Book Title: Pravachana Parag
Author(s): Padmasagarsuri
Publisher: Arunoday Foundation
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008732/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga pUjya AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir namAmi vIraM girisAra-dhIrama - pravacana-parAga che : pravacanakAra : madhuravaktA AcArya zrI pAsAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba : prakAzaka : zrI aruNodaya phAunDezana kobA-382009 For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga pravacanakAra : AcArya zrImatu padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. anuvAdaka : mahendra punAtara - muMbaI prakAzaka : zrI aruNodaya phAunDezana - kobA prathamavRtti 2042 : nakala 1000 dvitIyAvRtti 2049 : nakala 1500 kiMmata rU. 20/ mudraka : dudubhi prinTarsa amadAvAda - prAptisthAna)- - zrI aruNodaya phAunDezana - kobA C.J. Shah 'Anand Ghan' 113, Manekbag Society, Ambawadi, Ahmedabad-380 015 Phone : 413314 Narendrabhai Padmavati Traders 817/1/6, Haja Patel's Pole, Opp. Shantichandra Seva Samaj, Under Vijay Classes, Relif Road, Ahmedabad-1 Phone : 35 27 78 For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samarpaNa dharma, Adarza ane mUlyonI pratiSThAne kAraNe bhAratIya saMskRti aneka jhaMjhAvAto vacce TakI rahI che. dharma e jIvananI avasthA che, anuzAsana che. dharma dvArA mAnavatA prasarI rahI che. dharma hoya tyAM arAjakatA saMbhavI zake nahIM. duniyAno koI dharma kaheto nathI ke corI karo, hiMsA karo, pApa karo, durAcAra karo. dareka dharmoe sadAcAra ane AtmAnA parama guNo upara bhAra mUkyo che. jJAna, darzana ane cAritrya e dharmanA AdhArastaMbho che. dharma sAdhanA dvArA prApta thaI zake che. ApaNe sAdhanA dvArA svayaMnI khoja karavAnI che. AtmAne jANyA vagara sAdhanAnA patha para AgaLa vadhI zakAya nahIM. A mATe kaSTa paNa thAya. sAgaranA kinAre pharavAthI motI prApta thatAM nathI. motI meLavavA mATe sAgaramAM DUbakI mAravI paDe che. dharma ane jJAnaprAptinI jemane jijJAsA che ane dharmanAM sanAtana satyone jANIne je loko potAnA jIvanane uccatara mArge laI javA Atura che, evA tamAma lokone huM A pustaka samarpaNa karuM chuM. pAsAgara For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir catkiMcita. jJAnaprAptinI jijJAsA sarva vyaktiomAM vidyamAna che. jyAM sudhI jIvana che tyAM sudhI judA judA prazno aMge jANavAnI ane teno tAga meLavavAnI jijJAsA rahevAnI. jIvanamAM ghaNA prazno manamAM ghumarAtA hoya che paraMtu tenuM samAdhAna thatuM nathI. je prazna mananA UMDANamAMthI uddabhave che tenuM samAdhAna thayA vagara rahetuM nathI. zAMti, ekacitta ane mananI ekAgratAthI keTalAka praznonuM svayaM samAdhAna thaI jAya che. prazna e cittamAM UThatI lahera che. samudramAM jema tophAna ane vAvAjhoDuM Ave tyAre lahero UmaTe che tema saMsAranA kAraNe ApaNA cittamAM lahero UmaTe che ane te prazna banI jAya che. pANI sthira thaI jAya tyAre A lahero zamI jAya che. svayaMne jamyA sivAya, aMtaramAM DUbakI mAryA sivAya ApaNe jIvana ane dharmanAM satyone samajI zakIe nahIM. AtmAnA viSayamAM, dharmanA viSayamAM ApaNe je kAMI jANavuM hoya te mananA manovikAra dUra karyA vagara saMbhavI zake nahIM. zarIranI AMkhothI ApaNe saMsArane joI zakIe paraMtu mananI AMkhothI AtmAnI anubhUti prApta thaI zake. jyAM sudhI manamAM aMdhakAra che tyAM sudhI koI paNa praznanuM samAdhAna thavAnuM nathI. saMgharSa ane vicArabhedathI prazno UbhA thAya che. jyAM sudhI samasyA che tyAM sudhI saMsAra che. pUrNatA pAmyA pachI koI tRSNA rahetI nathI. dharma e jIvananuM dhArakabaLa che. jIvananI vyavasthA ane anuzAsana che. jJAna prakAza che, to dharma tenI gati che. dharmatva dvArA Atmatva prApta karavAno manuSyano prayatna hovo joIe. Aja sudhI janmelI koI paNa vyakti potAnI tamAma icchAo pUrNa karI zakI nathI. icchAnI khAsa to mahAsAgara jevI vizALa che ane AkAza jeTalI vyApaka che. prAptimAM tRpti nathI. enAthI to AMtarajAgRti zUnya bane che. zAMti hRdayamAMthI pragaTe che. tene bahAra kyAMya zodhavAnI jarUrata nathI. saMsAranuM pANI jyAM sudhI manarUpI nAvanI bahAra che tyAM sudhI For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jokhama nathI. jyAre saMsAranuM pANI manarUpI nAvamAM praveza kare che tyAre sarvanAza sarjAya che. jIvananuM A satya che tene samajavAno ApaNe prayAsa karIe. jIvananA gahana viSayo aMge zAstrakAroe ghaNuM ghaNuM kahyuM che teno tulanAtmaka abhyAsa karIe. A mATe manane ciMtana sAthe joDIne tene jAgrata banAvavuM paDaze ane buddhine sateja karavI paDaze. paramapUjya gurudevanA sAnnidhyamAM zAstronA UMDA adhyayanathI mane je prApta thayuM che, tene pravacananA mAdhyama dvArA loko sudhI pahoMcADI rahyo chuM. A pustaka tenA phaLarUpe che. A pustaka kevuM che te huM vAcako para choDI dauM chuM. jJAnaupAsanA e to vahetI gaMgA che. zakti pramANe sau teno lAbha uThAvI zake che. - pAsAgara For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakAzakIya jaina zAsananI sevA, rakSA ane prabhAvanA karavAmAM jemaNe viziSTa amUlya yogadAna ApyuM che ane jemaNe potAnAM ciMtana, manana ane UMDA adhyayana dvArA eka navI AbhA UbhI karI che, evA suprindra pravacanakAra sadguruvarya AcAryazrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAhebanuM "pravacana-parAga' pustaka gujarAtI bhASAmAM rajU karatAM ane AnaMda ane saMtoSanI lAgaNI anubhavIe chIe. aruNodaya phAunDezane AcAryazrInAM pravacanonA saMgrahone hindI, gujarAtI, aMgrejI ane bIjI bhASAomAM rajU karIne samAjanA bahoLA vargane A jJAnasaritAno lAbha maLe tevA prayAso zarU karyA che. A agAu aMgrejI, hindI ane gujarAtImAM AcAryazrInAM aneka pustako prasiddha thayAM che, ane jijJAsu lokomAM tenI sArI evI mAMga rahI che. A pravacanamALAno eka vadhu maNako ApanI samakSa mUkatAM ame dhanyatA * anubhavIe chIe. A pustakanuM saMpAdana karIne tene saraLa ane suMdara bhASAmAM mUkvAnI jahemata uThAvanAra "muMbaI samAcAra'nA mukhya upataMtrI zrI mahendrabhAI punAtaranA ame AbhArI chIe. A pustakanuM sarasa mudraNakArya karI ApavA badala "devarAja grAphiksa'nA pArTanaro zrI jayezabhAI - azvinabhAInA AbhArI chIe. aMtamAM pU. AcAryazrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAhebe temanAM pravacanone pustakarUpe prasiddha karavA, amane ApelI anumati mATe ame temanA aMtaHkaraNapUrvakanA RNI chIe. zrI aruNodaya phAunDezana For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMpAdakIya (prathamAvRttithI) suprasiddha pravacanakAra ane jaina dharmane daidipyamAna banAvanAra AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba prakhara ciMtaka ane UMDA abhyAsI che. gahanamAM gahana viSayane saraLa bhASAmAM samajAvavAnI temanI kuneha che. samRddha zabdaprayoga ane rocaka dRSTAMto dvArA jIvana ane dharmanAM parama satyone lokonA aMtaramAM utAratI temanI manohara zailI AkarSaNanuM kendra banI che. emanI sAdhutA gauravapUrNa ane samanvayadharmI che. jIvananI pratyeka paLane teo sAdhakanI dRSTie jue che. sAdhu jIvananI kaThora paricaryAbharI kSaNomAM temanuM ciMtana aviratapaNe cAlu rahe che, ane tenA arka samA motInA A maNakAo ApaNane sAMpaDe che. ItithI aMta sudhI jakaDI rAkhavAno temanAM pravacanano jAdu che. atyAra sudhImAM prasiddha thayelAM temanAM judAM judAM pustako vAMcavAno avasara prApta thayo che. temAM UMDuM ciMtana ane manana che. dareka praznano mULamAMthI tAga levAnI ane tene tArkika rIte samajAvavAnI teozrI pAse adbhuta kalA che. temanA dareka pustakamAM kAMI ne kAMI nAvInya che. jIvana ane dharmanAM parama satyone temaNe khUba ja sAhajikatAthI samajAvyAM che. tapa, saMyama ane cAritra dvArA jIvanamAM temaNe je tejasvitA prApta karI che teno AmAM paDagho rahelo che. temanAM mananIya pravacano ane temAM raheluM sattva prAbhAvika kare evuM che. temanuM 'A pravacana-parAga' pustaka ciMtananI dRSTie sarvazreSTha che. temAM jJAnaprApti, jijJAsA, dharma, nIti, sadAcAra, satya, AtmajAgRti, Asakti, zraddhA, sahiSNutA, paropakAra vagere judA judA viSayo para talasparzI chaNAvaTa che. dAnanI yathArthatA, sAdhunI zreSThatA, svArpaNabhAvanA, maunanuM mahattva, AhAra, AcAra ane vicAra, vANI ane vyavahAra tema ja anekAntavAda jevA gahana viSayonI paNa temaNe saraLa samaja ApI che. bhASAnI saraLatA, suMdaratA ane dRSTAMtakathAo vAcakanA manane jakaDI rAkhe che. dharmajJAna ane AnaMdanI anubhUti temAMthI prApta thAya che. temAM sattva che, arthapUrNatA che. AvAM suMdara pravacanonuM saMpAdana karIne tene gujarAtI bhASAmAM pustaka tarIke rajU karavAnI mane je taka sAMpaDI che te mATe huM dhanyatA anubhavuM chuM. mArAmAM A vizvAsa mUkavA mATe pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja sAheba ane zrI aruNodaya phAunDezanano huM khUba khUba AbhArI chuM. muMbaI, tA. 1-5-'86 mahendra punAtara cha For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukramaNikA jijJAsA pravacanano prabhAva jIvana mAdhurya svArpaNa samaya goyama mA pamAyae 6. paramAtmAnI vANI dharmabindu 8. prazasta bhAvanA 9. saraLatA 10. praznottarI - vyAkhyAna For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacanaparAga 1. jijJAsA jJAnaprAptinI jijJAsA sarva vyaktimAM vidyamAna che. jyAM sudhI jIvana che, tyAM sudhI koI paNa prazna aMge jANavAnI - temAM UMDA UtarIne teno tAga meLavavAnI jijJAsA rahevAnI. ApaNe tene prazna kahIe, zaMkA kahIe ke jijJAsA; paraMtu jyAM sudhI temAM apUrNatA che tyAM sudhI pUrNatAne pAmavA ne samajavA prazna upasthita thAya te svAbhAvika che. prazno vividha svarUpanA hoya che. keTalAka evA gaMbhIra prazno hoya che, ke je UMDAM ciMtana ne mananamAMthI janme che. keTalAka prazno sAmAnya hoya che, je haratAMpharatAM paNa manaHsthiti para AkAra pAmatA hoya che, paraMtu te praznonuM bahu mUlya hotuM nathI. je prazno, dIrdhakALa paryata ciMtana ane mananamAMthI janme che tenuM mUlya kImatI motI jevuM che. UMDA ciMtana pachI je prazno Avaze te prazna vicAraNIya ane mananIya haze : te jIvananI saphaLatAnA adhyayanamAM mArgadarzana rUpa banI jaze. jIvanamAM ghaNA evA prazno hoya che je manamAM ghUmarAtA hoya che. tenI abhivyakti mATe keTalIka vakhata taka sAMpaDatI nathI, jethI A praznonuM yogya samAdhAna maLatuM nathI. prazna evo viSaya che je jijJAsAthI ane zraddhAnI bhUmikA para je pUchavAmAM Ave ane tenI pAchaLa jANavAnI-samajavAnI utsukatA hoya to tenAthI saMtoSa prApta thAya. paraMtu pUchavA khAtara ke potAnI hoMziyArI ane caturAI batAvavA khAtara puchAtA praznothI AtmatRpti prApta thaI zake nahIM. AvI dRSTi hoya to praznonA uttaramAMthI madhuratA maLe nahIM. prazna haMmezA jijJAsAnI dRSTithI karavo joIe. mAre jANavuM che, samajavuM che evI enI pAchaLanI bhAvanA hovI joIe. je prazna mananA UMDANamAMthI udbhave che tenuM samAdhAna thayA vagara rahetuM nathI. zAMti, ekacitta ane mananI ekAgratAthI svayaM keTalAka praznonuM samAdhAna thaI jatuM hoya che. prazna e cittamAM UThatI lahera che. samudramAM jema tophAna ane vAvAjhoDuM Ave tyAre lahero UmaTe che tema saMsAranA kAraNe ApaNA cittamAM lahero UmaTe che, ane te prazna banI jAya che. pANI sthira thaI jAya, tyAre lahero zamI jAya che. temAM pratibiMba joI zakAya che. mana ane citta zAMta hoya tyAre praznanuM samAdhAna temAM DUbakI mAravAthI enI meLe ja thaI jAya che. pachI A praznanA samAdhAna mATe bIje kyAMya javAnI jarUriyAta rahetI nathI. bhagavAna mahAvIra, kRSNa ane rAme koI prazna pUchyA nahotA. jyAMthI prazna upasthita thayA tyAMthI ja temaNe samAdhAna zodhI lIdhuM hatuM. temaNe potAnAmAM ja svayaM AMdolana pragaTa karyuM hatuM ane cittavRttio para aMkuza meLavIne zuddhi dvArA sAdhanA paripUrNa karI hatI. vartamAnamAM A paristhiti nathI. keTalAka prazno jIvana paryaMta For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacaparAga rahevAnA che. ApaNo je prayAsa che te parokSa che. te mATenI ApaNI eTalI dRSTi ane yogyatA paNa nathI. paraMtu prayAsa karIe to e pUrNa to nahIM ja bane paraMtu aMzataH samAdhAna jarUra prApta karI zakAya. janmathI aMdha vyakti sAme prakAza zuM che? A prazna upasthita thayo. bIjAe vyakta karelA vicAramAMthI A prakAza zuM che te jANavA tenA manamAM bhAva thayo. koI vyaktie kahyuM: "prakAza eTale sarcalAITa, DelAITa, sUryano tApa, dIpakanI jyota vagere ghaNA prakArano prakAza." aMdha vyaktie prathama prazna e karyo ke prakAzano svAda kevo hoya che? teno bIjo prazna e hato ke prakAzanI sugaMdha kevI hoya che? trIjo prazna teNe e karyo ke bhAI, mAruM hRdaya vyAkuLa thaI rahyuM che, tame mane batAvo ke prakAzanI AkRti kevI che? teno AkAra kevo che? tenI suMdaratA kevI che? praznonI hAramALA sarjAya che. bahu moTI mUMjhavaNa UbhI thaI gaI. prakAza zuM che ? aMdha mANasane kevI rIte samajAvavuM ? bahu prayAsa karavAmAM Avyo ane samajAvavAmAM AvyuM ke prakAza eTale sUryano prakAza ! sUrya zuM che? sUrya zuM che te huM tane kevI rIte samajAvuM? teno prakAza ekadama sapheda raMgano hoya che. sapheda raMga zuM che? sapheda raMga dUdha jevo hoya che bhAI. dUdha zuM che? "are mitra, dUdha zuM che te tuM samaja nathI to tuM roja pIe che, teno svAda mANe che." dUdhano svAda nahIM paraMtu tenuM svarUpa mane batAvo. teno raMga kevo che ? tenI saphedI kevI ? tane haju samajaNa paDatI nathI. sapheda raMga bagalAnI pAMkha jevo hoya che. bagalAnI pAMkha zuM che? eka eka praznamAMthI navA navA prazno upasthita thatA rahyA. samajAvavAvALo vicArI rahyo ke Ane mAre kayA kayA mAdhyamathI samAvavuM. ene samajAvavA mATe je mAdhyama che te dRSTi che; te tenI pAse nathI. huM tene kAMI paNa kahIza to temAMthI eka bIjo navo prazna upasthita thaze. teNe javAba ApI dIdho ke bagalo ekadama sapheda raMgano hoya che.' aMdha vyaktie kahyuM : te to huM samajI gayo paraMtu mAre jANavuM che ke bagalo zuM che ? For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 3 mitre tenA hAthanA izArAthI ane sparzathI tenI AchIpAtaLI AkRti racI tene kAMIka thoDuM bagalA aMge samajAvyuM. hAthane ADoavaLo karIne lAITa zuM che te samajAvavAnI koziza karI. AMzika satya tene maLyuM. tene saMtoSa thayo nahIM. te pUchavA lAgyo ke prakAzano svAda kevo che ? sugaMdha kevI che ? tenI suMdaratA kevI che ? bIjA eka mitre kahyuM : bhAI, tame thAkI jazo paraMtu tene saMtoSa thaze nahIM. e apUrNa che ane pUrNatAnA viSayamAM te kadI samAdhAna prApta karI zakaze nahIM. sIdhI vAta che - tenI dRSTino upacAra karavo jethI e satyane jANI zake. eka anubhavI vaidyane bolAvavAmAM Avyo. netracikitsA thaI gaI. AMkhe paTTI bAMdhI devAmAM AvI. vaidye kahyuM : 'AjathI 23 divasa sudhI tenI AMkhamAM koI paNa prakArano vikAra pravezavo joIe nahIM.' ArAma, vizrAma, AhArazuddhi ane upacAra pachI paTTI kholavAmAM AvI. pariNAma e AvyuM ke paTTI kholatAM ja prakAzanA mAdhyamathI prakAzano paricaya thayo. pachI tene pUchavAmAM AvyuM ke prakAza zuM che te tAre have jANavuM che ke ? teNeM kahyuM : 'bhAI, have jANavA jevuM rahyuM zuM ?' prazna ja khatama thaI gayo. prakAza zuM che te samajAI gayuM. e jANavA mATe bhASA ke zabdanA mAdhyamanI jarUra paDI nahIM. potAnA praznanuM svayaMthI ja samAdhAna thaI gayuM. prakAzane jovA mATe netro joIe. jo temAM vikAra hoya to prakAza dekhI zakAya nahIM, samajAya nahIM ane pachI te kalpanA kare ke prakAza jevuM kAMI nathI, A to ekadama khoTI vAta che. to te mAnavInI moTI bhUla gaNAya. ApaNI dRSTi jyAM na pahoMce tyAM te vastu nathI ema kema kahI zakAya ? AtmAnA viSayamAM, dharmanA viSayamAM ApaNe je kAMI jANavuM hoya te mananA manovikAra dUra karyA vagara saMbhavI zake nahIM. zarIranI AMkhothI ApaNe saMsArane joI zakIe. paraMtu mananI AMkhathI AtmAnI anubhUti prApta thaI zake. mananI aMdara mana dvArA AtmAnI zaktino paricaya thai zake. je divase manovikAro dUra thaI jaze tyAre svAbhAvika rIte ja tame A manaHsthiti prApta karI lezo. svayaM prakAza pragaTaze ane prazno AzaMkAo tirohIta thaI jaze. pachI A mATe koI mAdhyamanI jarUra nahIM paDe ane prazna pAnI koI AvazyakatA ja nahIM rahe. ApaNe samajI levuM joIe ke jyAM sudhI manano aMdhApo che, aMdhakAranuM AvaraNa che, vikAra che tyAM sudhI koI paNa praznanuM samAdhAna thavAnuM nathI. Apa navA navA prazno karatA rahezo. mahArAja sAheba dharmanA viSayamAM batAvo. huM uttara ApuM ke dharma AtmAmAM che. dharmano AtmA sAthe nikaTa saMbaMdha che. Apa have navo prazna pUchazo ke 'AtmA zuM che ?' huM kahuM ke te tame joI nathI zakatA. tame kahezo, to sAheba tenI anubhUti zuM che te samajAvo. A rIte Apa roja navA navA prazno mArI sAme upasthita karatA rahezo. huM For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 pravacana parAga tamane khoTI rIte A Ama che, tema che ema samajAvI dauM to tame ema mAnIne cAlyA jazo, A bhUla che. samajavAmAM ane samajAvavAmAM eka moTuM aMtara paDI jAya. sAcI vAta e che ke tenI bhUmikAne samajI levAno paNa ApaNe eka prayAsa karavo joIe. je prazna che te anusAra tene jANavAnI eTalI yogyatA paNa prApta karI levI joIe. tyAre e praznanI pUrNatA sudhI pahoMcI zakAya. A pachI sAdhanAnI evI sthiti UbhI thAya jemAM zabdonI jarUrata rahe nahIM. bhagavAna mahAvIre jagatanA tamAma praznonuM samAdhAna anekAMta dRSTithI karAvyuM jethI tenI aMdara baMne dRSTino samAveza thAya. ane koI paNa jAtano vaicArika saMgharSa Ubho na thAya. anekAMta evI maMgalamaya dRSTi che jyAM samAdhAna che, saMgharSa nathI. jyAM bIjAne samajAvavAnI bhAvanA che. ekbIjAne jANavAno prayAsa che. A bhUmikA para UMDANathI vicAra karavo joIe. vizvamAM A saMsAramAM evI keTalIya vastuo che je pratyakSa ApaNe joI zakatA nathI. paraMtu bIjAo dvArA athavA to paraMparAgata pramANo dvArA teno svIkAra karI levo paDe che. koI vyakti evI hoya jenI dRSTimAM saheja vikAra hoya. dUranuM joI na zake to mAinasa laeNnsa lagAvavA paDe. ekadama dUranI AkAzI cIjo jovA mATe bAyanosUla2no upayoga karavo paDe. TeliskopathI graho ane nakSatro paNa spaSTa rIte joI zakAya. dekhAtuM nathI ema tame kahI do to huM te mAnavA taiyAra nathI. to ghaNI evI bAbato che je mAnI levI paDe che. koIe paNa teno svIkAra karI levo paDe che. sAdhanAnI evI sthiti tame prApta karI lo ke jethI bahu dUranI cIjo paNa tame joI zako. potAnAthI mAMDIne sarvane jovAnI maMgaLamaya dRSTi maLI jAya, plasa ane mAinasa baMne laeNnsa ApaNI aMdara AvI jAya. dUra-najIka badhuM ApaNe joI zakIe. svayaMne prApta karI zakAya. aMtaHstala sudhI pahoMcI zakAya. pachI na to koI prazna raheze na koI zaMkA. saMgharSa ane vicArabhedathI prazno UbhA thAya che. saMsAramAM aneka prakAranI samasyAo che. jyAM sudhI samasyA che tyAM sudhI saMsAra che. pUrNatA pAmyA pachI A tRpta thaI jaze; pachI koI tRSNA raheze nahIM. 2. dharma zuM che ? dharma zuM che ? dharmanI jarUrata kyAM che ? evo prazna koIne kadAca thAya. A sAmAnya starano prazna che. emAM prAthamika jijJAsA che. ApaNe jANIe chIe ke saMsAramAM je kaMI cIjo ane padArtho che te temAMthI zakti meLave che. zakti vinAnI koI paNa cIja gati prApta karI zakatI nathI. ghaDiyALane calAvavA mATe cAvI devI paDe che. moTara rAkhIe to temAM peTrola bharavuM paDe che. to ja temAM UrjA pedA thAya che ane te gati karI zake che. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 5 jIvanane calAvavA mATe paNa zarIrane khorAka ane pANI pUruM pADavuM paDe che. zaktio Ave che tyAre jIvanamAM vicAro sphure che ane jIvana gatimAna bane che. AvI rIte dharmanA mAdhyamathI AtmAnI aMdara eka zakti UbhI thAya che. satkartavyo ane saddavicArothI A zakti, AMtarika UrjA vadhu prajvalita bane che. dharma e AtmAnI tRptinuM sAdhana che. A kriyAthI AtmAmAM parama zakti ane prabaLa bhAvanA UbhI thAya che. dharmane jIvanamAM eTale atyaMta jarUrI mAnavAmAM Avyo che. bhojana nahIM hoya to cAle paraMtu dharma vagara cAlI zake nahIM. dharma na hoya to AtmAno vikAsa thaI zake nahIM. dharma e jIvananI avasthA che. jIvanamAM dharmanI zI jarUrata che ? evo prazna karanArane eTalI khabara hovI joIe ke dharma eka anuzAsana che. jIvanane gatimAna banAvavAnuM parama sAdhana che. e baMdhana nathI. dharmanI sAthe prema AvI jAya to e baMdhana mokSanuM kAraNa banI jAya. dharma saMsAranAM baMdhanothI mANasane mukta banAve che ane tene mokSa tarapha laI jAya che. AmAM premanuM tattva sAmela thavuM joIe. dilamAM evI bhAvanA pragaTa thavI joIe ke mAre mArA AtmakalyANa ane sarva AtmAonA kalyANa mATe dharma dvArA jIvananI vyavasthA prApta karavI che. dharma e AtmAnI vastu che. te AtmAthI bhinna nathI. AtmA svayaM dharmamaya che. te mUrchita dazAmAM che. tene premathI jAgrata karavAnI jarUra che. Aga ane AganI garamI alaga nathI thaI zakatAM, pANI tenI zItalatAthI bhinna hoI zake nahIM. A baMne guNa ane guNI eka ja jagyAe hovAnAM. jyAM AtmA nAmanuM dravya che tyAM dharma nAmano guNa paNa vidyamAna raheze. vastuno svabhAva ja teno guNadharma che. 'vastu sAo dhammo' bhagavAna mahAvIre jJAna ApyuM che, ke vastuno svabhAva e teno dharma che. Agano svabhAva che jalAvavuM, te teno dharma. pANIno svabhAva che zItalatA, te teno dharma. AvI rIte AtmAno svabhAva paropakAra vRtti, sadAcAranI vRtti. A badhAne dharma mAnavAmAM Avyo che. dharma zabdanI vyAkhyA ghaNI vyApaka ane vistRta che. ApaNe lokoe zabdonA paeNkiMgamAM dharmane saplAya karavAnuM cAlu rAkhyuM che. A bhUla ApaNI che. paramAtmAe kadI kahyuM nathI ke dharma saMpradAya che. paramAtmAe to sarvanA kalyANa mATe dharma prarUpela che. evI vyAkhyA ApavAmAM AvI che ke aMtaHvaLa zuddhitvam ti dharmatvam ! aMtaHkaraNanI pavitratA e dharma che. vicAranI pavitratAmAM jAti, saMpradAya, deza ke e kyAM janmyo che tenuM koI mahattva nathI. tenuM aMtaHkaraNa zuddha ane sApha che ke nahIM te ja mAtra jovAnuM che. mAnavatAnI dRSTithI mAnavatA para vicAra karavAno che. AtmAnI dRSTithI jagatanA prANImAtrano paricaya karavAno che. premanA mAdhyamathI A paricaya For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga je prApta thaI jAya to te gharma banI jAya che. gharma evI koI vastu nathI ke maMdiramAM javAthI mANasa gharmI banI jAya che. masjidamAM jaIne namAja paDhavAthI dharma prApta thaI zakato nathI. upavAsa ke anazana karavAthI mAtra dharma maLI jato nathI. ApaNe ghaNI jhINavaTathI dharmanA siddhAMtone jovA joIe. duniyAnA badhA dharmomAM kAMIka ne kAMIka vizeSatA che. judA judA vicAro che. alaga alaga prakAranuM ciMtana che. bhagavAna mahAvIre anekAnta dRSTithI A badhAno samanvaya karyo che. anekAnta dRSTi zuM che te aMge nIcenuM dRSTAMta samajavA jevuM che. varasAdanI mosama hatI. cAre bAju anarAdhAra varasAda varasI rahyo hato. varasAdane kAraNe pracaMDa pUra UmaTatAM AkhuM gAma taNAI rahyuM hatuM. pANImAM eka moTuM lAkaDuM tarI rahyuM hatuM. tenA para cAra deDakAo besI gayA hatA. AmAMthI eka moTo vicAraka hato, bujharga hato. jIvana ane duniyAno ene anubhava hato eTale A badhuM tAMDava joIne te mauna dhAraNa karIne beTho hato. jarUra paDe e sivAya na bolavuM evuM teNe manamAM nakkI karyuM hatuM. bIje deDako hato. tenAthI cUpa rahevAyuM nahIM. teNe kahyuM : ke ghaNuM suMdara thayuM, AkhuM gAma taNAI gayuM. paraMtu ApaNe salAmata bahAra nIkaLI gayA. AgaLa bolatAM teNe kahyuM: A lAkaDuM kevuM sarasa rIte tarI rahyuM che? te gatimAna che. ApaNe jarUra lakSa sudhI pahoMcI zakIzuM. A sAMbhaLIne trIje deDako chaLI UThyo. teNe virodha karatAM kahyuM ke tuM khoTuM bolI rahyo che. lAkaDuM vahI nathI rahyuM paraMtu nadI vahI rahI che. eke kahyuM lAkaDuM vahI rahyuM che. bhAre vivAda sarjAI gayo. baMne potapotAnAM maMtavyo para makkama hatA. trIjo deDako je atyAra sudhI cUpa hato te yogadarzanamAM nipuNa hato. te khUba ja AdhyAtmika ane jagatane potAnI draSTithI jovAvALo hato. ghaNI vyaktio evI hoya che je potAnAM cazamAMthI duniyAne jotI hoya che. emanI pAse UMDI dRSTi hotI nathI. A deDakAe sApha kahI dIdhuM : "tame baMne khoTA cho." tame samajatA nathI. nathI lAkaDuM vahI rahyuM ke nathI nadI vahI rahI. paraMtu ApaNe khuda vahI rahyA chIe. yogadarzanamAM pAtaMjala jevA mahAna RSie paNa kahyuM che ke ApaNe khuda vahI rahyA chIe. ApaNA mananI aMdara pravAha che. mana pravAhI che te vahetuM rahe che ane te gatinI aMdara ApaNe vahI rahyA chIe. A traNe deDakAo potapotAnA vicArone pakaDIne besI gayA. cotho deDako je mauna dhAraNa karIne beTho hato ene bolavuM nahotuM paraMtu bolavAnuM jarUrI banI gayuM. teNe joyuM ke ahIM moTo saMgharSa thaI rahyo che. dharmane nAme adharma thaI rahyo che. A traNamAM ekAMta dRSTi che, teo potapotAnI rIte sAcA che, paraMtu A saMpUrNa satya nathI. teNe traNe deDakAone uddezIne kahyuM : "bhAIo, tame traNe sAcA cho ane khoTA paNa cho,, traNe deDakAo bolI UThyA : A baMne vAta sAcI kaI rIte hoI zake? A jJAnI deDakAe kahyuM: "syAdvAda' enuM ja nAma che. tame traNe sAcA paNa For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga cho ane khoTA paNa cho. tame traNe alaga alaga dRSTithI kahI rahyA cho. tamArA traNenA kathanamAM AMzika satya che, khaMDita satya che. tamArA traNenA kathanane eka karI devAmAM Ave to saMpUrNa satya banI jAya, mana paNa vahe che, yoga ane adhyAtma dRSTithI vicArane pravAha mAnavAmAM Avyo che eTale e bilakula sAcuM che, ke tame teno anubhava karI rahyA che. tamArA mananI aMdara je vicAro che te pravAhita thaI rahyAM cho. A traNe satya che. savAla Avyo : 'A traNe satya kaI rIte hoI zake ?' teNe kahyuM : 'huM asatya bolato nathI. huM je kahuM chuM te sAcuM che. tame traNe sAcA paNa cho ane khoTA paNa cho. A traNe deDakAone thayuM, A deDako ApaNane banAvI rahyo che. tethI troe tenA para AkramaNa karyuM. ane tene dariyAmAM DUbADI dIdho. sAcuM bolavAnuM A pariNAma AvyuM. vAstavika jIvanamAM paNa ApaNI AvI ja sthiti che. AMzika satyane pakaDIne ApaNe tenI 52 dharmanuM lebala lagAvI daIe chIe. ane vicAranA saMgharSamAM AvIne anekAMtanI hatyA karI nAkhIe chIe. ema karavuM joIe nahIM. Ama karavAthI satya kadI pragaTa thAya nahIM. satyanI ApaNe ijArAzAhI lIdhI hoya ema ApaNe mAnIe chIe. sadIothI cAlI AvelI khoTI mAnyatAo ane paraMparAnA ApaNe zikAra banyA chIe. paraMtu A badhAmAM je parama satya che teno svIkAra karyA vagara cAlaze nahIM. parama satya sApekSa che. A badhA praznone sApekSa dRSTithI jovA paDaze. A badhA prazno para je vicAra karavAno che te paNa A dRSTithI karavo paDaze. vicAranA UMDANamAM jaIe to ApaNane mAlUma paDe che ke keTalIka bAbatamAM satya jUTha banI jAya che ane jUTha satyanuM sthAna dhAraNa kare che. mANase buddhino khoTI rIte upayoga karyo che. AtmAne mATe buddhino saMmizra prakArathI upayoga karyo nathI. tattvanI dRSTithI AtmAne jANavAno, samajavAno prayAsa karyo nathI jene pariNAme dharma ane AtmA aMge prazno UThI rahyA che. zaMkAo utpanna thaI rahI che. Ane kAraNe manamAM samAdhAna thatuM nathI. paraMtu aneka navI navI zaMkAo AkAra dhAraNa karI rahI che. jyAM zaMkA che, tyAM samAdhAna kaI rIte prApta karI zakAya ? kALanA pravAhamAM AvA prazno ghaNI vakhata UThyA che. eTalA mATe bhagavAna mahAvIre anekAMta dRSTi ApI che. ekAMta dRSTithI athavA potAnI dRSTithI jozo to samAdhAna nahIM thAya. ane je kAMI DhUMDhazo temAM saMtoSa nahIM maLe. jIvanamAM sauthI vadhumAM vadhu dharmanI jarUrata che. jIvanamAM dharmanI vyavasthA dUra . thaI jAya to arAjaktA phelAya ane niyaMtraNa rAkhavAvALuM koI tattva rahe nahIM. ApaNe tyAMnA Adarzo juo, cInanAM Adarzo juo, romana saMskRtine pahecAno. prAcIna itihAsanA pRSThone phaMphoLo to mAtra eka satya prApta thaze ke dharma dvArA mAnavatA prasarI che. dharma dvArA je dRSTikoNa apanAvavAmAM Avyo hato temAM suvyavasthA hatI. rAjA rAmacaMdrajInuM rAmarAjya kevuM hatuM ? zrIkRSNanA samayanI For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana 5rAga vyavasthA kevI hatI? gharma, Adarza ane mUlyonI kevI pratiSThA hatI? loko A mATe jAnanI kurabAnI karatAM acakAtA nahIM. jaina itihAsa dvArA juo -- AdinAthajI bhagavAnanA samayamAM kevI vyavasthA hatI ? kevI zreSTha paraMparA hatI ? jemAM avyavasthA ke arAjakatAne jarA paNa sthAna nahotuM. gharma ane sadAcAranA mArge cAlanArA loko hatA. UMcA Asane besanArAonI A aMge savizeSa javAbadArI rahetI. pApathI loko dUra rahetA. pApa karavuM e potAnI hatyA karavA jevuM che ema loko mAnatA. khoTuM kAma karavAthI tenuM pariNAma bhogavavuM paDe che tethI loko tenAthI dUra rahetA. dareka bAbatano mAnavatAnI dRSTithI vicAra karavAmAM Avato hato, saMyama hato, maryAdA hatI, paraspara Adara ane sneha hato. gharmane yathArtha rIte samajavAmAM Ave ane tenuM pAlana karavAmAM Ave to corI ane durAcAra baMdha thaI jAya. gharmamAM bAhyarUpane ApaNe svIkAryuM che paraMtu tenI 'bhItaramAM ApaNe UtaryA nathI. AMtarika dRSTithI teno paricaya karyo nathI. keTalIka vakhata laukika dRSTithI ApaNe dharmane svIkArI laIe chIe. tethI bhramaNA UbhI thAya che. dharma e jIvananI vyavasthAnuM Avazyaka aMga che, arAjakatAne dUra karavAnuM eka sAdhana che. bAlyAvasthAthI jo A saMskAranuM siMcana thAya to saMsAramAM gharmano kadApi virodha thAya nahIM. duniyAno koI dharma kaheto nathI ke corI karo, hiMsA karo, pApa karo, durAcAra karo. duniyAnA tamAma dharmoe sadAcAranA A Arya satyano svIkAra karyo che. AtmAnA parama guNone jANavA e sAco dharma che. dharmane koI lebala nathI ke koI TreDamArka nathI. bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke mANasane savahevAra ane tenA sadguNo tene dhArmika banAve che. dharma zabda pR dhAtumAMthI banyo che jeno artha thAya che - "ghAraNA, dharma ucyate." je AtmAne saddaguNamAM rAkhe che. durgati pratata prAnA ghArayati Iti gharmaH" durvicAro ane kumArge jatA roke, aTakAve ane saMyamita banAve te gharma, dharma e ja mANasane kharAba raste jatA roke che. pahelAM loko imAnadAra hatA. dharmanA mArganuM anusaraNa karanArA hatA. gharmanA pAlana mATe prANano bhoga ApatAM acakAtA nahotA. deza sukhI hato, suvyavasthA hatI. jIvana saMgItamaya hatuM ane parama AnaMda hato. jeTalA ApaNe dharmathI dUra gayA teTalI dezamAM arAjakatA AvI. mANasamAMthI mANasAI cAlI gaI. manamAM vikAro utpanna thaI gayA ane A badhAM aniSTo sarvanAzanuM kAraNa banI gayAM. gAMdhIjIe je Adarzone apanAvyA hatA te dharmanA Adezo hatA. ApaNA je mahAna puruSo thaI gayA temanA jIvanano e nicoDa hato. dharmagraMthonI AjJAnuM e anusaraNa hatuM. gAMdhIjIne dharma pratye UMDI zraddhA hatI. gAMdhIjInAM mAtA satyaniSTha hatAM ane pitA vaiSNava hatA. gharamAM jaina sAdhu mahAtmAonuM Agamana rahetuM. gAMdhIjIe vilAyata javAno nirNaya karyo tyAre mAtA-pitAe te mATe anumati For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacanaparAga ApavAno inkAra karyo. pitAe kahyuM, huM tyAM javAnI rajA nathI Apato. tyAM jaIne tuM gharma, saMskRtine bhUlI jAya, khoTuM kAma karI nAkhe ke bahAranI - videzanI saMskRtimAM rahIne tAruM patana thAya. gAMghIjIe mAtAne samajAvavAno prayatna karyo. ane anumati mAgI. tyAre mAtAe kahyuM : ApaNA gharamAM sAdhu mahArAja gocarI levA Ave ane te anumati Ape to huM te svIkArIza. gAMdhIjIe potAnI AtmakathAmAM A vAta lakhI che. AtmakathAnA pahelAM prakaraNamAM temaNe lakhyuM che, ke "amArA ghara para saMpUrNa dekharekha jaina sAdhunI hatI. temane pUchyA vagara gharamAM koI kAma karavAmAM AvatuM nahIM. A parathI samajAya che ke jIvanamAM sAdhu ane saMta puruSonuM mArgadarzana keTaluM mahattvanuM hoya che. - sAdhu mahArAja gocarI mATe ghara para AvyA tyAre mAtAe pUchayuM : "Ane videza javuM che, to zuM karavuM ?" dharmanI maryAdo tene batAvo - sAdhue kahyuM : traNa pratijJA dhAraNa karo - mAMsa nahIM khAvuM, zarAba na levo ane parastrIgamana na karavuM - A traNe pApanAM mukhya dvAra che : gAMdhIjI ApaNI saMskRtine anurUpa A traNe niyamo laIne videza gayA. gAMdhIjI lakhe che ke A traNe niyamono temanA jIvana para khUba prabhAva paDyo. tenAthI teo ahiMsaka banyA ane ahiMsAmAM vizvAsa Ubho thayo ane apAra zraddhA jAgrata thaI. A paraMparAthI temano AtmavizvAsa thayo. A parathI dharmanuM keTaluM mahattva che te sau koI samajI zakaze. dharma ApaNane kharAba raste jatA roke che. jIvananuM nAva kharAbe na caDI jAya tenI A breka che. dharma ApaNane baMdhanamAM nathI mUkato. ApaNI sAthe koI jabarajastI nathI. dharma ApaNI pAsethI kAMI laI leto nathI paraMtu te jIvana jIvavAnuM bhAthuM Ape che. dharma dvArA eka gAMdhI pedA thayA to temaNe ApaNA dezane AjhAda banAvyo. eka vyakti baMdhanamAMthI mukta thaI to teNe badhAne baMdhanamAMthI mukta karyA. kahevAnuM tAtparya e che ke eka vyakti samaSTinuM parivartana lAvI zake che. gAMdhIjI kahetA ke "huM khorAka choDI zakuM chuM paraMtu paramAtmAnI prArthanA kadI choDI zakato nathI. koIe temane pUchyuM : dezane jAgrata karavAnI tAkAta tamArAmAM kayAMthI AvI? temaNe javAba Apyo ke "dharmanA prANatattvane meM hRdayamAM utAryuM che.' gAMdhIjIe potAnA jIvana ane AcaraNa dvArA satyane pragaTa karyuM che. rAjanIti jevA viSayamAM temaNe satyano prayoga karyo. satyanA mArge teo cAlyA ane aneka saMkaTo ane musIbato veThI. paraMtu tenuM pariNAma suMdara AvyuM. satyano vijaya thayo. eka vyaktie gAMdhIjIne pUchyuM : Where can I Find truth - satya mane kyAMthI maLaze ? gAMdhIjIe kahyuM : "No Where' kayAMyathI nahIM. satya e bajAra cIja nathI ke kyAMyathI paDIkuM vALIne te lAvI zakAya. temaNe kahyuM : "One can find truth in one's own heart'' satya ApanA hRdayamAM che. AtmAno e guNa che. tyAMthI ja te tamane prApta thaze. sAcuM bolavuM zIkhavuM paDatuM nathI. bALaka e For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 pravacana parAga khuda zIkhI jAya che. paraMtu jUThuM tene zIkhavavuM paDe che. eka jUThane badale aneka jUTha UbhAM karavAM paDe che. satya e AtmAno dharma che. satyano svIkAra karavo e dharma che. dharmanI judI judI ghaNI vyAkhyAo che. je dRSTikoNathI joIe te rIte te dharma che. mAtA-pitA pratyenuM kartavya e dharma che. rASTra pratyenuM kartavya e rASTradharma che. parivAranuM poSaNa e parivAra-dharma che. insAnane bacAvavo e insAniyata dharma che. dharmanI paripUrNa vyAkhyA che - cittanI zuddhi. AtmAnI malinatAne dUra karavI, vikAromAMthI AtmAne mukta karavo e sAco dharma che. moTara bhale game teTalI suMdara hoya paraMtu temAM breka na hoya to pariNAma ? durghaTanA. AvI rIte dharma jIvanamAM brekanuM kAma kare che ane durghaTanAmAM jatAM ApaNane roke che. bhoganA atirekanuM zuM pariNAma AvyuM che te ApaNe najare nihALI rahyA chIe. amerikAe bhautika siddhi meLavI paraMtu saMtoSa Ubho thayo nahIM. bhautika sukhanI eNlarjI UbhI thaI gaI. loko tenAthI thAkI gayA. kaMTALI gayA. temane parAkASThA parathI pAchA pharavuM paDyuM. bhagavAM vastro, mALA, kIrtana vageremAM UMDuM sukha mAlUma paDyuM. Aje ApaNI saMskRtino tyAM svIkAra thavA lAgyo che. tenAthI lokone mAnasika zAMti prApta thaI che. * hakIkatamAM dharma e jIvananuM baLa che. jIvananI vyavasthA che. ane AtmAnA vikAsa mATe e atyaMta Avazyaka che. 3. mokSano artha zuM che ? dharma ApaNe karIe chIe; kArya ApaNe karIe chIe. paramAtmAe pahelethI ja kahyuM che ke kArya karatA raho. koI paNa vastunI icchA-lAlasAthI Apa kArya karazo to e khoTuM che : yevAdhiAraste mA tevu vAcana kArya karatA raho karmamAM vizvAsa rAkho. phaLanI AzA rAkhazo nahIM. phaLa to enI meLe maLI raheze. koI paNa kAryanuM pariNAma to UbhuM thavAnuM ja che. paraMtu icchita lAlasAthI - jhaMkhanAthI kArya karavuM e galata rasto che. dharmano upayoga AtmA mATe, paropakAranI bhAvanA mATe karavAno che. mokSa to enI meLe maLavAvALI cIja che. jIvananI pUrNatA e ja mokSa che. aMte to dharmano mArga e ja mokSano mArga che. 1 dIvo baLe che ane jyAM sudhI baLe che tyAM sudhI e kAryarata che. paraMtu e kAryanuM zuM pariNAma Avaze teno te kadI vicAra karato nathI. tenuM kArya baLavAnuM che ane jyAre dIvo bUjhAI jAya che tyAre prakAza adRzya thaI jAya che. to A prakAza gayo kyAM ? Apa kaho ke A prakAza kyAM adRzya thaI gayo ? A praznano uttara Apo pachI ja huM ke tame kyAM javAnA cho ? je rIte prakAza vilIna thaI jAya che, lupta thaI For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 11 jAya che, nirvANa prApta karI le che tyAre tenuM koI astitva rahetuM nathI; punarAgamana thatuM nathI. e prakAza pachI dIpakanA koI paNa prakAranA baMdhanamAM pharI Avato nathI. enuM kArya, kAraNa ane karma naSTa thaI jAya che. AvI ja AtmAnI sthiti che. paripUrNa sthiti. jyAM koI baMdhana nahIM, karma nahi, IcchA nahIM, tRSNA nahIM, lobha-lAlaca nahIM, saMsAramAM pharI Agamana nahIM, koI kArya nahIM, kartA nahIM, kAraNa nahIM - kAMI paNa nahIM. AvI sthitimAM AtmAno praveza thaI jAya tene mokSa mAnavAmAM Ave che. A niraMjana, nirAkAra, jyoti svarUpa che. eka jyotimAM pacAsa jyotino samAveza thaI jAya che. AvI ja rIte, eka AtmAmAM anaMta AtmAono samAveza thaI jAya che. Ane ja nirvANa athavA to mokSa kahevAmAM AvyuM che. A paristhiti prApta thatAM haMmezAM tyAM koI IcchA nathI rahetI. badhAM duHkhanuM mULa IcchA ane tRSNA che. A mULa vastu ja khatama thaI jAya che pachI atRpti rahetI nathI. jyAM icchA nathI rahetI, atRpti nathI rahetI, te nirvANa che. dIpaka potAnA kAryane pUrNa karIne bUjhAI jAya che. tyAre te nirvANa thaI jAya che. tene ApaNe pharIthI jANI zaktA nathI, joI zakatA nathI. e prakAza gayo kayAM ? mAlUma nathI paDatuM ke e prakAza kyAM cAlyo. gayo, kevI rIte cAlyo gayo. padArtha kadI nAza pAmato nathI. vijJAnanI bhASAmAM kahIe to koI paNa paramANu kadI nAza pAmato nathI. paramANune kAyamI mAnavAmAM Avyo che. tenuM svarUpa badalAya che paraMtu teno nAza thato nathI. e prakAza ane paramANu che paraMtu ApaNe tene joI zakatA nathI. tenuM zuddhIkaraNa thaI gayuM te padArtha tenI mULa sthitimAM cAlyo gayo. have e sthitimAM koI parivartana nahIM Ave. have te koI baMdhanamAM Avaze nahIM. to AtmAnI potAnI evI svayaM sthitinI prApti e nirvANa che. potAnI parama sthiti eka vakhata prApta thaI jAya pachI A saMsAramAM AvavAnuM koI prayojana rahetuM nathI. mamatva, icchA, tRSNAnuM koI AkarSaNa rahetuM nathI. icchAomAMthI mukti e nirvANano mArga che. gharmanI jarUriyAtamAM pahelo prazna dharmanA pariNAma aMge pUchavAmAM Avyo che. bIjo prazna mola zI che? ane trIjo prazna e thayo che ke gharmanI vyAkhyA zuM che? meM Apane kahyuM che ke tenI alaga alaga vyAkhyAo che. lokoe potapotAnI rIte tene apanAvI lIdhI che. lAMbA samayathI cAlI AvatI vastuomAM vikRti AvI jAya che. A vikRtione dUra karIne temAM saMskAranuM siMcana karavuM ane tenA mULa svarUpane jAgrata karavuM e dharma che. bhagavAna mahAvIre gharmanA vizuddha svarUpamAM AtmA para bhAra mUkyo che vikRtio saMsAramAMthI UbhI thAya che. A badhI vAtone yathArtharUpamAM samajAvavA mATe mahAna AcAryoe alaga alaga mAdhyamo apanAvyAM hatAM. bALaka skUlamAM jatuM nathI tyAre Apa tene samajAvo cho. kharA arthamAM tene paDhavo cho. tamane tenA pratye prema che eTale caoNkaleTa-pIparamiTanuM pralobhana Apo For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 pravacana parAga cho. A pralobhanathI te skUlamAM jAya che. abudha bALakane khabara nathI hotI ke tenA skUlamAM javAthI tenuM kalyANa sadhAze ke nahIM. paraMtu skUlamAM javAnuM thAya tyAre tamArA para nArAja to jarUra thaze paraMtu pralobhananA AkarSaNathI te skUlamAM jAya che. tene manamAM thAya che ke nahIM jAuM to cAra AnA maLaze nahIM. huM jaIza to mane kAMika maLaze. A bALako jene bhaviSyane jANavA mATenI koI dRSTi nathI, buddhinI paripakavatA nathI, baudhika vikAsa nathI - pralobhanathI bALaka na mAne to tame kaThora bano cho, tene thappaDa lagADI do cho. bhayathI te skUlamAM javA taiyAra thAya che. abhyAsa mATenI tenI samaja nathI, tenAthI zuM phAyado che tenuM tene bhAna nathI. prAthamika zikSaNamAMthI te mAdhyamikamAM Avaze tyAre thoDI samaja UbhI thaze ane ucca zikSaNamAM te praveza karaze tyAre abhyAsamAM svayaM ruci UbhI thaze. potAnuM bhaviSya te sArI peThe samajaze. A samaye pralobhana ke bhayanI jarUrata raheze nahIM. e premanA mAdhyamathI pUrNa banI jaze. ghaNA loko evA hoya che. teo pUche che H mahArAja sAheba, upAzrayamAM to AvuM, vyAkhyAna paNa sAMbhaLuM, derAsaramAM paNa jAuM paNa AmAM maLaze zuM ? e to batAvo. huM temane kahuM chuM bhagavAnanI bhakti karo jarUra maLaze. AtmazAMti maLaze, AMtarika sukha maLaze. je loko kAMI karatA nathI tenA karatAM je loko kAMIka thoDuM paNa kare che te icchavAyogya che. huM tamane kahuM ke AmAMthI kAMIka maLaze ane tamo karo te to eka prakAranuM pralobhana che. A rasto sAco nathI. huM haMmezAM kahuM chuM paramAtmAnI bhakti karo, paramAtmA zuM nathI Apato ? jyAM sudhI loko A bAbatane samaje nahIM tyAM sudhI pralobhana A mATenuM mAdhyama bane che. sadvicArathI prApta karI zakAya evI A bAbata che. koI paNa kAryanI saphaLatAmAM paNa izvaranuM sAnnidhya jarUrI che. izvaranI kRpAne haMmezAM yAda rAkhavI joIe, nahIMtara mANasamAM ahaMkAra ane vikAra Ubho thAya. potAnA prayatna ane prArabdhathI kArya saphaLa thAya topaNa tenI pAchaLanI izvaranI kRpAne bhUlavI joIe nahIM. pralobhana eka mAdhyama che. to bIjuM mAdhyama che bhaya. bhaya vagara prIti nahIM. je loko pralobhanathI mAnatA nathI temane huM kahuM chuM ke bhAIo, AnAthI tamane moTI sajA thaze. jo tame Ama nahIM karo to tenuM pariNAma bhayaMkara Avaze. bhayathI tame bhAgo cho paraMtu A sAco rAha nathI. dharmane tame sAcI rIte samajazo ane jIvanamAM utArazo eTale A badhAM pokaLa mAdhyamonI jarUra raheze nahIM. dharmane samajavA mATe prema eka baLavattara mAdhyama che. A mAdhyama pUrNatA tarapha laI jaI zake che. tenAthI jIvananI badhI samasyAnuM samAdhAna thaI jAya che. enAthI eka evI sthiti UbhI thAya che ke svayaM tame izvaranA dvAra para UbhA rahI jAo cho. A mATe prayatno karavA paDatA nathI. ApaNe premanA mAdhyamathI paramAtmA sudhI javAnuM che paraMtu A premanI galI ekadama sAMkaDI che. For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 pravacana parAga tulasIdAse kahyuM che ke "nI gatI ati saMvarI tApe to na sama paramAtmAnA dvAra para javA mATenI galI khUba ja sAMkaDI che. temAM tame ekalA jaI zakazo. tamArI sAthe dhana, dolata, parivAra, saMsAra e badhuM AvI zakaze nahIM. A badhuM choDIne tamAre ekalA javuM paDaze, to ja tame paramAtmAnuM sAnnidhya mANI zakazo. AvI paristhitimAM tame paramAtmAnI pAse jazo ane paramAtmA banIne pAchA Avazo. paraMtu tyAM kAMI paNa laIne javAnuM nathI. koI paNa praznanuM samAdhAna svayaM dvArA ja prApta thaI zake. e mATe manane sApha karavuM paDe. magajanI aMdara aneka prazno gUMcavAyelA hoya. mana cAre bAju dareka vastumAM bhaTakatuM hoya tyAre koI paNa praznanuM samAdhAna thaI zake nahIM. pahelA dimAgane khAlI karavuM paDe. ahIM ApaNe be Treka para cAlI zakIe nahIM. mana saMsAranA vikAromAM bhaTakatuM hoya ane sAthe Izvarane pAmavAnI mahecchA hoya e be kema banI zake ? kahevAnuM tAtparya e che ke jagatanI bhIDamAMthI ApaNe mukta banavAnuM che. mananI aMdaranA A badhAM dhamasANamAMthI ApaNe alaga, alipta banavAnuM che. A badhI vastune samajAvavA mATe huM eka mAdhyama chuM - pUrNatA to tamane svayaMmAMthI prApta thaze. keTalAka loko pUche che dharma eka che ke aneka ? deva ane paramAtmAmAM kAMI bhinnatA che ke ? prathama to deva ane paramAtmA zuM che te samajIe. deva eka keTegarI che. yoni che. e pharIthI janma dhAraNa karI zake che. emanuM pharIthI Agamana thaI zake che. temAM rAga, dveSa, IcchA ane tRSNA che. sAthe sAthe AzIrvAda, varadAna, zApa e badhuM paNa hoya che. teo ApaNAthI vadhu zaktizALI che - mAnavayoninI jema devayoni mAnavAmAM Ave che. - jyAre paramAtmA paripUrNa che, temAM apUrNatAne sthAna nathI. je paripUrNa che te paramAtmA. jeo apUrNa che paraMtu jemanI pAse puNya adhika che teo deva che. ApaNe paramAtmAnI upAsanA karIe chIe. ApaNe saMsAranA paribhramaNamAMthI mukta banavAnuM che.dharmanI mAraphata ApaNe AtmAne dhAraNa karavAno che. dharmanA mAdhyamathI ApaNe dhyeya sudhI pahocavAnuM che. devayoni alaga che, paraMtu paramAtmA to devonA deva mahAdeva che. jeoe mokSa dhAraNa karelo che teonuM have A saMsAramAM Agamana nathI. teoe pUrNatA prApta karI lIdhI che. emanA vicAramAMthI ApaNe prakAza prApta karavAno che. duniyAmAM judA judA dharmo che. alaga alaga paMtho che. eka ja vastu che paraMtu tene judA judA nAmothI oLakhavAmAM Ave che. padArtha eka che paraMtu paricaya aneka. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 pravacana parAga alaga alaga dharmo che. khristI dharma che, islAma paNa gharma che, jaina che, bauddha che ane hiMdu. evA bIjA ghaNA dharmo che. alaga alaga darzano che. dharmanI ghaNI alaga alaga vicAradhArAo che. ApaNe muMbaI javuM hoya to vimAnamAM jaI zakIe, Ta namAM jaI zakIe, helikaoNpTara dvArA paNa jaI zakAya, moTara sAIkala. sAIkala ane baLadagADImAM paNa tyAM sudhI pahoMcI zakAya. eka ja sthaLe pahoMcavAnuM che paraMtu alaga alaga mAdhyamo dvArA. ApaNuM lakSya eka che, sAdhano judAM judAM. bhagavAna mahAvIre A mATeno zaoNrTa-kaTa batAvyo che. suparasonika jeTa jevo A rasto che. saMpUrNa tyAga karIne, vicArothI mukta banIne tame mokSa mArgamAM cAlyA jAo. saMsAramAM tame bhaTakavA mATe AvyA nathI, lakSa prApta karavA mATe AvyA cho. A saMsAra, mAnavajanma rakhaDavA mATe nathI. paramAtmAe kahyuM che ke saMsAramAM tame yAtrI banIne AvyA cho. tamAre yAtrAnuM lakSa prApta karI levAnuM che. lakSa vagarano vihAra e bhaTakavAnuM che. lakSa sAtheno vihAra e yAtrA che. judA judA dharmo che. judI judI vicAradhArAo. tame je DerImAMthI dUdha lAvo cho te dUdha sapheda hoya che. dUdha devAvALI gAya kALI, sapheda, lAla ane pILI paNa hoya che. paraMtu dUdha to eka ja raMganuM hoya che. dharmanI upara bhale judAM judAM lebalo lagAvavAmAM Ave paraMtu chevaTe to badhAnuM lakSa eka ja che. dharma to eka ja che paraMtu tenA paricaya ane mAdhyamo alaga che. lakSa eka che paraMtu rastAo judA judA. khristI, islAma, hiMdu, jaina, bauddha vagere judA judA dharmo che. lebalo che. lebalonI sAthe ApaNe matalaba nathI. aMdara mAla kevo che tenuM ja mahattva che. te AtmAne mATe upayogI che ke nahIM. emAM mokSa devAnI tAkAta che ke nahIM? te mArA AtmAne zuddha karI zakaze ke nahIM. A dUdha pANInI milAvaTavALuM to nathI ne? dharmamAM paNa atyAre bheLaseLa zarU thaI gaI che. keTalAka kahevAtA avatArI puruSo dharmano dhaMdho laIne besI gayA che. te tamane zAMti ApI zakavAnA nathI. kAraNa ke temAM sattva nathI. tamane ema lAgaze ke dUdha pIdhuM che paraMtu tenAthI tAkAta UbhI nahIM thaI zake. keTalIka vakhata bahu ja sahelo ane saraLa rasto apanAvI levAmAM Ave che paraMtu A bahu upakArI nathI. Apane mAtra saMtoSa thaze ke meM bahu moTo dharma karI nAkhyo paraMtu teno artha saraze nahIM. ApaNe to dUdhanI parIkSA karavAnI che ke te cokhyuM che ke bheLaseLavALuM. aMdara koI milAvaTa to nathI ne ? ATalI jANakArI jo hAMsala thaI jAya to praznanuM samAdhAna enI meLe thaI jaze. dharma eka che paraMtu teno paricaya judI judI dRSTithI karavAmAM Avelo che. cokhAnA eka dANAne dabAvavAthI badhA cokhAno paricaya thaI jAya che. eka AtmAnA dharmano paricaya svayaMmAM thaI jAya to badhA dharmomAM je satya che te grahaNa thaI jAya ane parama satyane pAmI zakAya. saMta tulasIdAsa pAse keTalAka loko AvyA ane pUchyuM : svAmIjI, dharma kone kahevo e vAta samajAvo. tulasIdAse kahyuM : ""tha paMtha sarva gata vo vAta For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 15 batAvata hoya." jeTalA graMtho ane paMtho che, zAstronI bhIDa che, emAM tame khovAI jazo to bahAra nahIM nIkaLI zako. AmAM mAtra zabdone vaLagI rahevAmAM Ave che, tenA hArdane - prANane bhUlI javAya che. AtmakalyANa ane mokSanA mArge laI jAya te sAco dharma. kurAna zarIphamAM akSaro keTalA? prazna pUchanAra kevaLa zarIrano paricaya icche che, potAnA AtmAno nahIM. eno Azaya ane rahasya zuM che? huM kAMI zabda gaNavA nathI beTho. huM eno Azaya ane krImane jouM chuM; amArI dRSTi chAza para nathI hotI, mAkhaNa para hoya che. amArI dRSTi kavara para nahIM paraMtu enI aMdara rahelA ceka para che. ceka che ke nahIM ! kavara to Avaze ne jaze. zabda sAthe mAre koI prayojana nathI ke graMthomAM keTalA zabdo che. ene gaNIne samaya naSTa na karAya. te graMtha zuM kahe che, eno Adarza zo che eno mAre svIkAra karavo che. jo tamAre jANavuM hoya to jANI lo ke jagatamAM pratyeka rItanI cIja hoya che, ane tenA speziyAlisTo paNa hoya che. jo tamAre AMkha dekhADavI hoya to AMkhanA ja khAsa DaoNkaTara pAse javuM joIe, Apane dAMtanA dardanuM nivAraNa karavuM haze to dAMtanA sarjana pAse javuM joIe. tevI ja rIte koIne kurAnanA viSayamAM adhika jANavuM hoya to, tenA khAsa abhyAsI pAse javuM joIe. enI aMdara keTalA zabda che, te mArA karatAM vizeSa adhikArapUrvaka kahI zakaze. hA, huM enA Azayane batAvI zakuM chuM. enA rahasyane jayAM sudhI huM samajI zakyo chuM tyAM sudhI emAMnA mULabhUta upadeza eTale krIma ApI zakuM chuM, chAza nahIM. mAre tyAM haoNlaselamAM vyApAra cAle che, chUTaka nahIM. AtmAnI pUrNa mAhitI maLI zake che. alaga alaga prakArathI nahIM. zabdamAM rAcanArA zabdanA AtmAne bhUlI jAya che. mAtra zabda sudhI ja rahI jAya che. zabda to AtmAnuM zarIra che ane temAM je bhAva che, te ja teno AtmA che. mAre AtmAne jovo che, nahIM to te cIja nirarthaka banI jaze. eka mullA eka vAra raste jaI rahyA hatA tyAM kUvAmAM paDI gayA. tyAMthI koI bauddha sAdhu nIkaLyA. mullA bUmo pADatA hatA : "huM marI rahyo chuM mane bacAvo." te sAdhu bicArA paropakArI hatA. jaIne eNe joyuM to mullA bicArA laTakI rahyA hatA eka paththara upara. bahu muzkelI hatI. DUbavAnI taiyArImAM hatA. eNe kahyuM : "mahAtmanuM bacAvo." sAdhue zabda ja pakaDI rAkhyo hato, zAstra chUTI gayuM. zabda pakaDI lIdho paraMtu tenuM rahasya cAlyuM gayuM. paeNkiMga AvI gayuM paNa mAla cAlyo gayo hato. - sAdhu kahevA lAgyA : "are ! buddhano parama Adarza che, ke karmakSaya karyA vinA kadI mokSa maLavAno nathI ! A tane kevo moko maLyo che, karmakSaya karavAno ! For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 pravacana parAga janma-maraNanA saMsArathI tuM mukta thaI jaIza. jo huM tane bacAvI lauM to, buddhanI bhASAmAM navo saMsAra janmaze, navI samasyA Avaze, roja tArA jIvanamAM saMgharSa vadhaze. na jANe keTalAM pApa ane anartha thaI jaze. je maLyuM che : "svayaM karma karoti AtmA, svayaM phalamanute." tArA karmakSayanI vacce huM aMtarAya banavA nathI icchato. tArA kAryamAM huM vighnarUpa nathI banavA mAgato. A to AtmaprAptinuM parama sAdhana che. samabhAvapUrvaka je maLyuM teno svIkAra karo. temaNe kahyuM: "huM marI jaIza." sAdhue kahyuM : tArA mRtyuthI zuM thavAnuM che; paraMtu mAre evuM pApa nathI karavuM. tane bacAvIza, pharI tuM pApa karIza. keTalI AzcaryanI vAta che ! te zukrano Azaya ane buddhanI karuNAne bhUlI gayo. zabdane pakaDI lIdho. tyAra pachI pharatA pharatA koI netA e raste AvI caDyA. AjanI jema. ene bhASaNa karavAnI Adata. mullA to rADo pADatA hatA - netA AvA ja koI avasarane zodhI rahyA hatA. koI paoNInTa maLe carcA karavA mATe ! te kUvA pAse AvyA - mullA pukArI UThyA : "huM marI rahyo chuM, mane bacAvo." netAe kahyuM : "tArA ekalAnA maravAthI zuM thavAnuM che ? have pachI sezana AvavA de. sezanamAM huM bila lAvIza ke hiMdustAnanA sAta lAkha gAmaDAM che, te sarva gAmonA kUvAone kAMThAo bAMdhavA joIe. mullA : are ! kAMThAo jyAre baMdhAvo tyAre vAta. atyAre huM marI rahyo chuM tenuM kAMIka karo ! netA : are ! kAMThAo baMdhAvavA ati Avazyaka che. tuM nahIM samaje ! pArlAmenTa bharAze, bilanI rajUAta karIza, ene maMjUra karAvIza -- tuM eka marIza yA jIvaMta rahIza emAM zuM pharaka paDavAno che? mullA : pharakanI kayAM vAta karo cho ? huM marI rahyo chuM ! netA : tuM marIza to mAruM kAma ghaNuM saraLa banI jaze. tuM zahIda banI jaIza. huM kahI zakIza ke eka AdamI kUvAmAM paDIne marI gayo che - kahevAmAM baLa prApta thaze. mullA : are ! tamane baLa prApta thaze, paNa mAruM to mRtyu thaze ne? moTI samasyA hatI. paMratA pharatA koI krizciyana pAdarI nIkaLyA. e to evuM ja mAnatA hatA ke sevA ja parama Adarza che. kUvAkAMThe ghaNA mANaso bhegA thaI gayA hatA. mullA karagaratA hatA : bhAI ! mane bacAvo ! pAdarIe aMdara dorI nAkhI mullAne upara lAvyo - bacAvI lIdho. bahu upakAra karyo. pAdarIe kahyuM : "amArA laoNrDa krAisTe kahyuM che ke bAIbalamAM sarvisa e For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 17 ja che mokSanuM sAdhana. te ja to amane svargamAM pahoMcADe che. sevAthI moTo dharma jagatamAM koI nathI ema ame mAnIe chIe. tame aMdara paDIne moTo upakAra karyo - mane bacAvavAno avasara dIdho. jo tame pharI aMdara paDI jAo to mane vadhu puNya maLaze. ne pharI eNe dhakko mArIne mullAne aMda2 dhakelI dIdho. aMdara paDelA mullAe kahyuM : A tame zuM karI rahyA cho ? pAdarI : vAre vAre sevAno lAbha maLe evuM icchu chuM. ATalI sastI sarvisa thoDI roja maLavAnI che ? mullAe kahyuM : paNa tame vAre vAre aMdara dhakelI dhakelIne mane mArI nAkhazo ! jo A rIte dharmagraMthonuM adhyayana thAya ane mAtra enA zarIrano ja paricaya karIe ane AtmAnI upekSA karIzuM to e upekSAnuM pariNAma e Avaze ke ApaNe jIvanamAM paramAtmAne badanAma ja karatA rahIzuM. paramAtmAnA zAstrane ApaNe kalaMkita karIzuM. ApaNA AcaraNathI ja paramAtmAnI badanAmI thaze. ApaNe zabdanA Azaya ane enA rahasyane jANavuM joIe. judA judA dharmomAMM je kAMI sAruM che ane je svIkAravA yogya che ane mAnavatAnI dRSTie samAna dharma mAnIe chIe tene ApaNe grahaNa karavuM joIe. saMta tulasIdAse paNa ema ja kahyuM che : graMtha-paMtha saba jagata ke bAta batAvata doya - samasta jagatanA graMtho ne dharmo be vAta zIkhave che : 'sukha dIdhe sukha maLe che, duHkha dIdhe duHkha.' temaNe, TUMkANamAM madhuratAthI kahI dIdhuM-'tame bIjAne sukha Apo, sukha maLI jaze. koIne raDAvanAra jIvanamAM kadI hasI nathI zakato. bIjAne prasanna karanAra ja jIvanamAM prasannatAno anubhava karI zake che. bIjAne mAranAra svayaM kadI jIvaMta nathI rahI zakato. itihAsa sAkSI che : hajAro-lAkhonI katleAma karanAra svayaM maryo che. bIjAne raDAvanAra, svayaM raDI raDIne maryo che. AnAthI vizeSa satya-dharma kayo hoI zake ? prakRtino niyama aTala che, enI vyavasthA zAzvata hoya che-tene anukULa ApaNe jIvana ane AcaraNano upayoga karavAno che. pratyeka dharmamAM 'a' kAranuM uccAraNa Ave che : 'OM zAtiH zAMtiH zAMtiH'no artha zuM che ? A eNTamosphiyara nirmANa karavA mATe eka zabda-vijJAna che. Apa jANazo ke pratyeka cIjamAM Adi akSara akSaramAM eka pracaMDa zakti che. manamAM vicArone Apa abhivyakta karo cho te koI eka prakAranA saMgItane zravaNa karI le che. omakAranAtha ThAkura jevI vyakti, saMgItasamrATa ja nahIM, svara samrATa-hatA. teo iTalI gayA. musolinIne Apa jANatA hazo, kevo vicitra svabhAvano hato. vizvayuddhanA samayamAM tenA rUparaMga kevA hatAM ? hiTalarano te sahabhAgI hato. manasvIpaNe laDanAra, For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 pravacana parAga ITalIno saramukhatyAra hato. temaNe tyAM omakAranAthanI prazaMsA sAMbhaLI temane bolAvyA ane kahyuM: mane nidrA nathI AvatI. meM slIpiMga TebleTasa paNa lIdhI. tenI paNa asara, nathI thatI. AvI vyaktiomAMthI sarva prathama tenI prasannatA cAlI gaI hoya che. bIjAo pratye dveSa karanAra vyakti, enI svayaM prasannatA naSTa karatI hoya che. azAMti, nidrA ane zAMtine khAI jAya che. teNe kahyuM : tame mane evo koI upAya batAvo, huM UMghI zakuM, bahu divaso thaI gayA. huM becena thaI gayo chuM - pAgala banI jaIza. omakAranAtha bhAratIya saMgIta-zAstrIya saMgItanA mahAna jANakAra hatA. zabdanI aMdara brahma che, zabdanI aMdara pracaMDa zakti che. bhagavAna mahAvIra je samaye upadeza ApatA te samaye upadezadhArAmAM loko potAnI tRSAne paNa bhUlI jatA. tarasa cAlI jatI, bhUkha marI jatI, samayano paNa teone khyAla nahoto raheto. te e pravAhamAM taNAI jatA. omakAranAthe kahyuM : "huM saMgIta cheDuM chuM Apa sAMbhaLazo ? jarUra. tame mane sUvarAvI dezo ? tame avazya sUI jazo. AtmavizvAsa hato. teoe saMgItanA dhvani cheDyA. eka evA rAgano AlApa karyo, tAnapurAnA tAra jhaNajhaNavA mADyA. ati krUra, jene jaMgalI kahI zakAya evI vyakti hajAro-lAkhonI kalleAma karanAra musolinI, khUba premabharI nidrAmAM magna hato ! A omakAranAthanI kalA. A zabdanI tAkAta. zabdadhvani. jene AjanI vijJAnanI bhASAmAM alTA sonika sAuMDa kahevAya. A zakti, hIrA jevA sakhta padArthane paNa pIgaLAvI de che. A zabdanA paramANuono dhvaninuM kaMpana, hIrAnI aMdara paNa kaMpana sarjI nAkhe che. ahIM zabdonI aMdara tenA uccAraNa ane tenA layanI aMdara eka zakti che. je tarata zAMti Ape che. eno pratidhvani jyAre Ave che, te parama AnaMdanuM kAma kare che. ? " - paramAtmAnA maMdiramAM gayA pachI ane je samaye OMkAranA dhvani sAthe prabhustuti thAya che to te samaye maMdiramAM zilpa hoya che. aSTakoNa, catuSkoNa enuM mApa hoya che. te mApanI aMdara Apa dhvani kADhazo te tyAM TakarAIne pharI ApanA kAnamAM Ave che. te meDisina banIne Ave che. ApaNe tyAM zilpanI vyavasthAne vAstuzilpa mAnavAmAM Ave che. Ape misaranA zilAlekho joyA haze. tyAM alaga alaga prakAranA uccAraNo karavAthI teno dhvani eka prakAre aMdara bhAva janmAve che. tyAM zabdone rAkhyA che, tene aDhI-traNa hajAra varSa vyatita thayAM hovA chatAM paNa te Aje paNa mULa rUpamAM joI zakAya che. ApaNAM maMdironI zilpa-racanA e prakAranI che. tyAM jaIne je "OMkArano dhvani nAbhithI jamyo ne tyAM zuddha zilpa anusAra te bhASAnA be pudgala, je tame tamArAM mukhamAMthI pralipta karyA, choDyA, te TakarAIne pAchA tamArA zarIranI aMdara vyApaka bane che. davAnuM kAma kare che. paramAtmAnI sAme jaIne tame sASTAMga praNAma For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandiri pravacana parAga - 19 karo, paMcAMga vaMdana karo; ApanI game tevI muzkelIo haze, cAlI jaze. tame A karI zako cho. A dhvaniomAM eTalI zakti che ke mAthAnA dardane maTADI ja zake. vAstu zilpa anusAra, te dhvani vijJAna anusAra jo OMkAranI dhvani tamArI nIkaLe ne paramAtmA saMmukha Ape paMcAMga khamAsaNa dIdhuM, vaMdana karyuM to vAyuno te kaMpana, vhAyabrezana thAya che, te ApanA mAthAnA dukhAvAne kADhI nAkhe che - ekadama zAMti maLI jAya che. pratyeka maMtranA prAraMbhamAM, pratyeka anuSThAnanI zarUAtamAM, badhI ja dharmakriyA, maMgalakriyA, prAraMbha karatA pUrve, "AkArano dhvani ApaNI jainaparaMparA anusAra, bauddha ane hindu paraMparAmAM - traNeyamAM A OMkAranuM eka svarUpa islAmamAM paNa Ave che. te tyAM paNa "a'thI zarU thAya che. allAha te paNa akArathI banyA che. to pratyeka dharmamAM koIne koI rIte teno dhvani pragaTa thaI jAya che ane te dhvani ApaNI zAMti mATe che. eno bIjo koI Azaya nathI. jainomAM ene parameSThI vAcaka "o' mAnyo che. navakAra mahAmaMtra je jainono sauthI moTo maMtra che. jemAM pAMce padonA Adya akSaranI aMdarathI levAyo che. arihaMtathI "a". azarIrI mAnIe je mokSamAM gayuM; jenuM zarIra nahIM, teno "a". "a" ane "a" maLIne "A" banyo ane enI aMdara AcAryapadano "A' meLavI dIdho to "samAnAne tenI dIrvam' vyAkaraNanA sUtra anusAra samAnathI samAna akSara maLIne dIrdha thaI jAya che, tethI "a" no 'A' thayo ane "AmAM upAdhyAyano "u' meLavyo to 'A' ane 'u' maLIne "o banyo. ane aMtamAM muni padano "ma' temAM meLavI dIdho to "OM" arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu pAMceya temAM AvI gayA. eTalA ja mATe ApaNe ene parameSThI bIja mAnyo che. jainomAM enuM moTuM mahattva che. ApaNo e prANabIja che. e bahAranuM vAtAvaraNa zuddha kare che ane tamArA aMtaramAM, je anuSThAnamAM, je jApamAM praveza thaI rahyo haze te mArga cokhkho karI deze. gaMdakI sApha karI, tyAM suvAsita thaI jaze. A parameSThI bIjano jApa, enuM vAyabrezana enA paramANu uccAraNa karyA pachI tamArA manane sthiratA Apaze. A che enuM prayojana; ne A che eno vaijJAnika bhAva. paraMtu zraddhAnI bhUmikAmAM karAya to zakti maLe che. akAddhAthI kazuM ja prApta nahIM thAya. huM kaheto jaIza ne tame sAMbhaLatA rahezo. tarkanI bhUmikA dvArA koImAM - zraddhA janmAvavI e azakaya ja che. paraMtu zraddhA samajAvanAramAM paNa enI yogyatA hovI jarUrI che. prathama svayaM e yogyatA prApta karavI Avazyaka che, to ja A sarva samajAvavuM saraLa thaI paDe - ene mATe zabda paNa upayogI thaI paDe. nIti ane nItiyukta AcaraNano Azaya zuM che? tamArI pAse eka "kaoNIna' che ane enI baMne bAju sikkA kevI rIte che? For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 pravacana parAga nIti che. ene ja AcaraNa kahevAmAM Ave che, maoNrala kahevAya che. jo maoNrala kriyeTa karAya to dharmaprApti ati saraLa banI jatI hoya che. tene dharmanuM poSakatattva mAnyuM che, ene enuM oNkisajana mAnI levAyuM che. ApaNe tyAM nIti ane AcaraNa paryAyavAcI zabda che, ekabIjAnA pUraka ane poSaka che. te nItine, te ja vAcane potAnA AcAramAM pragaTAvavo te sadAcAra che. ane sadAcAra to dharmanuM prANatattva che kemake te dharmane zakti pahoMcADanArI enarjI che. ApaNA AcaraNa dvArA, mAtra bolavAthI nahIM; ahIM to karmathI dharmane pragaTa karavo che. AzAnA mAdhyamathI nahIM, AcaraNa dvArA ApaNA dharmane pragaTa karavAno che. AMtara-jAtIya lagna yogya che ke nahIM ? eka mANase mane pUchyuM : joke e mAro viSaya nathI. meM to lagna karyAM ja nathI eTale A viSayamAM mAro koI anubhava na maLe. paraMtu jeNe karyo che, enA anubhavathI tame jANI zakazo ke vartamAnapatramAM vizeSa samAcAro chapAya che, jeNe inTara-kAsTa lagna karyAM che. kema ke emAM tAlamela hoto nathI, svara samabhAvI hoto nathI, A ja kAraNa enuM azAMtinuM banI jAya che. enAthI bauddhika durbaLatA AvI jAya che. teonI vaccenI je pavitratA che, te naSTa pAmI jAya che. ApaNA RSi-munioe jAtivyavasthAnI je maryAdAo AMkI che, te AtmAnI tiraskAra bhAvanAthI nathI AMkI. koIne nIcA gaNI svayaMnI zreSThatA puravAra karavA mATe nahotI paraMtu e eka maryAdAnI vyavasthA hatI. jAtionI alaga alaga prakAranI vizeSatAo hatI. te vizeSatAonA rakSaNa mATe maryAdA AMkavAmAM AvI ke jAtinI aMdara ja vivAha thAya, to e vadhu yogya gaNAze. jo evuM na bane to vizeSatA khatma thaI jaze, paraMparA naSTa banI jaze, pariNAme saMgharSa vadhI jaze. samajI lo, parasparamAM koI evuM vAtAvaraNa sarjAze to eka kaheze huM UMco chuM ne te kaheze huM UMcI chuM. AmAM AMtara-jAtiyanI samAnatA to raheze ja nahIM ! pariNAme jIvana saMgharSamaya banaze. sAroya parivAra kalezamAM jalaze. roja nyUjha pepara tame jotA hazo. AnAthI vizeSa tamAre kayuM pramANa joIe ? vadhu paDatAM sivila maeNreja, inTarakAsTa maeNreja karanArI vyaktionuM zuM pariNAma haze ? aMtima pariNAma krodhanuM pachI mRtyu. enA sivAya anya pariNAma zuM hoya ? ghaNI vAra mArI pAse AvIne AvA loko raDe che. kahe, mahArAja ! huM pazcAttApa anubhavuM chuM - Aga lAge tyAre kUvo khodavA nIkaLe che ! samasyA janme che, pachI samAdhAna mATe taiyAra thAya che paNa kyAreka samAdhAna paNa maLatuM nathI ! to prathamathI ja je prAcInakALathI vyavasthA che, ene samajIe to ? bezaka, mAro A viSaya nathI. bIjuM mane A vize anubhava paNa nathI ! paraMtu ghara-gharamAM jouM chuM. mane eTalo anubhava jarUra maLI gayo che ke Apa lokonI A paraMparA For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandiri che. pravacana parAga joIe teTalI yogya nathI. je ApaNI vyavasthA ApaNA dvArA yogya rIte karAya to alaga alaga prakAranI jAtionI potapotAnI vizeSatA kAyama rahe je tame karo cho, enI javAbadArI paNa tamArI che-tamAre zuM karavuM eno nirNaya tamAre karavAno che. sAdhu ahIM mauna raheze. saMsAranA koI paNa kAryamAM sAdhu bhAgIdAra nahIM bane. huM kadI tamAro zera- holDara nahIM banI zakuM. tame AvuM karo evuM paNa huM kadI nahIM kahuM. koI paNa sAdhunuM AcaraNa AvuM ja haze. e mAtra nirdezaka haze, paraMtu ame kahI to na ja zakIe, kAraNa ke amArI paNa maryAdA che - sImA che. puNya ane pApano matalaba zuM che? Ano sIdho ja matalaba che - sadAcArane puNya mAnyuM che. puNyano matalaba - je AtmAnuM poSaNa kare te che. AtmAnuM poSaNa kare te kriyAne puNya mAnyuM che. AtmAnuM zoSaNa kare te pApa che. savicAra dvArA je kAma tame karazo, jeTalo paropakAra karazo te sarva puNya banI jaze. dAna karyuM haze, paropakAra karyo haze, koI savicAra Avyo haze te savicAra mAtra puNya banI jAya che. je ahIM kharAba vicAra Ave, koIne herAna karo, khatama karo, krodhadazAmAM AvI javuM, koIne mATe apriya banI javuM, koI evI ghaTanA ghaTI jAya, potAnA jIvanamAM ke jenAthI apriya banI javAya to te pApa che. je AtmAne svIkArya nathI te pApa,ane je AtmA svIkAre te puNya. bahu ja sIdhI vyAkhyA che : ""paropakAraH puNyAya pApAyaDa parapI nam.' moTA mullAe eka vAra kahyuM : "are ! tame zuM samaje cho, mane ? allAhanuM nAma laIne nIce paDIza topaNa mArA pagane kazI ijA nahIM thAya, eTalo mane mArAmAM vizvAsa che. bIjA mitre kahyuM : "e to huM jANuM chuM ke tame allAhanuM nAma laIne makAnanI nIce paDazo chatAM tamane kazI IjA nahIM thAya. tamArA vizvAsane huM jANuM chuM. paraMtu A vAto sAMbhaLanArAone zraddhA nahotI. eke kahI dIdhuM - "mullAjI A vAta huM mAnavA taiyAra nathI. bhAgyavazAt amerikAmAM uparathI nIce paDIne bacI zakAya che, emAM zuM moTI vAta che? emAM allAhane vacamAM zA mATe lAvo cho ?' temaNe kahyuM : "mAre tamArAmAM zraddhA janmAvavI che. tamane vizvAsamAM levA che. tame nathI samajatA, bIjI vAra huM jo huM upara caDIne paDuM to ja tamane vizvAsa besaze." emaNe kahyuM : "saMjoga ! keTalIya vAra plenathI paDanArA paNa bacI jAya che, mullA ! emAM koI moTI vAta nathI." te e vAta na samajI zakyo emAM sAyakolaoNjI nahotI ke zraddhApUrvaka na samajI zakyA - ke na takanI bhUmikAmAM hato ! kema ke zraddhA e dharmane prApta karavAnI bhUmikA che. azraddhA e dharmathI vimukha thavAnI sthiti che. AvI ayogya athavA apAtra vyaktine kahevAno koI artha nathI ! ema ja kahI For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 pravacanaparAga zakAya ke, sAMbhaLanArAo AvI vAto pasaMda karatA nathI ! trIjI vAra sAhasa karIne mullAe kahyuM : "huM trIjI vAra majida upara caDI jAuM ane ApaNA pyArA allAhanuM nAma laIne nIce paDuM to tamArAmAM zraddhA janmaze ke khudAmAM eka zakti che, divya zakti che je mAruM rakSaNa kare che." to sAmevALI vyaktie kahyuM : "mullA ! tyAre to tame sarakasamAM ja bharatI thaI jAo. kUdavAnI bahu sArI kalA che, tamArAmAM. AvI kalA to meM hajI nathI joI." mullAe kahyuM : "jahannamamAM jAya tamAro prazna. meM tamane samajAvyA. koziza karI, ke tamArAmAM zraddhA jAgrata thAya. tame to evA azraddhAvAna nIkaLyA ke mane masjidathI cheka sarakasa sudhI pahoMcADI dIdho. kahevAno Azaya eTalo ja che ke te vyaktionI jijJAsAone zAMta karavI joIe, jeo ApaNI zraddhAnI bhUmikAmAMthI prazno upasthita kare che. je svayaMnA vicArone laIne Ave ke bhaNavAnI icchA janma ke mane paramAtmAnI tarasa che. mAre jANavuM che emanI IcchA tRpta thaI zake che. paraMtu ene samajAvavA mATe bauddhika upayoga ja jarUrI che. tarka janmAvavo sahaja che. paraMtu vyAsa RSie kahyuM che : "aSTAdaza purANezu vyAsasya vaMcanadvayam pAropakAraH puNyAya pApAya parapIDanam" aDhAra purANonI aMdara vyAsa RSie be zabdo kahyA che: "paropakAra te puNya che, ane parapIDA te pApa." have tame samajI lo ke A vyAsa RSinA zabdo che - A eno khulAso che. ciMtana zuM che? ciMtanane zuM kahevAya che? enI phalazruti zuM che? - ciMtana eka divya agni che. A evo bhayaMkara agni che, je pApane jalAvI zake che. A agnimAM ATalI zakti che. 1500 seMnTigreDa garamI paDe che to loDhuM pIgaLI jatuM hoya che. 2500 senTigreDa segaramInI aMdara tAMbuM ane loDhuM pIgaLI jAya che ane bASpa banI jAya che. ATalI garamImAM sarva dhAtu pIgaLI jAya che. karmane pIgaLAvavA ciMtananI Aga, divya agni joIe. je pracaMDa AgamAM ApaNAM pApane khAkha karavAM paDe che. karmone bhasmIbhUta banAvI devAya che. sarvathA karmano nAza karI devAya che - AvI sthiti kayAre janme ? ciMtana eka Aga che. jevI ciMtA tevuM ciMtana. citA tamane bALe che ane ciMtana sarvane lAve che. ciMtA te saMsAra che, ane ciMtana te mora che. ciMtAthI mukta thaIne, ciMtanamAM praveza karavo joIe. je divase tame ciMtanamAM praveza karazo, te divase tame samajI jazo ke AtmAnI paripUrNatA. zuddha sthitino paricaya Apane maLI jaze. For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga krodha, mAyA, matsara, mohanA vinAza mATe brahmacarya jarUrI ? krodha, mAyA, matsara, moha, lobha sarva durvicAra che. enA nAza mATe brahmacaryanI AvazyakatA che, tyAM vyakti zuM karaze? jyAM zakti ja na hoya tyAM vyakti laDe kaI rIte ? laDavA mATe zakti joIe. e zakti bhItaramAM kyAMthI Avaze ? vicAra puSTa kevI rIte bane ? brahmacaryathI, enA AdarzathI ! pratyeka cIja mATe brahmacarya tenuM phAunDezana che. pratyeka dharmakriyAnI aMdara te prANasvarUpa mAnavAmAM Ave che. pratyeka jagyAe jIvananuM brahmacarya joIe, bhale te eka patnIvrata rUpamAM hoya, yA sadAcAra rUpamAM yA AjIvana kaumArya rUpamAM. te ja parama Avazyaka che. enA vinA koI mahattva nathI. brahmacarya parama Avazyaka mAnavAmAM AvyuM che te prAthamika sthiti che. Apa krodhathI laDazo kevI rIte ? sadvicAranuM proDakazana kevI rIte thAya ? sadvicAra mAtra sadAcArathI janmaze ane sadAcArathI nirmANa thanAra vicAra paNa khUba puSTa hoya che. te siMhanA saMtAnanI jema baLavAna hoya che. je karmane sarvathA naSTa karI zake evo eno vicAra samartha hoya che. te vicAronA mAdhyamathI Apa vitarAga sudhI pahoMcI zako. virAganI sthiti sudhI laI jaze. 23 pratyeka dharmanI aMdara, yama-niyama to Avazyaka che. tenA vinA A sthiti AvI ja na zake. laDavAnI zakti ja na Ave. Apa laDI nahIM zako, mAtra bolIne rahI jazo. mAra khAI lezo. ahIM paNa buddhinI jarUra paDe che. jyAM buddhino upayoga thAya che. tyAM mANasa vizeSa zaktizALI puravAra thAya che. eka ja vicAramAM be lakSya hoya che saMsAra paNa khatma karavo che ane karma paNa TaLI jAya eka tIrathI be zikAra thaI jAya. moTA mullA jyAre korTamAM AvyA tyAre eka mANasane mArIne AvyA hatA. korTamAM je jyAre ene pUchyuM, UlaTatapAsa karI 'moTA mullA, tame ene mAryuM zA mATe ? mullA : mArI marajI. jaja : tamArI marajI ahIM kAma na lAge. tame ene mAryo zA mATe ? mullA : hajUra, ene ja pUchone. vyakti : are sAheba ! bahu jorathI eNe mane mAryo che. ja H teM keTalA jorathI ene mAra mAryo hato ? For Private And Personal Use Only mullAe pelA mANasa pAse jaIne jorathI tamAco lagAvyo. 'AnAthI dasamo bhAga mAra mAryo hato.' bajAramAM mAryo ane korTamAM paNa mAryo. eka tIrathI be zikAra karyA mullAe. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 pravacana parAga samajyA ? ApaNe paNa brahmacarya dvArA saMsArane paNa mArI nAkhavo che, saMsAranAM je kAraNo karma che ene paNa mArI nAkhavAM che. baMne bAju tamAco mAravo che. Ane mATe vIratva joIe. A vIratva Ave che, sadAcAranA prabhAvathI; brahmacaryanA prabhAvathI. AvI garjanA Ave che, brahmacaryanI zaktithI. jyAM tela ja na hoya tyAM dipaka kevI rIte pragaTe ! jayAM brahmacarya na hoya tyAM garjanA paNa kayAMthI Ave ? haMmezAM enI mukhya jarUriyAta rahe che. ene ja lakSamAM laIne dharma-kriyA karavAnI che, brahmacarya vinAno dharma kayAMthI saMbhave ? brahmacarya vagara gharma karavo e to jIva vinAnA khoLiyAnI kriyA che--dharmanA zabane laIne cAlyA karo, kazuM ja maLavAnuM nathI ! keTalIka vAra mANasanI aMdara eka nazo janme che, ke huM dharma karuM chuM. paNa cAle che dharmanA jIva vinAnA khoLiyAne upADIne. jyAre pUchavAmAM Ave tyAre enAmAM ahaM pragaTe che-huM paNa kAMIka chuM... moTA mullA lagna karIne AvyA. gAmanI aMdara rivAja hato ke tenI bIbIne sAthe na mokalAya. kahyuM ke bIbIne eka mahinA pachI teDI jajo. jyAre e potAnA gAmamAM Avyo tyAre lokoe mazkarI karatAM kahyuM : "are ! zuM moTA mullAjI, majAka karo cho ! kyAre tamArI zAdI thaI ? gapa hAMko cho gapa. zAdI thaI? to bhalA bIbI kyAM che? mullA : bIbI to che ja. paNa sAsare che. eka mahinA pachI lAvIza. loko : are yAra, tuM jUThuM bole che ! ghaNuM kharAba lAgyuM ene. enuM ahaM ghavAyuM : "huM sAcuM kahuM chuMparaMtu gAmanA loko mAnatA ja nathI !' e pote sAco thavA potAnI bIbI pAse gayo. bIbIe to hA pADI dIdhI ! e enI sAthe cAlavA taiyAra hatI. sAsu-sasarAe paNa Adeza ApI dIdho, "tamAro Agraha che to teDI jAo." Akhara ene AvavAnuM to tyAM ja che ! jayAre e baMne cAlavA mAMDyAM ne rastAmAM AvyA to bIbI bolI UThI : "baDe miyAM, mArA pagamAM maheMdI lAgelI che. ane sAme nadI UtaravAnI che ! mArA paga pANImAM paDaze evo maheMdIno raMga UDI jaze ! raMga jaze to mArI mahenata cAlI jaze !' moTA mullAe kahyuM : "khabaradAra ! yAda rAkhaje ke tAro raMga na UDavo joIe !' mullA ustAda hatA. pagathI pakaDI bIbIne. paga upara karyA ne moM nIcuM. Ama mAMDa mAMDa nadI pAra karI. bIbI bicArI gabharAI gaI. zvAsocchavAsa rUMdhAvAthI becena thaI gaI - marI gaI. bIbI marI gaI hatI topaNa mullA khabhA para uThAvIne gAmamAM Avyo : "huM sasurAlathI bIbIne lAvyo-kahyuM hatuM ne ke meM zAdI karI che ! bIbI to marelI hatI. koIe kahyuM : "mullA, juo bIbIno jIvaDo to cAlyo gayo che - marI gaI che !' For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga - 25 mullA : "jIvaDo gayo to bhale gayo, raMgaDo to rahyo !" mAro kahevAno matalaba samaje - "jIva gayo to gayo paraMtu raMga to rahyo !' durAcAranI sthitimAM ApaNe paNa AvuM ja che. bhale ApaNe dharma karIe chIe, ApaNe badhuM ja karIe chIe. tapa karIe chIe, japa karIe chIe - paraMtu maDaduM uThAvIne kyAM sudhI cAlazo ? enI aMdarathI AtmA to cAlyo gayo che. dharmano jenA upara AdhAra rUpa je brahmacarya, sadAcAra hato e to che nahIM - ApaNe A mad uThAvIne nathI cAlavuM. ApaNo dharma, ApaNo Adarza ema nathI kaheto ke mad uThAvIne cAlo ! gaMgAsnAnanuM zuM mahattva che? hindu ane vaidika paraMparAmAM gaMgA-snAnano moTo bhAva che. te gaMgA, je ApaNane jIvanadAna Ape che, ApaNI tRSAne tRpta kare che. ApaNe mATe enuM arpaNa moTuM che. ApaNI saMskRtimAM gaMgA samAyelI che. enuM sAmAjika mUlya che. AdhyAtmika sthitie pahoMcavA Apa so vAra snAna karo paNa cittamAM zuddhi na Ave to snAnanuM koI mahattva nahIM ! guru nAnaka eka vAra haridvAramAM hatA. emane eka anubhava thayo. eka brAhmaNa puruSa be hAthe pANI pI rahyo hato. to nAnakajIe temane kahyuM: "bhalA mANasa, mArI pAse loTo che. meM ene traNa vakhata UTakyo che - svaccha karyo che. gaMgAnuM pANI bhareluM che. nirmaLa che ! tame AnAthI pANI pIne tRpta thAo. A rIte avyavasthita pANI pIvAthI tamane takalIpha thaze. tamAro loTo apavitra che." temaNe kahyuM : "bhalA mANasa zuM vAta kare che? A loTo nathI pApa karato, na e adharma kare che, na koI pratye dveSa kare che. meM ene traNa vakhata mAMjyo che. gaMgAnuM snAna karAvyuM che. A loTo bhale pavitra nathI thayo, tuM thaI jaIza ?' zuM javAba Ape ? enA AzayathI ApaNe vimukha banI gayA chIe, gaMgAsnAnanuM bahu moTuM mahattva che - jo ene samajo to. je pANI ApaNe mATe amRtatulya banI jAya che e pANImAM vinAsamaja DUbakI lagAvI to pApa eTaluM sastu nathI ke e dhovAI jAya. puSya paNa eTaluM sastuM nathI ke DUbakI mAro ane paramezvara maLI jAya. eno Azaya, enuM rahasya, enA bhAvane samajavo joIe. gaMgAne pavitra samajavAmAM Ave che kAraNa ke e himAlayamAMthI vahetI vahetI AvatI gaMgAmAM keTalIya jaDIbUTIo ane auSadhionuM mizraNa che. keTalI bhUmino sparza che. pANImAM eka evI zakti che, ke enI aMdara koI jIva-jaMtu nathI janmatAM. eTalA mATe ene pavitra mAnavAmAM Ave che. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pravacana parAga ApaNA maMgala kAryomAM, pratimAnI aMjanazalAkhA, pratiSThA yA koI paNa dharma-anuSThAnamAM gaMgAnuM pANI Avazyaka rakhAyuM che. kAraNa ke e pavitra che. e pANImAM evI to ilekTrisiTI hoya che, eTalo moTo karaMTa hoya che ke emAM snAna karavAthI ApaNA vicArone zAMti maLe che. uttejita vicAro zAMta bane che. enA sivAya bIjo koI artha nathI ! enA sivAya bIjo kayo Azaya hoI zake ? gaMgAsnAna karI levuM e judI vastu che, ane enI aMdaranI pavitratA prApta karI levI e judI vAta che. AtmasnAna karavuM joIe mAre zarIranI zuddhi nahIM, mAre Atmazuddhi joIe che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je cIja prApta che emAM saMtoSa laIe to mahattvAkAMkSA zuM che ? mahattvAkAMkSA AtmA mATe hovI joIe. paramAtmA mATe hovI joIe. koI paNa zubha prayojana mATe mahattvAkAMkSA hovI joIe. paraMtu saMsAra mATe mahattvAkAMkSA nahIM, tyAM to saMtoSa ja hovo joIe. saMsAramAM sahaja rUpe, ApaNA prArabdhathI je maLI jAya emAM ja saMtoSa mAnIne cAlavuM joIe, paraMtu AtmaprApti mATe mahattvAkAMkSA hovI joIe. tyAM to haMmezAM asaMtoSanI Aga jalatI rAkhavI joIe. kyAre huM prApta karuM ? kyAre huM pUrNa banuM ? cAre paramAtmAno priya banyuM ? kyAre enI anubhUti maLe ? AdhyAtmika bhASAmAM asaMtoSa AtmA mATe hovo joIe, lobha paramAtmA mATe hovo joIe, corI sadguNonI hovI joIe - jo A sarva zakya bane to vyakti svayaMnI pUrNatA prApta karI zake che. mahattvAkAMkSAno evo artha nathI thato ke Apa saMsArane lUMTIne bhagavAna banI jAo. bIjAne mArIne jIvatA raho. evI mahattvAkAMkSAnuM koI prayojana nathI hotuM ! mahattvAkAMkSA sAcA dRSTikoNathI hovI joIe. emAM saMyama joIe, emAM maryAdA joIe. te mahattvAkAMkSA ati Avazyaka che. kema ke mahattvAkAMkSA vagara te pUrNatA kevI rIte prApta karI zake ? bhAratamAM geru raMganAM vastro vairAgyanuM pratIka zA mATe che ? geru raMganAM vastrone vairAgyanuM cihna mAnavAmAM AvyuM che. ApaNe tyAM paNa che. juduM juduM enuM mahattva che. e vairAgyanuM pratIka hovAthI, tyAM dRSTi sthira karavAthI ApaNo jAtIya vikAra ocho thaI jAya che. vicArone dabAvI de che, vastrono manovaijJAnika dRSTie ApaNA mana para prabhAva paDe che. Apa eka divasa attara chAMTI, phUTabUTa paherI nIkaLo. tamAro viSaya uttejita banI jaze. nimitta maLatAM ja tamArI vAMsanA jAgrata banaze. eka divasa attara vinA, mAtra zarIra zuddha karI, amArA jevAM vastro athavA geruA raMganAM vastro paherI Apa jazo to ApanA vicAro zAMta banI jaze; ApanI uttejanA nAza pAmaze meM ATalA mATe eka divasa rAvaNanI ghaTanAnuM varNana karyuM hatuM. For Private And Personal Use Only - Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga je divase sItAnuM haraNa thayuM te samaye tyAM AvIne rAvaNanA mitroe jyAre kahyuM: 'tuM kevo vidyAdhara cho? rUpa parivartana karavAnI zakti tArI pAse che. rAma jevuM rUpa banAvo, enI jema geruA raMganAM vastro pahero, eka ja miniTamAM sItA tArI anukULa banI jaze. rAvaNe kahyuM : "meM aneka vakhata prayatna karyuM jyAre jyAre rAmanuM rUpa dharyuM, rAmanI nakhazikha AkRti banAvI, rAmanA vicArothI vicAro dvArA rUpanA paramANuomAM parivartana AvyuM. rAvaNa pAse mahA yogika prakriyA hatI ke eNe rAmanuM rUpa banAvI dIdhuM. jevA eNe geruA vastro paheryA sItA pAse javAno vikAra ja nAza pAmyo. jyAre jyAre meM Avo prayAsa karyo, tyAre tyAre huM parAbhava pAmyo. vikAra ja nAza pAmyo. ene uThAvIne eka bAju mUkI dIdhAM! vastrano mana para bahu moTo prabhAva paDe che. ApaNA kapaDAM ApaNA mana para, vicAro, para prabhAva pADe che. Apa sAttvika vezabhUSA karIne Avo. tamArA mananI aMdara vicAradhArA paNa sAttvika haze ane bIjI khoTI vezabhUSA paherIne Avazo, enI mana para bahu bhayaMkara dUSita asara paDaze. dharmabiMdu graMthamAM A vAta AvavAnI che ke dezAnukULa vezabhUSA, Arya-maryAdA anukULa kevI vezabhUSA joIe te Avaze. Aje ene mATe vistArathI nahIM kahuM. bhArata dharma-nirapekSa rAjya che, tenuM kAraNa zuM che? bhAratamAM alaga alaga prakAranI - jAtinI vyaktio jIve che. enI aMdara eka Adarza rakhAyo che ke pratyeka vyakti potAnA dharma mATe svataMtra che, pratyeka vyakti potAnI maryAdA anusAra potAnA dharmanI ArAdhanA, upAsanA karI zake. bhAratamAM eka viziSTatA che. ApaNI hiMdu paraMparAmAM Aja sudhI Arya saMskRtimAM eTalI sahiSNutA che ke ApaNe kadI dharmanA nAme AkramaNa nathI karyuM, dharmanA nAma para kadI jabaradastI nathI karI, kyAreya pralobhana daIne parivartana nathI karyuM ke nathI karAvyuM. kayAreya talavAranA baLa para parivartana nathI karAvyuM. mAtra hRdayanA, premanA mAdhyamathI parivartana karAvyuM che. tamane svIkArya hoya, tamane amAro Adarza sAro lAgato hoya ane tamane jo A saMskRti pratye prema hoya, tame AvI zako cho; tamAre mATe dvAra khullAM che. kadI ApaNI saMskRti para evuM kalaMka nathI lAgyuM ke talavAranA baLe parivartana karAvyuM hoya ! kharAba cIja ke vicAraNA ApaNI saMskRtimAM haju sudhI nathI AvyAM. eTalA ja mATe iDiyana gavarnamenTe potAnA kaoNnsTiTyUzanamAM sekyulara sTeTa rAkhyuM. jethI koI paNa dharmane AMca na Ave. vizvamAM eka evo Adarza janmAvavo joIe ke amArA dezamAM pratyeka vyakti potAnA vicAra anusAra potAnA dharmanuM pAlana karI zake che, thoDIka kSati hoI zake che. paraMtu thavuM e ja yogya hatuM. te samaya ne saMyogane anukULa tene te rIte rAkhavuM jarUrI hatuM - emAM thoDA sudhArA karavA jarUrI che, kAraNa ApaNI saMskRti mATe e koI vakhata ghAtaka paNa puravAra thayuM che. For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 pravacana parAga mUrtipUjA, janma, janma para AdhArita dharma, jAti ane dharma emAM ApanI zI mAnyatA che ? bhagavAna mahAvIre eka zlokamAM sAro paricaya Apyo che. jyAre emane pUchavAmAM AvyuM ke, janma ane dharmathI jIvanane zuM saMbaMdha che ? emaNe kahI dIdhuM ke : ApaNe tyAM A vicArane koI mAnyatA nathI ! varNavyavasthA eka paddhati hatI, anuzAsana hatuM. alaga alaga kAryanuM vibhAjana hatuM. RSimunisa karyuM hatuM e khoTuM karyuM che evuM kahevAno mAro Azaya nathI. paraMparAmAM haMmezAM parivartana Ave che. bhagavAna mahAvIre potAnI vicAradhArA A rIte kahI che H 'kampuNA hoi bampuNo, kammuNA hoi khattiyo kamNA hoI sudhA, kampuNA hoI vaizyo " - bhagavAne kahyuM che H karmathI brAhmaNa, karmathI vaizya, karmathI kSatriya, karmathI ja zUdra bane che - janmathI nahIM. janmagata paraMparAne jo svIkArI laIe to te kAyaratA che. temaNe kahI dIdhuM, 'tame tamArA karmathI bano.' tame janma brAhmaNa kuLamAM lo, jaina kuLamAM lo ane karma cAMDAla jevAM karo to paramAtmA mahAvIra teno svIkAra nathI karatA. koI bhale zUdra haze, ane eno Adarza brAhmaNa jevo haze to e AdaraNIya banaze. eTalA mATe ApaNe tyAM zUdroe paNa dIkSA lIdhI che. brAhmaNoe to bahu moTo upakAra karyo che ApaNI paraMparAmAM lagabhaga 85 TakA jainAcArya badhA brAhmaNa ja thayA. bhagavAna mahAvIrathI Aja paryaMta. Aje vartamAnamAM paNa ApaNA sauthI moTA jainAcArya meruprabhasUrI vizuddha brAhmaNa che. eTalA mATe to, te jAtino to ApaNA samAja para bahu moTo upakAra che. svabhAve tIkhA, vidvAna thaIne ApaNA AcArya banyA. ApaNA dharmagraMthonAM nirmANa paNa emaNe ja karyAM che. mahAvIra karmano svIkAra karatA hatA. Apa ApanA AcaraNathI pavitra bano. AcaraNa jo apavitra che to Apa zUdra jevA cho. zUdrano matalaba ja evo thAya che ke te grahaNa karavA yogya nathI. AtmA mATe yogya nathI. A spaSTa vicAra che. mahAvIranI bhASAmAM khUba spaSTa dRSTikoNa che. teozrIe karmane pramukhatA ApI. janmagata dRSTikoNa ApaNI paraMparA che. jJAna ane dharmamAM zuM pharaka che ? jJAna prakAza che, ane dharma enI gati che. jJAna lAITa che, prakAza che, ane e prakAzamAM cAlavuM jene dharma mAnavAmAM Ave che. jJAnanA prakAzamAM ja dharmanI gati che. jJAna lUluM-laMgaDuM che to dharma AMdhaLo che. baMne vacce saMgharSa thayo. jJAnano to saMgharSa ajIrNa thaI gayo, paraMtu dharmane thayuM - I am Something mArA vinA gati kevI ? saMyogathI baMne alaga alaga beThA hatA. zuM karavuM ? Age jaMgalane gherI lIdhuM. prazna janmyo, paNa have zuM ? For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 29 amArA eka moTA mulyA hatA. dararoja koI ne koI sAthe jhaghaDo karatA. ene adAlatamAM Ubho rAkhyo. jaje pUchayuM : tuM gharamAM, Aja eka sAthe, kAla bIjAnI sAthe, haMmezA jhaghaDo ja kare che? kyAreya tame sarva gharavALA eka thaIne rahyA cho? mullA : hA sAheba. ame sau gharamAM hatAM. Aga lAgI tyAre sau eka thaI gayAM hatAM. gharma ane jJAna alaga alaga hatAM. baMnenI jiMdagIno savAla hato. dharme kahyuM : "mArAmAM gati che.' to jJAne kahyuM: "mArAmAM prakAza che." meM kahyuM : tuM mArA khabhA para besa. jJAna enA para besI gayuM. teNe potAnA prakAzathI mArga batAvyo, takalIpha vagara baMne AgamAMthI - vanamAMthI bahAra AvyA. mukta thayA. "tattvArthAdhigam" sUtramAM umAsvAmI mahArAjajIe kahyuM che : "jJAna kriyAbhyAM mokSa' jJAna ane dharma alaga alaga na rahI zake. ekanA prakAzamAM bIjAe gati karavAnI che. AjanA jamAnAmAM anyAya ane anItithI upArjana karelI saMpattinA bhautika sukhamAM masta rahenArA Adarza manAya che - "ApaNe enuM anukaraNa zA mATe karIe chIe?" brahmane choDI jagatane mAnanArAo mATe koI uttara nathI. potAnA hRdayane joI-samajIne cAlanArAo mATe uttara che. sinemAmAM khUba bhIDa thAya che. paraMtu tyAM philTara mAla maLaze. jagata zuM kare che, e amAre nathI jovuM. jevuM e che, ke amAre zuM karavuM joIe. cAra mitra hatA. pUnA javA nIkaLyA. TikiTa paNa laI lIdhI. DuiMkasanA khUba zokhIna hatA. AnaMdanA atirekamAM kaoNphI pI lIdhI. sTezana javA ravAnA thayA. javuM hatuM vI. TI. paraMtu gayA senTrala. TrenamAM besI gayAM. teo gujarAtI hatA. gADI cAlavA mAMDI. dAdara sTezana AvyuM. TikiTa ceka karato karato TikiTa cekara enI pAse Avyo. ekanI TikiTa joI. te to hatI pUnAnI. TI. sI.e kahyuM : TikiTa khoTI che. bIjAnI joI te paNa pUnAnI hatI. teNe kahyuM tamArI bhUla che. to pahelo bolyo : zuM garabaDa kare che ? You are wrong. Get Out. trIjAnI joI to teNe kahyuM : amArI pAse TikiTa che. You are without ticket. Get down or sit Down. cotho thoDo hozamAM hato. rAjanItino jANakAra hato. teNe kahyuM are bhalA AdamI! tuM kaI duniyAmAM che ! dilhInuM rAjya paNa mejoriTIpara cAle che. So. we are right and you are wrong. amArI mejoriTI sAcI che, tArI nahIM. mAruM kahevAnuM tAtparya e che ke dharma haMmezAM sAco mArga batAve che. te tamArA For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 pravacana parAga cIMdhelA mArga para nathI cAlato. ahIM kvaoNnTi nahIM kavaoNliTI jovAya che. mane potAne nahIM, saMsArane nahIM, jagatapatine jovAno che. mAre durguNone nahIM, sadaguNone jovA che - apanAvavA che. maMdiramAM traNa pradakSiNAo zA mATe? A eka sAdhAraNa prazna che. maMdiramAM ja rahe che te trilokInAtha rahe che. te to svarga, mRtyu ane pAtALa traNe lokonA nAtha che, te vaMdanIya che, pUjanIya che - sarvesarvA che. ene saMpUrNa sanmAna devA mATe traNa pradakSiNAo che - e traNetraNa lokanI sUcaka che. jemAM guNa vidyamAna che, je guNono bhaMDAra che, ene mAna-sanmAna dezuM to tenA satsaMgathI ApaNe paNa guNI banI jaIzuM. trilokInAtha to svayaM guNonA asIma bhaMDAra che. tene sanmAna devAthI, ApaNe paNa guNonA bhAgIdAra banI zakIe chIe. eTalA mATe traNa pradakSiNAo devAnI che. AjanI zikSApaddhatimAM kevA parivartananI AvazyakatA che? AjakAla zikSApaddhatinI aMdara, yunivarsiTInI aMdara kensara lAgI cUkyuM che. tyAM saMskAra nathI, saMskRtinuM jJAna nathI, tyAM to sarvanAza che. rAdhAkRSNa kahyuM hatuM : bhAratamAM zikSaNanI nahIM, cAritryazIlatAnI jarUrata che. "Not Education but Character. eka bhAratIya mudrAlekha che : sA vidyA yA vimuktaye." zikSaNa aneka durAcAra, durvicArathI mukta hovuM joIe. jyAM cAritrya nirmANa thAya che, saMbhAvanA pragaTa thAya che, savicAronuM sarjana thAya che, tene ja Adarza zikSaNa mAnavAmAM Ave che. Aja be AnAnA sarTiphikeTa maLe che, jenAthI jJAnanuM ajIrNa thAya che, jyAM jJAnanuM ajIrNa thayuM hoya tyAM ahaM Avaze, jIvanano vikAsa rUMdhAI jAya. paropakAranI bhAvanAnI jAgRti mATe AvazyakatA che zikSaNanI. Adhunika zikSaNapaddhati eka jhera che. eno mULa pAyo nAkhanAra hato laoNrDa mekole. eNe potAnI jIvanImAM - DAyarImAM lakhyuM che : je bhaviSyamAM aMgrejone bhArata choDavuM paNa paDe to aMgrajo to cAlyA jaze paraMtu eNe dIghelI bhASA nahIM jAya. aMgrejIpaNuM nahIM jaya. te ahIM ghara banAvIne raheze. hiMdustAnI tene pyArathI apanAvaze ane emAM emanuM gaurava anubhavaze. Aje to pazcimI anukaraNa, phaeNzana ja jovA maLe che. badhA samaje che, ke ame khUba AgaLa nIkaLI gayA chIe, sugharI gayA chIe, ahaMthI bIjAone baeNkavarDa - pachAta mAnIe chIe. pAzcAtya zikSaNapraNAlinA anukaraNathI ApaNane zabdajJAna maLaze, AtmajJAna nahIM. For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pravacana parAga 31 AjanI zikSaNapaddhatinuM bhAratIyakaraNa nathI thayuM. ahIM dizA ja badalI gaI che. bhArata, bhArata nathI rahyuM ahIM hiMdI rASTrabhASA hovA chatAM teno svIkAra nathI thato, dezI bhASAno svIkAra paNa nahIM ! tenAthI keTaluM nukasAna thAya che ? janasAmAnyanI buddhino keTalo vinAza thaI rahyo che ? hAIbrIDa je bahArathI bahu sAruM, paraMtu na to temAM proTIna che, na viTAmina. emAM svAda nathI. jJAnamAM pUrNatA nathI. AjanuM zikSaNa kevuM che enuM eka udAharaNa ApuM chuM. rAjasthAnamAM A ghaTanA ghaTI che. eka sajjana hiMdI zikSaka navI skUlamAM bharatI thayA. temaNe joyuM ke hiMdInA vidyArthIonI durdazA che. Aje kvaoNliTI DAuna thaI gaI che. navuM satra zarU thayuM. adhyApake vicAryuM ke pAchalA porzananuM thoDuM punarAvartana karIne, enA AdhAre AgaLa vadhIe. vidyArthIonuM jJAna keTaluM che, AgaLa enI pragati mATe jANI laIe. evA AzayathI eNe pUchaparacha karI. zikSaka : bolo vidyArthIo, tamArA pATha kyAM sudhI cAlyA che ? vidyArthIo : sAta. zikSaka : tame bhaNI cUkyo cho temAMthI thoDuMka pUchI lauM ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidyArthIo : jarUra pUcho sAheba. zikSaka : tame 'A' ekAMkI nATaka zIkhyA cho ? vidyArthIo : jI. zikSaka : batAvo ke zivajInuM dhanuSya koNe toDyuM ? eka vidyArthI : (khUba gabharAIne UbhA thatAM) sAheba, meM nathI toDayuM ? zikSaka : A zuM ? mArA praznano Azaya nathI samajyA ? pharI pUchyuM, pharI e ja uttara ! bIjAno, trIjAno ke 'sAheba meM dhanuSya nathI toDyuM !' zikSake jorathI pUchyuM: 'yogya ane ThIka uttara Apo ke zivajInuM dhanuSya koNe toDyuM ? pharI e ja uttara : 'meM nathI toDyuM ! meM nathI toDyuM !' vidyArthIo vicAramAM paDI gayA. badhAM jaladI jaladI klAsanI bahAra nIkaLI gayA. teo bolyA : 'ame toDyuM nathI chatAMya tame amArA para AkSepa lagADo cho ? jarA bahAra Avo, batAvIe chIe ke koNe toDyuM !' zikSaka gabharAI gayA. 'prathama grAse makSikApAta !' te to heDamAstara pAse doDyA. teNe kahyuM : meM punaHadhyayana mATe prazna pUchyo : 'zivajInuM dhanuSya koNe For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 32 pravacana parAga toDyuM?' to sarva vidyArthIo AkramaNa karavA AvyA che ! kahe che, ke bahAra Avo batAvI dauM barAbara ! to heDamAstare kahyuM : "are ! zuM vAta karo cho? nAnAM bALako che ! ramatAM ramatAM tUTyuM haze to zuM thaI gayuM? navuM banAvI lo ! AvI che, AjanI zikSApaddhati ! jyAM ajJAna, asaMskAra, ahaMbhAva che. AmAM parivartananI AvazyakatA che. ApaNI saMskRtinA saMskAronI AvazyakatA che. tyAre ja ApaNe sAcA arthamAM vikAsa karI zakIzuM. - 2. pravacanano prabhAva svayaMno paricaya pravacana dvArA, upakAra bhAvathI ane apUrva vAtsalyanI bhAvanAthI bhagavAne dIdho che. pravacanane anukULa jIvanano prAraMbha thaI jAya to AtmA tene anukULa banI jAya che. vyavahAramAM jo dharma AvI jAya, to pachI mokSa dUra nathI ! paramAtmAnuM pravacana bahu saraLa che. jo e sahajatAthI samajamAM AvI jAya, thoDA prayatna samajamAM AvI jAya to AtmAnI pUrNatA ane svayaMsiddhi prApta thaI jAya. mahAvIranI maoNnopoli e nathI ke huM ja sukhI banuM ne bIjA du:khI rahe. enA pravacanano uddeza koI saMpradAya nirmANa karavAno nathI. anuyAyIo vadhAravAno paNa koI hetu nahoto. potAnI dIrdhakALanI sAdhanAthI je prApta karyuM hatuM tene pratyeka AtmA prApta kare evI emanI abhilASA hatI. paramAtmA banavAnI prakriyA teoe batAvI. jIva ane jagatano paricaya Apyo. jIvanane jyortimaya banAvavA mATe, AtmAnI anubhUtine prApta karavAnuM mArgadarzana ApyuM. svayaM paricaya ahaMnI dIvAla tUTI jAya to svayaMno paricaya sahaja thaI paDaze. I am nothing I have nothing A che "nAham'nI bhUmikA, ahaM'nI bhUmikAmAMthI nIkaLIne "nAhanI bhUmikAmAM AvI jaIe to ApaNe jagatathI zUnya banIne, nIrasa banIne paramAtmA pAse jaI zakIe. he paramAtmA, tamArI anukaMpAthI sarva kAMI mArA anurUpa thaI jAya - je manamAM AvI bhAvanA hoya to potAne potAno paricaya maLI jAya. kayA prakAre mAnasika vikAra naSTa thAya? ahaMnI dIvAlamAM zuM chupAyuM che? enI khabara nathI. huM vidvAna chuM, huM jJAnI chuM evA jJAnanuM ajIrNa sarvanAzanuM kAraNa banI jAya che. For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 33 pravacana parAga khorAka hajama ja na thAya to zakti kyAMthI maLe? khorAka levAthI saMtoSa maLI jAya che paraMtu zakti nirmANa athavA utpanna karavA mATe pAcananI moTI AvazyakatA che. Aja sudhI ahaMnI bhUmikA pradarzananI bhUmikAmAM hatI. jyAM pradarzana-prayAsa e nAzano prAraMbha. jyAM pradarzana hoya tyAM darzanano abhAva hoya che. pradarzana karazo to svadarzana kadI nahIM thAya. Aja sudhI ApaNe pradarzana karatA rahyA chIe. rogane pragaTa na karo to upacAra kema thAya? ArogyanI daSTithI sAdhanA thAya to te sAdhanA zakti pradAna kare che. 105 DigrI Temparecara hoya ane te samaya ati svAdiSTa, rucikara manabhAvana padArtha banAvyA hoya, tyAre khAvAnI icchA thAya ? koI ati premathI AgrahapUrvaka kahe, "are ! A to ApanI bahu ja manabhAvana vastu che. tame thoDI to khAva to tame khAzo ? mAnyuM ke tame khAI lIdhuM, to tarata UlaTI thaI jaze ! kriodhanI krUratA AtmAne koI paNa svAdapUrNa cIja ApI do, tarAtmAne tRpti maLaze, vicAro UrdhvagAmI banaze. bahu moTuM sukha maLaze. mokSa prApta karavAnI tRSA jAgrata thaze. krodha vagere kaSAya te sarva pratye ruci thavA nahIM de, grahaNa karavAnI icchA paNa nahIM thAya. paraMtu Temparecara normala thayA pachI khAvAnI IcchA thaze. krodhane upazama karavAno prayatna ja karyo, upazamanI bhUmikAno svAda na lo to kaSAyanuM prabhutva raheze ane tyAM sudhI AtmAnI anubhUti nahIM thAya. kaSAyano matalaba zuM che? kaAya. kaSa eTale saMsAra. Aya eTale lAbha. saMsArano lAbha jyAMthI thAya te kaSAya. te samaye jo Apane koI paNa sAmagrI de to Apa ene grahaNa nahIM karo. Agraha karIne daI dauM to tame tene UlaTI karIne kADhI nAkhazo. anaMtakALanI yAtrAmAM ahaMnI bhUmikA cAlI Ave che. anAdi anaMta kALanI sAdhanA ahaMnI bhUmikA para beThI che. tenAthI te niSphaLa banatI rahI che. koNa chuM ? e jANavA mATe sAdhanA sahaja ane saraLa banaze. dayadaSTi prApta thaze ane AgaLa javAno mArga prApta banI jaze. aham ane nAham aham'nI bhUmikA naSTa thatAM ja "nAhamU'nI bhUmikA AvI jAya che. emAM svayaMne prApta karI zakAya che. aMtarasaMgIta madhura lAge che. paramAtmAno ekeeka zabda AtmAne tRpta kare che. enA pachI pravacananuM zravaNa parama sAdhanA banI jaze. For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 pravacana parAga ahaMno nAza thaze to nAhameM Ave che. nAhamumAM jagatano paricaya nahIM. tyAM aMtarAtmAno paricaya thAya che. khAlI pAtra hoya to bharI zakAya che. "pradarzananI pravRtti choDIne "daSTi'nI zarUAta karo. DaoNkaTara pAse jaIne kaho ke mane khUba bhUkha lAge che. zarIramAM khUba skUrti che. sarva kAma karI zakuM chuM. tyAre DaoNkaTara kaheze ke tamArI pAse Arogya che to ahIM AvavAnI zI jarUrata hatI? ahIM to bImAra Ave che. svayaMnA Arogyano paricaya Apazo to DaoNkaTara kaheze : "cAlyA jAo ahIMthI.' A rIte tame tamArI sAdhanAno paricaya Apazo ke, "huM sAmAyika karuM chuM, pratikramaNa karuM chuM. vaMdana-darzana-pUjana karuM chuM, dAna-puNya paNa karuM chuM to huM kahIza - ahIM upAzrayamAM AvavAnI zuM jarUrata che?' svayaMno paricaya ahamUnI bhUmikAthI dezo to upacAra kyAMthI thAya? pApa pragaTa karo, puNya chupAo pratikramaNa sUtramAM kahyuM che : "nidiya, garahiya guru sagAse." guru samakSa sAcA bhAvathI pApanI niMdA karo, pApa pragaTa karo, to upacAra maLaze. pApI paNa paramezvara banI jaze. Aja sudhI puNya pragaTa karatA rahyA ne pApane chupAvatA rahyA. paraMtu sAcI vAta to e che ke, "pApane pragaTa karo ane puNyane chupAvo." jo pApa pragaTa thaI jAya to, tenAthI bacAvanAra koIka to maLI ja jAya. emAMthI ja koI mArgadarzaka paNa maLI jAya; jenAthI pApathI puNyanI prakriyA banI jaze; saMkramaNa banI jaze. pApa chupAvavAnI AtmAne kensara thaI jaze ane teno aMta sarvanAza banI jaze. chupAvavuM ja hoya to pApa chupAvo - puNya nahIM. mAtA bALakane stanapAna karAve che tyAre tene sADInA cheDAthI DhAMkI detI hoya che, kAraNa ke bALakane koInI najara na lAgI jAya ane bALakanuM rakSaNa thAya. Aja rIte, puNya paNa DhAMkIne karo jethI karmanI enA para najara na lAgI jAya. puNyakriyA stanapAna jevI che, AtmAne rakSaNa ApanArI che. najara lAgI jaze to, aham'nI bhUmikA janmaze. AtmAnA paricayathI prathama "nAmu'nI sthiti Avazyaka che. tenA sivAya AtmA tRpta nahIM thAya. For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 35 tallInatAnI tAratamyatA jenI prApti mATe moTA moTA RSione paNa saphaLatA nathI maLI. poMDicerInA AzramamAM araviMdajI aMtarmukha thaI gayA. cALIsa varasa sudhI eka ja jagyAe besI tallIna thaI, potAne zodhavA potAnI jAtane khoI nAkhI. te bhAvone vyakta karavA mATe kyAMya javAnI jarUra nathI - kyAMya bhaTakavAnI paNa jarUra nathI. . sAdhakano AtmA sthira bane che ne sthiratAmAM tRpti che. resanA ghoDAne to ghAsa cAro maLe che, paraMtu kamANI mAlikane maLe che. te ja prakAre zarIra paNa ghoDAnI jema doDyA kare che ane kamANI Idriyo laI jAya che. eTalA mATe prathama "aham'nI bahAra nIkaLavuM joIe. cALIsa cALIsa varSa sudhI araviMdajI khoja karyA pachI paNa kahe che ke, "mArI khoja adhUrI che." maMDanamizranI tallInatA maMDanamie lagna pachI strInuM mukha hotuM joyuM. te aneka zAstromAM pAraMgata thaI gayA hatA. zaMkarAcArye brahmasUtra para "zAMkarabhASya" lakhyuM. tenA para TIkA-vivecana-zabdonuM vivecana temaNe lakhyuM. te jJAnamAM tallIna ane pAgala banI gayA hatA. eka ja jagyA para pAMtrIsa varSa sudhI divasa-rAta besI rahyA. khAvAnA samaye je khAvAnuM AvatuM te khAI letA. tyAM sUtA, tyAM ja jAgatA, svapnomAM paNa te ja vicAro karatA. pratyeka kSaNa manamAM eka ja vicAra ghUmyA karato hato. eka divasa saMdhyA samaye dIpakamAM tela pUrNa thaI gayuM. emAM tela pUravA mATe temanI patnI tyAM AvI. temanI ekAgratAno bhaMga thaI gayo. jevI te dIpakamAM tela pUravA mAMDI ke mastaka UMcuM karIne temaNe pUchyuM, "tuM koNa che? ahIM kevI rIte AvI ?' lekhanakAryamAM e sarva bhUlI gayA hatA. strI bolI : "ApanA kAryamAM huM sahayoga davA AvI chuM. huM ApanI strI bhAminI chuM.' maMDanamizrane evuM lAgyuM ke A mArI patnI ! vRddhatva AvI gayuM. ATalAM varSonA lekhanakAryamAM patnIne paNa teo - bhUlI gayA hatA. temaNe te graMtha potAnI bhAminIne arpaNa karI dIdho. enI TIkAnuM nAma rAkhI lIdhuM "bhAminI TIkA." temaNe lakhyuM, "bhAminIno je sahayoga na maLyo hota to A graMtha na ja lakhI zakAyo hota.' jJAnanI zodhamAM kevI tallInatA ! AtmAnI zodhamAM AvI magnatA AvI jAya to ghara, dukAna, parivAra sarva bhulAI jAya. jhaMkhanA thAya che ke huM koNa chuM?' e mAre jANavuM che. A vAta zabdonA mAdhyamathI nahIM jANI zakAya. - AtmAno paricaya zabdothI nahIM, anubhavathI thaze. For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 36 pravacana parAga nADaham e parama AnaMda che. "sva'ne jANato nathI e sarvane jANavA mATe yogya banI jAya che. huM jANuM chuM' A ahamanI bhUmikAmAM ApaNe je jJAna dharAvIe chIe te vikRta banI jAya che. dekhADavAnI kriyA baMdha karo." jovAnI kriyA zarU karo." gharmakriyA pradarzana na banI, sva-darzana mATe banavI joIe. vaibhavanI parAdhInatA ayodhyAnA eka navAba hatA. enA rAjya para ekavAra aMgrejoe humalo karyo. navAba na bhAgyA. aMgrejo AvI pahoMcyA ane joyuM to... lakhanaunuM patana thayuM. AkhI senA bhAgI gaI. aMgrejo navAbanA mahela sudhI AvI gayA hatA. tyAre tyAMnI senA paNa navAbane mUkIne bhAgI gaI. paraMtu navAbasAheba to haju sudhI tyAM ja hatA - mahelamAM. aMgrejo mahelanA daravAjAo sudhI AvyA. tyAM sudhI navAba nokaranI pratIkSAmAM tyAMnA tyAM beThA rahyA. aMte aMgrejo mahelamAM ghUsI gayA. teoe navAbane pakaDyA. pUchyuM : "tamArA boDIgArDo to bhAgI gayA; tame kema na bhAgyA?" navAbe kahyuM : "zuM karuM ? huM to kayArano nokaranI pratIkSA karato beTho chuM - agara koI nokara AvIne mane jUtA paherAvI de to. huM paNa bhAgI jAuM! paraMtu nokara na Avyo !" samajI gayAne ! vaibhavanI parAdhInatA kevI vicitra hoya che, te ! vaibhavathI manuSyanuM patana kevI rIte thAya che e joI leje ! pradarzanathI patana ApaNA baDA mullA paNa AvA ja hatA. eka vAra emane bAdazAha taraphathI namAja paDhavAnuM AmaMtraNa maLyuM. mullAe bIbIne kahyuM : "Aja mAre bAdazAhane tyAM namAja paDhavA javuM che; zAhI namAja pachI tyAM zAhI bhojana paNa maLaze. eTalA mATe savArathI ja huM bhUkhyo rahI jAuM to svAdapUrNa miSTAnna peTa bharIne khAI zake." kahevata che ne - "pUrIne ati durtama." bIbIe kahyuM : "jevI tamArI marajI." savArathI bhUkhyA mullA namAja paDhavA gayA. jorajorathI namAja paDhavA lAgyA. paraMtu manamAM to bhAvanA evI hatI ke navAbane, sarva raIsa vyaktione khuza karI dauM. sarvanA manamAM evI bhAvanA janma ke A mullA khudAnI baMdagI khUba ja - sarasa rIte, dilathI kare che. For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga mullAnA manamAM pradarzananI bhAvanA hatI, namAja bAda bhojana zarU thayuM. meja upara bhAta bhAtanI svAdapUrNa cIjo rAkhI hatI. bhojana mATe sarva vyaktio besI gaI. zAhI mahemAno to eka-be koLiyA laIne UThI gayA. A joIne mullA vicAravA lAgyA: "are ! A loko to UThI gayA ! have mAre paNa UThI javuM paDaze. je nahIM UThuM to A loko kaheze : "juo, A mullAmAM jarA paNa viveka nathI ! koNa jANe keTalA divasano bhUkhyo haze !' pote nahoto icchato topaNa UThavuM paDyuM. potAnA gharamAM pravezatAM ja eNe bIbIne kahyuM : "jaladI jaladI rasoI banAvI nAkha." bIbI : kema, zAhI khANuM khAIne paNa peTa nathI bharAyuM? mullA : "barAbara. paNa zuM batAvuM - bhojana to zAhI hatuM. bhojana karavA sau beThA. paraMtu moTA mANaso to eka-be koLiyA laIne UThI gayA. mAre paNa UThavuM paDyuM. ahIM bhUkhyA AvavuM paDyuM. mArA peTamAM to uMdara doDAdoDI kare che; ane tane majAka sUjhe che !' bIbI hatI samajadAra. te tarata bolI : 'sAruM, paNa aMdara jAo ane pharIthI namAja paDhIne Avo." mullAe AzcaryathI kahyuM : "kema?' bIbI : "kAraNa ke pahelI namAja zAhI hatI. te bAdazAha ane amIrone khuza karI InAma meLavavA mATe hatI. dekhAva mATe hatI, khudA mATe nahotI. te khudA sudhI na pahoMcavAne kAraNe zAhI bhojana paNa ApanA peTa sudhI na pahoMcI zakyuM." juo ! mAtra dekhAvA mATe gharma karo to e AtmA sudhI nathI pahoMcato. jyAM dharma tyAM ja satya huM zuM karuM chuM e ApaNe gupta rAkhavuM joIe. ApaNe koI moTA mANasanI mulAkAta mATe jaIe to eno sekreTarI ApaNane eno paricaya Ape che. tevI ja rIte AtmAno paricaya dharma Ape che ane te paricaya pUrNa hoya che. dharma AtmAno parama mitra che. dharmano matalaba zuM che? gharma aMta:karaNanI pavitratA che. je te pavitratA AvI jAya to satyanI prApti thAya che. satya ane dharmanA samanvaya pachI ja dharmanI pariNatI thAya che. te satya jIvanamAM pratiSThita bane che. ane te dharma tenA zaraNamAM AvanArAnA jIvanano rakSaka bane che.dhAraNA karavAmAM Ave te dharma. For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 38 pravacana parAga dharma AtmAnuM rakSaNa kare che. aMtaranA savicArone sthira rAkhI durvicArothI bacAve tene dharma kahevAya che. ApaNI pavitratAnA rakSaNa mATe satya parama auvazyaka che. haribhadrasUrie kahyuM che : "mAre satya sAthe saMbaMdha rAkhavo che, mahAvIra ho yA kRSNa yA koI anya paNa mAre to satya jyAMthI janme che tyAMthI grahaNa karavuM che. A che "dharmabiMdu racayitAnI samadaSTi. haribhadrasUri to haribhadra bhaTTa hatA. te citoDanA rAjapurohita hatA. teoe "cUrNAvRtti' lakhI che. emAM kahyuM che : "mane koI pratye rAgadveSa nathI. mane to satyano Agraha che, je kyAMyathI maLe.' jo satyano Agraha haze to dharmanA nAma para thatA sarva jhaghaDAo dUra thaI zake che. gharmanI zuddhine ja ApaNe vicAro dvArA azuddha banAvI daIe chIe. aMta:karaNanI vizuddhi, e ja dharma che. jyAM dharma hoya che, tyAM satyanI upAsanA, paramAtmAnI upAsanA satyathI hoya to lakSanI prApti thAya che. bhagavAna mahAvIre kahyuM che : "he gautama, je satyanI upAsanA kare che, tene paramatattva prApta thAya che. tenI jIvanayAtrA pUrNa thaze, jIvanano dhyeya pUrNa thaze." vartamAna samayamAM dharmAnusAra AcaraNa karavuM kaSTamaya lAge paNa kaSTa vinA ISTa prApti thatI nathI. " te paisA mATe mAnasika, zArIrika keTalo zrama karo cho ? to mahenata karyA vinA paramAtmA sahajamAM maLI jaze? sAdhanAthI saphaLatA "sva"nuM arpaNa karavAmAM Ave to jIvananI sAdhanA pUrNa thAya che. lokono svabhAva che, ke dharmanuM phaLa to e Icche che paNa dharma karavA nathI icchatAM. pApanA phaLanI IcchA koI karatuM nathI; paraMtu AdarapUrvaka, premapUrvaka, pApa karavuM che. puNyanA phaLanI IcchA to pratyekane thAya che, paraMtu AcaraNa sivAya e sthiti prApta nathI thatI. sAdhanAnuM prathama sAdhana zarIra che. jIvananI sAdhanA kayAMthI zarU karAya ke je vanA - paricaya mATe bane ! jIvananI sAdhanA mukhathI prAraMbha karavI che - "nADahayu"nI sthitithI te paristhiti janme che. tenA pachI Ave che, "koham." koDaimu pachI soDahanI sthiti prApta thAya che. For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 39 ahaM'nI dIvAla tUTe to "koDaham'nI prApti thAya che. kUvAmAM khAlI nADaham koDaham soDaham - Dola nakhAya to tarata bharAIne Ave che. zrama saphaLa thAya. bAladI paNa namana kare che, tyAre pUrNatA prApta kare che. namra banavAthI pUrNatA prApta thAya che." kuvAmAM Dola sIdhI nAkho to te kadI paNa bharAtI nathI. namavAthI ja te bharAya che. Dola sIdhI rahe to potAno zrama niSphaLa jAya. signala hoya to Trena paNa rokAya che. agara je signala akaDo rahe to Trena kaheze : "mAre sTezanamAM AvavAnI zI jarUra ?' jayAM signala DAuna thAya che, te name che - teNe namaskAra karyo, svAgata kare to Trena aMdara praveza kare che. jIvanano signala che, sagara, bujharga. paramAtmA Adi sAme namana thAya to dharmatattva jIvanamAM praveza karaze, nahIM to te mUcchita banaze. eTalA mATe jIvanamAM laghutA Avazyaka che. tulasIdAse kahyuM che : "laghutAthI prabhutA maLe, prabhutAthI prabhu dUra...' jIvananI sAdhanA mukhathI zarU thAya che. ahIMthI ahamunI sugaMdha pragaTa thAya che. durgadha paNa tyAMthI ja pragaTa thAya che. tapelAmAM zuM che ? te camaco batAvI de che. aMtarAtmAmAM zuM che ? e rUpI mukhacamaco batAvI de che ! dUdhapAka taiyAra hoya, apUrva svAdavALuM hoya, camaco ja sArAya parivArane tRpta kare che. tene pUcho, "tuM dUdhapAkanA tapelAmAM rahe che, tane tRpti maLI?' camaca kahe che : TesTalesa - svAdahIna. ApaNI paNa A ja sthiti che. dharmasthAnarUpI dUdhapAka - paramAtmAnuM maMdira, sAdhanA mATe suMdara sthaLa che. je ApaNuM jIvana camacA jevuM hoya ahIMthI (dharmasthAnamAMthI) bahAra nIkaLIe ane koI pUche - "sAdhanAmAM svAda Avyo?' to tarata javAba maLaze : TesTalesa - svAdahIna. ApaNe jIvanamAM roja gharmasthAnamAM jaIe chIe. paraMtu zuM AtmAnI tRptinuM samAdhAna thayuM ? je na maLyuM hoya to samajo ke sAdhanAmAM kacAza che. jyAM laghutA tyAM prabhutA tamArI pAse mAMkho be che. paraMtu enuM kAma eka ja che - jovAnuM. hAtha be ane kAma eka - levAnuM. kAna che ane zrama eka - sAMbhaLavuM. For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 40 pravacana parAga paga be ane kAma eka - cAlavuM. paganI laghutA to juo ! eka AgaLa jAya che to bIje pAchaLa rahe che. pAchalo paga kahe che - "tuM AgaLa vadha, huM AvuM chuM." A laghutAnA kAraNe ja lakSya sudhI pahoMcI zake che. paganI namratA jevI namratA AvI jAya to ApaNe mokSa sudhI pahoMcI zakIe. bhagavAna mahAvIre je vAta kahI che, e khoTI nathI. te to sarvajJa che, sarvazaktimAna che. temaNe je kAMI kahyuM te ApaNane pUrNa banAvavA mATe kahyuM che. temaNe kahyuM che : jIbha eka che, paraMtu enA kAma be che. pArlamenTamAM be DipArTamenTa mahattvapUrNa che - Food supply and Broadcasting. zeTha AtmArAmabhAIe jIbhane be kAma soMpI dIdhAM che - phUDasaplAya ane broDakAsTiMga. AhAra ane AcAra na khAvA jevuM khAIe to vicAra kharAba bane che. vicAra bIja che ane enAthI AcArano janma thAya che. vicAra ane AcArathI saMsArano nAza paNa thAya che. enA mATe AhArazuddhi nitAMta Avazyaka che. pAsaporTa vagara videzayAtrA nathI thatI. te ja rIte zuddha sAttvika AhAra vinA sAttvika vicAra ane AcAra nathI hotA. AhAranA paramANu vicAranI zuddhi kare che. jo emAM dUSita paramANu Ave to sarva kAMI bagaDI jAya che. rajisTara Ave ane emAMthI ekaDo ja gAyaba hoya to? gharmasAdhanAmAM AhAra-zuddhi na hoya to ? jIbha pAse be DipArTamenTa che - khAvAnuM ane bolavAnuM. AvAM mahattvapUrNa khAtAM saMbhALanArI jIbhanuM rakSaNa prakRtie kevI rIte karyuM che? joIe A mATe ApaNI zArIrika racanA. AMkhonAM rakSaNa mATe mAtra bhramara che. kAnane koI daravAjA nathI - khullA che. nAkane rakSaNa nathI, te paNa khulluM che. tyAre jIbha ! batrIsa esa. Ara. pI. nI vacce che. te ghaNI khataranAka che. jyAM sudhI bolatAM nahotuM AvaDatuM tyAM sudhI mAtAe khavarAvyuM ane bALake khAdhuM. je bolatAM zIkhavyuM te bole. paraMtu jyAre bhayano janma thayo tyAre jarUrata pramANe dAMta AvI gayA. For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana 5rAga 41 jIbha na khAvAnuM khAya ne karma baMdhana bAMdhe che. jIbha na bolavA jevuM bolIne jIvanane jvALA banAvI de che. prathama jIbha upara saMyama jarUrI che; vANI para nahIM. dharmano prAraMbha jIbhathI. AhAra-zuddhi azuddha AhArathI duvicAra ane tyAMthI durAcArano janma thAya che. prathama AhAra zuddha hoya to vicAramAM pavitratA AvI zake che. AcArahIna vyaktine veda paNa pavitra nahIM karI zake. pratikramaNa karo, sAmAyika karo, vrata-niyama rAkho, maMdira jAo, sarva prayatna karo, paNa te AhAra-zuddhi vinA saphaLa nahIM thAya. AhAra-zuddhi eTale pavitra vicAra. je prakAranuM bhojana karazo evA ja prakAranA vicAra Avaze. anna tevo oDakAra. 80 TakA loko je khAvAnuM khAya che, te DaoNkaTaro mATe khAya che. jeTalI hoTalonI saMkhyA vadhI teTalI ja haoNspiTalo vadhI che. hoTala to potAnI pAse na AvavAnI cetavaNI uccAre che. kevAM nAma hoTalone apAya che ? "hindu hoTala" eno artha zuM che? tame hindu cho, to ahIMthI TaLo, cAlyA jAo. tamAruM kAma ja nathI. tamArI pavitratA nAza pAmaze. bhASA-zuddhi kevI rIte bolavuM joIe te paNa AcAryoe batAvyuM che. mukha jo pavitra haze to te dharma-sAdhanA sukha zAni deze. nahIMtara manovikAro dvArA Idriyono vikAra vadhato jaze. napho ane nukasAna roja majUrI ane napho kAMI nahIM. . moTA mullA eka vakhata copATI upara bijhanesa karavA gayA. teNe eka mitrane paNa zodhI kADhyo. baMnee maLIne zarabatano dhaMdho karavAno nizcaya karyo. mullAe kahyuM huM zarabata lAvuM chuM, tuM barapha lAva. pANI ane - Dola paNa lAvaje. je Avaze ene pAMca paisAmAM eka glAsa dezuM. emAMthI traNa paisA kharcanA, be paisA napho. eka tAro ne eka mAro. aradho aradho napho. paraMtu lAbhAMtara karmano udaya kevo hoya ? prayatna kare paNa saphaLa na thAya. pApano evo udaya ke savArathI bapora sudhI koI grAhaka tyAM Avyo ja nahIM. khullA pANIno koNa bharoso kare ? have baDA mullAne khUba tarasa lAgI. teNe mitrane kahyuM : "mane pANI ApIza ?" mitre kahyuM : "A to dhaMdho che, ahIM udhAra nahIM cAle." mullAe kahyuM: "mArI pAse pAMca paisA che." teNe pAMca paisA ApIne eka glAsa zarabata pIdhuM tyAre ja ene tRpti thaI. thoDA samaya pachI enA mitrane tarasa lAgI. baDA mullAe kahyuM : "jema meM karyuM tema tuM paNa kara." For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 pravacana parAga basa. savArathI sAMja sudhI vAre vAre baMne zarabata pItA rahyAM. pAMca paisA ahIMthI tyAM, tyAMthI ahIM pharatA rahyA. zarabata pUruM thayuM. sAMjanA ghera AvyA. mAtAe pUchayuM : "kema, dhaMdho kevoka thayo ?' mullA : bahu sarasa vyApAra thayo. mAtA: to to napho paNa ghaNo thayo haze ! mullA : napho to kAMI ja nathI thayo ! mullA e badhI vAta karI dIdhI. mAtA mAthA para hAtha mUkIne raDI. AvI rIte, sAdhanA ApaNo vyApAra che. AtmAne napho na maLe to pUjana, darzana, sAmAyika, pratikramaNanI haju aNasamaja che. enAM rahasyo jANavAM bAkI che ema samajavuM. sAdhanAnA zrama pachI, AtmAno AnaMda, cittanI samAdhi ane mananI prasannatA sAdhanAno napho che. AtmAnI sthiratA sAdhanA dvArA thaI jAya to te sAdhanA mokSa sudhI pahoMcADI de. enAthI jIvananI pUrNatA thAya che. pahelAM jIvanane zuddha karo. pachI paricaya keLavo. AtmAno paricaya e to sAdhanAnuM lakSya che. tyAM sudhI javAnI yogyatA prApta karavAnI che. sAmAnya vyakti paNa jo tamAre maLavuM hoya to keTalI bhalAmaNanI AvazyakatA hoya che ! paraMtu A to suprIma pAvara che. to tene maLavuM hoya to keTaluM kaSTa uThAvavuM paDe ? keTalA badhA sAdhu-saMtonI bhalAmaNanI jarUra paDe ! mArgadarzana ane AzIrvAdanI jarUra paDe? lakSya vinA lAbha nathI - sAdhanA tarapha vadhavA mATe prayatna karavA jarUrI che. muMbaI javuM hoya to tyAM paNa dizA-kArya nizcita karavuM paDe che. jIvananI yAtrA mATe mokSa lakSya che. ene mATe dharma kArya che. kauravo ane pAMDavonI eka vakhata droNAcArye parIkSA lIdhI. temaNe kahyuM: "juo! Aja tamArA lakSyanI, sAdhanAnI parIkSA levAze. sAme vRkSa che. enA para loTanuM bUtara che. enI DAbI AMkhane nizAna banAvavAnuM che. tyAM lakSya lagAvavAnuM che. ekeeka kauravane bolAvIne, droNAcArya sarvane eka ja prazna karatA - juo, tyAM tame zuM juo cho? javAba maLatA tene pAcho mokalI detA. badhA kauravo niSphaLa gayA. pachI pAMDavone bolAvyA. emAMthI cAreya niSphaLa. prazna pUchatA, uttara maLato - koI kahetuM AkAza, koI kahetuM badhuM ja dekhAya che. aMtamAM eka arjuna rahyo. te pUrNatayA jAgrata hato. ene bolAvyo. premathI kahyuM : "jo meM tane premathI zIkhavyuM che. batAva, tyAM zuM dekhAya che ?' For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacanaparAga 43 43 arjuna : kAMI ja nathI dekhAtuM, mAtra eka AMkha sivAya. droNa : "to pachI lagAvI de nizAna.' ane arjuna eka ja pAsa thaI gayo. badhAne jhADa, phaLa, phUla, pattAM ane AkAza dekhAtuM hatuM. paraMtu eka mAtra arjunane kabUtaranI DAbI AMkha sivAya kazuM ja dekhAtuM nahotuM ! dhyeya, lakSya siddha, thayA to AzIrvAda paNa maLyA. huM paNa tamane roja lakSya batAvuM chuM - mokSanuM. karmane kaI rIte mAravuM te paNa zIkhavuM chuM. have tamArI paNa parIkSA laI lauM to ? daza ane pAMca miniTa thaI hoya ane huM pUchuM -- batAvo, zuM dekhAya che? zuM javAba Apazo? javAba : makAna, dukAna badhuM dekhAya che. jyAM badhuM dekhAya che tyAM mokSa kyAMthI dekhAya? sAdhanA dvArA sAdhyanA lakSyano paricaya karo. jIvananI sAdhanA mukhathI zarU thAya che. te sAdhanA kaI rIte pUrNa thAya ? jyAre jIvanano vyavahAra sudhare tyAre. vyavahAramAM garabaDa haze to vicAromAM paNa haze. pachI vitarAga kevI rIte banazo? je mana zetAna che, tene saMta banAvavAnuM che. ene mATe mananI cAre tarapha niyaMtraNa joIze. niyaMtraNa yuddhamAM zuM karavAmAM Ave che? vaoNra-paoNlisI zuM che? prathama boMba eroDroma, sTezana, pula Adi para pheMkavuM che. evuM zA mATe karAya che ? kAraNa ke tyAMthI phUDa-saplAya, sainika, zastra vagerenI madada maLavAnI saMbhAvanA hoya che. eTale tyAMthI saplAya kaTa karavA prathama ahIM boMba pheMkAya che - rezana ane zastra na maLe to sainika laDI zake ? karma sAthe yuddha kaI rIte laDavAnuM che ? bilakula saplAya kaTa, nahIM to niSphaLatA. - pAMceya Indriyo ane viSayothI maLatI saplAya ApaNAM zatru karmane baMdha karI devI joIe. evuM karavAthI saMsAra svarga banI jAya che. jo divase saplAya kaTa karazo to rAtamAM pUrNatA prApta thaI jaze. ene mATe satyanI upAsanA karavI jarUrI che. ene mATe ahamUno nAza, pachI nAhamunI AvazyakatA che. jo Ama karazo to manamAMthI zetAna cAlyo jaze. mana sthira banaze. te sthiratAmAM A mAnubhava thaze. mana jJAtA ane draSTA - samAna darpaNa jevuM banI jaze. For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 44 www.kobatirth.org darpaNano svabhAva che - jovAno. che tevuM ja jovAno. - darpaNa jevuM hradaya banAvavuM joIe. manano svabhAva che karavAno. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir darpaNane badhAno paricaya hoya che; paraMtu te koIno saMgraha nathI karatuM. manane paNa evuM banAvo - te sarvano paricaya kare paraMtu saMgraha koIno paNa na kare. kema ke paricaya karIne saMgraha karaze to saMgharSa janmaze. eTalA mATe manane zAtA, draSTA ane sthira banAvo. jIvanamAdhurya pravacana parAga manane kaI rIte sthira karI zakAya ? bhASAmAM viveka ane AhAra para saMyama rAkhavAthI manane sthiratA prApta thAya che. jovAno. paricaya 3. jIvanamAdhurya anaMta upakArI jinezvara paramAtmAe anaMta upakAranI bhAvanAthI pravacana dvArA AtmAone jAgrata karavA mATe svayaMnI jAgRtimAM svano paricaya levA mATe tattvano paricaya karAvyo che. enAthI jo AtmA anaMtakALa sudhI ghora pramAda-suSupta avasthAmAM rahyo hoya, to eno viveka jAgrata thaI jAya, te jIvana satata kAvyano mahAgraMtha bane, mahA-itihAsa bane. te jIvana hAlatI-cAlatI yunivarsiTI bane, jAgrata jIvana anya lokone preraNA Ape, svayaM jIvana-jyoti banIne prakAza phelAvI de. pravacananA prabhAvathI jAgrata banelo AtmA vartamAna jIvananI sthitiparisthiti 52 rudana kare che. udAsIna banI jAya che. AjanA vartamAna jIvanamAM cittanI prasannatAno dukALa che. zabdamAM rudana che, te jIvana nahIM paraMtu jvALA che. te jvALA potAne ane anyane bALe che. - For Private And Personal Use Only jIvana tAnapurA taMbUrA jevuM che. te svaraprApti mATe apUrva sAdhana che. temAMthI apUrva saMgIta pragaTe che. temAM paNa traNa tAra hoya che, jenA sumeLathI madhura saMgIta nirmANa thAya che. Ameya jIvananA traNa tAra darzana, jJAna, cAritryano sumeLa thaI jAya to temAMthI janmeluM saMgIta parama AnaMda Ape che. te saMgItanI sAdhanA dvArA jIvana pUrNa ane pavitra bane che. ane zraddhAnI sa-2-ga-mathI jIvana suMdara, madhura ane pAtra bane che paraMparAe mokSane apAvanAruM bane che. tenAthI mahAvIranA mahAna Adarza jIvanamAM pragaTe che ane te anekone preraNA Ape che. te jIvana sadAcArI graMtha ane preraNAnuM srota bane che. te pAvara hAusa jevuM banI jAya che, jenAthI 'sva' ne 'para'ne prakAzaprApti thAya che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45 pravacana parAga Adarza vyavahAra vyakti sudhare che to samaSTi sudhare che, parivAra sudhare che, samAja sudhare che ane rASTra paNa sudhare che. AvA dezamAM rAmarAjya hoya che. tyAMnA paramANunuM nirmANa sUkSma-ricArja thavAthI saMpUrNa pRthvI tIrthabhUmi banI jAya che. pachI tyAM sAdhanA karanArAomAM zuddha paramANu ricArja thAya che. eTalA mATe ja tIrthayAtrA karavAnuM kahyuM che. tIrthayAtrA tIrthabhUmimAM aneka avatArI puruSonA paramANuno sparza thayo che. te sparzathI suSupta AtmA jAgrata bane che. tenI bhAvanA UrdhvagAmI bane che. suvicAronI puSTi thAya che. te paramANunA prabhAvathI pRthvI dhanya bane che. nirAzakti bahu varSo pUrve Adya zaMkarAcArya bhramaNa karI rahyA hatA. enA manamAM vicAra Avyo ke sAdhanA mATe AzramanI sthApanA kayAM karuM? te e samayanA yugapuruSa hatA. vedajJAtA hatA, AdhyAtmika mArga para vicaranArA hatA. pANImAM hAtha nAkhavAthI te bhIMjAya che, paraMtu hAtha para tela copaDIne mardana karIne pachI pANImAM hAtha nAkho to te hAtha pANIthI alipta rahe che. jarA paNa bhIMjAze nahIM. AdhyAtmika kSetra Ave che. sAdhanka-AtmA saMsAranA kIcaDamAM kadAca Utare, to paNa vairAgyanA mardanathI saMsAramAM jAya tenI AsaktithI te alipta rahe che. vairAgyanuM mardana karIne, dharmanA sAdhakane TrAya karI de che, athavA to tenI viSayavAsanA, teno vikAra, pAMceya IndriyonI vAsanAone sUkavI nAkhe che. te viSayonI AsaktithI virakta bane che. eTalA mATe dharma divya agni samAna che. te divya agnimAM pApano nAza thAya che. ane vyakti puNyazALI bane che. dharmane kAraNe vairAgyamardanathI saMsAramAM rahevA chatAM paNa saMsAranI Asakti. vyaktine bhIMjavI nathI zakatI. enAmAM rahelI viSayavAsanA sukAI jAya che. sthiratA dahIM kema bane che? dUdhamAM sthiratA AvavAthI dahIM bane che. te dahIMnuM maMthana thavAthI navanIta prApta thAya che. A che sthiratAnuM pariNAma. dUdhanI caMcaLatAne dahIMthI sthiratA prApta thaI. pachI enuM maMthana pariNAme mAkhaNa, mAkhaNa chAzamAM hovA chatAM DUbatuM nathI. alipta raheze. A ja rIte, sAdhanA dvArA cittavRttine sthira karI devAya to AtmAmAM mAkhaNa-tattva prApta thaze ane pachI jIvanamAM AMdhI Ave, tophAna Ave topaNa te sthira raheze. For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 pravacana parAga sAdhanA-dhyAna dvArA tattvanuM mAkhaNa bane che. pachI kadAca raheze saMsAramAM topaNa alipta. saMsAramAM te DUbaze nahIM. AzramanI sthApanA karavA mATe Adya zaMkarAcArya ghUmatA hatA. te dakSiNamAM AvyA. tyAM eNe eka Azcaryajanaka prasaMga joyo. te ja prasaMga Azrama sthApavA mATe nimitta banyo. te tyAM bhAvavibhora banI gayA. emaNe vicAryuM meM zAstronuM nirmANa karyuM, sarva samasyAonuM samAdhAna prApta karI lIdhuM paraMtu A parama AnaMda na meLavI zakyA ! vicAranI kuzAgratA zaMkarAcArya snAna karavA nadIkinAre gayA. tyAM koI kAraNavaza te gusse thaI gayA. prAtaHkALano samaya hato. eka harijana rasto sApha karato hato. snAna karIne AvatI vakhate zaMkarAcAryane jhADuno sparza thaI gayo, ane te gussAthI bolI UThyA : "bevakUpha ! AMdhaLA ! jANe che, huM koNa chuM? nadImAM snAna karIne, pavitra thaIne Avato hato to tArA jevA aspRzyano sparza thaI gayo ! huM apavitra banI gayo !" te vakhate harijane temane samajAvyA. bhAratamAM DAkuo paNa saMta bane che. bhAratIya saMskRtimAM imAnadArI che. harijane hAtha joDIne kahyuM: "mane kSamA karo. paraMtu mAre paNa Aje snAna karavuM paDaze." A sAMbhaLIne zaMkarAcArya vicAromAM DUbI gayA. ene jANavAnI jijJAsA thaI gaI ke A harijane zA mATe snAna karavAnI vAta karI ? temaNe pUchyuM : "tuM A zuM bolI rahyo che ? tAre zA mATe snAna karavuM paDaze ?' harijana bolyo : "bhagavAna, mane Aje mahAcAMDAlano sparza thaI gayo, eTalA mATe snAna karavuM paDaze." harijananuM hRdaya saMtanA dRya jevuM hatuM. e jJAnano jANakAra hato. enA jIvanano Adarza uttama hato. upazamanI gaMgA sAdhanAnI bhUmikAmAM upazama joIe. upazama sivAya cittasthiratA nathI ane cittasthiratA vinA satyanI pratIti nathI. harijana bolyo : "bhagavAna, Apa jevA pavitra puruSanI aMdara krodha, e mahAcAMDAla jevo che. te mahAcAMDAlanA sparzane kAraNe mAre snAna karavuM paDaze. A sAMbhaLIne zaMkarAcAryane pazcAttApa thayo. temaNe harijanane khUba dhanyavAda dIdho - kahyuM : "teM mane Aje jAgrata karI dIdho. AthI have huM kharekhara saMta banI zakIza - meM kareluM kArya akAya che. For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pravacana parAga www.kobatirth.org - bAlAdapi hitaM grAhyam / bhUlane svIkAra karanArA enA saMzodhana mATe jAgrata rahe che. jAgrata avasthA saMzodhana kare che. Azcarya - rahasya zaMkarAcArye bhramaNA karatAM karatAM dakSiNamAM AzramanI jyAM sthApanA karI. tyAM temaNe eka Azcarya joyuM enuM samAdhAna karavA temaNe tyAMnA AsapAsanA RSi-munione Azcarya vize pUchyuM 'AvA tapatA tApamAM eka ghAyala deDako garama retImAM paDyo taraphaDe che.' - Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 47 deDako to pANImAM rahenAra komaLa prANI che. koIka kAraNavazAt enA paga tUTI gayA hatA. e taraphaDatA deDakA para eka nAga chAyA banIne beTho hato ke jenAthI deDakAne tApa na lAge. emane AnI pAchaLanuM rahasya jANavAnI jijJAsA thaI. temaNe RRSi-munione pUchyuM : 'AnuM rahasya zuM che ? kema ke deDako sApanuM bhakSa che - chatAM sApa chAyA karI beTho che !' paramANuno prabhAva RSi-munie kahyuM: 'ahIMnI bhUminA paramANuono A prabhAva che, ke ahIM hiMsaka paNa ahiMsaka banI jAya che. ahIM varSo sudhI zRMgerI RSie AtmasAdhanA karI. tenA AhAra-vihAra, AcAra- vicAra ati pavitra hatA. eTalA mATe A bhUmi pavitra banI gaI. A kSetranI sImAmAM AvanAra pratyeka ahiMsaka bane che. te AcArathI komaLa ane hRdayathI dayALu bane che.' A sAMbhaLIne zaMkarAcAryajIe nizcaya karI lIdho ke huM pahelAM ahIM ja maThanI sthApanA karIza. A bhUmi to tIrtha che. eTalA mATe prathama maTha sthApanA karyuM zRMgerImAM. Atma-jAgRti vicAronA paramANunI asarathI sAdhanA AtmAne jAgrata kare che. vicAromAM jAgrata banelo AtmA satyano svIkAra kare che. satya e AtmAmAM praveza karavAnuM dvAra che. For Private And Personal Use Only 'satyathI AgaLa vadhAya che. ane- asatyathI bhaTakAya che.' satyamAM tRpti chupAyela che tyAM jijJAsA pUrNa thAya che. jyAM virAma tyAM abhayadazA. tyAM cittamAM magnatA, tallInatA haze. pachI bAhya padArtho jovAnI icchA paNa nahIM thAya. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48 pravacana 5rAga svayaMne oLakhavAno prayatna karo ke mArA jIvananI kitAbamAM zuM lakhuM? jIvana graMthanAM dararojanAM adhyAyomAM zuM lakhyuM che? avalokana karazo to khabara paDaze ke khoTuM lakhAyuM che. parIkSAmAM bhUla to pariNAma paNa khoTuM ! Aja sudhI jIvananuM mUlyAMkana thayuM nathI, jIvanano paricaya thayo nathI. mananI sthiratA vinA svano paricaya, svanI AMtarika pracaMDa zaktino aNasAra paNa malavo muzkela che. bheda-vijJAna sthiratAmAM pUrNatA maLe che. Aja sudhI dukAna, makAna Adi saMsAramAM bhaTakatA rahyA, zarIranA AtmAnA bheda-vijJAnamAM praveza na karyo, bheda-vijJAnanA satyano paricaya nathI thayo to enA sivAya "sva"no paricaya kevI rIte thaze? "bheda-vijJAna to tattvano AdhAra che." "deha ane AtmAnuM zrIphaLa bheda-vijJAnanuM pratIka che. emAM pANI che. tyAM sudhI bhInAzanI ekameka rahe che. zrIphaLane sukAvA dyo - pANI sukAI jAya che, akhaMDa ToparuM juduM bahAra AvI jAya che. pachI pariNAma suMdara Ave che. AsaktithI bhIMjAyela jyAM sudhI ApaNo AtmA rahe che tyAM sudhI deha ane AtmAne eka anubhave che paNa jyAM Asaktione aMtaramAMthI phagAvI de che, e ja deha - AtmazAMtinuM sAdhana bane che. para vastune potAnI mAnIne na cAlavAthI. Asakti dUra thAya che eTale aMtaradhvani pragaTa thAya che. anAhata nAda saMbhALaze aMtaramAM. Atmadarzana - jyAM sudhI saMsAramAM cho tyAM sudhI parivAra, dukAna, makAna badhuM tamAruM. zarIrane coTa lAgatAM ja dharma vicAronA TukaDeTukaDA thaI jAya che. mAno cho. paraMtu jyAre zubha vicAranA mAdhyamathI, bheda-vijJAnathI zarIramAM aMdara praveza karazo tyAre ja samajazo ke zarIra ane AtmAno saMyoga asatya che. tenI prAptithI vaMcita rahezo, dehano viyoga karazo chatAM paNa AtmAne coTa nahIM lAge. gItAmAM kahyuM che : "A AtmA amara, niraMjana, nirAkAra che, zAzvata che. ene chedI zakAto nathI, ene jalAvI nathI zakAto, ene naSTa nathI karI zakAto. bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke : "A AtmA jJAnamaya che, darzanamaya che, caritramaya che, AtmAne koI paNa vastu sAthe koI saMbaMdha nathI, zarIra sAthe paNa saMbaMdha nathI "huM' te zarIra nathI, zarIra te huM nathI. A vicAromAM manane keLavavAthI game tevAM bhayaMkara dardI vakhate bhayaMkara pratikuLa paristhitimAM paNa mANasa dhairyanA khocA For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 49 vinA cittane svastha rAkhI zake che. paramAtmAno anugraha AnAM mATe avazya jarUrI bane che. te sivAya A zakya nathI - A che bheda-vijJAna.' ajJAna dazA ajJAna dazAmAM pArakAone potAnA mAnyA, potAno paricaya paNa na thayo. rAgadveSamAM jIvana vitAvyuM. vaiSa karyo tenAthI jIvana jvALAmaya banI gayuM! AdhyAtmika bhUmikAthI jevuM joIe ke "huM koNa chuM?' jagatanuM mUlyAMkana zA mATe? saMsAranI sarva cIjonuM mUlyAMkana karo cho paraMtu svayaMnuM mUlyAMkana karyuM? tamArA gAmathI muMbaI gayA. lAkho kamANA. paramAtmAnI kRpAthI sAdhana, parivAra, baMgalA, kAyA vaibhava prApta thayo. AvA vicAro karo ke nahIM? paNa lAkho laIne gayA ho, ane gAMThanI laMgoTI paNa jatI rahe tyAre zuM vicAro ? "A sarva mArI buddhinuM parAkrama che.' AnAthI ja vaibhavano nazo caDI gayo. A nazAmAM tame paramAtmAne bhUlI gayA cho, AtmAne bhUlI gayA cho, tyAre jo zarIra para karmanuM AkramaNa thAya ane DaoNkaTara kahe : "tamArI tabiyata khataranAka che, bena-TyUmara che, zarIramAMthI zakti cAlI gaI che, blaDa sarakayulezana barAbara nathI thatuM, oNparezana karavuM paDaze. 99.99 TakA jokhama che. eTale A oparezana ahIM nahIM thAya. tamAre laMDana javuM paDaze. tyAM enA jANakAra DaoNkaTara che. tene batAvIne oNparezana karAvavuM paDaze.' | DaoNkaTare mRtyunuM sarTiphikeTa daI dIdhuM. tame jANo cho? cInamAM AvA DaoNkaTarone ekasaparTa mAnavAmAM Ave che, ke jenA hAthe ghaNA pezanTa marI gayA hoya. kAraNa ke ghaNAM pezanTone mArIne te prayogamAM saphaLa hoya che. "have zuM karuM? laMDana jAuM ? beMka-baeNlensa puruM thaI jaze, lona levI paDaze, makAna gIravI mUkavuM paDaze. AvI sthitimAM tame zuM karo ? paisA jozo ke zarIrano bacAva karazo? hA, game te kiMmata para zarIrano ja bacAva karazo. kema ke paisAno mAlika zarIra che; koI paNa hAlatamAM mAlikane bacAvazo. paNa te paNa ajJAna dazAnuM lakSaNa samajajo. AtmAne bacAvo eka makAnane Aga lAgI, je lAkaDAnuM hatuM. lokoe AvIne prayatnapUrvaka ene bacAvavAno prayatna karyo. paraMtu e makAnane bacAvavAno prayatna eTalA mATe karatA hatA ke pAsenA makAna sudhI Aga na phelAya. "bIjAnA rakSaNamAM ja potAnuM rakSaNa che." e bhUlI gayA. svArthamAM aMdha banIne, yAda rAkhajo bIjanA AtmAne bacAvavo te potAnA AtmAne bacAvavA barAbara che. For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 50 pravacana parAga jalatA makAnamAMthI lokoe sarva kAMI bacAvyuM. sAmAnano to moTo Dhagalo thaI gayo. pachI koIe pUchyuM "A makAnano mAlika kyAM che?' to te vakhate sarvane jANa thaI keH "te to baLIne marI gayo che. ApaNI sthiti paNa AvI ja che. badhI cIjono bacAva karIe chIe - paisA bacAvo cho, nAnI-moTI cIjo bacAvo cho, paraMtu aMdarano AtmA baLI rahyo che. AtmAnuM rakSaNa nahIM karo, paraMtu saMsArane bacAvazo - A che ajJAna dazA. tame vicAro : pahelAM zarIrane bacAvavuM che, je zarIra bacaze to, buddhithI, dimAgathI vadhu paisA kamAI laIza... A rIte paisAthI zarIra mUlyavAna che. prabhukRpAthI zarIra bacyuM. te pAcho bhAratamAM AvI gayo. varaso pachI jiMdagIno aMtima divasa Avyo ! AtmA mUlyavAna che. tame mAnI lIdhuM ke paisAthI zarIra vadhu mUlyavAna che. paraMtu e zarIramAMthI AtmA nIkaLI jAya to ? to pachI e zarIrano sparza paNa koI nahIM kare. tamane koI pAse nahIM rAkhe. gharanA mANaso ja kahezeH "Ane ahIMthI jaladI bahAra kADho." zarIra para ghareNAM haze to gharanA ja DAku loko lUMTI leze ! jene mATe tame sarva choDyuM te tamane choDI deze. paisAthI mUlyavAna zarIra, zarIrathI mUlyavAna AtmA- te zAzvata che.to evA AtmA mATe tame covIsa kalAkamAM kAMI karo cho ? paisA C/class sarvanTa che enA mATe 24 kalAka ane AtmaciMtana mATe keTalo samaya rAkho cho? je choDavAnuM che, je azAzvata che, temAM Asakti keTalI? Asakti e bhrama je svayaM che, je zAzvata che, je sAthe AvanAra che tene mATe eka kalAka paNa nahIM ? gharmadazA prApta thaI jAya topaNa aMtarAtmAne AnaMda nahIM ? kema ? anAdikALanA saMskAro je duSaNonAM paDyA che tene to dura karavA mATe samaya nathI lakSya nathI tamArI pAse. tyAganI bhUmikAmAM mana raDe, vinA kAraNe parezAna thAya, jyAM tyAgano bhAva janme tyAM citta udAsa banI jaze. jyAM saMsAranuM niyaMtraNa Avaze tyAM citta prasanna bane ane paropakAranuM kArya Avaze to cahero evo banI jaze jANe eraMDiyuM lIdhuM hoya ! Atmatattvano paricaya thaze to, paravastuno upayoga paropakAra mATe thaze ane sva" jIvananuM sarjana karaze. eTalA mATe bAhyamAM "sva"nI kalpanA karavI yogya nathI. For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana 5rAga 51 guptadAna paropakAramAM devAnI vAta Avaze to bajAranI maMdIne yAda karAvI dezo. ghaNAM badhAM bahAnA batAvazo. paraMtu selaTekasa yA inkamaTaeNsa oNphisara pAse athavA polIsa-sTezana para javuM paDe tyAre ? tamAruM eka khAtuM pakaDAI gayuM ane oNphisara kahe ke A khoTI enTrI che. enA para peparaveITa rAkho nahIM to pepara UDI jaze. tyAM koI bahAnAM batAvazo ? te dasa hajAra kaheze topaNa samarpaNa karI dezo. Forgive and Forget - guptadAna. ne arihaMta paramAtmAne arpaNa karavA haze to ? dharma ane deza mATe ApavuM paDe to? bahAnA batAvanAra I. T. 2. ne prasannatApUrvaka samarpaNa karaze. AtmadazAno paricaya AtmadazAnA svabhAvano khyAla Avaze to paropakAravRtti ApoApa janmaze. pachI e aMdhakAramAM nahIM bhaTake. divya-prakAza svayaM mArga batAvaze. dharmagraMthanA svAdhyAya dvArA svayaMno paricaya thAya che. paramAtmA sudhI pahoMcavAnI prakriyAno tyAM rAjamArga maLe che. Aje gharma sAhitya vAMcanano zokha ane jijJAsA keTalI ? jIvanamAM AnaMda ane prasannatA pUrvaka jIvavA mATe gahana abhyAsa karavo divase-divase gRhastho mATe paNa jarUrI banato jAya che. mAnasika rogonAM pramANone ghaTADavA mATe prAkRta, saMskRtano abhyAsa karavo jarUrI che, enA mATe ApaNe ApaNI saMzodhana vRttine jagADavI joIe. paramAtmAne prApta karavA mATe rastA aneka che. paricayanAM sAdhana alaga alaga che. eTale eka vAra paricaya thatAM ja tame pUrNatA sudhI pahoMcazo. eka vakhata siMhanuM bALaka jaMgalamAM rasto bhUlI gayuM. ziyALano sAtha thayo. enI sAthe rahevAthI enAmAM paNa enA saMskAra AvyA. baccAmAMthI enuM siMhapaNuM adazya thaI gayuM. te potAnA saMskAra bhUlI gayuM. varaso pachI te javAna thaI gayuM ! eka vAra eka siMha vi. nI khojamAM tyAM Avyo. teNe jorathI garjanA karI... kAraNane pakaDo siha garjanA karyA vinA zikAra nathI karato. AtmAmAM paramAtmAnI pukAra hoya che. siMha kAryane nahIM, kAraNane pakaDaze. kUtarAne je paththara mArazo to te paththarane pakaDaze ne tene karaDaze. paraMtu siMhane goLI mArazo to te goLIne nahIM, goLI choDanArane pakaDaze. For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 52 pravacana parAga mahAvIrano upAsaka kadI paNa nimittane nahIM mAne. te kAraNane pakaDaze. te pUchaze : A badhuM AvyuM kyAMthI? ajJAna dazAmAM upArjana thayeluM je kArya che tenuM phaLa che. mAre Avela phaLa saharSa vadhAvI levuM joIe. kAryane nahIM, paraMtu kAraNane jovAnuM che. siMhanI garjanAthI badhAM ziyALo bhAgI gayAM. siMhanA baccAmAM varasothI kAyaratA jIvatI hatI. siMhatvanuM vIryatva cAlyuM gayuM hatuM. eTale te paNa bhAgavA mAMDyuM. siMhe ene pakaDI lIdhuM ane pUchyuM : "bola, A kAyaratA tArAmAM AvI kayAMthI ?" jyAM paricaya tyAM pUrNatA svayaMno paricaya bhulAI gayo. huM paNa ziyALa chuM evuM mAnavAthI te paNa tenA jevuM Darapoka banI gayuM hatuM. enAmAM svayaMnI pratIti nahotI rahI. te svayaMnI jAtane bhUlI gayuM hatuM. siMhe ene pakaDyuM ane eka jaLAzaya pAse laI gayo. sthira pANImAM tene moM jovAnuM kahyuM : "tuM tAruM moM ne mAruM moM pANImAM jo ! tArAmAM ne mArAmAM, koI pharaka nathI. ApaNuM svarUpa eka ja che !" paricaya maLatAM ja te sabhAna thaI gayuM. siMhe kahyuM : "have kara garjanA. sarva bhAgI jaze.' ApaNe A saMsAramAM rahIne ziyALa jevA banI gayA chIe. paraMtu tamArAmAM ja koI mahAvIra che, rAma-kRSNa che. garjanA karo to krodha-kaSAya bhAgI jaze. tamane zAstranA darpaNamAM dekhAze ke tamArAmAM, mArAmAM yA mahAvIramAM koI pharaka nathI ! tamane jAgrata karavA mATe ja huM bolI rahyo chuM. te parama satya che." A rIte je divase svayaMne jANI jazo te divase svayaMmAM sthiratA Avaze. eTalA mATe jIvanane jovA-jANavA mATe ciMtana karavAnuM che. tethI saMsAranAM kaSAyone Aga lAgaze, te baLIne rAkha thaI jaze. Aga ane tapa vihAramAM raste jaI rahyo hato. AvatI vakhate meM eka karuNa dazya joyuM. manora gAma pAse rokAyo hato. sAme AdivAsIonAM jhUMpaDAo hatAM. rAtamAM dasathI bAra Ica varasAda paDI gayo hato. cAre tarapha pANI ja pANI. AdivAsIonAM jhUMpaDAo bhIMjAI gayAM hatAM. teoe lAkaDAMo kApI cUlAomAM nAkhyAM. lAkaDAM bhIMjAI gayAM hatAM. khIcaDI pakAvavI hatI. bALakone khAvAnuM ApavAnuM hatuM. kerosIna lAkaDAMo para nAkhyuM. mAcIsanI kAMDI lagAvI. vRddhA lAkaDAMo jalAvavA mAMDI. TUMka mArI mArIne enuM moM lAlacoLa thaI gayuM. paraMtu na lAkaDAMo jalyAM, na cUlo. ghaNA prayatno pachI paNa vRddhA nirAza thaI gaI. pachI paDozamAM jaIne sUkAM lAkaDAM udhAra laI AvI. sUkAM lAkaDAMo jalyAM ane bhojana paNa taiyAra thayuM. For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 53 amAruM paNa A ja kArya che. ame ahIM AvyA chIe, kAraNa ke tamArA tapelAmAM khIcaDI pakAvavI che. mArA pravacanaprakAzathI tamArA hRyamAM khIcaDI pAkaze - paraMtu aphasosa ! saMsAranI AsaktithI tamArA skraya bhIMjAyelAM che. tyAM Aga nathI lAgatI. eTalA mATe tArUpI divya AgathI dayanAM pApane bhasma karo. jIvanano A ja prazna che. dharmamitra dharma AtmAno mitra che. dharmanA paricayathI AtmAno saMpUrNa paricaya maLe che. gharmamitrathI AtmadazAno saMpUrNa paricaya maLe che. eTalA mATe dharmatattva dvArA Atmatattva prApta karavAno prayatna karavo joIe. karuNA ane kalyANa dharma sivAya AtmAnA sadaguNono paricaya kayAMthI thaze ? mahApuruSonA zabdomAM apAra dayA, apUrva karuNA thaya che. bhagavAne paropakAranI bhAvanAthI eka vAkayamAM kahyuM che : "karuNA e zabda prANa denAro che." zivamastu sarva jagataH / mA kArSit ko'pi pApAni / A che mahAvIrano Adeza - sarva AtmAo niSpApa bane, sarva duHkha rahita hoya. emanI evI karuNA hatI ke : "meM je prApta karyuM che te sarva prApta kare." mahAvIra sarvajJa banyA bAda temaNe upadeza devAnuM koI kAraNa nahotuM. paraMtu jagata ane prANImAtra prati karuNAbhAvathI, vAtsalyabhAvathI temaNe kahyuM. temane jagatamAM prasiddhinI koI AvazyakatA nahotI. ApaNane paramAtmA banAvavA mATe temaNe pravacana dIdhAM. mahAvIranA e vicArone AcAramAM pragaTa karavAthI, AcAramAM jIvaMta rAkhavAthI jIvana karuNAnuM vaTavRkSa banaze. tenI nIce aneka jIvone zAntino chAMyaDo maLaze. ane poSaNa karavAnuM che tenuM sadAcaraNathI. satyano prayoga vyavahAramAM karo. bhASAzuddhi zarIramAM kAna, nAka, AMkho, paga, hAtha sarva aMgo be che. paraMtu enuM kArya eka che - paraMtu jIbha eka che, ane enAM kAma be che. jIbhathI saMsAranI vRddhi thAya che. ane jIbhathI tenuM visarjana paNa thAya che. zabda upara dhyAna do ane juo, ke bheLaseLa to nathI ? mArI prati koInI zatrutA to nathI ? mArA zabdo paraMparAmAM navo saMgharSa to nahIM janmAve ? A vANI mArI sAdhanAmAM pratikULatA to nahIM lAve? evo vicAra karo, kema ke e sarvano AdhAra che bhASA. For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 14 AhAra ane vicAra jevo AhAra tevo vicAra, jevo vicAra tevo AhAra vicAra dharma utpanna ka2ze ke navo saMsAra te viveka para nirbhara che Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNo AtmArAma eka vAra pramAdamAM hato. te vakhate tenA nokaroe garabaDa UbhI karI dIdhI. jIbha bolI : yAda rAkha, mahattva mAruM che. dAMta bolyA : are ! tArA para hakUmata mArI che. jIbha bolI : 'yAda rAkha; mArA paDozamAM rahIne mArAthI duzmanI kare che ? bajAramAM gaI, ane be zabda bolIza to batrIsI bahAra.' ane tyArathI dAMtone Dara lAgavA mAMDyo. te svayaM majUrI karI, anna bheguM kare che ane jIbhanI, AhA2nI Asaktine poSe che. je zarIrano nAza kare che. niyaMtraNathI phAyado pravacana parAga jIbhano durupayoga thaze to bhAvAMtaramAM jIbha durlabha banI jaze. eTalA mATe eno sadupayoga karo. zabdo para niyaMtraNa rAkho. te niyaMtraNa jIvanamAM AzIrvAda bane che. te jIvanane vyavasthita banAve che. jIvanane sugaMdhamaya banAve che. vicAra karyA bAda bolavuM joIe, emAM ja manuSyanI manuSyatA che. nahIMtara jo bolyA pachI tame vicAratA hazo, to tame mUrkhAmAM ja khapazo. dharma jIvananuM rakSaNa kare che; dharma mArgadarzana de che. dharma zabdothI nahIM, AcaraNathI pragaTa karo. je prApta karuM chuM tene mAre choDavuM che. AtmA sAthe dehano saMbaMdha kevo ? dharmano viyoga AtmA mATe asahya che. jagatanA vyavahAranI dhamAlamAM AtmA rudana kare che.te rudana, tenI pukAra sAMbhaLavA mATe koIne samaya nathI. dararoja baMgalAnI bahAra bolatI koyalone, vRkSanA vikAsane nihALyo che ? comera kudarate badhI ja vastuo pAtharI che zAnti meLavavA mATe paNa meLavI na zakayA. AtmA ane deha For Private And Personal Use Only zAhI ane kalamano saMbaMdha juo. copaDImAM kalamathI, zAhInI madadathI lakhI zakAya che. kalama para rAkhaDI bAMdhavAmAM Ave che, te saMkalpanuM pratIka che. kalamane lAge che, ke mArAthI apriya ane kharAba kArya na thAya. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 55 - zAhI ane kalama jagata para upakAra kare che. zAhI svayaMne samarpita kare che; svayaMno prANa arpaNa kare che. zAhI sukAI jaIne arpaNa thaI jAya che ane kalama ghasAIne arpaNa kare che. jyAM zAhIno viyoga haze tyAM kalama aTakI jaze. baMne vacce saMyoga, sAtha ane mitratA hoya tyAre kalama AgaLa cAle che. zAhInA viyogamAM kalama khatama thaI jAya che. AvA vyavahAramAM kalama nIce AvI jAya ane bindu paDI jAya to zuM thAya? gAmamAM dhULa-retI hoya che. te retI zAhI upara nAkhavAmAM Ave che. dhULa kahe che : dhikkAra che. tArA jIvanamAM. tAro mitra gayo ane tuM rahI gaI. AtmAne dharma maLyo ane jagatane mArgadarzana maLyuM. dharmano viyoga dhikkAra che. saMsAranA pratyeka kAryamAM vairAgyanI preraNA maLe che. vitarAganI daSTie to saMsAra vairAgyanuM goDAuna che. cAmaDAnI AMkhothI to saMsAra vikArothI bharyo bharyo lAge che. maunanuM mahattva vacana ratnano bhaMDAra che. koI uttama grAhaka AvI jAya to mukharUpI bhaMDAra kholI nAkho ane be-cAra ratna ApI dyo. teno aMtarAtmA tRpta banI jaze. prema saMpAdana karyA pachI grAhaka cAlyo jAya to pharIthI mukharUpI bhaMDAra baMdha karI dejo. maunanI ArAdhanA te sAdhanA che. bolavAthI lUMTAI jazo. kahe che ke, "maunathI cittanI samAdhi vadhu thAya che.' vadhu bolavuM tene cittanI caMcaLatA kahevAmAM Ave che. vacana pAdAt vIryapAtAt garIyasI / vacana-vANInA patanathI, zarIranI zaktino nAza thAya che. vaijJAnika daSTie paNa A satya che. eka pAunDa dUdha pIvAthI je zakti maLe che te zakti eka zabda bolavAthI nAza pAme che. DaoNkaTara pAsethI zarIranuM Arogya prApta thAya che. sAdhu pAsethI AtmA Arogya bhAva prApta kare che. jeTaluM ochuM bolazo, eTalA vicAra uttama ane sArA banaze, sthiratA Avaze, ane kalezomAMthI tame bacI zakazo. maunanA mahattvano aMdaramAM anubhava karo, dararoja ochAmAM ochuM ekAda kalAkanuM mauna rAkho. dararoja judI - 2 indriyonuM mauna sevo, ekavidasa netranuM mauna karo eka divasa jIbhanuM mauna. For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5 pravacana parAga madhura bhASA mauna sAdhanAnuM sAdhana che. jaina darzanamAM bhASAnA ATha guNa batAvAyA che. prathama guNa : sTokamu. alpam - ochuM, upayogapUrvaka, thoDuM bolo. bIjo guNa: madhuram - svAda Ave evI vANI bolavI. mitrane cA pAo ane emAM sAkara na nAkho to moM kaDavuM bane. sAkara nAkhavAthI cA madhura bane. viveka vinA bolavAthI kaTutA janmaze. eTalA mATe mIThAzanI sAkara nAkho. saMta puruSonA zabda AMtarika jAgRtimAMthI janme che. velUra maThanA sthApaka rAmakRSNa paramahaMsanI vANI upara keTalAka kurabAna thaI jatA hatA. vivekAnaMda bolato to garjanA thatI hatI. te jevuM bolatA tevuM ja AcaraNa karatA hatA. sadAcArInA vacanamAM garjanA hoya che. bhAratIya tattvanI zreSThatA eka divasa amerikAmAM eka pAdarIe svAmI vivekAnaMdane AmaMtrita karyA. temaNe temane ghera bolAvyA. temaNe jANIbUjhIne bhAratIya tattva para vyaMgya karyo. temaNe Tebala para pustako evAM rAkhyAM ke AvatAM ja vivekAnaMdanI najara enA para paDe. eNe sauthI nIce gItA rAkhI. ane sauthI upara bAIbala rAkhyuM. tyAMthI jatI vakhate, svAbhAvikatAthI pAdarI bolyA : "are juo to svAmIjI ! A kevo saMyoga ! sauthI upara bAIbala ane sauthI nIce gItA. vivekAnaMde joyuM ke gItA sauthI nIce ane bAIbala upara hatuM. bhAratIya saMto to sahiSNu hoya che. koInA para vyaMgya nathI karatA. ayogya mArgo nathI apanAvatA ane sarva dharma pratye prema rAkhe che. temaNe jarA hasuM ne pAdarIne dhanyavAda dIdho. temaNe AdarapUrvaka kahyuM : "huM tamane namra sUcana karuM chuM. bAIbala upara che eno Adara karuM chuM. paraMtu eTaluM yAda rAkhajo ke gItA jyAM che tyAM ja rahevA dejo. ene tyAMthI kadI nahIM UMcakatA. kema ke e to phAunDezana che. ene UMcakI lezo to tarata bAIbala nIce paDI jaze - te enuM mULa che." AvI hatI temanI bauddhika pratibhA. jyAM sAdhanA tyAM siddhi velUra maThamAM eka baeNrisTara rAmakRSNa paramahaMsanA darzane AvyA. temane svAmIno jyAre paricaya dIdho tyAre ene apUrva AnaMda thayo. svAmIjIne mAthAno dukhAvo thato hato. te becena hatA. baeNrisTare ene kahyuM : "ApanI IcchA hoya to sArA ne sauthI moTA DaoNkaTara pAse IlAja karAvuM.' svAmIjI kAMI ja bolyA nahIM. pachI te pharI bolyA : "ApanA yogano zuM upayoga ? Apa to yoga dvArA For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 57 svayaM mukta banI zako cho. sadAcArInA AzIrvAdathI roga cAlyo jAya che. ApanI pAse to apUrva yoga-sAdhanA che, to Apa rogamukta banI zako." svAmIjI hasyA ne bolyA "tame mane ajJAnI samajo cho ? tame keTalI mUrkhatAbharI vAto karo cho ? rAkhamAM ghI koNa nAkhe ? mArI varasonI sAdhanA huM zarIra mATe lUMTAvI dauM?' meM sAdhanA aMtarAtmA mATe karI che, A nAzavaMta zarIra mATe nahIM. dharmabindu aMtarAtmAnuM lakSya che siddha banavuM. je kAMI huM karuM chuM te AtmA mATe karuM chuM. jagata ke A zarIra mATe nahIM. huM dharma AtmA mATe karuM chuM. saMsAranI Asakti dUra karavA mATe dharma che. dharmanuM AcaraNa karo to "sva" paricaya mATe mArga maLI jaze. karaNAthI yukta AcArya haribhadrasUrie sulabha rItathI gharmano paricaya "dharmabindu' graMthamAM Apyo che. temaNe "padarzana'; "yogasamuccaya," "yogadaSTi' Adi amara graMtha lakhyA che. te brAhmaNa hatA. rAjapurohita hatA. te mahAna jainAcArya thaI gayA. dharmabindu'no artha zuM? dharma dariyA jeTalo vizALa eTalo ja eno artha vyApaka che. temAMthI mAtra eka bindu laIne jagatanA kalyANa mATe graMthanI racanA karI. vyakti haratAM-pharatAM dharmanuM smaraNa rAkhe to dimAgamAM dharma jIvita raheze. gharma vicAramAM mUcchita nA rahe. gharma AcAramAM sakriya (jIvita) rahe. eTalA mATe graMthanI racanA temaNe karI che. 4 svArpaNa anaMta upakArI, arihaMta paramAtmAe vizvanI kalyANabhAvanA mATe svayaMnA apUrva ciMtanathI je prApta thayuM te uparanI bhAvanAthI jagatane arpaNa karyuM. paramAtmAe kahyuM che ke : "he Atman ! tuM bAhya dazAmAM mUcchita bana ane aMtarAtmAnI jAgRti prApta kara. AtmAnA aMtara vaibhava-sauMdaryane prApta karavAnI koziza kara. je cIja tuM bahAra jue che te tArI sAthe AvavAnI nathI.' udhAra lIdhelI cIja keTalA divasa rahe? udhArathI uddhAra nathI thato, karma dvArA puNyanI samRddhi udhAra lAvyA cho to temAM sthiratA kevI rIte Avaze ? svayaMnI For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra O 58 www.kobatirth.org pravacana parAga pavitratAmAM pUrNatA che. bAhya prAptimAM mAtra vedanA ja che. e khoTA rUpathI zaktino upayoga karazo to te zakti AtmAnA guNone naSTa karI deze. Aja sudhI janmelI koI paNa vyakti potAnI icchAtRpti pUrNa nathI karI zakI. 'icchA-pyAsa'to mahAsAgara jevI vizALa che. ane AkAza jeTalI vyApaka che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prAptimAM tRpti nathI. enAthI to aMtara-jAgRti zUnya banaze. bAhya jAgRti svayaMno nAza karaze. Aja sudhI keTalAya cakravartI, zahenazAha, samrATa AvyA ane cAlyA gayA, paraMtu koI paNa svayaMnI icchApUrti nathI karI zakyA. erisToTala sikaMdaranA dharmaguru hatA. digvijaya karavA jatAM pUrve prathama sikaMdara gurunA AzIrvAda levA gayo. erisToTale pUchyuM : prathama kyAM jaIza ? sikaMdara : madhya eziyA. erisToTala : tyAra pachI ? sikaMdara : pUrva AphrikA. erisToTala : tyAra pachI ? sikaMdara : bhArata. mananI kalpanA to juo ! mananI kalpanAmAM tathya nathI hotuM, satya nathI hotuM, pUrNatA nathI hotI, AtmAne koI tRpti nathI maLatI. erisToTala : pachI kyAM jaIza ? sikaMdara : yuropane jItIza. erisToTala : tyAra pachInI tArI yojanA zuM haze ? sikaMdara : sArAya vizva para vijaya prApta karIza. erisToTala : pachI ? sikaMdara : pachI to thAkI jaIza ? pachI zAMtithI rAjadhAnImAM rahIza. erisToTala : huM tArA jevA pAgalane AzIrvAda na ApI zakuM. ahIM tAre zuM nathI ? azAMti phelAvavAthI zuM tane zAMti prApta thaze ? AvA ayogya kAryamAM AzIrvAda nahIM maLe. hajArone raDAvyA bAda tuM hasI zakIza ? hajArone mArIne tuM jIvavAnI cAhanA seve che ? azAMtinAM bIja vAvavAthI zAMtinA mola kevIrIte Uge ? samasyA ane samAdhAna jyAMthI samasyAno janma thAya che, tyAMthI ja tenuM samAdhAna maLI jAya che. zAMti hRdayamAM ja janme che, ne tene zodhavA ApaNe bahAra bhaTakIe chIe. For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacanaparAga 59 ekavAra mullA bImAra paDI gayA. tene zvAsa levAmAM becenI thavA lAgI. cAlavAmAM takalIpha thavA mAMDI. AMkho AgaLa aMdhakAra chavAvA lAgyo. eno saMpUrNa meDikala ceka-apa karAvyo. chatAMya roganuM kAMI paNa nidAna na thaI zakaryuM. mullA to bahu becena thaI gayA. DaoNkaTare salAha ApI : "AnA upacAra mATe laMDana jAo. tyAM kadAca tamArA roganuM nidAna karI zake evo DaoNkaTara maLe." mullA laMDana gayo. tyAM sarvathI prakhyAta DaoNkTarane potAnuM zarIra batAvyuM. tene sarva takalIpha paNa kahI. 'mullAe kahyuM: huM bahu gabharAI gayo chuM - mane bacAvo. DaoNkaTare sArI rIte nidAna karyuM. ene koI paNa roga dekhAyo nahIM. tyAre DaoNkaTare kahyuM : "lAge che, ke AMkhamAM kAMIka gaDabaDa hovAthI tamane becenI ane AMkho sAme aMdhakAra vagere takalIphonI zakyatA che. eTale tame "AI speziyAlisTa'ne batAvo." mullAe AMkhanA khAsa DaoNkaTarane batAvyuM. eNe AMkhanuM ceka-apa karIne kahyuM - AMkhamAM koI doSa nathI. mullA pharI pAchA potAnA prathama phijiziyana pAse gayA. eNe ene salAha ApI kadAca pAyoriyA haze, to evAM sarva lakSaNo hoI zake che. eTalA mATe dAMtanA khAsa DaoNkaTarane batAvo. dAMtanA DaoNkaTare nidAna karyuM. kahyuM: "koI roga nathI. chatAM paNa tamArA A dAMta kaDhAvI nAkho, dAMtanuM navuM cokaThuM nakhAvI lo." mullAe tema paNa karyuM. paraMtu tenI takalIpha hatI enI e ja rahI. pharIne ceka-apa karAvyuM topaNa naoNrmala ! DaoNkaTare kahyuM : A roga mahA bhayaMkara lAge che. koI navo ja roga lAgu paDI gayo che. eTale tame jaladI tamArA dezabhegA thaI jAo. ane aMtima divasa sudhI bIbI-baccAMo sAthe gujAro. DaoNkaTara pAsethI mRtyunuM sarTiphikeTa laIne mullA pAchA AvI gayA. mullAe vicAryuM: "maravuM ja che to prasannatAthI marIza. AnaMda karIza." teNe darajIne bolAvyo ne kahyuM: "mApa laI lo. bahu kImatI koTa ane pATalUna taiyAra karo." darajIe mApa lIdhuM. pahelAM karatAM mApa vadhI gayuM hatuM. kaoNlara 14" thayuM paraMtu pahelA tuM 12." mullAe prathamanA mApa pramANe kaoNlara banAvavA kahyuM. tyAre darajI bolyo : "je evuM karazo to tamane zvAsa levAmAM becenI thaze." mullA ekadama bolyA : arere ! sAco veMkaTara to gharamAM ja hato ! ane meM keTalA rUpiyA kharcI nAkhyA ! mullAnA roganuM nidAna saraLa hatuM ! mullAe be iMca TUMkuM kaoNlara banAvI For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 60 pravacana 5rAga kaMjUsAI karIne becenI mAthe oDhI lIdhI hatI. A ja rIte, tame roja dukAne jaI pAchA Avo cho, paisA prApta karo cho, paraMtu tenAthI zAMti maLe che ? puNyodayathI suMdara bhautika sukhanI prApti thaze, paraMtu manane zAMti maLaze? nahIM. zAMti nahIM maLe. zAMti che aMtarAtmAmAM jyAM azAMti janme tyAMthI ja samAdhi maLe. gharamAM khovAyelI cIja rastA para nahIM maLe. je cIja aMtarAtmAmAM maLaze, te bahArathI nathI maLavAnI. IdriyonA vikAromAM mana azAMta bane to tyAMthI zAMtinI pyAsa nahIM bujhAya. peTanI bhUkhane miTAvI zako cho; paraMtu mananI bhUkha nahIM maTe. ene mATe manane samajAvavuM paDaze. sikaMdara vizvavijetA banIne eka divasa marI gayo. ene kabaramAM dATavAmAM Avyo. tyAre enI mA rovA mAMDI. raDatI raDatI te kabrastAna gaI ane jorajorathI cillAvA mAMDIH "mAro sikaMdara kyAM che? mAro dikaro kyAM che?' enuM rudana sAMbhaLIne tyAM beThelA eka phakIra bolyo : "are pAgala strI ! ahIM to hajAro sikaMdara daTAyelA che ! tuM kayA sikaMdarane gote che ? eka divasa tuM paNa ahIM ja daTAvAnI che ! pachI tuM kone mATe raDI rahI cho ? je saMsArano svIkAra karyo che, jene meLavavA prayatna karo cho, te saMsAra tamAro banaze? koInoe thayo che? nirapekSatA rAmane vanavAsa maLyo, pAMDavone vanamAM bhaTakavuM paDyuM, zrIkRSNa pANI pANI karIne prANa choDavo paDyo. te prakAre karmanA azubha yoga dvArA banAvela suMdara makAna choDavAno vakhata Avaze to makAnanI AMkhamAM AMsu Avaze? zuM tenA manamAM evo vicAra Avaze ke mane caNAvanAra, mAre mATe divasa-rAta majUrI karanAro cAlyo gayo? zuM te raDaze? makAna to jaDa che. AvI ja rIte che. A makAna mAruM che, A dukAna mArI che, A paisA mArA che, A parivAra mAro che - A badho tamAro bhrama che. ajJAna che, vAstavamAM A koI sAtha Apaze nahIM. mAtra gharma parama mitra che. tenA paricayathI bhrama bhAMgI jAya che. dharma tamArI pAse levAnI apekSA nathI rAkhato, eTalA mATe tenA dvArA mAnasika saMtulana rahe che. karmanI kaThaNAI tame jANo cho ke karmane kAraNe badhuM thAya che. ApaNI ajJAna dazAmAM ja karmanuM For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 61 upArjana thayuM che. te ja upadrava kare che. chatAM paNa enuM tame svAgata karo cho paNa enA dvArA je anukULa - pratikuLa saMjogo Ave te sahana karaje. anukULa saMyogamAM lIna na banatA pratikULa saMyogamAM dIna na banatA. ekAMtamAM vicAra karo. tame je karo cho tenAthI tamane kAMI maLyuM ? enAthI kAMI phAyado thayo ? AtmAne puSTi maLI ? bahAra mATe tIvra puruSArtha karo cho, paraMtu aMdara mATe zuM karyuM? zarIrathI paisA adhika mUlyavAna che. paisAthI vizeSa AtmA kImatI che. to svayaM mATe, AtmAnA vikAsa mATe, AtmAnI pUrNatA mATe zuM prayatna karyo? Aja sudhI zarIra mATe sarva kAMI karyuM. paraMtu AtmA mATe kAMI ja nathI karyuM. je kSaNabhaMgura che, nAzavAna che, parAyuM che, tene mATe sarvasva arpaNa karyuM. je zAzvata che, "sva" che tene mATe kAMI na karyuM - kevI viSamatA ! polIsa joIne kasTaDI yAda Ave che. vakIla joIne adAlata yAda Ave che. prAdhyApaka joIne vizvavidyAlaya yAda Ave che. paraMtu sAdhu najare paDe to ? sAdhune joIne daSTi kyAM jAya che? sAdhune joIne zuM riAddha paramAtmA yAda Ave che? svayaMnuM ciMtana ApaNAmAM svayaMnuM ciMtana nathI. udhAra lAvIne kyAM sudhI calAvazo ? sAmAyika to selpha-rIDiMga, arthAt svAdhyAya, selpha caeNpTara tenAthI svayaMno paricaya thAya che. svayaMne svayaMmAM magna banAvo. te lakSya sudhI pahoMcavA mATe mAdhyama banaze nadIkinAre UbhA rahevAthI taravAnuM nathI zikhAtuM. taravAnuM zIkhavA mATe pANInI aMdara potAne ja kUdavuM paDe che. svayaMnA prayAsathI ja pUrNatA prApta thAya che. paramAtmA sudhI pahoMcI zakAya che. tamArI dRSTimAM svAdhyAya Avaze tyAre dRSTi pUrNarUpeNa zuddha banaze. sAdhune joIne sAdhanAnuM lakSya najara samakSa Ave che? sAdhune joIne paramAtmA yAda AvI jAya che? paralokanuM dazya najara samakSa Ave che.? tame tamArA bhaviSya vize ciMtana karyuM che? sAdhunI zreSThatA sAdhu enjiniyara che. te enjiniyaranI jema jIvananA nirmAtA che. jIvanane pavitra banAve che. sAdhu vakIlanuM kAma kare cheH vakIla korTamAM yukti-prayuktithI Apano bacAva kare For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir da2 pravacana parAga che. te ja rIte sAdhu karmabaMdhanathI choDAve che. tamArA jIvananI phAIla sAdhune soMpI dho. pachI tame nizcita ! pachI sAdhu tamane saMsAranAM baMdhanothI mukta karI deze. paraMtu koI paNa ahIM satya na bole. potAnI phAIla na soMpe. evI sthitimAM karma sAme kevI rIte laDI zakAya ? sAdhu DaoNkaTara paNa che ! DaoNkaTara samakSa badhI khullI vAta karavAmAM Ave che. tyAre koI roga chupAvI zake che? DaoNkaTara kaheze tevI davA paNa lo cho- anukULa pathya levuM paDe che. tevI ja rIte sAdhu AdhyAtmika davA Ape che. AcAranA pathyapAlana karavAnuM kahe che. tame kahezo : huM viSaya-kaSAyothI gherAI gayo chuM. AtmaprazaMsAno manovikAra mArAmAM che. kuTilatA jIvananI nIti banI gaI che. A rIte badhuM ja khullI rIte batAvazo to sAdhu zAMti ane samAdhino mArga batAvaze. tame roga ja batAvyo nathI to sAdhu upacAra kaI rIte karI zake? cAturmAsa to eka AdhyAtmika kaeNmpa che - ahIM ina-DaoNra pezanTa Ave che. tame badhA AuTaDaoNra pezanTa cho. A Ina- AuTa-Dora pezanTane ArAdhanAnI goLIo devAmAM Ave che. prAyazcita dvArA kaeNlziyama ijekSana devAmAM Ave che. - sAdhu kavaoNliphAIDa DaoNkaTara che. A gharmasthAnaka haoNspiTala che. ahIM haoNspiTalanI jema rogonI cikitsA thAya che, upacAra batAvavAmAM Ave che, pathya batAvAya che. AtmAnA roganI citsiA thAya che. AtmAne nirogI banAvavAno upacAra ane pathya batAvAya che. sAdhu to posTamena che : ghera ghera jaIne dharmano lAbha Ape che. pratyeka ghera jaIne manuSyone dharmanI preraNA de che. vitarAganI AjJAthI cAlanAra sAdhu badhAM kSetramAM upayogI che. jagatane prApta karavA mATe Aja sudhI keTalA prayatna karyA? ane kyAM sudhI karazo ? Aja sudhI kAMI paNa na meLavyuM to kyAre meLavazo ? jagata mATe Apa potAnI jAtane kharcI na nAkho, ane svayaM mATe jagatano prayoga karI lo - sAdhana banAvI lo. lobhano aMta nathI kavi kahe che : "he AtmanuM, yAda rAkha. keTalAye apUrNatA prApta karIne ja cAlyA gayA. vinAne potAnuM samajIne cAlyA gayA, topaNa vizva enuM nathI thayuM. svarga-pAtAla para rAjya karavA mATe dara dara bhaTakyA. paraMtu te mUrkha ! zuM teM tArI akkala giravI mUkI che ? saMsAra-prApti mATe keTalo lobha ! kevI cittanI asthiratA ! For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 63 dasa maLe to pacAsano lobha, pacAsa maLe to sonI IcchA, pAMcaso maLe to hajAra mATe prayatna ! A rIte prAptinI icchA vadhatI jaze. te kadI paNa pUrNa nahIM thAya ! peTanI bhUkha miTAvI zakazo paraMtu mananI IcchAonI bhUkha kadI paNa nahIM maTe. je divase saMsAraprAptinI IcchA, khAsa marI jaze te divase AtmA mATe svarNa yuga prAraMbha thaze. viveka ane saMyamano abhAva jIvana ane vyavahArano AdhArastaMbha vANI che. vANInA vyApArathI jIvana saphaLa yA niSphaLa bane che. eTalA mATe vANImAM zuddhatA, viveka ane saMyama joIe. jIvana saphaLa banAvavA. suMdara, sajAvelI, sarva rIte mUlyavAna - kAra hoya, erakaMDizana hoya emAM besavAthI kevo AnaMda thAya? AvI kalpanAmAM tame rAcatA ho tyAre ja DrAIvara kahe - "breka kharAba che. to pachI tame emAM besazo? nA. game teTalI suMdara, ArAmadAyI ne mUlyavAna gADI hoya, beka nathI to mRtyune nimaMtraNa... je zabda suMdara hoya, paraMtu viveka rUpI brekanuM niyaMtraNa na hoya to? selpha-kaMTa tela na hoya to? to te zabda mRtyunuM kAraNa bane. hiTalaranI eka bhUlane kAraNe karoDa vyakti mAryA gayA ! zabdamAM thoDo viveka, vinayanI ochapane kAraNe mahAbhArata thayuM. 18 divasamAM karoDono nAza thayo. pAMDavoe kauravone bhojana mATe AmaMtraNa ApyuM. te divase paristhiti anukULa hatI. emanAmAM saMskAra hatA, sadguNa hato. paNa eka bhUla thaI gaI. pAMDavonAM jIvananI bhUlo nirakhavAthI jAtanI bhUlonuM bhAna thaze. pAMcaso varSomAM 15,300 yuddha thayAM che, mAnava itihAsamAM. pAMDavoe kauravone rAjaprAsAdamAM AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM. tyAMnI pharza eTalI suMdara banAvI hatI ke temAM pANIno AbhAsa thato hato. kaurava tyAMthI kapaDAM UMcAM karI javA lAgyA, e joI 'pAMDava hasI paDyA. eka jagyAe pANI eTaluM nirmaLa, sthira hatuM ke tyAM suMdara pharzano AbhAsa thato hato. tyAMthI kauravo cAlyA to pANIthI enAM kapaDAM bhIMjAI gayAM. pAMDavo pharI hasI paDyA. te samaye pAMDava-patnI draupadInA moMmAMthI evA zabdo nIkaLyA eNe eTabaoNbanuM kAma karyuM te bolI : "mane Aje khabara paDI ke AMdhaLAnA putro paNa AMdhaLA hoya che.' For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 64 pravacana parAga tyAM vivekanuM niyaMtraNa na rahyuM. AtmasaMyama na rahyo. kaurava krodhita banI gayA. te bolyA : "amArA pitAnuM apamAna ?' tyAM ja duryodhane pratijJA karI ke : "A draupadIne jo mArI jAMdhe na besADuM to mAruM nAma duryodhana nahIM !' A sAMbhaLIne ati krodhathI bhIma garjI UThyo, te jAMghane toDIne tenuM lohI na pIuM to mAruM nAma bhIma nahIM !' basa vANInuM tIra chUTI gayuM. ane 18 divasanuM mahAbhArata sarjAI gayuM. yuddha ApaNA hRdayamAM janme che. vizvayuddha hiTalaranA vicAramAMthI janyuM hatuM. teno vicAra AcAramAM pariNamavAthI hajAro mANasono vinAza thayo. A hiTalaranuM mRtyu kevI rIte thayuM, kevI karuNa dazAmAM e maryo e jANazo to tamane dayA Avaze - potAnA jaM hAthe goLI khAvI paDI. maratAM pUrve potAnA vizvAsapAtra nokarane kahyuM : maryA pachI mArI lAza para peTrola nAkhIne mane bALI nAkhaje." jagatane jItavA mathato potAnA hAthe ja marI paravAryo. eTalA mATe vANI para niyaMtraNa Avazyaka che. sarva saMgharSa jIbha dvArA mukhamAMthI janme che. te enuM mULa che. badhA ja saMgharSa ahIMthI ja janmyA che. Aje vANI para niyaMtraNa nathI rahyuM. ghera-ghera kaleza ane azAMtinuM vAtAvaraNa jAte banAvyuM. AtmAnI gaveSaNA karI tattvanI vicAraNA nathI thatI. "huM koNa chuM?" tenI jhAMkhI paNa nathI thatI. buddhinuM ajIrNa Aja buddhinuM ajIrNa thayuM che. enAthI ApaNo nAza thaI rahyo che. eNTama boMba banAvavA mATe eTaoNmika thiyarI batAvAI. enuM pariNAma zuM AvyuM ? bhayaMkara AviSkAra thayo. enuM nirmANa karanAranuM mRtyu karuNAspada thayuM. aMtima samaye te pAgala thaI gayo. te raDI raDIne maryo. enA aMtima zabdo A hato: He Shall go to hale ene ghora pazcAttApa thayo. buddhino keTalo ghora durupayoga ! vANImAM buddhi che. buddhine pragaTa karavAnuM mAdhyama zabda yA vANI che. eka zabda auSadharUpa bane che to bIjo dajhADe che. zabdanI karAmata to juo ! eka, hajAra mAthAMo vaDhAve che to bIjo hajAro mAthAM arpaNa karAve che. kaTu zabda ddhayane AghAta pahoMcADe che. koI paNa kaTu zabda sahana nathI karI zakatuM ! saMpUrNa kalezanuM kAraNa vANI para niyaMtraNano abhAva che. jyAM sudhI abhAva che, tyAM sudhI bhAva nathI. eTalA mATe vANI upara niyaMtraNa to ati Avazyaka che. For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga pa saMta ane zetAna - eka vakhata saMta - pAse eka kSatriya-rAjapUta Avyo. koI kAraNasara ene saMta para gusso Avyo hato. te saMtanA moM para thaMkyo. enA ziSyonI sAme enuM ghora apamAna karyuM. paraMtu saMta to ekadama zAMta hatA. jenAthI pelA rAjapUtano krodha vadhI gayo. te bIjI vAra, trIjI vAra, ghUMkIne cAlyo gayo. chatAM paNa saMta zAMta ! eka paNa akSara moMmAMthI na nIkaLyo. tenA ziSyoe kahyuM : "ApanI AjJA hoya to eka sekaMDamAM ja eno nAza karI nAkhIe." saMtanA eka zabdathI te rAjapUta khatama thaI jAta - paraMtu saMta na bolyA. mArI nAkhavuM AsAna che, jIvatA rAkhavA bahu muzkela che. raste jato kUtaro jo tamane karaDe to zuM tame ene karaDazo? saMta bolyA : "te zetAna banI gayo che. zuM huM saMtamAMthI zetAna banuM? nimna daraje pahoMcuM? te teno svabhAva batAve che, huM mAro. zuM huM enA jevo banuM?" tenAmAM Avela AvI gayo hato. enI pAse zabdono dukALa hato eTale e theMkayo. ene zAMti maLI. tene je mAdhyamathI zAMti maLI che, enI sAthe mAro koI matalaba nathI ! koIne khUba krodha AvI gayo hoya. te Teliphona para jora jorathI gALo deto hoya - e samaye tame eka vAkya bolo - This is wrong number basa ! teno pAvara tarata jhIro DigrI para AvI jaze. saMbhaLAvanAra sAme bolanAra koI nahIM hoya to saMbhaLAvanAra potAnI meLe zAMta thaI jaze. tame manamAM evuM vicArI juo ke - huM jo grahaNa karIza, to te mAre mATe azAMtinuM kAraNa banaze. jyAM grahaNa, tyAM azAMti ! grahaNa karavAnI, pakaDI rAkhavAnI bhAvanA ja duHkhanuM kAraNa che. jyAM grahaNa, tyAM baMdhana jyAM grahaNa, tyAM ja sarvanAza... jyAM prahAra tyAM patana koI gALo Ape to saMta zAMta rahe che. tene grahaNa paNa nathI karatA. aMtamAM gALo denArA ja thAkI jAya che. sahana karanArA thAkatA nathI. gALo ApanArane phaLa na maLyuM. eTale tene bojarUpa lAge che, eTale thAkI jAya che. badalAmAM krodhane uttejana na maLavAthI, thAkI javuM paDyuM : For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra F www.kobatirth.org pravacana parAga kevA e saMta ! jarA paNa Aveza nahIM, uttejana nahIM, jarA paNa bAhya prabhAva nahIM. zAnta ane sthira. A joIne, te vyakti AvIne saMtanA caraNomAM Avyo ne bolyoH 'he bhagavAna, meM tamArI avajJA karI. Apane gALo dIdhI, ApanuM apamAna karyuM, mane mApha karo. mArAthI bahu moTI bhUla thaI gaI.' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMta bolyA : mane bheTa ApavA mATe tuM koI cIja lAvyo ho, ane meM eno svIkAra na karyo hoya, to pachI e cIja para adhikAra kono ? A prakAre tame gALonI bheTa mane ApI. meM svIkAra na karyo, have enA para adhikAra kono ? A prakAre tame gALonI bheTa mane ApI, meM svIkAra na karyo. have enA para adhikAra kono ? meM gALono svIkAra karyo hota to te mArI pAse raheta. meM eno svIkAra na karyo eTale e tamArI pAse rahI. have kSamA kaI vAtanI ? parAI cIja sAthe mAre zuM levA-devA ? keTalo suMdara vartAva ? tamAre sahue jIvanamAM kharekhara jo zAnti ane sukha meLavavuM hoya to A mArga svIkAravo ja paDaze. Aje nahIM to AvatI kAle paNa A raste AvyA vinA chUTako nathI. vANI ane vyavahAra vicArapUrvaka bolelA zabdo vyavahArathI dharma bane che. vicAranI bhUmikA para karelo vyavahAra dharma kahevAya che. ene mATe niyama kevA che. ? sto, alpa, madhuram. alpa bolo, je bolavuM che te samajIne bolo. saMta tulasIdAsa kahe che - 'tuM khoTo vyavahAra kare ane jo e vakhate mauna rahuM to sAmAvALI vyaktine peTrolamAM Aga nahIM maLe. jo huM paNa gALo ApuM to 'gAlI Avata eka he, jAvata gALa aneka !' paraMparA nirmANa thaze. cUlAmAM karagaThiyuM nAkho to te kyAM sudhI baLe ? thoDo samaya. bhagavAna mahAvIre sama-bhAvathI ghora upasarga sahyA, eTalA mATe aMtamAM upasarga denArAnI AMkhamAM ja AMsu AvyAM. e karuNAnAM AMsuo para cintana manana ane adhyayana karavA jevuM che. svayaM koI kArya kare to tenuM phaLa paNa svayaM bhogavavuM paDe che. bhagavAnanuM kevuM apUrva ciMtana ! kRtAparAdha'pi jane, kRpAmaMthara tArayoH ISadbASpAdayoH bhadraM zrI virajina netrayoH For Private And Personal Use Only - Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 67. aparAdha karanArA AdamI (saMgamadeva) upara paNa dayAvALA dayanI vinamra AMkho, AMsuothI UbharAI jAya che evA zrI mahAvIra prabhu vicAra kare che ke - tIrthakarane prApta karIne sarva jIvo mokSa sukhane meLave che paNa A bicAro saMgama mane prApta karI tIrthaMkaranI AzAtanAnA pApe durgatino mahemAna banaze. svayaMne kaSTa denArAne varyAnA upakArI mAne che. teo kahe che : "teNe mArA samatvane sthira rAkhyuM. teNe mArI sattva parIkSA lIdhI. teNe mane kasoTI para caDAvIne mArI zuddhatA siddha karI." bhagavAnanI AMkhomAM AMsu AvyAM. bhayaMkara vedanA ApanAra mATe paNa dayA ane karuNAno vicAra karavAvALA paramAtmAnI AMkhomAM nirmaLa - vAtsalya ane snehanAM azruo AvI jAya che. paramAtmAnAM aMtara dayanI karuNA azru vATe bahAra Ave che te vakhate. 'To return good for evil' kharAba loko mATe paNa manamAM sArI bhAvanA rAkho. eTalA mATe sarva prathama bhASA para niyaMtraNa Avazyaka che. "bhASA samiti" e jaina pAribhASika zabda che. eno artha che - bhASAno vivekapUrvaka upayoga. upayogitAnI jAgRti rAkhavAnI che. sAvadhAnI. paralokane daSTimAM rAkhIne jo ApaNo vyavahAra badhAMnI joDe thAya to, te vyavahAra gharma bane che. sahiSNutA saMte kadI paNa kAyaratA nathI batAvI. haMmezAM tenI kasoTI thaI che. mahamada pegaMbarane yuddha laDavuM paDyuM. mahAvIre upasarga sahana karyA, buddhano duzmana devadatta banyo. e rIte sarva prakAranA ati kaSTa sahana karyA pachI ja mahAna thAya che. mahAna banavA mATe sahana karatAM zIkhavuM ja paDaze. hasate mukhaDe kaNe veThavAM paDaze. Avazyaka che. dahIMvaDAM paNa bane che. to keTaluM sahana karyA pachI ! dahIMvaDAM - vaDAM - kema bane che? dahIMvaDAMnA mukhe ja sAMbhaLIe : pahale the hama marda, mardase nAra kahAye kara gaMgAmeM snAna, maila saba dUra karAye kara paththarase yuddha, ghAva barache ke khAye nikala gaye jaba pAra, taba hama 'baDe' kahAye ! meM ghaNuM sahana karyuM. pahelAM marda hato, pachI nArI banyo, pachI gaMgA snAna karyuM barachInA ghAva sahana karyA pachI telamAM taLAIne Avyo ne pachI huM vaDo banyo. For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 68 pravacana parAga aDada ane maga uccAraNamAM puliMga che. tenI dALa te strIliMga kahevAya che. pachI ene dhovAya che - te gaMgAsnAna che, pachI pIsIne ATo banAve che. pachI hAthathI goLa goLa banAve che. garama telamAM nAkhe che. taLAIne, lAla thaIne jyAre bahAra Ave che, AkarI sAdhanA karI bahAra Ave che tyAre TesTaphula (svAdayukta). hoya che. loko kahe che. khUba ja svAdiSTa dahIMvaDAM che.' sAdhanAno svAda A sAdhanAno svAda che. ahIM sahiSNutAnI saurabha che. kevI sahanazIlatA, kevI prasannatA, kevo prema. tenI sAdhanAmAM svAda hato. mAnavatAno guNa. mAnavatAno guNa kaI rIte prApta thAya che? 'Atmavat sarvabhUteSu saH paMDitaH / ' jyAM saMgharSa, kleza na hoya evA AtmAmAM sthira rahevAno prayatna karo. ene mATe alpa, hitakAraka, vinayapUrvaka bolo. madhuravANIno prema madhura vANI bolo. khAvAnI cIjamAM svAda na hoya to te cIja khAvAmAM svAdiSTa nathI lAgatI. AvI rIte sAMbhaLavAmAM madhuratA na hoya to temAM svAda yA ruci nathI AvatI. eTalA mATe madhura vANInI jarUra che. tenA pAnathI svAda Ave che. paramAtmA mahAvIranuM ciMtana evuM che, ke mArA zabdothI koI paNa AtmAne kadI paNa duHkha na thAya. vicArapUrvaka, Avazyaka madhura bolavuM joIe. tamArA gharanAM nAnAM bALako dvArA gharanA saMskAronI jANakArI maLe che. bALa blaoNTiMga pepara jevAM hoya che. bALakothI gharanuM vAtAvaraNa samajAI jAya che. gharanI pratyeka sArI-narasI cIjone bALaka tarata grahaNa karI le che. keTalAMya gharomAM jyAM krodha hoya che tyAM te durghaTanAonA prasaMga paNa bane che. bolatAM na AvaDe to vizvayuddha paNa thAya che. vANImAM mAdhurya joIe. temAM sApekSavAda (Theory of Relativity) hoya to vicAramAM durgadha nahIM Ave. bIjAne paNa samajavAnI zakti, ApaNe ja kharAM chIe ane bIjA hoya che evA abhimAnanA vicAro kADhI nAkhavA jevA che. koInA paNa vicAro sAthe AvAM anekAnta - darzanathI samanvaya thaI zake che. For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 69 pravacana parAga satya bolavAmAM viveka na hoya to te jhera bane che. DiseMTrI thaI gaI hoya to dUdha jhera jevuM lAge che. te samaye dUdha jevo amRtano upayoga jhera jevo banI jAya che. satyano prayoga satya, apriya na lAge tema bolavuM joIe. huM tamane ema nahIM kahuM ke "tame cora cho. paraMtu evuM kahIza ke "tame zrImaMta banI jAo, imAnadAra banI jAo" teno matalaba che ke tame ImAnadAra nahIM, balake cora cho. rAtamAM eka rAjAe svapnamAM potAnA 32 dAMta paDatAM joyA. enuM phaLa jANavA mATe eNe jyotiSIne bolAvyo. satya bolavAmAM viveka na hoya to te satya potAnA nAzanuM kAraNa bane che - jhera bane che. rAjAe svapnanI vAta karI. ane jyotiSIne phaLa pUchyuM. jyotiSIe kahyuM : "rAjanuM, tamArI sAme tamArA parivAranA sarva sabhyo marI jaze. A sAMbhaLI rAjA udAsa banI gayo. teNe jyotiSIne kazuM InAma na ApyuM. rAjAe jaina sAdhune bolAvyo. rAjAnA manamAM thayuM ke sAdhu prANa jAya to paNa jUThuM nathI bolatA. jaina sAdhue anekAntavAdano upayoga karyo. kaTu lAge evAM vacano na bolIne satyano prayoga karyo. rAjAe pUchayuM : Apa svapnanuM phaLa jANo cho? munie saMmatimAM DokuM dhuNAvyuM. rAjA H svapnamAM mArA 32 dAMta paDI gayA. enuM phaLa zuM? muni : ati suMdara. rAjA : ati suMdara ! uttama ! A zuM ? sarva to ati kharAba kahe che. ane Apa kaho cho ke muni : rAjana AkhA parivAramAM ApanI Ayu vadhAre che. rAjA : dhanyavAda ghaNuM sarasa. Ano artha e ke rAja sarvanI pachI maraze. enI AMkho samakSa sarva mRtyu pAmaze. satya bolavAnI rIto judI hatI. pahelA jyotiSIe nakArAtmaka (Negative) rUpamAM javAba dIdho paraMtu jaina munie svIkArAtmaka (Positive). baMneno artha to eka ja thato hato. For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 70 pravacana parAga premathI bolavAthI sadbhAva janme che. vyavahAra zuddha hoya to nizcaya zuddha ane paraMparAthI mokSa tarapha prayANa haze. eTalA mATe saMsAramAM zuddha vyavahAra karo. Idriyono upayoga vyavahAramAM upayoga sAro karo. te pahelAM vANImAM satyanuM siMcana karo. amRta tattvamAM jhera na Ave eTalA mATe buddhi para vivekanuM niyaMtraNa rAkho. vyakti jyAre jarUratathI vadhAre jAtane hoziyAra mAnavA lAge, tyAre gurujanono, vaDIlono tiraskAra karavA lAge che. e vakhate buddhino ayogya upayoga thAya che. buddhino durupayoga mullAe koIkane thappaDa mArI dIdhI. jethI tene korTamAM Ubho karAyo. tenI sAme kriminala kesa thayo. jaje pUchyuM : kema, tame thappaDa mArI hatI? mullAjI na bolyA. pharIthI pUchavAmAM AvyuM. eTalAmAM thappaDa khAnAra vyakti tyAM AvIne UbhI. ene joIne mullAe kahyuMH hA, thappaDa mArI hatI. ja: keTalA jorathI mArI hatI? mullA : batAvuM? jaja : batAvo. mullAe te vyaktine jorathI thappaDa mArI. jajane kahyuM: "sAheba, A thappaDano dasamo bhAga thAya eTalI thappaDa meM mArI hatI. mullAe buddhino Avo upayoga ryo hato. AvI buddhie ja tamArAM jIvanamAM asthiratA sarjI che. paramAtmAe buddhi jJAna upArjana karavA mATe dIdhI che; saMsAra upArjana mATe nahIM. bhASAnI zuddhinI mAtrA vANIno saMyama, eTale ke mauna. anAvazyaka bolavuM ja nahIM, mA jeTaluM vadhAre tema karazo, eTaluM sukha vadhu. gharmamitra dvArA puruSArthathI AtmA jAgrata thAya e ja zubha kAmanA. For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pravacana parAga www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 71 5. samaya goyamaM mA pamAyae anaMta upakArI jinezvara bhagavaMte pravacananA mAdhyamathI mokSano paricaya Apyo. dIrghakAlIna sAdhanAthI svayaM je kAMI prApta karyuM, tene karuNAbhAvathI ane parama vAtsalyathI jagatane arpaNa karI dIdhuM. pravacananA mAdhyamathI paramAtmA sudhI pahoMcavAnI eka prakriyA batAvI. samaya goyamaM mA pamAyaha / he gautama ! eka kSaNano paNa pramAda tuM na kara. gautamanAM mAdhyamathI sahune pramAda na karavA mATe jAgrata karyA che. samaya mAtrano pramAda jIvana yAtrAnI pUrNAhuti karI devA mATe taiyAra che. moTara calAvatAM kSaNabharanI taMdrA paNa tamane paraloka pahoMcADI de che, tyAre A mUlyavAna jIvana gADImAM ApaNe sUtAM kema rahIe chIe ? kleza jhaghaDA, irSyA, A badhI ja vastuo AtmAmAM ajJAnanI nidrA sUcave che. pramAda dazAmAM mRtyu prApta thAya to te mRtyu anaMta mRtyu janmAve, anaMta saMsAranuM eNDvAnsa bukIMga thaI jAya. eTalA mATe bhagavaMte zabdanA prahArathI AtmajAgRti mATe pravacana ApyuM. pramAdanI hInatAmAM jIvanajAgRti che. A jAgRtimAM svayaMne joI zakAya che. mahAvIranA upAsaka jIvanamAM AtmAne prApta karavAnuM lakSya rAkhaze, to te mRtyu para vijaya prApta karI zakaze. jAgrata AtmA ja mRtyunA bhayathI rahita banI zake che. mRtyu Aje thAya yA kAle, jAgrata AtmAne eno koI bhaya raheto nathI. jAgrata AtmA kahe che : 'mane doSa na detAM, mArA 52 koI doSAropaNa na karatAM, mane badanAma na karatAM, zuM huM mRtyuthI DaruM chuM ? huM mRtyuthI Darato nathI mahAvIrano upAsaka chuM.' huM For Private And Personal Use Only - loko kaheze : jagata AkhuM mRtyuthI Dare che. ane tuM ja nathI Darato !' 'hA. te insAna mRtyuthI Dare che, jeNe jIvanamAM pApa karyuM che, paramAtmAe cIMdhelA mArga ane AjJAnuM ullaMghana karyuM che. paNa jenAM jIvanamAM pApano AnaMda nathI pApa thayA bAda pApano DaMkha che. tene mRtyuno bhaya satAvI nahIM zake. janma ane mRtyu vaccenA samayane game te rIte pUrNa karavA A jIvana nathI !' paramAtmAnA dvAre jaIne ApaNe yAcanA karavI joIe : 'mAre saMsAranI samRddhi nathI joItI, mArI koI kAmanA nathI, daridratA nathI. huM bhikhArI banIne tArA dvAre nathI Avyo, koI paNa kAmanA laIne tArI pAse nathI Avyo. mArI eka ja icchA che H abhilASA che : 'he prabhu ! mane samAdhi maraNa de. A zakti mAtra tArI pAse ja che. cittanI zuddhatA ane samAdhi tArI pAse che, te mane pradAna karo. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 72 pravacana parAga pU. jJAnasAgarajI mahArAjane kaeNnsaranI vyAdhi hatI. paNa teono samAdhibhava sundara rahyo, antima samaye citta vyAkuLa na banyuM, lohInI UlaTI thaI, teo jAte hAthamAM kuMDI laIne beThA hatA, ziSya muni hemacaMdrasAgarajI Adi munio paNa pAse hatA. teone hAthanA izArAthI sUcavyuM ke - mane mahAmaMtra navakAra saMbhaLAvo ane prANa nIkaLI gayA. joyuM ? vyAdhi bhayaMkara chatAM paNa jAgRti kevI ? roga che to zarIrane AtmAne enI asara na pahoMcatI joIe, tyAre samAdhibhAva Take, mRtyu sudhare, gati na bagaDe, paNa AnA mATe jAtane ghasatAM zIkhavuM paDe, sarva mATe. ane paramAtmAnAM caraNomAM, gururAjanonAM caraNomAM samarpita thatAM zIkhavuM paDe. tyAre antima samaye jIvananI sAdhanAnuM phaLa maLe. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvI abhilASA vyakta karanAra paramAtmA pAsethI kaMIka laIne ja jAya che. saMsArathI zUnya banIne paramAtmA pAse Avazo to pUrNatAthI paramAtmA banIne pAchA pharazo. paramAtmA pAse bhUlono svIkAra karanArA svayaM paramAtmA banIne pAchA phare che. sAdhanA dvArA paramAtmAnI jhAMkhI maLe che. dharma zuM che ? AtmA zuM che ? dharma AtmAno mitra che. dharma eka che paraMtu tene prApta karavA mATe nimitta-prakAra aneka che. dharma zubha vicAronA saMkalpothI puSTa bane che. satyathI ene proTIna maLe che. satyanA AcaraNathI dharma puSTa bane che. karmane durbaLa banAve che. karmamAM ApaNe kaeNnsara ane TI. bI. janmAvavAM che, jethI ArAdhanA mUcchita na bane. AtmAmAM yA ArAdhanAmAM kaeNnsara na hoya eno khyAla ApaNe rAkhavAno che. eTale dharmanI ArAdhanA karavI che. ayogya zikSA badalI nAkho sarva kAMI maLI jaze. ene mATe ApaNe vicAravuM che ke zuM bolavuM ? kema bolavuM ? dharmano prAraMbha mukhathI thAya che. ane aMtarAtmAmAM tenI pUrNatA maLe che. eka vAra dharmano prAraMbha karo. tene mATe prayAsa karo, tene 'maeNkiTakala' banAvo, to AmA pUrNa banaze. . tame zuM ema samajo cho ke tenuM koI mUlya nathI. tame zuM karo cho tenI sAthe tene matalaba che. pratikramaNane gharamAM, dukAnamAM jIvita rAkhavo e dharma che. sAmAyikane vyavahAramAM jIvita rAkhavo te dharma che. tamArA AcaraNathI ja tamAro paricaya thaze. zabda vinA anubhava sahejamAM prApta thaze. attaranI dukAnanI jAherAta karavA mATe Dhola nathI pITavo paDato. For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravecana 5rAga vicAramAM ane AcAramAM vitarAgatA Ave to Apa sarvano prema saMpAdana karI zako cho. tyAre ja tamArI sAdhanA sugaMdhamaya ane premamaya bane che. svathI sarva prANImAtra sAthe ApaNI mitratA hovI joIe. *mitti vairuM manna na " "jagatamAM koI sAthe mAre vera nathI." AvI bhAvanA hovI joIe. durvicAra, vAsanA ane durAcAra e ja AtmAnA khataranAka zatru che. bahAranA zatruo sAthe yuddha karanArA saMsArI hoya che ane aMtara-zatru sAthe yuddha karanAra arihaMta padane prApta kare che. hRdayamAMthI potAnA aMtara-zatruone nasADavAnAM che. enA mATe sahu prathama ahaMno nAza karavAno. jIvanamAMthI jyAM sudhI ahaM nathI cAlyo jato tyAM sudhI jIvanano vikAsa rokAI jAya che. phUla-sTaoNpa jIvanano AvI jAya che. jIvanasAdhanAnuM prathama vAra mukha-jIbha che. vANIno vyavahAra dharmamaya na bane to jIvana-vyApAra kharAba banI jaze. ahaMne kayAM sudhI sAthe laIne cAlazo? ahaM roga che, je vANIthI pragaTa thAya che. ApaNe AdatathI majabUra hoIe chIe. bhUtakALanAM maDadAM uThAvIne tame kayAM sudhI cAlazo ? tamAre AgaLa cAlavuM che, tamAre vikAsa karavo che, to bhArarahita banavAno prayAsa AdarI. bhUtakALamAMthI tame preraNA lo, boja nahIM. nahIM to ApanuM kArya, Apano zrama saMgharSa janmAvaze. bhaviSyanI kalpanAmAM taNAI javuM e mUrkhatA che. vartamAnamAM ApanuM jIvana satyamaya nahIM hoya, tathyamaya ane sattvamaya nahIM hoya to ApanuM bhaviSya sAkAra nahIM bane. eTalA mATe ApaNe vartamAnamAM zrama karavo che - jIvana jIvavuM che. bhUtakALamAM DUbavuM nathI ane bhaviSyakALamAM vahevuM nathI. vartamAnanA prazasta prayAsamAM jIvananuM suMdara bhaviSya chupAyuM che. je vartamAnamAM suMdara ArAdhanA - sAdhanA kare che te potAne mATe ujvaLa bhaviSyanuM nirmANa kare che. paraMtu tamAruM vartamAna jIvana durvicAra-vAsanA ane vikAranuM "goDAuna' baneluM che. ene sahu prathama svaccha banAvavAno prayAsa karo. bAharanI gaTaro to svaccha karAvIe chIe paNa ApaNAM aMtaranI gaTaro sApha karavA mATe harijana bano. aMtaranI zuddhi sarva prathama karavI ghaTe. For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 74. pravacana parAga bhikhArI kalpanAnA taraMgamAM cAle che. tenI pAse mAtra phayucara plAnsa hoya che - tenuM bhaviSya aspaSTa hoya che. khudA pAse daridratA laI ne jazo to tyAM sanmAna nahIM maLe. baporano samaya hoya, zeksAheba ArAma karatA hoya, te samaye koI bhikhArI Ave ne paisA mAge to zeTha zuM kare che? pAMcadasa paisA daIne ene kADhI mUke che. tame paNa prabhu pAse daridratA laIne jazo to kAMIka daIne Apane paNa kADhI mUkaze. A mArga prazasta nathI. bhakti niSkAma hovI joIe. ApanuM lakSya AtmaprAptinuM hovuM joIe, bhautika vaibhava to "bAya proDakaTa' che. Apa prabhunA maMdire jAo ane Dabala rolanuM nATaka karo, mukhathI zAMtinAtha prabhune manamAM prArthanA karo ane aMdaramAM prArthanA cAlatI hoya ke kapAsiyA goLa moMghAM karo ! paramAtmA to sarvajJa che. bhUta, vartamAna ane bhaviSya jANanAra che. tenAthI kAMI ja chupAyeluM nathI. ' DaoNkaTara pAse roga chupAvazo to ilAja nahIM thAya. paramAtmA pAse pApane pragaTa nahIM karo to pApa naSTa nahIM thAya. bhagavAnane ThagavA muzkela che. te sarva padArthono, sarva paryAyonA bhAvo jANe che. mananA taraMgo paNa dekhe che. eka bhikhArI phUTapAtha para sUto hato. tyAMthI lagnano eka varaghoDo jaI rahyo hato. suMdara varaghoDo joIne bhikhArI manamAM vicAra kare che - mane sTeTa laoNTarI lAgI jAya, ane paheluM InAma maLI jAya, to dasa lAkha mane maLaze. huM vepAra karIza, vepAramAM mane sarasa praoNphiTa maLaze. pachI mArA lagnamAM AnAthI paNa sarasa varaghoDo kADhIza. bhikhArI jhaverInI dukAnanI sAme sUto hato. divasamAM je vicAra te bhikhArI karato rahyo te vicAra rAtamAM tenA svapnAmAM Avyo. bhikhArIne svapna AvyuM ke laoNTarI lAgI gaI. dasa lAkha rUpiyA maLI gayA. moTo baMgalo kharIdI lIdho. amIrane ghera tenI sagAI nakkI thaI gaI. ThATha-mAThathI teno varaghoDo nIkaLyo. savAre je varaghoDo joyo hato, te varaghoDo, te ja dazya tenI sAme AvyuM. pharaka mAtra eTalo ja hato ke ghoDA para svayaMne joyo. varaghoDo lagna-maMDapamAM AvI gayo. lagnavidhi thaI gaI. cAra pherA pharI lIdhA. hastameLApano samaya AvI gayo. have samasyA AvI. svapna Akhare svapna hoya che. hastameLApa mATe hAtha AgaLa vadhe che. patnIno hAtha to hAthamAM Avato nathI. bhikhArI hAtha AgaLa ne AgaLa kare che. rAtrimAM polIsa-rona cAlu hatI. bhikhArIno hAtha AgaLa vadhato hato, tyAM jhaverInI dukAnanuM tALuM hatuM. polIse vicAryuM ke A koI guMDo lAge che. polIsa tyAM najIka AvI ane teNe daMDAthI bhikhArInA hAtha para joradAra phaTako mAryo. bhikhArI jAgI gayo. bhikhArI polIsane kahe che : "tuM be miniTa moDuM karata to kamase kama For Private And Personal Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 75" pravacana parAga hastameLApa to thaI jAta !' polIsa kahe che : "svapnamAM lagna karavA nIkaLyo to aMjAma e Avyo ke polIsano daMDo khAvo paDyo. kharekhara lagna karIza to keTalA daMDA khAvA paDaze?" divasano AcAra ane vicAra svapnamAM Avaze. eka kapaDAMno vepArI hato. eka divasa dukAnamAM sarasa sela thaI. grAhakonI evI to bhIDa thaI ke Akho divasa e vepArI kapaDAM phADato ja rahyo. eka miniTanI paNa phurasada ene na maLI. rAtanA ene tenuM ja svapna AvyuM. svapnamAM e kapaDAM phADato ja rahyo. savAre eNe UThIne joyuM to potAnuM dhotiyuM phATeluM hatuM ! svapnamAM koI satya nathI hotuM. saMsAra paNa svapnavat che. AMkha kholIne banda karo eTalI vAramAM anekanI jIvana lIlA zarU thaI jAya, nirogI rogI bane, kroDapati roDapati palakArAmAM banI jAya che. kalpanAmAM paNa taNAvuM nahIM. ApaNe vartamAnamAM rahevuM che. vicArone AcAramAM lAvavA che. mananI vAsanA bahArathI nukasAna kare tyA na kare, paraMtu aMtaramAM to nukasAna kare che. mahAvIra chadmasta avasthAmAM hatA. pUrNatA prApta nahotI thaI. mahAvIra to mauna rahetA hatA. jyAM sudhI pUrNatA prApta na thaI tyAM sudhI mahAvIre maunanI bhUmikAmAM ja sAdhanA karI. maunamAM sthiratA che. jyAM sthiratA che tyAM AtmavikAsa che. pachI tyAM pUrNatA pragaTa thAya che. AMtaramAM chupAyela apAra saMpatti lAdhe che cittanI caMcalatA naSTa thaye. sAdhanA - cittanI sthiratA mATe karavAnI che, karmono kSaya cittanI sthiratAmAM, zubha mana, vacana ane kAyAnA yogamAM thAya che. - bIjAnuM ahita ane bUruM vicAravAmAM paNa karmo AtmAne vaLage che je bhArepaNuM ane kAlimAno ja vadhAro kare. pApanI kAlimA ati khataranAka hoya che, tene dUra karavAM - pratikramaNa sAdhanA che. pratikramaNano artha che - pAchA pharavuM. pApapravRttithI pAchA pharavuM e pratikramaNa che. je vyakti samatvamAM Ave che, tene zAMti-vizrAma maLe che, mAnasika saMgharSa dUra thAya che. pratikramaNamAM - "ThANeNaM moNeNaM' bolo cho teno artha che - vitaraNa kArya. AtmAthI, vicArathI, dravyathI, bhAvathI sthira thavuM ane maunathI ane dhyAnathI sAdhanA karavI. prathama sthiratA. pachI mauna ane pachI dhyAna. dhyeyano svIkAra e te dhyAna che. jana savArtha sadhiye' -- maunathI sarva kAMI prApta karI zako cho. maunathI kaleza ane saMgharSa dUra thAya che. For Private And Personal Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 76 pravacana 5rAga mauna jIvananuM parama mitra che - parama sahAyaka che. mauna dharmanI cetanA che. mauna AdhyAtmika ane vyAvahArika skUrtirUpa che. bhASAno alpa upayoga karavAnI kalA prApta karazo to aMtarAtmAnI suMdaratA vadhaze. jyAM sudhI tame bolatA rahezo, tyAM sudhI jIvanamAM koI tamane anukULa nahIM bane. aMtarAtmAmAM - sthiratA Apane kadI prApta nahIM thAya. - sAdhanAnI pUrNatA mATe zabdanI koI jarUrata nathI. sarvocca sthitino paricaya maunamAM niHzabdanI sthitimAM ja thAya che. A sthitimAM ahiMsA pratiSThita thAya che. vyavahAra premapUrvaka thAya che. tyAM eTrekazana oNpha lava." kAma kare che. paramAtmAnI vANIno camatkAra abhuta hoya che. bhUkha ane tRSNA bhUlI jAya che loko paramAtmA jyAMthI vicare che tyAM ane tyAMnA parisaramAM hiMsaka prANI paNa ahiMsaka bane che. suvicAra paramANunuM A pariNAma che. eka gAmamAM eka sAdhu hatA. parama sAdhaka hatA. jitendriya hatA. bahu ochuM bolatA. vadhu vakhata to mauna ja rahetA. lokoe Agraha karIne tene kAMIka bolavA vinaMtI karI. mahArAje kahyuM : "mAre kAMI bolavuM nathI." cAturmAsano divasa Avyo. lokoe pharI Agraha karyo. kAMIka upadeza ApavAnI prArthanA karI. ATalo Agraha joIe mahArAjane thayuM ke kAMIka boluM. premathI ATalo Agraha thayo to pharI vinaMtIno svIkAra karavo paDyo. mahArAja to sAdhanAmAM pahoMcI gayA hatA tenA AcAramAM vicAra pragaTatA hatA. mahArAjajIe maMgalAcaraNa karyuM. lokonI pravacana sAMbhaLavAnI bahu divasathI pratIkSA hatI. lokoe vicAryuM, Aja to upadezAmRta maLaze. Aje amArI tRpti pUrNa thaze. mahArAja dila kholIne bolaze. evA AzayathI ghaNA loko pravacana sAMbhaLavA AvyA hatA. pravacana sAMbhaLavA sau Atura hatA. mahArAje khUba zAMtipUrvaka eka savAla karyo - "mAre e jANavuM che, ke Apa saune paramAtmA para vizvAsa che?' loko vicAramAM paDI gayA. manamAM vicAravA mAMDyA ke A kevo savAla che? "zuM ApaNe vizvAsa vagara maMdiramAM AvIe chIe? lokoe kahyuM : "hA mahArAja amAro paramAtmA para vizvAsa che." mahArAje kahyuM : "sarva mAnyam vyAkhyAna pUrNa thaI gayuM. lokoe pUchayuM : "mahArAjajI, A kevI rIte ? Ape to eka savAlamAM ja pravacana pUrNa karI nAkhyuM ?' mahArAjajIe kahyuM : "mAre je vAta tamane batAvavI hatI, tene to Apa For Private And Personal Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga pahelethI jANo cho. to pravacanamAM vyartha samaya vyaya karavAmAM zo lAbha? enA karatAM to aMtarmukha sAdhanAmAM lIna banavuM sAruM." thoDA divasa pachI lokoe pharI Agraha karyo : "Aja maMgaLa divasa che. kAMIka upadeza Apo.' lokono Agraha joIne mahArAje saMmati daI dIdhI A vakhate paNa loko AzA laIne AvyA hatA. pravacana sAMbhaLavAnI moTI jijJAsA laIne AvyA hatA. moTI saMkhyAmAM zrAvaka ekaThA thayA hatA. mahArAjajIe punaH e ja savAla karyo. zuM Apa saune paramAtmA upara vizvAsa che?' lokoe javAba Apyo - "nA mahArAja !' pahelAMno anubhava lokone hato. eTale sarva jAgrata hatA. mahArAjane javAba zuM devo e vicArI, reDImeDa javAba laI AvyA hatA. javAba sAMbhaLIne mahArAja sAhebe maMgalAcaraNa saMbhaLAvyuM. loko to vicAramAM paDI gayA ane manamAM vicAravA lAgyA ke "A pravacananI kevI rIte che? pravacana baMdha karavAnuM zuM rahasya haze ?' mahArAjajIe kahyuM : "mArA saMyamI jIvanamAM huM ATalA prayatna karuM chuM paraMtu meM je meLavyuM nathI te Ape prApta karI lIdhuM che. Ape prayAsa karyo che. ane Apane saoNlyuzana maLI gayuM che. Apane kahevA jevuM have mArI pAse zuM che ? Apa sarvane mArA dhanyavAda." eka bIjo cAnsa paNa hAthamAMthI cAlyo gayo. cAturmAsa pUrNa thaI gayA. mahArAjane vidAya devAno samaya AvI gayo. lokoe mahArAjajIne Agraha karyo. mahArAje kahyuM : "pravacana ApIne jaIza." mahArAja maMgalAcaraNa bolyA ane pharI e ja savAla karyo : "paramAtmA upara Apane vizvAsa che?' A vakhate loko sAvadhAna hatA. hA yA nA kaheze to mahArAja tarata ja maMgalAcaraNa karI deze. sarva lokoe vicAra karIne eka rasto kADhyo - e be bhAge vahecAI gayA. eka bhAge kahyuM : "hA." ane bIjAoe kahyuH "nA." lokoe vicAryuM have to mahArAje kAMIka bolavuM paDaze. mahArAjajIe maMgalAcaraNa karyuM - pravacana paNa baMdha karyuM loko AzcaryamAM DUbI gayA. lokoe mahArAjane pUchayuM : "mahArAjajI, Aja paNa Ape tarata ja pravacana baMdha karI dIdhuM, enuM zuM rahasya che? mahArAja bolyA : "pravacana e paNa eka prapaMca che. te paNa ghaNIvAra patananuM kAraNa banI jAya che. tamArA AgrahathI ja huM pravacana karavA taiyAra thaI gayo. paraMtu For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 78 pravacana parAga tamane kahevA jevuM mArI pAse kAMI nathI ! ApanAmAMthI je loko jANe che, tenA dvArA je nathI jANatA te grahaNa karI zake che. tamArAmAM lagabhaga aradhA loko paramAtmA para vizvAsa karanArA che, tenI pAsethI tame grahaNa karI lo. tame sau jANI jazo. icchA tRSNAnA abhAve Apa koI paNa muzkelIthI bacI zako cho, mArga saraLa bane che. ane syAdvAdathI sarva dizAonuM jJAna prApta karavAno prayAsa karI zakAya che. mAnava mAtranI jJAnavRtti sAmAnya adhurI hoya che ane ene ja chevaTanI mAnI bese che, paNa syAdvAda samanvayanI bhUmikA para AdhArita che. enAthI ApaNe saMgharSa miTAvI zakIe chIe. samAdhAna prApta karI zakIe chIe. samrATa akabara ane AcArya sUrIzvarajI mahArAjano bahu ja nikaTano saMbaMdha hato. tenuM varNana abula phajhale "AIne akabarI' copaDImAM sarasa rIte karyuM che. jagatu-gurunI mahAna padavI samrATa akabare AcArya hirasUrizvarajI mahArAjane ApI che. AcArya mahArAjanuM svAgata karavA mATe samrATa akabara ughADA page gayA hatA. A svAgatamAM cha lAkha loko hatA.' duniyAmAM jyAM tyAga hoya che, temanuM sanmAna hoya che. jyAM sonuM hoya che tyAM ja enuM mUlya karavAmAM Ave che. samrATa akabare mahArAja AcArya hirasUrizvarajIne eka savAla pUchyo : "mahArAjajI, Apa izvaranA nAmanI mALA karo cho tyAre mALAnA maNakA aMdara lo cho, ane amAre tyAM mALAnA maNakA bahAra kADhIe chIe - to temAM sAcI paddhati kaI che? hirasUrizvarajI mahArAja sAhebe kahyuM: "baMne paddhati sAcI che' satya eka ja che - teno paricaya aneka rUpe daI zakAya che. koI pUche che : "samaya zuM thayo ?' koIe javAba Apyo : "nava ane trIsa miniTa thaI. bIjAe kahyuM : dasamAM aradho kalAka ocho che. baMne sAcA che. ame mALAnA maNi aMdara laIe chIe. eno matalaba e che ke ame saguNone bahArathI aMdara laIe chIe ane durguNone bahAra rAkhIe chIe. tame khudAnuM smaraNa karatI vakhate, maNakA bahAra kADho cho - eno artha evo che, ke tame durguNone bahAra kADho cho, sadgaNone aMdara lo cho. basa, mAtra jovAnI dRSTi alaga che - baMne satya che. maunapaNe karelI sAdhanA pUrNa bane che. mauna e vicAra mATe zakti che. svayaM para niyaMtraNa Ave che. eTalA mATe bhASAno upayoga "stoka' yAne alpa ja karavo joIe. For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 79 pravacana parAga maunathI saMgharSa dUra cAlyo jAya che. jIvanamAM zAMti prApta thAya che. AtmaciMtana mATe maunathI baLa maLe che. "akhANa vosirAmi' Ano artha che - saMsAramAMthI mukti. AtmAnuM visarjana karavuM. saMsArathI rAjInAmuM. kAyAne bhUlI javI. bolatAM pUrve vicAravuM joIe; samajavuM joIe. maunathI samajavA mATe yA vicAravA mATe avakAza maLe che. TaoNlasTaoNye kahyuM che : Life of a man is a field of battle'. mAnavajIvana yuddhanuM medAna, tyAM azAMti che. sAghanAthI azAMti naSTa thAya che. zAMti prApta thAya che. jyAM kaleza tyAM azAMti, tyAM vaicArika matabheda ane ahaMno janma, jyAM ahaM praveza kare che tyAM ajJAna aMdhakAra vadhe che. bolavAthI kleza janme che - maunathI zAMti. sAdhakanuM lakSya sva-ghara tarapha haze to jarUra te sAdhya sudhI pahoMcI zakaze. gharano artha AtmA. Idriyono dharma laDavAno che, saMgharSa karavAno che. AtmAne IdriyothI - tenA kAraNe janmanArA kaSAyothI svayaM bacAvavAno che. saMsAra baLI jAya, paraMtu temAM AtmA na dAjhe enuM dhyAna rAkhavAnuM che. saMgharSanuM nAma che saMsAra. saMsAra-kaSAya e jvALA che. krodhano, klezano janma vANInA avivekathI thAya che. sAdhanAmAM praveza karavo che to prathama maunanI bhUmikAmAM praveza karo. ahaMnuM visarjana karo. ahaM pachI nADAMnI bhUmikA Ave che. tenA pachI savAla janme che - koDahaM? huM koNa chuM ? enA ciMtanamAM ja ciMtana samApta thaze. aMtamAM "soDahaM'nI bhUmikA Avaze. "soDahaM' e parama mitra che, ApaNo paramAnaMda che. mitrane maLavA mATe eka vyakti gaI. eNe daravAjA para TakorA mAryA. aMdarathI avAja Avyo - koNa ? mitre javAba Apyo, "huM chuM.' aMdarathI koI javAba na Avyo. daravAjo baMdha ja rahyo. gane pAchuM javuM paDyuM. bIje divase paNa Ama ja banyuM. pharI mitra Avyo. mitra manamAM vicAra kare che ke mitra hovA chatAM paNa aMdarathI javAba kema nathI Apato? cothe divase mitrae javAba Apyo - "tuM cho !' daravAjo kholyo. A javAba dArzanika che. mitranA javAbamAM bheda na rahyo. bhedanuM visarjana thatAM ja satyanA daravAjAmAM praveza maLI gayo. "huM" ne paramAtmAnI mulAkAta nathI thatI. ahaMnI bhUmikAno nAza thatAM ja paramAtmAnI prApti thAya che. For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 80 pravacana parAga "nAhaM thI bahAra nIkaLo; "koDAM' prApta thaze. koNa cho ? huM chuM huM e svayaMnuM pratIka che. "huMmAM rahasya chupAyuM che. "huM" e AtmAnuM pratIka che. huM' zabda gujarAtImAM kevI rIte lakhAya che ? Arya lipi paNa AtmAne jAgrata kare che. Aje ApaNAmAM bhASAjJAna nathI. dharma-vijJAnanI khabara nathI. brAhmI lipipaddhati AdinAtha bhagavaMte banAvI che. dazAMka paddhati, zilpa paddhati AdinAtha bhagavaMte banAvI che. zilpa kalA paNa sarva prathama kuMbha dvArA AdinAtha prabhue batAvI che duniyAne. kuMbha maMgaLa zA mATe che? sarva prathama RSabhadeve kuMbhanI racanA hAthethI karI eTalA mATe ene maMgaLa mAnavAmAM Ave che. zabdonA arthamAM javAthI tenAM rahasyonI jANa thAya che. huM tamane bAbusAheba kahuM to keTalo AnaMda thaze! prasanna thazo. paraMtu bAbusAheba zabda kema banyo? khabara che ? aMgreja bhAratamAM AvyA. temaNe kalakattA, baMgALa vagere jagyAo para isTa IDiyA kaMpanInI sthApanA karI. tyAM potAnI koThI zarU karI. A kaMpanImAM temaNe sthAnika lokone kalArkanI nokarImAM lIdhA. baMgALanuM havAmAna kharAba hoya che, ke tyAM sarasoM telanuM mardana karavAmAM Ave che. te samaye eNra-kUlara nahotAM. sthAnika munIma aMgreja aphasarone maLavA jatA hatA. abhakSya khANAthI munIma lokonA zarIramAMthI durgaMdha AvatI hatI. baMgALamAM tene urdU bhASAmAM "badabU' kahe che. aMgrejo jyAre paNa munIma lokone bolAvatA tyAre badabU nAmathI ja pukAratA. e badabU ahIM Ava, evA tiraskArathI ja bolAvatA hatA. bAdamAM badabU zabdano apabhraMza "babU' zabda banI gayo. babU zabda aMgrejImAM "Babu' evo lakhAya che. A zabdanuM uccAraNa bAdamAM "bAbu" evuM thaI gayuM. pachI to "bAbu' zabda rUDha banI gayo. huM tamane bAbu kahuM to kevuM lAge ? paraMtu have bAbu zabdane saMskAra maLI gayA che. have bAbu zabdano upayoga AdarabhAvathI thAya che. huM" zabda paramAtmAnuM pratIka che. A zabda parama zuddha che. A zabdamAM saMgIta che. "huM" zabda kevI rIte lakhAya che? pahelAM ATha bAdamAM pachI nava ane nIce sAtaDA rUpe "u"nI mAtrA apAya che. kula 24. huM bane badhA maLIne covIsa thAya che, 24 avatAra che, covIsa tIrthaMkara che, covIsa For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 81 pravacana parAga buddha che. huM paNa emAMno ja chuM - enAthI bahArano nathI. A mahAprANa "ha" mokSanuM sUcana che. - AtmAnA paricayathI siddha gati prApta thAya che. paraMtu Atma-paricayathI dUra rahezo to 7no aMka evuM sUcita kare che ke Apane nIce nArakImAM javuM paDaze. jyAM maunanI pUrNatA hoya che tyAM vivekanuM pratiSThApana hoya che. viveka madhura hoya che. vivekapUrNa zabdomAM svAda Ave che. vivekamAM nipuNa banavAthI Apane lAbha thaze. saphaLatA maLaze. khoTa kadI nahIM jaya. - vivekI vyakti vicAra karIne bole che. vastu eka paNa ene jANavAnA mArga aneka hoya che. eTalA mATe bauddhika, nipuNatA, kuzAgratA hovI joIe. huM je paNa kAMI boluM chuM, enAthI mArA AtmAne kAMI lAbha thavAno che ke nahIM teno vicAra thavo joIe. A viveka je jIvanamAM Avaze to karmono mULathI uccheda thAya. je vyaktine AtmAno paricaya thaI jAya che te pachI saMsAranA cakkaramAM nathI Avato. loko buddhino upayoga kevo kare che? aMgrejono jamAno hato. eka aMgreja aphasarano ghoDo guma thaI gayo. sipAI ghoDAnI khojamAM bajAramAM ghUmI rahyo hato. temaNe eka vaNikane ghoDA vize pUchyuM. vaNike kahyuM : "A tarapha thoDI vAra pahelAM eka ghoDo gayo che.' sipAIoe ene kahyuM: "amArI sAthe cAla ane ghoDo kyAM che te batAva." vaNika to dukAnamAM ekalo hato. sipAIo to ene sAthe lIdhA vinA javA mATe rAjI nahotA. sipAIoe kahyuM : "jo amArI sAthe nahIM Ave to barAbaranI marammata karI nAkhazuM." vaNika manamAM vicAre che - meM to bhalAIthI kahyuM enuM A pariNAma AvyuM. paNa te baDo hoziyAra nIkaLyo. vaNike kahyuM : "ghoDo sapheda hato?' sipAI : "hA sapheda ja hato.' vaNika : sapheda hato ane enA mAthA para ziMgaDuM hatuM? sipAI : A tuM zuM bake che ? ghoDA ke gadheDA para kadI ziMgaDuM hoya kharuM ? te koI baLada joyo haze. sipAIo cAlyA gayA. buddhino upayoga karyo vaNike. AtmA mATe ApaNe buddhino keTalo upayoga karIe chIe? moha, mAyA ane karmathI mUcchita. AtmAne jAgrata karyo che? For Private And Personal Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga A pravacana eka "kalAsa' che. cAturmAsamAM pravacana saMbhaLAvavAmAM Ave che. jJAnapaMcamIe huM pepara kADhIza. mAre javuM che, ke mAro cAra mAsa sudhI karelo zrama niSphaLa to nathI gayo? pepara jevAthI khabara paDI jaze. huM mahenata karuM chuM. mAro svAdhyAya karuM chuM. huM IcchuM chuM ke mAro zrama khoTamAM nahIM jAya. cAturmAsamAM cAra mahinA sudhI mAruM pravacana sAMbhaLyA pachI pUchuM ke : "saMsAra kevo che?' eka kaheze : khUba kharAba. bIjo kaheze rahevA jevo nathI. trIjo kaheze : ati kaTu. duHkhadAyI. cotho kahezeH ati dardamaya-vedanAmaya. pAMcamo: ati khataranAka. sarvanuM kahevuM samAna haze. huM kahuM : "agara saMsAra kaTu che, kharAba che, duHkhamaya che, rahevA jevo nathI to kAle mAro vihAra che mArI sAthe cAlo.' koI Avaze? mAre AcaraNa joIe che - thiyarImAM nahIM prekTikala hovuM joIe. vRkSa tarapha juo : vRkSa para jyAre phaLa Ave che tyAre pote paDI jAya che. tene toDavuM paDatuM nathI. A phaLamAM svAda hoya che. mIThAza hoya che. kAcAM phaLane toDavAM paDe che. vicAromAM paripakavatA Ave to saMsAra sahaja chUTe. tamArA vicAromAM paripakavatA lAvavI eTalA mATe mAro A kaeNmpa che. samyagu rIte zravaNa karavAthI e AvyA vinA rahetI ja nathI. saMsAramAM rahevuM te paNa kalA che. nAva pANImAM ja tare che. pANI nAvamAM na jAya ene mATe sAruM velDiMga karavuM paDe che. jyAM sudhI pANI nAvanI bahAra che tyAM sudhI koI vAMdho nathI. paNa pANI jevuM nAvamAM Avaze tyAre nAva DUbe. saMsAranuM pANI jyAM sudhI manarUpI nAvanI bahAra che tyAM sudhI jokhama nathI. jyAre saMsAranuM pANI manarUpI nAvamAM praveza karaze, tyAre to sarvanAza ja haze. A durghaTanA na thAya ene mATe AtmArAma zeThe sAvadhAna rahevuM paDaze ! 6. paramAtmAnI vANI anaMta upakArI jinezvara paramAtmAe prANImAtranA kalyANa mATe pravacana dvArA dharmano paricaya dIdho. vyaktigata jIvanano AdhAra vANI che. vyavahArano AdhAra vANI che. For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga paramAtmAnI vANI pUrNa che, zuddha che, rAga-dveSa rahita che, zApa nahIM paraMtu AzIrvAdarUpa che. paramAtmAe svayaMnI sAdhanA pachI kevaLajJAnamAM je joyuM, je prApta karyuM te saMpUrNa prANImAtra mATe karuNAnI bhAvanAthI, kalyANanI bhAvanAthI arpaNa karyuM. paramAtmAnI vANImAM kAMI paNa vadhu - ati nathI. azubha vRtti nathI mAtra zuddha tattva che. te rUcikara che, apUrva, prabhAvI che. agara tenuM zraddhApUrvaka zravaNa thAya to te zravaNanI - sAdhanA virakta bhAvanA janmAvaze. ane mokSanI bhUkha nirmANa kare che te che prabhuno vacanAtizaya. temAM eka rItanI vizeSatA che. temanI vANImAM premanuM AkarSaNa che. rAga-dveSanA aMza-mAtra paramANu nathI. samyaka puruSArtha te dharma svayane prApta karavA mATe tIvra puruSArtha karavo te dharma. cAra puruSArtha batAvAyA che - dharma, artha, kAma ane mokSa. dharmapuruSArthathI parama zuddha tattva maLI zake che. vitarAga dazA prApta karavA mATe pravacananuM prezara (dabANa) joIe. bhAva sthira raheze to vitarAgatA prApta thaze. bhAva ane bhAvanA vinA mokSa nahIM maLe. je bhAvanA pravacana dvArA haMmezAM maLe che. 303 rAIphalanI goLI nAnI hoya che chatAM tenI tIvra gati hoya che. vicArano visphoTa zubha vicArono visphoTa thAya, to eka kSaNamAM mokSa maLI jAya. tethI vANI-vyApAra AtmA mATe kalyANakAraka che. tene mATe paramAtmAe pravacana dIdhuM. mAtra AtmadRSTi pratyekane maLe ane jagatanA sarva jIvonuM kalyANa thAya te ja udeza che. paramAtmAnI pyAsa jene lAge che, te vyakti svayaM ahaMnuM visarjana kare che. upAsanA upAsanA mATe sarvaprathama maMtra "navakAra che. temAM sarva AtmAone vaMdana karAyAM che. temAM koI tIrthakarane nahIM, balTa jenAmAM vitarAganA guNo che te sarvane, jeoe karmazatruo rAga-dveSa jItI lIdhA che te sarvane vaMdana karyA che. kalara cikitsA ane ratna cikitsAnuM UMDuM rahasya AnI aMdara raheluM che. jeoe sAdhanAno vikAsa ryo che temane bhAvavaMdanA. "namo arihaMtANa'mAM jagatanA sarva AtmAone vaMdana, jeoe rAga-dveSa-kAma-kaSAya-vikAra-viSaya Adi para adhikAra prApta karyo che. je Aje, kAle athavA bhUtakALamAM thaI gayA te sarvane vaMdana karavAmAM AvyAM che. arihaMta banavAnI yogyatA rAkhe che te sarvane paNa vaMdana. 2Dhe che. For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 84 pravacana parAga je siddha banI gayA, jyAM kSatinI aMzamAtra paNa saMbhAvanA na hoya, rAga-dveSa na hoya, pachI te rAma, kRSNa hoya. AtmAne je zuddha kare ane je siddha banI gayA che te AtmAone vaMdana karyA che. arihaMta banavAnI, siddha banavAnI sarva prakriyA namaskAra maMtramAM chupAyelI che. arihaMta banavAnI bhUmikA arihaMta banavAnI yogya bhUmikA zI che? pratyeka AtmAmAM paramAtmA banavAnI zakti chupAI che, tene zodhavI che. cheda-bheda karI AtamA arihaMtarUpI thAye re... mahAvIre koI monaoNpoli athavA koI guptatA nahotI rAkhI. koI paNa AtmA paramAtmA banI zake che. pratyeka AtmAmAM yogyatA che. paramAtmA jJAtA-draSTA che. teo koInuM kazuM bagADatA nathI, du:kha ApatA nathI. teoe phakta mArgadarzana dIdhuM che, ke je rIte huM ucca sthiti para pahoMcI gayo chuM te rIte tame cAlazo to tame paNa e sthiti para AvI zakazo. kaI rIte cAlazo? jIvanano vyavahAra evo karajo ke jenAthI saMsAra AzIrvAda banI jAya. vAda, vivAda, vikhavAda, sAmyavAda, samAjavAda. mUDIvAda AvA sahu vAda-vivAdane saMvAdamAM badalI nAMkhavAnI tAkAta AzIrvAdamAM che. AhArazuddhinI AvazyakatA jevo AhAra tevo vicAra. vicArane anukULa nahIM paNa gharmane anukULa jIvana banAvavuM joIe. | vicAramAM Adarza hoya paraMtu AcAramAM eno dukALa hovAno to A bhinnatA saMsAra nirmANa kare che. Adarza vicAra jo AcAramAM paNa hoya to mokSaprApti saraLa bane. nami rAjarSinI parIkSA mATe, vairAgyanI kasoTI karavA, mAyAjALa UbhI karavAmAM AvI, mithilA nagarI baLI rahI che evo bhAsa utpanna karavAmAM Avyo . jyAre nami rAjarSine pUchyuM ke tamArI nagarI, tamAro mahela, tamArI rANIo jalI rahI che "zuM tame nahIM jAo teone bacAvavA? nami rAjarSie kahyuM. "mithilA baLI rahI che. mAruM kazuM nathI baLatuM." strI, putra, Adi sahune choDIne AvelA bhikSu mATe priya - apriya kazuM nathI, mATe je baLI rahyuM che temAM mAruM kazuM nathI, mAruM je che temAMthI kazuM baLI nathI rahyuM. je bahAra che, te udhAra che je baLI rahyuM che te bahAranuM che, nAzavaMta che - te mArI sAthe AvanAruM nathI. For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 85 mithilA mArI nathI, mahela mAro nathI, zarIra mAruM nathI, nAma paNa mAruM nathI. te badhI udhAra lIdhelI vastuo che udhAra lIdhelI vastuo samaya Avye pAchI ApavI paDatI hoya che. te badhuM puNya-saMyogathI prApta thayeluM, prakRti dvArA udhAra prApta karyuM - mAruM kAMI nathI. anAsakti hukamIcaMda jaina, AgevAna, IdoranA sAdhu jevI vRtti. te eka vakhata koI bImArIthI bichAnA para paDyA hatA. aMtima samayanI avasthA AvI lAgI. te vakhate eka parama mitra temane maLavA AvyA. mitre pUchayuM : "tamArI pAse sArI saMpatti che.' sara hukamIcaMda kaoNTana kiMga kahevAtA hatA. teno samRddha vyApAra hato ne suprasiddha hatA. temaNe aMtima - samaye phakIrI vRtti svIkArI hatI. apAra milakata hatI. teno zIzamahela eka pelesa -- rAjamahela jevo. seMkaDo to nokara. puNyathI ke jyAM hAtha nAkhe tyAMthI saMpatti prApta thAya. apAra-samRddhi hatI. AvA hukamIcaMdanA parama mitre prazna karyo - "tamArI A aDhaLaka saMpatti mATe Ape kAMI vila (mRtyupatra)nI vyavasthA karI che ke nahIM ?' temaNe javAba Apyo : mArI pAse kAMI paNa saMpatti nathI. mArI pAse mAtra sattara lAkha rUpiyA che. mitra : AvuM kema ? mAtra A mahela lAkho rUpiyAno che. tame kevI vAto karo cho? hukamIcaMda : huM je kahI rahyo chuM te ja satya che. mArI jAyadAda mAtra sattara lAkhanI che - bIjuM kAMI nathI. mitrane thoDuM Azcarya thayuM ke jyAM karoDonI milakata koI paNa kahI zake che tyAM A sattara lAkha kema kahI rahyA che ? jarUra zeThanA manamAM koI bhrama thayo lAge che. temaNe pUchyuM : "jarA mane samajAvo." zeTha bolyA : "je meM Aja sudhI dIdhuM che te ja mAruM che, ane te ja mArI sAthe paralokamAM AvavAnuM che." - paropakArArthe je ApyuM te paralokanI beMkamAM jamA thaI gayuM. A makAna, mahela, mila, vyApAra Adi koI cIja para mAro adhikAra nathI. e badhuM putronuM che. je meM samajapUrvaka paropakAramAM dIdhuM che, te ja mAruM che. te mAre kAma Avaze - bIjuM kAMI nahIM. | vicAramAM virakti Avaze to sonuM paNa kathIra lAgaze. AMtaravaibhava bAhya svarUpamAMthI nIkaLIne AMtara-svarUpamAM praveza karavo che. ahaM ane For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e pravacana parAga mamatvanuM visarjana karavuM che. je bahAranuM che te mAruM nathI. je aMdaranuM che te mAruM che. bAhya vastunI prAptithI saphaLatA maLatI nathI. te ajJAna dazA che. bahAranI vastunuM upArjana karavA mATe zrama karazo to te zrama vizrAma nahIM ApI zake. bahArathI pUrNa banavA prayAsa ka2zo to aMdarathI apUrNa banazo. eTalA mATe mahAvIre kahyuM che : 'tame aMdarathI pUrNa bano.' bahArathI apUrNa banavAthI aMdarathI pUrNa banI zakazo. pachI ja yogyatA prApta thAya che. pavitratA Ave che, pachI ja paramAtmA sudhI pahoMcavAno mArga prazasta thaze. aham dveSanuM poSaNa kare che, rAga mamatvanuM poSaNa kare che. zarIrabaMdhana te baMne AtmAnA zatru che. jIvanamAM sAmAnya bhUla mATe zarIrane kasTaDI maLI. saMsAranuM baMdhana maLyuM. ajJAnatAthI svayaM baMdhana prApta kare che. samyadRSTi bIDI pIvI te durguNa che. cena-smokara mATe vicArazo to temanAmAM traNa vastu dekhAI Ave che. 1. je cena-smokara haze tenAM gharane cokIdAranI AvazyakatA nahIM paDe. svayaM cokIdAranuM kAma karaze. AkhI rAta khAMsIthI khoM khoM karato beTho haze. eTalA mATe tyAM cora AvavAnI hiMmata nahIM kare. 2. te zArIrika dRSTie apaMga banI jaze eTalA mATe tene lAkaDInA sahAre cAlavuM paDe che; jethI koI kUtaruM paNa tene karaDaze nahIM 3. sAmAnyataH vRddhAvasthAmAM lAcArIthI duHkha bhogavavu paDatuM hoya che. gharanI ane bahAranI samasyA vadhI jAya che, jIvana duHkhI banI jAya che. paraMtu bIDI pInArA jo A pAsuM joIne pItA hoya to khabara nahI. satata bIDI pInAra sATha varasamAM to A jagatamAMthI TrAnsaphara thaI jAya che. AnAthI vadhu sAruM zuM ? ke bUDhApAnuM duHkha ja jovuM nA paDe ? kema ? paNa ApaNI dRSTi badalavI paDe. ApaNe sArA banavuM paDe ! 'All are good if you are good.' ApaNI dRSTi suMdara hoya to sarva suMdara dekhAya che. jIvanamAM aMtarmukhadRSTi prApta thaze, to ahaM para svayaMnuM niyaMtraNa prApta thaze. zarIranuM yA saMsAranuM baMdhana AtmA mATe khataranAka che. mAcIsane juo- For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 87 pravacana parAga aham ane mamatva jyAM sudhI tenAmAM jalAvAnI zakti che - anyane, tyAM sudhI tene baMdhanamAM peTImAM rAkhavAmAM Ave che. paraMtu te jalI gaI, nakAnI thaI gaI to tarata svataMtratA - pachI tene koI DabbI, baMdhana nahIM rAkhe. jyAM sudhI rAga, dveSa, viSaya, kaSAya svayaMne jalAve che, bIjAone jalAve che tyAM sudhI zarIranuM baMdhana che, tyAM ahaM ane mamatva che. jyAM ahaM ane mamatva che tyAM vikAsa nahIM hoya. te baMne Atmapragatine roke che. jyAM mamatva ane ahamno vinAza, tyAMthI AtmavikAsa zarU. mathurAnA be paMDAjIne jamavAnuM nimaMtraNa maLyuM. paMDAone peTa eTale svargano leTara baoNkasa, ane temAM -'pAnaM gati turtamam' gharamAM AIsakrIma khAvAnI icchA thAya to vicAra karavo paDe ane risepzanamAM ? bamaNuM--bamaNuM ! paMDAoe sArI rIte khAI lIdhuM. eTaluM khAdhuM ke temanAmAM UThavAnI zakti paNa na rahI. e joIne zeThane dayA AvI. temaNe pAcananI goLI baMnene ApI; jenAthI khANuM pacAvavAnuM sulabha bane.goLI joIne paMDAjI bolyA : 'zeTha, zuM vAta karo cho ? amArA peTamAM A goLI mATe jarA paNa jagyA hota to eka lADu na khAI nAkhata ?' eka cUrNanI goLI paNa na khAI zakAya eTalI jagyAye na rAkhI peTamAM. temane ghera pahoMcADyA. ghera temaNe bhAMgano nazo karyo. te divase cAMdanI rAta hatI. eTalA mATe baMne gaMgAkinAre nAvanI sera karavA gayA. jenAthI sera paNa thAya ne khorAka paNa pacI jAya. baMne nAvamAM besI gayA. jora jorathI halesAM mAravA mAravAmAM rAta vItI gaI. savAra thaI gayuM. temane thayuM ame gokuLa pahoMcI gayA. AkhI rAta nAva calAvI hatI. ghATa upara lokono kolAhala saMbhaLAyo ane temane thayuM ke A gokuLa che. temaNe pUchyuM : 'A kayo ghATa che ?' lokoe kahyuM : 'mathurAno ghATa.' te bolyo : heM ? mathurAno ghATa ? e kaI rIte hoI zake ? te baMne rAtabhara naukA calAvatA rahyA paraMtu naukA to doraDAthI kinArA sAthe bAMdhelI hatI. doraDuM choDavAnuM ja bhUlI gayA hatA ne nazAmAM masta banIne naukA calAvatA ja rahyA. te rAtabhara halesAM mAratA ja rahyA paNa naukA to sthira ja hatI. badhI ja mahenata pANImAM gaI. For Private And Personal Use Only ApaNuM jIvana A prakAranuM che. jIvana naukA che, mokSa e lakSya che. saMsAra-mahAsAgaramAM naukAne urdhva dizA tarapha laI javI che. ajJAna dazAmAM ahaM ane mamatvanI dorI bAMdhelI rAkhIne dharmasAdhanA thaI rahI che, rAganI dveSanI gAMTha to kholatA nathI. pachI jIvana naukA AgaLa ja kyAMthI vadhe ? rAga-dveSanI gAMTho kholIne Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8. pravacana parAga dharmasAdhanA karo. te baMne baMdhana che. joIe teTalo puruSArtha karo topaNa eka kadama AgaLa nahIM jaI zako. zarIranA baMdhanathI chUTavA mATe, aham ane mamatvanA baMdhanathI chUTavA mATe vANIno prahAra jarUrI che pachI vANIno vyApAra, vANIno vyavahAra kevo joIe ? - www.kobatirth.org vANIno vyavahAra suMdara makAna banAvavuM che, paraMtu jo tenuM phAunDezana mULamAM DhIluM haze to te makAna paDI jaze. to prathama AdhAra majabUta banAvavo joIe. dharmatattvanI prAptimAM vicArazuddhi e phAunDezana che. AdhAra majabUta haze to dharmanI imArata majabUta ane bhavya thaze. sAdhunI viziSTatA mananA dharatIkaMpathI dharmanI dIvAla paDI jAya che. mananI - cittanI asthiratA haze to dharmatattva sthira nahIM bane. - eTalA mATe vANIno vyavahAra kevo hovo joIe ? stokam, alpam * AvazyakatApUrvaka upayoga ane nahIMtara mauna ! mauna e sAdhanAno prANa che Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAdhnoti svaparahitAni kAryANi Iti sAdhuH / sAdhanAmAM jAgrata che te sAdhu. saMpUrNa niSparigrahanI bhUmikA - vicAramAM, AcAramAM niHspRhI te sAdhu. sAdhunA traNa guNa 1. sahana kare te sAdhu. 2. sahAya kare te sAdhu. 3. sahayoga de te sAdhu. (mokSa sAdhanAmAM) AvanArI pratikULatA samatApUrvaka sahana kare te sAdhu. guNagrAhaka dRSTi duHkhano pratikAra na kare, teno svIkAra kare, te jyAM pratikAra tyAM saMgharSa. ane tyAM saMsArano janma. maunanI bhUmikAmAM sAdhanAnuM dvAra prApta thayA pachI, aMtarapraveza sulabha bane che. pachI durguNo tarapha dRSTi nahIM jAya. paraMtu jIvanamAM bIjAonA guNa dekhAze. dvArakA nagarInA kRSNanI dRSTi kevI guNagrAhaka hatI ? rastA para marelo kUtaro paDyo hato. tenuM zarIra khUba gaMdhAtuM hatuM. zarIramAM For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga ce kIDA khadabadatA hatA. bhayaMkara durgadha AvatI hatI. tyAMthI janArA loko nAka para hAtha rAkhIne jatA hatA. loko kahetAH jIvato kUtaro khataranAka ane marelo kUtaro tethI paNa vadhu kharAba ! paraMtu kRSNae kahyuM : "tame enA dAMta joyA ? kevA zubhra varNanA che? jANe ke motInA dANA !' kRSNanI dRSTi tenI zuddhatA para gaI. jyAre bIjAonI dRSTi tenI durgadha para gaI. yogIno vicAra svastha, suMdara haze, te jAgrata ane zuddha haze. tenI vANIno vyavahAra te samyapha haze. zabda-paMDita be paMDita hatA. baMne bhaNelA hatA. paraMtu AcaraNazUnya hatA te zabda-paMDita hatA. paraMtu AcaraNathI paMDita nahotA. zeThe baMne paMDitone jamavAnuM nimaMtraNa dIdhuM. baMne ghera AvyA. pahelo paMDita zarIra-zuddhi mATe snAna karavA gayo. tenA AvyA pachI bIjo gayo. jyAre pahelo paMDita nAhavA mATe gayo, tyAre zeTha bIjA paMDita pAse beThA ane gayelA paMDitanAM guNagAna karavA mAMDyA. 'te to pracaMDa vyAkaraNAcArya che, kAzImAM aneka zAstra bhaNyA che." je yogya-paMDita hoya che te bIjAonA saguNathI AnaMda ane prasannatA pAme che. ane potAnA guNa vyakta nathI karato. paraMtu artho bharelo ghaDo ja chalakAto hoya che. bIje paMDita bolyo - "e zuM paMDita che ? e to gadheDo che, gadheDo.' zeTha samajI gayA. pahelo paMDita AvyA pachI bIje snAna mATe gayo. tyAre zeThe pahelA paMDitane kahyuM : "Apa to mahAna cho, vyAkarANAcArya che. A paMDita sAhityAcArya che; Apa jevA paMDito mAre ghera AvyA tethI huM dhanya banI gayo chuM." te paMDita bolyo : "zuM kahI rahyA cho? paMDita? te baLada che, baLada." eTalA mATe bhUlIne paNa be paMDitone eka jagyAe na bolAvazo. be jyotiSIo, be vakIlone ekasAthe eka jagyAe na bolAvavA. nahIM to saMgharSa janmaze. eka vakIla pAse jazo to bolaze, zuM mArAmAM akkala ochI che te bIjA pAse salAha levA javI paDe. pachI baMne paMDita jamavA mATe aMdara gayA to temaNe zuM joyuM? guNI lokono dharma zuM che te zeThe batAvyuM. eka thALImAM ghAsacAro rAkhyo ane bIjI thALImAM bhUsuM-kacaro rAkhyo. thALI bahu suMdara ne svaccha hatI. baMne paMDita A joIne gusse thaI gayA. zuM ame pazu chIe ? amAruM AvuM apamAna ? zeThe satya ja kahI dIdhuM - jevo Apano paricaya maLyo tevI meM bhakti karI. eke bIjAno paricaya gadheDo kahIne Apyo : gadheDAno priya khorAka bhUsuM-kacaro For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 90 pravacana parAga che te rAkhyo. bIjAno paricaya baLada kahIne dIdho eTalA mATe baLadano khorAka ghAsa rAkhyo. bIjAnI irSA ane niMdA karanArA potAnI jAtane ja jalAve che, niMdita kare che. bhASAno guNa jyAre aham ane mamano nAza thaze, tyAre bhASAmAM viveka Ave. vyaktino vikAsa thaze. bhASAno pahelo guNa - sTokam - khapa pUratuM ja bolavuM. bIje guNa - madhuram madhuratApUrvaka bolavuM. vANImAM amRta athavA amRtamaya vANI, premanuM AkarSaNa che. jyAM madhuratA, tyAM buddhinI nipuNatA. nipuNatA AtmAno utkarSa kare che. nipuNatA e trIjo guNa. vicAranI gahanatAmAM praveza karavAthI kArya-anAryano paricaya thaze. nipuNatA karmano nAza kare che, tyAM yukti Ave che. jyAM vicAramAM yukti tyAM mukti. Aja sudhI buddhino upayoga saMsAra mATe, parivAra mATe karyo. paraMtu AtmA mATe karyo nahIM, paramAtmA mATe karyo nahIM. eTalA mATe dharmanuM Agamana na thayuM, kema ke buddhino durupayoga karyo. vicAra-paramANu vicAranA paramANumAM pracaMDa zakti che, je karmano nAza karI zake che. enAthI sAdhanA siddha thAya che. vicAra vikAsa kare che ane vinAza paNa kare che. koI azubha karmano udaya thavAthI bImArI AvI jAya to samakti AtmA vicAramAM sthira rahI, karmane gharma banAve che. vitarAga sudhI pahoMcavA rasto zodhe che, te jANe che ke zAtA vedanIya karmano udaya thayo. te vicAra kare che, Aja ahIMtahIM na jatAM gharamAM ja rahevuM paDaze. te karmanI sajA thaI gaI. samajadAra samajaze ke bImArI AvI yAne zatru Avyo che, eTale zAMtithI gharamAM ja rahevuM paDaze. samabhAvano lAbha maLaze. samajaze cAlo, DaoNkaTaranI AjJAthI - kRpAthI upavAsa karavAno cAnsa maLaze. Temparecara vadhaze to te karmanA AkramaNane dharma samajaze ane AhArano tyAga karI upavAsa karaze. bAvanAra karmane upakAra samajaze kAraNa ke je kaSTa thavA mAMDyuM che For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 91 pravacana parAga enuM kAraNa to haze ja. kArya-kAraNano saMbaMdha haMmezAM hoya che. kAraNa vinA kArya hotuM nathI. eTalA mATe e vicAraze : 'Ajano Akho divasa dhyAnamAM samAdhimAM rahIza; jethI AvanArAM karma samajI jaze ke ahIM mAruM koI paNa prakAranuM svAgata nahIM thAya. buddhino sadupayoga jyAM lAMghaNa tyAM auSadhanI ciMtA nahIM hoya. upavAsa e lAMdhaNa. samayadRSTi nahIM hoya to thoDA ja TemparecarathI asvastha banaze. tarata DAyala ghumAvaze ane mitrone, sagAMsaMbaMdhIone bolAvaze. moTA mahemAno ghera Ave tyAre tenI sevAmAM upasthita rahevuM paDe. ghaNA loko mahemAnonI AgatAsvAgatA karaze, pote gharanI bahAra nahIM jAya. te divase svAdiSTa vastuo khAvA mATe banAvaze.mahemAna jato hoya topaNa na jAya, darda mahemAnane tame jeTaluM poSo eTalo vadhAre aDDo jamAve. te jarUra be-cAra divasa vadhu rokAze. buddhinI kuzaLatA nahIM hoya to te asAdhya banaze, DaoNkaTarone bolAvyA - mitrone bolAvyA. mosaMbIno rasa, athavA phaLano rasa be-cAra vAra pIdho. traNa-cAra vAra thoDI cA pIdhI. azubha karmanuM ATaluM suMdara svAgata karyuM ! to pachI AvanArA mahemAna (bImArI, karma) mAnI leze ke ahIM mArI ATalI kadara kare che, mAruM keTaluM svAgata thaI rahyuM che to tenI pAsethI huM kema cAlyuM jAuM ? cAra-pAMca divasa vadhu rokAIza. bauddhika nipuNatA hoya to nirjarAnuM paNa kAraNa banI jAya che. saMsAra mATe je kharca karo cho te saMsAravRddhinuM kAraNa bane che ane teno jo samyak upayoga hoya to mokSanuM kAraNa bane che. tenA upayoga AdhAra che. buddhino nipuNatApUrvaka upayoga karavo ghaTe. iMgaleMDamAM eka vyaktie khUna karyuM ane tyAMnI korTamAM tene nirdoSa TharAvI choDI devAyo. kAraNa ke koI paNa sAkSI (AiviTanesa) nahoto. eka strInA patinuM khUna teNe kareluM hatuM. te strIne A vyakti para vadhu zaka hato. paraMtu thAya zuM ? teNe kesa prIvI kAunsIlamAM dAkhala karI dIdho. te strIne jarA paNa zaMkA nahotI ke enA sivAya koI bIjo khUnI haze. navANuM gunegAra chUTI jAya to vAMdho nahIM, paraMtu eka nirdoSa gunegAra nahIM banavo joIe. kAyadAmAM chaTakabArIo paNa eTalI ja che. strI paisApAtra hatI. te aDhaLaka paisA kharcavA taiyAra hatI. teNe sthAnika aMgreja For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga baeNrisTarone bolAvyA, paraMtu te hAratI rahI. aMtamAM tene koIe motIlAla neharanuM nAma sUcavyuM. te prasiddha vakIla hatA. paraMtu te to hatA bhAratIya ! temane bolAvavAthI iMglenDanA vakIlonuM apamAna thAya. paraMtu garaje gadheDAne paNa sAheba kahevo paDe che. te aMgreja strIe motIlAla neharune bolAvyA. te je phI mAge te ApavA taiyArI batAvI. kesa privI kAunsila sudhI pahoMcI gayo hato. motIlAle AvIne kesanI phAIla joyA vinA ja pAchI ThelI. teo korTamAM AvI badhuM sAMbhaLe, bese paNa kAMI bole nahIM. AkSepa le nahIM. eTalA mATe sarvane thayuM ke e kesa ja nathI samajI zakyA. aMtima kSaNo AvI topaNa motIlAle bacAva karyo nahIM. korTa zarU thatI ne te AvatA, ane sAMje pAchA cAlyA jatA. kAMI paNa bolatA nahIM. Ama dasa divasa vItI gayA. te eka zabda paNa bolyA nahIM. privI kAunsilamAM cukAdo Ava gayo jaje kahyuM : "koIe kAMI kahevuM hoya to kahI zake che." topaNa motIlAla neharu kAMI bolyA nahIM. te besI rahyA. pelI strI nArAja thaI. nirAza thaI, paraMtu motIlAlano prabhAva eTalo ke koI paNa enI sAme bolI zakatuM nahIM. keTalAya vakIlo pelI strIne AvIne kahevA lAgyA - "ame kahyuM hatuMne ke A inDiyananuM dimAga nahIM cAle. A juo, aMtima divasa Avyo to paNa tamAro vakIla cUpacApa beTho che.' ' aMtima divasa Avyo, topaNa motIlAla kAMI paNa na bolyA. have to pariNAma je AvavAnuM hatuM te ja AvI gayuM. khUnI nirdoSa sAbita thaI gayo. privI kAunsile ene nirdoSa jAhera karI dIdho. strIno cahero UtarI gayo. tyAre motIlAla UThyA : Aga lAgyA pachI kUvo khodavA. khUnI bahu ja khuza hato. te khuzIthI chalakAI gayo hato. ati prasanna hato. pAgala jevo banI gayo hato. khuda khunI hovA chatAM paNa nirdoSa chUTI gayo hato. tenuM dila ane dimAga khuzIthI nAcI rahyAM hatAM. korTamAM khUba bhIDa hatI. te haju gunegAranA pAMjarAmAM Ubho hato. motIlAla tenI pAse gayA ane tene dhanyavAda ApyA. te manovaijJAnaka hatA. temaNe khUba khUba dhanyavAda dIdhA. pelI strI A joIne AzcaryamAM paDI gaI. potAno vakIla hovA chatAM, sAmenI vyaktine dhanyavAda Ape che !" motIlAle tenI pAse jaIne pUchayuM : paramAtmAno AbhAra mAna ke tuM nirdoSa chUTI gayo. have paramAtmA pAse jaIne kaheje ke bhaviSyamAM kadI paNa huM AvI bhUla nahI karuM !' A sAMbhaLIne te khUnI tarata bolI uThyo : "zuM huM mUrkha chuM ke vAre vAre AvI bhUla karuM ?' For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 93 sarva loko tyAM upasthita hatA. jaja hatA, pUrI hatAM, vakIlo paNa hatA. motIlAla bolyA : "laoNrDa, have Ane mATe koI sAkSInI jarUra che ? potAnA ja mukhethI, potAnI sAkSI ApI dIdhI ! pote ja bhUla svIkAre che ke AvI bhUla bIjI vAra nahIM karuM. nirjarA mATe buddhi buddhino upayoga sahunAM kalyANa mATe thavo joIe. nirjarA mATe, pApanA prAyazcitta mATe na hoya to amRta paNa jhera banI jAya. vyakti pApa karavAthI pApI nathI banato. paraMtu pApa buddhithI pApa kare, te gunegAra banI jato hoya che. buddhino upayoga evI rIte na karo, jethI te bIjAo mATe ghAtaka banI jAya. je bolo te alpa-madhura ane buddhinI nipuNatAthI bolo. bhASAno cotho guNa,vANIno guNa - 1 patita. jyAre jeTaluM Avazyaka teTaluM bolo. gharano daravAjo khullo hoya to koI paNa aMdara AvI zake che, eTalA mATe daravAjA baMdha rAkhavA joIe AtmAno daravAjo moTo che. tenA para tALuM lagAvavAnuM che. kAryanI AvazyakatA hoya ane bolyA vinA cAlaze nahIM, tyAre ja daravAjo kholo. vANI-vyApAra kharAba vANInA vyApArathI duSTa karmanuM Agamana thAya che. bhayaMkara temAM kaTutA hoya che. ane te AtmAno vinAza kare che. bolatAM AvaDI jAya to bhASA para saMyama AvI jAya ane enAthI saMgharSanuM kAraNa nahIM rahe. AvazyaktA hoya tyAM bolavuM, nahIM to na bolavuM. pAMcamo guNa che, atuccham - daridratA che. saMyama vANI para hovo joIe. vyaktinA zabdo tenA jIvanano paricaya Ape che. vANImAM mAdhurya joIe, tucchatA nahIM, tiraskAra nahIM, daridratA nahIM. game tevuM kaSTa kema na hoya, to paNa namratA hovI joIe. dInatA hInatA nahIM. bhUtakALamAM gajasukumAra mahAna jaina saMta hatA. teoe vaibhavazALI ghara choDyuM ane saMnyAsI banI gayA. bhayaMkara tapazcaryA karI. smazAnamAM kAryotsargamAM UbhA rahyA. AtmAnI pUrNa jAgrata avasthA hatI. prAraMbhamAM dIkSA grahaNa karI. dhyAna karatAM smazAnamAM UbhA rahyA hatA. tyAre For Private And Personal Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 94 pravacana parAga temanA zvazura tyAMthI jaI rahyA hatA. te khUba gussAmAM hatA. kema ke te samajatA hatA ke temanI putrIno bhava jamAIe bagADyo. temaNe tene mArI nAkhavAno nizcaya karyo. tene mAravA mATe koI sAdhana na maLyuM. temaNe vicAryuM : "ahIM koI tene bacAvanAruM nathI. huM ene barAbara camatkAra batAvIza. tyAga karavAnuM phaLa cakhADIza.' tyAM to smazAna hatuM. baLatA aMgArA paDyA hatA. pAse ja jaLAzaya hatuM. tyAMthI teNe bhInI mATI lAvI tenA zarIra para thapathapAvI. ane tenA mUMDana karelA mAthA para baLabaLatA aMgArA rAkhyA chatAM paNa te vicalita na thayA. AvI avasthAmAM temanI mahAnatA to juo - aMdarathI jAgrata rahyA. sAdhutAno paricaya dIdho. sAdhu eTale kSamAnA bhaMDAra, sAdhu eTale sahanazIlatAno khajAno, temaNe manamAM nirmaLa bhAva rAkhyo. mArAM karmano kSaya karavA mATe zvazura nimitta banI gayA - dhanya che temane. teNe vicAryuM : huM jarA paNa haluM ane aMgAro nIce paDe to keTalA nirdoSa jIvo marI jAya ? huM jarA paNa mAthuM halAvuM to te hiMsAnuM kAraNa banaze. eTalA mATe mRtyu samaye to AvuM anartha nahIM ja karuM. sAdhanAmAM dRDhatA rAkhI mana prasanna rAkhyuM. temaNe vicAryuM : "mAthuM baLe che, saMsAra jale che, karma paNa baLe che - je mAruM nathI te baLe che - A zvazura to mArA kalyANamitra che. nirdoSa che. temaNe mane mokSaprAptinA kartavyamAM amUlya sahAya karI, mArAM karma nAza karavAmAM paNa sahakAra dIdho. temaNe bhagavAnane prArthanA karI : "he bhagavAna, mArA bhogAvalI karma bAkI hoya, mAro saMsAra bAkI hoya, ane lagna karavAM paDe to AvatA bhavamAM mane zvazura A ja maLe, jeNe mane mokSanI pAghaDI bAMdhI, karmabaMdhana toDyuM. zubha vicAramAM -- adhyavasAyamAM UMcAI para caDatA gayA ane temane kevaLajJAna prApta thaI gayuM - te molamAM gayA. temaNe pratikAra karyo? madhura vANI, uttama vicAra, Adarza sthiratA. vicAromAM maitrI hoya to vANImAM mAdhurya Ave, jIvananI sAdhanA sugaMdhamaya bane che. eTalA mATe tuccha zabdo na bolo- madhura, nipuNatApUrvaka bolo. garvarahita vANI je bolavuM te garvarahita bolavuM joIe. abhimAna tyAM vikAsa rUMdhAI jAya che. aMgrejImAM 1 moTI lipimAM kaeNpiTala lakhe che. I am something. I have something. zarUmAM garvathI mastaka UMcuM thaI jAya to aMtamAM teno vinAza. aham bhAva vyaktine nAnI banAve che. For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga rAvaNane aham pI gayo. hiTalarane huMkAra pI gayo, musolinIne teno ja ahaMkAra khAI gayo. eka kavi kahe che : UchaLI lyo, kadI lyo jyAM sudhI tAkAta che nasomAM paraMtu yAda rAkha, A tananI rAkha UDaze galiyomAM lakkaDamAM akkaDa nIkaLI jaze. ahaM koIno nathI rahyo. garvathI mukta banyA pachI vicAra nirmaLa bane che ane pachI vitarAga banavAnI bhAvanA pragaTe che. jhUkatA vahI hai jisameM jana haiM, akkaDatA muDadekI pahacAna hai, yAda rAkhajo, prathama svayaM zuddha bano pachI upadeza Apo. vRkSa phaLa AvyA pachI name che. vyaktinI vANImAM vinaya AvavAthI te namra bane che. garvanuM pariNAma ati kharAba hoya che. garva eTale gAMDapaNa eka vAra zeTha AtmArAmabhAI sUI gayA hatA. thoDA pramAdamAM hatA tyAre AMkha, kAna, nAka, jIbha, hAtha, paga sarvae beThaka bolAvI. jIbha kahe : "huM baoNIlara calAvuM chuM, mane kAMI phAyado nahIM ?' AtmArAma sUtA hatA tyAre sarva nokara maeNnejiMga DAIrekaTara banavA mAMgatA hatA. hAtha kahe che : "zarIramAM suprIma huM chuM.' paga kahe che : "huM to zarIra bilDiMgano AdhArastaMbha chuM sarva aMdara aMdara laDavA lAgyA. koI koIne mAnavA taiyAra nahotA. AMkha kahe : "huM moTI," nAka kahe : duniyAmAM badhuM nAka mATe ja thAya che." AtmArAma jAgrata banI gayA. ane eNe joyuM to sarva nokara DAIrekaTara banavA mAMgatA hatA. nokara kamAya che ane mAlika - zeTha bane che. je maLe che te puNyathI. puNya para koIno adhikAra nathI, pApa para adhikAra che. puNya ane pApa koIne laoNTarI lAgI hoya, ne teNe paropakAramAM rakama bheTa ApavI hoya ke mAre Ano upayoga paropakAra mATe karavo che." to eno tarata svIkAra thaze. For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 9 pravacana parAga peparamAM teno phoTo Avaze. enAM guNagAna gavAze, tenI prazaMsA thaze, sarva loko tene dhanyavAda deze. ApanA puNyamAM sarva bhAgIdAra banaze. paraMtu cha mahinA pachI, samajI lo tene koI kAraNasara traNa mAsanI sajA thaI jAya ane te kahe - 'huM A sajA ApavA taiyAra chuM.' to koI enI A sajA levA taiyAra thaze ? puNyanuM phaLa levA mATe sarva doDaze, pApanuM phaLa levA koI doDaze ? AMkhane kahevAmAM AvyuM ke che. paraMtu te konAM darzana kare che ? zeTha AtmArAma bolyA : 'kAma karo. tamane nazo caDyo che ke zuM ? bhUlI gayA ke tame nokara cho ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - tAre sAdhupuruSonAM, bhagavAnanAM darzana karavAnAM kAnathI dharmakathA zravaNa karavI, AtmAmAM jAgRti lAvavI. kAna dvArA prApta thanArA phAyadAthI AtmAne zAMti thAya. jIbha paramAtmAnI prazaMsA karavA mATe che, tenA dvArA puNyopArjana AtmA mATe che. hAtha paropakAra mATe che ane tenA dvArA thanArAM, maLanArAM puNya AtmA mATe che. paga tIrthayAtrA mATe che. ane tenA dvArA prApta thanArAM puNya AtmAne maLe che. eTalA mATe pratyekane A rIte alaga alaga kAma soMpI dIdhuM che. paraMtu have nokara svataMtra banavA mAMDyA. sarva garvathI batAvavA mAMDyA ke : 'huM paNa kAMIka chuM, huM paNa kAMI kama nathI. mane paNa kAMIka adhikAra maLavo joIe. badhAM svataMtra thavA mATe dhamAla karavA lAgyAM.' aMtamAM AtmArAme kahI dIdhuM 'tamane zuM thaI gayuM che ? tame sarva samajI-vicArIne potapotAnuM kAma karo. ekabIjAne sahAya karo. emAM ja tamAruM saunuM zreya che. ane jo tamAre mAruM kahyuM mAnavuM na hoya to, tamAro prema-sahakArya mane nahIM maLe to huM ahIMthI TrAnsaphara thaI jaIza. badalI karAvI laIza. bIjI jagyAe cAlyo jaIza - pachI tame raho ne tamAro adhikAra jamAvo.' AtmArAme noTisa ApI dIdhI ane tarata imarajansI mITiMga bolAvAI. sabhAmAM AtmArAmanI noTisa vaMcAI. sarva upasthita hatA. vicAra ane vinimaya karavA lAgyA. covIsa kalAkamAM agara premathI, sadbhAvanAthI, maitrIthI raho, huM A ghara choDIne cAlyo jaIza. are ! A AtmArAma gayA to pachI amAruM sthAna zuM ? pachI eka kalAkamAM lakkaDamAM ApaNI akkaDa khatama ! eTale sarvee eka avAjamAM nirNaya karyo 'AjathI ame kadI paNa nahIM laDIe.' tyArathI Aja sudhI iMdriyomAM ApasamAM kevI eka thaIne rahe che ? juo - For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana 5rAga rastAmAM jatI vakhate pagamAM kAMTo lAgI jAya to vinA nimaMtraNe hAtha tyAM jaze, AMkha tyAM doDIne jaze, paga rokAI jaze ane sarvanI sahAyatAthI kAMTo - zatru dUra - thaI jaze. hAtha, AMkha kaheze : "paganI khuzImAM ja amArI khuzI che." dharmaparicaya prANImAtra pratye prema thaI jAya to paramAtmA maLe. vANIno sAtamo guNa pUrva saMtni ane AThamo guNa che dharmayukta vANI. svayaMne zodhavA mATe kaSTa jarUra thaze. sAgaranA kinAre kinAre pharavAthI motI maLatuM nathI paraMtu paththara ane zaMkha kadAca maLI zake che. motI meLavavA mATe sAhasa karIne sAgaramAM kUdavuM paDe che. kinAre ghUmavAmAM mAtra ThaMDI havAno AnaMda maLaze. te rIte dharmano paricaya paNa karavo joIe. A prakAre dharma-paricayathI prema janmaze ane te paramAtmA prApta karavAnuM sAdhana banaze. dharmabindu Azaya : "dharmabindu' graMtha dvArA je kahevAyuM che te paramAtmAnA vacanane anukULa che. teno Azaya paramAtmA banAvavAno che. eTalA mATe paramAtmAnAM vacanone bhAvapUrvaka grahaNa karo ane teno svIkAra karo. potAnA vicArono je pracAra kare che te gunegAra che. paramAtmAno zabda jIvanamAM jyoti yAne ke prakAza nirmANa kare che. jIvananA vikAsa mATe preraNArUpa che, teno vinamratApUrvaka svIkAra karavo e ziSTAcAra che. jJAnanI ArAdhanAthI jJAnAvaraNIya karmano kSaya thAya che. jJAnanI prApti mATe kSayopalamanI jarUrata che. laghatA : paramAtmAnAM vacanonA zravaNa pUrve jJAnanI stuti karavI jarUrI che. tenA pachI jJAnanI prArthanA, sarasvatInI stuti ane aMtamAM gurune vaMdana karIne, bahumAna karIne bhakti dvArA pravacanamAM praveza thAya che. bhAratIya saMskRtimAM paraMparA hoya ke vaidika zramaNa hoya temAM sarva prathama maMgalAcaraNa rahe ja che. temAM paramAtmAnA upakAronuM smaraNa ane pachI laghutA dvArA graMthanuM nirmANa thAya che. AcArya haribhadrasUri mahArAja kahe che : "he paramAtmana ! je kAMI che te mAruM nahIM tamAruM ja che. mokSaprApti "satharzana jJAna yAtriALa mokSama A tattvArtha sUtramAM umAsvAti mahArAjajIe kahyuM che : "prathama samyagu-darzana yAne samyagu-zraddhA, eTale ke paramAtmAe je kahyuM che te parama tattva, parama satya che, teno svIkAra bhAvapUrvaka karo. For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 98 pravacana parAga tenA pachI AvanAra tattva te samyagu jJAna, pachI tenA dvArA cIMdhelA mArge cAlavuM te samyagu caritra kahevAya che. A traNe ratnothI mokSa maLe che, je jIvanamAM meLavavAnAM che. AnI kamANI manuSyajIvanamAM ja karI zakAya che. AcAra jIvanamAM sarva prathama AcAra zA mATe? paDhamaM nANaM tavo dayA / prathama jJAnAcAra Ave che. tenA pachI ahiMsA paripUrNa bane che. jJAnaprakAza dvArA jIvananuM avalokana thAya to bhUlanI saMbhAvanA nathI rahetI. jJAnI puruSonI AzAtanA yA avinaya na hoya. temanI niMdA karavAthI evA karmano udaya thaze ke Apane jJAnathI vaMcita rahevuM paDaze. eTalA mATe jJAna ane jJAnInuM bahumAna karavuM, sanmAna karavuM jenAthI jIvanazilpa suMdara nirmANa thaze. koI kahe keH "mArI pAse jJAnano abhAva che to zuM karuM !' to paramAtmA kahe che: "gurunI nizrAmAM raho." ne jo e paNa zakya na hoya to? to gurune pUchIne cAlo. tamArI pAse lAITa yA battI na hoya ane AgaLa vadhavuM hoya to koI lAITavALA sAthe AgaLa vadhavuM joIe. jo koI sAtha denAruM, lAITa dekhADanAra na maLe to tame kahezo kayAM sudhI pratIkSA karuM? tyAra pachI koI jANakArane pUchIne AgaLa vadho - je prakAza ja na hoya to jJAnInA mArga upara cAlo. jo te paNa na hoya to jJAnIe cIMdhelA mArga para cAlo. graMthanA prAraMbhanA prathama caraNamAM jIvananI laghutA pragaTa karI che - praNamya. prathama zlokamAM prathama namaskAra... namratA he paramAtmA ! he vitarAga ! tamArI kRpAthI, tamArA zAsana dvArA, tamArAthI meM dharma prApta karyo, ahIM laghutA namratA racayitAe pragaTa karI che. tulasIdAsa kahe che: laghutA se prabhutA mive, prabhutA se prabhu ira / laghutAthI paramAtmAnAM jJAna-prakAza utpanna thAya che, tenAthI prajJA vikasita thAya che. vartamAna jIvanamAM jJAna vikRta banyuM che, buddhimAM vikAra Avyo che, ane tene For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 99 mATe ApaNo khorAka ane jIvanavyavahAra kAraNabhUta che. khorAka suMdara to pariNAma suMdara. A jJAna to nirmaLa pANI che, anAdikAlIna bhUkha ane tRSNA miTAve che. "jJAnAmRta moga' jJAna e amRta samAna bhojana che. jJAnathI AnaMdanI anubhUti thAya che. he paramAtmA! tArI kRpAdRSTithI je meM prApta karyuM che te tane zraddhApUrvaka arpaNa karuM chuM. 6. dharmabindu samudra rUpI vizALa zrata eTale ke siddhAMtarUpI sAgaramAMthI thoDAM lIdhelAM bindumAtra grahaNa karyA tenuM ja nAma "dharmabindu." je kahIza, je pragaTa karIza te to mAtra gharmasAgaranuM bindumAtra che. vizALa evo zruta sAgara, vizALa darzana ane dharma samajavAnI yogyatA ApaNAmAM nathI. arabI samudra, vizALa samudramAM rahenAro deDako gAmanA kUvAmAM Avyo tyAre kUvAno deDako tene pUche che ke "tuM kayAMthI Ave che ?' AgaMtuka deDako : "huM arabI samudramAMthI Avyo chuM." kUvAno deDako: "samudra e zuM che?" AgaMtuka deDako : "emAM khUba pANI hoya che. khUba UMDuM ane vizALa.' kUvAno deDako : "A kUvAthI paNa moTo ?' AgaMtuka deDako : "jarUra! kUvAthI to khUba khUba moTo.' kUvAno deDakoH "huM nathI mAnato. mArA kUvAthI to koI moTuM hoI ja na zake.' pachI te keTalo moTo che te jANavA mATe teNe chalAMga mArI ane pUchyuM : ATalo moTo?' AgaMtuka deDakoH "nahIM, enAthI to keTaloya moTo.' pharIthI kUvAnA deDakAe sarva zakti ekaThI karI kUvAnA sAme vALA kAMThA sudhI lAMbI chalAMga mArIne pUchayuM - "ATalo moTo?" AgaMtuka deDako : "nahIM, sAgara to sImAtIta che, asIma che, vizALa che, apAra che, samudranI maryAdAne baMdhana nathI hotuM." jeTalI zakti hatI teno upayoga karI evI chalAMga mArI jenAthI kvAnI bahAra nIkaLI gayo ne pUchayuM - "ATalo moTo ? " For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 100 zabdabaMdhana zabda e eka prakAranuM baMdhana che. tenAthI apAra rahetA samudrane nathI mApI zakAto. AgaMtuka meDhaka : "nahIM nahIM - enAthI paNa moTo." kUvAno meDhaka: "tuM pAgala che. tArA zabdane mAnavA mATe huM taiyAra nathI." kUvAmAM je janmyA ne moTA thayA ene zuM khabara ke samudra keTalo vizALa ane agAdha che. tevI ja rIte vitarAga zabdAtIta, agAdha, vizALa samudra jevo che. teno zabdomAM paricaya nathI ApI zakAto. sarvajJatAnI sthitinI sAdhanA joIe, te tarka dvArA prApta nathI hotI. saMzaya to viSa che. tarka karanArA kadI paNa pUrNatA nathI meLavI zakatA. tarkanuM tarakaTa eka vakhata baDe mullA banIThanIne bahAra nIkaLyA. rastAmAM uparathI koIe pAnanI picakArI mArI. mullAnAM navAM kapaDAM para paDI. te to bahu tArkika hatA. pratyeka cIja tarkathI jotA. pAnanI picakArI kapaDAM para paDatAM mullA camakyA te tarka karavA lAgyA. koNa theMkyuM? kyAMthI ghUMkayuM? zA mATe thaMkayuM? atyAre ja kema thaMkyuM? jANIjoIne thaMkyuM? huM jato hato tyAre ja kema ghUMkyo ? te ghUMkato hato ane huM nIcethI pasAra thayo ! ghUMkanArAnI manodazA kevI hatI? evA aneka prazna manamAM upasthita thayA. je kArya tarkathI nathI thatuM te bhAvanAthI thAya che. mullA jyAMthI nIkaLyo hato tyAMthI teNe saMzodhana zarU karyuM. Akho divasa ghUMkavAthI nirmANa praznonuM samAdhAna pAmavA tarka karato rahyo. to paNa tene samAdhAna prApta na thayuM. IrAdApUrvaka pUMchyuM? ke mane joIne theMkayuM? mane herAna karavA mATe ghUMkayuM? yA samajapUrvaka theMkyuM? athavA te ghUMkatA hatA tyAre huM nIce kema gayo ? bIjA para kema na theMkyuM? zuM te koI duzamana haze? te vakhate ja tene ghUMkavAnI IcchA kema thaI ? AvA ja vicAromAM temaNe potAno saMpUrNa divasa barabAda karyo. samaya ane zaktino vyartha kharca karI nAkhyo. maLyuM kAMI ja nahIM. nirAza banyo, hatAza thaI gayo, thAkI gayo ! pachI te mitra pAse gayo. te bolI UThyo : "are, Aje musIbata AvI gaI.' mitra: "zuM thayuM?' mullAe pahelethI chelle sudhI vAta karI. tenuM rahasya jANavA mATe bahu ja For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 101 vicAra karyo. tarka laDAvyo. buddhi doDAvI. chatAM paNa tenuM rahasya na pAmI zakyo. have tuM ja batAvI de ke AnI pAchaLa kayuM rahasya chupAyeluM che ? mitra hasavA mAMDyo. te bAlyo : 'tuM to bevakUpha cho ! eka miniTamAM samAdhAna karI dauM chuM.' pachI teNe mullAne zarTa utAravA kahyuM. eka hAthamAM sAbu ane bIjA hAthamAM pANI pakaDAvI dIdhuM. pachI kahyuM : 'le dhoI nAkha. mullAe tema karyuM. te khUba prasanna thaI gayo. dhanyavAda ! dhanyavAda ! jene mATe savArathI sAMja sudhI bhaTakato rahyo tenuM samAdhAna mAtra eka-be miniTamAM ! be cIjanI jarUra hatI - sAbu ane pANInI. - vAta to sAva nAnI che, paNa ene samajavAnI bhUmikA nathI eTale ja aneka prazno upasthita thAya che. zraddhAnI saragama AtmA-paramAtmA, karma AdinuM rahasya jANavA mATe tarkanI jarUrata nathI. tarka eka mahAna araNya samAna che, jeno aMta nathI. jema jema AgaLa vadhazo tema tema temAM gUMcavAtA jazo, aTakatA jazo ane nirAza thazo. tene mATe zraddhAnI bhUmikA joIe. sAdhanAnI anubhUti prApta thAya. AcAra, vicAranI pUrNatA maLe. tene mATe sarvathA tyAga karavo paDe che, chatAM paNa zodha adhUrI ja rahe che. nipANImAM rahIne muMbaI pahoMcI javuM che. saMsAramAM rahIne mokSa meLavavo che, te kevI rIte thAya ? jyAM samajavAnI yogyatA nathI, pacAvavAnI pAtratA nathI. vizAva zrutarUpI sAgaramAMthI jo bindu paNa prApta thaI jAya to dharma sakriya bane che, te AzIrvAda rUpa bane che. AcArya haribhadrasUri mahArAja kahe che ke : 'AmAM meM mArA gharanI vAta nathI karI. e mAruM ciMtana nathI. koI vicAra nathI, paraMtu paraMparAthI, je vizALa sAgaramAMthI prApta thayuM temAMthI biMdumAtra grahaNa karyuM che, te che 'dharmabindu.' kartAnuM kartavya dharmabindunA zravaNathI sAdhanA siddha thAya che. pachI jIvanamAM koI icchA yA kAmanA nathI rahetI. 'bAlAnAm bodhAya.' bALakomAM athavA jenAmAM jJAnanI paripakavatA nathI, jenA AcAramAM praveza nathI maLato, paramAtmAnA siddhAMtone jeNe prApta karyA nathI, pacAvyA nathI, temane mATe A Agama vizALa, agAdha ane suMdara 8 For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 102 pravacana parAga udyAna che, temAM praveza karavAno mArga batAvyo che. siddhAMtarUpI bagIcAmAM sarva cIjo maLe che. dhAnya mATe, anAja mATe khetaramAM haLa calAvazuM to ja dhAnya maLaze. ane ghAsa to maphatamAM maLavAnuM che. te naphAmAM. saMsArI ane sAdhu tevI ja rIte mokSa mATe puruSArtha kare tene saMsAranI samRddhio to sahajamAM maLI jAya che. je samRddhazALI A* bIjA prakAre yA anya rIte prApta na karI zake te dharmanI sAdhanAthI sAdhaka sahaja prApta kare che. sAdhanA sAdhunI paNa che ane saMsArInI paNa che. sAdhunI sAdhanA zIdhragatie to saMsArInI sAdhanA kIDInI gati samAna maMda che. belagADImAM besIne amerikA kyAre pahoMcAya ? ene mATe to supara sonika jeTa joIe. sAdhu to holaselamAM tyAga kare che, paraMtu saMsArI rITelamAM. saMsArInI gati dhImI che; eTalA mATe ene preraNAnuM prezara devuM paDe che. sAdhu to saMsAranA ekabe rAunDamAM ja dhyeyaprApti karI zake che, to saMsArIne keTalo prayatna karavo paDe che.? sAdhu sahajarUpathI prApta karI zake che. alpanI mahattA saMsArI sAdhu banI zake che, te zakya na hoya to dharmAmRtanuM pAna kare. paramAtmAnAM vacanAdinuM anuSThAna kare, te bhAvapUrvaka hoya to te auSadha banI jaze. A "dhamabindunAM sUtra to nAnAM nAnAM che, homiyopathika auSadhanI goLI jevAM. nAnI goLI hovA chatAM AkhAya zarIramAM suMdara asara kare che, AcAranA pathya pAlanathI te amRta bane che. samarpaNanI bhAvanAthI svIkAryuM hoya to AtmA sarvajJA jevo bane che. eka yogI mahAtmA hatA. kALanA prabhAvane koI rokI nathI zakatuM. koI vyaktine khabara paDI gaI ke A yogI pAse pArtha paththara che. te samayathI te tenI pAchaLa pAchaLa ghUmato rahyo. eka divasa yogIe tene pUchyuM : "zA mATe mArI pAchaLa pAchaLa AvI rahyo che? tuM samaya ane zaktino durupayoga kema karI rahyo che? tArI yAcanA zuM che ?' - te vyakti bolI : "mautman ! pUrva karma yogathI huM daridra chuM. ApanI pAse pA-paththara che. kRpA karIne Apa mane te Apo. mAro uddhAra thaI jaze. atyAra sudhI huM bolato nahoto. Ape pUchyuM eTalA mATe satya kahyuM." e vyakti eka samaye samRddha hatI. karmanA cakra-parivartanathI e daridra banI gaI. paropakAra __ sAdhu yAni paropakArAya iyaMzarIraM For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 103 pravacana parAga sAdhu eTale paropakArI, sAdhu eTale sahAyatA karanAra, paropakAra mATe ja pravacana che. svAdhyAyamAMthI samaya kADhIne lokakalyANArthe pravacana devAmAM Ave che; jenAthI prakAza maLe ane jJAnano aMdhakAra dUra thAya. sAdhue DabbI kholI. pA-paththara dIdho. laI jA. te vyakti AnaMdita thaI gaI. bhAvavibhora banI gaI. tenuM makAna khUba ja purANuM - jIrNazIrNa banI gayuM hatuM. tenA gharamAM loDhAnI bahu moTI koThI hatI. saMyogavaza te ghaNA samayathI tema ja paDI rahI hatI. tenA para teNe prayoga karyo. teNe tyAM jaIne dhULa khAtI koThImAM pA-paththara nAkhyo. tene thayuM te hamaNAM sonAnI banI jaze. paNa te koThI sonAnI na banI. enAthI te nirAza banyo, AvezamAM AvI jaIne bolyo - "te sAdhu nahIM zetAna haze. teNe nahoto Apavo to nA pADavI hatI. AvI mazkarI karI ? mane mUrkha banAvyo ! mArI sAthe Avo vyavahAra ?" te to sAdhu pAse gayo. AvezamAM AvI jaIne sAdhune jema tema bolavA lAgyo. sAdhu bolyA : "bhAI, mane mArI vastumAM vizvAsa che. tAro prayoga barAbara nahIM thayo hoya. mane vizvAsa che, ke te pArzva-paththara che. te vyakti bolIH "cAlo! huM batAvuM chuM ke tamane keTalo ane kevo vizvAsa che.' sAdhu : "cAla, AvuM chuM.' baMne ghara pahoMcyA. te vyaktie kahyuM - juo ! te sAdhue joyuM ke koThI purANI che ane tenI aMdara khUba kacaro hato. sAdhue kahyuM - "zuM AmAM paththara nAkhyo che?" "hA.' vyakti : "kAMI ja asara nathI thaI." sAdhue javAba na Apyo. temaNe lAlaTena maMgAvI ane aMdara tene rAkhIne joyuM to varSono kacaro enI aMdara hato. temAM jALI hatI, tenI vacce pArtha-paththara laTakato hato. sAdhue kahyuM : "kevI rIte prayoga saphaLa thAya ? prathama tuM koThI sApha kara, pachI prayoga kara - tyAre ja pUrNatA maLaze." jyAM puruSArtha tyAM pUrNatA pahelAM puruSArtha ane tenA pachI pUrNatA. koThI sApha karyA pachI pA-paththara aMdara nAkhyo. teno sparza thatAM ja te koThI suvarNa thaI gaI. huM roja eka kalAka pArzva-paththara dauM chuM. paraMtu tenAthI je prApta karavAnuM che, te prApta na thAya - tenAthI vaMcita rahevAnuM kAraNa zuM? mananI koThI anAdi kALathI dhULa khAtI rahI che. tenA para viSaya ane kaSAyanI jALI lAgI gaI che. tene svaccha karavAmAM Ave to pravacanazravaNanI suMdara asara thAya tema che. For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 104 pravacana zarIrane sparze che. kAnamAM paDe che paraMtu aMtaramAM eka paNa zabda jAya nahIM. hRdayamAM sparza na thAya to pachI pA-paththarano zo doSa? paropakAra pachI svayaMnI prApti karavI sahaja che. je bhulonI svIkRti bhAvapUrvaka kare che te saMsAranAM baMdhanothI mukta banI jAya che. ene mATe svayaMne yogya banAvo. haribhadreNa racayitA idam grantham haribhadrasUri A gharmagraMthanA racayitA che. eka hajAra varSa pUrve thayelA e mahAna AcArya haribhadra hatA. cAra vedonA jJAtA, pitAnuM nAma zaMkara bhaTTa ane mAtA gaMgAdevI. jaina sAdhvIjIno paricaya thayo ane jIvanamAM parivartana thayuM. AMtarabAhya karuNAthI bharelAM hatAM. pacIsa so varSamAM AvA mahAna kAruNika, dayAnA bhaMDAra, 1444 graMthonA racayitA thayA nathI. kAzImAM sarasa rIte bhaNI-lakhIne ajoDa vidvattA prApta karI. deza-paradezamAM khyAti prApta karI. jevo citoDamAM praveza karyo to rAjA ane prajAe bejoDa utsAhapUrNa svAgata karyuM. tyAM je rAjA hatA te prajApriya hatA. te rANA pratApanA pUrvaja hatA. haribhadra bhaTTa svayaM citoDanA hatA. temaNe citoDamAM praveza karyo. temanA pravezathI citoDanI prajAmAM akalpanIya AnaMda chavAI gayo. ullAsa hato. haribhadra bhaTTanA jIvanamAM te aNamola divasa hato. eka zrAvaka (kapaDAnA vepArI hovAthI kAryAdika) haribhadranA prathamathI bhakta hatA. temaNe haribhadra bhaTTano bhavya praveza karAvyo hato. te covIsa kalAka tenI sevAmAM UbhA rahetA hatA. karuNAnA bhaMDAra dIna-duHkhI, daridrane jotAM ja haribhadrasUrInuM hRdaya dravita thaI jatuM. temanuM aMtaHkaraNa ati komaLa hatuM. bhikSA samaye gocarI-AhAra karavA mATe besatA te vakhate koI bhUkhyAne jue, te tenI pAse jAya to pote AhArano tyAga karatA. kevI bejoDa karaNA? jyAre gocarIno samaya Avato tyAre AcAryanA hRdayamAM dardapIDA nA janme eTalA mATe AcAryazrI jyAre bhojana kare tyAre nagaramAM koI bhUkhyuM na rahevuM joIe. eTalA mATe garIbone AmaMtraNa ApatA, temane tRpta karatA. premathI bhojana karAvatA. paisA, kapaDAM, Adi anya cIjonI jarUrata hoya to, te pUrI karatA. evA e mahAna hatA. AcAryajInI sevAmAM te haMmezAM upasthita rahetA. evA ArTa, pavitra, nirmaLa hRdayI AcAryajInA hRdayamAMthI nIkaLelA zabdo keTalA pavitra haze ? emanuM jIvana karuNAthI, dayAthI, vAtsalyathI, premathI bharapUra hatuM. bIjAonuM duHkha potAnuM duHkha mAnanAra evA pavitra, karuNAsAgaranA A zabdo che - te kahe che : "graMthamAM praveza na karavo, svayaMmAM praveza karavAno che.' For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pravacana parAga 105 AvA dharmabindu graMthanA nirmAtA haribhadrasUri pote kevA hatA e jANyA pachI temanA prati sadbhAva jAgrata thAya te sahaja che. temanA pratye sadbhAvanA utpanna thavI jarUrI che te thaze. sadbhAvanA pachI temano svIkAra thaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zravaNa-manatA je tame ahIMyA sAMbhaLo cho, te manane ekAgra karIne sAMbhaLo to ja te zravaNa sAdhanA banaze, jIvanavINAnA tAro jhaNajhaNI UThaze. sama saMgItanA svarothI zravaNa karavuM e paNa eka kalA che. -- rAjasthAnanA eka zrotA hatA. te vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA. sAthe pAMca kArya kare. eka prathama zAstrazravaNa, bIjuM sAmAyika, trIjuM mALA gaNavAnuM. naoNnasTopa gati hoya ane cothuM kaoNnpharansa anya vyaktio sAthe vAtacIta. ane aMtima pAMcamI samAdhi. gharano bAkI rahelo niMdarano koTo paNa pUrNa karavAno. eka ja samayamAM pAMca vAtomAM vibhakta na bano. pUrA jAgrata avasthAmAM raho, nahIM to prApta karavAnuM che te prApta nahIM thAya. zravaNa-vikRti eka gaMgA DozI hatI. niyamathI vyAkhyAnamAM AvatI hatI. gharano koTo upAzrayamAM pUrNa karatI. samAdhi lagAvatI. bhagavAna mahAvIranA priya ziSya gautama hatA. vyAkhyAnamAM prasaMga Avato tyAre - 'he goyamA' bhagavAna bolatA, pravacana samaye guru (pravacanakAra) bolatA - 'he goyamA. tyAre gaMgADozI jAgrata banatAM. vAre vAre A zabdo sAMbhaLavA maLatA. DozI 'goyamA'ne na samajI zakI. te ghera gaI. potAnA putrane kahevA lAgI - 'are ! tuM vaidya che, tyAM mahArAja sAhebanA peTamAM darda che. te vAre vAre oyamA ! oyamA ! kahe che. tArAmAM akkala che ke nahIM ? tenI sArasaMbhALa paNa nathI leto ?' putrae pUchyuM : 'mahArAja sAhebane takalIpha zuM che ?' DozI : 'takalIpha ! are bahu ja che. vyAkhyAna samaye jorathI cillAya che oyamA ! oyamA !' putra mahArAja pAse gayo. mahArAja to pUrA svastha hatA. temaNe pUchyuM : 'mahArAja sAheba ! Apane kAMI darda che ?' mahArAja : nA, 'koI darda nathI.' mArI mAtA kahe che ke Apa vyAkhyAnamAM vAre vAre oyamA, oyamA bolo cho. mahArAje kahyuM, 'mane koI vyAdhi nathI. tArI mAtA samajI zakI nathI. te samAdhimAM sAMbhaLe che. tene goyamA (gautama)ne badale oyamA saMbhaLAtuM haze !' For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 pravacana parAga paramAtmAnI vANI jAgrata avasthAmAM, sAcA arthamAM, samaje to te Apane mATe sArthaka banaze. zravaNa-zraddhA zravaNa zraddhApUrvaka, jAgrata avasthAmAM karavuM joIe.AtmA aDhAra doSothI rahita kema bane? te karUNAbhAvathI ahIM batAvyuM che. guNa ane guNI bhinna nathI rahetA. guNa prApta karavAthI ApaNeya guNI arihaMta banI zakIe. sAdhuno paricaya jIvana vyavahArane zuddha karavA mATe ja che. saMsAranA jaMgalamAM yogya mArga cIMdhanAra che sAdhu bhagavanto. kAjaLanI koTaDImAM rahevA chatAM paNa dAga na lAge evo upAya jANavA maLaze. haribhadrasUrinA jIvana-prasaMgo sAMbhaLyA pachI enA guNo grahaNa karavA jevA lAgaze, jIvanamAM utAravA jevA lAgaze, to tenAthI tamAruM jIvana vakrI maTI mArgI banaze. 8 prazasta-bhAvanA AcArya haribhadrasUrinI prazasta-bhAvanA hatI ke mArI sAdhanAthI sahu maitrInI sugaMdha prApta kare. "sva"nI sAdhanA "sarva'mAM vyApaka bane, teonI sAdhanA "sarva sudhI pahoMcADavAno saphaLa prayatna na hoya to te sAdhanA adhUrI banaze. haribhadrasUri mahAtmAnI te samaye kevI bhAvanA hatI ? temanI kevI ucca manodazA haze? te jANI lo. samajI lo. tyAre tenA pratye zraddhA jAgrata thaze, ruci janmaze ane graMtha zravaNa karavAnI bhAvanA utpanna thaze. nirmAtAnA pUrva paricayamAM ahaMkAranI bhAvanA hatI. paraMtu te ahaMkAranI bhAvanA prakRti mATe varadAnarUpa banI. ahaMkAropi bodhAya ! tenA ahaMkAre satyanI khoja karI ane te sAdhanAno viSaya banyo. haribhadra bhaTTa prakAMDa paMDita agnihotra brAhmaNa. kAzImAM varSo sudhI akhaMDa jJAnasAdhanA ane upAsanA karI. te kALe mevADamAM sisodiyA vaMza hato, tenA te rAjapurohita hatA. viziSTa vyakti hatA, temanI pAse viziSTa jJAna hatuM, viziSTa pada hatuM, viziSTa mAna-sanmAna hatAM ane emAMthI ja ahaMkAra janmyo. bhAratanA mahApaMDitanuM mevADanI rAjadhAnI citoDamAM addabhUta svAgata thayuM. sUryavaMzI rAjyamAM mahAna prathamapada maLyuM. temanuM sanmAna paNa adbhUta rahyuM. jJAnanA jJAtA, samartha prakAMDa vivAdakAra pratyeka jagyAe vijetA, pratyeka padArthanA jANakAra hatA. evA te atimahAna vidvAna paMDita hatA. eka saguNa paNa utthAnanuM kAraNa bane che. guNa paNa jIvanamAM AzIrvAda bane che. For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 107 pratijJA temanI eka pratijJA hatI : je viSaya huM samajI na zakuM, jene mATe mArI buddhi mAro sAtha na de, to te samajAvanArano huM ziSya banI jAuM !' ahaMkAranA vizALa mahelamAM rahevAthI, aMdhakAramAM rahevAthI temane AtmAnI paristhitinuM jJAna prApta na thayuM. svarakSaNArthI eka samaye te pAlakhImAM jaI rahyA hatA. rastAmAM sAmethI eka pAgala hAthI AvI rahyo hato. loko Amatema doDavA lAgyA. Akhoya mArga sUmasAma banI gayo. pAlakhInA kahAra pAlakhI choDIne jAna bacAvavA bhAgI gayA. temaNe jatAM jatAM haribhadra bhaTTane kahyuM ke jIva bacAvavA thoDo samaya kayAMya paNa Azraya grahaNa karI lo. haribhadra bhaTTa pAlakhImAMthI bahAra nIkaLyA. AzrayasthAna to joIe ja, kema ke sAme saMkaTa hatuM, upadrava hato. vicAra karavAno yogya samaya paNa na hoto. pAgala hAthI sAme AvI pahoMcyo. tyAM najadika jinamaMdira hatuM. tyAM sAme mUrti joI ane haribhadre kahyuM - vapureva ... tavAcaSTa, spaSTa miSTAnnabhojanam nahi koTarasaMgheDagnI tarbhavati zAlaH | mahAvIra para vyaMga jagata kahe che, mahAvIra dIrgha tapasvI hatA, temaNe zarIrane sukAvI dIdhuM, paraMtu tapasvI mAnavA taiyAra nathI. temane vitarAga dazAnI mudrAno paricaya nahoto, eTale te vitarAga dazAnI mUrti joIne bolyA : te vidvAna paMDita bhUlI gayA ke lAMbI tapasyA karavAthI paNa tapamAM AtmAnaMda prApta thAya che, jenAthI zArIrika, mAnasika kSINatA nathI AvatI. tapasyAthI AMtarika pracaMDa zakti prApta thAya che; bahAranI nahIM. bahAranI puSTi na juo, aMdaranI juo - anubhava karo. sUryanI sakhata garamImAM paNa vRkSa lIluMchama dekhAya che. te jamInanI UMDAImAMthI pANI prApta kare che jenAthI te lIluMchama rahe che. AMtarika zakti sAdhusaMta aMtarAtmAnI zakti prApta kare che. jenAthI tenAmAM udAsInatA, nIrasatA, dInatA nathI hotI. temanAmAM prasannatA rahe che. paraMtu saMsArI bahArathI zakti prApta kare che. tyAM kSaNabhaMguratA, nazvaratA hoya che. udAsInatA hoya che ane koka ja vAra kadI kadI prasannatA hoya che. AMtarika zaktinuM jJAna nahIM hoya. amerikAmAM vivekAnaMda vivekAnaMda amerikA gayA. tyAM temane geravA raMganA kapaDAM paherelA joIne For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 pravacana parAga lokone Azcarya thayuM. jANe ke myujhiyamanuM koI prANI hoya tema kutUhalathI loko temane jovA mAMDyA, kAraNa ke AvAM vastro paherelI vyakti temaNe jIvanamAM prathama vAra joI. jIvanamAM temaNe prathama vAra bhAratIya saMnyAsI joyA. tamArI dRSTine bahAranuM ja levAnI Adata paDI gaI che. cAmaDAnI AMkho bAhya jue che. bahAranuM pekiMga bahu sArI rIte jue che. Adata paDI gaI. A kAraNe ja aMtarAtmAne na joyo. parama tattvano AnaMda - AsvAda na maLyo, parama tattvanI prAptino paNa prayAsa na thayo. jagata kahe che ke tuM dIrgha tapasvI che, paraMtu huM tene mAnavA mATe taiyAra nathI ' haribhadra bhaTTa paramAtmAnI mUrti joIne bolyA, "tuM to mAla-malidA khAnAra che. khAI-pIne hRSTapuSTa banelI A mUrti che - zuM tArAmAM vitarAgatA hatI? te mAnavA huM taiyAra nathI." mArI Aje majabUrI hatI ke mAre jinamaMdiramAM AvavuM paDyuM, ahIM Azraya levo paDyo ! temanAmAM ekAnta dRSTi hatI. ekAntavAda ane sAme ekAntavAdamAM kevaLa gharSaNa hoya che, temAM kaleza, asatya, hiMsA vagereno janma thAya che. tyAM dRSTi zuddha ane pUrNa nahIM hoya ! paraMtu jyAM ekAntane choDI anekAntavAdane samajavAnI zakti Ave to saMgharSano nAza thAya che. te dRSTi zuddha, pUrNa lakSya sudhI pahoMcADI zake. tenAthI thatA prayatna saphaLa bane che. baMne lensa hoya to dRSTi samadRSTi bane che, mAyanasa lensa ane plasa lensanI madadathI jIvanamAM durghaTanA nathI banatI. anekAntavAda banne lensanuM kAma kare che. samasvara pragaTa kare che. jIvanavyavahAramAM haribhadra brAhmaNamAM te vakhate anekAnta dRSTino abhAva hato. Aje vizvanI mahAsattAonI athaDAmaNo vizvayuddhane bolAvI rahI che, duniyAno vinAza karavAno peMtaro racI rahI che. ekAnta dRSTi ane emAM potAnuM ja hita jovuM. e ja kAraNa che. Aje amerikA ane raziyAnA vaDAo potAno svArtha tajI sarvanI zAnti mATe potAnI zaktiono sarjanAtmaka upoyaga kare te sahu icche che. A vastu anekAnta dRSTi keLavyA vinA zakya banavAnI nathI. pariNAme bane mahAsattAo potAnI pAyamAlI khUba ja TUMkA samayagALAmAM karaze. pachI sAna ThekANe Avaze paNa tyAranA vinAzanuM dazaya bhayAvaha haze. karoDo nirdoSa nAgariko, pazuo ribAI ribAIne mAryA gayAM haze. mahAvIrano anekAntavAda mahAvIre A saMgharSano nAza karyo. vaicArika saMgharSa je khUba ja vadhI gayo hato For Private And Personal Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 109 pravacana parAga tenuM samAdhAna mahAvIre karyuM. sarvam vim , koI zAzvata nathI. jo vaicArika saMgharSa kalezano nimitta bane to gharmano nAza thAya che. bhAvi bhayAnaka, bhayaMkara eTale mahAvIre ciMtana ApyuM. baMne sAcA che. tattvArtha sUtramAM Ave che : nityam vA nityu vA, visaMvAdano nahIM paraMtu saMvAdano paricaya thAya che. utpAd, vyaya, dhrovyA : A traNa zabdomAM baMnenI mAnyatAonuM samAdhAna karyuM che. utpati, sthiratA, ane nAza ! jAtinuM parama sattva, parama satya, parama tattva A traNe zabdo samAyA che. mahAvIranA zabdomAM anekAntavAda che. mahAvIre kahyuM : "pratyeka cIja utpanna thAya che, ane pratyeka cIja nAza pAme che. ane te potAnA mULa padArthamAM kAyama te svarUpe rahe che. udAharaNArthe sonAnI aMgUThI. aMgUThI toDIne hAra banAvyo, hAra toDIne kaMgana banAvyuM, temAM teno AkAra nAza pAme che. ekano nAza thayo, bIjAnI utpatti thaI paraMtu sonAnuM astitva hemakhema rahyuM. te rIte ja jagatamAM pratyeka cIja janmatI hoya che, paryAya badalavA rUpe bane che. eka tarapha nAza pAme che to bIjI tarapha utpatti. paraMtu maeNTara yAne padArtha ciraMjIvI kahe che. tenuM rUpa badalAI gayuM. paryAya anitya che, kSaNika che, nAzavAna che. padArtha nitya che, zAzvata che. vaidAntika mAnyatA - "sarvam nityam satya che. paramANu nitya che, zAzvata che. jyAM paramANunuM nirmANa thayuM tyAM visarjananI bhUmikA taiyAra thAya che. eka ja vyakti sArI ane kharAba bane hoI zake che. eka ja zabda paryAyanI apekSA judI judI vastuono vAcaka bane che. tene ApaNe samajavo joIe. krodhI dekhAto mAnava paNa krodha maTe tyAre zAnta hoya che. mATe ema Agraha na karAya ke "te to krodhI ja'. te ApaNo ekAntavAda che. anekAnta eTale darekane samajavAM ane sahunuM hita karavuM. sahunuM hita icchanArano vinAza koI karI zakatuM nathI, paNa sAmUhika hitanI bhAvanA vizvanA vaDAomAM prathama sAcA arthamAM pragaTavI joIe. . janma levo mRtyuno AraMbha che, praveza che. mRtyu te pUrNatA che. nirmANa hoya to visarjana thaze, paraMtu paramANu nitya raheze. A rIte bauddha ane vedAntionA vaicArika saMgharSano samanvaya karyo. A che anekAntavAda. tyAM koI vastuno Agraha nathI. jyAM Agraha che tyAM saMgharSa che. For Private And Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 110 pravacana parAga Agraha ane buddhi buddhi ciMtana karI samanvaya kare to zAMti prApta thAya che. je bhojana utAvaLe thaze to pAcana nahIM thAya ! "jJAnAmRtam monanam cAvI cAvIne, rasa banAvIne, zAMtipUrvaka gaLe utaravuM joIe. A zrotAvarga che, temane mATe alaga alaga rIte samajAvuM chuM, paraMtu paramAtmAnAM tattvone samajAvavA mATe punarukti - ripiTezana joIe. samajAvavAnI paddhati alaga alaga hoI zake che. eka samajI jAya to saraLatAthI grAhya bane che. vaidika ane bauddha A baMnenA saMgharSano samanvaya mahAvIre karyo. sAdhanAthI samanvaya - zakitanuM baLa prApta thAya che. anekAntavAda anekAntavAdamAM saMgharSa nathI, anekAntavAdamAM samanvaya maLaze. eka zabdane aneka dRSTie juo, dareka vastune judI judI apekSAe nihALo to, koI vyakti apUrNa nahIM jaNAya, dareka satyano samanvaya thAya tyAre ja samAdhAna prApta thAya. anekAntavAdamAM maitrIguNa vikasita thAya che. jyAM maitrI haze tyAM paramAtmA vidyamAna haze. A pUrNa dRSTi che. te dRSTie jozo to saMsAra dharmamaya banaze. maitrImAM sahunAM vacano sApekSa jaNAze. mahAvIre kahyuM che : "zabda eka che, tenA paricaya aneka che." samrATa akabara sAdhu-saMtonA sanmAna karanArA hatA. tyAM muni samayasuMdara gayA. te hIravijayajInI paraMparAmAM thaI gayA. temaNe paramAtmAnA zabdono paricaya Apyo. eka zabdanA aneka artha nIkaLe che, zabdanuM rahasya batAvavuM azakya che. rAjadarabAramAM beThelA paMDitomAM zaMkA janmI ke A samayasuMdara jaina sAdhu kahe che te yogya nathI. zabdano artha to sImita hoya che. akabara : zabdanA aneka artha zakya che? samayasuMdara : zakaya che. akabara : vizvAsa nathI besato. tame sAbita karI batAvo. mahAvIre je kahyuM che te siddha karI batAvo. munivare kahyuM: "Apa bolo huM siddha karI batAvuM chuM.' paMDita bolyA janAno te sI ." rasAyaNa pacAvavuM zakya che, paraMtu jJAna pacAvavuM muzkela che. jJAna pAcana na thAya to te vikRta banI jAya. For Private And Personal Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 111 pravacana parAga adhUruM jJAna AjanuM jJAna udhAra lIdheluM che. AtmArAmanI peDhI udhAra lIdhelA jJAna upara cAle che. te vaoNTara-TaeNka-pANInI TUMkI samAna che. TAMkIne bolo to te khAlI thaI jaze ne baMdha rAkhazo to dugaMdhamaya banI jaze. - Adhunika jJAna TAMkInA pANI samAna che. kaoNlejamAMthI udhAra lIdheluM jJAna che. te bAhya jJAna che - eTale e khAlInuM khAlI ja raheze. ane je bharI rAkho aMdara to temAM vikAra utpanna kare. pUuDa6 mAnanArAomAM ahaMkAranI durgadha hoya che. kUvo khodavA mATe DIpa DriliMga karavuM paDe che. atyaMta parizrama karyA pachI vizrAma maLe che. tenA pANIthI roja tRpti maLaze. AtmArUpI kUvAnI gaharAImAM je jJAna rahe che te aMtaHsbayanuM jJAna che. AnaMda ane anubhavanI lahejata arpe che. saMsAranA jJAnathI potAno paricaya nahIM maLe. kaLikALa sarvajJa mahAna AcArya hemacaMdrAcArya siddharAjanA rAjadarabAramAM gayA tyAre paMDitoe tenI mazkarI karI, majAka uDAvI hatI. 'Agato hema gopAlo daMDakambalamudvahan' // tarata AcArya bhagavaMte teno uttara Apyo : 'SaT darzanasya pazuzcAyAmi jaina vATake.' ahIM to hemacaMdrAcArya nAmanA gopALa(bharavADa) AvyA che. tenA hAthamAM daMDa(lAkaDI) che, khabhA para kaMbala che, AvI vicitra vyakti rAjarabAramAM zobhAyukta nathI. hemacaMdrAcAryamAM agAdha bauddhika pratibhA hatI. akhaMDa brahmacaryanI tejasvitA hatI. te sAdhanasaMpanna siddhapuruSa hatA. tene koI ThagI nahotuM zakatuM. temaNe garjanA karI. sarva darzanonAM pazuone carAvanAra evA hemagopALa AvyA che. ghare ti, paMDita, sarvanAM moM baMdha thaI gayAM. zabdathI paricaya nathI thato. zabdapaMDita zabdano bhAra uThAvanAra jUra che; paMDita nahIM. akabaranA darabAramAM eka vAkyanA aneka artha batAvyA. je kahe te siddha karI batAvyuM. evA e samartha, prakAMDa, prakhara vidvAna paMDita hatA. te vAkyanA dasa lAkha artha - vyAkaraNa, vyutpatti, bhASAnI dRSTie batAvI ApyA. Aje e graMtha astitvamAM che. tenuM nAma che : "anekAttArtha rana maMjUSA." Aje e siddha thaI gayuM ke mahAvIranA zabdonA aneka artha hoI zake che. AjathI cAraso varSa pUrvenI A vAta che. samayasuMdara sarvajJa nahotA. temanAmAM For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 pravacana parAga aMtarAtmAnA jJAnano prakAza hato. paraMtu sarvajJanA zabdonA keTalA artha? eTalA mATe ja jagatamAM sApekSavAda e mahAna siddhAMta che. sApekSavAda Aje rAjanItimAM sApekSavAdanI AvazyakatA che. tenA vinA saMgharSa utpanna thaze. ekAttavAda rASTra mATe hAnikAraka che. e anekAneka saMgharSa janmAve che. ekAntavAda roga che, ane anekAntavAda auSadhi che. mahAvIra prabhunA mArgadarzanamAM saMpUrNa jora anekAntavAda, syAdvAda, sApekSavAda upara che. tame to eka ja cho paraMtu tamAro paricaya aneka rIte ApI zakAya che. tame putrane kAraNe pitA cho, patnIne kAraNe pati cho, pitAnI dRSTie tame putra cho, bhAInI dRSTie bhAI cho, koIne kAraNe kAkA cho, mAmA cho, bhANeja cho, bhatrIjA cho, vepArI cho - tamArA ekalAnA sambandhonA keTalA paricaya ApI zakAya ? tame potAnA satyane ja jo AkharI satya mAnI besazo to te ekAntavAda banaze, tyAM ja saMgharSa janmaze. mATe ja pUjya puruSonI, vaDIlonI jIvananirmANa mATe salAha levI joIe. jJAnanuM ajIrNa eka vAra kAlidAsanI sabhAmAM eka kAzInA prakhara vidvAna, prakAMDa paMDita AvyA. emanuM kahevuM hatuM ke, "pU6." mArI barAbarI karanAra samartha evo koI nathI. eTalA mATe jyAM jatA tyAM cAra vastu sAthe laI jatA : 1. kodALI, 2. ghAsano pULo, 3. sIDI, 4. lAMbI rassI. kAlidAsa tathA anya paMDitoe temanuM svAgata karyuM. paraMtu temanI pAsethI cAra vastuo joIne sau Azcaryamagna thaI gayA. A zuM ? tame A cAra vastuo sAthe rAkho cho tenuM kAraNa samajAvo. paMDita bolyA : "mAruM nAma sAMbhaLIne moTA moTA paMDito DarIne bhAgI jAya che." te paMDitane jJAnanuM pradarzana karavuM hatuM. tene temanA jJAnanuM ajIrNa thayuM hatuM. temaNe kahyuM ke : "koI vidvAna hArIne DarathI vAdavivAda karyA vagara kUvAmAM chupAI jAya to A rassIthI huM tene bahAra kheMcI lauM chuM. koI hArIne - bhayathI je AkAzamAM cAlyo jAya to A sIDIthI upara caDIne ene nIce utAruM chuM. je koI jamInamAM ghUsI jAya to kodALIthI jamIna khodIne tene bahAra kADhuM chuM, jo koI hAra svIkAre to te pazune A ghAsa nAkhuM chuM - jJAnanuM tene ajIrNa thaI gayuM hatuM - te ekAntano Agraha laIne cAlato hato. kAlidAsane thayuM ke AnI sAthe vivAda karavo vyartha che. temaNe bIjo upAya zodhI kADhyo. temaNe kahyuM : amAre tyAM eka vidvAna che. tenI sAthe tame zAstrArtha For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 113 karo. ApanI sAthe vAdavivAda karavA mATe sarva paMDita lAcAra che. paraMtu amArA guru che. te prakAMDa paMDita che. te maunanI sAdhanAmAM magna rahe che. temanI sAthe vAdavivAda karo ane tenA para vijaya prApta karo. te zabdothI zAstrArtha nahIM kare, te mAtra hAthanA IzArAothI zAstrArtha karaze. zuM Apa temanI sAthe vAdavivAda karavA mATe te prakAre taiyAra cho? paMDita bolyA : "jarUra, jarUra taiyAra chuM." rAjasabhAmAM sarva paMDita beThA hatA. tyAM te paMDita padhAryA. moTuM zarIra - masta ! mUrkhanuM prathama lakSaNa karyuM? zarIrathI hRSTapuSTa, majabUta. A mUrti khaMDita hatI. eka AMkha nahotI. hoziyAra hato paraMtu AMkhanI ochapa hatI. ahIM kAlidAse nATaka karyuM. eka ghAMcI hato. te eka AMkhe kANo hato. tene kAlidAse kahyuM : tane so sonAmahora dauM chuM. tane rAjasabhAmAM laI javAze. tuM tyAM kazuM ja na bolato. mAtra AMgaLIothI IzArA karaje. pachI huM badhuM saMbhALI laIza. jo eka zabda paNa bolIza to zarIrathI garadana alaga karI daIza. ghAMcIe manamAM vicAryuM : zA mATe boluM? jo so sonAmahora maLatI hoya to? kRtrima camaka tene barAbara paMDita jevo sajAvyo. ThAThamATha karyo. sarasa kapaDAM paherAvyAM. mAthA para sarasa pAghaDI, lalATa para moTuM tilaka karyuM, hAthamAM moTI moTI pothI. hAthI para savArI sAthe, pAMcaso paMDitonI jayajayakAra vacce enI padharAmaNI thaI. baDA pothA baDA dhotA, paMDitA pagaDA baDA, akSaraM naiva jAnAti, nirakSarAya namoH namaH jevA A ghAMcIne hAthI para besADI mahAna paMDita kAlidAsa temanI sevAmAM barAbara ADaMbara sAthe nIkaLyA. kRtrimatAmAM camaka ghaNI rahe che. rAjadarabAramAM rAjaguru padhAryA. ucita sanmAna dIdhuM. sarva potapotAnA sthAne beThA. kAlidAsa bolyAH "A mahAna vidvAna guru varasothI mauna rAkhe che. eTalA mATe Apa ja prathama prazna upasthita karo. AgaMtuka paMDite prazna upasthita karyo. temaNe kahyuM : zabdano upayoga to kAyara kare che. pachI teNe eka AMgaLI UMcI karI to ghAMcI paMDita tenI sAme be AMgaLI UMcI karI. AgaMtuka paMDita to vicAramAM paDI gayo. paraMtu temaNe tarata nirNaya karyo ane pAMceya AMgaLIo dekhADI. ghAMcI paMDitane lAgyuM have zuM karavuM ? te vicAramAM paDI gayo ! eTale teNe mukko batAvyo ! jevo mukko batAvyo tevo ja AgaMtuka paMDita bolyo : "huM hArI gayo. huM niruttara chuM. mArI pAse have koI prazna upasthita karavA mATe nathI." rAjAne A For Private And Personal Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 pravacana parAga sAMbhaLIne Azcarya thayuM - pAMca miniTamAM ja vivAda samApta. vidvAno mATe vizeSa samayanI jarUra nathI.' evuM AgaMtuka vidvAne kahyuM ne potAno bheda kholyo - paMDita ImAnadAra hatA. temaNe je anubhava karyo te batAvatAM temaNe kahyuM : "meM eka AMgaLI UMcI karIne batAvyuM - " braha, dvitIya nAsti. eTale ke jagatamAM brahma eka che, bIjuM nathI. evuM meM ekAntavAdanI dRSTie kahyuM paNa - "jagatamAM eka brahma nathI, tenI sAthe be cIjo che - jaDa ane cetana. jagata ane jagatupati, AtmA ane paramAtmA. eka che cetana brahma svarUpa. niraMjana nirAkAra che." tyAre meM bIjo prazna upasthita karyo ane pAMceya AMgaLIo dekhADIne paMca mahAbhUta dekhADyuM paraMtu ApanA vidvAna paMDitajIe tenuM khaMDana karIne pratyuttara dIdho - "paMcamahAbhUtamaya jagata che paraMtu teno mAlika AtmA che.' evuM kahIne temaNe muThThI batAvI. paMcabhUtathI AtmA alipta che jema talamAM tela, dUdhamAM ghI. je rIte dUdhamAM ghI najare nathI paDatuM paraMtu maMthana pachI navanIta alaga paDe che; alipta bane che ane temAMthI ghI bane che, A rIte ApanA paMDita sAme bolavA mATe mArI pAse bIjo koI prazna nahoto. kema ke temaNe anekAntavAdathI siddha karyuM. eTalA mATe huM hAra kabUla karuM chuM. jevA sAthe tevA rAjA khuza thayA. ghAMcI paMDitane aMdara laI gayA. tene pUchyuM : "teM zuM samajIne be AMgaLIo ane eka muThThI batAvI?" te akaDIne bolyo : "kevo buddha paMDita che? mArI eka AMkha phUTelI joIne bole che, huM tArI bIjI AMkha phoDI nAkhIza. huM bolyo : "khabaradAra ! tuM mArI eka phoDIza, to huM tArI baMne phoDI nAkhIza. tyAre te buddha paMDite paMjo batAvIne kahyuM, "huM eka thappaDa lagAvI daIza. tyAre meM kahyuM ke jo tuM thappaDa mArIza to joyo che, mAro mukko ? eka lAgatAM ja batrIsI paDI jaze. ne eNe tarata hAra kabUla karI lIdhI." jenI pAse je hoya te ja te ApI zake. mahAvIranA zabdomAM ekAntavAda najare nahIM paDe. tyAM anekAnta dRSTi maLaze. nirdoSa, nirvikArI, aDhAre doSothI mukta, pAMtrIsa guNothI yukta. temanAM vacanonuM pAna karavAthI guNo nirmANa thaze. haribhadra bhaTTa vitarAganI mUrti joIne bolyA : loko to tamane tapasvI kahe che paraMtu tamAruM zarIra joIne to evuM lAge che, ke tuM mAla-malidA uDAve che. tuM saumya mUrti paNa kyAM che ? tuM bilakula mithyA che. Avo avinaya karanArA te hatA. paraMtu temanAmAM eka sadgaNa hato. eka dIpaka pragaTe che to te hajAro dIpaka pragaTAvI zake che. AtmAmAM eka guNa hoya to tyAM hajAro guNa janma laI zake che. prakAzathI prakAza maLe che. For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pravacana parAga saraLatA www.kobatirth.org svAdhyAya. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir haribhadra bhaTTa saMdhyA samaye jaI rahyA hatA. te samaye sAdhvIjI svAdhyAya karI rahyAM hatAM. temAM vAsudeva cakravartInuM nAma AvatuM hatuM. eTale 'cakkI' zabda vAre vAre Avato hato.eno artha na samajavAthI haribhadra bhaTTa bolyA : vI ciAyate ?' 115 sAdhvI samudAyanI pramukha AcAryA 'yAkinI mahattarA'jI hatAM. sarva svAdhyAyamAM magna hatAM. sva+adhyAya=sva adhyAya, svayaMnuM ciMtana, svayaMnI vizeSa jANakArI te haribhadra bhaTTa vidvAna hovA chatAM paNa prAkRta jANatA nahotA. jenAthI svAdhyAno artha te samajI na zakyA. eTale temaNe te sAdhvIjInI mazkarI karI. e cakavI ! zuM caka caka karI rahI che ?' evuM temaNe aMdara jaIne sAdhvIjIne pUchyuM. tyAre te sAdhvIjI bolI : 'Apa aMdara jAo ane amArA gurUdevane pUcho. vidvAnomAM ziSTAcAra keTalo ? vinaya keTalo ?' haribhadra bhaTTe tyAM jaIne pUchyuM : 'A je pATha che, tenuM rahasya huM nathI samajyo.' ane mArI pratijJA che ke, 'je vAta huM na samajuM te samajAvanArane mAro gurU banAvuM chuM. huM mArA AtmAnI pavitratA naSTa karavA nathI icchato - 'tame mane samajAvo. eka guNa vidyamAna hoya to aneka guNa Ave che. te sAdhvIjIe javAba dIdho : 'tame amArA guru pAse jAo tyAM tamane artha-rahasya samajavA maLaze. sAdhvIjIvananI thoDI thoDI maryAdAo che, eTalA mATe te huM nahIM samajAvuM.' parivartana haribhadra bhaTTa jijJAsA laI tenA guru pAse gayA. te bahu pratibhAsaMpanna hatA. emanAmAM kuzAgra buddhimattA hatI. temaNe anekAntavAda samajAvyo. jenAthI aMdhakAra cAlyo gayo ane prakAza maLI gayo. haribhadre bhAvapUrvaka saMyamano svIkAra karyo. gurudevanA AzIrvAda prApta karyA ane temaNe jaina dIkSA grahaNa karI. virala, bejoDa mahAna evuM rAjapurohitapada tathA parivArano tyAga karI te jaina sAdhu banyA. tyAra pachI paramAtmAnI mUrti pAse gayA. te samaye AMsu vahAvatAM paramAtmAnI stuti karI ane karelI mazkarI ane praznonuM prAyazcitta karyuM ane kahyuM : For Private And Personal Use Only 'he bhagavAna, A tamArI mUrti vitarAga bhAva utpanna kare che. eka vakhata meM tamArI avajJA karI hatI. teno mane khUba pazcAttApa thAya che.' te bolyA : 'he vitarAga ! prazama rasathI bharapUra, parama zAMta rasathI chalakAtAM nirvikArI netra, hAthamAM zastra nahIM, zastrarahita, kaMcanarahita, kAminI rahita.' Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 116 pravacana parAga niHsaMgano paricaya karmakSaya mATe che. haribhadrasUri banyA pachI temaNe 1444 svataMtra graMtha nirmANa karyA. kevI vidvattA ! kevI pratibhA ! A dharmabindu temano ja graMtha che. pratikramaNamAM bhAvathI temanuM smaraNa thAya che... saMsAraMvananakAha nIra - tamAruM smaraNa pavitra karanAra che, te sArA saMsAranI Aga bujhAvanAra che. saMsAranAM duHkhono paricaya karyA pachI, aMtamAM kahe cheH "anyathA zaraV nAsti, tve deva zaraNaM mama.' haribhadrasUrijI jIvananA aMta sudhI te sAdhvIjIno upakAra na bhUlyA. temano dharmamAtAnA svarUpamAM svIkAra karyo. temanA graMtha pAzcAtya vizvavidyAlayomAM ucca abhyAsakramamAM bhaNAvavAmAM Ave che. vikrama saMvata 181mAM temano svargavAsa thayo. A saMvatamAM thoDo matabheda che. samarpaNa temanA saMyamI jIvanamAM eka vakhata bhUla thaI. jIvanabhara teno pazcAttApa karyo. tene potAnA para je vidvattAnuM abhimAna hatuM, te abhimAnane toDanAra sAdhvIjInuM nAma hatuM-yAkinI mahattarA. tenA upakAra mATe temanA pratyeka graMthanA aMtamAM - yAkinI mahattA sUnu haribhadrasUri' lakhyuM che. dharmaputra mAnatA potAne emanI namratA, laghutA ApaNA jIvanamAM utAravA jevI che. te samayanA temanA uddagAra kevA hatA? jevuM ciMtana tevuM kathana ! zarUAtamAM ja - praNamya. "pramANa karIne' evA zabdothI graMthanI zarUAta karI. arihaMta "no rihaMtA bolatI vakhate "namo' e AtmAmAM praveza karavAnuM mukhya dvAra che. namo arihaMtAmAM namaskAra kone karyA che ? te arihaMtane karyA che. to arihaMta koNa che? jenAmAM arihaMtanA guNa vidyamAna che, tene arihaMta kahe che. vartamAnakALamAM thayA hoya, yA bhUtakALamAM thayA hoya, yA bhaviSyamAM thavAnA hoya, evA sarva AtmAone mano zabda dvArA vaMdana karavAmAM Ave che. tyAM koI saMkIrNatA nahIM, jAtivAda nahIM, koI komavAda nathI raheto. AtmAmAM maitrI Adi bhAva hoya to sAdhanA nirmaLa bane che. AvI yogyatAthI paramAtmApadanI prApti thAya che. yA prApti karI zake che. AdhyAtmika DemaoNkrasI A che - svataMtratA A che. vinaya apekSA samajI zakazo to gharmanuM rahasya ArAmathI jANI zakazo. saMskRtino prathama pATha che ke prathama vaMdana karavuM, namaskAra karavA. uttarAdhyayananA prathama adhyAyamAM For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pravacana parAga 117 'vinaya'ne mokSanuM sthAna mAnyuM che. rAvaNamAM paNa vinaya hato. bhale temAM ekAda durguNa hoya ! temAM aneka guNa hatA. eTalA mATe te mokSagAmI banyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma ane mahAvIramAM bheda nathI. rAmane ApaNe siddha mAnIe chIe. eTalA mATe 'namo 'siddhALa' yAne rAmane namaskAra thAya che. rAma siddha che. mahAvIra siddha che. siddha avasthAmAM baMne sarakhA che. 'namo' AtmAnuM pravezadvAra che. praveza pachI ja paramAtmA maLe che eTalA mATe 'namo' pahelA, pachI paramAtmA. Ama dareka sthaLe 'namaH' bAdamAM Ave che jema ke sarasvae namaH rAmAya namaH paraMtu jaina darzanamAM 'namaH' prathama Ave che jema ke 'namo arihaMtALa' 'namosiddhALuM' tIrthaMkara mokSa nathI detA, mokSa mATe mArgadarzana de che. ApaNe AgaLa vadhavuM paDe che. namaskArathI ja laghutA maLe che. laghutAthI prabhutA prApta che. paramAtmAe mitronuM ja kalyANa nathI karyuM ane bIjAone saMsAramAM nathI rAkhyA. arihantane karelo namaskAra ja mokSa Ape che. 'vi namuAro, tAreD nAM vA nara vA.' eka ja namaskAra strI hoya ke puruSa sahune tAre che. namaskAranA bhAvathI te bhagavAna bane che, 'namo' kahevAthI A bhAva janme che. 'namo'ne yogya bano. bhAvapUrvaka karelA namaskAra bhagavAna banAvI zake che. dharmaprAptino AraMbha praNAma karavAthI zarU thAya che. jyAre rAvaNa mRtyuzayyA para hato te vakhate rAme lakSmaNane kahyuM ke rAvaNa mahAna vidvAna che, aneka vidyAonA jANakAra che. temanI pAse vidyAno bhaMDAra che, te bhAvi tIrthaMkara banavAnA che tenI pAsethI vidyA grahaNa karo. vyaktimAM durguNa hoI zake che paraMtu te karmane AdhIna che. ApaNAmAM lakSmaNa jevI paNa vivekadRSTi Ave to sadbhAgya. lakSmaNa tenI pAse gayA. te rAvaNanA mAthA pAse beThA. rAvaNe temane joyA. rAvaNa mahAvidvAna hatA. ghera lakSmaNa AvyA che, mitrabhAve AvyA che, bAdamAM rAvaNe pUchyuM : 'Apa zA mATe AvyA cho ?' 9 lakSmaNe kahyuM : 'bhAI rAmanI AjJAthI Avyo chuM. huM tamArI pAse Avyo chuM. Apa mane vidyA Apo.' to rAvaNe kahyuM : 'vidyA grahaNa karavA mATe tuM ayogya che.' lakSmaNe vicAra ryo A to mahA apamAna che. zuM huM A sAMbhaLavA Avyo hato ? zuM bhAIe mane A saMbhaLAvavA mokalyo hato ? pachI lakSmaNa tyAMthI rAma pAse gayA. rAme pUchyuM : 'zuM vidyA grahaNa karI Avyo ?' lakSmaNa : 'nA. mane kahe, tuM ayogya che. temaNe mAruM apamAna karyuM.' rAmane lAgyuM ke rAvaNa AvuM na ja kare. te vidvAna che. rAme lakSmaNane pUchyuM : For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 pravaca 5rAga tuM gayo tyAre kyAM beTho hato ?' lakSmaNa : "emanA mAthA pAse." rAma : "basa ! tArA vyavahArathI ja te samajI gayA ke tuM vidyA grahaNa karavA mATe ayogya cho. tArAmAM namratA nathI, viveka nathI - tyAM vidyA na hoya.' bauddha sAdhu pAse eka vyakti zikSA prApta karavA AvI. AvatAM ja potAnA bUTa dUra pheMkI dIdhA. temaNe kahyuM : "mane AdhyAtmika zikSA samajAvI do." sAdhue kahyuM : "tuM tene mATe ayogya cho.' AgaMtuka: "kevI rIte ? AdhyAtmika jJAna mATe to huM Avyo chuM!' sAdhu: "je bUTa rAta-divasa sevA kare che, tenI sAthe te kevo vyavahAra karyo che? tene pheMkI dIdhA? jene jUtA sAthe paNa vyavahAra karatAM nathI AvaDato te manuSya sAthe kevo vyavahAra karaze? lakSmaNa samajI gayo. bAdamAM rAvaNa pAse gayo. vaMdana karyuM. tenA paga pAse beTho. hAtha joDI namratA dekhADI, namaskAra karyA, tyAre rAvaNe vidyAdAna karyuM. jyAM namo tyAM siddhi. tyAM saphaLatA maLaze. 9. saraLatA AcArya zrI haribhadrasUrie mokSamArgano paricaya dIdho che. temaNe prathama AtmAno paricaya Apyo che. sAmAnya paricayathI vizeSa paricaya maLe che. svayaMnI rUci mATe, AtmAnI ruci mATe ane AtmAgRti karavA mATe temaNe alpa paricaya dIdho che. temaNe prathama pramANa karIne, potAnI laghutA ane namratA dekhADI che ke paramAtmAe jema dharmano ane AtmAno paricaya dIdho che, tema huM ApuM chuM. tene mATe prathama dayanI saraLatA teNe dekhADI. jyAM saraLatA che, tyAM praveza saraLa ane sahaja. ane jyAM saraLatAno abhAva che tyAM pUrNavirAma. ApaNe soyathI sIvatAM pUrve doro nAkhIe chIe. te vakhate jyAM sudhI dhAgAmAM saraLatA haze tyAM sudhI te soyamAM praveza kare che, paraMtu peregrApha jo gAMTha AvI jAya to teno praveza aTakI jAya. je AtmAmAM RjutA, saraLatA haze, tyAM dharmano praveza saraLatAthI thAya che. ane jyAM krodha, kaSAya, mamatAnI gAMTha Ave che, to manamAM jhera utpanna kare che. ane tyAM dharmano AtmAmAM praveza thato nathI. For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 119 pravacana parAga dharmasAdhanAmAM saraLatAnuM ati mahattva che. dharmaprAptimAM prathama saraLatA joIe. saraLatA AvyA bAda pavitratA sahaja Ave che ane jyAM pavitratA Ave che tyAM pUrNatA prApta thAya che, ane tyAM paramAtmAnI prApti sahaja thAya che. prApti bAda apUrva tRpti Ave che. A che apUrva tRpti. A pUrNatA che. sarjana | viSaya kaSAyathI tRpta paraMtu je bahArathI zUnya thAya tyAre aMdara AtmAnuM sarjana thAya che. je bahArathI tRpta thavAno prayatna kare che te aMdarathI atRpta rahe che. vicAronI zUnyatA pachI ane zabdonA abhAvathI zeSa rahe te dharma. eTale ke tyAM zabdono abhAva ane IcchA-tRSNAno nAza thaze, ane pachI je bAkI raheze te dharma haze. zeSa mAtra dharma ja haze pachI guNonuM darzana, zraddhA ane jJAna, sahaja rIte svayaM prApta karI zake che. je jJAna dvArA AtmAno guNa samajI zake, tene samyaphajJAna kahe che. tenuM anuzAsana AcaraNa, te samyapha cAritra, Atma-jAgRti - AtmAno svabhAva khorAka levAno che. te khorAka bahArano nahIM, samyapha AcaraNano. tyAM anaMta zakti, anaMta vIrya e sarva sahaja saraLa ane svAbhAvika banI jAya che. sUtelA AtmAne jAgrata karIne dharmamAM sthira kare che ane tyAM durvicAra na Ave enI kALajI rAkhe che. gharmanA nAme cAlato adharma mAnave dharmanA nAme jIvanamAM lAMchana lagADyuM che. pAMcaso varSomAM 15,500 yuddha thaI gayAM ane sarva dharmanA nAma para dharmane kalaMkita karyo che. zuM dharma yuddha karavAnuM zikhavADe che ? paramAtmAnI vastune prApta karavA mATe aparAdha karyo; temaNe dharmane vikRta svarUpa dIdhuM! sArAya jagatane potAnuM karyuM. zarIra to paramAtmAnI kRpAthI maLyuM che. teno tame khoTo upayoga karyo che. vinaMtI ane vizvAsaghAta paramAtmA pAse gayA. tyAM karuNAthI pachI ApaNane zarIra maLI gayuM. saMpatti maLI gaI. paraMtu zarIra zA mATe maLyuM che? ApaNI adhUrI sAdhanA pUrNa karavA e For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 pravacana 5rAga maLyuM che paramAtmAne AMsu vahAvIne prArthanA karI : "he bhagavAna, ApanI AjJAnuM pAlana nathI thayuM. bedarakAra rahyo, pramAdamAM rahyo, temAM ja magna rahyo. Ape dIdhelA zarIrano upayoga na karyo. krodha-kaSAyanI jvALAmAM AtmAne jalAvyo, pavitratA naSTa karI saMsAranI prApti mATe jIvanano sarvanAza karyo. have te paramAtmA ! have huM khAlI hAthe kema jAuM? eka vAra tamArI kRpAthI A jIvana prApta karyuM. mArI pAse puNya nathI, sAdhanA nathI, ane zakti paNa nathI ke jIvanajyoti nirmANa karI zakuM. paNa, ApaNA jevA vizvAsaghAtI bIjA koI che ? paramAtmAnI kRpAthI samRddhi-saMpatti prApta karI lIdhI. temanI kRpAthI laI AvyA. pachI paramAtmAnI ja avagaNanA karavI e keTalo moTo aparAdha che ! AnA jevo bIjo moTo koI aparAdha nathI. keTalo bhayaMkara vizvAsaghAta ! AtmaciMtana mATe samaya nathI, svayaMnuM paNa ciMtana nahIM. jIvanane samajavAnI phurasada nathI. A saMsAranuM sukha maLI gayuM. dharmathI, puNyathI ane paramAtmAnI kRpAthI; paraMtu te paramAtmA mATe ApaNI pAse eka miniTanI paNa phurasada nathI. hajAro pApa karyA che chatAM paNa saMsAratyAgano vicAra nathI. je vizvAsathI ApaNane ApyuM te vizvAsano ghAta keTalI vAra karyo che ? temanA vicArone jANavAnI, samajavAnI ane vicAravAnI kadI koziza karI ? saMsAranI pravRtti bhayaMkara hovA chatAM temAMthI nivRtti nathI joItI. AvI manovRtti dharma dvArA jagata prApta karavAnI ja thaIne? avamUlyana jyAM icchA hoya che tyAM kAMI ja nathI maLatuM, ane jyAM IcchA nathI hotI ane jyAM nirvikalpa, kAmanArahitanI bhUmikA hoya che te samaye karelo dharma AtmA mATe proTIna samAna bane che. paraMtu Aje dharmane sAmAnya mAnI lIdho che. dharmane sasto karI dIdho che. dhana ane saMpatti tene ja mAnI che, dharmanuM mUlya che - tenuM avamUlyana nahIM karatA. eka bhAI hatA. nirakSara ane ahaMkArI. ene evuM lAgatuM hatuM ke mArA jevo jANakAra koI nathI. eka vAra emane evuM kahevAmAM AvyuM ke Aje jyAM meLo che tyAMthI gAya kharIda karI lAvo. te bhAI buddhimAM jAgrata nahoto. chatAM paNa tene ahaMno atireka hato. je dharmasthAnamAM zIkhavAnI buddhithI jaze te samaja prApta kare che. ane je mAtra jovA Ave che, te kazuM ja prApta nahIM karI zake. pradarzana ane savAla paramAtmAnI khoja mATe svayaMno vicAra kahevo e khAlI pradarzana hoya che. For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 121 agara bhUkha haze, tarasa haze to tarata caherA para AkuLatA Ave che. kaoNlejamAM 14 varSanuM balidAna devuM paDe che - pachI Apa grejyueTa banI zako cho to AtmAne samajavA mATe Ape zo tyAga karyo che ? tamArA kalAsamAM jaIne, prophesara pAse A viSayamAM kAMIka jANyuM, pachI tene tame dasa-bAra vAra, eka viSaya bhaNAvanArane pUcho cho. ane samajIne grahaNa karo cho - ane pachI koI paNa praznano uttara daI zako cho ! paNa AtmAnA viSayamAM keTalI vAra dharmagraMthono abhyAsa karyo ? keTalA saMta puruSono paricaya karyo ? ciMtananI UMDAI vinAnA phakta bauddhika pradarzana mATe jijJAsA vinAnA praznothI tRpti thatI nathI. svAzraya tRpti mATe karelA praznanI jANakArI sahaja hoya che. te jANakArIne AtmA sudhI pahoMcADavI ane tene samajavI e khAlI dharma nathI, tene mATe vicAra - ciMtana karI pachI AcaraNamAM lAvavuM e dharma che. gharma ApaNane bahArathI kadI maLato nathI, tene mATe bahArathI kevaLa preraNA maLe che. gharmakriyA dvArA ApaNane dharmasAdhanAno paricaya maLe che. cAlavuM che, svayaMne cAlavuM paDaze. jo koI bIjuM cAle to tame tamArA lakSya sudhI nahIM pahoMcI zako. khAvAnuM khAvuM che to pote khAvuM paDaze. bIjA pAsethI ApaNane tRpti maLatI nathI, ane tenAthI peTa paNa nathI bharAtuM... tame pote sAdhanA karazo to tRpti maLaze. svayaM cAlazo to lakSya sudhI pahoMcazo. agara ApanA AcaraNamAM dharma Utare che ane pachI dharma atyaMta jAgratAvasthAmAM hoya to te sAkAra banIne raheze. ApaNo paricaya jemaNe karyo nathI ane mAtra jevAthI ja dharma prApta karyo che, e mAtra dharmano bhAsa che - bhrama che. Agese calI AtI hai - evI vAta che. jummA masjidamAM mullA namAja paDhavA cAlyA gayA. tyAM temane koIkanI koNI lAgI. to temaNe potAnI pAsenAne potAnI koNI mArI. temaNe potAnI pAsenAne ja koNI mArI hatI. pachI pAsevALo samajyo ke A paNa samAjanI eka vidhi haze. to eNe pAsenAne koNI mArI. Ama karatAM karatAM chellI vyakti sudhI A vidhi pahoMcI gaI. to te vakhate koI bolI UThya - kema bhAI, koNI kema mAre che? to tene javAba maLyo - Age se calI AtI hai. For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 122 pravacana 5rAga aMdhazraddhA paraMparAthI cAlI AvatI sArI vAtomAM paNa vikRti AvI che. koI paNa dharma yAcanA nahIM, samarpaNa batAve che. bahArathI Avelo adharma vadhu vikRtimaya che. vitarAga dazAmAM koI zatru nathI, mitra nathI, rAga nathI, dveSa nathI-jayAM sarva prakAre rAga, dveSa vagereno abhAva haze te ja dharma vizuddha rUpe haze - Atmadharma te, jayAM pUrNatA hoya che. ane tene mATe paramAtmA pAse roja "abhaya dayANa, zaraNa dayANa, bohI dayANa, dhamma dayANaMnI prArthanA karavAmAM Ave che. nizcitatA abhaya jo paramAtmA pAsethI mAgI lIdho to zuM abhaya maLI jaze? abhaya kayAMthI maLaze? eka phakIra hato. te potAnI bagalamAM thelI laIne sUI gayo hato. te eka saMtano Azrama hato. phakIra rAtamAM vAre vAre UThato ane potAnI thelImAM jeto ke aMdara che te che ke nahIM? je kAlanI ciMtA kare che te saMnyAsI nathI hoto. je saMsAranA vAstavika svarUpanI ciMtA kare te saMnyAsI ! phakIra vAre vAre UThato hato tenAthI bicAro saMnyAsI jAgI gayo. saMnyAsI lokonI nidrA ati alpa hoya che. ene lAgyuM are A zuM che? e vAraMvAra zA mATe UThe che? tenI huM zuM sevA karuM? pachI saMnyAsI pUche che : "tuM becena kema che? tenI huM zuM sevA karuM? pachI saMnyAsI pUche che: "tuka becena kema che? kAMI takalIpha che ?' phakIra : kAMI paNa takalIpha nathI ! saMnyAsI : kAMI jokhama che tamArI pAse? phakIraH koIe kherAta karyuM che te thoDuM sonuM che. saMnyAsI : are bhalA AdamI bIjA para avizvAsa ! pachI AmAM sAdhanA kyAMthI pUrNa thAya ? phalIbhUta thAya ? je paramAtmA prati azraddhA kare che te paramAtmAne kevI rIte prApta karI zake ? na karI zake. paramAtmAmAM AtmAnA viSayamAM zaMkA laIne cAlanArane kadI saphaLatA nathI maLatI. saMnyAsI je kAMI kahe che te phakIra mAtra sAMbhaLe che-paraMtu choDavA taiyAra nathI. te lAcAra banI gayo hato. saMnyAsI samajatA hatA ke ANe to sAro saMsAra choDyo che chatAM paNa A moha - TukaDA mATe ? ATalI Asakti ! pachI jevo phakIra sUe For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 123 che, te saMnyAsI UThe che, tene lAgyuM, Aja huM tene sAco phakIra banAvI dauM. pitA potAnA saMtAna pratye sneha ane vAtsalya dekhADe che. paraMtu jarUra paDe to te kaThoratA paNa dekhADe che. saMnyAsIe thelI laI lIdhI ane sIdhI kUvAmAM pheMkI. phakIra jAgI gayo. tarata saMnyAsI bole che : "have kazo bhaya nathI. abhaya banI sUI jAo. have tamArA ArAmamAM koI viddha nahIM kare. tamAro bhaya meM kUvAmAM pheMkI dIdho che." abhayanI spaSTatA agara tame bhaya khissAmAM laI paramAtmA pAse jazo to abhaya prApta nahIM thAya. prathama bhaya kUvAmAM pheMko ane pachI paramAtmA pAse jajo. pachI tamane jarUra abhaya maLaze. paramAtmA pAse kadI kazuM ja chupAvatA nahIM. DaoNkTara pAse roga chUpAvavAthI zuM thAya? vakIla pAse satya chupAvazo to kesa jItI zakazo? paramAtmA pAse bhaya dUra karI potAnI bhUla vyakta na kare to paramAtmAnI dRSTie yogyatA prApta nahIM thAya. pUrNatA prApta nahIM thAya. bALaka nirdoSa hoya che. potAnI nirdoSatA vyakta karavA tenI pAse eka zastra hoya che, e che AMsu. tenAthI hRdaya pIgaLe che. te rIte paramAtmAnA hRdayamAM vAtsalya hoya che. apAra prema hoya che. Apa paramAtmA pAse AMsu sAthe gayA ? paramAtmAnuM smaraNa bhAvapUrNatAthI haze to saMpUrNa banaze. dharmanI prApti thaze. paraMtu ApanI pAse to vizvAsa, zraddhA, saraLatA? bhaTTajI eka divasa gAya kharIdavA gayo. tene potAnA para bahu ja bhrama hato ke mArA jevo koI hoziyAra nathI. paraMtu te pote evo nahoto. tene potAne svayaM para paNa vizvAsa nahoto ane anubhava paNa nahoto. te meLAmAM gayo. tyAM aneka gAyo hatI. tene lAgyuM ke suMdaramAM suMdara ane sastI gAya laIne jAuM ane mArI hoziyArI batAvI dauM. pachI temaNe vizALa kAyAvALI, puSTa zarIravALI gAya kharIdI. te gAya khUba suDoLa dekhAtI hatI. teNe gAyavALAne pUchyuM : "keTalAmAM ApIza?" teNe kahyuM - "25 rUpiyAmAM." zabdane choDavo ane sparzane pakaDavo teNe to zabdane pakaDI lIdho. tenAthI tenI sthiti kevI thaI? zabdo kevaLa For Private And Personal Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124. pravacana parAga mAdhyama hoya che. sImita hoya che. tene choDI devA joIe. teno chupAyelo garbhita artha levo joIe. nahIM to vikRti - dhRNA thaze. ethI grAhakanI ruci cAlI jAya che. te bhaTTajIne to gAya ochI kiMmatamAM maLI gaI. paraMtu tenuM pariNAma kevuM AvyuM? eka divasa baDA mullA muMbaI gayA hatA. tene koIe kahyuM hatuM ke muMbaI eTale ThagonuM ghara. Apane evI rIte Thagaze ke jiMdagIbhara yAda raheze. pachI zuM kare? tene samajAvI devAyuM ke koI vastu svayaMne kharIdavI hoya to vecanAra je bhAva kahe, tenA aradhA bhAvamAM vastu mAgavI. mullAe A zabdane pakaDI lIdho. zabdamAMthI zraddhA nathI maLatI. emAM chupAyelA rahasyamAM paramAtmA maLe che. mullA chatrI kharIdavA pahelI vAra mArkeTamAM gayA. tyAM teNe chatrIvALAne pUchyuM - A chatrI keTalAmAM ApIza? chatrIvALo : dasa rUpiyAmAM. mullA pAMcamAM ApIza? chatrIvALo paropakArI hato. teno niyama hato ke roja thoDuM dharmakArya karavuM. koI paNa garIbane eka chatrI maphata ApavI. e vyakti je kiMmatamAM bhAge e kiMmatamAM ApI devI. te maphata mAge topaNa ApI devI. paropakArathI puNya ane puNyathI samRddhi maLe che. saMsAramAM rahIne paNa paramAtmAnI AjJAnuM pAlana thAya che. evAM bAIbala, gItA ane AgamamAM paNa daSTAMta che. mAtra TUMkI dRSTithI A samajAtuM nathI. koI vyakti kahe ke huM Apane ekanA Dabala karIne ApIza. to Apa teno turata svIkAra karI lo cho. zabdono Agraha saMgharSa janmAve che. ekAMtano Agraha paNa saMgharSa utpanna kare che. vepAra yAne chatrIvALo kahe che : "bhalA mANasa, pAMcamAM laI lyo chatrI." mullAne to barAbara samajAvyo hato. mullo vicAre che pAMcamAM chatrI devA taiyAra che, aDhImAM paNa ApavA taiyAra haze - dALamAM kAMIka kALuM che! dukAnadAra paropakArI hato, enuM rojanuM kArya hatuM. te kahe : "ApanI pAse anukULatA na hoya to huM aDhImAM ApuM." mullA vicAre che. mArA mitre kahyuM che te sAcI vAta che. paraMtu dukAnadAra sAco hato. sajjana hato. ene to eka chatrI daI For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kevI manovRtti ! svamAM sarvasva hoya che www.kobatirth.org pravacana parAga 125 devI hatI. pachI mullA savA rUpiyAmAM mAge che to paNa e taiyAra thaI jAya che. te kahe che : paisA nathI to sAva ochI kiMmate ApuM chuM.' mullA vicAramAM paDI jAya che. dukAnadAra kahe che : vicAra zuM karo cho ? paisA nathI ? maphata laI jAo. mullo kahe che : 'maphatamAM ja Apo cho to eka nahIM be Apo.' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ape dharma zabda pakaDI lIdho paNa tenuM rahasya jo na samajyA to aMdarano ceka gAyaba ane mAtra kavara bAkI raheze. - dharmano Azaya che 'sva'mAM sarvano samAveza karavo. tamArAmAMthI 'sva' rahI gayo ne sarvasva cAlyuM gayuM che, svayaMno ja vicAra satata karavA mAMDyA. mAro saMsAra, mAro parivAra, tenI AsapAsa ja mana ghUmavA lAgyuM - 'sva' mATe zivam che, bIjA mATe nahIM. 'zivamastu sarva jagataH' sarvanA sukhamAM svayaMnuM sukha chupAyeluM che. sarva sukhI to ApaNo parivAra ane ApaNe paNa sukhI. dharmanI dRSTi khUba vizALa che. bhaTTajI gAya kharIde che 25 rUpiyAmAM. te pote ja gAyanI khUba khUba prazaMsA kare che. kevI khUbasUrata gAya che ? tenA pAMva kevA ! kevI taMdurasta ane keTalI sastI ! gAyavALo hoziyAra hato. te bhaTTajInI vAta samajI gayo. tenI mUrkhatA samaje che. bhaTTane thayuM, mArA jevA hoziyAra to koI paNa nathI. ThaganAro svayaM ThagAya che jagatamAM je Thage che, te svayaM ThagAya che. bhaTTa mAnavA lAgyo, meM vepArIne Thagyo che. tene kAMI khabara nathI. te potAnA gAmamAM gAya lAve che. lokone Azcarya thAya che. te pUche che, bhaTTajI, 'Apa bahu ja sarasa gAya lAvyA cho ne chatAMya sastI ?' bhaTTa kahe che : mArA jevo koI hoziyAra nathI. tenAM kevAM maroDadAra sIMga che tenAM AMcaLa kevAM bharAvadAra ! kevuM mAthuM ! are 200 rUpiyAmAM levA jAo toya evI gAya nahIM maLe !' 'tame kevI rIte laI AvyA ATalI sastI ?' 'are emAM zI bahAdurI che ? mArA jevI gAya koI nahIM lAvI zake !' pratyekamAM je ahaMkAra hoya che, buddhino garva hoya che je huM karuM chuM te uttama karuM chuM. tyAM mAnavI jIvanamAM gulAMTa khAI jAya che. For Private And Personal Use Only - loko kahe che : 'bhaTTajI, Apa to gAya suMdara lAvyA cho, sastI lAvyA cho paraMtu e dUdha keTaluM de che ?' bhaTTa : 'enI to mane khabara nathI.' Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 pravacana parAga koI kahe che : "A gAya to vAMjhaNI che. dUdha nathI detI." patnI kahe che : "A kevo bhAra lAvyA cho ?' to bhaTTa kahe che, "gAya levA jatI vakhate kahyuM hatuM ke, AvI AMcaLavALI gAya lAvajo, AvA dAMtavALI lAvajo, gAya levAnuM kahyuM hatuM to gAya lAvyo." bhaTTa "zabda"ne pakaDI lIdho. garbhita rahasya na samajI zakyo. Apa paNa dharmane bahArathI ja joIne kaho cho - Aha ! kevo mahAna dharma ! phurasadano dharma Aje saMsAranI mArkeTamAM ghaNA dharmo che. 400 dharma che. keTalAya loko bhagavAna banIne AzIrvAda devA mAMDyA che. kevI phesiliTI? kevI sagavaDatAo? kevo AnaMbara? mAtra bAhya svarUpamAMthI agara bAhya ADaMbarathI gharma laIne AvI gayA to bhaTTa jevI gAya lAve che - barAbara tevI paristhiti thAya che : AvA dharmamAM mokSa ApavAnI tAkAta nathI hotI. je mokSa Ape che te dharma. dharma to jIvanamAM zAMti pradAna kare che. je azAMti, kleza dUra kare che te dharma. dharma saMpAdana karavAthI icchA - tRSNA dUra thAya che. yogya pAtratA saMpAdana thAya che. | RSi-munioe saMsArano tyAga karyo - zA mATe ? rAjA rAmacaMdrane vanavAsamAM bhaTakavAnI jarUra kema paDI hatI? mahAvIre rAjya kema choDI dIdhuM hatuM? jevAM karma karyA che, tene bhogavyA sivAya siddhi nahIM maLe. AtmAnI ajJAnadazAmAM karma utpanna karyuM. te karmanI nirjarA teno kSaya, tapanI miTTImAM saMzodhana vagara AtmA prApta nathI karI zakato. A to mAtra bhUmikA che. dharma aneka che. to zuM dharma mArA AtmA mATe anukULa che? ApaNe pUrNa ane cirasthAyI dharma pakaDavo che. nahIM to gharmane badale adharma maLaze. huM ja karuM chuM' e vAta svIkArya nathI. paraMtu paramAtmAe je kahyuM che, tenA para vicAra karavo che. ciMtana karavuM che, satya mATe vijJApana, jAherakhabara karavAnI jarUra nathI paDatI. vitarAga zabda satya che - te tema ja raheze. satya samajIne svIkAravAno che. e vicAra karavAno che ke A satya, A gharma AtmAne upayogI thaze ke nahIM ? dharmanA be prakAra ( haribhadrasUri AcArye be prakAranA gharma batAvyA che. eka sIdho pratyakSa vyavahAramAM jenI asara thAya che evo gRhastha dharma. gRhastha jIvanamAM virakita kevI For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga rIte Ave ? saMsAramAM rahIne paNa saMnyAsI kevI rIte thavAya ? hRdayanI saraLatAmAMthI sAdhujIvananI ora AgaLa vadhavAnI kriyA chupAyelI che. 127 prathama gRhastha jIvanano paricaya. gRhastha jIvanano paricaya be rIte thAya che. samAnyataH ane vizeSataH A rIte che. sAmAnyataH oNrDinarI lAIpha e ja gRhasthajIvana. gRhasthanI dinacaryA. A dinacaryA suMda2 kema bane ? jyAre Arogya suMdara bane, vicAra suMdara bane, AcAra suMdara bane, vyavahAra suMdara bane, pachI vizeSataH - jIvana, ahIM yama, niyama, saMyama dvArA AtmA nIrogI bane che. tene mATe dhyeya karavAnuM hoya che. kendrasthiratA Apano mitra muMbaI jato hoya ne Apane tyAMnI peDhImAM eka lAkha rUpiyA jamA karAvavAnA hoya. Apa ApanA mitrane lAkha Apo te AnAkAnI paNa kare. mitranA AgrahathI Apa teno svIkAra karo cho. jyAre ApanI sAthe eka lAkhanuM jokhama che. ahIMthI nIkaLate samaya rAtano samaya che. pachI zuM karo ? rAtabhara Apane UMgha Ave ? te vakhate koI bAhyaceSTA paNa nahIM karI zako. ApanuM mana vAraMvAra pAkITamAM jaze. sarva jagyAe ghUmIne mana pharI uttara dhruva pAse ja jAya che. mana to noTo para ja haze. vizeSa paricayamAM ApanI saMbhALa AtmA tarapha jaze. AtmA mUlyavAna che. makAna, dukAnano parigraha thaze paraMtu mana AtmA tarapha jaze. ane AtmadazAmAM rahe te yogya bane che. jagatamAM praveza karyA pachI sUtra jIvananA paramatattvano paricaya Ape che. sUtra alpa hoya che, paraMtu artha vizALa hoya che. dharmanI vizALa dRSTi koI paNa prApta kare che. jIvanamAM eka vAra sAmAnya zuddhIkaraNa thaI gayuM to suMdara jIvana jIvavuM saraLa bane che. dharma ja sarvasva dharma vinA jIvananI gati nathI thatI, ghaDiyALane cAvI nahIM Apo to baMdha " paDI jaze. dharmajIvana ghaDiyALanI cAvI che. For Private And Personal Use Only gADI ghaNI suMdara hoya paNa peTrola na hoya to ? te baMdha paDaze. suMdara puSpa hoya paNa temAM sugaMdha na hoya to ? khullU nahIM maLe. suMdara phUlo hoya paNa IMdhaNa na hoya to te baMdha paDaze. jJAnI puruSoe kahyuM che ke jema kArane peTrolanI, ghaDiyALane cAvInI ane Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 128 pravacana parAga cUlAne iMdhaNanI, zarIrane khorAkanI jarUrata hoya che evI ja jarUra AtmAne dharmanI hoya che. dharma ja AtmAno khorAka che. dharma AtmAne gatimAna kare che. te DAyarekaTa enarjI prApta kare che. dharma to AtmAmAM svabhAvajanya gati denAra che. manane Asaktirahita banAvavuM joIe. Asaktino nazo : muMbaImAM copATI para eka ekavIsa varSano javAna raheto hato. tenuM suMdara vyaktitva hatuM. te rAjakAraNamAM agrasthAna bhogavato hato. paraMtu tene dharmano jarA paNa paricaya nahoto. A mahAna zrImaMta amerikA gayo. tyAM tene zaradI thaI gaI. TeMparecara vadhyuM. teNe prakhyAta DaoNkaTarane zarIra dekhADyuM. teno parivAra moTo hato. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir agara sApa paga para DaMkha mAre to lImaDAnAM pAna khavarAve che. ane temAM lImaDo mITho lAge to tenA para jheranI asara thAya che, tenA para jherano evo nazo hoya che ke te vakhate tame kahezo lImaDo kaDavo che to te kaheze nA mITho che. mAro anubhava che. Apa tene hajAra vAra kahezo topaNa mAnaze nahIM. mohano nazo paNa Avo ja che. ame kahezuM A saMsAra khUba kaDavo che. to kahezo, 'nahIM sAheba, mITho che.' tyAM AvuM kahenAra sAdhu juThThA puravAra thaze. pachI tyAM saMsArano svAda eTalo mITho lAgaze ke maMdira paNa enI tole nahIM Ave. tyAM tene phurasada kayAM hoya ? guru pAse javAnI paNa phurasada nathI - no TAIma ! tenuM blaDa TesTa karAvyuM. ane DaoNkaTare salAha ApI ke tame pahelI phalAITamAM iMDiyA cAlyA jAo. te pUche che H tenuM kAraNa zuM ? DaoNkaTara : A bImArI evI che ke ame kahetA nathI. te pAcho Agraha kare che. DaoNkaTara kahe che blaDa kaeNnsara che ! pachI e javAnano nazo UtarI gayo. te sIdho muMbaI Avyo. DaoNkaTara tene kahe che mAtra cha - mahinA tame jIvazo. haMmezAM navuM lohI ApavuM paDaze A mATe. dizA-parivartana -- pachI e javAna potAnI dizA badalAve che. te cAturmAsamAM roja vyAkhyAnamAM Avato, niyamita prabhupUjana karato. pachI pravacanone kAraNe tene dharma prati zraddhA vadhavA lAgI. jijJAsA vadhI. have te madhyAhnamAM, rAtamAM paNa AvavA lAgyA. temaNe svayaM jIvana dharmamaya banAvI dIdhuM. For Private And Personal Use Only te to yuvAna hato. teno parivAra haryobharyo hato. Aja sudhI A jagata choDIne cAlyA javAnI bhAvanA paNa tenA manamAM nahotI jhaLakI. te raMga-rAgamAM masta banI gayo hato. ane have ? tene koInAmAM paNa rasa nahoto rahyo. strImAM nahIM, bALakamAM nahIM, rasa nahIM, - raMga nahIM, have mAtra AtmAmAM rasa AvI gayo. tene Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 129 yogya mArgadarzana paNa maLavA mAMDyuM. je bhIkha mAgIne paNa nathI maLatuM te tene maLI gayuM. mRtyu... "samAhi maraNuM :" ApaNe roja prabhu pAse mAgIe chIe evuM maraNa ene maLyuM. ane eno AtmA AnaMdavibhora thaI UThyo. temano aMtima divasa Avyo. tenA hoTha kALA paDI gayA. je maLatuM tene te pIto hato. tenI koI dRSTi nahotI. tenI sAme pArzvanAtha bhagavAnanI tasavIra Tebala para hatI. tene je maMtra apAyo hato tene te mALAmAM gaNato beTho hato. jApanuM smaraNa karI rahyo hato. prAta:kALa thaI gayo. paramAtmAnuM citra tenI sAme hatuM. te sanmukha besI gayo. dhUpa-dIpa karyo. AratI utArI gADI laI maMdira gayo. phUlanI mALA bhagavAnane caDAvI. tenI pAse patnI UbhI hatI paraMtu tenI dRSTi bhagavAna sivAya kyAMya paNa nahotI. te ekAgracitta banI gayo hato. teNe temAM adabhuta AnaMda prApta karyo. teNe mALA caDAvI ane teno prANa cAlyo gayo... cittanI zuddhi kyAre thAya che ? A kALamAM samAdhino duSkALa nathI hoto. AvazyakatA che aliptatAnI ane enA mATe aMtaranI jAgRtinI. tyAM apUrva jAgRti hatI. tenAM netro khullAM ja rahI gayAM. netramAMthI prANa cAlyA gayA. kevuM uttama ! kevI apUrva aMtima kSaNa ! paramAtmAnAM bhAvathI karela darzana AvuM suMdara mRtyu Ape che. mRtyu darekane AvavAnuM ke ApaNe jANIe chIe paNa tene suMdara kema banAvavuM teno lezamAtra paNa koI divasa vicAra karyo che? bhavobhava AvuM rUDuM mota maLe. antima najara prabhunI aMtaramAM, antima dhabakArAmAM prabhuno dhabakAra Ave evo abhyAsa karavo ghaTe, nitya AcarAtI gharmakriyAomAM. DaoNkaTara kaheta - hopalesa kaMDizana ! te samaye Apane mahArAjanI jarUra paDe che ane Apa sAdhu pAse Avo cho. Apane huM ApI dauM rakSaNa? maLI zake? potAne page ja cAlavuM paDe, udhAra page na calAya. juo ane cAlo Apane jIvanamAM kadI paNa maMdira javAno ane guru pAse AvavAno samaya na maLyo ane aMtima samaya jyAre dayanIya acetana avasthA AvI te vakhate zuM maLaze ? agara Apane bombe javuM che, to sarva taiyArI karazo. tyAMthI AgaLa javuM che to pharI taiyAra karazo. paraMtu haMmezAM Apane jIvanathI mRtyu sudhI javAnI paNa taiyArI rAkhavAnI che. jenI pAse dharmanI sAmagrI taiyAra haze te loko motathI Daraze nahIM. pApI ane kAyara vyaktio ja motanA vicAramAMthI phaphaDatA hoya che. aniMdya jIvana 1. gRhastha jIvanamAM kuLanI je paraMparA hoya che, tene kalaMka lAge evuM niMdya For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130 pravacana parAga kArya kadI paNa karavuM joIe nahIM. corI, lUMTa, jUTha, kapaTa evuM niMdya kArya kadI karavuM joIe nahIM. evuM AcaraNa niMdya kahevAya che. 2. jIvanano vyavahAra satya ane nItinI bhUmikA para karavo joIe. bAIbalamAM paNa kyuM che : 'saccAI dvArA ja svargamAM jagyA maLe che.' ApaNe tyAM 'nyAyopArjita dravya.' nyAyathI, prAmANiktAthI dravya upArjana karavuM, anyAyathI nahIM. anyAyathI AveluM dravya na suMdara hoya che, na zAMti Ape che. tenAthI durvicAra utpanna thAya che. durvicAra eTale ke jIvananAM anarthanI khANa - tyAMthI dareka durguNa Ave che. eTalA mATe sarva prathama jIvanazuddha vyavahAra joIe. dravyaupArjana to mAtra jIvananirvAha mATe, peTa mATe ane parivAra mATe karavuM joIe. saMsAramAM rahIne paNa saMsAra prati alipta bhAvanA joIe - jalakamalavat. tyAre te athAga saMsArasamudra tarI zake che. nakalI rAvaNa bano rAmalIlA joI che ? eka rAma bane, eka hanumAna ane eka rAvaNa. tenA suMdara abhinayathI ApaNane preraNA maLe che, 'durAcAra para sadAcArano vijaya.' A kevI prApti hoya che ? AmAMthI preraNA maLe che. Apa jo nakalI rAvaNa bano topaNa huM Apane dhanyavAda ApuM. zrI rAmacaMdra Ave che ane rAvaNane mArI nAkhe che. ane sarva loko tALIo vagADe che - 'hAryo ! pApa gayuM !' hanumAna laMkA jalAve che. rAvaNa te jue che. rAvaNa mAryo jAya che. laMkA jalAvI devAya che. paNa paradA pAchaLa jaIne jo Apa rAvaNane pUcho H are ! ApanuM kevuM apamAna ! Apane niMdha karIne mArI naMkhAyA ! ApanA mRtyunuM pracaMDa svAgata lokoe karyuM. ApanA mRtyuthI upara AnaMda pragaTa karyo. to ApanA manamAM rAma prati dveSa nathI ? laMkA jalAvanAra hanumAna pratye dveSa nathI ? rAvaNa kaheze 'bhAI ! A to mAruM rojanuM nATaka che. aMdarathI to huM sAvadhAna chuM. paraMtu peTanI lAcArI mATe sarva kAMI karavuM paDatuM hoya che. mAre to apamAna sAthe kAMI paNa saMbaMdha nathI !' saMsAra nATaka che ! A rIte saMsArane jUTho samajIne cAlavuM joIe. saMsAra e eka nATaka che. juThThANAMthI sAvadhAna rahevuM joIe. koIe apamAna karyuM, niMgha kArya karyuM to sama For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 131 ke potAnA koI azubha karmano udaya che. agara makAna, dukAna baLI gayAM topaNa aMdarathI sAvadhAna cho evuM mAnajo. evo ja vicAra haMmezAM karaje. to tenAthI Apa kharekhara dharmanA marmane jANazo. dharmAtmA banazo. A saMsAramAM Apa abhinaya kema karo cho ? DAyalaoNga - saMvAda kevA bolo cho ? nyAyathI kareluM upArjana mana para suMdara prabhAva nAkhe che. ApanA parivAramAM gharmanI AropaNa kare che. jyAM dharma ane AtmAno samanvaya thAya che tyAM saphaLatAnI sIDI caDhavAno prAraMbha thAya che. 10. praznottarI vyAkhyAna anaMta upakArI AcArya bhagavaMta haribhadrasUrie dharmagraMthamAM dharmano paricaya Apyo, dharmanI vyAkhyA dIdhI, dharmanI dizA batAvI. mahAvIra prabhuno dharma koI saMpradAya nathI. paraMtu pratyeka AtmA, paramAtmAne sva-puruSArthathI prApta karI zake. eno mArga che. sarva prANImAtra mATe vAtsalya, sarva prati prema ane maitrIbhAva karo. mahAvIre kadI evuM nathI kahyuM ke, "mArA ja dharmano svIkAra karo." paNa tame vAsanAthI, rAgadveSathI mukta bano e mArge cAlo.. svayaMnI sAdhanA dvArA duniyAne pUrNa darzana ApyuM. mArgadarzana karyuM. paraMtu cAlavuM to ApaNuM kAma che. bIjAnA pagathI Apa cAlavAno prayoga karazo to ApanuM lakSya prApta nahIM karI zako. AtmAnI dRSTie khuda jAtane jovAnA puruSArthathI paramAtmA prApta thaI jaze. paramAtmA svaryAnI aMdara vidyamAna che. tene jovA mATe divya dRSTi joIe. te prApta thaI jAya to koI prazna nathI raheto. jyAM sudhI aMdhAruM che, netra baMdha che tyAM sudhI prakAzano anubhava nahIM thAya. zaMkA upasthita thaze. prazno upasthita thaze. paraMtu mananI AMkho khUlaze. pachI na koI jijJAsA ane nahIM abhilASA. je jovAnuM che te sahejamAM joI zakazo, je prazna manamAM janmaze teno sahaja uttara maLI jaze. pravacanathI ApanI AMtarika dRSTi kholAvavI che; jenAthI mAnasika ane AdhyAtmika dRSTinuM jJAna prApta thaI zake. jo Apa aMtaranAM cakSu kholazo to, Ape je jovuM haze te joI zakazo. anAdi anaMtakALathI je saMskAra che te dekhAze. teno nAza karavA mATe ghaNA prayAso karavA paDatA hoya che. je kaLAtuM nathI, tene meLavavAmAM ja puruSArtha che. je parokSa che, tene pratyakSamAM lAvavAno prayAsa karavAno che. je joI nathI zakato tene mATe prazna che. For Private And Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 132 pravacana parAga je nAzavaMta che, sthira nathI, je sAthe AvanAruM nathI teno saMgraha nirarthaka che. je svayaMnI pAse che, teno saMgraha karavo yogya nathI - bahAranI cIjonA saMgrahathI samayano durupayoga thaI rahyo che. rasoDAmAM juo ! tyAM dhumADAthI chata ane dIvAla kALAM paDI gayelAM dekhAze. tyAM suMdaratA naSTa thaI gaI najare paDe che. kALA dhumADAmAM kAMI ja najare paDatuM nathI. tevI ja rIte tamArA AtmAmAM anAdikAlIna saMskAra dvArA rAga-dveSanI jvALAthI ane viSayanA dhumADAthI buddhi (magaja)nI chata kALI thaI gayelI che. diladimAga kALAM paDI gayAM che. tyAM AtmAnI suMdaratA dabAI gaI che. ThAma - vAsaNa thoDA divasa svaccha nahIM karo to kALA paDI jaze. tema sAdhanA dvArA AtmAne vizuddha, nirmaLa nahIM karo to tyAM kAlimA jAmI jaze. aNasamajaNo ane athaDAmaNo UbhI thaze. AtmAnI suMdaratA mATe kaSAyonuM upazama (damana) karo. te ArogyanuM pathya che. vicAra mATe meDisina che. tenAthI sahanazakti prApta thaze. jIvanamAM zAnti maLaze. rogo nahIM thAya. vyaktino svabhAva che ke je nathI jANatA te prazna pUche che. niHzabdanI bhUmikAmAM zabdanI jarUrata nathI. enA mATe maunanI bhUmikAmAM laI javAno prayAsa karuM chuM. kAMTo lAgyA pachI tene kADhavA mATe soyanI jarUrata paDe che. kAMTo nIkaLyA pachI kAMTo ne soya kAMI kAmanAM nathI. tevI ja rIte manamAMthI saMsAra kADhavA mATe zabdanA mAdhyamanI AvazyakatA che. - jyAM sudhI manamAMthI saMsArano rAga nahIM nIkaLe tyAM sudhI. tenA pachI ja manamAMthI kharAbI nIkaLaze. sarvanuM mahattva svayaMmAM samAyeluM che. svayaMnI jANakArIthI ApaNe sarvane samajI zakIe chIe. je sarvane jANe che te AtmAne oLakhI zake che. eka praznanI upasthitimAMthI sarva prakAranuM samAdhAna maLI jaze. potAnI jAtane oLakhavA mATe dharmanI jarUra che. mane vartamAnamAM bhale mokSa nA maLe. agara vartamAna ujjavaLa che to bhaviSya paNa ujjavaLa raheze. paraMtu ApaNe to bhUtakALamAM ja DUbelA chIe. bhUtakALanA maDadAne uThAvIne cAlIe chIe jenAthI jIvanano AnaMda ApaNe prApta nathI karI zakatA. mananuM pAgalapaNa, mananI vikRta avasthA. AvanArA bhaviSyamAM huM Ama karIza, tema karIza - A bhramanI jALamAM gUMthAIne ulajhAI javAthI lakSyaprApti nahIM thAya. For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 133 je vartamAnamAM vicAre che, te ja lakSya prApta karI zake che. gharmamAMthI saMsArasAgara kaI rIte pAra karavo tenuM jJAna sAMpaDe che, tame bhUtakALamAM DUbI na jAo. eka RSi mahAtmA hatA. tenI pAse eka bhAI AvyA. RSie tene pUchyuM : Apa mane jANo cho ? uttara maLyo : nahIM mahArAja. RSi thoDA AgaLa gayA. pachI bIjI vyaktine pUchyuM : Apa mane oLakho cho? uttara maLyo ke nahIM mahArAja. pachI RSi mahArAje thoDA AgaLa vadhIne pUchyuM, Apa mane pahecAno cho? javAba maLyo : nahIM mahArAja. RSi mahArAjane evuM lAgyuM ke koI paNa mane jANanAruM nathI. kadAca cothAnA javAbathI uttaranuM samAdhAna prApta thaze evuM vicArIne cothAne pUchyuM : mane oLakho cho ? te vicAraka hato. teNe kahyuM : hA mahArAja, oLakhuM chuM. mahArAja: kevI rIte ? vicAraka : ApaNe baMne jIvananI yAtrAmAM sAthe chIe. AtmAnA saMbaMdhathI ekabIjAnI oLakhANa hatI. eka vakhata svayaMnI - bhItaranI suMdaratA joyA pachI bahAranI suMdaratAnI AvazyaktA nahIM rahe. te saMsAranI pAchaLa nahIM bhaTake. bhikhArI nahIM bane. saMsAraprAptinI manodazA nahIM rahe. te to AtmAnA aMdaranuM parama saMgIta sAMbhaLaze. te bahAranuM sAMbhaLavuM baMdha karaze. mAruM kartavya, tamane bahArathI aMdara lAvavAnuM che. aMtarmukha banAvavAnuM che. dRSTi jyAre aMtarmukha banaze tyAre kAryamAM udAratA Avaze. udAratA jyAM Avaze tyAM pavitratA nirmANa thaze. ane jyAM AtmAmAM pavitratA AvI, tyAM AtmA pUrNatAnA patha para gati karaze ane aMtima lakSya - paramAtmA banavAnuM prApta karaze. prazna pUchavAmAM jo gaMbhIratA nahIM hoya, to te prazna svayaMnA ahaMnuM pradarzana banI jaze. jene kAMI jANavuM che, jANavAnI utsukatA che, te mArI pAse jarUra AvI zake che. paraMtu prazna svayaMno hovo joIe. temAM jijJAsA jANavAnI ne pAmavAnI hovI joIe. svayaMne jANavAnI bhAvanA hovI joIe. ahIMtahIMthI lAvelA prazna nahIM joIe. corelo prazna nahIM hovo joIe emAM prANa nahIM hoya. ApaNI manovRtti evI che, ke te dekhADo khUba kare che. ApaNAmAM sAruM jANavAnI manovRtti joIe. ekanA praznano uttara bIjAne asaMtoSa janmAve che. bIjane du:kha na pahoMce evo prazna hovo joIe. jene jANavAnI AvazyakatA che, tarasa che, te vyaktigata Avaze to huM tene manovaijJAnika uttara devAno prayatna karIza. huM covIsa kalAka ona DyUTI para chuM. ahIM mAla taiyAra che, paraMtu grAhaka joIe. phAlatuM nathI joItA - nahIM to Apano vakhata bagaDaze ane mAro zrama bekAra jaze. 10. For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 134 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga huM ciMtanamAM AnaMdamagna chuM. koI jijJAsA thAya ane Apa e jANavA mATe AvIne beso to mana prasannatAthI khIlI UThe. paraMtu kAraNa vinA Avazo to, tenAthI huM alaga rahevA mAguM chuM - sAdhunuM jIvana to gRhasthajIvanathI viparIta che. - je sAdhunuM bhUSaNa che e tamAruM dUSaNa che. ane je sAdhunuM dUSaNa te gRhasthanuM bhUSaNa. matalaba ke gRhasthIno alpa paricaya sAdhune mATe yogya che, paraMtu gRhasthano vizeSa paricaya to sAdhunuM patana che. svayaM upara svayaMnuM niyaMtraNa jyAre hoya tyAre ja sAdhutA TakI zakaze. sAdhujIvananAM pAMca patana che H 1. pravacana, 2. paricaya, 3. pepara, 4. prasiddhi, 5. prazaMsAnAM kAraNo. pravacana to paoNIjhana che. temAMthI vikAra janme che. mAnasika aham utpanna thAya che. gRhasthano paricaya amAre mATe AzIrvAda nathI. te to Apane mATe AzIrvAda samAna che. DaoNkaTara jyAre TI. bI. vaoNrDamAM jAya che to kaI rIte jAya che ? keTalo sAvadhAna rahe che ? zvAsocchvAsathI paNa TI. bI. phelAya che. nAka-moM para kapaDuM bAMdhIne pezanTane jue che. pUche che, tene davA paNa lakhI deze. bahAra AvatAM ja sAbuthI hAtha-moM dhoI nAkhaze. te vAre vAre haoNspiTala nahIM jAya, jarUrata paDaze tyAre jaze. pezanTa prati sahAnubhUti rAkhaze. te rIte saMta paNa DaoNkaTara jevA che - zrotA AuTa-Dora pezanTa che. viSaya-kaSAya TI. bI. che. te parokSa rahIne pravacananA mAdhyamathI mArgadarzana kare che. sAdhunA pravacanathI, saMtonAM pravacanathI agara sarvanuM parivartana thaI jAya to dhanyavAda. paraMtu ApanA pravacanathI jo sAdhunuM parivartana thaI jAya to ? to kone dhanyavAda Apazo tame ? pratyeka AtmAnuM sanmAna Avazyaka che. samAcArapatra paNa eTaluM khataranAka che. tene vAMcavAthI jIvananA svAdhyAyano amUlya samaya naSTa bane che. tyAMthI ja manamAM vikAra, vikRti janma le che. tenA pachI prasiddhino moha jAge che. pachI lokonI prazaMsAthI patanano mArga khUlI jAya che. prazaMsA pacAvavAnI zakti jo na hoya to apaco thaI jeze. eTalA mATe sAdhujIvananI pAMca pagadaMDIo che H praznamAM agara gaMbhIratA haze to teno uttara paNa gaMbhIra haze. phAjala samaya mArI pAse nathI, jeno tyAga meM karyo che. For Private And Personal Use Only maunapUrvaka paramAtmAnI prApti mATe samyak prayAsa karIzuM to jijJAsA zAMta thaI jaze. tene mATe saMsAranA prapaMcathI nIkaLavuM paDaze. te pachI ja gati Avaze. gharamAM je bhojana thAya che ene ApaNe Dhola pITIne nathI kahetA ke meM Aje Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 135 A khAdhuM che. Aja A uttama vastu (vAnagI) hatI. gharanA bhojana mATe, Avo koI prayAsa nahIM karo to te sabhyatA haze. tevI ja rIte bhajana, tIrthayAtrA, jJAna vize paNa Dhola pITavo yogya nathI. eTalA mATe bhojana pragaTa karo ne bhajana gupta rAkho. bhajana dvArA agara sAdhanA pragaTa thaze ane tenAthI apaco thaze to AtmA kaI rIte baLavAna banaze? - dharmakriyA pragaTa thaI jAya to teno artha, AtmAnuM ghana lUMTAI gayuM ema samajajo. je karo tene mATe mauna rAkho. "je huM karuM chuM tene mATe ktabhAva nahIM hovo joIe. je thayuM, te paramAtmAnI kRpAthI thayuM. "huM karuM chuM emAM durgadha che - te patanano mArga che. te prayatna pUrNatA pradAna nahIM kare. nAnI mAkhI hAthI upara beThI. mAkhIe hAthIne kahyuM: "huM tArA para beThI chuM to mAruM vadhu vajana to nathI lAgatuM? jo tuM kahe to huM UDI jAuM!' hAthIe tenA tarapha dhyAna na ApyuM. AgaLa cAlatAM nadI AvI. nadI upara jIrNazIrNa pula hato. to mAkhIe kahyuM : are bhalA AdamI ! ApaNe baMne agara A pula uparathI jaIzuM to tArA ne mArA vajanathI koI bhaya to nahIM utpanna thAya? tuM kahe to huM UDI jAuM! AvI je ApaNI sthiti che. gharmayAtrAmAM savArI vAraMvAra thAya che. gharma ja hAthI che. Apa tenI prazaMsA karo cho. Apa kahezo : mahArAje ghaNuM sAruM kahyuM. kahevAno matalaba IDAyajezana ! AcaraNano abhAva, AcaraNa banavuM joIe pravacana, jIvananI umaranAM keTalAM sTezana pasAra karI nAkhyAM? haju AcaraNamAM dharmane mUkI na zakyAM. Apane evuM lAgavuM joIe ke Avo dharma maLyo, Avo apUrva tyAgano moko maLyo to pachI AhArano tyAga, vANIno tyAga ane enA pachI gharano tyAga paNa karavo. pravacana sAMbhaLyA pachI sAdhu na banI zakyo enuM duHkha hovuM joIe. eka bhalo mANasa hato. teNe gharano tyAga karyo. rAnaja sUvA mATe upAzrayamAM AvI gayo. gharano ezaArAma - gAdI tyAgIne ahIM caTTAI para sUI gayo. AhAramAM vikRti karanAra padArthano tyAga karyo. teNe kahyuM : jIvananirvAha mATe mAtra ghI-dUdha lauM chuM. te mahattvapUrNa vyakti hatI. meM kahyuM : "je Apa karo cho tene mATe dhanyavAda." pachI dhIrethI kahyuM : puNyazALI, Ape jeno tyAga karyo te jALavI jANo. tenI smaraNA zAMtine ghaTADe che. zakti ochI karI de che. tyAgano vicAra pharI janmaze. je tame choDI AvyA cho tene tame smaraNamAM na rAkho. bahArathI tame ene For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 pravacana parAga choDyuM che paraMtu dayamAM saMsAranA vicAronI bhIDa che. bahAranI bhIDa ochI thaI gaI to aMdara bhIDa nirmANa na thAya tenI kALajI rAkho. tamArA manovikAra ja sAdhanAmAM bAdhaka bane che. mahApuruSonA jIvanamAM gaMbhIratA hoya che. tenI laghutA tenA jIvanane UrdhvagAmI banAve che. jalabiMdu sUrajanI garamIthI upara Ave che. koI sAdhaka kavi hato - eNe nAnA biMdune pUchyuM : tuM to bahu nAnuM che. tArI zakti zuM? nAnuM biMdu bolyuM : ame to uparathI nIce mahAna banavA mATe AvIe chIe amArI sAdhanA pUrNa karavA mATe. amArAmAM eTalI zakti nathI ke vizALa sAgara pI jaIe. biMdu nIce AvyuM. aneka biMdu maLI gayAM. ane te jharaNAmAM vyApaka banI gayAM. jharaNAne pUchyuM: "tuM kyAM jaI rahyuM ?' jharaNuM bolyuM : "vyApaka banavA mATe. mahAna banavA mATe.' pachI aneka jharaNAMo eka thaIne e nadImAM, gaMgA nadImAM vahevA lAgyAM. vyApaka banI gayAM - vizALa thaI gayAM. gati AvI gaI. nadIne pUchayuM : "tuM kyAM jaI rahI cho ?' javAba maLyo : "mahAna banavA mATe." biMdu mahAna banavA mATe nIce AvyuM. jharaNuM mahAna banavA mATe nIce vahevA mAMDyuM. nadI mahAna banavA mATe AgaLa AgaLa doDavA lAgI. te biMdue gaMgAnu svarUpe prApta karyuM. te nadI vahIne mahAsAgaramAM vilIna thaI gaI. te mahAna banI gaI. vizALa banI gaI. vyApaka banI gaI. biMdu paNa laghutAnI sAdhanAthI samudra banI jAya che. sAdhanAnA kSetramAM pratiSThAthI nIce UtarI laghutA svIkAre to te samaSTirUpa banI jAya che. asAdhAraNa banI jAya che. te AtmA pUrNa banI jAya che. paramAtmA bane che. jagatapati banI jAya che. paraMtu koI paNa evo vicAra nathI karatuM ke huM zuM chuM? huM koNa chuM? paraMtu pratyekano prayAsa mArA dekhADAno ja hoya che. tyAM jJAnano vikAra utpanna thAya che. te sArIya zaktino nAza kare che. vyaktinI manodazA kevI hovI joIe ? tyAM samyaka jJAna - samyaka darzananuM anuzAsana joIe. "samyapha' zabda te vizeSaNa ene mATe che ke jJAnano durupayoga na thAya. jJAnano durupayoga eTale sarvanAza. eNTamabaoNmba banAvanAramAM jJAnano abhAva nahoto. vinAniyaMtraNanuM jJAna eTale ke jAta(khuda)no sarvanAza. cArlsa nikalsana eNTamabaoNmbano praNetA hato. tene pramukha rujhavelTe bolAvIne, rASTra khAtara eNTamabaoNmbane samarpaNa karavA kahyuM. ema thayuM. teno prayoga jApAnanAM be zahero - nAgAsikA ane hirozImA para thayo. lAkho maraNa pAmyA. tene jJAna nA kahevAya. popa yuropanA zaktizALI gharmagura. tenI zakti vizALa. pArlAmenTamAM agara For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 137 koI bila pAsa karAvavuM hoya to tene mATe popanI anumati joIe. dharmanI dRSTithI kAyadAnuM to nukasAna nathI thatuM ne? pope joyuM ke lokomAM aMdhazraddhA vadhI gaI che. temaNe kahyuM : "jene svargamAM javuM hoya te dasa pAunDa daIne ciThThI laI jAya to ene mATe svarganuM dvAra khulluM haze." A che aMdhazraddhA. AvI aMdhazraddhAno pratikAra zramaNa bhagavAna mahAvIre karyo. AvA aMdhakAramAM Apa bhaTakatA rahezo to ApanA lakSya sudhI nahIM pahoMcI zako. tene mATe samyaka darzana joIe. jyAM viveka dRSTi AvI jaya, jJAna - prakAza AvI jAya - samyaka darzana AvI jAya te satya che. AtmAnuM karma alaga nathI, paraMtu ajJAna dazAmAM karmanuM baMdhana rahe che. ajJAna dazA dUra karo ane yathArtha sthitine apanAvo. aMdhazraddhA AvI hoya che. prAta:kALano samaya hato. huM maMdiramAM jaI rahyo hato. rastAmAM jatA-AvatA samaye eka bhAI roja vaMdana karatA hatA. te bhAI pApanI niMdA karatA hatA, pratikramaNa karatA ane mokSanI tarasa laI upAzraya AvatA hatA. mane evuM lAgatuM ke A bhAI keTalA zraddhALu che. eka divasa jyAre meM temane dukAne jatA samaye joyA to tyAM teNe Dabala rolanuM kAma zarU karI dIdhuM. ahIM paramAtmAne vaMdana kare, sAdhuone paNa vaMdana kare ane tyAM dukAna para tALAne paNa vaMdana kare. eka vAra nahIM cAra-pAMca vAra. tyAra pachI dukAnamAM praveza kare che. ahIM evuM kahe che ke "paisA e pApa che, sajjana puruSoe ene sparza nahIM karavo joIe." "dhananuM rakSaNa kare te zaitAna mananuM rakSaNa kare te saMta !' mananI aMdara viSayano praveza na thAya tenI ApaNe ciMtA rAkhavI joIe. aMdara aMtarAtmA surakSita haze to lakSmI dAsI banIne AvI jaze. prathama tALAne namaskAra, tenA pachI keza-baoNksane namaskAra, tene AdhyAtmika bhASAmAM paoNIjhanabaoNkasa kahe che. paraMtu paoNIjhana-baoNkasane ati premathI namaskAra kare che. eTalA mATe sAMje pratikramaNa karanAro mAnava bIjI vAra zA mATe cAle che ? pratikramaNa' teno artha che riharsala karavuM, pAchA vaLavuM. prati eTale pAchA pharavuM ane kramaNa karavuM. "saMsArathI pAchA pharI svayaMmAM AvI javuM.' A vaijJAnika kriyA che. pratyeka prakAranI hiMsAno tyAga, asatyano tyAga, corIno tyAga, abrahmano tyAga, For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 138 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga parigraha-saMgrahano tyAga. AvAM 18 pApono svIkAra karIne 'micchAmi dukkaDam' karAya che. 'micchAmi dukkaDam' bolanArane paNa sAMjanA jozo to keTalA pyArathI e sAheba noTo gaNatA najare paDe che. ati prasannatAthI jo te cAlyuM jAya to AzIrvAda ane jo rahI jAya to sarvanAza. 'micchAmi dukkaDam' vedanA che, hradayanuM rudana che, temAM hRdayano bhAva pragaTa thAya che. paraMtu gharathI dukAna ane dukAnathI ghara rakhaDatA rahevuM, game te rIte lakSmI AvatI rahe e ja Azaya paramAtmAne na jovo, tene vaMdana karavuM te sAva aupacArika bane che. paramAtmAnA Adeza viruddha karelA AcaraNathI paramAtmA kaI rIte prApta thaI zake? baDA mullA phUlono vyApArI hato. bahAragAmathI phUla lAvIne zaheramAM.vecatA hatA. eka vAra phUla laIne AvatA hatA. varasAdanA divaso hatA ! phUla laI zaheranA daravAjA sudhI pahoMcyo ja hato ne tene DIseTrI thaI gaI ! have zuM karavuM ? tyAM to gIrIbI-amIrI nathI cAlatI ! te daravAjA bahAra besI gayo. ane tenA para phUlo oDhI lIdhAM. tyAM sAmethI zaherano koTavAla ghoDA upara besIne Avato joyo. mullA gabharAI gayA. tene lAgyuM : meM to gaMdakI karI che, have e mane mAraze.' bauddhika vizeSatA mullAmAM bahu hatI. buddhimAna kyAMya paNa jAya, te pAcho nahIM paDe. akabaranA darabAramAM daulata nAmano eka nokara hato. eka vAra akabara enA para khUba nArAja thaI gayo. tene nokarImAMthI kADhI mUkyo. te lAcAra banI gayo. te rotokakaLato birabala pAse gayo ane tene kahyuM : huM bhUkhyo marI jaIza. nokarI para mane pAcho laI lo ! birabale upAya batAvyo ane kahyuM ke huM kahuM te karaje. zubha prasaMga para akabara pAse jaIne zuM karavuM te sarasa rIte samajAvI dIdhuM. ida-milanano divasa Avyo. A avasara para daulata akabara pAse pahoMcI gayo. birabale ene barAbara pATha bhaNAvyo hato. te to savAramAM ja tyAM pahoMcI gayo. tyAM akabare aMdarathI ja daulatane joyA vinA pUchyuM : 'koNa che ?' bahArathI daulata bolyo : 'jahAMpanAha, huM to daulata chuM, Apa kaho to AvuM, Apa kaho to jAuM !' akabare evuM vicAryuM ke Ajano zubha divasa. savArano samaya - huM kema kahuM ke daulata jAya ! Aje to daulata AvI jAya. akbare kahyuM : daulata to AvI jAya ! buddhinI pratibhA ! koTavAlane joIne mullAe viSya para phUla vikherI dIdhAM ! For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 139 koTavAle pUchyuM : e mullA, A zuM karI rahyo che? mullA : "sAheba, ahIMthI jaI rahyo hato to ahIMthI koI divya prakAza nIkaLato joyo ! ahIMthI te upara gayo. to mane evuM lAgyuM ke A koI pavitra ThekANuM che, te divya prakAza ahIMthI gayo che. eTalA mATe meM tenA para phUla caDAvyAM." koTavAlaH ema vAta che ! sarasa ! bahu sarasa ! koTavAla : "haze koI devI-devatA," te gAmamAM gayo. dhIre dhIre vAta phelAI gaI ke daravAjA pAse koI parama zakti che. pachI to loko phUla laIne AvI gayA. tenA para phUla caDhAvyAM ! phUlono to tyAM Dhagalo thaI gayo. tyAM bIjo mullo Avyo. teNe vicAryuM - "ahIM koI kabara haze. tyAM bIjA be-pAMca mullA AvI gayA. lIlI cAdara oDhADI dIdhI. dhUpa karyo, ane tyAM besI gayA. mullA to jhaghaDavA mAMDyA : "are ! pahelAM to amArA mullAe ene joyuM che - ahIM to daragAha che. to hindu kahevA lAgyA : "A jagyA to hinduonI che. koTavAla sAhebe ene joI che. temaNe ja A vize vAta karI che. ekabIjA koInuM mAnavA taiyAra nahIM. baMnenI vacce jhaghaDo zarU thaI gayo. navAba pAse vAta pahoMcI. navAba bolyA : "hindu musalamAna mArI be AMkho che." dharmanA nAma upara jhaghaDavuM nahIM joIe. navAba prAmANika hato. tenI savArI tyAM pahoMcI gaI. temaNe kahyuM: "be hindu, be musalamAna ane eka huM, evA pAMca AdamI maLIne nirNaya karIzuM ke e sthAna konuM che? tene khodIzuM. hinduonuM nIkaLaze to hiMduonuM ane musalamAnonI daragAha nIkaLe to musalamAnone soMpI dauM! to tyAMthI phUla haTAvI dIdhAM. tyAM jaIne navAba gusse thaI gayo : "are gadheDAo, mane paNa gadheDo banAvyo ?' sarvanAM moM utarI gayAM. have koNa te jagyA mATe adhikAranI vAta kare ? koI na AvyuM. A che. aMdhazraddhA. pope ciThThI devAnI zarUAta karI dIdhI, svargamAM eDavAnsa bukiMga mATe. jJAnamAM anusaMdhAna hoya to kevuM viparIta pariNAma Ave che. eka vicAraka popa pAse gayA. dasa pAunDa ApIne, svargamAM javA mATeno paravAno laI eNDavAnsa bukiMga karAvI lIdhuM. For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 pravacana 5rAga - have A popa, moTo khajAno laIne romathI, veTikana AvatA hatA. zraddhALu lokoe temane ghaNuM ApyuM hatuM. eno moTo khajAno laIne jatA hatA. tyAM rastAmAM pahelA dasa pAunDa daIne paravAnA lIdhelA. DAkuoe ene rokyA. ene badhAe gherI lIdhA. te bolyA : je hoya te nIce rAkhI do. pope bagImAM beThAM beThAM garjanA karIH "tamane khabara che, huM koNa chuM? tane zApa daIza to tuM narakamAM jaIza !' DAku : "narakamAM huM nahIM jAuM meM prathama ja amAre mATe svargamAM javA mATe paravAnA laI lIdhA che ! eTalA mATe marIza topaNa svargamAM ja jaIza. Apane lUMTavA mATe Aje huM Avyo chuM. jyAM mAnavatA nathI, tyAM paropakAra nathI tyAM buddhine lagAmanI jarUra che. yama, niyama, saMyamanuM anuzAsana joIe. tyAM jJAna nahIM, samyaka jJAna joIe. samyaka jJAnanA paricaya pachI "kartavyanI bhAvanA' pragaTa thaze. kartavyanuM pAlana, te dharmano prANa che. samyaka kartavya vimukha na hoya. kuLa paraMparAthI je dharma anuSThAna thAya che tenuM pAlana karo. "mitabhASI bano.' vadhu bolavAmAM nukasAna che. tyAM klezanuM Agamana thAya che. jyAM mauna tyAM kalezanuM mRtyu. . bolavuM hoya to premapUrvaka bolo. bolavAmAM saMpUNa dakSatA rAkhavI joIe. sAvadhAna rahevuM joIe. paramAtmAe je kahyuM che, te dharmathI AcaraNa karavAnuM che. dharmamAM - sAdhanAmAM vikAsa karo. asata vyavahArano tyAga karo. phAjala kharca na karo. maryAdApUrvaka - vicArathI kharca karo. maryAdA bahAra kharca thAya to asaMtoSa janme che, kleza utpanna kare che. jarUrata vadhaze to ciMtA vadhaze. tame ema kahezo ke, pharnicaranI jarUrata che, te lAvIe. phijhanI jarUra che to te lAvyA. sophAseTa lAvyA. era kulara lAvyA. pachI evuM lAgaze ke jatAM jatAM takalIpha thAya che to skUTara lAvyA. tame samasyA vadhAro cho. peTa bharavuM AsAna che, peTI bharavI muzkela che. peTanI bhUkha maTaze paraMtu peTInI bhUkha nahIM maTe. zrAvaka sadAcArI hoya, svayaM para niyaMtraNa karanArA hoya, jIvananirvAha mATe nItino mArga apanAvanAra hoya. ayogya anIti mArga Apa apanAvazo to Apa te mArga para cAlyA karazo. For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 141 pravacana parAga murAdAbAda zaheramAM eka vAsaNavALAnI dukAna sAme eka jIpa AvIne UbhI rahI gaI. tenA para lakhyuM hatuM : Govt of v. p. supply Dept. emAMthI eka aphasara UtaryA. paTAvALo paNa sAthe hato. vepArIe aphasara ane paTAvALAne joyA. gADI joI. ekadama khuzImAM AvI gayo ne bolyo : Aja AnaMda ja AnaMda che. gADI joI lIdhI. aphasara sAthe kamizananI vAta nakkI karI lIdhI. badhuM sarakAranA khAtA upara cAlI rahyuM hatuM. vepArI samajyo ke meM ene banAvyo. nIce UtarI gayA. 50 hajArano mAla kharIdI lIdho. haoNspiTala mATe, jela mATe vAsaNa kharIdI lIdhAM. aphasare pUchyuM : zuM Apazo mane? vepArI : pAMca hajAra tamArA. 50 hajArano mAla daI dIdho. pAchalA kaeNriyaramAM paMka karI devAyo. tyAra pachI teNe vepArIne ceka ApI dIdho. vepArIne lAgyuM : "cekamAM to lapharuM thAya ema che." ane aphasara gADI laIne cAlyA gayA. dasa vAgyA. bAra vAgyA, koI na AvyuM. tenI pratIkSAmAM vepArI khAvA paNa na gayo. hamaNAM Avaze. te Ave ne huM na houM to ? be vAgyA. cAra vAgyA. te aphasara to na ja dekhAyo. pachI himmata hArI jaIne vepArIe pelA paTAvALAne pUchyuM : "sAheba kayAM rahe che? tenI oNphisa kyAM che?" paTAvALo : "mane khabara nathI sAheba.' vepArI : "kema khabara nathI ? tuM to paTAvALo che !" paTAvALo : "sAheba, huM to rastAmAM bekAra beTho hato. mane pUchyuM : nokarI joIe che? meM hA kahI. temaNe kahyuM : besI jA A gADImAM, huM besI gayo. mane yuniphorma dIdho. meM paherI lIdho. bAdamAM mane kahyuM : huM thoDI kharIdI karIza, pachI oNphise jaIzuM. tyAM tane nokarI maLI jaze. mane khabara nahotI te koNa che ! tenI oNphisa kyAM che? vyApArInuM to mAthuM pharI gayuM. "mArA paccAsa hajAra gayA." paTAvALo kahe che: "paraMtu mArI to nokarI cAlI gaI." asatano vyavahAra potAnA mATe du:khakAraka bane che. rASTra mATe paNa khataranAka che. sAruM kAma avazya karavuM joIe. tene mATe jAgrata rahevuM joIe, karavA yogya kAma prAmANikatAthI karavuM joIe. na karavA yogya kArya prANAntapUrvaka na karavuM joIe. hemu zrAvaka hatA. te mahAvIranA parama zrAvaka hatA. ahata upAsaka hatA. temaNe paropakArane ja dharma samajyo hato. dharma rakSaNakartA che. dharmanA rakSaNamAM svanuM rakSaNa thAya che. te hemu sadAcArI, zraddhAsaMpanna, satyaniSTha hatA. sulatAne tene revanyU - mahesUla maMtrI banAvI dIdho. A pada sAruM hatuM. paraMtu sulatAna evo hato ke agara For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 142 pravacana parAga copaDImAM koI bhUla AvI jAya to te te ja copaDI te maMtrIne tarata ja cAvIne khAvAnI pharaja pADato. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvI sthiti ghaNAMnI thaI hatI. eTalA mATe koI paNa e pada levA mATe taiyAra nahotuM. copaDI cAvavI paDatI hatI. UlaTI thatI hatI. becenI thatI hatI, paraMtu sajAnI matalaba sajA ! suprImakorTa ! hemu zrAvaka to mahAjananA putra hatA. evA zrAvakamAM buddhi paraMparAgata hoya che. dilhInA mullA suMlatAnanA kAna bhaMbheravA lAgyA. AvA ucca sthAna para eka kAphara ! sulatAna H te harAmano pagAra nathI khAto. potAnI hoziyArI ane buddhino pagAra khAya che. mullA : to zuM ame ochI akkalavALA chIe ? sulatAna H e to khudA jANe. tene kADhI mUkAya to mArI sthiti rAvaNa jevI thaI jAya. mullA : nahIM thAya, Apa amane kAMI paNa pUcho. teno uttara ame khUba suMdara ApIzuM. to sulatAna bolyA : batAvo ! evuM kayuM kAma che, je huM karI zakuM chuM paraMtu khudA na karI zake ? mullA to cakkaramAM paDI gayA. temaNe mahinAnI mudata mAgI ane bAdazAhe jAya to phakIra ane mare to pIra ApI. te uttara zodhavA mATe ghaNI jagyAe pharyA. paraMtu Ano uttara kyAMthI maLe ? badhA masjidamAM ekaThA thaI gayA. kurAnamAM to AvuM kyAMya lakhyuM nathI. Akhare evo nirNaya levAyo ke bAdazAhane batAvavuM ke kurAna viruddha koI paNa uttara na devAya. jo evuM thAya to khudAnA darabAramAM gunegAra TharIe. Ave to amIra sIdho hisAba musalamAnomAM ! mullA AvI gayo ne bolyo H jahAMpanAha, guno mApha karo. khudA virudgha uttara daIe to khudA kadI paNa mApha na kare. sulatAna : are ! cAMdanIcokamAMthI koI paNa mahAjananA chokarAne pakaDIne lAvo - te javAba Apaze. For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 143 sipAhIo gayA. cAMdanI cokamAMthI eka soLa varasanA mahAjananA chokarAne pakaDIne lAvyA. chokarAe rAjadarabAramAM AvIne pUchyuM: "mAruM zuM kAma paDyuM? zA mATe mane bolAvAyo? sulatAna : eka prazna che : e batAva ke je khudA nathI karI zakatA, paraMtu sulatAna karI zake che. evI kaI vAta che? chokaro : A to bahu sAdhAraNa prazna che. Ano javAba koI paNa daI zake che. mullA to Azcaryacakita thaI gayA. te bolyA : " jo khudA viruddha koI javAba daIza to pariNAma sAruM nahIM hoya !" jaina dharma koI dharmanI AlocanA nathI karato. chokaro bolyo : jahAMpanAha, khudA badhuM karI zake che paNa eka vAta nathI karI zakatA. sulatAna : ne te zuM? chokaro : AkhuM jagata - pAtALa, svarga khudAnAM che. lezamAtra eTalI jagyA nathI jyAM khudA na hoya. sulatAna : barAbara. sarva khudAnuM che. chokaro : paraMtu khudA koIne dezanI bahAra nathI kADhI zakatA. ene dezamAMthI kADhI mokale kyAM ? A vAta khudA nathI karI zakatA te Apa karI zako cho - Apa koIne paNa dezabahAra kADhI zako cho. sulatAna : kaho mullAjI, A vAta kurAnamAM che ke nahIM? mullA : jI hA jahAMpanAha! hemu kuzAgra buddhizALI. atiprabhAvazALI, bAdazAhanA koI paNa savAlano javAba te samAdhAnakAraka daI zakatA hatA.. hemune ghaNAe salAha ApI ke bAdazAhanI nokarI - rAjA, vAjA ne vAMdarA jevI. to tenI nokarI na karavI. bajArano samaya thaI gayo "hisAba rAkhanAro bahu Darapoka hato. hemue tene kahyuM : tuM ghauMnI jADI roTI banAvI nAkha. tenA para pUrA varasanA jamA-kharca lakhI nAkhaje. ene sAthe laIne jaje. copaDo khAvAno jyAre samaya Ave to roTI khAI jaje." te ja prakAre teNe karyuM. hisAbanIsane moTI roTI sAthe Avelo joI sulatAna Azcaryacakita thaI gayo. temaNe pUchyuM: A zuM che? For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 144 pravacana parAga te bolyo : jahAMpanAha, agara bhUla nIkaLI ane Apa copaDI cAvavAnI sajA karo to? huM to vRddha chuM - A copaDo cAvIne khAI zakuM chuM. hemunI buddhi AvI hatI. hemu para rAjAne vizvAsa hato. tene pradhAnamaMtrI banAvyo. ghaNA lokone A vAta pasaMda nahotI. virodhIoe vicAryuM H A loko pAse paisA ghaNA che, jo Teksa rUpe levAya to tijorI bharAI jAya. sulatAne hukama kADhyo : "maMdira para TaeNkasa, hiMduo para Tekasa, hiMdu jaino para TaeNkasa.' sakhata TaeNkasa temaNe nAkhyA - ane hukama karyo ke "je nahIM. Ape tene jelamAM dhakelavAmAM Avaze." saMkhyAbaMdha lokone jela bhegA karI devAmAM AvyA. evuM pharamAna kAryuM ke mAMsa khAo ne nahIM khAo to zarIra-mAthuM judAM. temane ghamatara karavA majabUra karAyA jenAthI cAre tarapha hAhAkAra macI gayo. hemu zrAvaka hato. sadAcArI hato. mahAvIrano parama upAsaka hato. A badhuM joIne tenuM komaLa hRdaya duHkhanA sAgaramAM DUbI gayuM. prANa ApIne bIjAno prANa bacAvavo te dharma che. tenuM rakSaNa karavuM kartavya che. paropakAranuM kArya koI paNa hAlatamAM cAlu rAkhavuM joIe. tevo vicAra hemue karyo. zubha AzayathI koI paNa kArya AraMbha kare to tenuM aMtima phaLa bahu uttama maLe che. becAra varSa pUrve A kisso akhabAramAM Avyo hato. dAhodathI ratalAma jatA raste ADAvADa nAmanuM sTezana Ave che. signalamena signala devA mATe nIkaLyo. sAmethI gADI pUrI gatithI AvI rahI hatI. te raste eka mAlagADI hatI. je sAmethI AvanArI gADInI lAIna na badalAya to bhayaMkara akasmAta thAya ne hajAronA jAna jAya. signala devA mATe te bAra upara jorathI hAtha kasIne, paganI nIce dabAvIne tene nIce karAto hato. 1. dararojanI jema te tyAM gayo. jyAM paga rAkhavAnI jagyA hatI tyAM eka bhayaMkara kobarA nAga beTho hato. have zuM karavuM? eTalo samaya paNa nahoto ke tene tyAMthI dUra karAya. thoDo ja vilaMba ane hajAronAM mRtyu ! tarata ja vicAra karI lIdho ke mArA ekanA maravAthI hAronA jAna bacI jaze. evuM vicArIne nAga para paga rAkhI dIdho ! signala oNna karI dIdho. pATo badalAI gayo ane Trena nIkaLI gaI. hajAronA jAna bacI gayA ane bhayaMkara akasmAta thato aTakI gayo ! "karuNAbhAvanI asara zuM thaI?" ahiMsaka paramANunI hiMsaka prANI para asara thaI gaI. sarpano krodha zAMta thaI gayo. koI paNa prakArano upadrava na thayo. ane te nAga cUpacApa nIkaLI gayo. For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacana parAga 145 peparamAM A prasaMga Avyo hato. "ahiMsAnA paramANu asara kare che. ahIM signalamaeNnanA manamAM ahiMsAnI bhAvanA hatI. te prabaLa paramANunI asara nAga para thaI. te bhayaMkara sarpa hato. tenA para jorathI paga rakhAyo hato. paraMtu teNe DaMkha na mAryo. cUpacApa paDyo rahyo ane paga haTatAM ja te upadrava karyA vagara, cUpacApa cAlyo gayo. A zubha AzayanuM - zubha saMkalpanuM phaLa che. hemue vicAryuM : "huM zrAvaka chuM, bAdazAhano pradhAnamaMtrI chuM. A badhAMne agara na bacAvuM to mAro dharma zA kAmano ?' virodhIoe vicAryuM ke A sarasa moko che, je loko mATe kAMI nahIM kare to loko dhikkAraze ane kAMIka karaze to sulatAna jarUra gusse thaze. A rIte teno kAMTo nIkaLI jaze. hemu pAse rAjamudrA hatI. bAdazAha te rAjamudrA ApIne zikAre gayA hatA. hemue vicAryuM : A sarasa moko che. teNe rAjamudrA lagAvIne hukama bahAra pADyo ke sarvane choDI do ! virodhIo khuza thaI gayA. have rAjA gusso karaze. jevA rAjA AvI gayA, virodhIoe enA kAna bhaMbheravA zarU karI dIdhA : "ApanI gerahAjarImAM ApanA ja hukamano anAdara karIne, sarva kApharone choDI dIdhA.' ApanI IcchAviruddha thayuM. rAjA ekadama gusse thaI gayo. teNe vicAryuM, mArI gerahAjarImAM mAro vizvAsaghAta ! kazA paNa Tekasa lIdhA vinA choDI dIdhA ! sattAno durupayoga !" - rAjAe temane bolAvyA : "mAro vizvAsaghAta ! tArA jAtabhAIo mATe AvuM karyuM teM ? tane khabara che have Ane zuM pariNAma Avaze ? tuM bemota marIza !..." Aga bhaDakI UThI ! "kartavya avazya kartavya. prANa keDhe geteraDapi" je karavA yogya che te prANAntapUrvaka kaSTa Ave to paNa karavuM joIe.' hemu A jANato hato. mahAvIre je kahyuM hatuM maMgala kArya, karyuM hemue. sulatAne garjanA karI kahyuM : "daMDa lIdhA vagara gunegArone choDI dIdhA ? enuM pariNAma bhogavavA taiyAra thaI jA !" hemu bolyo : "huM mahAjana chuM! huM gadAra nahIM banuM. meM Apano vizvAsaghAta nathI karyo ! te sarva Apane badaduvA daI rahyA hatA. ApanuM satyAnAza thaI jAya evI khudAne phariyAda karI rahyA hatA. enI asara Apane lAge e huM kema sahana karI zakuM? je pariNAma Avaze te sahana karIza. paraMtu khudAnA darabAramAM ApanI viruddha phariyAda jAya e huM kevI rIte sahana karI zakuM? eTalA mATe meM ene choDI dIdhA." hemu bolavA lAgyo : meM AvuM samajIne A kArya karyuM che. ApanA vize koI kharAba bole to huM Apano sevaka, kevI rIte sahana karI zakuM? For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 146 pravacana parAga sulatAna prasanna thaI gayo : te bolI UThyo : "sAruM kyuM ! sAruM karyuM ! tane to InAma devuM joIe." buddhino upayoga samajIne karavo joIe. prANanI bAjI bhale lagAvavI paDe, paraMtu satkArya to karavuM ja joIe. paropakAra mahAna kArya che. dharmanA rakSaNano sadavicAra sarvanA rakSaNano vicAra che. jyAM savicAra tyAM sadAcAra ! jyAM sadAcAranuM pAlana tyAM saphaLatA. AvI sadAcArI vyakti prANanI paNa Ahuti ApI zake che. AvuM mahAkArya karyA pachI paNa mRtyu Ave to e mahotsava banI jAya. vicAramAM asthiratA na joIe. AcAramAM pUrNatA pragaTa thavI joIe che. Apa apUrNa cho, to zAstra e pUrNa kare che. Apa aMdhakAramAM bhaTakatA hazo to zAstra Apane prakAza Ape che - pravacana gati Ape che. tenAthI Apa lakSya sudhI pahoMcI zako cho. sAdhu zuM kAma kare che? loDhAno nAno TukaDo pANImAM DUbI jAya che agara tenI nAva banAvI devAya to te taravA lAge che, AvuM kAma sAdhunuM che - loDhA samAna jIvananaukAne nAva banAvavA yogya taiyAra karI Apane bacAve che. viSaya ane kaSAyanA patanathI bacAve che. ApanA jIvanamAM durghaTanA nahIM thavA de. zAstranA mAdhyamathI ApanA jIvanane unnata banAvaze. paraMtu ahaM laIne Apa jAo to Apane kAMIja prApta nahIM thAya. huM kAMIka chuM - I am something - evuM kahenArA kAMI paNa prApta nahIM karI zake. paramAtmA pAse zUnya banIne jazo to pUrNatA prApta karI zako cho. ahIM Apa AvI jAo, ApanA praznanA samAdhAnapUrvaka uttara maLI jaze. sarva samasyAo samajI zakAze. potAnA jIvanamAM laghutA - namratA hovI joIe. ahamano abhAva hovo joIe. jyAM ahaMno bhAva AvI jAya tyAM jJAna naSTa thAya. jJAnazUnya sAruM athavA tattvajJAna saMpUrNa sAruM - huM jANuM chuM e sarvanAza kare che. henrI cothAnA samayamAM banelI ghaTanA che. tenAthI Apa ApanI jANakArIno paricaya prApta karI zako cho. tame tamArA mananA arIsAmAM joIne jANI zakazo ke Apa keTalA jANakAra cho. henrI rAjAe te vakhate darabAramAM eka vAra jAhera karI dIdhuM ke jevo tAjamahala hindusthAnamAM che tevo ja ahIM banAvavAmAM Ave. to tenA vize jANavA thoDAka lokone tyAM mokalavA vicAryuM. paraMtu tyAM sudhI koNa jaI zake ? je hindI jANato hoya che. to hindI jANanAranI zodha thaI. tyAre tUTIphUTI hindI jANanAra maLI For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pravacanaparAga 147 gayo. teNe kahyuM : I know everything ! to tene eka lAkha rUpiyA ApI, nokaracAkaro sAthe bhArata mokalyo. iMglenDanA pratinidhinI jema tenuM sAruM sanmAna thayuM. tene tevA ahIM AvavAnA Azayane jANI tene AgrA javAno prabaMdha karAyo. apUrNa jJAnI vinAza kare che. AgrA AvIne temaNe tAjamahala joI lIdho. ghaNA Azcaryacakita thaI gayA. tenI jANakArI mATe tyAM UbhelA eka AdamIne teNe pUchayuM : "Ane koNe banAvyo ? kayAre banAvyo ? kema banAvyo ?' to te grAmINa vyaktie kahyuM : "mAluma nahIM sAheba.... bIjAne pUchyuM to te ja javAba maLyo. pachI te jayapura cAlyA gayA. tyAM paNa mahela joyA. tyAM paNa pUchavAthI te ja javAba maLyo. AnAthI eNe samajI lIdhuM ke A dezanA mahAna Injiniyara "mAlUma nahIM sAheba' che. eNe noTa karI ke The greatest Engineer of India is mAlUma nahIM sAheba. delavADA gayAM tyAM paNa pUchyuM ke A banAvanAra koNa che - tyAM paNa javAba maLyo ke 'mAluma nahIM sAheba.' gujarAtamAM baroDA gayA. lakSmI vilAsa pelesa joyo. mahArAjanI savArI nIkaLavAnI ja hatI. tenA boDIgArDa yuniphaoNrmamAM hatA. te cAra-pAMca meDala lagAvIne Ubho hato. tene pUchayuM : "Who is this javAba maLyo - "mAluma nahIM sAheba." to te ardhatasa (little Knowledge) paradezIe mAnI lIdhuM ke "mAlUma nahIM sAheba" A ja che. te tene maLavA gayo. ane tenI sAthe vAtacIta karavAno Agraha karyo. teNe kahyuM : No time ! kAle Avaje." te samajI gayo ke A AdamI bahu ja kAmano che. eTalA mATe tenI pAse TAIma nathI. teNe iMglenDa samAcAra mokalI dIdhA : 'I have found out the greatest engineer malum nahi Seb, he has given time to see him tomorrow.' bIjA divase savAre te nILyo. te vakhate gAmanA nagarazeTha marI gayA hatA ane tenI smazAnayAtrA nIkaLI hatI. zeTha moTo upakArI hato ane udhara hato. ghaNA loko smazAnayAtrAmAM AvyA hatA. te aMgreje pUchyuM : "who is died (koNa marI gayuM ? javAba maLyo : mAlUma nahIM sAheba.' e sAMbhaLIne te nirAza thaI gayo. oha! Died. teNe TeligrAma daI dIdho : ''unliklly the greatest engineer of India epired inday. We are returning.' eTalA mATe jyAM samyaka jJAnano prayAsa thaze tyAM saMtoSa haze. ApaNe vicAravuM joIe ke mAro zatru koNa che? ane tenA para prabhAva kevI rIte prApta karavo? - A samajavuM joIe. For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only