________________
પ્રયજન છે તે ભાવગુરૂ આ પ્રમાણે) શુદ્ધ ચારિત્રવાળા, ઉત્તમ દર્શન-સમ્યકત્વવાળા, તત્ત્વને માર્ગ પ્રરૂપવામાં તત્પર, મૂળગુણ અને ઉત્તમગુણરૂપી રવડે અલંકૃત એ જે સંયત-મુનિ તે ભાવસાધુ–ભાવગુરૂ કહેવાય (એજ ભાવગુરૂ) દ્રવ્યથી (બાહ્ય લક્ષણેથી) ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે–૧ મુદ્રાથી, ૨ ઉપકરણથી, અને ૩ ઉપદેશ વિગેરેથી. એ ત્રણે પ્રકારવડે શાસન અભિમુખ–સન્મુખ થયેલા લેકેને શુદ્ધ વ્યવહાર ઉત્પન્ન કરનાર છે. શાંત આકારવાળા, પ્રશાન્ત ચિત્તવાળા, દમન કરેલી ઇન્દ્રિવાળા, ધૈર્ય, વાળા, તેમજ પરિષહાદિકવડે ઉત્પન્ન થયેલ ક્રોધાદિકના કારણમાં વચન લક્ષ્મીને (વચનને) ન પલટાવે (અર્થાત્ અસત્ય ન બેલે) એવા (ભાવગુરૂ) હોય છે. ઈર્યાસમિતિ–ભાષાસમિતિ–એષણા સમિતિ–આદાનસમિતિ અને પારિઝાપનસમિતિ એ પાંચ પ્રકારની સમિતિવાળા. એ પાંચ સમિતિ તે ચારિત્રમાં જયણાપૂર્વક પ્રવૃત્તિ કરવામાં છે, અને અશુભ યેગની નિવૃત્તિ કરવારૂપ ત્રણ પ્રકારની ગુપ્તવાળા ( એવા ભાવગુરૂ હોય છે). ત્યાં આલંબન-કાળ-માર્ગણા–અને જયણા એ ચાર પ્રકારે ઈસમિતિ છે, તેમાં પણ દર્શન જ્ઞાન અને ચારિત્ર રૂપ ત્રણ પ્રકારનાં આલંબન છે૧–૧ના
તથા કાળ દરમિતિ તે દિવસને વિષે કહી છે, અને ઉન્માર્ગ વજન આડો અવળે માર્ગ છેડી ધોરી રસ્તે ૧. આકૃતિથી–પરિમિત અને પ્રમાણવાળાં ઉપકરણોથી અને
મોક્ષમાર્ગાભિમુખી ઉપદેશથી ભાવગુરૂ ઓળખાય છે – વિશેષ અર્થ ઉપદેશરત્નાકરથી જાણું.
