તવ (પુખરવરદી), અને સિદ્ધસ્તવ (સિદ્ધાણં બુદ્ધાણું) એ સૂત્રોના ઉપધાનતપને વિષે ત્યાં વિધિયુક્ત પ્રવર્તે છે ઈન્દ્રિયવિજયતપ, ગવિજયતપ, અને કષાયવિજયતપ વિગેરે સર્વ તપશ્ચર્યા કરવામાં અત્યંત રતિવાળે, અને પ્રતિમા તથા અભિગ્રહને ધારણ કરનાર એ શ્રાવક તે તે તપાદિક વિધિમાં અનુક્રમે પરાક્રમ–વીર્ય ફેરવનાર હેય. અહિં શિષ્ય વર્ગને એ પ્રશ્ન છે કે-વ્રત અને પ્રતિમામાં શું તફાવત છે? તેનો ઉત્તર કહે છે–પ્રતિમા “અન્નથ્થણાભોગેણું અને સહસાગારેણું” (ઈત્યાદિ) આગારના આલંબન વિનાની હોય છે, અને વ્રત “રાયાભિયોગેણું” (ઈત્યાદિ) પદ (આગાર) સહિત હોય છે માટે તે વ્રતધર્મ કહેવાય છે, અને તે વ્રતધર્મ પુનઃ ઘણભેદ સહિત હોય છે, કારણ કે જેવા જેવા પ્રકારના આગાર ગ્રહણ કરેલ હોય તેવા તેવા પ્રકારના ભેદવાળ વ્રત ધર્મ છે, પરન્તુ તમા તે તેવા પ્રકારના બહુ ભેદવાળી નથી. પ્રતિમાધરને તે જે કેઈપણ રીતે એકવાર પણ “રાયભિગ” (ઈત્યાદિ) પદનું (આગાર) આલંબન થઈ ગયું હોય તો તેને ચારિત્ર અંગીકાર કરવું પડે અથવા તે યથાયોગ્ય અનશન વ્રત અંગીકાર કરવું પડે. છે ૮૨૮૭ |
સહિત હોય છે
ના આગર