Book Title: Aptavani 08
Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Dada Bhagwan Foundation
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008830/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AmAM che vijJAna !! 'jJAnI puruSa pAse AtmA-anAtmAnI lakSmaNarekhA, samajI levI joIe. emanA phoDa traNeya kALa satya hoya. lAkho varSo pachI paNa eno e ja 'prakAza' hoya.' 'eTale A badhuM sAyansa che, vijJAna che AkhuM. huM 'vijJAna Aja aThThAvIsa varSathI boluM chuM, toya e vijJAnapUruM thayuM nathI. e badhuM A TeparekarDamAM (keseTamAM)rekarDa thayeluM che. | enA badhAM pustako chapAze. eTale A to bahu moTuM sAyansa che. roja be-traNa Tepo nIkaLyA ja kare. te keTalAya varSothI 'boluM chuM. AkhA jagatanA kalyANa mATe che A badhuM. - dAdAzrI AtmavijJAnI 'e. ema. paTela' nI mahIM pragaTa thayelA dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho zreNI para E/255 TT elI 5 AtAvANI zreNI-8 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzake : dAdA bhagavAna phAunDezana (madrAsa) vatI zrI ajita sI. paTela 9, manohara pArka, egamora, madrAsa - 600 008. phona - 8261369, 8261243. : saMpAdakane svAdhIna prata : pa000 bhAva mUlya : "parama vinaya" ane "kaMI ja jANato nathI', e bhAve ! dravya mUlya : 50 rUpiyA (rAhata dare) varSa : 1997 AptavANI prAptisthAna : dAdA bhagavAna phAunDezana 1, varuNa epArTamenTa, 37, zrImALI sosAyaTI, navaraMgapurA, amadAvAda-380009. phona - (079) 64ra 1154 pheksa - 408528 zreNI - 8 lesara kaMpojha : dAdA bhagavAna phAunDezana, amadAvAda ( prinTara : mArUti prinTarsa, amadAvAda. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa anaMtakALa vahI gayo, na thayuM Atmadarzana, pragaTa 'jJAnI' vinA, koNa khole sudarzana ? 'jJAnI' taNAM darzane, maLI jAya jo nidarzana, aho ! aho ! anupama abheda vizvadarzana ! draSTi paDatAM ja, avaLAnuM savaLuM batAve, aMtaradAhanI avirata sIMdarI bUjhAve. Thokaro hAza aTakI, thatAM jJAna ujAze. saMsArI duHkha abhAva, sanAtane sukhe suvAse. jJAnI'ne pragaTyuM je, 'A' darzana nirAvaraNuM, anaMta bhede, pradeze, Atmatattva jhaLakyuM. nijanA doSo dekhADe, sUkSmatare sUkSmatame, 'darzana' kevaLa puchyuM, aTakyuM "jJAna" cAra aMze. aho 'A' darzane, khulyA mokSamArga duSamakALe, pratyeka pagale pAtharyA prakAza parama hite, baMdhana toDAvatuM, draSTi badalatuM 'dAdA' darzana ! 'AptavANI" thakI jagakalyANArthe samarpaNa. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya prastuta graMthamAM pragaTa pratyakSa 'jJAnI' svamukhethI vaheluM Atmatattva, tema ja anya tattvo saMbaMdhInuM vAstavika darzana khulluM thAya che. AkhA graMthanuM saMkalana be vibhAgamAM vibhAjana thAya che. pUrvArdha khaMDamAM (1) AtmA zuM haze ? kevo haze ? saMbaMdhI aneka prazno praznakartA pUchIne samAdhAna meLave che. jyAre uttarArdha khaMDamAM (2) 'huM koNa chuM ? jANavuM kaI rIte ? potAnA svarUpanI oLakhANa, sAkSAtkAra kaI rIte pAmavo tenI have vAcakane- praznakartAne tAlAvelI lAgI che, te mATe prazno pUchI pUchIne mArgadarzana pAmI rahyo che ! AtmAnA astitvanI AzaMkAthI mAMDIne AtmA zuM haze, kevo haze ? zuM karato haze ? janma-maraNa zuM ? konA janma-maraNa ? karma zuM ? cAra gatio zuM ? tenI prAptinAM rahasyo, mokSa zuM ? siddhagati zuM ? pratiSThita AtmA, mizracetana, nizcatena-cetana, ahaMkAra, vizeSa pariNAma, jevA seMkaDo praznonAM samAdhAna atre agopyAM che. jIva zuM ? ziva zuM ? dvaita, advaita, brahma, parabrahma, ekoham bahusyAma, AtmAnuM sarvavyApakapaNuM, kaNakaNamAM bhagavAna, veda ane vijJAna vi. aneka vedAMtanAM rahasyo paNa atre khullAM thAya che. adhyAtmanI prAthamika paNa pAyAnI yathArtha samaja, ke jenA AdhAre Akho mokSa mArga kApavAno hoya che emAM saheja paNa samajaphera thAya to 'jJAnI'nI 'perelala' rahI paMtha kapAvAne badale eka ja doro phaMTAyo to lAkho mAIla paMtha kapAtAM eka ja dvAre pahoMcavAne badale kaMI bhaLatA ja sthAne jaI pahoMcAya ! 'ApaNe paramAtmAnA aMza chIe' e bhrAMta mAnyatA vartatI hoya tyAM 'pote' paramAtmA ja che, saMpUrNa svataMtra che, aMza nahIM paNa pote sarvAza che' e kyAre samajAya ? ane e 'bilIpha'mAM ja nA hoya to pachI e padane prApta kema karAya ? AvI to keTalIya bhrAmaka mAnyatAo lokasaMjJAe karIne grahAyelI che je yathArtha darzanathI vegaLI vartAve che ! tamAma zAstrono, sAdhakono, sAdhanAono sAra eka ja che ke potAnA AtmAnuM bhAna, jJAna karI levuM. 'mULa AtmA', to zuddha ja che mAtra 'potAne' roMga 'bilIpha' besI gaI che je pragaTa 'jJAnI puruSa' pAsethI AMTI UkalI jAya che. je koTI bhave na thAya te 'jJAnI' pAsethI aMtaHmuhUrtamAM prApta thAya tema che ! lAkho prazno-vikalpInA ke jIjJAsunA Ave chatAM jJAnInA uttaro sacoTa marmasthAne ane ekjhekTanesa opana' karanArAM nIkaLe che, je jJAnInA saMpUrNa nirAvaraNa thayelAM darzananI pratIti karAve che. temanAM ja zabdamAM kahIe to 'huM kevaLajJAnamAM Ama joIne javAba ApuM chuM.' vaLI vANIno paNa mAlikIbhAva nathI. 'TeparekarDa' bole che. 'pote' bole to bhUlavALuM nIkaLe, 'TeparekarDa'mAM bhUla kyAMthI hoya ? 'pote'to 'TeparekarDa'nA jJAtA-draSTA rahe che. jijJAsu-mumukSune AtmaprApti arthe, AtmAsaMbaMdhI, vizvasaMbaMdhI UThatI seMkaDo praznottarIne prastuta graMthamAM saMkalita karavAmAM AvI che je sujJa-AtmArthIne potAnI ja bhASAmAM vAtanI, 'vastu'nI spaSTatA karAve che. paraMtu 'vastu'ne tathArUpa draSTimAM lAvavA anubhavavA to pratyakSa-pragaTa svarUpe birAjelA jJAnI zrI dAdAzrI pAsethI ja prApta thAya tema che. bAkI AtmajJAna ke kevaLajJAnanI UMDI UMDI vAto nija AtmaprakAzanA ekuMya kiraNane prakaTa karavAmAM niSphaLatAmAM pariName che. jyAM sudhI pratyakSa 'jJAnI'no suyoga sadhAya nahIM, 'jJAnI'nuM jJAna lAdhe nahIM, tyAM sudhI zabdAtmAmAM ramaNatA rahe che ane pratyakSa Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upodaghAta DaoN. nIrubahena amIta 'jJAnI'no eka ja zabda hRdaya soMsaravo vIMdhAya, tyAM anaMta doSAvaraNanuM apAvaraNa thaI samasta brahmAMDane prakAzamAna karanArA paramAtmA potAnI mahIM ja prakaTe che ! A anupama 'jJAnI'nI ajoDa siddhi to jeNe jANI teNe ja mANI che ! bAkI avarNanIya AtmaprakAzane zabda kaI rIte prakAzita kare ?! kAruNya mUrti dAdAzrI vAraMvAra kahetA saMbhaLAya che, "A dekhAya che te 'dAdA bhagavAna" na hoya, A to 'e. ema. paTela' che. 'dAdA bhagavAna' to mahIM pragaTa thayA che te che. e caudalokano nAtha che ! tamAre je joIe te mAMgI lo. paNa tamane TenDare ya bharatAM nathI AvaDatuM !" ane e hakIkta che ! emane 'je' sakala brahmAMDanuM svAminDa lAvyuM che, 'te' mAMgavAne badale hatabhAgI jIvo ekAda 'ploTa'nuM TenDara bharI de che ! te vakhate teozrInuM hRdaya jo koI vAMcI zake to jarUra tene apAra karUNAthI chalakAtuM dise ! - AtmasaMbaMdhI pravartatI bhrAmaka mAnyatAo parama sathI seMkaDo jojana dUra dhakele che. bhale AtmajJAna lAdhyuM nA hoya paNa jJAnI puruSoe je AtmA joyo che, jANyo che, anubhavyo ne jenI pragaTa jJAnIpuruSa yathArtha samaja Ape che, te jo phITa thaI jAya to ya pote UMdhI dizAmAM jato aTake che. prastuta graMthamAM saMpUjya zrI dAdAzrIe potAnA jJAnamAM 'jema che tema' AtmAnuM svarUpa temaja jagatanuM svarUpa joyuM che, jANyuM che, anubhavyuM che, te saMbaMdhamAM temanA ja zrImukhethI nIkaLelI vANInuM atre saMkalana karavAmAM AvyuM che, je adhyAtma mArgamAM padArpaNa karanArAone Atmasanmukha karavAmAM atyaMta upayogI nIvaDaze. 'jJAnI puruSa'nI vANI nimitta ne saMjogAdhina sahajapaNe nIkaLe che, temAM kyAMya kSati-buTI lAge to te mAtra saMkalanAnI ja khAmI hoya, 'jJAnI puruSa'nI vANInI kadI nahIM. te badala kSamA prArthanA ! - DaoN. nIrubahena amInanAM jaya saccidAnaMda khaMDa : 1 AtmA zuM haze ? kevo haze ? brahmAMDanI sUkSmattama ne guhyattama vastu ke je potAnuM svarUpa ja che, pote ja 'je che, 'tai' nahIM samajAvAthI 'AtmA Avo haze, tevo haze, prakAza svarUpa haze, prakAza te kevo haze ?!' evA asaMkhya preraka vicAro vicArakone UThatAM ja hoya che. enuM yathArtha kalpanAtIta darzana to pragaTa 'jJAnI puruSa' ja karI, karAvI zake che. temanA pratyakSa yoganI prApti na thaI hoya evAMone prastuta jJAnavANIno graMtha sAco mArga batAvI te tarapha vahana karAve che. je potAnuM selpha ja che, pote ja che, e jANavuM, enuM nAma AtmA. ene oLakhavAno che. AtmAnA svarUpanI, AkRtinI AzaMkAo ne kalpanAothI paranuM svarUpa jeNe jANyuM, joyuM, anubhavyuM ne niraMtara temAM vAsa karyo che temaNe AtmAne AkRti nirAkRtithI para kIdho ! sthaLa, kALa ke koI AlaMbananI jayAM hasti nathI evuM nirAlaMba, prakAza svarUpa che AtmAnuM. evAM AtmAmAM 'zAnI' rahe che. pote judA, deha judo, pADozI tarIke deha vyavahAra kare che ! Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMga kapAya ke enesthesIyA apAya tyAre teTalA bhAgamAMthI AtmA khasI jAya che ! vizvamAM nAstika nathI koI. astitvanuM bhAna 'huM chuM' e bhAna che. e badhAM ja Astika ! AtmA astitva, vastRtva ne pUrNatva sahita hoya. astitvanuM bhAna jIvamAtrane, vastutvanuM bhAna viralAne ne pUrNatva to prasAdI che vastutva jANyAnI ! e vastutvanuM bhAna to bhedajJAnI ja karAve. AtmAnA astitvanI pratItinI khAtarI karAvatAM 'jJAnI" kahe che ke jema sugaMdha attaranA astitvane UghADuM karI de che, tema AtmA arUpI chatAM tenA sukha svabhAva parathI parakhAya. anaMta jJAna, darzana, zakti, sukha evuM anaMta guNadhAmI svarUpa e paramAtmAnuM che ane te "pote' ja che paNa potAnA svarUpanuM bhAna thAya pachI ja e sarva guNo nirAvaraNAM thAya ! cetana ane jaDano bheda temanA guNadharmothI jaNAya. jJAna-darzana, jovuM-jANavuM e caitanya svabhAva che, je anya koImAM nathI. jIvanA astitvanI AzaMkA karanAra "mArA moMDhAmAM jIbha nathI ema vadanAranI jema potAnA, vastu-astitvane svayaM UghADuM pADe che ! jIvanI zaMkA jene upaje te ja jIva pote ! jaDane te zaMkA paDe ? aMdhArAmAM paNa moMmAM mUkelAM zrIkhaMDamAMnI pratyeka cIjane je jANe che, te jIva che ! jJAnataMtuo to khabara pahoMcADe che, paNa jene khabara paDe che te jIva che ! sadAya sukhano cAhaka ne zodhaka rahyo te ja jIva. jyAM lAgaNIo che tyAM AtmA che. jyAM lAgaNI nathI tyAM AtmA nathI. chatAM AtmAmAM lAgaNI nathI, jene lAgaNIo thAya che te pudgala che. halanacalana kare, bole, khAya, pIve te cetana nathI paNa jyAM kaMI paNa jJAna che ke ajJAna che, dayA ke lAgaNI che, tyAM AgaLa cetana jIvananI traNe avasthAomAM, are ! anaMtA janma-maraNanI avasthAomAM paNa ajanmA-amara evo AtmA teno te ja, nija svabhAvamAM ja, kAyamano rahe che ! janme ya pudgala sAthe potAne bhavobhavanA sathavArA karavA paDyA ! e "roMga bIlipha gaI ke thaI gayo pote svataMtra ! saMpUrNa svataMtra !!! bAkI nathI coMTyuM pudgala AtmAne ke nathI AtmA pudgalane coMTyo ! pudgala eTale paramANu tattva ne AtmatattvanA saMyoge 'vizeSa pariNAme utpanna thatAM prathama aham, krodha, mAna, mAyA, lobha e vyatireka guNovALI prakRti utpanna thaI ne saMsAra sarjAyo ! AmAM "mULa AtmA' saMpUrNapaNe akriya che. pudgala sakriya hovAthI ane ajJAnatAne kAraNe AtmAnA kartApaNAnI bhrAMti utpanna karAve che ! A prakRtinI sAMkaLIe banyA paramAtmA baMdIvAna ! paNa jyAM baMdhana che tyAM mokSa paNa che. ajJAnabhAve, bhrAMtabhAve baMdhana ne jJAnabhAve mukti ! kartApaNAnI, potAnA svarUpa vizenI bhrAMti tUTe tyAre koI karmano kartA pote raheto nathI, 'pote paramAtmA ja che tenuM bhAna niraMtara varta che ne sarva rIte saMpUrNa svataMtra, mukta bane che ! janma-maraNanuM mULa kAraNa ajJAna che, ne jJAnathI chUTakAro che, AvAgamana janma-maraNa ahaMkArane che, yoni prApti "sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa'ne AdhIna che, emAM koInI svataMtratA nathI, bhagavAnanI paNa nahIM ! AropitabhAva-saMsArIbhAvane laIne kAraNa zarIra utpanna thayA bAda bIjA pArlAmenTarI membaro bhegA thaI 'rijhalTa' lAve che. jethI 'iphekTa boDI' thAya che. pArlAmenTamAM TharAvo thayA bAda membaro cAlyA jAya che ! ne TharAvo rahI jAya che, e TharAvo eka pachI eka rUpakamAM AvyA kare che ! sthULadehathI AtmA chUTe tyAre AtmAnI sAthe sUkSmadeha. kAraNa ke deha ne krodha-mAna-mAyA-lobha jAya che. kAraNadeha AvatA bhave kAryadeha bane che. karmanI silaka hoya tyAM sudhI ja tejasa zarIra sAthe hoya, eTale che. AtmAnuM sthAna AkhA dehamAM vyApta che. jayAM du:khanuM saMvedana che tyAM AtmA che. mAtra nakhamAM ne vALamAM ja AtmA nathI. hRdayamAM to sthULa mananuM sthAna che. jyAre sUkSma mana e banne bhRkuTInI vacce aDhI ica aMdara che. AtmAnA saMkoca-vikAsazIla svabhAvane kAraNe dehanuM koI paNa Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke Akho avatAra sAthe rahe ane te mokSa thatAM sudhI AtmAnI sAthe ne sAthe ja hoya che ! 'DiscArjamAM to svataMtratA na ja hoya, paNa 'cArja'mAM ya AtmAnI svataMtra zakti nathI, 'DiscArjanA dhakkAthI navuM cArja thaI jAya che, ajJAnatAne kAraNe. gatabhavamAM karmonuM 'cArjiMga' yojanA rUpe hoya che, je A bhavamAM rUpaka rUpe, 'DiscArja rUpe hoya che. yojanArUpa hoya tyAM sudhI ja temAM pheraphAra zakya bane. rUpakamAM AvyA bAda e azakya ja che. A bhavano pheraphAra AvatA bhave phaLe ne Ayojana ja aTake eTale AtyaMtika mukti maLe ! ekendriyathI manuSyagatinuM 'ivolyuzananI thiyarI' pramANe vAjabI che. paNa manuSyamAM AvyA bAda, ahaMkAranI Doka UMcI thAya che, kartA banI 'kreDITa-DebITa' karato thAya che, manuSya jIvanamAM vartelI vRttio-pAzavI, mAnavI, rAkSasI ke daivI vRttione pariNAme caturgatinAM dvAra khullAM thAya che. eka phero manuSya thayA bAda, bahu tyAre ATha bhava anya yonimAM bhaTakI 'belensa' pUruM karI pAcho manuSyamAM ja Ave che, bhaTakAmaNanI aTakAyata to AtmajJAna pachI ja bane ! AtmajJAna thayA pachInI gatio kramabaddha vahe che, tema na thAya to to badhuM niyatine AdhIna ja gaNAya ne ?! jIvano manuSyagatimAM prathamavAra AvavAno kALa nizcita che, paNa manuSyagati pachI ahaMkAra Ubho thavAthI gUMcavADo Ubho thAya, pariNAme caturgatimAM bhaTake che. game tevA saMjogonI bhIDamAM pote, ahaMkArane muktinI dizAmAM ja vALe to mokSa maLe paNa ahaMkArane vALavo sahelo nathI, eTale manuSyamAM AvyA pachI mokSe javAno kALa nizcita nathI, e to samyadraSTi thAya tyAra bAda ja mokSe javAno kALa nakkI bane. A to lokasaMjJA pramANe cAlI saMsAra tarapha vahana karyuM jAya che. 'jJAnI puruSa' pAmya, jJAnInI saMjJA pramANe pravarte to mokSane pAme ! sUryanA saMyogathI paDachAyo utpanna thAya, arisAnA saMyogathI pratibiMba UbhuM thAya, temAM sUryanuM ke arisAnuM kartApaNuM keTaluM ? paDachAyAne ke pratibiMbane joIne mAtra 'bIlipha' badalAI che ke 'mane' A zuM thaI gayuM ?!!! 'roMga bIlipha' besavAthI aham ane buddhinI utpatti thaI, jenA AdhAre prakRtinI pravartanA baMdhAI. vAstavikatAmAM "muLa lAITa" ke jenAM prakAzathI aham ane buddhi prakAzita thaI prakRtine prakAzamAna karatAM thayAM, te 'mULa lAITa' taraphanI draSTi, tenuM bhAna UDI javAthI 'mULa lAITa" upara paDado paDyo, bhrAMtino ! ne prakRtinA cenacALAne 'potAnA" ja cenacALA mAnI 'pote paramAtmapadathI paravArI jaIne 'pote prakRti svarUpe varyo !!jema arIsAnI cakalIne bIjI sAcI cakalI mAnI mULa cakalI cAMco mAra mAra kare tema stone ! kevI phasAmaNa ?!!! saMyogomAM khuda paramAtmAnI kevI sapaDAmaNa ?!!! tema chatAM ya paramAtmA to nija svabhAvamAM trikAlA-bAdhitapaNe ja rahyA che. saMyogonA dabANathI AtmAno jJAna paryAya vibhAvika thayo che. mULa AtmA nahi. vibhAvadazAmAM jevuM kamyuM tevuM pudgala paNa vibhAvika thayuM, pariNAme mana, vacana, kAyA, ghaDAyAM ne 'vyavasthita'nA niyamamAM sapaDAyA ! tethI ja to A guhyatama vijJAnanA jJAtA evAM 'jJAnI puSa'nA saMyogathI potAnuM "muLa lAITa' eka phero draSTimAM AvI javAthI muktipadane 'pote' pAme che !!! jema gajasukumArane sasarAjIe mAthe saLagatI sagaDInI pAghaDI baMdhAvI te ghaDIe neminAtha bhagavAne dekhADelA. mULa lAITamAM pote rahyA ne A saMyogane zeya tarIke jJAnamAM joyo ne mokSane pAmyA ! | nijasvarUpanI ne kartAsvarUpanI roMga bIliphathI rAga-dveSa utpanna thavAne kAraNe AvatAM bhava mATe mana-vacana-kAyAnI traNa beTarIo 'cArjane bhaje che ane jUnI traNa beTarIo svAbhAvika paNe 'DiscArjane bhaje che. 'jJAnIkRpAthI 'rAITa bilIpha bese, to pote mukti pAme ! AtmAnA Adi ke aMtanA vikalpo zamAvavA jJAnIo AtmAne anAdi anaMta kahI chUTI gayA ! kAraNa ke sanAtana vastunI Adi ke aMta ke vadhaghaTa te kevI ? ene AvAgamana kyAMthI ? goLAkAranI zarUAta kaI ? Adi ja nathI ene banAvAya kema ? bAkI bananAra ne banAvanAra Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banne vinAzI ja hoya. dareka vastu, jagata svayaM, svabhAvathI ja vahana karI rahyuM hovAthI samasaraNa mArgamAM jeTalAM jIvo siddhakSetramAM jAya che, teTalAM ja jIvo avyavahAra rAzimAMthI vyavahAra rAzimAM praveze che, jenAM thakI vyavahAranI akabaMdhatA jaLavAya che. jo eka paNa jIva khUTe to kudaratanuM plAniMga paDI bhAMge ne Aje caMdra to kAle sUrya gerahAjara thaI jAya ! vastI vadhArA ke ghaTADAnI hada kudaratanA hAni-vRddhinA aphara niyamanI bahAra jaI ja nA zake ! AtmA svabhAvathI ja mokSagAmI che, vacce DakhoDakhala nA thAya to ! zubha vicArothI halakAM paramANuo grahAya che jethI AtmAnuM urdhvagamana thAya che ne bhAre ne bhArekhama paramANuo prahAvAthI vanaspatikAya sudhI pahoMcI - jyAM nALIyerI, kerI ke rAyaNAmAM pravezI, kIdhalAM prapaMconuM lokonuM AjIvana mIThAM madhurAM phaLa ApI, RNamukta, karmamukta bane che ! ane aMte zuddhAtmA thayA pachI svabhAvamAM rahIne tema ja pudgala prasaMgano pUrNapaNe nikAla thatAM, mokSe javAya. A vaijJAnika niyamomAM koInuM kaMI svataMtra calaNa nathI ! jagatamAM bhAsatuM bhinnatva bhrAMtine kAraNe, avasthAe karIne che, buddhinI-DIgrI draSTie jovAthI ! mULa tatve karIne senTaramAM jovAthI abhinnatA che, e ja paramAtma darzana che !!! jJAnI 'jema che tema' joIne bole. je 'che" tene 'nathI" nA kahe ne je 'nathI' tene 'che' nA kahe. vItarAgoe sanAtana tattvonAM guNo utpA, vyaya ne dhrauva-emAM utpanna thavuM ne vinAza thavuM e vastunA paryAyonuM ane sthira rahevuM, e vastunA guNane kahyuM. jenA sthULa rUpakomAM lokoe brahmA, viSNu ne maheza mAnyA ne temanI mUrtio mUkI !!! are, gItAnI, gAyatrInI paNa mUrtio mUkI !!! gItAmAM zrIkRSNa kahelA aMtaraAzayane sUkSmatamamAM bhajavAne badale sthaLa mUrti bhajI ! gAyatrInA maMtrane japavAne badale mUrtimAM saMtoSAyA !! vAtanuM vaijJAnika hArda visarAyuM ne jADuM kaMtAyuM ! brahmA, viSNu ne mahezanI mUrtione sattva, rajo ne tamo guNanA pratIkarUpe mukI che. rUpakomAM satyatAnI ADagalImAM aTavAI javA karatAM pAchA potAne ghera vaLI javuM uttama ! avaLI dizAmAM pUrapATa vege pravahana karatAM lokone jJAnI sAcI dizAe vALe che te ya nimittabhAve, kartAbhAve nahIM ! satyanuM zodhana to nirAgrahanAthI ja thAya. Agraha e ahaMkAra che. huM caMdulAla, Ano kAko, Ano mAmo... A 'rileTiva' satya 'riyalamAM to asatya Thare che ! jJAnI haMmezAM vAstavikatA ja 'opana' kare, koI ene na svIkAre to potAnuM kharuM karAvavA jJAnI sAmAnI sAthe enA pagathiye besI nA rahe. tArI draSTie sAcuM che ! kahIne chUTI jAya ! potAnA paramasatyano paNa Agraha jyAM nathI tyAM saMpUrNa vItarAgata prakaTe che ! ajJAna jANe to jJAna sAme kinAre raheluM jaDI ja jAya. AtmA jANe to pudgala jANI jAya. ne pudgala jANe to AtmA samajI jAya. vedAMtIo pudgalano pAra pAmavAmAM paDyAM ne neti neti kahI aTakayA ! kevaLajJAnIo nija AtmasvarUpa prathama pAmI, zeSa rahyuM e pudgala karIne mukta thayA !!! kharekhara AtmajJAna jANavAnuM nathI. pote potAnA svarUpanuM bhAna thavAnuM che. zabda-AtmA jAye kaMI vaLe nahIM. abhedanuM nirupaNa karAvatAM veda thakI paNa bhedabuddhinuM ja upArjana thAya che, abudhatA pamAya to ja abhedabuddhi phalita thAya, jJAnI puruSe 'veda' e 'thiyareTikala' che, vijJAna e 'prekTikala' che ema kahI dIdhuM. veda buddhigamya jJAna 'inDirekTa' prakAza ne jJAna 'DirekTa' prakAza che ! jyAM na pahoMcyA veda tyAM pahoMcyA 'jJAnI' ! cAra vedo, cAra anuyogo Atmatattvane cIdhe paNa tene pamADI nA zake. zrutavANI cittane nirmaLa banAve, jJAnano uttama adhikArI banAve. paNa mULa vastuno sAkSAtkAra to asAdhAraNa kAraNarUpa jJAnI puruSa emanI saMjJAthI karAve ! tyAM zabdarUpa veda niHzabda AtmAne kema karIne varNave ? veda jJAnasvarUpa ne vattA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijJAnasvarUpa che ! vijJAna to svayaM kriyAkArI hoya, jJAna nahIM ! vettA vedane jANe, veda vettAne nahIM. tamAma darzano, tamAma nayo, tamAma draSTie eka che ne bhinna paNa che. dAdaro eka, paNa pagathiyAM bhinna bhinna !!! kRSNa bhagavAne vedane ya triguNAtmaka kahI dIdhuM ne arjunane AtmA pAmavA vedathI para javA kahyuM ! vedAMta buddhine vadhAranAruM che. paNa vedAMta ne jaina, banne mArge svataMtrapaNe samakita thAya. AtmA nathI daita ke nathI advaita ! AtmA vaitAdvaita che !!! Ataadvaita baMne vikalpo che, jyAre AtmA nirvikalpa che. vaita-advaita baMne dvandra che, AtmA vaMdvAtIta che. saMsArika asaro thAya tyAM sudhI "advaita chuM' evuM manAya ja nahIM. advaita e nirAdhAra ke nirapekSa vastu nathI, dvatanI apekSAe che. 'rileTiva vyupoInTathI AtmA dvatane 'riyala vyupoInTathI advaita che ! mATe "jJAnI'e AtmAne tAdvaita kahyo. "sva" e advaita ne 'parI' e dvata. svamAM ja upayoga rAkhavAthe advita kahevAyuM. deha ane kevaLajJAna bane che tyAM sudhI ja vaitAdvaita pachI mokSamAM koI vizeSaNa rahetuM nathI. advaita svayaM vizeSaNa che. zuM jagata mithyA che ? dADha duHkhe ne AkhI rAta 'mithyA che'nI mALA pheravavAthI zuM duHkha mithyA thAya che ? jagatane mithyA mAnanArA kema rastA para paisA ke potAnI priya poTalI pheMkI detA nathI ?! jagata mithyA nathI ne brahma ya mithyA nathI. jagata 'rileTiva' satya che ke brahma 'riyala' satya che. mULa vastune yathArtha samajavA nA de te mAyA. brahmajJAna e AtmajJAnanuM pravezadvAra che. sAdhano, svarUpanI ekAgratA karAve paNa svarUpanI prApti nahIM. AtmajJAnathI ja svarUpanI prApti thAya. jagatanI vinAzI vastuonI niSThA UThI, avinAzI brahmanI niSThA bese, brahmaniSTha bane, tene brahmajJAna kahyuM. ne AtmaniSTha puruSa te svayaM paramAtmA ja kahevAya ! AtmaniSTha abudha hoya ne brahmaniSThamAM buddhi rahe ! zabdabrahma, nAdabrahma e badhA 'Tarminasa' jatAM vaccenA 'phalega' sTezano che je bahu tyAre ekAgratAmAM rAkhe. ekAgratAthI adhyAtmanI Adi che, chatAM AtmA tenAthI asaMkhya mAIlo dUra che ! zabda sanAtana nahIM paNa be-traNa vastunA saMyogathI utpanna thatI vastu che, asvAbhAvika che. chatAM je zabda anubhava karAve te sAco, paNa aMte to zabdanuM ya avalaMbana chUTe che ne nirAlaMba dazAne pamAya che. brahmamaya sthiti thayA bAda jAgRti pUrNatAe pUge ne jIvamAtramAM zuddha ja bhaLAya. 'ahaM brahmAsmi' emAM potAnI jAtano ahaMkAra che. A ahaMkAra eTale pote jyAM nathI tyAM 'huM 'no Aropa kare che. brahmaprAptinuM pariNAma niraMtara paramAnaMdanuM svasaMvedana ! janakavidehI jevI dazA !! saMsAranA sarva saMyogomAM ya parama asaMgatatAno anubhava !!! brahmaprApti mATe maLa vikSepane athavA to rAga-dveSane kADhavA bhavobhava vRthA phAMphAM mAre che ! kiMtu brahmaprAptinuM bAdhaka-kartA, 'rUTa kojha" ajJAna che, je koI kADhI zakatuM nathI sivAya ke "jJAnI puruSa'! AtmAne AvaranAruM ajJAna che, nahIM ke ahaMkAra ! jJAnanI AMtarika jAgRta draSTi kevI hoya ? prathama vijhanamAM strI, puruSo 'kamplITa' 'nekeDa' dekhAya. dvitIya 'vijhana'mAM tvacArahita kAyA dekhAya ne tRtIya 'vijhana'mAM cIrelo deha, AMtaraDA, mAMsa-hAMDavALo dekhAya !!! ane aMtamAM sarvamAM brahmasvarUpa dekhAya !!!! pachI rAga-dveSa thAya ? jIvamAtramAM cetana tattva raheluM che, je svabhAve karIne eka che, dravya karIne nahIM, dravya karIne to pratyeka cetana bhinna bhinna ne saMpUrNa svataMtra che. sarva AtmAo eka ja hota to rAmacaMdrajI mokSe gayA to badhA jAya ne ?! "ekoham bahusyAma' zuM brahmane evI IcchA thaI zake ? AtmA paramAtmAmAM vilIna thato ja nathI. vilInIkaraNamAM pratyeka AtmAe saMpUrNa potApaNuM. potAnI svataMtratA gumAvI, anyamAM homI devAnI ? jJAnIo jIvamAtramAM saMpUrNa savaMga ne svataMtra rahelAM paramAtmAnAM darzana kare che ! AtmA eka hota to rAmacaMdrajI mokSasukha mANe ne to mahIM duHkha zAne hoya ? AtmA paramAtmAno AvirbhAva hoya Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to pachI duHkhanuM vedana ja nA hoya ne ! AtmA riyala vyupoInTathI nirAkArI ne rileTiva vyupoInTathI sAkArI che. siddhagatimAM AtmA caramazarIranA deha pramANathI 1/3 ghaTI 2/3 jeTalA AkAre rahe che, svabhAve nirAkArI hovA chatAM ! zarUAtamAM niraMjana-nirAkAra bhagavAnanI bhajanA to manuSya dehamAM je pragaTyA che evAM 'jJAnI puruSa' ke je sAkArI bhagavAna ja kahevAya enI bhajanA thakI thAya ne pariNAme nirAkAra bhagavAna oLakhAya ! jyAM anaMtu jJAna, anaMtu darzana, anaMta sukha, anaMti zakti che, anaMtA guNonA dhartA, are je, svayaM paramAtmA ja che evA AtmAne nirguNa kema kahevAya ? nirguNa kahevAthI emanA anaMtA guNonI bhajanA, ne te dvArA tenI prAptithI sadA mATe vaMcita nA rahevAya ? paramAtmAnI prApti to temanA guNonI bhajanAthI ja thAya che ne ! AtmA prakRtinA guNe karIne nirguNa ne svaguNothI bharapUra che. prakRtino eka paNa guNa AtmAmAM pravezyo nathI, AtmAno eka paNa guNa prakRtimAM pravezyo nathI. prAkRta guNomAM kyAre ya bheLaseLIyo banyo nathI evo AtmA niraMtara nirbheLa ja che ! AtmA jJAnavALo nahIM balka jJAnasvarUpa ja che, prakAzasvarUpe che, e prakAzanA AdhAre ja potAne badhAM joyo jaNAya che ne drazyo dekhAya che. AtmA sarvavyApI che e kaI apekSAe ? jAya che ? Ama AtmA cetanarUpe nahIM paNa svabhAvarUpe sarvavyApI che ! bhagavAna pratyeka jIvamAM prakAzarUpe rahelAM che. paNa jIva draSTigocara thAya tyAre temanI mahIM bhagavAnanAM divyacakSuthI darzana thAya. prabhu kriecaramAM che, kriyezanamAM nathI. paNa te AvarAyelA che. je bhAga nirAvaraNo thAya te dizAmAM jJAna khulluM thAya, je vyavahAramAM vakIla, DaoNkTara svarUpe pragaTa thAya. eka AtmAmAM AkhA brahmAMDane prakAzavAnI zakti che, karmarajathI saMpUrNapaNe nivarte to ! paramAtmA sarvAza ne pote teno aMza, A bhrAmaka mAnyatAne UDADatAM jJAnI sacoTa samaja pragaTAve che ke, AtmAo anaMta che, svataMtra che. rUpInA TUkaDA paDe, arUpInA kema karIne paDe ? aMza thayA bAda saMdhAIne savaoNza zIdane thAya ? bhagavAna te kaMI TUkaDA thAya ?! sUrya kiraNa nA thaI jAya ne kiraNa kyAre ya sUrya nA thaI zake !!! sanAtana tattva sadA avibhAjya ja hoya. jeTalA aMza AvaraNa haThe, teTaluM AMzika jJAna pragaTa thAya. sarva pradezonA AvaraNo khUle tyAM paramAtmA sarvAza svarUpe prakAzamAna thAya !!! AtmAno prakAza sarvavyApI che, nahIM ke AtmA pote ! A balbanuM lAITa AkhI rUmane prakAzamAna kare che, vyApta kare che paNa balba AkhA rUmamAM nathI, e to enI jagyAe ja che. phakta chellA avatAramAM, carama zarIramAM jyAre AtmA paramAtmA thaI saMpUrNa nirAvaraNo thaI, siddhapadamAM praveze che tyAre prameya AkhuM brahmAMDa bane che, AkhA brahmAMDamAM paramAtmAno prakAza vyApI jAya che. khUbI eTalI ja ke A prakAzamAM taratamatA kyAM ya nathI hotI ! paramAtmA sarva ThekANe hoya, kaNa kaNamAM hoya to temane khoLavApaNuM ja kyAM rahyuM ? ApaNI mahIM rahelo AtmA kyAM kaze vyApavA khaMDa : 2 huM koNa chuM?" jANavuM kaI rIte ? AtmA-paramAtmA, bahma-parabrahma, jIva-ziva, Izvara-paramezvara, A badhA paryAyavAcaka zabda che. paryAya parivartana pAmatA dazAphera vartAya che, paNa muLa 'vastu'mAM phera thato nathI. dazAre gharamAM dhaNI, dukAne zeTha ne korTamAM vakIla ! paNa hoya eno e ja 'pote' badhe !!! jIva ane zivamAM bheda zuM ? pote ja ziva che paNa potAne paDI gaI bhrAMti ne banI beTho jIva ! A judApaNAnI bhrAMti tUTI ne e bheda tUTyo ke thaI gayA jIva-ziva abheda ! jIvana jIvavA-maravAnuM to tyAM sudhI ke saMsArI dazAne potAnI manAya ! jIvavA-maravAnuM miTyuM e ziva-AtmA, jIva karma sahita ne AtmA karma rahita. paNa bannemAM eno e ja AtmA ! kartA-bhoktA e Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmadazAmAM che temanuM jJAna-darzana pAmavAthI aMtarAtmadazA pamAya. pachI aMtarAtmA paramAtmAne jue ne te rUpa thato jAya ! "pote paramAtmA che' e pratItimAMthI have jJAnabhAve abheda thAya che. vastutvanI bhajanAthI pUrNatva saheje sadhAya che. ane jyAre saMsArano saMpUrNa nikAla thaI jAya tyAre thaI jAya phUla gavarnamenTa, tyAre thayA saMpUrNa paramAtmA !!! jIva ne akartA-abhoktA e AtmA ! jyAM sudhI 'tame bhagavAna" ne " tamAro bhakta' tyAM sudhI judAI ! 'huM pote ja paramAtmA chuM' e bhAna thAya tyAre bheda nA rahe, ne thaI gayo vItarAga ! nirbhaya !! ne mahAmukta !!! Izvara ane paramezvara - emAM Izvara rAga-dveSavALo, kartApaNAnA ahaMkAra sahita, vinAzI vastuomAM mUchavALo ne paramezvara eTale vItarAga-akartA, potAnA avinAzI padane ja bhaje te ! chatAM Izvarapada e to vibhUtisvarUpa che ! ArtadhyAna ne raudradhyAnathI nivRtti, e vItarAgatvanI prathama kaDI. 'huM caMdulAla chuM' bolavAmAM vAMdho nathI, paNa tevI bIlipha vartavI nA joIe ! paramAtmA dazA pAmavAnA paMthamAM AvatA "mAIlasTona'nI pahecAna pathikane paMthanI pUrepUrI 'sikyaoNriTI' karAvatI jAya che. bhautika sukhonI vAMchanA che, vRttio bhautika sukha zodhavAmAM ja bhaTake che tyAM sudhI bahirmukhI AtmA-mUDhAtmA che. mUDhAtmadazAmAM jIvAtmAne mAtra astitvanuM ja bhAna hoya che, pudgala vaLagaNAne mAtra potAnuM ja svarUpa manAya che, e prathama eMdhANa ! dvitIya eMdhANamAM mUDhAtmAmAMthI aMtarAtmadazAmAM Ave tyAre vRttio je bahAra bhaTakatI hatI te nijaghera pAchI vALavA mAMDe che. mUDhAtmAne 'jJAnI puruSa' nimittabhAve pratIti karAvaDAve ke pudgala vaLagaNA potAnI nathI, pote to paramAtmA ja che, tyAre 'huM'paNuM paramAtmAmAM prathama pratItibhAve abheda thAya che. have astitvanuM ja nahIM, paNa tene vastutvanuM, eTale ke "huM koNa chuM'nuM bhAna thAya che. A aMtarAtmadazA eTale "InTrIma gavarnamenTanI sthApanA. InTrIma gavarnamenTa'ne be kArya karavAnAM. vyavahAranA udayamAM temAM upayoga rAkhI vyavahArano samabhAve nikAla karavAno ne navarAzanA samayamAM Atma-upayogamAM rahevAnuM. A aMtarAtmadazAmAM AvatAM pote amuka aMze svataMtra bane che ane amuka aMze parataMtra bane che. chatAM paramAtmadazA tarapha pragati sadhAtI rahe che, sadhAtI ja rahe che. "jJAnI puruSa' ke je kevaLI dazAmAM AtmA paramAtmA ja che. zabdarUpanA avalaMbanamAM hoya tyAM sudhI aMtarAtmA ne bhrAMtadazAmAM mUDhAtmA ! huM, bAvo, maMgaLadAsa !! eno e ja "huM" traNevamAM ! je saMpurNa vItarAga thaI gayA te paramAtmA ! vItarAga thavAnI draSTi jeNe vedI che te aMtarAtmA, ne bhautika sukhomAM rata rahI rAga-dveSa karyA kare te mUDhAtmA !! A jagatathI AtyaMtika mukti pAmelA, siddhalokamAM birAjelA pratyeka siddhAtmA, nija nijanAM svataMtra svAbhAvika sukhamAM, nijasthitimAM ja hoya che ! tyAM nathI koI uparI ke nathI koI 'aMDarahenDa' ! siddhAtmAo svabhAve eka ja, jJAna-darzana rUpa che. tyAM cAritra nathI. tyAM nathI koI mikenikala kriyA ke nathI tyAM dula paramANu. brahmAMDanI dhAra para tenuM sthAna che. tyAM koI koIne koI koInI asara nathI temaja bIjA kSetrone ya temanI asara nathI jatI. siddho ApaNane koI helpa nA kare, mAtra tyAM pahoMcavAno ApaNo dhyeya che mATe 'namo siddhANaM' ApaNe bhajIe chIe ! A lAITa jo cetana hotane to rUmanI dareka vastune joyA ja karata ! tema siddha brahmAMDanA pratyeka zeyane prakAze che ! mokSa eTale sva-guNadharmamAM pariNamavuM, sva-svabhAvamAM pariNamavuM, niraMtara potAnA svAbhAvika sukhamAM ja rahevuM te ! mokSa kono? je baMdhAyelo che teno ! baMdhAyo che koNa? je bhogave che te. bhogave che koNa ? ahaMkAra !!! mokSa pAmavAno bhAve ya je baMdhAyo che teno che, AtmAno nathI, AtmA to vAstavikatAmAM mukta ja che, e kartA nathI, bhoktA ya nathI. A to ahaMkAra ja mokSa khoLe che. saMsAramAM kazo svAda nA rahyo tyAre mokSa khoLavA nIkaLyo che ! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanano dhyeya to mokSano ja ghaTe - e hetu atyaMta majabUta haze te avazya tene pAmaze. A dhyeyane bAdhaka moha che. moha utare tyAre saMsArano kaMTALo Ave eTale mokSamArganuM zodhana kare ! AtmadazA prApta thatAM sudhI ja vicAra dazAnI ne te paNa jJAnAMkSepakavaMta vicAronI jarUra, je Atmadarzanane kaMIka pamADe, pachI to vicArathI paranI dazA che ! ajJAnadazAmAM AtmanirIkSaNa thAya che te ahaMkArathI thAya che ne AtmA to ahaMkAranI pAra che ! krodha-mAna-mAyA-lobhanA paramANu mAtrathI vizuddhine pAmI saMpUrNa zuddhatAne ahaMkAra pAme, tyAre te "zuddhAtmA'mAM ekAkAra thaI jAya evo e kramikamArga che ! jyAre 'akramamArga'mAM 'jJAnIpuruSa' 'DirekTa' ja zuddhAtmapada ke je acaLapada che, daraasala, nirlepa che, te pada ja prApta karAve che !!! potAnuM svarUpa zuddhAtmA che, deha nahIM, te 'riyalAIjha' thAya ke dehAdhyAsa miTe, ahaMkAra ne mamatA jAya. dehAdhyAsI dehAdhyAsIthI choDAvI nA zake, dehAdhyAsathI rahita evA "jJAnI puruSa' ja choDAve. A deha, mana, vANI, Adi 'huM chuM evo anubhava varte te dehAdhyAsa, ne AtmAnubhava pachI A anubhava jAya ne AtmAno anubhava varte. deha sAthe je tanmayAkAra thAya che te mULa AtmA nahIM, mAnelo AtmA eTale ke vyavahAra AtmA che. aMdarathI 'A tAruM khoTuM che' evuM ja bole che te AtmA nahIM paNa vyAvahArika jJAna je je jANyuM tenA AdhAre TeparekarDa thayelI, te bole che ! A badhuM ja AMkha (kemerA), kAna (risIvara), vANI (TeparekarDa), magaja (mazInanuM heDa) tema ja khAya, pIve, bole, cAle e badhuM 'mikenikala' che. 'huM pApI chuM, huM tapasvI chuM, huM zAstrajJAnI chuM', evuM mAne che, agara to devadarzana, dharmadhyAna, japa tapAdi ja kare che, tene ya 'jJAnI'e 'mikenikala AtmA kare che" ema kahI dIdhuM !!! jagatanI mAnyatAmAM je AtmA che, jene e sthira karavA jAya che, e sacara, 'mikenikala AtmA' che ne daraasala AtmA to acaLa che, jJAyaka svabhAvano che. mAnyatA ja mULamAM bhUla bharelI che. sacara vibhAgamAM rahIne acaLa AtmAne khoLavA jatAM prApti sacarAtmAnI ja thAya ne ! 'mikenikala AtmA' ke je svayaM caMcaLa che, kriyAzIla che, tene jagata sthira karavA jAya to te kaI rIte thAya ?! acaLa pratyenI draSTi ja svAbhAvika acaLatAne pamADe che. 'mikenikala AtmAne daraasala AtmA svabhAve karIne bhinna che te bhinnatvanuM bhAna, te pratyenI draSTi 'jJAnI' viNa koNa samajAve, koNa karAve ? daraasala AtmA to kevaLajJAna svarUpe che, kevaLa prakAzaka rUpe che, anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtazakti, anaMta sukhadhAma, anaMtA guNothI bharapUra evuM cetana che e to !!! saMsAramAM jenI ramaNatA che e daraasala AtmA na hoya. rAgaSa che. pariNAma pravarte tyAM lagI zuddhAtmapadanI prApti paNa nathI ! cetananA sparzathI mAyAvI zaktinI utpatti thaI, je brAMta cetana che. nikSetana-cetana eTale bAhya badhAM ja lakSaNo cetananAM bhAse, paNa kharekhara te cetana nathI. mULa cetana to mahIM che ne upara nicetana-cetananuM paDa che, nitana-cetanane ja 'mikenikala cetana" kahyuM ! mizracetana-zAnIno maulika zabda zuM sUcave che ke avasthAmAM tanmayAkAra thAya tyArathI mizracetana thavA mAMDe. te pachI bIjA avatAramAM paripakava thaI rUpakamAM Ave, DiscArjanI prakriyA zarU thAya tyAre 'mikenikala cetana" kahevAya ! 'riyala AtmA' ke 'rileTiva AtmA' e anukrame zAzvat ne azAzvat guNothI parakhAya. 'riyala'nuM 'riyalAIjha' thAya nahIM tyAM sudhI 'rileTIva AtmA'ne ja 'riyala AtmA' manAya che, bhrAMtine kAraNe ! e bhrAMti vaijJAnika kAraNothI ja utpanna thAya che. bhrAMtithI jANanAro ne karanAro, avinAzI ne vinAzI eka rUpe ja varte. 'jJAnI puruSa' bhrAMti toDI Ape ne 'riyala' ane 'rileTiva'nI vacce 'lAIna opha DimArkezana' nAkhI Ape tyAre Atmadarzana ke je guptasvarUpa che, jenA sivAya jagatamAM anya koI adbhuta darzana nathI, te lAdhe ! pachI to pote kSetrajJa rahI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parakSetranI pratyeka kriyAne jANyA kare. svakSetra cukyA ke kSetrAkAra thaI gayA! "paramenanTa' hoya te ja 'TempararI'ne 'TempararI' kahI zake, pote paramenanTa' ja che paNa enuM bhAna thAya to ! pratyekanuM vyaktitva juduM jaNAvAnuM kAraNa, pratyeka vyakti dravya-kSetrakALa ne bhAvane AdhIna che ! paNa AmAM kSetra badalAya che, ekanA kSetramAM bIjo Ave tyAre kALa badalAI gayelo hoya, tenA AdhAre bhAva badalAI gayo hoya eTale dravya paNa badalAI gayeluM hoya che ! bahAranA badhA saMyogo badalAtA hovA chatAM AtmA svarUpamAM kaMI paNa badala thatI nathI. AtmA traNe kALa zuddha svarUpamAM ja hoya che, mAtra AvaraNane kAraNe vAstavikatA draSTimAM AvatI aTake che. eka phero draSTi zuddha thaI jAya pachI azuddhine sthAna nathI, ahaMkAra che tyAM sudhI avaLI draSTi thavAnuM kAraNa che. chatAM A sarva parivartanAmAM nizcaya AtmA udAsInabhAve, zuddhatvamAM ja rahyo che tathA enA paryAya paNa zuddha che. vyavahAra AtmAne zuddha ke azuddha paryAya che. vyavahAra satyanA AgrahathI pharI vyavahAra AtmA Ubho thAya. "jJAnI" nA maLe to bagaDelA vyavahArane zubha karavAno ne jJAnI maLe to vyavahArane zuddha ja karI levAno ! vyavahAramAM 'pote' hoya to 'vyavahAra AtmA' ne 'nizcaya'mAM 'pote' rahe to 'nizcaya AtmA'! paNa mULa badhAmAM 'pote' ne 'pote' che. jagatanuM adhiSThAna zuM? ene "ekjhakTa' rIte khulluM karyuM hoya to saMpUjya zrI dAdAzrIe ! jagatanuM adhiSThAna 'pratiSThita AtmA' che ! mULa AtmA to AmAM saMpUrNa akartAbhAve, udAsInabhAve ja rahelo che. mAtra darzanazakti AvarAyAthI, vibhAvika draSTi thavAthI jagata UbhuM thaI gayuM che ! mULa nizcaya AtmA che te zuddhAtmA ane vyavahAramAM mAnelo AtmA te pratiSThita AtmA. 'huM caMdulAla chuM', 'Ano mAmo chuM, Ano kAko chuM' ema 'roMga bIlipha thI pratiSThA karavAthI pratiSThita pUtaLuM UbhuM thaI gayuM, je phaLa ApyA ja kare. phaLa cAkhatI vakhate ajJAnatAthI pharI pAchI navI pratiSThA kare, ne ema sAyakala cAlyA ja kare. dArUnA amalamAM mANasa vAstavikatAne visarI 'huM rAjA chuM' ema bolavA mAMDe tema ahaMkAranA amalamAM 'huM caMdulAla chuM, Ano dhaNI chuM, bApa chuM....' evuM jAtajAtanuM bole che ! vAstavika rIte to pote paramAtmA ja che, caudalokano dhaNI che paNa "roMga bIlipha'thI pote bAIno dhaNI thaI bese che ne potAnuM pada khoI bese che, 'jJAnI puruSa' ene nijapadanuM bhAna karAve, ahaMkAra nirmULa kare, pAchalI sarva bhrAMta asaro bhUMsAya tyAre ene pUrNapada prApta thAya che ! bAkI ahaMkAra che tyAM sudhI buddhinA 'vijhane" dekhAya che, ne AtmAnuM kartA-bhoktApaNuM manAya che. jJAna karIne jovAthI "AtmA kaMI ja karato nathI" e 'phITa thAya che. 'roMga bIlipha' UDI jAya to vAstavikatA drazyamAna thAya. badalAyelI 'bIlipha' ja saMsAra upArjananuM, prakRtinI utpattinuM kAraNa che. daraasala AtmA AmAM sadAkALa asaMganirlepa ja rahyo che ! 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansathI prakRti UbhI thAya che temAM koInuM kartApaNuM nathI. prakRti 'IphekTiva che ane tenI asara potAne thAya che, paNa te 'roMga bIlipho' beThelI che tyAM sudhI ! | rAITa bIliphathI "roMga bIliphano cheda UDe ne 'rAITa bIliphano to potAnI meLe ja khudase khudano cheda thaI jAya che ane e ja AvAM kaLikALe paNa mukti kAje akrama vijJAnanI vartamAna 'jJAnI puruSa'nI ajAyaba zodhakhoLa che ! "rAITa bIlipha'mAM varte to svasattAdhArI che ne roMga bIlipha'mAM varte to parasattAdhina che. mithyAdraSTi badhuM avaLuM dekhADe. 'jJAnI puruSa' maLe ne temano satsaMga sAMbhaLavAmAM Ave tyArathI draSTi samyaka thavA mAMDe agara to "jJAnI puruSa'ne prArthanA karI ApaNI draSTi badalAvI levI. eka vakhata draSTi badalAya pachI bhagavAna thato jAya ! zubhAzubha dharmamAM satyAsatyane sthAne che. satya para rAgane asatya para tiraskAra e pAmavAnI rIta che. zuddhadharmamAM, AtmadharmamAM tene sthAna nathI. Atmadharma to rAga-dveSathI parano, vItarAgatAno che. draSTiviSathI rAga-dveSa thAya. je draSTi vinAzI vastuo tarapha hatI tene "jJAnI puruSa" avinAzI tarapha vaLI Ape, badalI Ape. pachI 'Atmavat sarva bhUteSu dekhAya. AtmasAkSAtkAra ne AtmAnubhavamAM ghaNo phera, anubhava to aMtima Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthiti ne kAyamanI che ne sAkSAtkAramAM mAtra AtmAnI pratIti bese. AtmAnubhava thayA pachI cAritramAM Avyo, te vartAyo kahevAya. arUpI AtmA, eno sAkSAtkAra karanAro ya arUpI che, eTale svabhAve svabhAva maLI jAya, ne vRttio nijaghera pAchI vaLe. AtmA 'zuM che' ane 'zuM nathI" e banne jANe tyAre AtmA jANyo kahevAya. ajJAnadazA sAthe "AtmA zuddha-buddha che" evuM nA kahevAya, bahu tyAre dehanI apekSAe azuddha ne AtmAnI apekSAe zuddha che, ema kahevAya. eka phero cAkhyA pachI pAcho kyAre ya nA jAya e AtmAno AnaMda. AvIne cAlyo jAya e manano AnaMda. kaSAyomAM citta paDeluM hoya tyAM sudhI AtmAnubhava azakya che ! niraMtara paramAnaMda sthiti e ja AtmAnubhava. ciMtA-ukaLATa thAya che te paravastumAM, potAmAM nahIM, A bhAna jJAnI karAvI Ape che pachI AtmAne kaMI ja thAya nahIM e draDha pratIti besI jAya che. 'ekkekTa' rIte AtmA prApta thayA pachI mAtra 'DiscArja karma ja rahe che, saMvarapUrvakanI nirjarA ja hoya, pachI baMdha nA paDe. karmanI sattA kyAM sudhI ke jyAM sudhI ene 'potAno' AdhAra apAya, e AdhAra khase to karma 'nyuTrala banI jAya. AdhAra kevI rIte apAya ke kare che udayakarma ne 'meM A kayuM" e ajJAnatAthI ! 'jJAnI puruSa' saMsAranI badhI ja kriyAo karavA chatAM 'huM kaMI ja karato nathI' evAM satata khyAla sahita AtmAmAM rahe che. jyAre ajJAnI 'huM karuM chuM'nA khyAlanI bahAra eka kSaNa nathI hoto ! 'huM zarIra nathI, huM zarIra nathI, huM AtmA chuM, huM AtmA chuM' ema gAyA karavAthI kazuM nA vaLe. e to AtmAno anubhava thavo joIe. AtmajJAna karAvavAnA Aja sudhI je je sAdhano karyo te badhAM baMdhanarUpa thayAM. sasAdhana eTale ke pratyakSa prakaTa 'jJAnI puruSa'nuM sevana thAya to ja chUTakAro thAya ! sAdhano mAtra jJAna sudhI laI jAya, jyAre AtmA to 'vijJAna svarUpa che. AtmA A dehanI, gharonI, lAkha bhIMtonI ya ArapAra jato rahe evo sUkSmattama che. e zI rIte joDe ? game teTalI kaThora tapazcaryA ke sAdhanA kare chatAM AtmasAkSAtkAra thavo kaThina che. aDadhA mAIla sTezana hoya ne pote UMdhe raste bAvIsa mAIla phare temAM vAMka kono ? rasto bhUlyA temAM dehano zuM vAMka ? vAMka badho ajJAnatAno che. AtmAnuM jJAna jJAnI Ape eTaluM ja nahIM paNa sRSTinI sarve gUMconA sarvAgI samAdhAna Ape. jJAnI pAsethI svarUpanuM jJAna prApta karAvavAmAM aMtarAya Ave te 'jJAnI pAsethI jJAna meLavavuM ja che' evAM nizcayathI tuTe agara to jJAnIne vinaMtI kare ke "mArA aMtarAya toDI Apo" to teo toDI Ape. bAkI AtmA prApta karavAnI IcchAvALAne koI pratikULatA Ave nahIM. pratikULatA potAnI ja nabaLAIne kAraNe che. nija gharamAM javAmAM pratikULatA te zI ? jAte AtmAno anubhava karavo hoya to koI khisuM kApe, gALo de, mAra mAre, to te ghaDIe "A mArAM ja karmano udaya che, sAmo to nimitta che, e to mane karmamAMthI mukta kare che ema karIne e nirdoSa dekhAya ne uparathI ene AzIrvAda apAya ne evuM kAyama rahe to AtmA prApta thAya ja. A kALamAM ATaluM jAte thAya evAM potAnAM pUThiyAM nathI hotAM eTale 'jJAnI' pAse eka phero AtmA jAgRta karAvI levAthI pachI pharI AtmA svapnamAM paNa bhUlAya nahIM. AtmAno uddhAra kaI rIte thAya ? mULa AtmAno uddhAra to thaI gayelo ja che. mAtra A mAnelA AtmAno uddhAra karavAno che. te kevI rIte thAya ? 'potAne jyAre ema samaja geDamAM bese ke "mAruM svarUpa to jeNe AtmA jANyo, teNe sarva jANyuM." jene AtmajJAna e kAraNa sarvajJa, kAraNa kevaLajJAnI kahevAya ! AtmajJAnI nirAgrahI, nirahaMkArI hoya. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLajJAna svarUpa che, kevaLadarzana svarUpa che, huM kevaLa cAritramaya chuM' tyAre eno paNa uddhAra thaI jAya. ane A vastu 'jJAnI puruSa' viNa koNa phITa karAve ? 34 AtmA sUkSmatama che, AtmAnA bahAranA pradezo che te sUkSmatara che. paNa vANI sUkSmatara hotI nathI eTale tyAMnuM varNana karatAM 'vANI' aTakI jAya che. tyAM to anubhava ja nIveDo lAve. potemAnelo AtmA je che tenAthI yathArtha AtmA jovA jAya to te kyAMthI jaDe ? indriyadraSTi atIndriyane kaI rIte joI zake ? e to vacce 'jJAnI puruSa' joIe ke je draSTi badalI Ape, tyAre dekhAya. indriyo ema ne ema aMtaramukha thAya nahIM, indriyone vADa nA baMdhAya ! 'jJAnI to pote je padane pAmyA hoya te ja pada ApaNane pamADe. 'jJAnI' maLyuM mokSa mAgI levA jevo kharo. saMpUjaya dAdAzrI pAse je "akrama vijJAna' pragaTa thayuM che te bhrAMtimArgathI haThAvI mokSamArga pUrNa karAvI de che, eTale ke A pUrNavirAma mArga che, alpavirAma mArga nathI. akrama vijJAna to kahe che ke mokSe jatAM saMsAra naDato hota to te koIne mokSe javA ja nA deta ne ? akrama vijJAna thakI Aje mokSa atyaMta sahelAIthI pamAya tema che. e mATe akramajJAnI pAse pahoMcI jAgRtimAM 'parama vinaya' ne 'huM kaMI ja jANato nathI' e bhAvane kema karIne 'A' pAmI jaIe e bhAvanA ja tenI prApti karAve che. bAkI bIjI kazI pAtratA A kALamAM noMdhAtI nathI ne evI koI pAtratA hotI ya nathI. akramajJAnI pAse pahoMcyo te ja pAtratA. jJAnI puruSa', parama pUjya dAdAzrI potAnI bhAvanA chupI rAkhI zakyA nathI, te temanA kAruNyatA sabhara zabdothI khullI thAya che, ke "mAro AIDiyA" evo che ke AkhA jagatamAM 'A' 'vijJAnanI vAta khUNe khUNe pahoMcADavI ane dareka jagyAe zAMti thavI ja joIe. mArI bhAvanA, mArI icchA, je kaho te, mAruM A ja che !!! anukramaNikA khaMDa : 1 AtmA zuM haze ? kevo haze ? AtmA eTale zuM ?! 1 Ayojana pUrvabhava, rUpaka A bhave ! 33 ..... ne TharAvo rahI gayA ! AtmA zuM haze? 1 AtmA saMgAthe... AtmA jAbUvo, 'jJAnI' kanethI ! 2 'artha to, eka avatAranI geraMTI ! AtmAnA astitvanI AzaMkA kone ? 3 brAMti ja janmAve janma-maraNAM ! 37 AtmAnI asti ! kyA lakSaNe ? 5 DiscArja vakhate, ajJAnatAthI 'cArja' ! 38 .... paNa e lakSaNo konA ? 6 "kAraNo' thaye pariNAme paribhramaNa ! 39 ne AtmAsvarUpanAM kyA guNadharmo ?! 7 bhava paribhramaNa bhAMge 'jJAnI' ! sukhano gamo, paNa jIvane ja !! 9 paMcendriyo, eka bhava pUratI ja ! jyAM lAgaNI hoya, tyAM cetana ! 9 sUkSma zarIrano saMbaMdha kyAM sudhI ? 42 ....lAgaNI thAya, te pudgala ! 10 kone konI vaLagaNA? niraMtara 'jANavuM' e caitanya svabhAva ! 10 AtmA zuddha ja ! 'bIlipho' ja 'roMga'! 46 AtmA, kevo anaMta guNadhAma ! 11 sanAtana vastune Avana-jAvana zAM ? 48 e AtmaguNo kyAre pragaTe? 12 jagatanAM sauthI prathama to...! AtmA oLakhAya zI rIte ? 12 saMjogomAM 'bilIphanI AMTI.... jJAnI' paricaye, anaMta zakti vyakta ! 13 AthI 'jJAnIoe kahyuM... paTela" pozI ne 'pote' 'paramAtmA'mAM! 14 sanAtananI zarUAta te zI ? AtmA sAkArI ke nirAkArI ! 15 vyavahAra rAzinI akabaMdha vyavasthA ! AtmA, dehamAM kyAM nathI ? 17 sRSTinA sarjana-samApananI samasyA ! 57 kyAM mAnyatA ane kyAM vAstavikatA !! 20 e 'racanA pote ja 'vijJAna' ! pa9 bhAjana pramANe saMkoca-vikAsa pAme ! 21 rUpI tattvanAM rUpo dIse jaga mAMhI ! 60 mRtyu pachI punaHpraveza zakya ! 22 jyAre jozo tyAre, evuM ne evuM ja... 60 mRtyu eTale zuM? mRtyu pachI zuM? 23 anAdisAMtathI sAdianaMtanI vATe! 61 kudaratanA keTalAya eDajasTamenTa! 25 jagata-svarUpa avasthAonuM rUpAMtara 62 jiMdagInA saravaiyA pramANe gati ! 26 kudaratanuM akaLa plAniMga ! 64 mokSanI jarUra to kone, ke... 28 . aMte to jJAnI saMjJAe ukela 68 AvA rahyA niyama kudaratanA !! 28 mokSaprApti nizcita, kALa anizcita 70 punarjanmano 'prosesa'! kyAM sudhI ? 30 "ahaMkArane vALavo, vItarAgonI rIta ! 71 enI e ja ghaTamALa ! 31 AtmajJAna pachI kramabaddhatA ! 73 'yojanA" thAI, e ja murkha karma ! 32 svabhAve ja UrdhvagAmI ! paNa kyAre ?! 74 - jaya saccidAnaMda Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13) adhogAmI to "ahaMkAra'nA AdhAre ! 74 ajJAne AvayaM brahma ! 123 manuSyapaNA pachI vakragati ! 76 bheda-brahmadarzana Atma darzanano ! 124 ... tyAre mokSe jaze ! 79 paheluM brahmaniSTha ! pachI AtmaniSTha 125 gati bhaTakAmaNano kudaratI kAyado ! 81 brahama to zabdathI ya para rahyo ! 125 bhinnatA bhALI bhrAMtimAM. 81 aho ! aho ! te draSTine !!! 127 jagatalyAnI adbhuta bhAvanA ! 84 svarUpa sadhAya 'jJAnI' sAnnidhya ! 127 tyAre 'jJAna-prakAzamAM Ave ! 86 draSTipherathI dazA phera varta 128 varla'nI vAstavikatA, 'jJAnI" prakAze ! 86 'pote' ziva, paNa bhrAMtithI jIva ! 129 jagate jANelo AtmA to.. 88 'jANakAra ja juduM pADe' vItarAgonI draSTie AtmA to.... 91 jIva AtmA, nathI bhinna ke abhinna! 131 'mizracetana' pachI mikenikala thayuM ! 94 'huM', 'bAvo', 'maMgaLadAsa' IgoIjhama', chatAM sAdhana-svarUpe ! 94 e bhAna ja thavAnI jarUra !! 134 vastutve huM che ? 95 AtmabhAna thayuM, 'pAta' amara !! 135 AtmajJAna jANavAnuM ? ke pachI 96 bhAMti bhAMgye bheda bhUMsAya ? 136 emA sahelI rIta kaMI ? 97 'huM tuM nA bhede, anubhUti heya nA ! 137 saMpUrNa ajJAna jANe to ya AtmA jaDe! 98 .... paNa rasto eka ja che 138 jema che tema' jagata... 98 kartA-bhoktA, e avasthA jIvanI ! 139 veda thIyareTikala, 'vijJAna prekTikla ! 9 virodhAbhAsI vyavasthara virame kyAre ! 140 anivAryatA, 'jJAnI" taNI ! 11 avaLI mAnyatAo, 'jJAnI' choDave ! 141 zabda ane anitya ! 103 bhrAMtinI, keTalI badhI asaro !! 143 sAdhana paNa samAyA vikalpamAM ! 104 'vastu eka, dazAo aneka ! 143 vikalpo cUkAve chellI taka! 105 'mukta puruSa'ne bhaje, to mukta thAya !147 abudha thaye, abheda thavAya ! 106 'dazA phera' thayAnAM lakSaNo ! 147 sa-Iti'to bhedavijJAnathI ja ! 107 'pote potAnI pUrNAhuti, jJAnI nimitte 148 AtmaprApti, konI pAsethI zakya 108 pratIti paramAtmAnI pamADe pUrNatva ! 149 dAdaro eka pagathiyAM aneka !! 110 pratyeka AtmA, svataMtra siddhakSetramAM ya! 150 nata, na aMta, AtmA dvaitAdvaita !!! 110 vAta to vaijJAnika joIza ne ?! 15ra dvita-aMta, banne dvandra !! 113 na thAya AtmAnAM vilinIkaraNa ! 153 atinI anubhUti kyAre ? 114 teja bhaLe tejamAM, to potAnuM zuM rahyuM? 154 dandAtIta thaye advaita ! 115 sanAtana sukhamAM rAcavuM, e ja mokSa ! 155 'satu" pamADavA, kevI kAsasthatA ! 116 siddhagatimAM sukhano svAnubhava ! 156 ekAMta" aMtarAyA AtamajJAna ! 117 svabhAve sarakhAM, paNa astiva nokhAM! 157 brahma satya ne jagate ya satya, paNa.... 118 'vastu-svarUpanAM vibhAjana heya nahIM! 158 vAstavikatA samajavI to paDaze ne ! 120 zuM rUpiyo paI thAya kadI ! 160 satuM prApti pachI, "satya" rahyuM che.... 122 sAcI samaja, sarva vyApakanI ! 161 pramaya pramANe pramAtA-AtmA ! 164 AtmAne baMdhana .. 179 prameya brahmAMDI, pramAtA paramAtmA ! 164 mokSadAtA maLe, maLe mota ! 181 sApekSa draSTie sarva vyApaka ! 165 mokSa pAmavAno bhAva, kono? 182 jagatamAM badhe ja AtmA ! 166 .ne AvAgamana paNa ahaMkArane ja ! 183 'tAdaza" draSTAMtamAM "maulika phoDa' !! 166 duHkha, 'Atma-svarUpane che ja nahIM ! 184 AtmA nirguNa ke anaMta guNadhAma ? 169 dvandroe dIdhAM baMdhana ! nathI nirguNa jagatamAM ko' ! 170 paNa, mokSa sadhAya to kAmanuM ! 187 aMte to prApta guNo ja poSAyA ! 171 sarvAtmAno mokSa !! zuM zakya ! 187 rUpako, laukika ne alaukika draSTie... 172 'namo siddhANaM' bhajavuM dhyeya svarUpe ! 189 mokSa eTale sva-guNadharmamAM pravartanA ! 178 siddha nahIM pravRtti, chatAM 'kriyA'..! 190 'karekTanesa' samajavI 'jJAnI" pAse ! 178 siddhakSetranI kevI abhUtatA !! 191 khaMDa gajabanuM siddhapada, e aMtima lakSa ! 192 huM koNa chuM ?' jANavuM kaI rIte ? have, phero TaLe kema karIne ?! 195 e samajavAnI koziza phaLaze kharI ? 218 TempararI'ne jonAro "paramenanTa' ! 197 A to pArakI TapAla 'pote lIdhI ? 219 'potAnA' guNa kyA ? temAM bhUla !! 200 saMsAramAM "asaMgatatA', kapAthI prApta !219 e guptasvarUpa, adbhUta ! adbhUta !! 201 savagI phoDathI gUMcavADo jAya ! 221 mAnyatAnI ja mULa bhUla... 201 "rIlezana'mAM bhUlyo "pote' potAne ! 221 ... e bhrAMti koNa bhAMge ? 203 badalANI bIlipha 'vastu saMbaMdhamAM ! 221 vinAzI ne avinAzIno bheda 203 mukti mAMge siddhAMtika samaja ! 222 'vinAzI' dharmamAM 'avinAzI'nI bhrAMti 206 sva-svabhAvamAM, vartasamAdhi ! 224 paramAtmA pahoMcADe prakAzane paramAnaMda! 207 AvA kALamAM prayatnothI prApti zakya? 225 svabhAva bhaye, svAbhAvika sukha ! 207 kriyA nahIM, bhAna pheravavAnuM che ! 225 AvuM svarUpa jagatanuM rahyuM ! 209 AtmavikAsamAM nA pratikULatA kadI ! 226 'kartApada' e ja bhrAMti ! - 209 'pratyakSa" pAse, lAbha uThAvI lo ! 226 AtmA suNyo, zraddhayo, jANyo nathI, 210 'samaja' vinA sAdhanA te zuM kare ? 227 adhyAtmanA aMdhakAra ogALa jJAnI ! 211 adhyAtmanA bAdhaka kAraNo ! 227 'jJAnI' vartAva, AtmapariNati ! ra11 jagatanA adhyAtma mArga kyAM ? 228 jJAnopakavaMtu vicAradhArA kAmanI.... 212 pApo baLe ja, lakSa-jAgRti varte !! 231 mokSa' nA vartAve 'mokSadAtA' nahIM ! 214 'ekaDA' vagara zunya sthiti nakAmI ! 232 anAdithI 'svarUpa'-nirdhAramAM ja bhUla 214 "AtmA' to nirIkSakanI ya pele pAra! 234 sahu sAdhana baMdhana banyAM ! 215 anubhUtinI avaLI AMTI ! na miTe 'potAthI' 'potApaNuM' ! 217 mAneluM nahIM, jANeluM joIze ! 236 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'jJAnI' vinA koTi upAya paNa vyartha! 239 kartAbhAva vartya karma baMdhana ! zuddha, azuddha-kaI apekSAe ?! 240 'zuM che' jANyuM (!) paNa.... 242'zuM nathI-jANavuM kaI rIte ? !! 243 244 jagatamAM 'cetana' jaNAya kyAre ? dehAdhyAsa chUTale AtmAnubhava ! ohoho ! AtmajJAnanI adbhutatA e jANanAro, kevoka te jabaro !! arUpIne arUpIno sAkSAtkAra ! anubhava judo ! sAkSAtkAra juduM ! 'anubhavI' ja karAve, AtmAnubhava nA Take to AtmAnubhava nahIM ! anubhava pachI varte cAritra ! 'zuddhasvarUpa'nI prApti 'huM' ne ja ajJAna che, tyAM sudhI ja ahaMkAra sarva anubhavothI nyAro, AtmAnubhava! vAta geDamAM Ave tyAM... ! AtmajJAna 'jJAnI' kanethI... 245 246 246 'vastu' 'prApti'nI pratitI baMdhAyA, bilIpha thakI..... 246 247 247 248 248 249 268 269 271 272 'akramamArge' 'lIphaTa'mAM laherathI mokSa! 273 jJAnI pAse pahoMcyo te ja pAtratA ! 274 jijJAsu vRtti to vAve 'vastu'ne ! 274 akrama mArganI advitIya siddhio !!! 277 aho ! AtmA jANavo eTale to.... 277 'jJAnI'nAM bhedajJAnathI jaNAya 238 vItarAga draSTie, vilaya thAya saMsAra 278 draSTi badalAyA vinA badhuM vyartha ! 280 'jJAnI' kRpA thakI draSTi badalAya ! 282 indriyo aMtaramukha ke AtmarUpa... ! 283 ...e badhI 'mIkenikala eDajasTamenTa' ! 283 250 283 287 badhI 'asaro'nuM 'ahaMkAra' ja kAraNa ! 285 252 zuddhatAnI zaMkA zame zI rIte ? 253 'darzana' badalAyuM, 'AtmA' nahIM ! 253. niveDonI rIti nokhI !! 256 'jJAna' to kare 'opana' hakIkta ! 257 saMsAra kALamAM, amala ajJAnatAno ! 291 258'karmano kartA' koNa ? 288 289 295 296 298 299 aMte AtmarUpa thaye ja mukti deha chUTe, paNa 'bilIpha' nA chUTe ! bilIpha badalAya, karmo chUTe ! "bilIphathI" bilIphano cheda ! nirAlaMbanI draSTie 'vastutvano siddhAMta! 258 azuddhatAnI utpatti konAmAM ! jJAna-prayoga, AtmA-anAtmA bhinna ! 259 .....manAyo 'nizcaya AtmA' ! jJAnaprApti, bhAvanAnA pariNAme ! 259 'rUpaka'nI nirjarA, 'bilIpha'thI baMdha ...to jJAna aMtarAya tUTe ! 259 'pratyakSa' jJAnI ja, 'hakIkata' prakAze ! 301 ....tyAre AtmavartanA varta ! 260 avaktavya anubhava, maulika tattvanAM !! 302 'zuddhAtmA' zabdanI samaja ! 262 'AtmA' vaDe 'AtmA'nuM darzana (!) 303 sohathI zuddhAtmA sadhAya nA ! 262'sonI'nI draSTi to so Taca paraja ! 303 zuddha thaye 'zuddhAtmA' bolAya ! 263 riyala, rileTiva-phoDa 'vijJAna'nA ! 304 pragaTathI pragaTe ke pustakanA divAthI !! 264 'jJAnI' to sahajamAM 'siddhAMta' prakAze !305 'samaraNe' zuddhAtmA nahIM sAdhya ! 264 jaga-adhiSThAna, jJAnInAM jJAnamAM... 306 vADAbaMdhI to vibhAviktAmAM ! 266 'darzana' zuddha thaye, zuddhamAM samAveza ! 307 'roMgabIlipha' mare, bhagavAnamAM abheda!266 'mULa-svarUpa' bhAne, 'potAno' uddhAra! 308 zuddhatA vartavA kAje, 'zuddhAtmA' kahyo ! 267 //////// dAdA bhagavAta phAunDezananA anya prakAzano dAdA bhagavAtanuM AtmavijJAta - 1 thI 11 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) () 9) 10) 11) 12) 13) 14) AptavANI zreNI pratikramaNa pratikramaNa (saMkSipta) tIjadoSa darzatathI.... nirdoSa paisAto vyavahAra paisAto vyavahAra (saMkSipta) pati-patnIto vyavahAra (pUvArdha tathA uttarArdha) pati-patnIto vyavahAra (saMkSipta) vyavahAra mA-bApa chokarAMto mA-bApa chokarAMto vyavahAra (saMkSipta) vartamAna tIrthaMkara zrI sImaMdhara svAmI pahelAM ane pachI.... samaye, mRtyu vANIto siddhAMta 15) vANI, vyavahAramAM.... 16) brahmacarya (pUrvArdha tathA uttarArdha) 17) ''Who Am I ?'' 18) 'dAdAvANI' dara mahite pragaTa thatuM megejhita AtmajJAnI puruSa 'e.ema.paTela'nI mahIM pragaTa thayelA dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdA sadgurave namotama AptavANI zreNI - 8 khaMDa : 1 AtmA zuM haze ? kevo haze ? AtmA eTale zuM ?! praznakartA : AtmA eTale zuM ? dAdAzrI : AtmA eTale cetana. praznakartA : to cetana eTale AtmA ane AtmA eTale cetana ? dAdAzrI : nA. AtmA to khAlI zabda ja che ane cetane ya khAlI zabda che, paNa A lokone oLakhavA mATe kahevuM paDe. bAkI, e zabdathI para che. paNa aMgulinirdeza to karavo paDene ! nahi to oLakho ya nahIM. zI rIte oLakho ? eTale ApaNAM loko kahe che ne ke, tArA AtmAnI tapAsa kara ?! AtmA eTale 'selpha' ! 'pote koNa che' e jANavuM, enuM nAma AtmA !! ane e AtmA oLakhavAno che. 'roMga bIlipha' UDI jAya ane 'rAITa bIlipha' bese tyAre rAge paDe, nahi to zI rIte rAge paDe ? AtmA zuM haze ? dAdAzrI : AtmA vastu haze ke avastu ? AptavANI 8 praznakartA H avastu. dAdAzrI : A dekhAya che e vastu che ke avastu ? praznakartA : AtmAne to joI na zakAya ne mATe avastu, vastuo to joI zakAya che ne ? dAdAzrI : nA. eTale vastu ane avastu e tamane samajAvuM. dareka vastu, je avinAzI hoya tene vastu kahevAya ane vinAzI hoya tene avastu kahevAya. AtmA AtmArUpa ja che. AtmA vasturUpe anaMta guNanuM dhAma che ! ane dareka vastu pote dravyarUpe guNavAna sahita ane avasthA sahita hoya. dravya-guNa-paryAya jenAmAM hoya e 'vastu' kahevAya. vastu e avinAzI kahevAya. AtmA paNa pote vastu che, enuM potAnuM dravya che, potAnAM guNa che ane potAMnA paryAya che. ane te paryAya utpAta, vyaya ane dhruva sAthe che. ane A AMkhe je dekhAya che e badhuM avastu che, vinAzI che ane AtmA avinAzI che, vastu che. evI cha avinAzI vastuo che, e cha tattvonuM jagata baneluM che. e cha tattvo ekamekane Ama parivartanazIla thayA kare che ane tene laIne avasthAo UbhI thAya che. te avasthAothI A jagata dekhAya che. jagatamAM khAlI avasthAo ja dekhAya che. AtmA jANavo, 'jJAtI' tethI ! eTale jANavA jevI cIja A jagatamAM koI paNa hoya to te AtmA che. ane AtmA jANanArA mANaso A duniyAmAM bhAgye ja eka ke be hoya ! eTale koI AtmA jANI zake nahi. mANasa bIjuM badhuM ja jANI zake, paNa AtmA jANI zake nahi ! ane AtmA jANe ne, ene kevaLajJAnanI vAra ja nathI. have e AtmAne 'jJAnIpuruSa' pAsethI jANe to AtmA prApta thAya, nahi to AtmA koI kALe ya prApta thAya nahi. 'jJAnIpuruSe' AtmA joyelo hoya, jANelo hoya, anubhavelo hoya ane 'pote' 'AtmA' svarUpe ja rahetA hoya ! eTale evA 'jJAnIpuruSa' pAsethI 'pote' 'AtmA' jANe tyAre kAma thAya. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 3 'jJAnIpuruSa'nI pAse evo AtmA jANavA bese tyAre 'jJAnIpuruSa'nAM sAmAyikathI pApo bhasmIbhUta thAya. ne pApo bhasmIbhUta thAya to ja AtmA lakSamAM bese, nahi to lakSamAM nA bese ! ane pachI te lakSa niraMtara rahe, nahi to duniyAnI koI cIja niraMtara yAda ja nA rahe, thoDIvAra yAda Ave ne pachI pAchuM bhUlI javAya. ane A to 'jJAnIpuruSa' pAse pApa dhovAi jAya eTale AtmAnuM lakSa bese ! AtmAtA astitvatI AzaMkA kote ? praznakartA : AtmA haze ke nahi ? e zaMkA utpanna thAya evuM che. dAdAzrI : AtmA che ja ne ! praznakartA : A badhA phorenanAM sAyanTisToe badhI zodhakhoLa karI che ke kAcanI peTImAM maratAM mANasane rAkhIne jIva kevI rItanA jAya, kyAMthI jAya che, e badhI tapAsa karavA mATe bahu prayatno karyA, paNa 'AtmA che ke nahi ?" evuM kazuM lAgyuM nahi. 'jIva che ja nahi' evuM puravAra karyuM. dAdAzrI : nA. paNa 'A ajIva che' evuM kahe che ? A peTI ajIva che ke nahi ? ajIva ja che ne ? to A mANasa ane A peTI badhuM ya sarakhuM ? praznakartA : nA, evuM nathI. paNa jIva jevI koI vastu jatI nathI, evuM kahevA mAMge che. dAdAzrI : e sAyanTisTo 'mANasa' banAve che, navAM hRdaya banAve che, badhuM banAve che ne ? eTale navo mANasa banAve to ApaNA jevo vyavahAra karI zake e ? praznakartA : nahIM karI zake. dAdAzrI : to pachI zA AdhAre e samaje che ke jIva jevuM kazuM che nahi ! praznakartA : e lokoe to kAcanI peTImAM maratA mANasane mUkelo AptavANI-8 paNa jIva nIkaLatI vakhate kazuM dekhAyuM nahi eTale mAnI lIdhuM ke jIva nathI. 4 dAdAzrI : evuM che ne, kAM to aNasamajavALo nA kahe kAM to samajaNavALo nA kahe. paNa ethI karIne badhA lokone zaMkA utpanna thAya nahi ne ! ane je zaMkA kare che ne, ke jIva jevI vastu nathI, ema je kahe che ne, e ja pote jIva che. jene zaMkA paDe che ne te ja jIva che, nahi to zaMkA paDe nahi ! ane A bIjI jaDa vastuo che ne, e koIne zaMkA nA paDe. zaMkA jo koIne paDatI hoya to e jIvane ja paDe, bIjI koI cIja evI nathI ke jene zaMkA paDe. tamane samajAya che evuM ? marI gayA pachI ene potAne zaMkA paDe ? nA, to zuM cAlyuM jatuM haze ? hRdaya baMdha paDI jatuM haze ? zuM thatuM haze ? praznakartA : hRdaya baMdha paDe eTale ja mANasa marI jAya che. dAdAzrI : hA, e to mANasa marI ja jAya, zvAsanA AdhAre ja A jIve che. A jIva je aMdara che ne, e zvAsanA AdhAre ja rahyo che. jyAM sudhI zvAsa cAlyA kare tyAM sudhI e rahe. praznakartA : paNa zarIranA mahattvanA avayavo kAma karatA baMdha thaI jAya tyAre mANasa avasAna pAme che. jo Ama ja hoya to jIva jevI vastu ja nA rahI. dAdAzrI : jIva jevI vastu che ja ! e pote ja jIva che, chatAM pote potAnI para zaMkA kare che. A jene zaMkA paDe chene, te ja jIva che. A dehamAM jIva nathI evI je zaMkA kare che, te ja jIva che. potAnA moDhAmAM jIbha nA hoya ane pote bole ke, mArA moDhAmAM jIbha nathI.' e ja puravAra kare che ke jIbha che ja mahIM. samaja paDI ne ? eTale A zaMkA che. e vAkya ja virodhAbhAsa che. loko kahe che, 'mANasa avasAna pAme che tyAre emAM jIva jevI koI vastu nathI !' e zabda pote ja zaMkA UbhI kare che, ene zaMkA thaI che. e zaMkA ja puravAra kare che ke jIva che tyAM. huM sAyanTisTo pAse besuMne, to emane badhAne tarata samajAvI dauM Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 ke A jIva bolI rahyo che. tuM vaLI, tArI navI zaMkA UbhI kare che ? eTale jIva to dehadhArImAM che ja ! ane A 'jIva nIkaLI jAya che" evo dAkhalo nathI ApatA ApaNe ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ane ahIM ijekzana ApavuM paDe che ne, tyAre kema baheruM karavuM paDe che ? zAthI baheruM karavuM paDe che ? praznakartA : dukhAvo ne lAgaNI nA thAya eTalA mATe. dAdAzrI : e jIvane eTalA bhAgamAMthI khaseDavA mATe "ijekzana' ApavuM paDe che, jIvane khaseDavA mATe A baheruM kare che. jIva hoya tyAM sudhI 'oparezana'nI vedanA sahana thAya nahi, samajAyuM Apane ? AtmAnI ati ! kyA lakSaNe ? dAdAzrI : cetanamAM ne jaDamAM kaMI phera haze kharo ? cetananA guNadharma haze ? praznakartA : cokkasa. dAdAzrI : zuM zuM guNadharmo che ? praznakartA : cetana halanacalana karI zake, ene lAgaNI thAya. dAdAzrI : halanacalana e to mazInarIo ya karI zake che. skUTara, enjino, gADIo badhuM halanacalana kare ja che ne ! ane A pUtaLAM banAvelAM, te halanacalana nathI karatAM badhuM ? halanacalana kare, e jIva nA kahevAya. halanacalanathI AtmA khabara paDato hoya to mazInarI halanacalana kare ja che. bIjA kazAM lakSaNathI tamane khabara paDe ? bIjA zenAthI tamane khabara paDe ke AmAM AtmA che ? praznakartA : dareka jAtanI kriyAo karIe chIe ApaNe. dAdAzrI : 'badhI ja jAtanI kriyAo' e ya kAma nA lAge. 'mazInarIo' badhI jAtanI kriyAo karI zake che. praznakartA : 'mazInarI'o badhI kriyAo kare che, paNa dayA ne prema to nathI batAvI zakatI ne ? dAdAzrI : hA, e 'Dipharansa' che. eTale jyAM jJAna che ke ajJAna che, ajJAna hoya to ajJAna ne jJAna hoya to jJAna, paNa jyAM kaMI paNa jJAna che ke ajJAna che, dayA che, tyAM AgaLa AtmA che. evuM nakkI thayuM kahevAya. bAkI hAle che, cAle che, e to 'mazInarI' ya cAle ja che ne ! ' have dayA nA hoya ne koI gALo bhAMDato hoya tyAM AtmA che ke nathI ? praznakartA : AtmA to hoya ja. dAdAzrI : to dayA nathI tyAM paNa AtmA kharI ? praznakartA : hA, dayA-krodha to mazInarI nA batAve ne ! dAdAzrI : hA, eTale AvuM badhuM che tyAM AtmA che enI khAtarI thAya. A 'TeparekarDa' bole che kharuM, paNa krodha ne lobha enAmAM nA hoya ne ?! lAgaNIo che e paNa 'TeparekarDa'ne nA hoya ! ane jyAM lAgaNIo che tyAM AtmA che. ...paNa e lakSaNo kotAM ? e lAgaNIo AtmAnI haze ke dehanI haze ? e dehano guNa haze ke AtmAno guNa haze ? praznakartA : AtmAno. dAdAzrI : ema ?! A krodha-mAna-mAyA-lobha badhuM ya AtmAnA guNa haze ? praznakartA : hA. kartA badho AtmA ja hovo joIe. dAdAzrI : paNa loko to krodha-mAna-mAyA-lobha kADhavA phare che. jo Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 AtmAnA e guNa hoya to pachI e guNa to koI dahADo ya jAya ja nahi ! ane loko krodha-mAna-mAyA-lobhane kADhavA nathI pharatA ? praznakartA : badhA kADhavA mATe 'TAya' to kare che. dAdAzrI : paNa jo e AtmAnA guNadharma hoya to koI kADhI zake ja nahIM ne ! jo e kADhe to AtmA ya jato rahe eTale e AtmAnA guNa nathI. praznakartA : e dehanA guNa che ? dAdAzrI : dehanA ya guNa nathI ane AtmAnA ya guNa nathI. AtmAnA jo guNa kahIe, to krodha-mAna-mAyA-lobha e nirbaLatA kahevAya che ane AtmA to paramAtmA che ! enAmAM nirbaLatAno eka paNa guNa nathI !!!! te AtmasvarUpatA kyA guNadharmo ?! keTalAMka loko kahe che ne, bole che te mahIM AtmA bole che.' paNa bole che e jIve ya hoya ne bhagavAne ya hoya, e to 'rekarDa' bole che. A mATe bolI rahI che ne te ya 'rekarDa' ja bolI rahI che, "huM" nathI bolato. A badhI 'rekarDa' bole che, 'TeparekarDa' ! A 'orijInala TeparekarDa' vAge enA parathI A 'Tepa' Utare, pachI enA parathI bIjI Utare. eTale pahelI A "rekarDa" ane AnA parathI badhI jeTalI joIe eTalI "rekarDa' Utare. eTale A vANI bole che, A badhuM 'mazIna' cAle che, khAya che, pIve che, lohI phare che; paNa e jIva nA kahevAya. e to 'mikenIkla' che. jIva to jJAnasvarUpa che, jJAna eTale prakAzasvarUpa che. AmAM je prakAzasvarUpa che evuM bIjA svarUpamAM hoya nahi. rAtre aMdhArAmAM zrIkhaMDa hAthamAM ApIe to pachI zrIkhaMDa kyAM mUke? moDhAmAM mUkatI vakhate AMkhamAM nA pesI jAya ? ke moDhAmAM ja jAya ? zuM kaho cho ? kema bolyA nahi ? ghora aMdhArAmAM zrIkhaMDa tamane Ape to tame moDhAmAM ja mUko ne ? pachI tamane koI pUche ke tame zuM khAdhuM, to tame zuM kaho ? praznakartA : zrIkhaMDa. dAdAzrI : pachI tamane pUche ke A zrIkhaMDamAM mahIM zuM zuM che ? tyAre tame zuM kaho ? praznakartA : dahIM, khAMDa. dAdAzrI : hA. ane dahIM jarA bagaDI gayeluM che, evuM tevuM hoya to khabara paDe ke nA paDe ? praznakartA: cokkasa. dAdAzrI : ane sAruM hoya to ya khabara paDe ne ? praznakartA: hA. dAdAzrI : ane khAMDa ochI hoya to ya khabara paDe ? praznakartA : hA. dAdAzrI : khAMDa vadhAre hoya to ya khabara paDe ? praznakartA: hA. dAdAzrI : ane khAMDa ekadama vadhAre hoya to ? praznakartA : e ya khabara paDe. dAdAzrI : rAte aMdhArAmAM zI rIte khabara paDe che ? aMdhArAmAM khabara paDe ? ane pachI mahIM darAkha, cAroLI Ave to ya khabara paDe ? ilAyacIno nAno dANo hoya to ya khabara paDe ? praznakartA: hA. dAdAzrI : to A badhuM je jANe che ne, e jIva che. praznakartA : A loko kahe che ke jJAnataMtune lIdhe khabara paDe che, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 jJAnataMtu nA hoya to khabara ja nA paDe. dAdAzrI : hA, jJAnataMtu nA hoya to pAchuM nA khabara paDe. paNa khabara jene paDe che e jIva che. ane jJAnataMtu vacce tAranAM doraDAM che, e tAranAM doraDAM taiyAra nA hoya to jIvane khabara ja nA paDe. paNa jene khabara paDe che e jIva che. Apane samajAyuM ne ? hAle che-cAle che, e to 'mazInarI' hAle-cAle che. e guNadharma cetanamAM nathI. cetananA guNadharma kayA kayA che ? ene anaMta jJAnaprakAza che, anaMta darzanaprakAza che, anaMta zakti che, anaMta sukhanuM dhAma che !! sukhato gamo, paNa jIvane ja !! have sukha koNa khoLe che ? duHkha gamatuM nathI, e koNa che ? zAthI duHkha nathI gamatuM ? jo A jIva vagaranuM khokhuM hota ne, to duHkha ne sukha sarakhuM lAge. enuM zuM kAraNa ? kaMI vicAryuM che evuM ! zuM vicAryuM che ? koI jIvane du:kha gamatuM nathI e vAta cokkasa che ne ? koI paNa jIvane duHkha game kharuM ? A kIDIone tame ahIM AgaLa sAkarano gAMgaDo nAkho to khuza khuza thaIne doDadhAma karIne laI jAya ane tyAM AgaLa Ama kAMkarA nAkho to ? nAsI jAya. enuM zuM kAraNa che ? game che zuM ? sukha. eTale jene duHkha nathI gamatuM ane je sukha khoLe che, e jIva che. hAle che, cAle che e jIva hoya. jyAM lAgaNI hoya, tyAM cetata ! pachI jene lAgaNIo thAya che, lAgaNIo hoya che ke nahi ? e jIva che. ane jIva e ja AtmA che ane e ja cetana che ane te paramAtmA thaI zake che ! 'phUla', 'paraphekTa' thAya tyAre 'e' 'paramAtmA' thAya che !! Apane samajAyuM ne ? ke jyAM kaMI paNa lAgaNI dharAve che tyAM AgaLa AtmA che, cetana che ema nakkI thayuM. eTale lAgaNIo dharAvatuM hoya tyAM ApaNe jANavuM ke ahIM cetana che ane lAgaNI dharAve nahi tyAM cetana nathI, tyAM anAtmA che. A jhADa-pAna paNa lAgaNIo dharAve che. 10 AptavANI-8 praznakartA : jhADa to ekendriya che. dAdAzrI : ekendriya eTale ene sparzanI indriyanI lAgaNIo che, e sparzendriyanI lAgaNIo vyakta kare che. A jIvamAtra lAgaNIovALA che. jene lAgaNIo utpanna thAya che tyAM AgaLa AtmA che, evuM nakkI thayuM. jene lAgaNI utpanna thAya e ja AtmA che evuM nahIM, paNa jyAM lAgaNI utpanna thAya che tyAM AtmA che ! ane jyAM lAgaNI utpanna thatI nathI tyAM AtmA nathI. ...paNa jete lAgaNI thAya, te pudgala ! have AtmA zuM che ? tyAM AgaLa ene lAgaNI ke kazuM nathI. AtmA to khAlI prakAzasvarUpa che ! paNa jyAM lAgaNIo che te uparathI ApaNe khoLI kADhIe ke ahIM AtmA che. praznakartA : eTale jenA AdhAre lAgaNI utpanna thAya che te cetana che ke lAgaNI utpanna thavI e jagyAe cetana che ? dAdAzrI : jenA AdhAre lAgaNI utpanna thAya che te cetana che, evuM eno AdhAra kahIe to pAchuM navo vAMka Ubho thAya eTale cetananI hAjarIthI A lAgaNI utpanna thAya che ! eTale lAgaNI utpanna thAya che tyAM cetana che. praznakartA : e lAgaNI utpanna thaI ane je abhivyakta thayuM, te cetana abhivyakta nathI thayuM ne ? dAdAzrI : e abhivyakta ya badhuM pudgala thAya che, paNa lAgaNI utpanna thAya che tyAM cetana che mATe A lAgaNI utpanna thAya che, pIDA utpanna thAya che. eTale cetana ane jaDanuM vibhAjana karavuM hoya to, A 'TeparekarDa'mAM lAgaNI utpanna thatI nathI, mATe temAM cetana nathI. tiraMtara 'jANavuM', e caitanya svabhAva ! praznakartA : eTale cetana ane meTaramAM pharaka kharo ? Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 11 AptavANI-8 dAdAzrI : bahu ja ! cetana to arUpI che; jyAre meTara to rUpI che, ane saDI jAya, paDI jAya evuM che, vikharAI jAya, bahu vakhata thAya ne eTale saDyA kare, pAchuM AMkhe dekhAya evuM rUpI che, jIbhe cakhAya evuM che, kAne saMbhaLAya evuM che ane cetana to paramAtmA che ! praznakartA : to AtmA ne anAtmAmAM phera zuM ? dAdAzrI: enA guNadharmathI phera che. dareka vastunA guNadharma hoya ne ? A sonuM sonAnA guNadharmamAM hoya, tAMbu tAMbAnA guNadharmamAM hoya. guNadharmathI vastu oLakhAya ke nA oLakhAya ? praznakartA H oLakhAya. dAdAzrI : evI rIte AtmAnA ne anAtmAnA potAnA guNadharmo hoya che. temAM AtmAnA ne anAtmAnA ghaNAM kharAM guNadharmo maLatA Ave che, paNa amuka bAbatamAM amuka guNo maLatA nathI AvatA. je caitanya svabhAva che e bIjI koI vastumAM nathI. caitanya eTale jJAna ne darzana ! eTale A jJAna-darzana e AtmAnA guNa che. niraMtara jANyA ja karavAno svabhAva e AtmAno che. e jANavAno svabhAva bIjA jaDamAM nathI. A dhokaDAmAM (dehamAM) e jANavAno svabhAva nathI. jANavAno svabhAva AtmAno svabhAva che ane e ja paramAtmA che ! AtmA, kevo atyaMta guNadhAma !!! praznakartA : AtmA to jJAnavALo ja che ne ? dAdAzrI : e pote ja jJAna che. pote jJAnavALo nahIM, jJAna ja pote che ! jJAnavALo ene kahIe to 'jJAna' ane 'vALo' e be juduM thayuM kahevAya. eTale AtmA pote ja jJAna che, e prakAza ja che pote ! te prakAzanA AdhAre A badhuM ja dekhAya che. e prakAzanA AdhAre A badhuM samajaNe ya paDe che ane jaNAya che ya kharuM; jANavAmAM ya Ave che, ne samajaNamAM ya paDe che ! badhA guNo che, eTalA badhA guNo che ke na pUcho vAta !! AtmA e potAnA 'svAbhAvika guNonuM dhAma che, eTale e guNo koI dahADo AghApAchAM nA thAya evA guNanuM dhAma che ! anaMta jJAna che, anaMta darzana che; anaMta zakti che, anaMtasukhanuM dhAma che, avyAbAdha svarUpa che, evA jAtajAtanA AtmAnA guNa che. e AtmaguNo kyAre pragaTe ? eka sekanDe ya tamane eya Avyo nathI, tame atyAre prAkRta guNa vedo cho ! 'tamArI' 'bIlipha pramANe guNo tamane prApta thaze. 'tame" 'caMdulAla' rahezo to tamane prAkRtaguNo prApta thaze ne 'tame' 'zuddha' caitanya thazo to pachI potAnA "svabhAvika guNo utpanna thaze ! tamAre jyAM besavuM hoya tyAM beso !! jyAM AtmAnA guNa nathI tyAM AtmA che ja nahIM. A sonuM tenA guNamAM hoya tyAM sudhI tyAM sonuM hoya, bIjAnA guNamAM pote nA hoya. A saMsAramAM je dekhAya che te bIjAnA guNa che badhA, tyAM "pote' hoya nahIM. 'pote' emAM jJAtA-draSTA hoya, paNa bhaLelo nA hoya. "AtmA" emAM bheLaseLa thayo nathI. AtmA bheLaseLiyo nathI, AtmA nirbheLa che ! AtmA oLakhAya zI rIte ? praznakartA : AtmA dekhI zakAya ? ke kalpanA ja che ? dAdAzrI : ApaNane havA dekhAtI nathI, chatAM tamane khabara paDe ne ke havA che ? ke nA khabara paDe ? A attaranI sugaMdha Ave che, paNa e sugaMdha dekhAya che kharI ? chatAM ApaNane 'attara che" e vAtanI khAtarI thAya che ne ? evuM 'AtmA che' enI ApaNane khAtarI thAya ! jema sugaMdha parathI attara oLakhAya, evuM AtmA enA sukha uparathI oLakhAya, pachI A badhuM jagata "jema che tema' dekhAya. tenA uparathI khAtarI thaI jAya ke AtmAnA anaMta guNo che. anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta zakti, anaMta sukhadhAma, e to keTalAM badhA guNa che ! AtmA pote ja paramAtmA che, paNa 'potAne" "enuM bhAna thavuM joIe. eka phero bhAna thayuM ke pachI badhA eTale AtmA to paramAtmA che, anaMtaguNanuM dhAma ! enAM to bahu Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 13 AptavANI-8 guNo pragaTa thaI jAya. anaMtabhede AtmA che, anaMta guNadhAma che ! enA eka paNe guNa jANyA nathI tame atyAre ! - AtmA trikALI vastu che ane anaMtasukhanuM dhAma che; jyAre A loka ahIM kerIomAM sukha khoLavA nIkaLyA che, bajAru kerIomAM, 'mArkeTa' maTiriyalsa'mAM ! A AMkhe je dekhAya che, kAne je saMbhaLAya che, nAke sugaMdha Ave che, jIbhe cakhAya che, ahIM sparza thAya che, e badhuM 'mArkeTa maTiriyalsa' che !!! praznakartA : to pachI AtmAnI zakti meLavavA mATe mANase zuM prayatna karavo joIe ? dAdAzrI : AtmAnI zakti mahIM che ja ! AtmAnI zakti e to paramAtmApaNAnI zakti che. bAkI e paramAtmAmAM eka zekyo pApaDa bhAMgavAnI zakti nathI ane Ama anaMta zaktinA e mAlika che ! praznakartA : amane e badho meLa besato nathI. dAdAzrI : e meLa besavo ja joIe. meLa besato nathI ne, tyAM sudhI samajavAmAM phera che jarA ! meLa nA bese, e jJAna ja nathI, ajJAna hoya to ja meLa bese nahIM. bAkI meLa besavo ja joIe, paNa ene mATe thoDo 'TAima' laIne ApaNe paricaya karavo paDe. praznakartA: kaI rIte ? dAdAzrI : ahIM joDe besIne, jarA 'TAima' kADhIne, vizeSa besIne 'jJAnI puruSa' pAse paricaya karavo paDe ! jJAtI' paricaye, anaMta zakti vyakta thAya ! praznakartA : AtmAmAM anaMta zakti kharI ? dAdAzrI : hA. paNa e zakti 'jJAnI puruSa' thakI pragaTa thavI joIe. jema tame skUlamAM gayA tyAre zIkhavADyuM hatuM ne ?! tamAruM jJAna to hatuM ja tamArI mahIM, paNa e pragaTa karI Ape che. ema 'jJAnI puruSa' pAse potAnI zaktio badhI pragaTa thAya. anaMta zakti che, paNa e zakti badhI ema ne ema "aMDaramAina' paDelI che. e zakti ame khullI karI ApIe. bhayaMkara zakti che ! te tamArA ekalAmAM nahIM, dareka jIvamAtramAM evI zakti che paNa zuM kare ? A to upara leyarsa' ne leyarsa' nAkhelAM che badhAM ! praznakartA : AtmAnI zakti ane zArIrika zakti, e bene kaMI saMbaMdha kharo ? dAdAzrI : e benI zakti judI ja che. praznakartA : e baMne ekabIjAne asara kare ? dAdAzrI : kare ja che ne ! A zArIrika zaktine lIdhe to pelI AtmAnI zakti baMdha thaI jAya che. zArIrika zakti vadhAre hoya to pAzavatA vadhe. praznakartA : ane AtmAnI zakti vadhAre hoya to ? dAdAzrI : pAzavatA ghaTe manuSyapaNuM utpanna thAya. AtmAnI anaMtajJAna zakti che, ekAda-be jJAnazakti che evuM nathI. A anaMtajJAna zakti che tenA AdhAre to jyotiSavALAnuM jJAna, vakIlAtanuM jJAna, DaoNkaTaranuM jJAna, e badhuM jJAna bahAra paDyuM che. darekanA judA judA 'sajesa' hoya e badhAM jJAna khullAM thAya eTalI badhI jJAna zakti che ! eTale AtmA anaMtazaktino dhaNI che ! anaMta jJAna zakti che ne anaMta vIrya zaktio che !! bahu gajabanI zakti dharAve che evA e paramAtmA che !!! paTela" pADozI te "pote' "paramAtmA'mAM ! praznakartA : e AtmAnuM svarUpa kevuM dekhAya ? tejasvI dekhAya che ke kaMIka AkRti dekhAya che ? dAdAzrI : e AkRti nathI tema nirAkRti paNa nathI. AkRti e badhI mANasanI kalpanAo che, buddhijanya viSaya che. AtmA e to AtmA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 15 AptavANI-8 ja che, prakAza svarUpa che. hA, je prakAzane sthaLanI ya jarUra nathI, AdhAranI ya jarUra nathI evuM prakAzasvarUpa AtmAnuM che ! ane DuMgaronI ya ArapAra jaI zake evuM che, evo e AtmA che !! ane evA "AtmA'mAM 'huM rahuM chuM !!! eTale A 'e. ema. paTelane gALo bhAMDe, mAre, to ya "mane kazuM nA thAya. "huM judo, "paTela" judA !"paTela" pADozamAM che ane vyavahAra je kare che e "paTela" kare che. AtmA : sAkArI ke nirAkArI ?' praznakartA : evuM kahevAya che ke bhagavAna to tejatejanA aMbAra che, niraMjana-nirAkAra che. dAdAzrI : ane bhagavAna sAkArI paNa che. praznakartA : tame Ame ya kaho cho ne teme ya kaho che. dAdAzrI : "bAya rIleTiva vyu poInTa' bhagavAna sAkAra che ane 'bAya rIyala vyu poinTa' nirAkAra che. praznakartA : e alaukika bhASA kyAM zIkhavA javAnI ? vagara nirAkAra bhagavAna che. eTale tAre jo nirAkAra bhagavAnane bhajavA hoya, nirAkAranuM oLakhANa karavuM hoya to sAkArI bhagavAnanI pAse jA. nirAkAra bhagavAna AMkhe dekhAze nahIM ne tane buddhimAM nahi samajAya. tane koI rIte nirAkAra samajaNa paDaze nahi, paNa jenAmAM nirAkAra pragaTa thaI gayelA hoya, evA sAkArI bhagavAna pAse jA. ahIM manuSyarUpamAM mukhya sAkAra bhagavAna kone kahevAya ? "jJAnI puruSa'ne ! ke jemanAmAM, manuSyarUpamAM jene tyAM niraMjana-nirAkAra pragaTa thaI gayA hoya ! e sAkAra bhagavAna kahevAya !! praznakartA : paNa AtmAne koI AkAra svarUpe kalpavo hoya to kevuM kalpavo ? dAdAzrI : eno AkAra kalpavAno hoya ja nahIM, enA karatAM sAkArI bhagavAnanI joDe besavuM. sAkArI bhagavAna e ja AtmAnuM svarUpa ! je deha sAthe AtmajJAnI che, e sAkArI bhagavAna kahevAya, e rIte kalpavuM, emanAM AkhA maMdira sAthe darzana karavAM. bAkI, AtmAne AkAra che nahi. enuM nirAkArI svarUpa 'jJAnI puruSa' pAse jANavuM paDe ! ane pachI enuM svarUpa ApaNane geDamAM besI jAya, 'phITa' thaI jAya, e pachI bhUlAya nahIM ! eTale AtmAne AkAra nA hoya, e nirAkArI vastu che. chatAMya paNa svabhAve AtmA kevo che ? je dehamAM che, e dehano je AkAra che enA jevA AkArano che. paNa tyAM AgaLa siddhagatimAM chellA dehanA AkArano 13 bhAga jeTalo AkAra ghaTI jAya che. eTale 23 bhAganA AkAre rahe che. eTale je pAMcamA ArAno deha hoya ane trIjA ArAno je deha hoya, enAmAM bahu gajabano pheraphAra che. e UMcAI judI ane A UMcAI judI ! paNa je caramadehe kAma thayuM te deha pramANe ja tyAM siddhagatimAM AkAra hoya che. paNa AtmA che nirAkAra ! praznakartA : tyAM paDachAyA jevuM hoya ? zuM hoya ? dAdAzrI : ahIM ja zIkhavAnI ! tamAruM nAma caMdulAla, ne nAnA hatA te dahADe ya caMdulAla hatuM; ne paiNyA pachI ya caMdulAla che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ne pAchA "dhaNI" konA thayA ? zAnA AdhAre ? pahelAM dhaNI' hatA ? praznakartA : nA, pahelAM nahoto. dAdAzrI : paNa enA e ja 'tame cho ne ? ! e ja mAruM kahevAnuM ke AvuM, e nimitta bheguM thAya ne, to A saMbaMdhathI 'tame' 'dhaNI" kahevAyA. A sApekSa vAta che. evuM pelA saMbaMdhathI sAkAra bhagavAna che ane saMbaMdha Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 17 AptavANI-8 dAdAzrI : nA, paDachAyA jevuM nathI, evI kazI vastu tyAM AgaLa nA hoya, paDachAyo e pudgala che. praznakartA: jema ApaNe havAmAM hAtha pheravIe ne kaMI hAthamAM nA Ave, tema mokSamAM tyAM jaIe ne Ama hAtha pheravIe to ApaNane kaMI bhaTakAya kharuM ? dAdAzrI : nA. Ama hAtha pheravIe to kazuM ya hAthamAM nA Ave. are, A agni laIne Ama AtmAnI mahIM pheravIe to ya AtmA dajhAya nahIM. Ama mahIM hAtha pheravIe to ya AtmA hAthane aDe nahIM. evo AtmA che. e AtmAmAM barapha pheravIe to ya ThaMDuM nA thaI jAya, emAM talavAra pheravo to e kapAya ja nahIM. praznakartA : chatAM AkAra to hoya ne ? dAdAzrI : e nirAkArI AkAra che, niraMjana-nirAkArI AkAra che. e tamArI kalpanAmAM che tevo AkAra nathI. eno 'svabhAvika' AkAra che ! AtmA, dehamAM kyAM nathI ? praznakartA : AtmA je che eno eksa-remAM ke koI sAdhanamAM phoTo paNa paDato nathI ! dAdAzrI : hA, AtmA to bahu sUkSma che eTale e hAthamAM Ave nahIM ne ! kemerAmAM nA Ave ne AMkhe dekhAya nahIM; dUrabInathI ya dekhAya nahIM, kazAthI dekhAya nahIM evo AtmA sUkSma vastu che ! praznakartA : eTale Azcarya thAya ke AtmA kyAM haze ! dAdAzrI : e AtmAnI ArapAra devatA cAlyo jAya to ya ene devatA aDe nahIM, eTalo badho AtmA sUkSma che. praznakartA : paNa A zarIramAM AtmAnuM sthAna kayuM che ? dAdAzrI : evuM che, AtmA A zarIramAM kaI jagyAe nathI ? A vALamAM AtmA nathI ane A nakha che ne, jeTalA nakha kApIe chIe ne, e bhAgamAM AtmA nathI. bIje badhe ja A zarIramAM AtmA che. eTale kyA sthAnamAM AtmA che evuM pUchavAnI jarUra nathI, kayA sthAnamAM AtmA nathI, ema pUchavAnuM. A vALamAM, ApaNe je vALa kApIe chIe ne, emAM AtmA nathI. UMghamAM koIe vALa kApI lIdhA to ApaNane kazI khabara nA paDe eTale emAM AtmA nathI ane jyAM AtmA che ne tyAM to A TAMkaNI khosIe to tarata khabara paDI jAya. praznakartA : sAmAnya rIte AtmA to magajamAM hoya ne ? ane A jJAnataMtuone lIdhe pelI TAMkaNI khosIe to khabara paDe ne ? dAdAzrI : nA, AkhA zarIramAM AtmA che. magajamAM to magaja hoya, e to mazInarI che ane e to A badhI aMdaranI khabaro ApanAra sAdhana che. AtmA to AkhA zarIramAM ja rahelo che. ahIM page jarIka kAMTo vAgyo ke tarata khabara paDI jAya ne ?! eTale A dekhAya che ne te phoTo ja AtmAno che. phakta enI upara paDaLa caDhI gayAM che eTaluM ja, bAkI, phoTo eno e ja che. AtmAno phoTo pachI eno e ja rahe che ! eTale A zarIramAM jyAM jyAM TAMkaNI aDADIe ne khabara paDe che tyAM AtmA che. rAtre hau jarA TAMkaNI aDADe to khabara paDI jAyane ?! bAkI A zarIramAM jyAM jyAM TAMkaNI aDADIe ne duHkha thAya, e jANe che te AtmA che. nahi to AtmA cAlyo jAya pachI ApaNe TAMkaNI mAra mAra karIe to ya paNa caMdubhAI bole nahIM, kazuM ya hale kare nahi ! praznakartA : AtmAne duHkha thAya che ema ApaNe kahI zakIe ? dAdAzrI : AtmAne du:kha hoya nahi. A barapha para devatA nAkhIe to barapha dajhAya kharo ? praznakartA: vALa kApavAthI ApaNane darda thatuM nathI, eTale tyAM AtmA nathI ? Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 19 dAdAzrI : nathI. praznakartA : ane jyAM darda thAya che, tyAM AtmA che ? dAdAzrI : hA, tyAM AtmA che. praznakartA : to sukha-du:khanI asara thAya to AtmA saMsArI thaI gayo ? dAdAzrI : nA. AtmA saMsArI thato nathI. AtmA mULa svarUpe ja che. tamAro mAnelo AtmA saMsArI thaI gayo che, jene tame AtmA mAno cho e saMsArI thaI gayo che ane e 'mikenIkala' che. eTale peTrola pUro to cAle, nahIM to baMdha thaI jAya. A nAka dabAvI rAkhe ne to aradho kalAka-kalAkamAM 'mazIna' baMdha paDI jAya. eTale loko 'mikenIkala' AtmAne AtmA mAne che. mULa AtmAne joyo nathI, mULa AtmAno eka akSare ya sAMbhaLyo nathI ane 'mikenIkala' AtmAne ja sthira kare che. paNa 'mikenIkala' sthira nA thAya koI dahADo ya ! eTale A vALa kApIe ane A nakha je vadhArAnA che tyAM AtmA nathI. jyAM AgaLa nakha kapAyo ane lhAya baLI tyAM AtmA che. bAkI, AtmA AkhA 'boDI'mAM ja che. praznakartA : paNa yogazAstramAM to evuM kahe che ke ahIM brahmaraMdhramAM AtmA che. dAdAzrI : e badhuM yogazAstra emane mATe kAmanuM che. tamAre sAcuM jANavuM che ? laukika jANavuM che ke alaukika jANavuM che ? be jAtanuM jJAna, eka laukikamAM cAle che e ane bIjuM vAstavika jJAna. tamAre vAstavika jANavuM che ke laukika ? praznakartA : baMne jANavuM che. dAdAzrI : jo laukika jANavuM hoya to AtmAnuM sthAna hRdayamAM che ane alaukika jANavuM hoya to AtmA AkhA zarIramAM che. laukika jANavuM AptavANI-8 hoya to A duniyA bhagavAne banAvI che ane alaukika jANavuM hoya to bhagavAne duniyA banAvI nathI. praznakartA : evuM paNa kahevAya che ke hRdayamAM aMgUThA jevaDo AtmA che. 20 dAdAzrI : nA, e badhI vAtamAM kazo mAla nathI. kyAM mAnyatA ane kyAM vAstavikatA !! praznakartA : paNa upaniSadamAM A vAkya Ave che, 'aMguSTha mAtra pramANa'-tArA hRdayanI aMdara AtmAnuM pratibiMba jovuM hoya to evuM dhyAna kara ke tane 'aMguSTha mAtra pramANamAM dekhAya. dAdAzrI : A sAyanTiphika vAta nathI. eTale sAyanTiphika hota to huM AgaLa vadhata. A to eka staravALAne sthira karavAnuM sAdhana che. sAva khoTuM nathI, khoTuM to kema kahevAya ? je vastu koI paNa mANasane sthira karI zake, ene khoTI to kahevAya ja nahIM ne ! eTale A je hRdaya che ne, tenI mahIM sthULa mana che, eTale tyAMnI dhAraNA che. A hRdayamAM jo dhAraNa karo ne, to pachI AgaLa vadhAya. ane AgaLa vadhavA koNa nathI detuM ? buddhi AgaLa vadhavA detI nathI ane hRdayanI dhAraNA AgaLa vadhavA de evI che, mokSe javuM hoya to hRdayanI helpa cAlaze. eTale dilanuM kAma joIze. buddhithI nahIM cAle. eTale A to badhuM aMgUThA jevaDo kahIne lokone gabharAvI mAryA. AtmA to dehapramANa che. e AtmA Akho ya dehapramANa che ane tenI upara A badhuM vaLagaNa coMTeluM che. te kevI rIte che ? ke A jhADanI DALI hoya tenA para pelI lAkha coMTe che ne ? evI rIte A karmo badhAM coMTI gayAM che, anaMtA pradezamAM anaMtA karma coMTelAM che. te je pradezamAM karma khUlyuM tyAMnuM jJAna pragaTa thaI jAya. A tamAma DaoNkaTarI pradezanuM khUlyuM to tamane DaoNkTarI jJAna thaI jAya, koIne vakIlanuM jJAna thaI jAya. jene je pradeza khUlyA tyAM AgaLa e jJAna pragaTa thaI jAya. have AtmA to Akho ja che. emAM phakta paga ke evuM tevuM kazuM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 21 kapAI jAya to AtmA eTalo 'zorTa' thaI jAya. bAkI A hRdayamAM to phakta mananuM sthAna che, mananuM sthULa sthAna che. mana hRdayamAM pragaTa thAya che. have e sUkSma mananuM sthAna ahIM kapALe aDhI IMca aMdara che. ane sthULa mananuM sthAna hRdayamAM che. bhAjata pramANe saMkoca-vikAsa pAme ! praznakartA : AtmA kapAI jAya kharo ? dAdAzrI : AtmA kapAya nahi, chedAya nahi, kazuM ya nA thAya. praznakartA : ahIMthI hAtha kapAI jAya to pachI ? dAdAzrI : AtmA eTalo saMkocAI jAya. AtmAno svabhAva saMkoca ane vikAsa che, e paNa A saMsAra avasthAmAM. siddha avasthAmAM evuM nathI. saMsAra avasthAmAM saMkoca ane vikAsa beu thaI zake. A kIDI hoya ne te emAM ya AtmA Akho che. ane hAthImAM ya eka ja Akho AtmA che. paNa e vikAsa thayelo che. hAtha-paga kApe ne tyAre AtmA saMkocAi jAya ane e paNa amuka bhAga kapAI jAya ne to saMkocAya. pachI nA saMkocAya ! praznakartA : jema manuSyanA AkhA zarIramAM AtmA che, evI rIte kIDImAM ane hAthImAM paNa AkhA zarIramAM AtmA che ? dAdAzrI : hA, AkhA zarIramAM AtmA hoya che. kAraNa ke AtmA saMkoca-vikAsanuM bhAjana che. jeTalA pramANamAM bhAjana hoya eTalA pramANamAM e vikAsa pAme. bhAjana nAnuM hoya to eTalA pramANamAM saMkoca pAme ! praznakartA : deha chUTe te vakhate eka cheDo ahIMyA hoya ne bIjo cheDo paMjAba hoya evuM kahe che, e kaI rIte ? e samajAvo. dAdAzrI : AtmA saMkoca-vikAsanuM bhAjana che, eTale game eTalo lAMbo thAya. te jyAM RNAnubaMdha hoya ne tyAM javuM paDe ne ? tyAre ahIMthI kaMI ocho page cAlIne javAno che ? ene paga ne A sthULa zarIra che ja nahi ne ! 22 AptavANI-8 praznakartA : to be jagyAe rahI zake ? dAdAzrI : hA. ahIMthI jyAM javAnuM hoya tyAM sudhI eTalo kheMcAya. pachI tyAM mahIM pesavAnI zarUAta thaI hoya ane ahIMthI bahAra nIkaLato jato hoya. jema sApa ahIM daramAMthI nIkaLato hoya to eka bAju bahAre ya hoya ne bIjo bhAga aMdare ya hoya, enA jevI vAta che A ! praznakartA : paNa dehane kApI nAkhe, chedana kare to ya AtmA dekhAto nathI. dAdAzrI : AtmA dekhAya evo che ja nahi ! paNa dehane kApI nAkhe to AtmA nIkaLI jAya che ne ? mANasa marI jAya che tyAre koNa nIkaLI jAya che ? praznakartA : AtmA nIkaLI jAya che. dAdAzrI : hA, nIkaLe che, chatAM e dekhAya evo nathI. paNa che kharo. e prakAza che, ajavALArUpe che. A ajavALuM ja che badhuM enuM ! e nA hoya to pachI badhuM khalAsa thaI gayuM. e nIkaLI jAya, eTale pachI joyeluM tame ? nanAmI joyelI ? emAM ajavALuM hoya che pachI ? praznakartA : nA. dAdAzrI : to e AtmA nIkaLI gayo che ! eTale AtmA to pote jyotisvarUpa che. mRtyu pachI putaHpraveza zakya ?! praznakartA : hRdaya dhabakatuM baMdha thaI jAya tyAre ApaNe kahIe chIe ke mota AvyuM. dAdAzrI : ane DaoNkaTaro ya kahe che ke, bhaI gayA !' hRdaya dhabake tyAM sudhI nADI dhabake ane nADI nA dhabake eTale DaoNkaTaro jANe ke nADI nA cAle eTale mANaso nA jIve, eTale 'gayA' ema ApaNane kahI de. praznakartA : ghaNIvAra evA kissA vAMcyA che ke amuka marelI vyakti Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 24 AptavANI-8 pharIthI jIvaMta thaI hoya. e prakriyAmAM zuM samajavuM ? dehamAM pharI jIva Avyo ? ke AtmAe pharIthI zarIramAM praveza karyo ? dAdAzrI : ApanuM kahevuM sAcuM che, e koI phero apavAda bane che ke nADI pharI cAluM thaI jAya che. tyAre DaoNkaTaronA manamAM zuM thAya ? ke A pharIthI jIva Avyo ! paNa te amuka saMjogomAM AvuM bane che. tyAre e jIva ahIM tALave caDhI gayelo hoya che. hRdaya bhale baMdha thaI gayuM hoya, paNa jIva ahIM tALave caDhI gayelo hoya. eTale tALavethI pAcho Utare eTale hRdaya pAchuM cAlu thaI jAya, evuM bane che. eTale DaoNkaTaro paNa vicAramAM paDI jAya. paNa e navo jIva Avato nathI. A dehamAM pharI jIva Avato nathI athavA to zarIramAM bIjo AtmA praveza karato nathI. eno e ja AtmA hajI pUrepUro bahAra nIkaLyo nathI. A hArTathI upara sudhI, ATalA bhAgamAMthI nIkaLI gayo che ne upara caDhI gayo. ahIM AgaLa tALave brahmaraMdhra che, dazama sthAna kahe che, tyAM AgaLa caDhI jAya che. eTale dehamAM jo jIva rahI gayo hoya to pharI thAya evuM. koIka vakhata bane che, kaMI vAre ghaDIe nA bane, apavAda koI bane. koIkane sApa karaDyo hoya, agara to pANImAM ekadama paDyo te ghaDIe jIva eno ahIM upara, brahmaraMdhramAM caDhI jAya. to pachI utAravo muzkela thAya. A kALamAM utAratA nathI AvaDatuM. sahaja rIte enI meLe jo UtarI jAya to ThIka tyAre ema lAge ke maDadAmAM jIva pharI Avyo. bAkI evuM bane nahIM ! mRtyu eTale zuM? mRtyu pachI zuM ? praznakartA : mRtyu zuM che ? dAdAzrI : mRtyu to evuM che ne, A khamIsa sivaDAvyuM eTale khamIsano janma thayo ne, ne janma thayo eTale mRtyu thayA vagara rahe ja nahIM ! koI paNa vastu janme tenuM mRtyu avazya hoya. ane AtmA ajanmA-amara che, tene mRtyu ja nathI hotuM. eTale jeTalI vastu janme tenuM mRtyu avazya hoya ane mRtyu che to janma pAmaze. eTale janmanI sAthe mRtyu joInTa thayeluM che. janma hoya tyAM mRtyu avazya hoya ja ! praznakartA : paNa mRtyu e vastusthitimAM zuM che ? dAdAzrI : rAtre UMghI jAva cho kharAM, pachI kyAM jAva cho ?" savAramAM kyAMthI Avo cho tame ? praznakartA : evuM khabara nathI. dAdAzrI : evI rIte janma-maraNa che, vacalo kALa UMghe che, pachI jamyA pachI pAcho jAge che. maryA pachI te janmatAM sudhI vacalo kALa UMdhe che. "pote kAyamano che, eTale janma-maraNa potAne hoya ja nahIM ne ! A janma-maraNa e to avasthAthI che. mANasa ekano eka hoya, paNa ene traNa avasthA hoya che ke nathI hotI ? bALapaNanI bALaavasthA. pachI yuvAna avasthA ane vRddhAvasthA nathI hotI ? e avasthAo che, paNa 'pote' to ekano eka ja che ne ? e ya avasthA zarIranI che. evuM janma-maraNe ya zarIranuM che, AtmAnuM janma-maraNa nathI. tamAruM potAnuM', selphInuM janma-maraNa nathI. praznakartA : to mRtyu zA mATe Ave che ? dAdAzrI : e to evuM che, A janma thAya che, tyAre A manavacana- kAyA e traNa 'beTarI'o che, e garbhamAMthI 'IphekTa' ApatI che, te IphekTa pUrI thAya, e 'beTarIthI hisAba pUro thaI jAya, tyAM sudhI e 'beTarI' rahe. ane pachI e khalAsa thaI jAya ane mRtyu kahe che. paNa tyAre pAchI AvatA bhavane mATe mahIM navI 'beTarIo 'cArja thayA ja kare che ane jUnI 'beTarIo 'DiscArja thAya che. Ama 'cArja -"DiscArja thayA ja kare che. kAraNa ke 'ene' 'roMga bIlipha' che. eTale 'kojhijha" utpanna thAya che. jyAM sudhI 'roMga bIlipha' che tyAM sudhI rAga-dveSa che ne 'kojhijha' utpanna thAya che. ane e "roMga bIlipha' badalAya ne "rAiTa bIlipha' bese eTale rAga-dveSa ne "kojhijha' utpanna thAya nahIM. praznakartA H zarIra nAza pAme che tyAre AtmA kyAM jAya che ? dAdAzrI : evuM che ne, AtmA 'ITarnala" che, "paramenanTa' che, kAyamano che. ene kyAMya javAnuM-AvavAnuM hotuM ja nathI. ane A zarIra nAza thAya Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 eTale ahIMthI nIkaLatAM ya vAra nA lAge. have tyAM AgaLa evo TAima nA beTho hoya ne, tyAM sudhI ahIM AgaLa A dehamAM uMuMu karyA kare. 'kema nIkaLatA nathI ? jaladI jAva ne' kahIe. tyAre kaheze, "nA haju taiyArI nathI tyAM thayelI !' eTale chellI ghaDIe uMuMuM kare che ne ? tyAM AgaLa 'eDajasTasa" thAya tyAra pachI ahIMthI nIkaLe. paNa nIkaLe tyAre tyAM AgaLa paddhatisara ja hoya. jiMdagItA saravaiyA pramANe gati ! praznakartA : maratAM pahelAM jevI vAsanA hoya, e rUpe janma thAya che tyAre AtmAne kyAM javAnuM e enA potAnA adhikAramAM nathI. e ya "sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa'nA tAbAmAM che. eTale jyAM 'eviDansa' lai jAya tyAM ene javAnuM. 'paramenanTa' vastu AnI mahIM AtmA ekalI ja che, bIjuM badhuM 'TempararI' che. mana-buddhi-citta-ahaMkAra badhuM ja 'TempararI' che. ane AtmA to evo che ke, e A zarIrathI bilakula judo che. jema A kapaDuM ne mAro deha judA che ne ? eTaluM badhuM deha ne AtmA judA che, tadna judA che. kudaratamAM keTalAMya "eDajasTamenTsa' ! praznakartA : mRtyu vakhate eka deha choDato hoya ane e bIjA dehamAM jatA pahelAM kyAM, keTalo vakhata ane kevI rIte rahe che ? bIjA dehamAM jatAM dareka jIvane keTalo vakhata lAge che ? dAdAzrI : eno samaya ja nathI lAgato bilakula ya. ahIM dehamAM paNa hoya che ane tyAM yonimAM zarU hoya che. maranAro ahIM vaDodarAmAM ane yoni tyAM dilhImAM hoya, to e yonimAM paNa hoya che ane ahIM A dehamAM paNa hoya che. eTale AmAM TAima ja nathI. deha vagara saheja vAra rahI zake nahIM judo ! praznakartA : eTale A deha choDavAno ane bIjo deha grahaNa karavAno, e be vacce Ama keTalo samaya lAge ? dAdAzrI : kazo ja samaya nahIM. ahIM paNa hoya, A dehamAMthI haju nIkaLato hoya ahIMthI ane tyAM yonimAM paNa hAjara hoya. kAraNa ke A TAimiMga che, vIrya ane rajano saMyoga hoya te ghaDIe. ahIMthI deha chUTavAno hoya, tyAM pelo saMyoga hoya, e badhuM bheguM thAya tyAre ahIMthI jAya. nahi to e ahIMthI jAya ja nahi, kAraNa ke ahIMthI jAya to e tyAM khAya zuM ? tyAM yonimAM gayo paNa khorAka khAya zuM ? puruSanuM vIrya ane mAtAnuM raja e beu ja hoya, e AkhuM ya jatAMnI sAthe ja bhUkhano mAryo khAI jAya che. ane khAIne pachI pIMDa baMdhAya che. bolo have A badhuM sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che ne ! dAdAzrI : hA, e vAsanA, ApaNA loka je kahe che ne ke maratAM pahelAM AvI vAsanA hatI, paNa e vAsanA kaMI lAvI lavAtI nathI. e to saravaiyuM che AkhI jiMdagInuM. AkhI jiMdagI je tame karyuM ne, enuM maratI ghaDIe chello kalAka hoya che tyAre saravaiyuM Ave che. ane saravaiyA pramANe enI gati thaI jAya che. praznakartA : mRtyu pachI badhAM kaMI manuSyarUpe janmatA nathI. koI kUtarAM, gAya thAya che. dAdAzrI : hA, enI pAchaLa "sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che, vaijJAnika kAraNo badhAM bhegAM thAya che. AmAM Ano koI kartA nathI ke 'bhagavAne A karyuM nathI ane 'tame ya e karyuM nathI. 'tame phakta mAno cho ke "meM A karyuM eTale Avato bhava utpanna thAya che. jyArathI 'tamArI' A mAnyatA tUTI jaze. 'huM karuM chuM'nI 'roMga bIlipha' e bhAna 'tamAruM' tUTI jaze ane 'selpha'nuM 'rIyalAijha thaze pachI 'tame kartA cho ja nahIM. praznakartA : paNa e "rIyalAijha' karavA mATe A badhuM choDIne himAlaya para jatA rahIe ? dAdAzrI : nA, himAlaya para nahIM javAnuM. ame tamane eka Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 28 AptavANI-8 kalAkamAM 'selpha rIyalAijha' karI ApIzuM. A bAvA thaIne himAlayamAM javAnuM nathI. ahIM to heya, khAI-pIne moja karavAnuM ne "selpha'nuM rIyalAijha' rahe ! praznakartA : paNa evuM kahe che ne, ke AtmA dareka vakhate manuSya deha ja dhAraNa kare che dAdAzrI : nA, nA, nA. e to badhA lokoe kaheluM kharuM ke manuSyamAMthI manuSya ja thAya , evuM lokoe AzvAsana ApyuM ke jema ghauMmAMthI ghauM thAya che tema manuSyamAMthI manuSya thAya che. eTale loko jANe ke 'ThIka che, manuSya thavAnA chIe tyAre to vAMdho ja nathI ne ! eTale jeTalI lAMca levI hoya eTalI laI lo, jeTalI corI karavI hoya eTalI corI karI lo ? paNa e evuM nathI. ahIM to kAyado e che ke jeNe aNahakkanuM lIdhuM, tene be paganA cAra paga thaze. paNa te ya kAyamanuM nathI. vadhAremAM vadhAre basso varSa ane bahu tyAre sAta-ATha avatAra jAnavaramAM jAya ane ochAmAM ocho to pAMca ja miniTamAM jAnavaramAM jaIne pAcho manuSyamAM AvI jAya. keTalAka jIva evA che ke eka miniTamAM sattara avatAra badalAya, eTale evAM ya jIva che. mATe jAnavaramAM gayAM e badhAMyane so-basso varSanuM AyuSya nahIM maLavAnuM. praznakartA : manuSyagatinA jIvo A kAraNa zarIra, kaSAyo sAthe laIne jAya. paNa nIcalI gatinA jIvo zuM laIne Ave ? dAdAzrI : evuM che ne, e to 'loDa' utAravA gayA che. je 'loDa" bhego karyo hato ne, je devuM karyuM hoya te devuM utAravA javuM paDe. ane leNuM karyuM hoya to leNuM utAravA javuM paDe. 'kreDiTa' karyuM hoya to devagatimAM javuM paDe, agara to ahIM manuSyamAM rAjA thavuM paDe. ane devuM karyuM hoya to baLada thaIne ApaNe vALavuM paDe. bheMsa thaIne vALavuM paDe, kUtaruM thaIne vALavuM paDe. have keTalAkane e devuM eka avatAramAM puruM nA ya thAya, te kUtarAno avatAra pUro thAya to ya pAchuM devuM bAkI hoya to pAcho gadheDAno avatAra Ave. pachI devuM bAkI hoya to pAcho ziyALano avatAra Ave. paNa e ATha ja avatAra Ave. navamo avatAra nA Ave evo. ATha avatAramAM enuM devuM pUruM thaI jAya, ane pachI pAcho manuSyamAM Ave. - mANasa ahIMthI marI jAya, tyAre enI pAchaLa laI janArA mANaso, evA cAra-pAMca niSpakSapAtI mANasa hoya. tenI vAta sAMbhaLo. pakSapAtI eTale, enAM gharanAM mANaso ya pakSapAtI kahevAya ane virodhI mANaso ya pakSapAtI kahevAya. pelA virodhI mANaso virodhI bole ane gharanA mANaso sAruM bola bola kare. ane niSpakSapAtI mANasa hoya te bole ke 'bhaI, A to deva jevo mANasa hato.' te e ja enI gati kahI Ape che. ane keTalAkane mATe loko kaheze, "are, e rAkSasa jevo hato.' jevA abhiprAya ahIM AgaLa loka bAMdhe che, e ja enI gatinI nizAnI ! mokSanI jarUra to kone, ke... praznakartA : eka mANasa marI gayo pachI ene bIjo deha tarata ja maLe che to pachI loko mokSane mATe zA mATe prayatna kare che ? dAdAzrI : jene A saMsAranI ciMtA thatI hoya ane e ciMtA nA gamatI hoya, sahana nA thatI hoya tene mATe mokSanI jarUra che. jene A ciMtA gamatI hoya tene to mokSanI kaMI jarUra ja nathI ne ! eTale darekane mokSanI jarUra ja nathI. A phorenavALAne ciMtA sahana thAya che, emane mokSanI jarUra ja nathI. ApaNe ahIMnA amuka mANasone ciMtA sahana thAya che, to emane ya mokSanI jarUra nathI. bAkI jene ciMtA sahana thatI nA hoya, jene ahIM saMsAramAMthI bhAgI chUTavA jevuM lAgatuM hoya, temane mokSanI jarUra che. AvA rahyA niyama kudaratatA !! praznakartA : mRtyu pachI dareka jIvane janma hoya ? dAdAzrI : koI paNa jIvane mRtyu pachI janma ja hoya. mRtyu pachI koIka ja, je 'jJAnI puruSa' hoya ane jene pravRttimAM ya nivRtti hoya tene mukti che ! Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 30 AptavANI-8 AptavANI-8 29 praznakartA : mukti pachI janma kharo ne ? dAdAzrI : nA. mukti pachI janma nahIM. praznakartA ne mRtyu pachI ? dAdAzrI : mRtyu pachI dareka jIvamAtrane janma avazya hoya ! praznakartA mRtyu pachI eno e ja jIva janme ke bIjo jIva janme ? dAdAzrI : eno e ja jIva janmavAno. praznakartA : to pachI vastI kema vadhe che ? dAdAzrI : e to vadhI jAya, pachI pAchI ghaTI jAya. vadha-ghaTa thavI eno niyama ja che. A duniyA to kevI che ke vardhamAna-hiyamAna, vardhamAnahiyamAna thayA ja kare che ! have vastI pAchI ghaTI jaze. praznakartA : e jIvo pAchAM jIvaze ne ? dAdAzrI : e jIvo jIvIne kaMI marI javAnA che ? e badhA jAnavaramAM gayA, hatA tyAMnA tyAM gayA pAchAM ! jyAMthI AvyA hatA tyAM pAchA gayA. mRtyu pachI AtmA, koI devagatimAM janAro hoya to devagatimAM cAlyo jAya che, koI narkagatimAM janAro hoya to narkagatimAM jAya che. koI jAnavaragatimAM jAya che ane koI manuSyagatimAM janAro hoya to manuSyagatimAM jAya che. ane bIjA keTalAka jIvone deha maLavAno nahi hovAthI koIne be varSa, koIne traNa varSa evo daMDa maLavAno hoya evA enAM karmanA udaya hoya to e pretayonimAM hoya. eTale mRtyu to, A kapaDuM badalAya che evuM ja che. je je 'phijhikala' che ne e to badhuM UDI jAya che agara to badhuM ahIM ja paDI rahe che, ne AtmAne bIjI yoni maLe che. praznakartA : e kaI rIte puravAra karI zakAya ke A AtmA maryA pachI bIje gayo ? purAvo kharo ? dAdAzrI : punarjanmano ! praznakartA : hA. ane e mANasa mAnI zake evI rIte ? dAdAzrI : hA, punarjanma mAnI zake evo purAvo ame tane ApIzuM. jarA lAMbo purAvo che ne ! AtmA pharI janma le che, eno purAvo to loka mAMge kharAM ja ne ! punarjanmano 'prosesa' ! kyAM sudhI ? praznakartA : punarjanma koNa le che ? jIva le che ke AtmA le che ? dAdAzrI : nA, koIne levo paDato ja nathI, thaI jAya che. A AkhuM jagata 'ITa hepansa" ja che ! praznakartA: hA, paNa e konAthI thaI jAya che ? jIvathI thaI jAya che ke AtmAthI ? dAdAzrI : nA, AtmAne kazI levAdevA ja nathI, badhuM jIvathI ja che. jene bhautika sukho joIe che tene yonimAM praveza karavAno 'rAiTa' che. bhautika sukho nA joItAM hoya tene yonimAM praveza karavAno 'rAiTa' jato rahe che. evuM che ne, tame khAMDanA kArakhAnAmAM jozo ne, to tyAM eka bAju zeraDI vecAtI le che ane eka bAju khAMDanI guNo sTokamAM mUkI Ave che. vacce zuM zuM prakriyA thaI rahI che e tame jANo cho ? A bAju zeraDI le che, te pahelI zeraDI kapAya che, pachI pisAya che, eTale 'bIjA avatAramAM pisAyeluM hoya. pAcho tyAMthI 'trIjA avatAramAM jAya, 'cothA avatAra'mAM jAya, ema karatAM karatAM khAMDa thAya. eka ja 'sTeja'mAM, eka ja 'avatAramAM khAMDa thai zakatI nathI. evuM A dareka vastunuM, enuM 'DevalapamenTa' thatuM thatuM e pachI chellI sTeje pahoMce che. AtmA to 'phUla Devalapa' ja che. paNa A bahArano je bhAga che, 'kapaDAM'no bhAga che, e 'Devalapa' thavo joIe. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 punarjanma che, e tamAro hisAba tamane cUkave che. A badhA hisAbo cUkavAya che. jema copaDAnA hisAbo cUkavAya che ne, evI rIte badhA hisAbo cUkavAya che. ane 'DevalapamenTane lIdhe te A hisAba badhA ApaNe samajAya che ya kharAM. tethI keTalAMka lokonI ApaNe tyAM 'punarjanma che" evI mAnyatA ya thaI gayelI che ne ! paNa te punarjanma che ja evuM nA bolI zake. 'che ja' evo koI purAvo ApI zake nahIM. paNa enI potAnI zraddhAmAM besI gayeluM che, AvA badhA dAkhalAo joIne ke punarjanma che kharo ! A phorenavALAM ochAM 'Devalapa' che to emane punarjanma hajI samajAtuM nathI. ane ApaNe ahIM 'Devalapa' prajA che, eTale emane punarjanma samajAya ke nA samajAya, paNa mAnyatA to che ja. nAnuM chokaruM ya kahe ke AvatA janmamAM Ama thaze. eTale samajAyuM ke nA samajAyuM 'ITa ijha DipharanTa meTara', paNa punarjanmane mAne che ja ! enI e ja ghaTamALa ! praznakartA : manuSyanA dareka janmane pUrvajanma sAthe saMbaMdha kharo ? dAdAzrI : e to dareka janma pUrvajanma ja hoya che. eTale dareka janmano saMbaMdha pUrvajanmathI ja thAya che. praznakartA paNa pUrvajanma ane A janma sAthe zuM levAdevA che ? dAdAzrI : are, AvatA avatAra mATe A pUrvajanma thayo. gayo avatAra e pUrvajanma, to A janma che. ane A janma che, e bIjA AvatA avatAranI pUrvajanma kahevAya. praznakartA : hA, e vAta sAcI che. paNa pUrvajanmanI aMdara evuM kaMIka thatuM hoya, jene A janma sAthe kaMI saMbaMdha kharo ? - dAdAzrI : bahu ja saMbaMdha naryo ! pUrvajanmamAM bIja paDe che, ne bIjA janmamAM DuM Ave che. eTale emAM bIjamAM ne DUDAmAM phera nahIM ? saMbaMdha kharo ke nahIM ?! ApaNe bAjarIno dANo nAkhIe e pUrvajanma ane DuMDuM Ave e A janma, pAchuM A kUMDAmAMthI bIjarUpe dANo paDyo te pUrvajanma ane emAMthI DuM Ave e navo janma. samajAyuM ke nA samajAyuM ? praznakartA : eka mANasa rastA upara Ama cAlyo jAya che ane bIjA ghaNAM ya rastA upara jAya che, paNa koI sApa amuka mANasane ja naDe che. enuM kAraNa punarjanma ja ? - dAdAzrI : hA, ame e ja kahevA mAgIe chIe ne ke punarjanma che, tethI e sApa tamane karaDe che. punarjanma nA hoya to tamane sApa nA karaData. A bena kaheze, Amane sAsu kema sArA maLyAM ane mane AvA sAsa kema maLyo ! eTale saMjogo badhA jAtajAtanA maLavAnA. 'yojanA' ghaDAI, e ja mULa karma ! praznakartA: karmonuM sAruM ke kharAba phaLa A janmamAM maLe ke pachInA AvatA janmamAM maLe ? dAdAzrI : karmo je karavAmAM Ave che, te yojanArUpe hoya che. jema A gavarmenTa ahIM yojanA kare che, narmadA nadInA baMdhanI yojanA tyAM karatA hoya. have te vakhate ahIM pANI e yojanAthI aTake kharuM ? e to jyAre ahIM rUpakamAM Ave, jyAre caNAIne taiyAra thAya tyAre pANI aTake. bAkI yojanAmAM, nakazA para pUrepUruM ja hoya, baMdha badhuM hoya, paNa nakazA upara ! evuM A dareka karma badhAM yojanArUpe thAya che, ene "kojhijha' kahevAmAM Ave che. ane pachI e ja "kojhijha' jyAre rUpakamAM Ave tyAre 'iphekTa' kahevAya che. paNa te bIjA avatAramAM rUpakamAM Ave che, eTale gayA avatAranAM karmo A avatAre bhogavo cho, ane A avatAranAM karmo pAchAM AvatA avatAre bhogavazo. paNa te yojanArUpe karelAM karmo AvatA avatAre bhogavAya che. atyAre tamArI icchA na hoya, to ya karma thaI jAya che, evuM bane che ke nathI banatuM ? praznakartA : thaI jAya. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 dAdAzrI : enuM zuM kAraNa che ? ke yojanArUpe thaI gayeluM che. A, te Aje rUpakamAM AveluM che, eTale jo Aje ja karatA hoya to pheraphAra thaI zake che. paNa A to pheraphAra thatuM nathI evuM bane che ne ? evuM jovAmAM Ave che ne ?! Ayojana pUrvabhave, rUpaka A bhave ! praznakartA : to pachI kismata jevI koI vastu che kharI ? dAdAzrI : kismata e ja che, te prArabdha pUrvabhavano lAvelo mAla te atyAre vaparAya. praznakartA : to pachI gayA janmamAM koI pApa karelAM enuM phaLa A bhavamAM maLe ke gayA janmamAM ja maLI gayuM haze ? dAdAzrI : nA. gayA janmanA pAponuM phaLa A bhavamAM ja maLe. evuM che, gayA janmamAM je pApa thayelAM ne, te Ayojana tarIke thayelAM. jema ApaNe tyAM narmadA nadIno baMdha bAMdhavAno hoya ne to pahelAM zuM thAya ? nakazA taiyAra kare che ne ? te evuM pahelAM AyojanarUpe thayelAM, te pachI atyAre rUpakarUpe Ave. A narmadAnA baMdhanuM Ayojana tyAM thAya, pachI nakazA thAya, te ghaDIe e nakazAmAM baMdha phATI gayo, to pANI DhaLI jAya badhuM ? nA DhaLe. eTale nakazAmAM pheraphAra thaI zakaze, pachI pheraphAra nahIM thAya. eTale gayA avatAre je Ayojana karyuM hatuM, emAM pheraphAra thaI zakta, paNa atyAre emAM pheraphAra zI rIte thAya ? eTale atyAre ApaNe pheraphAra karIe to AvatA bhavamAM pheraphAra thAya. nahIM to pachI AvatA bhavamAM sikko vAgI gayo, ene vidhAtAnA lekha kahe che, pachI e phare nahIM. praznakartA : gayA bhavamAM ja Ayojana thayuM hoya to A bhavanuM Ayojana huM kyAre karIza ? dAdAzrI : dareka janmamAM Ayojana mahIM thayA ja kare che, Ayojana vagara AgaLa cAle ja nahIM. praznakartA : A bhavanI je je vastu pUrvabhavanA Ayojana pramANe banatI hoya, to AvatA bhava mATe huM Ayojana karIza kevI rIte ? dAdAzrI : Ayojana zI rIte thAya che e jo huM tamane kahI dauM. ane A bhavamAM Ayojana ja nA thAya eTale pachI mokSa thaI jAya pachI. have Ayojana eTale 'cArja thAya. ane A 'jUnuM' DiscArja" thatI vakhate pAchuM mahIM 'cArja' thAya. have 'cArja zI rIte thAya ? Ayojana zI rIte thAya ? tyAre kahe, 'hamaNe koI kaheze ke, meM vIsa hajAra rUpiyA phalANI jagyAe dAna ApyA che.' have ene puchIe ke, "zeTha, tame vIsa hajAra koI dahADo koIne Apo nahIM, ne ahIM zI rIte ApyA tame ?" tyAre kahe, 'bhaI, phalANAbhAInA dabANane laIne ApyA.' have vIsa hajAra Ape che, paNa Ayojana avaLuM paDyuM. ane UMcA bhAvathI ApyA hota to Ayojana, pharI evuM ne evuM ja bIja paData ane UMcuM phaLa maLata. have koI mANasa hiMsA kare ne pachI manamAM thAya ke A khoTuM thaI rahyuM che, pastAvo kare eTale evuM Ayojana thAya che. pachI tuM jUThuM bole ane manamAM bhAva thAya ke A khoTuM thAya che, to e Ayojana thAya. have janma-maraNanuM kAraNa eka ja che ke 'pote koNa che ?' enuM bhAna nahIM te, e ekaluM ja kAraNa che. jainoe kahyuM ke rAga-dveSa ne ajJAnathI baMdhAyo che ane vedAMte ya karyuM ke maLa, vikSepa ne ajJAnathI baMdhAyo che. beu ajJAnane svIkAra kare che. to ajJAnathI baMdhAyo che, ne jJAnathI chUTe. pote potAnuM ja jJAna thAya, bhAna thAya ke chUTe. ...te TharAvo rahI gayA ! ahIM AgaLa jeTalA Aropita bhAva karyA, e bhAva saMsArIbhAva che. ane e saMsArIbhAvane laine bIjA 'pArlAmenTarI' badhA 'membaro" bhegA thAya che. ane badhA "membaro' bhegA thaIne pachI 'Disijhana' lAvIne A kArya'boDI' thAya che. pachI 'iphekTa' enDa kojhijha', kojhijha enDa iphekTa', 'iphekTa enDa kojhijha', kojhijha enDa iphekTa' ema cAlyA kare che ! A caMdulAla nAma che ne, e nAma to 'iphekTiva' che ke nahIM ? Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 ja AptavANI-8 mAyA-lobha vALIjhUDIne bahAra nIkaLe che. e ya pAchAM thoDIvAra pachI badhuM vALIjhUDIne mahIM dehamAM kazuM rahI nA jAya evI rIte nIkaLe che, evA kaSAyo che ! have AtmAnI sAthe bIjuM zuM zuM jAya che ? "kAraNa zarIra', e kojhijha boDI' che ane 'sUkSma zarIra', ene 'ilekTrikala boDI' kahevAmAM Ave che. jyAM sudhI A sthaLa deha hoya, jyAM sudhI saMsArI che, tyAM sudhI dareka jIvamAM "ilekTrikala boDI" hoya ane jyAre mokSe jAya tyAre ilekTrikala boDI' chUTI jAya ane AtmasvarUpa ekaluM ja jAya che. | 'ahIM" to, eka avatAratI geranTI ! koIka kaheze ke, "phalANA, sinemAvALA caMdulAla kharAba che !' eTaluM ja kahyuM ke tamane 'iphekTa' thaI jAya. A deha 'IphekTiva' che ke nathI ? A vANI paNa IphekTiva che. tamArI vANI koIkane 'iphekTa' karI bese che. A vANI paNa 'iphekTiva' che. tamArI vANI koIkane 'iphekTa' karI bese che ne ? ane mana paNa 'iphekTiva' che. mana caMcaLa thAya to UMghavA nA de. rAtre sADA dasa vAge pathArI kare che, 'caMdulAla sUI jAva." ema badhA kahe, te caMdulAla sUI gayA. ane pachI mahIM yAda AvyuM ke phalANAne meM paccIsa hajAra rUpiyA ApyA che, te haju enI pAse lakhAvI lIdhuM nathI. e yAda AvatAMnI sAthe ja mana caMcaLa thayuM ke pachI UMgha nA AvavA de ! eTale mana paNa 'iphekTiva" che ne ? eTale A mana-vacana-kAyA badhA 'IphekTiva che. enAMthI 'kojhijha" utpanna thAya che. emAM rAga-dveSa thavAthI 'kojhijha' utpanna thAya che, e 'kojhijha boDI', e pharI Avate bhava pAchuM 'IphekTiva boDI' thAya che. e 'kojhijha boDI' che ne, e kAraNa zarIra kahevAya che, enuM A kArya zarIra thaI jAya che. eTale kAraNa zarIra thayA pachI 'pArlAmenTarI' paddhatithI badhuM bheguM thai jAya che. ane 'pArlAmenTarI' paddhati thayA pachI 'pArlAmenTa'nA TharAva ekalA ja rahe che, paNa pArlAmenTanA badhA sabhyo cAlyA jAya che. e TharAva eka eka pAsa thayA kare, yojanA ghaDelA badhA TharAva pAsa thayA kare ne tenuM rUpaka Ave che, kaMIka samajavA jevuM to haze ne ? kaMIka samajavuM to paDaze ne ? praznakartA : AtmasvarUpanuM darzana thAya pachI jIva satata AtmasvarUpamAM ja rahe, to AvI sthiti thayA pachI jIvane punarjanma thavAnI zakyatA kharI ? dAdAzrI : nA. chatAM eka avatAra bAkI rahe che. kAraNa ke A 'amArI AjJApUrvaka che. AjJA pALI e dharmadhyAna kahevAya. enuM phaLa bhogavavA eka avatAra rahevuM paDe, Ama ahIMthI ja mokSa thaI gayelo lAge ! ahIM ja mokSa nA thAya to kAmanuM zuM ? nahi to A kaLiyugamAM to badhAya chetare ! oLakhANavALAne zAka levA mokalyo hoya to ya mahIMthI 'kamizana' kADhI le, kaLiyugamAM zI khAtarI ? eTale 'geranTeDa' hovuM joIe. A 'geranTeDa' ame ApIe chIe. pachI amArI AjJA jeTalI pALe eTalo ene lAbha thAya. bAkI potAnA svarUpanuM bhAna to Akho dahADo rahyA kare, niraMtara bhAna rahe ! ophisamAM kAma karatA hoya to ya bhAna rahe !! jarA cIkaNuM hoya to te cIkaNuM kAma paravArI gayA ke tarata pAchuM bhAna AvI jAya. AtmA saMgAthe.... praznakartA: mAro punarjanma thavAno hoya to mAro AtmA joDe ja jAya ne ? dAdAzrI : joDe javAno ja ne ! ahIMthI A AtmA nIkaLe che. tyAre kaSAyo A zarIramAMthI, e je kaMI hoya ne te vALIjhUDIne nIkaLe che ! kAraNa ke potAnI je 'roMga bilIpha che ne ke "A huM chuM'; eTale 'huM chuM' thayuM tyAM AgaLa badhuM "mAruM" thayuM ane "mAruM" thayuM eTale A krodha-mAnamAyA-lobha UbhuM thaI jAya che. AtmA nIkaLe che tyAra pachI krodha-mAna - kriyA cIkaNI hoya to, jema aDadhA IcanI pAIpathI pANI paDatuM hoya to ApaNe Ama hAtha naLa dharIe to hAtha khasI nA jAya ane doDha icanI pAipathI 'phorsamAM pANI paDatuM hoya to hAtha khasI jAya. evAM bahu bhAre cIkaNAM karmo hoya to te halAvI nAkhe. teno ya ApaNane Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 37. AptavANI-8 vAMdho nathI. kAraNa ke ApaNe eka bhavamAM hisAba cokhkho karavo che ne ?! hisAba cokhkho karyA sivAya mokSe javAya nahi ne ! praznakartA : hisAba cokhkho nA karIe to punarjanma karavo paDe ? dAdAzrI : hA, eTale ja punarjanma thAya che ! eTale hisAba bilakula cokhkho thai javo joIe, to ukela Ave. dAdAzrI : hA, pachI chUTo thaI jAya. paNa A kALamAM atyAre saMpUrNa 'DiscArja thaI zakatuM nathI. eTale dhakko eTalo badho jabarajasta che ke eka ke be avatAra thAya che. kartAbhAva maTyo eTale basa khalAsa thai gayuM, karma baMdhAtAM aTakI jAya. praznakartA : pUrvakarma saMbaMdhI ApanA vicAro jANavA che. dAkhalA tarIke A sUkSma jaMtuo kayA karma kare ke jethI e enA AgaLanA jIvanamAM upayogI thai zake ? bhrAMti ja janmAve janma-maraNAM ! praznakartA H to ema ja thayuM ne ke bIjo janma thavAno hoya tyAre eno e ja AtmA tyAM jAya che ? dAdAzrI : hA, e ja AtmA, bIjo koI nahIM. praznakartA to pachI AtmAno paNa janma thayo ema kahevAya ne? dAdAzrI : nA. AtmAno janma thAya ja nahIM. janma thavAno AtmAno svabhAva ja nathI. A janme ya pudgalano thAya che ane maraNe ya pudgalanuM thAya che. paNa A 'enI" mAnyatA che ke "A huM chuM eTale ene joDe DhaseDAvuM paDe che. bAkI, AmAM pudgalano janma ne pudgalanuM maraNa che ! praznakartA : paNa pudgala sAthe AtmA hoya ne ? dAdAzrI : A to bhrAMti che mATe pudgala sAthe che, nahIM to bhrAMti gayA pachI pudgalane ane AtmAne kazI levAdevA nathI ne ! bhrAMti gayA pachI to jeTaluM "cArja thayeluM che eTaluM 'DiscArja thaI jAya eTale pachI khalAsa thai gayuM, pachI navuM 'cArja' nA thAya. A je karmo badhAM atyAre thAya che ne te karmano, jo 'huM mAlika chuM' ema kahe, "meM karyA" ema kahe to navo hisAba baMdhAya ane "A vyavasthita karyA' ane 'huM to zudhdhAtmA chuM' evuM samajAya to karmo joDe ene levAdevA nathI. praznakartA : to to janma ja nA thAya ? dAdAzrI: A manuSya sivAya bIjA badhA je karma kare che enuM ene phaLa maLatuM nathI, emAM e karma karIne chUTe che. praznakartA to jaMtuno bIjo avatAra zeno Ave? jaMtu e jaMtu ja rahevAnuM? dAdAzrI : nA. jaMtumAMthI bIje avatAra thAya, trIje avatAra thAya. e bIjI yonimAM jAya, paNa ene dahADe dahADe karma chUTyA kare. e baMdhAyelAM karma bhogave che, e navAM karma nA bAMdhI zake. A manuSyo ekalAM ja navAM karma bAMdhI zake. A devaloko ya karma bhogave che. devaloko 'kreDiTa' bhogave che ane A jAnavaro 'DebiTa' bhogave che, ane A manuSyo 'kreDiTa ane "DebiTa' beu bhogave che. paNa manuSyo bhogave che ya kharAM ane pAchAM kartA ya che, eTale navAM karma bAMdhe che ! praznakartA : A deha che e karmanuM ja pariNAma che ne ? dAdAzrI : hA, karmanuM ja pariNAma che. praznakartA karmanI saMpUrNa nirjarA thavI joIe ne ? dAdAzrI : saMpUrNa nirjarA thAya eTale siddhakSetre jAya. paNa e zubha citta thAya, eTale karmanI nirjarA thai gai kahevAya ! DiscArja vakhate, ajJAnatAthI "cArja'! A jema beTarImAM sela hoya che ne te 'cArja thayelA hoya che, evuM Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 39 AptavANI-8 A deha 'cArja thayelo che. dehamAM cetana che ja nahi. cetana to mahIM aMdara che, cetana AtmAmAM ja che. deha to 'cArja thayeluM cetana che ! mANasamAM UMghavAnI ya zakti nathI, jAgavAnI ya zakti nathI, javAnI ya zakti nathI, AvavAnI ya zakti nathI, koI paNa prakAranI zakti enAmAM nathI. manuSyamAM phakta 'cArja' karavAnI zakti che ane te ya potAnI svataMtra zakti nathI, e 'DiscArja'nA dhakkAthI 'cArja thaI jAya che ! jo 'cArja karavAnI enI svataMtra zakti hota ne, to to pachI koI dahADo mokSe jai zakata ja nahi. kAraNa ke pachI e gunegAra gaNAya ane gunegAra thayo eTale mokSe jai zake nahi. A to potAne ema lAge che ke 'huM karuM chuM !' paNa e 'DiscArjanA dhakkAthI thAya che, bahu dabANa Ave eTale pachI 'cArja thai jAya che eTale mukhya ajJAnatA naDe che ! jo ajJAnatA jAya to mukti hAthaveMtamAM che !! kAraNo' thaye pariNAme paribhramaNa ! praznakartA : maraNa pachI AtmAnI kevI sthiti hoya che ! dAdAzrI : atyAre che evI ne evI ja sthiti hoya che. enI sthitimAM kaMI phera paDavAno nathI. phakta ahIMthI mare tyAre A sthaLa deha choDI de che, bIjuM kazuM choDato karato nathI. bIjA saMyogo joDe ja lai jAya che. bIjA kyA saMyoga ? tyAre kahe, 'karmo bAMdhyAM che ne te, pachI krodha-mAna-mAyA-lobha ane sUkSma zarIra, e badhuM joDe ja javAnuM. A sthaLa deha ekalo ahIM paDI rahe che. A kapaDuM nakAmuM thayuM eTale choDI de che. praznakartA : ane bIjo deha dhAraNa kare che ? dAdAzrI : hA, bIjuM kapaDuM badale che phakta, bIjo kazo pheraphAra thato nathI. kAraNa ke jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI bIja nAkhyA ja kare, bIja nAkhyA pachI ja AgaLa cAle, ane jJAna thAya pachI chuTakAro thAya. 'pote koNa che" enuM bhAna thAya tyAre chUTakAro thAya ! mRtyu pachI janma ne janma pachI mRtyu che. basa, A niraMtara cAlyA ja kare che. have A janma ne mRtyu kema thayelAM che ? tyAre kahe, 'kojhijha enDa iphekTa, IphekTa enDa kojhijha'; kAraNo ane kArya, kArya ane kAraNaemAM jo kAraNono nAza karavAmAM Ave to A badhI 'iphekTa baMdha thaI jAya, pachI navo janma na levo paDe !" ahIM AgaLa AkhI jiMdagI 'kojhijha' UbhAM karelAM hoya e tamArAM 'kojhijha" kone tyAM jAya ? ane 'kojhijha' karelAM hoya eTale e tamane kArya phaLa ApyA vagara rahe nahIM. 'kojhijha' UbhAM karelAM, evuM tamane potAne samajAya ? dareka kAryamAM 'kojhijha' UbhAM thAya che. tamane koIe nAlAyaka kahyuM te tamane ahIM 'kojhijha' UbhAM thAya ke 'tAro bApa nAlAyaka che.' e tamAruM 'kojhijha' kahevAya. tamane 'nAlAyaka' kahe che e to kAyadesara kahI gayo ane tame ene gerakAyadesara karyuM e nA samajAyuM Apane ? kema bolatA nathI ? praznakartA : barobara che. dAdAzrI : eTale 'kojhijha' A bhavamAM thAya che, enI 'iphekTa' Avate bhava bhogavavI paDe che ! A to 'iphekTiva' mohane 'kojhijha" moha mAnavAmAM Ave che. tame evuM phakta mAno ja cho ke 'huM krodha karuM chuM.' paNa A to tamane bhrAMti che tyAM sudhI ja A krodha che. bAkI, e krodha che ja nahi, e to 'iphekTa' che. ane 'kojhijha" baMdha thai jAya eTale 'iphekTa' ekalI ja rahe che ane 'kojhijha' baMdha karyo eTale 'hI ijha noTa rIsponsibala phora IphekTa' ane 'iphekTa' enA bhAva batAvyA vagara rahevAnI ja nathI. bhava paribhramaNa bhAMge "jJAtI' ! hakIkata svarUpamAM zuM che ? mULa AtmA je che, yathArtha AtmA, e zuddha cetana che ane e ja paramAtmA che, ne jagata AkhuM jene cetana mAne che te nizretana cetana che. lokhaMDano goLo tapyo hoya te agni jevo thAya, Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 tevuM A nicetana cetana che. nicetana cetana eTale ? mULa cetananI hAjarImAM je 'cArja thaI rahyuM che, e pachI 'DiscArja thayA kare che, ene nicetana cetana kahyuM. ghaTakono cArja thai rahyo che, e cArja thayelA ghaTakone 'kAraNa" kahevAya che, 'ojhijha' kahevAya che. ane AkhI jiMdagInAM e 'kojhijha bhegAM thAya, te jyAre mANasa marI jAya tyAre 'kojhijha' je che ne, kAraNa zarIra, e bIjA janmamAM kArya zarIra, 'iphekTiva boDI' thai jAya che. 'iphekTiva boDI' eTale A mana-vacana-kAyAnI traNa 'beTarIo taiyAra thaI jAya che ane emAMthI pAchAM navAM 'kojhijha' utpanna thayA kare che. eTale A bhavamAM mana-vacana-kAyA 'DiscArja thayA kare che ane bIjI bAju mahIM navuM 'cArja' thayA kare che. je mana-vacana-kAyAnI 'beTarI'o cArja thayA kare che te Avate bhavane mATe che ane A gayA bhavanI che te atyAre DiscArja thayA kare che. 'jJAnI puruSa' navuM 'cArja baMdha karI Ape, eTale jUnuM 'DiscArja thayA kare. eTale mRtyu pachI AtmA bIjI yonimAM jAya che. jyAM sudhI potAnuM selpha'nuM 'riyalAijha' na thAya tyAM sudhI badhI yoniomAM bhaTaka bhaTaka kare che. jyAM sudhI manamAM tanmayAkAra thAya che, buddhimAM tanmayAkAra thAya che tyAM sudhI saMsAra Ubho rahyo che. kAraNa ke tanmayAkAra thavuM eTale yonimAM bIja paDavuM ane kRSNa bhagavAne kahyuM che ke yonimAM bIja paDe che ne tenAthI A saMsAra Ubho rahyo che. yonimAM bIja paDatuM baMdha thaI gayuM ke eno saMsAra khalAsa thaI gayo. paMcendriyo, eka bhava pUratI ja ! praznakartA : eka jIva bIjA khoLiyAmAM jAya che. tyAM sAthe paMcendriyo ane mana, e badhuM dareka jIva laine jAya che ? dAdAzrI : nA, nA, kazuM ja nahIM. indriyo to badhI ekjhosTa thaIne khalAsa thai gai, indriyo to marI gai. eTale enI joDe indriyo evuM kaMi ja javAnuM nahIM. phakta A krodha-mAna-mAyA-lobha javAnAM. e kAraNa zarIramAM krodha-mAna-mAyA-lobha badhuM ya AvI gayuM. ane sukSma zarIra e kevuM hoya ? jyAM sudhI mokSe nA jAya tyAM sudhI sAthe ja hoya. game tyAM avatAra thAya paNa A sUkSma zarIra to joDe ja hoya. bAkI indriyo badhuM marI jAya che. ane kAraNa zarIramAMthI pharI navI UbhI thAya che. A indriyo to ekjhosTa thavA mATe utpanna thayelI che, te niraMtara ekjhosTa ja thayA kare. ane ekjhosTa thai rahe eTale khalAsa thai jAya. pachI maratI vakhate ene pUchIe, 'kaMI bolo ne ! kAkA, kaMIka bolo.' paNa te 'la, la, la..' karyA kare. jIbha gai, e thaI gayo lavo. kAraNa ke ekajhosTa thaI gaI, khalAsa thaI gaI. AMkhane ya evuM thaI jAya. A kAnane ya evuM thaI jAya, eTale badhuM ekjhosTa thaI jAya. eTale A Indriyo kazuM joDe jAya nahIM. navI indriyo phreza ene maLavAnI. AMkhe ya pharsTakalAsa, kAne ya pharsTakalAsa maLavAnA. pachI reDiyo sAMbhaLyA ja karone kAne aDADIne. sUkSma zarIrano saMbaMdha kyAM sudhI ? eTale AtmA deha choDIne ekalo jato nathI. AtmA joDe pachI badhAM karmo, kAraNa karmI-kAraNa deha kahevAya ene. pachI trIjuM IlekTrikala boDI', A traNe sAthe nIkaLe che. jyAM sudhI A saMsAra che tyAM sudhI dareka jIvamAM A IlekTrikala boDI hoya ja ! kAraNa zarIra baMdhAyuM ke ilekTrikala boDI joDe ja hoya. ilekTrikala boDI dareka jIvamAM sAmAnya bhAve hoya ja ane tenA AdhAre ApaNuM cAle che. khorAka khAIe chIe te pacAvavAnuM kAma e ilekTrikala boDI kare che. e lohI badhuM thAya che, lohI zarIramAM upara caDhAve, nIce utAre, e badhuM aMdara kAma kare. AMkhe dekhAya che, te lAITa badhuM A ilekTrikala boDInA lIdhe hoya che. ane A krodha-mAnamAyA-lobha, e ya A 'IlekTrikala boDI'ne lIdhe thAya che. AtmAmAM krodhamAna-mAyA-lobha che ja nahIM. A gusso ya e badhuM 'IlekTrikla boDI'nA zaoNka che. praznakartA : eTale 'cArja thavAmAM 'IlekTrikala boDI' kAma karatuM haze Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 dAdAzrI : "IlekTrikala boDI' hoya to ja 'cArja thAya, nahIM to A "IlekTrikala boDI' nA hoya to A kazuM cAle ja nahIM. 'IlekTrikala boDI' hoya ne AtmA, hoya nA to ya kazuM nA cAle. A badhAM samuccaya 'kojhijha' che. praznakartA : jyAre jIva marI jAya che tyAre taijasa zarIra kevI rIte enI sAthe jAya che ? dAdAzrI : tejasa zarIra kyAM sudhI hoya ? karmanI silaka hoya tyAM sudhI, karmanI silaka khalAsa thaI gaI ke tejasa zarIra nA Ave. eTale e AkhA bhavapayata TheTha sudhI rahe che. dareka jIvamAtramAM, jhADamAM, badhAMmAM tejasa zarIra hoya che, e tejasa zarIra nA hoya to enuM gADuM zI rIte cAle ? tejasa zarIrane aMgrejImAM kahevuM hoya te 'IlekTrikala boDI' kahevAya. ane 'IlekTrisiTI' vagara to A gharamAM cAle evuM ja nathI ne AMkhe dekhAya ja nahi. 'IlekTrisiTI' baMdha thaI gaI ke thaI rahyuM, badhuM khalAsa thaI jAya ! evuM che ne, A pANI hoya ne nIce sTava saLagAvo, to zera pANI hoya to ya khalAsa thaI jAya ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : A pANI e sthULa svarUpa che ne je UDI jAya che e sUkSma svarUpa che. evI rIte A deha je sthULa svarUpa che te ApaNane dekhAya, peluM sUkSma svarUpa ApaNane dekhAya nahIM. paNa peluM sUkSma zarIra e AnA jevuM ne jevuM ja che, bIju kazuM phera ja nathI. sUkSma zarIra eTale ja 'IlekTrikala boDI !' praznakartA : paNa je vakhate jIva jAya che te vakhate kAzmaNazarIra ne tejasa zarIra enI sAthe kevI rIte jAya che ? bIjA sAthe kema nA jAya ? dAdAzrI : je pANI ApaNe bALyuM ne, e pANImAM ja 'hAIDrojana ne 'oksijana" beu bheguM UDe ne ! pachI e ya chUTuM paDI jAya. paNa UDe tyAre beu sAthe UDe. paNa pAchuM chUTuM paDe ne pAchuM bheguM thAya. A hisAba che. karmanA hisAbe 'ilekTrikala boDI' coMTeluM ja rahe che. eTale bIjI bheLaseLa nA thAya. e 'ilekTrikala boDI' AkhA bhavaparyata eka ja rahe che ane emAM bahArano bIjo koI ene aDe nahIM. jema A zarIramAM bIjuM zarIra aDavA detuM nathI tevuM peluM sUkSma zarIranuM che, A sthULa zarIra AMkhe dekhAya che ane sUkSma zarIra AMkhe nA dekhAya evuM hoya che, bIjo koI 'Dipharansa' nathI. emAM AkAra badhuM evuM, phakta A sthULa deha dekhAya ne peluM sUkSma zarIra nA dekhAya eTaluM ja. eTale emAM kazuM bheLaseLa thAya nahIM, A sUkSma zarIra bIjAne bheguM thAya nahIM. AmAM ya mamatA che ne, evI tyAM AgaLa sUkSmadehamAM ya mamatA che, badhuM ja che !! evuM che ke, jyAM sudhI saMsAra avasthA che tyAM sudhI sUkSma zarIra joDe rahe ja. saMsAra avasthA eTale bhrAMtinI avasthA. e che tyAM sudhI sUkSma zarIra rahe che. praznakartA : to sUkSma dehamAM AtmA chUTo che ke baMdhAyelo che ? dAdAzrI : chUTo ja che, baMdhAyelo nathI. vyavahAra AtmA baMdhAyelo che ane kharekhara AtmA baMdhAyelo nathI. vyavahAramAM tame upayogamAM lo cho e AtmA baMdhAyelo che. praznakartA : A je janma le che pharIthI, e sUkSmadeha le che ne ? dAdAzrI : hA, eTale ApaNe A ahaMkAra le che ema kaho ne ! sUkSma dehane to oLakhatA nathI, koI dahADo sUkSma deha joyuM nathI. sUkSma deha zabda bolatAM zIkhelA e to copaDImAM vAMcIne. eTale ahaMkAra ja janma le che, ema kaho ne ! ahaMkArane oLakho ke nA oLakho ? ahaMkAra ja deha dhAraNa kare che pharI pharI. eka vyavahAra AtmA che ane eka kharo AtmA che. kharo AtmA baMdhAyelo nathI, e cokhkho ja che. eTale ahaMkAranI ja bhAMjagaDa che A. ahaMkAra jato rahe to mokSa thaI jAya. basa, ATalI TUMkI vAta samajaNa paDaze ne ? sUkSmadeha e je kaho cho te, e ja bIjA avatAramAM jAya che. e to purAvo ApaNane samajaNa paDe ne ? bAkI sUkSmane to zI rIte oLakho ? sUkSma vastu judI che, e to 'jJAnI'o jANe. A to ApaNAM Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 loko copaDImAM vAMcIne 'sUkSmadeha, sUkSmadeha' bole. bAkI sthULane ja oLakhato nathI, te sUkSmane zI rIte oLakhe ? kote kotI vaLagaNA ? praznakartA : AtmA pudgalane coMTyo che ke pudgala AtmAne coMTyuM che ? 45 dAdAzrI : evuM che ne, koI koIne coMTyuM ja nathI, badhuM naimittika che. A to vyavahAramAM loko kahe che ke, 'AtmA coMTI paDyo che !' eTale to loka evuM kahe che ke, 'A jhADane teM jhAlyuM che, tuM choDI de !' paNa ema to choDI dIdhe kaMI chUTatuM haze ? A to 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che. praznakartA : paNa ema dekhAya che ke AtmA A pudgalane coMTyo che. AtmA pudgalamAM tanmayAkAra thAya eTale Ama thayuM che. dAdAzrI : e to pharajiyAta thavuM paDe che. praznakartA : AtmAne pharaja zA mATe paDI ? koNe pharaja pADI ? dAdAzrI : e badhuM evuM che ne, AtmA e caitanya che ane A pudgala e jaDa che, e be joDe mUkyA eTale vizeSabhAva utpanna thAya che. koI kazuM karatuM nathI, paNa beunA bhegA thavAthI vizeSabhAva thAya che ane vizeSabhAva thavAthI saMsAra cAlu thaI jAya che. pachI jyAre mULa bhAvamAM AtmA Ave ne pote jANe ke 'huM koNa chuM', tyAre e chUTe. tyAra pachI pudgala chUTe che ! praznakartA : baMne najIka najIkamAM kevI rIte AvyA ? dAdAzrI : e ja A 'eviDansa' che ne ! A vyavahAramAM pesatAM ja A badhuM bheguM thaI jAya che. ahIM vyavahAra badho saMjogono bharelo che, ne jyAM saMjogo nA hoya tyAM javAnuM che, siddhapadamAM javAnuM che. ene mATe zAstro 'jJAnIpuruSa' e badhAM sAdhano maLI Ave che ne tyAre e AptavANI-8 potAnuM svarUpa samaje, tyArathI e chUTavA mAMDe che. pachI eka bhava, be bhava ke paMdara bhavamAM paNa eno ukela AvI jAya ! 46 eTale cetana pote pudgalanA cakramAM paDyuM ja nathI. A paDyuM che evuM lAge che, te ya bhrAMti che. e bhrAMti dUra thaI jAya to chUTuM ne chUTuM ja che ! AtmA zuddha ja ! 'bilIpho' ja 'roMga' ! praznakartA : AtmA enA mULa svabhAvamAM to zuddha che, to ene A badhA kaSAyo kevI rIte lAgyA haze ? ne karma kevI rIte baMdhANAM ? dAdAzrI : e 'sAyansa' che ! ApaNe ahIM lokhaMDa mUkI rAkhIe ane te lokhaMDa jo jIvatuM hoya ne to kaheze ke, 'mane kATa caDhazo nahIM.' paNa 'sAyansa'no niyama che, ene bIjA saMjogono sparza thAya to ene kATa caDhyA vagara rahe nahIM. evI rIte AtmA mULa svabhAvathI to zuddha ja che, paNa ene A saMjogonA dabANathI kATa caDhyo che. praznakartA : AtmA atyAre karmathI AvarAyelo che, paNa AtmA e karmone khapAvI de to pachI ene kATa lAge kharo ? dAdAzrI : evuM che ne, jyAM sudhI pote svabhAnamAM nA Ave tyAM sudhI kATa lAgyA kare, niraMtara kATa lAgyA ja kare. potAnuM bhAna gayuM, pote Aropita bhAvamAM che mATe kATa lAgyA kare che. 'huM caMdulAla chuM' e Aropita bhAva che eTale niraMtara kATa lAgyA kare che. e Aropita bhAva gayo ane 'svabhAva'mAM Ave, eTale ke potAnA svarUpamAM Ave, kSetrajJadazAmAM Ave, eTale pachI ene kATa nA lAge ! praznakartA H zarUAtamAM AtmA mULa padArthe karIne zuM haze ke jethI karIne A kATa lAgyo ? dAdAzrI : A badhAM tattvo lokamAM che, ne lokamAM jyAM sudhI che tyAM sudhI bIjAM tattvonI asara thayA karavAnI. Ane 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' kahevAya. AtmA jyAre lokathI para jaze, siddhagatimAM jaze tyAre tyAM ene kATa nahIM lAge. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 evuM che ne, karma bIjAM kazAM lAgyAM nathI. bhAna khoyuM che e ja karma lAgyAM che. bAkI pote zuddha ja che. atyAre ya tamAro AtmA zuddha ja che. darekano AtmA zuddha ja che, paNa A je bAhyarUpa UbhuM thayuM che te rUpamAM potAne 'roMga bIlipha' UbhI thaI che. janmathI ja potAne ahIM te rUpamAM ajJAnanuM pradAna karavAmAM Ave che. saMsAra che, eTale bAbo janmyo tyArathI ja ene ajJAnanuM pradAna karavAmAM Ave che ke 'bAbo Avyo, bAbo, bAbo' kaheze. pachI caMdu nAma pADavAmAM Ave te loko pachI ene 'caMdu, caMdu' kahe, tyAre pote mAnI le ke 'huM caMdu chuM.' pachI ene pappAnI oLakhANa karAve, mammInI oLakhANa karAve, badhuM ajJAnanuM ja pradAna karavAmAM Ave che. 'tuM caMdu, A tArA mammI, A tArA pappA' evI oLakhANa karAve eTale ene 'roMga bIlipha' besI gayelI che, te UkhaDatI ja nathI. e 'roMga bIlipha' 'jJAnIpuruSa' toDI Ape tyAre 'rAiTa bIlipha' bese, ne tyAre ukela AvI jAya ! eTale AtmA to zuddha ja che, A to khAlI draSTiphera ja che !! 4 praznakartA : paNa AnI zarUAta kevI rIte thai ? dAdAzrI : A to avinAzI vastuo bhegI thavAthI A badhI avasthAo UbhI thai che ! A saMsAra eTale samasaraNa mArga ane samasaraNa eTale niraMtara parivartana thayA ja kare. A parivartanathI tamAro AtmA azuddha ja che evuM tamane tamArA mATe lAge che, paNa mane tamAro AtmA zuddha ja dekhAya che. phakta tamArI 'roMga bIlipho' beThI che, tethI tamane azuddhatA manAya che. e 'roMga bIlipho' huM 'phrekacara' karI ApuM ane tamane 'rAiTa bIlipha' besADI ApuM, eTale tamane paNa zuddha dekhAya. A to phakta mithyAdarzana UbhuM thayuM che, jyAM sukha nathI tyAM sukhanI mAnyatA UbhI thaI che. ame jJAna ApIe eTale ene sAcI dizAmAM pachI rasto maLI jAya che. rasto maLI jAya eTale ukela AvI jAya. mithyAdarzana pheravI ApIe ane samyakdarzana karI ApIe eTale eno ukela Ave, tyAM sudhI ukela nA Ave. AtmA zuddha ja che. atyAre ya tamAro AtmA zuddha ja che, phakta AptavANI-8 'bIlipho' tamArI 'roMga' beThelI che. te tame A 'TempararI' vastumAM sukha mAnI beThA cho. je AMkhe dekhAya che, kAne saMbhaLAya che, jIbhe cakhAya che e badhI 'ola Ara TempararI eDajasTamenTas' che ane te 'TempararI'mAM tame sukha mAnyuM. atyAre tamane e 'roMga bIlipha'nI asara thaI che. e 'roMga bIlipha' 'phrekacara' thaI jAya eTale 'TempararI'mAM sukha nA lAge, 'paramenanTa'mAM sukha lAge. 'paramenanTa' sukha e sanAtana sukha che; e AvyA pachI jAya nahIM. ane enuM nAma ja AtmA prApta karyo kahevAya, e svAnubhava pada kahevAya. e svAnubhava padathI AgaLa vadhatA vadhatA pUrNAhUti thAya pachI ! 48 sanAtana vastune Avata-jAvata zAM ? praznakartA : badhA jIvo ke je AtmA che, e AtmA A jagatamAM kyAMthI AvyA haze ? dAdAzrI : koI AvyuM nathI. A jagata ja AkhuM cha tattvonuM pradarzana che. e cha tattvo che, te badhAM thaine A jagata baneluM che te dekhAya che. khAlI 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che ! eTale koIe A banAvyuM nathI, koIne kaMI karavuM paDyuM nathI. AnI Adi nathI, Ano aMta nathI. A 'jema che tema' kahI dIdhuM ke jagata anAdi-anaMta che. phakta eka draSTipherathI jagata dekhAya che ane bIjI draSTipherathI mokSa dekhAya che. Akho draSTiphera ja che phakta, bIjuM kazuM che nahIM ! je 'Ave' e sanAtana nA hoya ane AtmA e sanAtana vastu che, to pachI ene 'AvyA, gayA' nA hoya. Ave e to jAya. AtmA evo nathI ! jagatamAM sauthI prathama to.... ?! praznakartA : to pachI A jIvo kyAMthI pedA thayA ? dAdAzrI : A jIvo pedA thayA ja nathI ! AtmA avinAzI che. ane avinAzI pedA thAya nahIM koI dahADo ya ! e to kAyamane mATe Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 dAdAzrI : evo koI vAnara hato nahIM. e vAnara kaho ke badhuM kaho, paNa mULa e AtmA che ne ? ane AtmA ja che te badhI yoniomAM che, ane anAtmA ya che. pudgale ya che ne AtmA ya che. eTale vAMdara hato ne evuM kaMI che nahIM. sarva yoniomAM, e jevo hisAba hoya ne evI yonimAM jAya. bAkI AtmA anAdithI che ne anAtmA ya anAdithI che. che. ane eno nAza ya nA hoya ne pedA ya nA hoya. koI pedA thayuM nathI ne nAza thayuM ya nathI. A dekhAya che te badhI bhrAMti che. ane avasthAo nAza thAya che. ghaDapaNa avasthA, juvAnI avasthA e badhI nAza thayA kare ane e 'pote' hato teno te ja. eTale avasthA to vinAza thAya che. praznakartA : paNa ApaNI pRthvI upara pahelAM jIvo hatA ja nahIM ne? to pachIthI A badhA jIvo AvyA kayAMthI ? dAdAzrI : hatA nahIM, evuM koIe kahyuM hatuM ? praznakartA : "sAyansa' kahe che. dAdAzrI : "sAyansa' evuM kahetuM ja nathI. "sAyansa' to badhuM 'eksepTa' kare che. jIva vagara A bhUmikA koI dahADo ya hatI nahIM. praznakartA : vijJAna ema paNa kahe che ke pahelAM jIvasRSTi thaI ane pachI manuSyasRSTi thaI. dAdAzrI : A vijJAna to hatuM ja nahIM te dahADe. A jagata to anAdithI che ja. eno AraMbha thayo ja nathI ane eno aMta thAya evo ya nathI. praznakartA: huM ghaNIvAra vicAra karuM chuM, ke sauthI pahelAM pUrvaja koNa haze ? paNa mane eno javAba nathI maLato. dAdAzrI : evuM che, sauthI pahelo pUrvaja hoya ne, to enI Adi thaI kahevAya ane Adi thAya eTale eno aMta thAya, to duniyA nAza thaI jAya. paNa A duniyA nAza thavAnI nathI ane duniyAnI Adi ya thayelI nathI. eTale pahelo pUrvaja koI hato ja nahIM. A jevuM che, evuM ne evuM ja che, je che ne enuM e ja che. anAdithI Ano A ja pravAha cAlyA kare che. A duniyA anAdi kALathI AvI ne AvI ja che ane anAdi kALa sudhI AvI ne AvI rahyA ja karaze ! eTale AvuM ne AvuM cAlyA ja karavAnuM, anAdi kALathI cAle che ne anAdi kALa sudhI cAlyA karaze. praznakartA : paNa vaijJAniko ghaNAM ema kahe che ke pahelo vAnara hato. praznakartA : saMsAramAM baMdhAyelo mAnavI potAnAM pUrvakarmanA lIdhe che, ema kahevAya che. to pachI pRthvI upara sahu prathama utpanna thanAra mAnavI potA sAthe pUrvanAM kayAM baMdhano lAvyo haze ? dAdAzrI : sau prathama utpanna thanAra manuSya hato ja nahIM. A jagata utpanna thayeluM ja nathI. jenI utpatti hoya teno vinAza avazya hoya. A jagata vinAzI ya nathI tema utpanna thayuM paNa nathI. jagata to anAdi anaMta che. ane A manuSyo che, ne jIvamAtra che, e badhAM anAdi anaMta che. jhADamAM jIva hoya ke nAnAmAM nAnA jIva hoya, e badhAM anAdi anaMta che ! emAM koI vadhaghaTa thayuM nathI, jeTalAM che eTalAM ja che ! eka paNa jIva vadhyo nathI ne eka paNa jIva ghaTyo nathI evI A duniyA che. eka paramANa paNa vadhyuM nathI, ghaTyuM nathI. Ama bALI mele, game te kare, chatAM anAdithI eka paramANu ghaTatuM nathI ke vadhatuM nathI evI A duniyA che. eTale AtmA Avyo ya nathI ne gayo ya nathI. A 'Avyo-gayo' e badhI buddhinI bhASA che; jayAre jJAnabhASAmAM Avazo ne tyAre ene potAne lAgaze ke evuM kazuM banyuM ja nathI. ene buddhithI A badhuM bhAse che. e buddhi jAya, ahaMkAra jAya ne, to pote chuTTo ja che. e buddhi ne ahaMkAre badhuM UbhuM thaI gayuM che, eTale A badhuM dekhAya che ! saMjogomAM "bilIpha'tI AMTI, koNa kADhe ?! mANasa bahAra nIkaLe che to paDachAyo kayAMthI Ave che ? badhA saMyogothI ! suryano saMyoga bhego thAya ke paDachAyo Ubho thaI jAya arIsAno saMyoga bhego thAya ke pratibiMba UbhuM thaI jAya. eTale A badhuM Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 saMyogone lIdhe thayeluM che ane tethI 'bilIpha' AkhI badalAI gaI che. 'svarUpa' to tenuM te ja che, paNa 'bilIpha' badalAI che ke A zuM thaI gayuM ?! A cakalI arIsAne cAMco nathI mAratI ? cakalI arIsAmAM cAMco mAre che ne ? have mANasa evuM nA mAre. kAraNa ke e jANe che ke A to mAro ja phoTo che. paNa cakalInI 'bilIpha' badalAI che ke A bIjI cakalI AvI che eTale ene cAMco mAra mAra kare che. paNa bahu dahADA anubhava thAya ne eTale pachI e 'bilIpha' tUTI jAya. evI A 'bilIpha' ja badalAyelI che. AkhI 'bilIpha' ja 'roMga' thaI gaI che, eTale ahaMkAra Ubho thaI gayo ne eTale buddhi UbhI thaI gaI. ane buddhi UbhI thaI gaI eTale buddhinA AdhAre, buddhinI 'lAITe' cAle che, ne peluM mULa 'lAITa' baMdha thaI gayuM. eTale A gUMcAyuM che badhuM ! AtmAmAM kazo pheraphAra thayo nathI. AtmAnuM bagaDyuM ya nathI ke AtmAne kazI asare ya thaI nathI. 51 mANasa bahAra nIkaLe che, te paDachAyo pAchaLa pAchaLa phare che ne ? A badhuM paDachAyAnA jevuM ja che. koIka mANasa paDachAyAmAM Ama Ama kare, eka AMgaLI UMcI kare, be AMgaLI UMcI kare, Amatema joyA kare, to ApaNe nA samajIe ke AnuM magaja jarA gAMDuM thaI gayuM che ? evuM pAchuM potAnuM bhAna thAya eTale kazuM banyuM nA hoya tema saMjogomAMthI chUTI jAya che pachI. eTale A saMjogo bhegA thayA che, bIjuM kazuM nathI. ane paDachAyo kADhI nAkhavA mATe roDa upara doDadoDa kare to paDachAyo jato rahe ? nA. e to Ama doDe to pAchaLa dekhAya, nahi to Amano phare to ya pAcho dekhAya. te pelo gametema pAcho phare ne to ya kaMInuM kaMI dekhAyA ja kare ne ? eTale paDachAyo ene choDe nahi. have ene koI batAve ke 'tuM gharamAM pesI jAne' to paDachAyo baMdha thaI jaze ! eTale A to khAlI 'bilIpha' 'roMga' thaI gayelI che, bAkI bIjuM kazuM che nahIM. AtmAe karma bAMdhyAM nathI ne A to badhuM ThokAThoka cAleluM che. karma bAMdhe to to A eno kAyamano svabhAva thaI jAya ane kAyamano svabhAva pachI jAya ja nahIM. A to badhI avaLI samajaNa ThokI besADelI che. bhagavAne kahyuM juduM ne loko samajyA juduM. bhagavAne kahelAno eka akSare ya loka samajI zakatAM nathI atyAre ! kazuM chUTatuM nathI ne pAra AptavANI-8 vagaranI ciMtA-upAdhio ene asara karyA ja kare che. 'jJAnIpuruSa' jANe ke A badhuM zuM che ! mahAvIra bhagavAna jANatA hatA, paNa kahe zI rIte ? khulluM nA kahevAya. ATalAMka ja mANaso vacce huM khulluM kahuM, paNa pAMcaso mANaso vacce khulluM nA kahevAya. ApaNe baMdhAyelAne kahIe ke, 'tuM mukta ja che', to zI dazA thAya bicArAnI ? enAM anubhavamAM Ave nahIM ne UMdhuM kare ! para A cakalIne arIsAmAM kazuM karavuM paDe che ? arIsAno saMyoga bhego thayo ke mahIM cakalI UbhI thaI jAya. AMkho, cAMca badhuM sAthe, ne bahAravALI cakalI jevuM kare evuM ja mahIMvALI cakalI kare. evuM AtmA saMjogothI gherAyelo che ! jema sUryanArAyaNanA saMjogathI paDachAyo Ubho thAya che tema A to saMjogathI 'potAnuM svarUpa' UMdhuM dekhAya che. bAkI A badhA saMjogathI koI chUTA thayelAM hoya te ApaNane mukta karI Ape, bIjo koI mukta karI Ape nahIM. e pote ja baMdhAyelo, zI rIte mukta karI Ape ?! AtmA kyAMthI Avyo ? te A 'rIleTiva'mAM mAre kahevuM paDyuM ke AtmA samasaraNa mArgamAM che. mArge jatAM A jAtajAtanA saMyogo bhegA thAya che, te saMyogonA dabANathI jJAna vibhAvika thayuM. bIjuM kazuM AtmAe karyuM ja nathI. A to jJAna vibhAvika thayuM ne eTale jevo bhAva thayo tevo A deha ghaDAI gayo. emAM AtmAne kazuM karavuM paDyuM nathI. pachI jevo kalpe evo thaI jAya; kalpe evo thaI jAya ane pachI gUMcAyuM ! pachI kAyadesara AvI gayuM; 'vyavasthita'nA niyamamAM AvI gayuM. pachI 'beTarI'mAMthI 'beTarI', 'beTarI'mAMthI 'beTarI' ema 'sAyakala' cAlI. jayAre 'jJAnI puruSa' 'beTarI' choDAvaDAve tyAre chUTakAro thAya. A mana-vacana-kAyAnI traNa 'beTarI' khaseDI nAkhe eTale AvI 'beTarI' 'cArja' nA thAya ane jUnI 'beTarI' 'DiscArja' thayA kare ! AthI 'jJAtIo'e kahyuM, atAdi-anaMta !! A to AtmAne evA saMjoga bhegA thayA che ! A jema atyAre ApaNe ahIM beThA chIe, ne bahAra nIkaLI e to ekadama dhummasa varase Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 54 AptavANI-8 to tame ne huM sAmasAme paNa nA dekhAya. evuM bane ke nA bane ? praznakartA : hA, bane. dAdAzrI : hA, te dhummasa paDe che tethI dekhAtuM baMdha thaI jAya che. evuM A AtmAne saMjogorUpI dhummasa paDelI che, eTalA badhA saMjogo UbhA thAya che ! ane pelI dhummasa karatAM to A anaMta jAtanAM paDa che. e eTalAM badhAM bhayaMkara AvaraNo che, te ene bhAna thavA detuM nathI. bAkI, AtmA kazuM Avyo ya nathI ne gayo ya nathI. AtmA pote ja paramAtmA che ! paNa bhAna ja thavA detuM nathI, e ya ajAyabI che ne ! ane e 'jJAnI'e joyeluM che, je chUTAM thayA che emaNe joI lIdhuM che !!! eTale A badhA buddhinA prazno che. prazna mAtra buddhinA che, ne buddhi khalAsa thAya tyAre A jJAna thAya evuM che ! loka to kahe che, 'AnI Adi kaI ?" alyA, Adi zabda tuM kyAMthI zIkhI lAvyo ? e badhA vikalpa che, 'jJAnI'oe AmanA vikalpo zamAvavA mATe ema kahyuM ke, anAdi-anaMta che !' praznakartA: 'anAdi-anaMta'no artha nA samajAyo. dAdAzrI : anAdi-anaMta eTale zuM ? koI paNa vastu goLa hoya ne, tenI zarUAta jaDe nahi ane aMte ya nA jaDe ! A mALAmAM aMta jaDe kharo ? zarUAta paNa nA jaDe ne ? eTale ene anAdi-anaMta kahyuM. lokone emanI bhASAmAM samajaNa pADavI paDe ne ? bAkI, evuM kazuM banatuM ja nathI. atyAre paNa pote paramAtmApadamAM ja che, paNa ene bhAna nathI. A saMjogonA 'presarane' laIne bhAna jatuM rahyuM che. atyAre koI 'kalekTara' hoya, paNa bhAna jatuM rahyuM hoya tyAre ApaNe pUchIe ke, 'tame koNa cho ?" paNa ene potAnuM bhAna nA hoya to zuM javAba Ape ?! ahIM jIvatA mANasane bhAna jatuM rahe che ne ? evuM A bhAna bilakula ja nathI rahyuM. lokoe ema kahyuM tema asaro thatI gaI, thatI gaI, ne te pramANe mAnyuM che badhuM ! satAtatanI zarUAta te zI ? praznakartA : AtmAne koNe banAvyo ? dAdAzrI : ene koIe banAvyo nathI. banAvyo hoya ne to teno nAza thAya. AtmA e niraMtara rahenArI vastu che, e sanAtana tattva che. enuM 'bIginiMga' thayuM ja nathI. eno koI banAvanAra nathI. banAvanAra hoya to to banAvanArano ya nAza thAya ane bananArano ya nAza thAya. praznakartA : AtmA jevI vastu zA mATe utpanna thaI che ? dAdAzrI : e utpanna jevuM thayuM ja nathI. A jagatamAM cha tattvo che, te tattvo niraMtara parivartana thayA ja kare che ne parivartanane laIne A avasthAo badhI dekhAya che. avasthAone loka jANe che ke, "A mAruM svarUpa che.' e avasthAo vinAzI che ane tattva avinAzI che. eTale AtmAne utpanna thavAnuM hotuM ja nathI. praznakartA eTale ekalA AtmAne ja mokSe javAnuM che, bIjA badhAne kaMI lAgatuM nathI ? dAdAzrI : AtmA mokSasvarUpa ja che, paNa AmAM A bIjA tattvonuM dabANa AvyuM che. te tattvomAMthI chUTe eTale mokSa thAya ! ne pote mokSa svarUpa ja che. paNa ajJAne karIne mAnyA kare che ke "huM A chuM, huM A chuM', ne ethI 'roMga bilIpho'mAM phasAyA kare che ! ane jJAna karIne chUTe. vyavahAra sazitI akabaMdha vyavasthA ! praznakartA : navA navA AtmAo duniyAmAM AvatA haze ke jeTalA che teTalA ja AtmA A duniyAmAM che ? dAdAzrI : tame evuM pUchavA mAMgo cho ke A manuSyo vadhI gayA te kyAMthI navA AvatA haze ? praznakartA : nA, ema nahIM. A to pahelo Aro, bIjo Aro ema badhA ArA thAya che, to te vakhate jeTalA AtmA hatA e badhA ja AtmA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 atyAre che ke pachI emAM vadhaghaTa thAya che ? dAdAzrI : eke ya AtmAnI vadhaghaTa thatI nathI. jeTalA ahIMthI muktimAM jAya che eTalA AtmA bIjI jagyAmAMthI ahIM Ave che, A saMsAra vyavahAramAM Ave che. vyavahAra eTale je jIvonAM nAmarUpa paDyAM, e vyavahAramAM AvI gayAM. eTale A gulAbano choDa che e vyavahAramAM Avyo kahevAya. ane jenuM haju nAmarUpa kaMI paDyuM nathI e vyavahAramAM ja AvyA nathI. evA jIvo anaMtA che ke je vyavahAramAM AvyA nathI, eTale emano to hisAba ja gaNazo nahIM. ahIMthI jeTalA mokSe jAya teTalA pelAmAMthI ahIM AvI ja jAya. eTale A vyavahAramAM jeTalA jIvo che te teTalA ne teTalA ja rahe che. emAM vadhaghaTa kazuM thatuM nathI. enuM nAma saMsAra kahevAya, eka vadhe ya nahIM ne eka ghaTe ya nahIM. Apane samajAyuM ne ? jenuM haju nAma paNa paDyuM nathI evA anaMtA jIvo che, temAMthI ahIM Ave che. ahIMthI jeTalA jIvo mokSe gayA ke tarata ja pelA ahIM AgaLa "eDamiTa' thAya che, e badhuM kAyadesara che. eTale ahIM to jeTalAM che ne eTalAM ja rahe, jayAre gaNo tyAre eTalAM ne eTalAM ja rahe. vyavahAra eTale kaMI paNa nAma paDyuM; gulAba nAma pADyuM, baTAko nAma paDyuM, vAyukAya nAma pADyuM, te badhAMya vyavahAramAM AvI gayA. paNa nAma nathI paDyuM te haju vyavahAramAM nathI AvyA ! praznakartA : e jIvo kayA che ? dAdAzrI : e bIjI jagyAe che. e vAta bahu samajavA jevI che, bahu UMDI vAta che. paNa ApaNe eTaluM badhuM jhINuM nA UtarIe, nahIM to AtmA cUkI jaIe. e badhuM jJAnI puruSanuM kAma ! ApaNe to samajI levuM ke A hakIkata zuM che ! pAchuM A jhINuM yAda rAkhavA jaIe to mULa karavAnuM rahI jAya. tame tamArI meLe ja samajajo, ne tamane potAne ja e badhuM dekhAze. ame je dekhADIe chIe e rIte cAlyA karazo to tamane paNa e sTezana AvIne UbhuM raheze; kenTino dekhAze, badhuM ya dekhAze. eTale atyArathI pUcha pUcha nA karazo. haju ahIM bharUca AvyuM hoya ne tame ema kaho ke, 'dAdA, muMbaImAM marInaDrAIva kevuM lAge ?" tyAre huM kahyuM ke, "bhaI, muMbaI AvavA done, tyAM ja jaIne jojo !" A to zuM thAya ke surata sTezane pelI ghArI AvI hoya te nA phAve ne peluM marInaDrAIva yAda AvyA kare. eTale ApaNe kahIe chIe ne, ke atyAre nirAMte khAtA-pItA jAva ! muMbaI jazo eTale marInaDrAIva tamane dekhAze, atyAre nahIM dekhAya to eno bojo rAkhavA jevo nathI ! praznakartA : AtmAonI saMkhyAmAM vadhaghaTa thatI nathI evo eno artha thayo ? dAdAzrI : vadhaghaTa thAya ja nahIM, je che te ja che ! temAM ochuM ya thatuM nathI ne vadhatuM ya nathI. A jagatamAM ekalo AtmA ja nahIM, paNa anAtmAnuM ya eka paramANu paNa vadhaghaTa nathI thatuM. ATalI badhI laDhAIo thAya, tophAno thAya, ATalAM badhA mANaso marI jAya to paNa eka paramANu ghaTatuM nathI ne eka paramANu vadhatuM nathI, AtmAnI saMkhyAmAM vadhaghaTa thatI nathI. jema che ema jagata che, Ano pheraphAra thaI zake ema nathI. praznakartA : to pachI A badhuM kamaThANa je zakti calAve che, te zaktine kayA svarUpe oLakhavI ? dAdAzrI : A badhuM calAve che te ? zakti to, evuM che ne, ApaNane pAMca jaNa herAna karatA hoya to ApaNe konuM nAma daIe ke A ApaNane herAna kare che ? praznakartA : pAMce ya jaNanuM. dAdAzrI : hA, evuM ahIMyAM paNa koI ekanuM nAma devAya evuM nathI, Ama badhAM bhegA thaIne kare che. A to badhuM 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che. eTale badhAM bhegAM thaIne kare, emAM konuM nAma devAya ? ekanuM nAma devAya ? ane che A badhuM pharajiyAta. A saMsAramArga che ane AtmA saMsAramArgamAM pasAra thaI rahyo che enI asara che. bIjuM kazuM che nahIM, 'IphekTa' ja che khAlI !! eTale AtmA vadhe ya nahIM ne ghaTe ya nahIM. pudgale ya vadhe nahIM, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 ghaTe nahIM. A jaDa paramANu che ne, te ya ghaTe nahIM ne vadhe nahIM. ApaNe ahIM AgaLa game eTalAM bALI melIe ne, kApI nAkhIe, to ya eka paramANu vadhaghaTa nA thAya ! badhuM tenuM te ja rahe !! praznakartA : to pachI navA utpanna kevI rIte thayAM ? manuSyonI vastI vadhI ne ?! dAdAzrI : A jAnavaramAMthI ochAM thayA e badhA ahIM manuSyamAM AvyAM. paNa te pAchAM 'rITarna TikiTa' laIne AvelAM che, jyAMthI nIkaLyA tyAMthI "rITarna TikiTa' laIne AvelAM che, 'paNa ahIM AvIne kAma zuM karazo ?" tyAre kahe, 'ame to lokonuM badhuM bhogavI laIzuM, aNahakkanuM bhogavIzuM ane makAno bAMdhI ApIzuM. roDa bAMdhI ApIzuM. pulo bAMdhI ApIzuM ne mahenata karIne marI jaIzuM.' eTale hatAM tyAMnA tyAM ja pAchAM javAnAM che ! A bheLaseLa kare che ne e tyAM javA mATe mArka meLave che, ATalA mArka maLe eTale pAchAM tyAM jatAM rahe ! sRSTinA sarjata-samApatanI samasyA ! praznakartA: bhagavAna A jIvarUpI jagata kyAre sameTI leze ? ane te vakhatanI sthiti kevI haze ? dAdAzrI : bhagavAna A jagata sameTavAne zaktivAna ja nathI. UlaTAM bhagavAna ja A jagatamAM phasAyA che te chaTavA mATe pharyA kare che ! 'jJAnI puruSa' pAchAM rasto dekhADe tyAre nIkaLI jAya. jagata sameTI levAne zaktivAna koI che ja nahIM A jagatamAM ! vizeSabhAve thaIne UbhuM thayuM che. jJAnathI e UDI jAya che ! A jagata koIe banAvyuM nathI. banAvanAra koI che nahIM. ahIM badhAM A gharAM ne badhuM koNa banAve che ? kaMI paTela banAve che ? paTela to paisA ApI zake. e gharAM pachI suthAra, kaDiyA, luhAra, e badhAM banAve. evuM A bhagavAna kaMI luhAra ke kaDiyo che ? e to bhagavAna che. enI hAjarIthI badhuM cAlyA kare che. jema pelI paTelanI hAjarIthI badhuM makAna thayAM kare che ema bhagavAnanI hAjarIthI A jagata badhuM cAlyA kare che ane kazuM karavuM nA paDe ! A paramANumAM eTalA badhA guNa che ne, A pudgala e che te jaDa vastumAM anAtma vibhAgamAM eTalA badhA guNa che, ke A AMkhone e badhuM enI meLe ja thaI jAya. koIne kazuM karavuM nA paDe. A gAyanI, bheMsonI, bakarInI AMkho kevI tejavALI hoya ?! vAMdarAnI AMkho kevI hoya ?! e badhuM enI meLe ja thaI jAya che, prakRti enI meLe ja thaI jAya che ! e vijJAna zuM che, te ame jJAnI puruSe jAte dekheluM, eTale pote jANe paNa enuM varNana karI zakAya nahIM. zabdothI enuM varNana hotuM nathI e. ane zAstromAM ya phoDa paDyo nathI. bAkI mULa phoDa judo che Ano ! eTale AvuM ne AvuM kAyama jagata raheze. ene 'sAyanTiphika rIte samajavuM hoya to mArI pAse Avajo. bAkI tamArI buddhithI A jagata mapAya evuM che ja nahi, kAraNa ke A jagatamAMthI jIvo mokSe ya jAya che, ane chatAM jagata AvuM ne AvuM ja rahevAnuM ! e ajAyabI badhI samajavI hoya to ahIM mArI pAse Avajo. A jagatane sameTI lenAra koI che nahi ! A duniyA bhagavAne banAvelI nathI. e phorenanA sAyanTisTa mane pUchatA hatA ke, 'goDa Ijha kriyeTara. amArA krAIsTe kahyuM che e tame kema nA pADo cho ?" tyAre huM kahuM chuM, 'goDa Ijha kriyeTara ijha karekTa bAya krizciyansa yu poInTa, bAya inDiyana vyu poInTa, bAya muslima vyu poInTa; noTa bAya phekTa.' eTale A jagata bhagavAne banAveluM che nahIM. A jagatamAM bhagavAna evI vastu eka che nahIM, A to "onlI sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che. ane "dhI varlDa Ijha dhI pajhala iTaselpha." 'iselpha pajhala' thayeluM che A. e 'pajhala' kevI rIte thayeluM che e ame joIne bolIe chIe, e tattvo Ama badhAM bhegAM thAya che tyAre emAM be tattvone laIne A 'je' utpanna thayeluM che, 'te' jJAna karIne nAza thaI jAya che. ajJAne karIne UbhuM thayuM che, ajJAna eTale vizeSabhAva, eTale Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 59 AptavANI-8 paramAtmAe duniyA banAvI ja nathI. A duniyA 'iTaselpha thayelI che ane "iTaselpha' 'pajhala' thayeluM che. A ane vijJAnathI 'pajhala' thayeluM che. A cha tattvo che, temAM be tattvo sAthe rahevAthI, emAMthI vizeSabhAva Ubho thAya che. be tattvo sAthe thavAthI pote potAnA guNadharma choDatAM nathI ane vizeSa guNadharma utpanna thAya che. ene ApaNA lokoe vyatireka guNo kahyuM. te A krodha-mAna-mAyA-lobha e AtmAnA guNo nathI, tema A anAtmAnA ya guNo nathI. e vyatireka guNo che. eTale e vizeSa guNa utpanna thayelA che, ne tenAthI A jagata UbhuM thayeluM che, basa, bIjuM koI karanAra nathI A duniyAno ! A loka to evuM ya kahe che ke bhagavAnanI icchA thaI A jagata racavAnI ! paNa jene icchA thAya ne, e bhikhArI kahevAya. bhagavAna koI paNa prakAranI icchAvALo nA hoya. jayAM paritRpti che, paramAnaMda che, tyAM icchA kyAMthI hoya ! eTale bhagavAnane icchA ja utpanna nA thAya ! paNa A to lokoe ThokI besADyuM ke bhagavAnane icchA thaI ne A duniyA racI, evuM tevuM che nahi. A to vijJAna che AkhuM ! ane vijJAnathI UbhuM thayeluM che, jagata AkhuM vijJAna ja che ! e "racatA', pote ja "vijJAta' ! praznakartA: A jagatanI utpatti kriyAzaktithI nathI, icchAzaktithI dAdAzrI : nahIM, vizeSabhAva ne icchAzaktimAM bahu phera. vizeSabhAva eTale be vastu sAthe mUkavAthI, jema sUrya ane dariyo be sAme bhegA thAya tyAre varALa thAya, te sUryanI icchA evI nathI. dariyAnI icchA nathI, eTale AvI rIte vyatireka guNa utpanna thaI, temAM krodha-mAna-mAyA-lobha vyatireka guNa utpanna thayA. ene vizeSaguNa kahevAmAM Ave che ane tenAthI A jagata UbhuM thayeluM che. rUpI tattvatAM rUpo dIse jagamAMhI ! A badhI ja paramenanTa vastuo che. A pAMca tattvo je che - pRthvI, teja, vAyu, pANI, AkAza. emAM eka AkAza tattva ekaluM ja paramenanTa che, bIjAM cAra tattvo to vinAzI tattvo che. je pRthvI, teja, vAyu, pANI e vinAzI cIjo che, e cenja thaI jAya che. AkAza vinAzI nathI. praznakartA : A badhAnI utpatti AkAzamAMthI ja thaI che ? dAdAzrI : nA, nA. AkAzamAMthI koI utpatti thaI nathI A varlDamAM. AmAM je paramANu tattva che, jene aNu kahe che emAMthI, A paramANumAMthI A badhuM UbhuM thayuM che. paramANu ekaluM rUpI tattva che. e rUpImAMthI A badhuM UbhuM thayuM che. eTale paramANu niraMtara AkhA jagatamAM hoya che ja. ane koI jagyAe vadhu bhegAM thaI jAya tyAre aNu kahevAya. te A paramANu to joI zakAya nahi; koI paNa prakAre ! kevaLa jJAnI ekalA ja joI zake; bIjuM koI joI zake nahIM ! evuM che ne, paramANu rUpI che ane AkAza arUpI che. ane A je cAra tattvo che ne, pRthvI-teja-vAyu-jaLa e rUpI che badhAM. eTale rUpImAMthI rUpa UbhAM thayAM che. jyAre jozo tyAre, evuM te evuM ja.. praznakartA : sAkAra jagata nirAkAramAMthI thaI zake kharuM ? dAdAzrI : nirAkAramAMthI sAkAra jagata thayeluM ja nathI. sAkAra vastu che dAdAzrI : nA, icchAzakti ya nathI. icchAvALo to bhikhAro kahevAya. bhagavAnane jo icchA hota ne, to bhagavAnane bhikhAro kaheta. praznakartA: je koI pUrNabrahma che, enI khAlI icchAzaktithI ja. eNe pote kaMI karyuM nathI. dAdAzrI : nahIM, icchAzakti ya nathI. icchAzakti hota to bhikhAro kahevAta. nirIracchaka che bhagavAna to ! khAlI vijJAnathI ja UbhuM thayuM che A ! praznakartA : e vizeSabhAva eTale ja icchAzakti kahyuM che ? Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 62 AptavANI-8 ja judI che. A sAkAra vastu tame je rIte vAparo cho evuM sAkAra nathI A. A to badhA paryAyo che. ane paryAyo badhA vinAzI che, utpanna thAya che ne vinAza thAya che. pharI pAchAM utpanna thAya che. ne vinAza thAya che. ane kAyamI cIjo kAyama ja rahe che. kAyamI cIjo koI utpanne ya thatI nathI, ane vinAze ya thatI nathI. eTale kAyamanI cIjo kAyama rahe che ane enAthI utpanna thatA paryAya te vinAza thayA kare che, utpanna thayA kare che ne vinAza thayA kare che. janmyo hoya te mare. tethI kaMI AtmAne kazuM levA devA nathI. evuM A jagata judI rIte cAle che ! eTale gabharAvA jevuM nathI ke A jagata koika dahADo tUTI paDaze. evuM tevuM koI kAraNa nathI. ekkekTa AvuM ne AvuM ja raheze. sUrya, caMdra, tArA jyAre jozo, jyAre avatAra lezo tyAre AvuM ne AvuM ja dekhAze !! praznakartA : keTalAMka loko 'bhagavAnanI e icchA hatI' evuM arthaghaTana kare che. paNa kharI rIte evuM che ke pote advaitabhAvamAM hatA tethI ekAMtika lAge che eTale saMkalpa karIne tabhAvamAM Ave che ane enAthI A sRSTinuM sarjana thaI jAya che. dAdAzrI : saMkalpa kare to e bhagavAna ja nahi, praznakartA : nA, saMkalpa nahi. paNa e daitabhAva Akho pragaTa thayo. dAdAzrI : nA, bhagavAnane dvatabhAva hoya nahi ne bhagavAnane advaitabhAve ya nA hoya. dvata ane advaita, e to kaMDha che ane bhagavAna kaMkAtIta che. praznakartA : paNa A kaMdra che to ja sRSTinuM sarjana che ne ? dAdAzrI : hA, e kaMdra ja sRSTi che. sRSTi eTale ja hRddha ane kaMlAtIta thaI gayo ke kAma khalAsa thaI gayuM. atAdisAMtathI sAainaMtatI vATe ! evuM che ne 'A jagatanI Adi' jevI cIja nathI ane aMta jevI ya cIja nathI. loko buddhithI 'AnI Adi kyAre ?" evuM pUcha pUcha kare che. kAraNa ke potAnI Adi thaI che evuM mAne che eTale A jagatanI paNa Adi hovI joIe, evuM pUche che. 'A jagatanI Adi' jevo zabda nathI ke aMta jevo ya zabda nathI. A saMsArapravAha anAdino che, paNa aMtavALo che. tyAre pUche, "kaMI apekSAe aMtavALo che ?" tyAre kahe, 'A saMsApravAhamAM jIvo bhrAMtimAM cAlyA kare che, paNa ene jo 'jJAnI puruSa' maLI jAya to enI bhrAMtino tyAM AgaLa aMta Ave che. eTale je anAdithI bhrAMti cAlu AvI che eno aMta Ave che ane samyakatvano udaya thAya che. sa-Adi, eTale sAdi thAya che; e samyakatva kyAM sudhI rahevAnuM ? tyAre kahe ke, jyAM sudhI ene kevaLajJAna nA thAya tyAM sudhI eno aMta nA thAya. e sAdi sAMta kahevAya che, sa-Adi ane sa-aMta ! ane tyAM mokSamAM pachI sa-Adi thaI ane anaMtakALa sudhI rahevAnAM. eTale ene sAdi-anaMta kahyuM. eTale pahelo anAdi-sAMtano bhAMgo, pachI sAdi-sAMtano bhAMgo, pachI sAdianaMtano bhAMgo ! eTale A jagatamAM Adi jevI vastu ja nathI, aMta jevI ya vastu ja nathI. eTale enI kalpanAo karyAno pAra nathI Ave evo !! jagata-svarUpa, avasthAonuM rUpAMtara ! praznakartA: to ya paNa jagatanI utpatti, sthiti ane laya, emAM naimittika kAraNa zuM haze ? dAdAzrI : paNa zene utpatti tame kaho cho ? praznakartA : Ama to ApaNe jANIe chIe ke A pudgalanuM rUpAMtara che, ethI A jagata che. paNa jagata je utpanna thayuM koI paNa samaye, e je utpatti che, pachI je sthiti rahe che ane eno laya thAya che, AmAM naimittika kAraNa zuM ? dAdAzrI : paNa tame jagata kyAM utpanna thayeluM joyuM ? praznakartA : joyuM nathI, chatAM rUpAMtara thayA kare che ne ?! Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 dAdAzrI : rUpAMtarano artha ja e ke utpanna thavuM, sthira thavuM ne laya thavuM, enuM nAma ja rUpAMtara ! eTale A jagata vastu svarUpe utpanna ya thatuM nathI ne laya paNa thatuM nathI ne kazuM thatuM nathI. mAtra vastuonI je avasthAo che enAM ja rUpAMtara thayAM kare che ! praznakartA H emAM AtmAnI zakti naimittika kAraNa kharI ke nahi ? dAdAzrI : kazuM ya levAdevA nahi. AmAM AtmAne zuM levAdevA ? A davAvALAo nathI lakhatA ke bhaI, A davA 1977mAM ekadama 'sIla' karelI hoya che to ya 1979mAM kADhI nAkhajo. zAthI kahyuM ? praznakartA : enuM tattva khalAsa thaI jAya eTale. dAdAzrI : emAM AtmAnI zI jarUra paDe ? evuM A badhuM che. kALa che, te dareka vastune khaI jAya che. kALa dareka vastune jUnI kare che ane pAchuM darekane navI paNa kare che. rUpAMtaramAM badhuM ya AvI gayuM. rUpAMtara eTale zuM ? ke utpanna thavuM ane thoDIvAra TakavuM ane nAza thavuM !! praznakartA : eka vastuno hajI khyAla nA Avyo. jagatanI utpatti anAdikALathI kahyuM, paNa utpattinuM kaMIka kAraNa to hovuM joIe ne ? dAdAzrI : enuM mULa kAraNa 'pajhala' che A ! praznakartA e 'pajhala'ne 'solva' karavA mATenI koI zakti haze ne ? dAdAzrI : nA, AmAM zaktinI kazI jarUra nathI. A te vijJAna jANIe eTale 'pajhala' 'solva' thaI jAya. A jagata cha tattvonuM baneluM che. tattvo eTale avinAzI ane e tattvo potAnA svabhAvamAM ja ramyA kare che. paNa tattvo sAmasAmAM samasaraNa thAya che eTale A badhA jAtajAtanA dekhAvo dekhAya che ! praznakartA : e kyAM kyAM che tattvo che ? dAdAzrI : eka cetana tattva che. bIjuM jaDa ane rUpI tattva che. cetana arUpI che. trIjuM, A jaDa ane cetanane AghuMpAchuM karanAra tattva che, enuM nAma gatisahAyaka tattva che. ane gatisahAyaka tattva jo ekaluM hota to badhuM gati ja karyA karata ! eTale pAchuM ene jaDa-cetanane sthira karavA mATe sthitisahAyaka tattva che. A cAra tattvo thayAM ane pAMcamuM AkAza ane chaThTha kALa tattva ! A cha tattvothI jagata UbhuM thayeluM che. e che ke kAyamI tattvo che. kudaratanuM akaLa plAniMga ! A jagata svabhAvathI cAlI rahyuM che. dareka vastu badhI enA svabhAvamAM ja che ane svabhAvanI bahAra kazuM gayuM nathI. phakta A vyavahAra je che, te Akho ya samasaraNa mArga che, ane te samasaraNa mArgamAM A jIvo AvelA che. eTale traNa bhAga pADyA che. eka A avyavahAra rAzi, bIjuM vyavahArarAzi ane trIjuM siddhakSetra ! avyavahAra rAzinA jIvo anaMtA che, vyavahAramAM AvyA che e jIvo paNa anaMtA che. paNa A vyavahAramAM manuSyone gaNavo hoya to gaNI zakAya evA che. ane je vyavahArathI mukta thayA che, siddhagativALA che te ya anaMta jIvo che ! avyavahAra rAzinA jIvo ahIM vyavahAramAM Ave che. ema mAno ne, pacAsa hajAra jIvo mokSe gayA to bIjA pacAsa hajAra avyavahAra rAzimAMthI AvIne vyavahArarAzimAM praveza kare, eTale A vyavahAra sarakho ne sarakho ja rahe che. vyavahAra kone kahevAya ? ke je jIvo samasaraNa mArga karatA karatA AvyA ane jemanAM nAma paDyAM, eTale jene nAmarUpa UbhuM thayuM tyAMthI e vyavahAramAM AvI gayA kahevAya ke 'bhaI' A to DuMgaLI, A to gulAba, A cokhAno dANo, A lIla che.' TheTha mokSe jatAM sudhI avasthAo niraMtara badalAyA ja kare che ane 'DevalapamenTa' cAlu ja rahyA kare che. ekendriyamAMthI dhIme dhIme pachI AgaLa enuM 'DevalapamenTa' thatuM thatuM TheTha paMcendriya sudhI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 - 65 AptavANI-8 'DevalapamenTa' thAya. paMcendriyamAM AvyA pachI 'phorena'mAM manuSya thAya che, ane pAcho manuSyamAM Devalapa thato, thato, thato, thato hindustAnamAM Ave. hindustAnamAM AvelA adhyAtmamAM UMcAmAM UMcA 'Devalapa' thaI gayelA badhA jIvo che, ane te ja badhA mokSanA adhikArI che. 'phorena'vALA koI mokSanA adhikArI nathI, e loko hajI 'Devalapa' thaI rahyA che ! je 'phUla" Devalapa' thaI gayo tyAre e ahIMthI mokSe jAya che ! vyavahAramAMthI jeTalA jIvo tyAM mokSe jAya, siddhakSetramAM jAya, eTalA jIvo avyavahAramAMthI vyavahAramAM Ave che, eTale vyavahAra zenuM nAma kahevAya ? ke vyavahAramAM jeTalA jIvo che, emAM eka jIva kyAre ya ocho thato nathI ke vadhato nathI, enuM nAma vyavahAra ! vyavahAramAM eka jIva ghaTa-vadha thaI jAya ne to AkhI vyavasthA ja tUTI jAya ! praznakartA: kAM to eka jIva ghaTI jAya ne kAM to eka jIva vadhI jAya, to zuM thAya ? - dAdAzrI : kudaratanuM AkhuM plAniMga ja tUTI paDe ! A sUrya Aje gerahAjara thaI gayo hoya to kAle caMdra gerahAjara thaI jAya, agara to keTalAka tArAo paNa nA hoya, pachI koIka dahADo phalANo graha nA hoya. kAraNa ke kaheze, 'e to mokSe gayA.' to ahIM aMdhAruM ghora thaI jAya ! eTale eka jIva vadhaghaTa thAya to AkhuM plAniMga ja tUTI jAya. paNa A badhuM to pUrI DIjhAIna, badhuM ekjhakTa rahevAnuM. surya-caMdra-tArA hajI abajo varSo pachI ya Avo ne Avo ja dekhAze. eno e ja zanino graha ne eno e ja zukrano graha, paNa mahIMthI jIva badalAyA kare. phakta khokhAM tenAM te ja rahe, biMba rahevAnA, ane mahalo jIva cavIne bIjI jagyAe jAya. sUryanArAyaNe ya cyavavAnA ne bIjA jIvo ya avavAnA. paNa e cyavIne jAya te ghaDIe ja bIjo jIva tyAM enI jagyAe AvI jAya. enuM nAma 'vyavasthita' ! e kevI suMdara goThavaNI che !! traNa vAgIne traNa miniTe pelo jIva AvI jAya, te ghaDIe ja pelAnuM nIkaLavAnuM thAya. hA, nahi to ApaNane khabara paDI jAya ke Ama kema 'aMdhAruM thaI gayuM A ? paNa AvuM kazuM thAya nahi. eTale eka jIva AghopAcho nA thAya ane badhA ekeeka jIva potapotAnI 'sarvisamAM rahevAnA ! jeTalA jIva ahIMthI mokSe gayA to teTalAM ja jIva avyavahAra rAzimAMthI vyavahAramAM AvI jAya. te vyavahAramAM vadhaghaTa nA thAya, vyavahAra teTalo ne tevo ja rahe che. eTale koIe ciMtA nA karavI ke koI vakhate phaLaphaLAdi A jAtanAM jatAM raheze to zuM karIzuM ? A amuka jAtanAM phaLaphaLAdi jatAM rahe to bIjI jAtanAM utpanna thAya, paNa e vyavahAra to TheTha sudhI rahevAno ja ! praznakartA : evuM kahe che ke AtmA nigodamAMthI Ave che. pahelAM badhA AtmA nigodamAM hoya che, to nigoda eTale zuM ? dAdAzrI : nigoda eTale eka dehamAM badhA keTalAMya jIvo hoya. jema eka baTAkAmAM ghaNAM badhA hoya che ne ? evuM nigodamAM bahu vadhAre paDatA jIvo hoya che. e jIvonuM nAma nA apAyeluM hoya. A baTAkAne to nAma apAyeluM hoya che. praznakartA: to zarUAta nAma Ape tyAMthI thAya che ? dAdAzrI : nA. zarUAta to ethI AgaLathI che. e avyavahAra rAzi kahevAya che ke je jIvo haju vyavahAramAM AvyA nathI. praznakartA : e nigodano AtmA hoya eno pradeza kyAM ? dAdAzrI : A ja bhUmikA badhI ! AkAzamAM badhe ya paDeluM che !! AkhuM lokAkAza nigodathI ja badhuM bhareluM che ! praznakartA : avyavahAra rAzimAM ya jIvonI utpatti to kharI ne ? dAdAzrI : nA. tyAM utpatti nA hoya. tyAM to anaMtA jIvo che. eTale anaMtamAMthI game eTaluM ochuM thAya to ya anaMtapaNuM jatuM nathI. eTale e buddhithI mApavA jevuM nathI, AmAM buddhi pahoMcI zakatI ja nathI. anaMtamAMthI ochuM thAya ja nahi. anaMtamAMthI game eTaluM kADhI lo to ya anaMta ja Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 rahe, enuM nAma anaMta kahevAya. eTale tyAM kazI khoTa jAya evuM nathI ! ane tyAM siddhagatimAM ya anaMta che, te tyAM game eTalA vadhe to ya anaMtanA anaMta ja rahe che ! brahmAMDamAM manuSyo ekalo ja saMkhyAta che, bIjI badhI ja vastI asaMkhyAta che. saMkhyAta eTale ghaTavadha thanArI, ghaTe-vadhe. ane e ghaTavadhanA niyamo che pAchAM. e ghaTavadha thAya ne, te enI "normAliTI' che. amuka vadhe tyAre ATaleka sudhI vastI vadhe ane pachI pAchI ghaTe tyAre ATaleka sudhI vastI ghaTe, evuM "normAliTI' che. have jyAre ghaTavAnI zarUAta thaze ne tyAre paheluM anaMta bhAga ghaTaze, pachI asaMkhyAta bhAga ghaTaze, pachI saMkhyAta bhAga ghaTaze, pachI saMkhyAta guNa ghaTaze. pachI asaMkhyAta guNa ghaTaze ane pachI anaMta guNa ghaTaze, pachI pAchuM vardhamAna thaze. eTale ghaTyA pachI vardhamAna thAya ane vardhamAna pachI hIyamAna thAya. praznakartA : saMkhyAta ane asaMkhyAta eTale zuM ? dAdAzrI : saMkhyAta eTale je gaNI zakAya evuM hoya. manuSyanI vastI saMkhyAta che ane tiryaMcanI vastI asaMkhyAta che. asaMkhyAta eTale gaNI zakAya nahi, AMkaDAo pUrA thAya nahi. A abajanI AgaLa bole che ne, te badhA paNa bolAi rahe to ya e pUruM na thAya, ene asaMkhyAta kahyuM, saMkhyA pUrI thai jAya to ya e pUruM na thAya. A manuSyo ekalAM ja saMkhyAta che, cAra abaja ke pAMca abaja gaNIne kahI daIe. bAkI tiryaco asaMkhyAta che, devo asaMkhyAta che. narkagatinA jIvo asaMkhyAta che ane vyavahAranA badhA manuSya sivAyanA jIvo asaMkhyAta che. avyavahAra rAzinA jIvo anaMta che. ane tyAM siddhagatimAM ya anaMta siddhAM che. anaMta eTale asaMkhyAtathI ya AgaLa, pAra ja nA Ave, aMta ja nA Ave, eTale ene gaNavAno prayatna ja nA karazo. saMkhyAtane gaNavAno prayatna karAya, ane asaMkhyAtanI saMkhyA ja nathI eTale zuM thAya ? karoDa, dasa karoDa abaja, Ama AgaLa keTaluM badhuM bola bola karIene to ya A hisAba pUro nA thAya, eTale ene asaMkhyAtamAM mUkyuM ke e saMkhyAmAM AvatuM nathI ! A 'varlDa' 'ITaselpha' 'pajhala' thayeluM che. enuM kAraNa zuM che? ke A jIvo niraMtara pravAhamAM ja vahyA kare che, anAdi pravAharUpe A jIvo vahyA ja kare che. jema narmadAjI nadI Ama vahetI hoya ne, tenI rIte A jIvo niraMtara vahyA ja kare che. niraMtara dravya-kSetra-kALa-bhAva badalAyA ja kare che ! kSetra hau badalAyA kare !! eTale gayA avatAramAM dazamAM mAilamAM hoIe to atyAre A avatAramAM agiyAramA mAilamAM AvIe. have dasamAM mAilamAM sArA sArA bagIcA, sArA mANaso e badhuM joyuM hoya ane pachI agiyAramA mAilamAM raNa Ave, tyAre manamAM ema thAya ke AvuM kaMI rahevAtuM haze ? dasamAM mAilanuM joyeluM badhuM dekhAya. eTale A bene matabheda paDyA kare. 'A kharAba che, A kharAba che" ema thayA kare. AjanuM A jJAna ene pajave mahIM. teno ja A kakaLATa Ubho thayo che ne, badho ! jyAM sudhI 'AtmajJAna" nA thAya tyAM sudhI A kakaLATa kAyama cAlu rahevAno. eTale A jagata to AvuM ne AvuM ja rahevAnuM, kAyamane mATe AvuM ja rahevAnuM. temAMthI niyamathI mokSe jayA karaze ! ..aMte to jJAtIsaMjJAe ukela! praznakartA : jIva vyavahArarAzimAM Avyo te pachI mokSe ja javAno ? to eno samaya paNa nakkI ja haze ne ke amuka janmo leze ne pachI mokSa jaze ? mokSe javAno samayamaryAdA nakkI haze ? dAdAzrI : jIva vyavahArarAzimAM Ave ne tyArathI ja mokSe javAnI taiyArI thaI gaI. praznakartA : paNa eno samaya nakkI haze ne ? dAdAzrI : samaya nakkI kharo, paNa manuSyamAM AvyA pachI ahaMkAra na kare to samaya nakkI. ahaMkAra kare to tyAMthI pAcho paDe, pachI ThekANuM nahi, ahaMkAramAM pAcho pharyo pachI ThekANuM nahi, keTalAMya bhava sudhI rakhaDe pachI to ! eTale ahaMkAra nA kare to samaya nakkI che. A jAnavaronI peTha rahene, jAnavaro jema rahe che evI rIte badhAnI joDe rahe ne, mAna Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 tAna, ahaMkAranI bhAMjagaDa nahi, lobhanI bhAMjagaDa nahi, to sIdho mokSe cAlyo jAya. paNa A loko jAnavara jevuM nathI rahetA ne ! 69 praznakartA : manuSyamAM AvyA pachI jAnavara jevuM zI rIte rahevAya ? dAdAzrI : mAruM kahevAnuM ke A jAnavaro jevI rIte rahe che ne, evuM jIva jIve to mokSe jato rahe. paNa A bIjA lokonuM dekhIne e paNa evo thaI jAya che. 'AmaNe AvuM karyuM ne huM Avo chuM' te pachI ema karatuM karatuM badhuM bagaDe che ! pachI ene satsaMga sAro maLI jAya ane 'jJAnIpuruSa' maLe to chUTakAro thAya, nahi to chUTakAro thAya nahi. praznakartA : 'jJAnIpuruSa' amuka samaye ja maLaze, evuM nakkI ? dAdAzrI : nA. e nakkI nathI. e to jene je saMjoga bAjhyo ! e to koIne Avo dhakko vAgyo ne e ahaMkArI thayo ! ahaMkArI thAya che eTale nirAzrita thayo. A manuSya sivAya bIjA badhA jIvo bhagavAnanAM Azrita che. paNa A manuSyo ekalAM ja nirAzrita che ! eTale eno A ahaMkAra badho che, ke 'huM A karI lauM ne huM te karI lauM' ! pAchI jAtajAtanI icchAonA DhagalA che ke 'A karI levuM che ne' ! have A manuSyo nirAzrita rahyAM, ne emAM 'huM karI lauM' kahe che. tyAre bhagavAna kahe che, 'sAruM, tuM karI le !' eTale bhagavAna chuTTA thayA !! zuM kaho cho DaoNkaTarasAheba ? tame kaho ke "A davA huM karuM chuM, meM Ane Ama sAjo karyo ne tema karyuM' to bhagavAna judAM thaI jAya ne ? eTale AkhI lokasaMjJAnI ja bhAMjagaDa che. lokoe jevuM dekhyuM tevuM zIkhyA, ane loko zIkhyA te ApaNe zIkhyA. e lokasaMjJAthI koI dahADo ya mokSe javAya nahi. lokasaMjJA tamane samajAya che ? lokoe jemAM sukha mAnyuM che, e lokonI saMjJAthI je cAlaze e koI dahADo ya mokSe jAya nahi. 'jJAnI'nI saMjJAe cAle to ukela Ave ! praznakartA : paNa janmyo tyArathI lokasaMjJA sivAya bIjuM kazuM jaDatuM ja nathI. AptavANI-8 dAdAzrI : hA, paNa zuM thAya e to ? lokamAM rahyo eTale evuM ja hoya ne ! 30 bAkI, sAhijaka hoya ne to sIdhesIdho mokSe ja jAya. jo, jAnavaro badhA sAjika che. nathI krodha-mAna-mAyA-lobha kazuM ya ! e tamane gothuM mAre to ya ene krodha nathI, e sAhijaka che. ane e khAvA mATe utAvaLa kare to ya ene lobha nathI, sAhajiktA che. mokSaprApti tizcita, kALa atizcita ! praznakartA : to amAre samajavuM zuM ke dareka AtmAne mokSe javAno kALa nakkI hoya ke koI AtmAno nakkI nA hoya ? dAdAzrI : dareka AtmA mokSe javAno che e vAta cokkasa che, paNa eno mokSe javAno kALa nakkI nathI hoto. e A manuSya avatAramAM zuM kare che, enAM upara AdhAra rAkhe che. manuSya avatAramAM e gUMcavADo Ubho kare che ke gUMcavADo ocho kare che ke gUMcavADo baMdha kare che, enA upara AdhAra rAkhe che. praznakartA : dareka AtmAne manuSya avatAra eka ja sarakhA TAime maLe ? nakkI TAime ja maLe che ? dAdAzrI : manuSya avatAra to darekane maLavo ja joIe. praznakartA : paNa te nakkI TAime maLe che ? dAdAzrI : hA, nakkI TAime maLe, manuSyano avatAra, je enI zarUAta che e nakkI TAime maLe che. ane pachI manuSyano avatAra maLyo, eTale bhaTakavA mATe e svataMtra thayo ! kAraNa ke pachI gUMcavADo Ubho karavo e enA hAthamAM AvI gayuM. eTale pachInuM ThekANuM nathI. paNa tyAM sudhIno rasto to che ja ane e 'klIyara kTa' che. eTale dareka jIvane zarUAtano manuSyano avatAra thayo e bilakula 'regyulara', enA TAimasara ja thai jAya che. paNa pachI gUMcavADAmAM Ave che ! ne gUMcAya te eTalo badho gUMcAya che ke na pUcho vAta, enA to kALanA kALa jatAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 71 72. AptavANI-8 rahe che ! kAraNa ke ahIM manuSyamAM ene kartApaNuM utpanna thAya che ane kartApaNAmAM to badhI chUTa hoya che, game te gatimAM javAnI. narkagatimAM javAnuM kArya karI zake, jAnavaragatimAM javAnuM kArya karI zake, manuSyamAM sajajanatA ane 'suparahyumana'nAM kArya paNa karI zake, manuSyamAM pAcho Ave evuM ya kArya karI zake ane devagatimAM javAnuM ya kArya karI zake ! ne jo kadI 'jJAnI puruSa' maLI jAya ke vItarAga maLI jAya to saMsArakArya nahIM karatAM vItarAga mArga upara cAle, AtmakArya upara jAya, to muktimAM jAya. eTale mukti paNa A manuSyapaNAmAM ja thAya. bIje kyAMyathI, devagatithI ya mukti mAM nA jaI zake. bIjI gatiomAM kartA nathI, jyAre manuSyamAM kartA che. ahaMkArate vALavo', vItarAgotI rIta praznakartA eTale manuSyagatimAM jyAre pahelI vakhate AtmA Ave, te vakhate barobara "elarTa' rahevuM joIe. dAdAzrI : paNa "elarTa rahevuM enA hAthamAM nathI ne e sattA ! ene saMyogo badhA bhegA thAya che, e saMyogomAM e pramANe pAcho pote gUMcavAya che ! ne e gUMcavaNI to badhAne hoya ja !! paNa potAno 'ahaMkAra' 'pote' ja jo kadI jANe chatAM paNa ghaTADe nahi, tyAre jANavuM ke pote jANI joIne gUMcAI rahyo che. praznakartA: mane manamAM vicAra AvatA hatA ke dareka AtmAne eka ja sarakho 'skopa' nA hoya, to pachI eka AtmA jaladI mokSe jAya ane eka AtmA moDo mokSe jAya. to pachI e 'laka" upara thai gayuM ke zuM haze ? dAdAzrI : nA. e 'laka" nathI. e manuSyamAM janma le che, tyAre janma to ene saMjogAnusAra maLI Ave. ahIM pahelI vakhata manuSya janma Ave che, tyAre e janma evo maLI jAya che ke te kaMI ene mokSe jatAM nukasAna kare evo nathI hoto. paNa 'pote' ahaMkArane kaI bAju vALe che, te upara badho AdhAra rAkhe che. corane tyAM janmelo hoya, paNa pote jo ahaMkAra nA vALe to kazuM nathI. kAraNa ke manuSyapaNuM eTale adhikArI thayo ne ! eTale ahaMkArano kartA thayo che. emAM 'pote "ahaMkArane nA vALe to kazuM nathI. janma to game tyAM thAya, game te saMyoga bhego thAya, paNa ahaMkArane kai bAjue vALavo che; te A sTImarane jema hokAyaMtra hoya che ne evuM AmAM hokAyaMtra rAkhavuM joie. eTale ke ahaMkArane evo rAkhavo joIe ke A mAre have calAvavAnuM thayuM che mATe mAre dhyAna rAkhavAnuM che, jarA dhIrethI, 'A' dizAmAM ja calAvavAnuM che ! ema manuSyano janma thayo tyArathI 'pote' ahaMkAra'ne vALavAno che. praznakartA : ane e saheluM to nathI. dAdAzrI : e saheluM hota to to badhA loko karata. e ja agharuM che, nathI saheluM ! bahuM ja agharuM che !! agharuM che ethI to, ATaluM jANavA mATe to A ATalA badhAM zAstro lakhyAM che ! paNa e ja bahu agharuM che ne ! koI vAta potAne gamatI Ave che ane pAchuM nA gamatuM Ave che, ene' saMjoga gamato Ave che ne nA gamato Ave che. have gamatuM Ave che tyAre emAM vItarAgo zuM kahe che ke A koi cIja gamADyA jevI nathI ane nA gamADavA jevI paNa nathI, AmAMthI "tuM" cheTo rahe. kAraNa ke nA gamADavA jevI cIja ja nathI. chatAM 'tuM' tArI meLe baMdhAya che ke A vastu sarasa che. ane Ane 'sarasa che" kahyuM eTale bIjAne 'kharAba che" bolIza. ekane sAruM kahyuM mATe bIjAne kharAba kahevAno ja ! eTale vItarAgo zuM kahe che ? badhA saMyogo ja che. ane A to 'ApaNe bhAga pADyA ke A saMyoga bahu sAro che ne A saMyoga kharAba che. vItarAgoe e badhA saMyogone ema ja kahyuM ke, "A badhA saMyogo ja che. ane e saMyogo pAchA viyogI svabhAvanA che, eTale koipaNa saMyogane gamato karIza nahi ane nA gamatA saMyogone tAre dhakko nahi mAravo paDe. jo tuM dhakko mAravA jaiza to tAro mokSa jato raheze. koipaNa nA gamato saMyoga bhego thayo to te ghaDIe tuM e saMyogane dhakko mArIza to tuM pharI guMcavADAmAM paDIza. mATe e saMyogane dhakko mAravA karatAM ene samatAbhAve tuM pUro kara. ane e viyogI svabhAvano ja che. mATe enI meLe ja viyoga thai ja javAno che, tAre kazI bhAMjagaDa ja nahi. ane nahi to ya e nA gamatA saMyoga Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 sAme tuM UMdho rasto karavA jaiza to paNa kALa tane choDavAno nathI, eTalo kALa tAre mAra khAvo ja paDaze. mATe A saMyoga e viyogI svabhAvavALo che, e AdhAre dhIraja dharIne tuM cAlavA mAMDa." A gajasukumArane mATInI pAghaDI bAMdhI dIdhI hatI ne, emanA sasarAe ? ne emAM devatA mUkayo. te ghaDIe gajasukumAra samajI gayA ke A saMyoga mane bhego thayo che ane temAM sasarAe mokSanI pAghaDI baMdhAvI che evo saMyoga bhego thayo. have e emaNe mAneluM, "bIlipha"mAM mAneluM ke A mokSanI pAghaDI baMdhAvI che ne temAM devatA saLagAvyo. have nemInAtha bhagavAne gajasukumArane kaheluM ke, 'tAruM' svarUpa 'A' che ane A saMyogo e 'tAruM svarUpa nathI. saMyogono 'tuM jJAtA che. saMyoga e badhA joya che.' eTale 'potee saMyogomAM ya jJAtA rahyA. ane jJAtA thayA te chUTI gayA ne mokSa paNa thaI gayo. nahi to kalpAMta karIne ya mANasa marI to jAya che ja ! maravAno thayo, ane kalpAMta karIne mare, to peluM kalpAMta karavAnuM phaLa maLaze. evuM ja lakhI nAkhe ke badhuM niyatinA AdhIna che. svabhAve ja UrdhvagAmI ! paNa kyAre ?! praznakartA: AtmAno mULa svabhAva UrdhvagAmI che. A manuSyadeha ApaNane maLyo che e UrdhvagAmI svabhAvanA hisAbe maLyo che ema kahevAya che. have A manuSyanA avatAramAM je karmo kare che e karmonAM phaLa maLe to tiryaMcagatimAM javuM paDe. have tiryaMcagati bhogavIne manuSyadehamAM pAcho Ave, to ene kayo niyama lAgu paDe che tyAM ? dAdAzrI : e to evuM che ne, ke ahIM karma bAMdhe eTale paudgalika bhAra vadhyo ane pudgalanuM vajana vadhyuM eTale nIcenI gatimAM jAya. pachI nIcalI gatimAM e pudgala bhogavAi jAya eTale paugalikabhAra ghaTyo, ne pAcho manuSyamAM Ave ! ane manuSyamAM AvIne manuSyadharmano bhAva tUTyo ane devadharmano bhAva utpanna thayo to halako thayo eTale upara devagatimAM gayo. bojo vadhe ema nIce jAya, te nIce sAta pAtALo che, sAta loka che, tyAM sudhI jAya che ! ane halako thAya to upara cha loka che tyAM sudhI jAya. evuM A cauda lokanI duniyA che ! | mugala e aMdhakAra che ne AtmA e prakAza che. aMdhakAramAM kheMcAyo eTale nIce jAya, prakAzamAM kheMcAyo eTale upara jAya. adhogAmI to "ahaMkAra'nA AdhAre ! AtmajJAta pachI kramabaddhatA ! praznakartA : jema bALakanA zikSaNanI ekaDAthI zarUAta thAya che, eTale ke kramasara ja te AgaLa vadhe che, evuM dharmane viSe paNa na kahI zakAya ? dAdAzrI : A dharmamAM paNa evuM ja che badhuM. paNa dharmamAM ahIM AgaLa manuSyamAM AvyA pachI pAchuM badalAi jAya che, pachI badhuM avaLuMhavaLuM thai jAya che. ahIMthI manuSyagatimAMthI adhogatimAM jAya che, ke UrdhvagatimAM jAya che. praznakartA : eTale ahIM manuSyagati pachI krama jevuM rahetuM nathI ? dAdAzrI : nA. paNa AtmajJAna thayA pachI pAcho krama thai jAya che. eTale AtmajJAna thayA pachI kramavAra thAya che. jyAM sudhI manuSyano janma che ane AtmajJAna nA thAya tyAM sudhI bhaTakavAnuM, emAM krama-chama UDI jAya che badhuM. nahi to manuSya janmamAM vacce AvuM nA thatuM hoya to to bhagavAna praznakartA : paNa AtmAno to sahaja svabhAva che ne ? to pachI zreyanI sAdhanA zA mATe karavI paDe ? dAdAzrI : AtmAne zreya nathI ne prema paNa nathI. AtmAno svabhAva UrdhvagAmI che, niraMtara UrdhvagAmI svabhAvamAM AtmA che. AtmA UrdhvagAmI svabhAvI che, jyAre pudgalano svabhAva adhogAmI che. praznakartA : to UrdhvagAmInI vyAkhyA kaho. dAdAzrI : UrdhvagAmI eTale svabhAvathI ja mokSe jAya evo che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 75 AptavANI-8 nahIM ! ahaMkAra eTale vajana ! ahaMkArano artha ja vajana !!! eTale A jagata apAra che, paNa kAyadesara che. kAraNa ke AtmAno svabhAva ja UrdhvagamanavALo che, siddhagati bhaNI gamanavALo svabhAva che. manuSyapaNA pachI vakragati 'tame' jo kazI Dakhala nA karanAra ho to 'AtmA' svabhAvathI ja mokSa jAya evo che, emAM 'tamAre kazuM karavuM paDe evuM nathI ! ane pudgala e svabhAvathI ja adhogAmI laI jAya evuM che. jeTaluM pudgalanuM jora vadhyuM eTalo nIce dabAya, jeTaluM pudgalanuM jora ochuM thayuM eTalo UMce caDhe, ne e jyAre pudgala rahita thAya tyAre mokSe jAya. praznakartA : paNa AtmA to UrdhvagAmI svabhAvano ja che, to pachI pAcho nIce adhogAmImAM kema jAya che ? dAdAzrI : jema nukasAnakAraka vicAro hoya, manuSyone koi paNa jIvane nukasAnakAraka vicAra karyo ke koIne kiMcitmAtra du:khadAyI thAya evo vicAra paNa karyo eTale vajanadAra paramANuM coMTyA, eTale vajanadAra thayo, e pachI nIce laI jAya. ane duniyAne sAruM karavAnA vicAra thAya to halakA paramANu coMTe, to upara laI jAya. praznakartA : paNa ema kahevAya che ne ke AtmA to niraMtara mokSa bhaNI jaI rahyo che ? dAdAzrI : cokkasa, te AgaLa ja jaI rahyo che, paNa vajanadAra paramANu bhegA kare eTale nIce jAya ! potAno svabhAva UrdhvagAmI che ane A pudgala ene nIce kheMce che !! ne A kheMcAkheMca cAlI che !!! tethI ApaNe kahIe chIe ne; ke karmathI mukti laI lo ! eTale zuddhAtmA prApta thaI jAya to pachI pudgala kheMcatuM ochuM thai jAya. nahIM to tyAM sudhI kALa, karma, mAyA badhuM naDavAnuM. eTale pudgalano prasaMga ja Akho nikAla karaze, tyAre 'e' pachI 'potAnA svabhAvamAM rahIne mokSe jato raheze. have, pudgalano svabhAva adhogAmI che. paNa pudgalano svabhAva zI rIte adhogAmI vadhAre thAya ? tyAre kahe, 'zarIra jADuM hoya tenA AdhAre nahIM ke zarIra vajanadAra hoya tenA AdhAre nahIM, ahaMkAra keTalo moTo che ne keTalo lAMbo-pahoLo che, enA uparathI che. hoya zarIre Ama pAtaLo, paNa ahaMkAra AkhI duniyA jevaDo hoya ane hoya zarIre Ama majabUta Avo, aDhIso kilono hoya paNa ahaMkAra eno nA hoya to e DUbe praznakartA : bhautika vijJAnanA utkrAMtivAda, thIyarI opha ivolyuzana ane jagatanA anAdipaNAne kevI rIte meLa khAya che ? e samajAvavA vinaMtI ! dAdAzrI : jagata anAdi anaMta che. enI mahIM A jIvo utkrAMti pAmyA ja kare che. jIvonA traNa bhAga pADelA che. e traNa bhAgamAMthI, eka bhAgamAM bilakula utkrAMti thatI ja nathI. e jIvo to sTokamAM paDelo mAla che. ane avyavahAra rAzi kahevAmAM Ave che. ane sTokamAMthI AmAM aMdara Ave, vyavahAramAM Ave ane vyavahAra jIvonI utkrAMti thayA ja kare che. jIvo utkrAMti thaIne chevaTe mokSe jAya che. utkrAMti thatAM thatAM, badhA anubhava letAM letAM, e AgaLa pachI mokSe jAya che. cAra indriya hatI ne kAna sauthI chelle Ave. sahuthI chellAmAM chello kAna Ave. chelluM DevalapamenTa kAnanuM che. pAchuM AnAthI AgaLanuM DevalapamenTa kAnanI jagyAe kANAvALuM hoya, nahIM to cAra indriyo hoya. cothI indriya AMkha hoya tyAre phuduM thAya. te AMkha UghaDI ke ke tarata ajavALAnI upara ene moha utpanna thAya. eTale ajavALA pAchaLa ja marI jAya. A kAna UghaDyuM eTale sAMbhaLavAnI pAchaLa ja marI jAya. Akho dahADo kyAMthI sAMbhaLuM, kyAMthI sAMbhaLuM, te pachI reDiyo sAMbhaLe. gAyano sAMbhaLavA jAya ! navuM UghaDeluM hoya tene AvuM badhuM hoya. A kIDIone trIjI indriya nIkaLI navI ke doDadhAma doDadhAma karIne ahIM AgaLa laTakAvyuM hoya ne, te sIlIMgathI traNa phUTa nIce hoya tapelI, to ya ahIM jamIna parathI ene khabara paDe, nAkanI indriyathI, ke ahIM AgaLa ghI che. have e samaje ke ahIM kevI rIte javAya. te pachI Ama Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 bhIMte rahIne upara jAya ane pachI nIce Utare ane pachI ghI cATe. kAraNa ke A nAkanI Indriya phUTI ke enI pAchaLa ja Akho dahADo dhamAla dhamAla karyA kare ! 33 bAkI A loko coryAsI lAkha yonio kahe che ne, e to badhI thaIne coryAsI lAkha yoni jIva jAtinI che. bAkI evuM pharI coryAsI pharavA jAya to pharI dekhAya ja nahIM ne ! zAno dekhAya ? paNa evuM nathI. e to ahIM ja bhaTaka bhaTaka karavAnuM. mANasamAMthI jAnavaramAM jAya avatAra sudhI pelI bAju jAya, ne pAcho ahIM ja Ave. / ATha praznakartA : paNa utkrAMtinA niyama pramANe manuSyapaNAmAMthI nIcalI gatimAM nA jai zake ne ? dAdAzrI : evuM che, manuSyagati ekalI ja evI che ke jyAM 'cArja' ane 'DiscArja' baMne kriyA thaI rahI che; jyAre devagati ekalI 'DiscArja' svarUpe che, tiryaMcagati 'DiscArja' svarUpe che, narkagati 'DiscArja' svarUpe che. eTale A manuSyamAMthI jAnavaragatimAM ke devagatimAM ke narkagatimAM badhe gayelA hoya, e manuSyamAMthI ja gayelA che. A DArvinanI 'thIyarI' che e tadana khoTI nathI, enI 'thIyarI' dasa-paMdara TakA barobara che. paNa A to traNaso sATha 'DIgrI'o hoya che ! ane e badhAnuM ene pUrepUruM jJAna nahotuM. ene buddhithI maLyuM te barobara che, 'karekTa' che. paNa pachI Akho mArga vaLAMka le che tenI ene khabara nathI ke manuSyamAM AvyA pachI gAyo- bheMso ya thAya che, A gAyo-bheMso e DevalapamenTa'nI gati nathI, e to manuSyamAMthI jAya che. eTale utkrAMtino niyama dasa TakA ja sAco che. nevuM TakA bIjI ene khabara nathI. dasa TakAmAM ene manuSyagati sudhInI zodhakhoLa karI che ne ! te manuSya pachI je vakragati thAya che, ene A samajaNa paDelI nathI ke manuSyamAMthI hAthI zI rIte thayo ? pADo zI rIte thayo ? geMDo zI rIte thayo ? mAchalI zI rIte thaI ? vhela zI rIte thaI ? e emane samaja paDatI nathI. bAkI eno Aje utkrAMtino niyama che, DArvinanI thIyarI che, e barobara che. paNa te Tena parasenTa sAcuM che. ethI AgaLa to ghaNuM badhuM che. AptavANI-8 A vhela zI rIte thatI haze ? tyAM kyAM utkrAMtino niyama Avyo ? e to vakragati che, manuSyamAMthI pAcho pharyo che. A geMDo kyAMthI thayo ? e ya manuSyamAMthI pAcho pharelo. A vAgha-siMha kyAMthI pAchA pharyA ? manuSyamAMthI pAchA pharelA. te vAgha-siMhane enAM baccAM hoya, te baccAM hoya tyAMthI ja mAMsAhAra kare ke nA kare ? ane ApaNI gAyo-bheMsonA baccAM ? moTA thAya to ya mAMsAhAra nA kare. enuM zuM kAraNa ? tyAre kahe, 'A 'vejiTeriyana'ane pelA 'nona vejiTeriyana'. eTale evuM AmAM ya oLakhAya ke A manuSyo ja ahIM 'vejiTeriyana' hatA, te A gAyabheMsamAM AvyA che. ane je manuSyo 'nona vejiTeriyana' hatA, te vAghasiMhamAM AvyA che. te badhuM oLakhAya che. 78 praznakartA : to manuSyamAM AvyA pachI pRthvIkAya, teukAyamAM jAya ke nahi ? dAdAzrI : pRthvIkAya ke teukAyamAM jAya nahi. bahu tyAre sthAvara kAyamAM, jhADamAM jai zake. manuSyamAMthI bahu tyAre ATha avatAra tiryaMcamAM jAya. eTale AkhI devagati, AkhI narkagati ane amuka bhAga ja tiryaMcagati e manuSyamAMthI gayelAM che. manuSyo 'cArja' ane 'DiscArja baMne kare che ane 'cArja' ane 'DiscArja'thI para paNa rahI zake che. eTale mokSe jaI zake eTalI manuSyamAMthI zakti che ! sajjanatA tUTe nahi, ene manuSyapaNuM jAya nahi. ane potAne pAzavatAnA vicAro rahyA karatA hoya to ene tiryaMcamAM laI jAya. bhogavavAnI hada hoya. tArI mAlikInuM hoya te bhogavaje ne mAlikInuM nA hoya teno to vicAra paNa nA karIza. A to aNahakkanuM bhogave che, te ja tiryaMcamAM lai jAya eTale ApaNA vicAro ja A gatiomAM lai jAya che. amuka sthAvara phaLa ApanArAM jhADo che, je manuSya prapaMca ne evuM badhuM karyuM hoya te pachI nAriyeLI, kerIo-rAyaNA evAM jhADamAM jAya ane lokone AkhI jiMdagI potAnAM phaLa Ape tyAre lokonA RNamAMthI mukta Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 79 AptavANI-8 narkagatimAM jai Ave agara to 'kreDiTa' hoya to lAkhkho varSa devagatimAM jai Ave, paNa tyAMthI bhogavaTo puro thayo ke pAcho ahIMno ahIM ja. ahIMthI jayAre mokSanI taiyArI karaze tyAre mokSe jaze, tyAM sudhI A bhaTaka bhaTaka karavAnuM che. praznakartA : manuSyamAM Ave che tyAre enuM mana paNa 'Devalapa thayeluM hoya che, to e pAcho jAnavaramAM jAya che to pAchuM mananuM 'DevalapamenTa' gumAve che ? thAya che, ATalI madhura kerIo hoya to ya pote kerI nA khAya ne ? evI kerI lokone ApIne karmamukta thAya che. eTale A badhuM 'sAyanTiphika" che. emAM koinuM cAle ema nathI ! ...tyAre mokSe jaze ! praznakartA : 'thIyarI opha ivolyuzana'nI vAtamAM, utkrAMtivAdamAM jIva ekendriya, be indriya ema 'Devalapa' thato thato manuSyamAM Ave che. ane manuSyamAMthI pharI pAcho pazumAM jAya che. to A 'Ivolyuzana'nI thIyarI'mAM jarA virodhAbhAsa lAge che. e jarA spaSTa karI Apo. dAdAzrI : nA. emAM virodhAbhAsa jevuM nathI. 'ivolyuzana'nI 'thIyarI' badhI barobara che. phakta manuSya sudhI ja 'ivolyuzana'nI thIyarI 'karekTa' che, pachI enI AgaLa e loko jANatAM ja nathI. praznakartA manuSyamAMthI pazumAM pAcho jAya che kharo ? ema prazna che. dAdAzrI : evuM che, pahelAM DArvinanI 'thIyarI'thI Ama utkrAMtivAda pramANe 'Devalapa' thato thato manuSya sudhI Ave che, ane manuSyamAM Avyo eTale 'Igoijhama' sAthe hovAthI kartA thAya che. karmano kartA thAya che eTale pachI karma pramANe ene bhogavavA javuM paDe che. "DebiTa' kare tyAre jAnavaramAM javuM paDe agara to narkagatimAM javuM paDe. ane 'kreDiTa' kare tyAre devagatimAM javuM paDe agara to manuSyamAM rAjApaNuM maLe. eTale manuSyamAM AvyA pachI 'keDiTa' ane 'DebiTa' upara AdhAra rAkhe che. eTale ahIM 'kreDiTa'-'DebiTa' karanArA loko kharAM ke nahi ? atyAre loko 'DebiTa' vadhAre kare che ne ? emane khabara nathI ke kaye gAma javAze, paNa "DebiTa' karI nAkhe che ne ? eTale pachI be paganA cAra paga ane pUMchaDuM maLe ! paNa pharI pAchuM ahIM manuSyamAM AvavAnuM. pachI vadhAre nIce nahIM UtaravAnuM. manuSyamAM eka phero AvyA pachI so varSa-basso varSa bhogavIne pachI pAcho ahIM manuSyamAM ja Ave. pachI A sthAna, manuSyapaNuM choDe nahi. ahIMthI pachI mokSe jatAM sudhI manuSyapaNuM enuM jAya nahi. 'DebiTa' hoya to so-basso varSa jAnavaramAM jai Ave, lAkhkho varSa dAdAzrI : nA. paNa e mananI upara AvaraNa AvI jAya che. tyAM jAnavaragatimAM ene mana hoya che, paNa e 'limiTeDa' rahe che pachI tyAM eno khorAke ya evo che, blaDa badhuM evuM jAnavaranuM ja Ave che. paNa e gatimAM badhuM bhogavavA javuM paDe che. evuM nA hota ne to to loka nokarI karavA jAta ja nahi ne corI karIne ja khAta ! paNa AnuM tarata ja phaLa maLe che. bIjA avatAramAM. have ahIM aNahakkanuM khai jAya che. bheLaseLa karIne vece che, aNahakkanuM bhogave che, e badhA pAzavatAnA vicAro che, e jAnavaramAM javAnI taiyArI thaI rahI che. ApaNe samajI javAnuM ke AvAM vicAro che ene jAnavaramAM laI jaze ane ahIM sajjanatAnA vicAro ane pharI manuSyamAM lAvaze. ane potAnI hakkanI cIja hoya te bIjAne ApI de evA 'suparahyumana'nA vicAro hoya to e devagatimAM jaze. praznakartA : pazuyonimAM ene sArA-khoTAM vicAra Ave kharAM ? dAdAzrI : nA. tyAM to evA vicAro kazuM ja nA hoya. e pazuyoni eTale to ekaluM bhogavavAnI yoni. devagati ya bhogavavAnI ne narkagati e ya bhogavavAnI. ane ekaluM manuSyamAM ja, karma bAMdhavAnAM ane karma bhogavavAnAM baMne sAthe hoya. praznakartA: 'kreDiTa' ane 'DebiTa' baMne baMdha thai jAya to ? dAdAzrI : 'kreDiTa' ane 'DebiTa', puNya ne pApa baMne baMdha thaI jAya Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 to mokSe jAya ! gatibhaTakAmaNato kudaratI kAyado ! praznakartA : paNa evuM kahe che ne, mAnavajanma je coryAsI lAkha pherA bhaTakIne AvyA pachI maLyo che, te pharI pAchuM eTaluM bhaTakavAnuM thAya ne pachI mAnavajanma maLe ne ? dAdAzrI : nA, evuM kazuM nathI. eka phera manuSyajanmamAM Avyo ne pachI AkhI coryAsI pharavI paDatI nathI. ene jo pAzavatAnA vicAra Ave to ATha bhAva ene pazuyonimAM javuM paDe, te ya pAchuM so-basso varSa mATe. pachI pAcho ahIMno ahIM manuSyamAM Ave che. eka phero manuSya thayA pachI bhaTakavAnuM bahu hotuM nathI. praznakartA : eka ja AtmA coryAsI lAkha pherA phare ne ? dAdAzrI : hA, eka ja AtmA. praznakartA : paNa AtmA to pavitra che ne ? dAdAzrI : AtmA pavitra to atyAre ya che. coryAsI lAkha yoniomAM pharatAM ya pavitra rahyo chene ! pavitra hato ne pavitra raheze !! praznakartA : to pachI e pharavAnuM kAraNa zuM ? dAdAzrI : AtmAne koI kAraNa nathI, e to AnaMdamAM ja che. jene du:kha hoya tene duHkha kADhavAnI icchA hoya. bAkI AtmA to AnaMdamAM ja che ! dAdAzrI : evuM kazuM A duniyAmAM utpanna thayuM nathI ane kazuM vinAza thayuM nathI. utpanna ane vinAza e badhI khAlI avasthAo dekhAya. che. mULa tattvane kazuM ja thatuM nathI. avasthAomAM bhinnatva bhrAMtivALAMone dekhAya che. mULa tattvamAM kazo phera thato nathI. A to viparIta buddhi badhuM dekhADe che. buddhi janma pAmI che. te enDa" thatAM sudhI buddhi AmAM phasAva phasAva kare che. jo buddhi "rITAyarDa' thai jAya to kAma kADhI nAkhe. paNa 'rITAyarDa' thAya nahi ne, eMsI varSe yu 'rITAyarDa" nA thAya !! praznakartA : pANI ane tADI, e bemAM bhinnatva che. dAdAzrI : e badhuM bhinnatva hoya ja ne ! e svAbhAvika rIte enuM bhinnatva hoya. tADI dhoLI dekhAya paNa pIe tyAre caDhatI jAya ane pANI caDhe nahi, sahu sahuno prayoga batAvyA vagara rahe nahi ne ? praznakartA : dareka jAtanA jIvanA ke manuSyanA AhAramAM bhinnatva rAkhyuM che. dAdAzrI : bhinnatva che ja ! dareka vastumAtramAM bhinnatva che. be rai hoya ne, temAM ya bhinnatA che. praznakartA: e bhinnatva zA mATe utpanna thayuM ? e na hota to sukha ja hota. - dAdAzrI : hA, paNa e to badhI kalpanAo che ne ! A buddhi che ne e kalpanAo karAvaDAve ke "A nA hota to, Ama hota to Ama. thAta paNa e zabda ja 'DikSanarImAMthI kADhI nAkhavo joIe. 'Ama hota to Ama thAta' e zabda ja nA hovo joIe, 'DikSanarI'mAM ya koI dahADo rAkhazo nahi. praznakartA H to A bhinnatva AtmA paramAtmAe utpanna karyuM ? jANI bUjhIne karyuM ke ApoApa thai gayuM ? dAdAzrI : nahIM, bhinnatva che ja nahi. ene dekhAya che e enI bhinnatA bhALI bhrAMtimAM ... praznakartA : jagatamAM bhinnatva utpanna thayuM, zA mATe ? bhinnatva na hoya to AtmAnI ekatA jagatamAM badhe prasarelI hota. jagatamAM sukha ane duHkha e paNa bhinnatva che, paisAdAra ane garIba e paNa bhinnata che. to A bhinnatva utpanna zA mATe thayuM ? Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 'roMga bIlipha' ja che. jema eka mANasane ahIM AgaLa dahADe pustaka vAMcyuM hoya ane emAM bhUtanI vAta kaMI vAMcavAmAM AvI hoya ane rAte ekalo hoya ne rUmamAM sUvA gayo ane bIjI rUmamAM uMdaraDAe kaMIka pyAlo khakhaDAvyo ke tarata A ya phaphaDe. have e jyArathI ene bhUta manamAM peThuM te nIkaLe nahi tyAM sudhI ene bhUtanI asara rahyA kare ! evI A asaro che !! 83 praznakartA : sRSTinI aMdara paNa jIvamAtramAM bhedo pADyA che. dAdAzrI : jIvamAtramAM bheda che ja nahi. jIva badhA eka ja svabhAvanA che. phakta bheda to, enI draSTibhedathI A badhA bhedo dekhAya che. ane A bheda e kudaratanuM saMcAlana che. ane te paNa bAhya bheda che, 'kapaDAM'no bheda che, mULa bheda nathI. praznakartA : AcaraNamAM bheda che. jevI rIte gAya, bheMsa, bakarI e zAkAhArI che ane siMha, vAgha e mAMsAhArI che. A bheda koNe utpanna karyo ? e bheda che, e zA mATe ? e jIvano bheda che ? zarIrano bheda che ? ke bhautika bheda che ? A jIvamAM bheda che eTale e lokonAM jIvanamAM bheda che ? dAdAzrI : nA. evuM nathI. A huM tamane vAta karuM, sAMbhaLo ! keTalIka koma che, e badhA loko mAMsAhAra nathI karatA ne ? have emane jAnavaramAM javAnuM thayuM to zAmAM jAya ? jyAM mAMsAhArI koma nA hoya tyAM jAya. eTale gAyo-bheMso je mAMsAhAra nA karatAM hoya emAM jAya. ane mAMsAhArI rAjAo ne e badhA hoya te jAnavaramAM jAya. te pAchA zAmAM jAya ? e kaMI gAya-bheMsamAM nA jAya. e to siMha-vAghamAM jAya. eTale A badhI vyavasthA bilakula paddhatisaranI che ! dareka dezamAM 'vorIyarsa' niyamasara ja pAke che ! evuM che, A jagatamAM eka ja jAtanAM badhAM lokonA vicAro dareka manuSyonA judA judA vicAro ja hoya che. enuM zuM kAraNa ? A goLa hoya che, 'sarkala' evuM tame joyeluM ? emAM traNaso sATha 'DigrI'mAM jagatamAM AptavANI-8 manuSyo rahelAM che. eTale 'DigrI' upara-aMza upara Ubho rahyo che, ene tyAMthI jevuM dekhAya evuM ja e bole. emAM eno doSa nathI. eTale 'DigrI' para badhuM matabhedavALuM che. kAraNa ke judA judA aMza che. ane vacamAM'senTara'mAM Ave tyAre khabara paDe ke 'paramAtmA zuM che ?! jagata zuM che ? kevI rIte jagata cAle che ?" 84 jagatakalyANatI adbhuta, apUrva bhAvatA ! praznakartA : have 'AtmA che' evuM to jainoe, vedAMto ane badhAoe kahyuM che. paNa atyAranI je 'sAyansa' draSTi che, te 'yunivarsalI' badhA kema 'eksepTa' nathI karatA ? dAdAzrI : nA kare. kAraNa ke eme samajAya nahi ne ! AtmAnuM astitva to ApaNA hindustAnamAM dareka darzano svIkAre che. 'phorena'vALAne AtmAnA astitvanuM darzana hoya nahIM. kAraNa ke e loko haju punarjanmane ja samajatA nathI. je loko punarjanma samaje che tene ja AtmAnA astitvanuM darzana hoya. praznakartA : paNa A vAta yunivarsalI' satya hoya, to pachI evI rIte 'yunivarsalI' kema badhAne pahoMcI zakatI nathI ? dAdAzrI : evuM che ne, je badhA satya che ne te 'yunivarsalI' hoya to paNa e sApekSa satyo che. huM tamArI joDe vAta karuM ne, paNa e vAta A bhAI nA samajI zake ke huM zuM kahevA mAMguM chuM ane tame tarata samajI jAva. eTale darekanA 'vyupoInTa' judA judA hoya ane hindustAna sivAya bahArano koIpaNa mANasae AtmA saMbaMdhamAM kazuM ya samajI zake nahi. mArI pAse 'phorena'nA 'sAyanTisTo' Avaze to tyAre huM badhI vigata emane samajAvIza. ane 'sAyanTisTo' ekalA A samajI zake, te paNa amuka hada sudhInuM. tame jeTaluM A samajI zako teTaluM to e ya nA samajI zake. kAraNa ke hajI e loko 'Devalapa' ja nathI ne ! 'adhyAtma'mAM 'phorena'vALA badhAM 'aMDara Devalapa' che. praznakartA : hindustAnamAM evo puruSArtha koI kema nA karI zake ke Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 ra 'AIDiyA' evo che ke AkhA jagatamAM 'A' 'vijJAna'nI vAta khUNe khUNe pahoMcADavI ane dareka jagyAe zAMti thavI ja joIe. mArI bhAvanA, mArI icchA je kaho te mAruM A ja che !! ...tyAre "jJAna-prakAzamAM Ave ! jagatamAM je 'riyala' jJAna che, "yunivarsala' 'Tutha" che, tene buddhi pahoMcI zakatI nathI. e buddhithI ya upara che. buddhi tyAM AgaLa aTakI jAya che. buddhino e chello thara oLaMge to 'jJAna-prakAzamAM AvI jAya, 'yunivarsala Trutha'mAM AvI jAya. eTale mananAM badhAM 'leyara' pUrA thAya tyAra pachI buddhinA thara zarU thAya ane buddhinA thara pUrA thAya tyAra pachI "jJAnaprakAzamAM AvI jAya. paNa tyAM sudhI koI jaI zake nahIM. are, buddhinA tharamAM loka pahoMcI zakyA nathI ne ! eTale pachI mananA tharamAM rahe. jethI karIne badhAMne 'yunivarsalI' A vAta pahoMce ? dAdAzrI : A vAta pahoMcI zake, paNa atyAre vItarAgonuM je 'lAITa' che ne, temanI vAta para AvaraNa paDI gayeluM che ! atyAre huM ekalo 'jJAnI puruSa' chuM. AkhA 'varlDanA" praznonA khulAsA ApavA taiyAra chuM, cAreya abaja mANasone saMpUrNa khulAsA ApavA taiyAra chuM. paNa mane e bhegA thavA joIe. bAkI nahIM to huM zuM karI zakuM? kyAM kyAM pahoMcI vaLuM ? tame mane bhegA thayA e "sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che ane bhegA thayA to tamAruM kAma thAya. nahi to je bhego nA thAya enuM kAma thAya nahIM. bhego thAya to ene badhA khulAsA thAya, nahi to ene khulAsA thAya nahi ! bAkI, eka dahADo badhA 'sAyanTisTone bhegA karavAno mAro vicAra che ane te 'haoNla varlDa'nA badhA 'sAyanTisTone ! ane tyAre AkhI khullabhUkhullI badhI hakIkata batAvIza ke "A zarIra zenuM baneluM che ? mana zuM che ? manano janma kevI rIte thAya ? manano vilaya kevI rIte thAya ? buddhi zuM che ? AtmA zuM che ? jagata kevI rIte cAle che ?" eTale AkhuM vijJAna che A to, ane lokone pahoMce to lAbha thAya evuM che ! praznakartA : mAruM kahevAnuM A ja hatuM ke ApanI pAse 'huM AtmA chuM, huM asaMga chuM" e badhuM "eka ne eka be'nI jema spaSTa thaI jAya, 'kazuM halAvavAnI zakti ya nathI mArAmAM." evuM spaSTa pachI vartAyA kare, evuM jagatane ya thAya to bahu lAbha thaI jAya ne ! moTo upakAra thaI jAya !! dAdAzrI : evuM che ne, AkhA jagatane eka sarakhuM darzana nA hoya. kAraNa ke darekanA 'dhu poInTa" judA che, eTale darekane AnI jarUre ya nathI. ApaNe to eTaluM ene kahIe ke, "AtmA tane samaja pADIe to ya ene bIje dahADe kazuM lakSamAM hoya nahIM. A darzana nahi pahoMce ne mahenata badhI nakAmI jaze ! ApaNA hiMdustAna mATe ja A mahenata karelI phaLadAyI thaI zake. ane "phorena mATe to keTalI phaLadAyI thAya ? ApaNe emanA 'sAyanTisTone mArgadarzana ApI zakIe ane e sAyanTisTo emanI bhASAmAM e lokone utArI Ape to ja badhuM ghera ghera pahoMce. mAro varlDa'nI vAstavikatA, "jJAnI' ja prakAze ! jJAnI puruSa' to AkhA 'varlDanI cIja batAvI zake. vedamAM nA hoya, koI zAstramAM nA hoya e badhuM ja 'jJAnI puruSa' batAvI zake, kAraNa ke "jJAnI puruSa" e ApaNuM "mIDIyama' che, e "mIDIyama" ApaNAthI badhuM jANI zakAya. bAkI, e hakIkata pustakamAM Utare evI nathI, e avaktavya ne avarNanIya che, eTale vedano zo doSa emAM ? hA, huM tamane saMjJAthI samajAvI zake, paNa veda to keTalIka saMjJA kare che ? bAkI, vada Ano javAba ApI nA zake. vede nathI ApyuM e to "jJAnI puruSa'nuM kAma che ! loka jene cetana mAne che e badhuM bhautika ja che, emAM AdhyAtmika che ja nahIM. AtmA che e mULa vastu che ! ane 'tame" jene AtmA mAno cho ne e paNa badhuM ja bhautika che. temAM kiMcitmAtra paNa eka vALa jeTalo paNa "AtmA' nathI, 'tame bhUlathI "mAno cho eTaluM ja ! kAraNa ke "mULa AtmA" che e 'mikenikala' nathI. ane tame 'mikenikala' AtmAne mULa AtmA mAno cho. paNa 'mikenikala AtmA' e 'bhautika AtmA' che. dAdAzrI : A loko badhA cetanavALA che ke cetana vagaranA ? praznakartA: cetanavALA. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 88 AptavANI-8 dAdAzrI : zenAthI cetanavALA che evuM mAluma paDe ? zuM lakSaNathI ? praznakartA : A badhuM haratA-pharatAnI 'muvamenTsa' thAya che ne ! zarIramAM jaIne zarIrane khAlI halanacalana karAvaDAve. dAdAzrI : halanacalana karAvaDAve ? zarIrane ? evuM AtmA kazuM karato nathI. zarIrane halanacalana karAve e 'mikenikala AtmA' che. atyAre 'tame jene' AtmA jANI rahyA cho e to 'mikenikala AtmA" che. sAcA AtmAne "jJAnI' sivAya koI jANI zake nahi. e 'mikenikala'nI pelI bAjue sAco AtmA che ane e A zarIramAM ja rahelo che. bAkI, sAco AtmA to halanacalanavALI sthitimAM ja nathI, e kriyA karI zake ja nahi. e to pelI gIloDInI pUMchaDI kapAI jAya che, pachI e haratI pharatI ja hoya che. e paMchaDImAM jIva hoya che ? to kema e kudAkuda kare che ? te zAnA AdhAre kUdAkUda kare che ? praznakartA : e prakRtinA svataMtra guNadharmo che, e rIte ! dAdAzrI : eTale hAle che-cAle che e cetana nathI. tyAre cetananuM lakSaNa zuM ? tyAre kahe, 'tyAM AgaLa jJAna-darzana hovuM joIe to tyAM cetana che evuM nakkI thAya.' atyAre A badhe jagatamAM jJAna-darzana dekhAya che e cetana nathI, e jJAna-darzana to buddhinAM lakSaNa che, eTale kharekhara e ya cetana nathI, paNa tyAM cetana che e vAta nakkI che. A TeparekorDa'nI mahIM jJAne ya nathI ane lAgaNI ya nathI, mATe AmAM cetana nathI. A bole che kharuM, paNa AmAM cetana nathI. A tamArI joDe atyAre koNa vAta kare che ? vAta koIka kare che e to nakkI ja che ne ? 'e koNa vAta kare che', ene oLakhavuM to paDaze ne ? koNa bole che ApanI sAthe ? praznakartA : pudgala bole che. dAdAzrI : hA, bole che pudgala ane kahe che, "huM boluM chuM. cetanamAM bolavAno guNadharma ja nathI !! bolavAno guNadharma AtmAno hoya to pachI bolI baMdha thaI jAya che, evuM bane ke nA bane ? eTale e AtmAno guNa nathI. enA to paramAtma guNo che badhA. AvuM bole, halanacalana kare, to e thAkI jAya. thAkI nA jAya ? tyAre AtmAmAM eka paNa guNa evo nathI ke jemAM 'enDa' Ave. ane halanacalana karavAno jo guNa AtmAno hoyane to to sAMje thAkI jAya eTale sUI javuM paDe, to halanacalana karavAno guNa AtmAno nathI. AtmAnA guNa 'paramenanTa' che badhA. A badhA tame je kaho cho ne e badhA 'TempararI' guNa che ane e 'rileTiva' guNa che, ne te 'rileTivaAtmA'nA che. A je tame atyAre tamArI jAtane AtmA mAno cho te 'rileTiva AtmA' che, enI aMdara 'riyala' AtmA che. e 'riyala AtmA'nuM 'riyalAIjhezana' thAya tyAre kAma thAya. ApaNA loko kahe che ne "selpha'nuM 'riyalAIjha' karavAnuM ? e zabda sAMbhaLyo che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : te 'sepha'nuM 'riyalAIjha' kyAre thAya ke 'riyala AtmA'nuM 'riyalAIjhezana' thAya tyAre ! jagate jANelo AtmA to .. A jagatamAM tame cetana joyeluM koI vakhata ? praznakartA : A badhuM joIe chIe, e cetana che. dAdAzrI : nA. cetana to AMkhe dekhAya nahi, kAne saMbhaLAya nahi, jIbhe cetana cakhAya nahi. cetana pAMca IndriyothI koI dahADo ya anubhavamAM Ave nahi. cetana to jagate joyuM nathI, koI dahADo e succuM ya nathI, zradhdhayuM ya nathI. A to jene A loko cetana kahe che, e 'mikenikala cetanane cetana kahe che ! 'mikenikala cetana" eTale je khAya, pIe, zvAsa le che e. nAka dabAvI daIe, zvAsa baMdha karI daIe to A cetana keTalA dahADA cAle ? Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 90 AptavANI-8 praznakartA : pA kalAka. dAdAzrI : eTale e cetana joya. A to cetananI mAyAvI zakti UbhI thaI che. mahIM 'AtmAne laIne "cetana'no sparza thayo che tethI A cetanarUpe ApaNane dekhAya che, paNa kharekhara e cetana nathI. e bhrAMtinuM cetana che ! jagata jene cetana kahe che e emanI draSTinuM cetana che, ekkekTa cetana nathI. e cetanane "nicetana cetana' kahevAmAM Ave che. eTale e 'DiscArja thatI cIja che. 'DiscArja thAya tyAre e 'nicetana cetana hoya. A manuSya mAtra hare, phare, je badhuM kare che, e badhuM ya nicetana cetana che. phakta AtmAnI hAjarIne laIne ja A badhuM mazIna cAlI rahyuM che. jo AtmA hAjara nA hoya to A mazIna cAle ja nahi, baMdha thaI jAya. moTuM baMdha karI daIe ne nAka dabAvI rAkhIe to zuM thAya ? 'mahIMvALA' AkhI rUma khAlI karIne jatA rahe pachI. ene cetana kema kahevAya ? e 'mikenikala cetana' che. daraasala cetana jo jagate jANyuM hota to Aja kalyANa thaI jAta ! e jANI zakAya evI sthitimAM ya nathI !! A 'mikenikala cetana'ne sacara kahevAmAM Ave che ane daraasala cetanane acaLa kahevAmAM Ave che eTale jagata sacarAcara che ! A dehanI mahIM cetana che kharuM, paNa "IphekTiva cetana" che. kevuM cetana che ? 'cArja thayeluM cetana che. have 'cArja thayeluM cetana eTale mULa cetana to nA ja kahevAya ne ! kaMIka bhUla che ke nahi ? atyAra sudhI bhUlamAM cAlyuM che, evI khabara paDI tamane ? badhI mAnyatA bhUla bharelI ja hatI. kaMIka 'ekkekTanesa' to AvavuM joIe ne ? praznakartA : to AkhA zarIramAM je che e 'mikenikala' cetanane ? dAdAzrI : hA, 'mikenikala' cetana. praznakartA : to pachI kharuM cetana kyAM ? dAdAzrI : kharuM cetana ja AkhA zarIramAM che ne ! ane 'mikenikala cetana', e to uparanuM paDa che khAlI ! vastusthitimAM lokoe je AtmA mAnyo che e 'mikenikala' AtmA che. ame 'mikenikala' AtmA ApatA nathI. huM to tamane acaLa AtmA ApuM chuM. kramikamArgamAM 'mikenikala AtmAne ja AtmA mAnelo che, 'mikenikala cetanane ja AtmA mAnavAmAM Ave che. jyAre zuddha ahaMkAra thAya che, eTale krodha-mAna-mAyA-lobha je ahaMkAramAM samAya nahi, evo e zuddha ahaMkAra thAya, saMpUrNa zuddha thAya, tyAre 'zuddhAtmA' ne zuddha ahaMkAra ekAkAra thaI jAya che. eTale e kramikamArgamAM che evuM ! paNa A to akrama vijJAna" che ! eTale ahIM to 'jJAnI puruSa' zuddhAtmA ja potAnA hAthamAM ApI de, acaLa AtmA ja, nAme ya 'mikenikala' nahi evo nirlepa AtmA ApI de !! praznakartA: ApaNI aMdara je sabhAna avasthA rahelI che, je sAruMnarasuM dekhADe che te cetana kahevAya ? dAdAzrI : nA. e to badhuM nizcetana cetana che, e cetana che ja nahi. tethI ja huM kahuM chuM ne ke cetana jANavuM e to mahA mahA muzkelInA khela che. A je jANyuM che ne e to 'nizcetana cetana" che. nicetana cetana'ne aMgrejImAM kahevuM hoya to 'mikenikala cetana' kahevAya. jemAM krodha-mAna-mAyA-lobha, rAga-dveSa, mana-buddhi-citta-ahaMkAra hoya, e badhuM ja 'mikenikala cetana" che. A krodha-mAna-mAyA-lobha, bolavA-karavAnuM badhuM AtmA karato hoya to e badhuM karavAnI enI Teva jAya nahi. loko mAne che e 'mikenikala AtmA' che. 'mikenikala AtmA' to bole-cAle badhuM kare, e bhrAMta AtmA che. kharo AtmA e ja paramAtmA che ! enuM oLakhANa thayuM eTale ApaNuM kAma thAya, nahi to tyAM sudhI kAma thAya nahi. have mikenikala AtmA'ne potAno AtmA mAnI le to kyAre patto paDe ? tethI ja huM kahuM chuM ne ke AtmA zuM che e jagate jANyuM ja nathI. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 ane je nathI AtmA tyAM ja Aropa karelo che ke A vicAre che te AtmA che, A hAle che, cAle che, bole che, kare che, kUde che, hase che, gAya che, khAya che, pIve che, vepAra kare che, laDhe che, UMghe che-e AtmA che ! sAmAyika kare che, japa kare che, tapa kare che, dharmadhyAna kare che, devadarzana kare che, e AtmA che - evuM A loko kahe che, to mAruM zuM kahevAnuM ke tyAM AgaLa AtmA bilakule ya che ja nahi. have jyAM maLamAM ja ATalI badhI moTI bhUlo thAya che, e rojameLanuM saravaiyuM Ave kharuM ? eTale A vepAra kare che, choDIo paiNAve che, chokarAM paiNAve che, badhuM ja 'mikenikala AtmA' kare che ane "acaLa AtmA' e badhuM joyA kare che. beuno dharma judo che. A 'mikenikala AtmA' jIvato dekhAya che kharo, manamAM ema lAge ke A ja cetana che, paNa kharekhara e cetana hoya ! te vItarAgotI draSTie AtmA to..... A dekhAya che ne e badhI 'mazInarI' che, e AtmA hoya. jene A badhA loko AtmA kahe che tene ame AtmA nathI kahetA, ne vItarAgo paNa tene AtmA kahetA nathI. vItarAgo AtmA "AtmA'ne kahetA hatA, ane A loka badhA anAtmAne AtmA kahe che. eTale e badhA lokone ApaNe pUchavA jaIe ke "sAheba, tamAre AtmajJAna karavAnuM bAkI che ?" tyAre kahe, 'AtmajJAna to jANavuM ja paDaze ne !' tyAre kahIe, 'tame AtmA kaho cho ne, e AtmA joya ?" tyAre kahe, 'A ya AtmA kharo, paNa AtmajJAna to jANavuM ja paDaze ne !" eTale eno artha zo che te ? eTale 'vItarAgo'e je "AtmA' joyo che, e AtmA A lokonA lakSamAM ya nathI Avyo koI dahADo ya ! are, vicAramAM ya nathI Avyone !! e AtmA acaLa AtmA che ane A loko jene AtmA kahe che te 'mikenikala AtmAne AtmA kahe che. ane 'mikenikala AtmA" e sAco AtmA nathI, e 'DiscArja svarUpa che. ene 'DiscArja cetana" kahevAya. eka "cArja cetana" ane bIjuM 'DiscArja cetana'. eTale AtmA kharo, paNa 'cArja' ane 'DiscArja thayA kare ! AmAM A vAta Apane kaMI samajAya che thoDI ghaNI ? eTale AtmA jagata mAne che evI vastu nathI. AtmA jANe eTale pachI ene A jagatamAM kazuM jANavAnuM bAkI nA rahyuM. eTale jene A jagatamAM kazuM jANavAnuM bAkI nA rahyuM e ekalA ja AtmAne jANe !! eTale ApaNe Ane 'pratiSThita AtmA' kahyo. loko Ane AtmA mAnI beThAM che, Ane ja loko sthira kare che. sthira karavAnA prayatna kare che ne ? paNa A mULa caMcaLa svabhAvano che; svabhAvathI ja caMcaLa che, 'mikenikala' che. ene sthira karavAno prayatna karo cho, e 'vesTa opha TAIma enDa enarjIche. jagata AkhuM ya Ane AtmA gaNe che ane Ane sthira karIzuM to ja kAma pUruM thaze evuM mAne che. paNa A sacara che, ane kharo AtmA to acaLa svabhAvano che. praznakartA : A 'mikenikala' ne "svIca" dabAI ja gaI che ne ! dAdAzrI : enuM 'mikenikala' thaI ja gayeluM che, emAM tamAre kazuM bahu mAthAkUTa karavAnI jarUra ja nathI. ene joItuM peTrola badhuM pUrAI gayeluM ja che, te cAlyA karaze, tamAre peTrola nahIM pUravuM paDe, kazuM karavuM nahIM paDe. tamAre A 'mikenikala'ne joyA karavAnuM che. jovuM ne jANavuM e AtmAno svabhAva ! praznakartA : karavAnuM kazuM ya nahi ? dAdAzrI : karavAnuM kazuM nahi. jayAM karavAnuM AvyuM e ja 'mikenikala-AtmA' ! eTale loko 'mikenikala' AtmAnI pAchaLa ja paDyA che. ene ja kaheze, "A ja AtmA ! AtmA sivAya A badhuM karI koNa zake ?" evuM jANe che. A to AtmAnI hAjarIthI thaI rahyuM che ane enA potAnA asala guNo potAnA svabhAvamAM ja che ! paNa 'roMga biliphathI vyatireka guNovALI prakRti UbhI thaI gaI che ke prakRtithI badhuM pachI cAle che ! paNa "roMga bilipha' evI ne evI ja rahe che ke huM A chuM ne te huM chuM." sAcI vastunI 'ene khabara paDatI nathI. kAraNa ke janmathI ja evA saMskAra ApavAmAM Ave che. pahelo bAbo kahevAmAM Ave che, pachI enuM nAma Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 pADavAmAM Ave che. nAma pADe, te nAmane pachI bhatrIjo, kAko, mAmo kahevAmAM Ave che ane Ama badhA bhayaMkara ajJAnatAnA saMskAra ApavAmAM Ave che. saMsAra eTale ajJAnatAmAM ja ghAla ghAla karavo. eTale gayA avatArano jJAnI hoya ne, tene ya A avatAramAM ajJAnatAnA pAchA ene paDaghA paDe. paNa udaya Avene, te pharI pAcho jAgRtimAM AvI jAya. paNa A saMsArano krama ja evo che ke "roMga bilipha' loko ene 'phITa' karI Ape. ane zAdI nA karI hoya tyAM sudhI ApaNe kahIe ke, 'tame koInA dhaNI thAva cho ?" tyAre kahe, "nA. huM paiNyo ja nathI." ane pachI paNa tyAre pAcho dhaNI thaI bese. jyAre baI marI jAya tyAre raDe ya kharo pAcho ! eTale AvuM A jagata che. A saMsAranI avasthAo badhI 'TempararI" che, ane pote paramenanTa che ! paNa enuM bhAna nathI. A to mAne che ke 'huM pApI chuM' e paNa 'mikenikala AtmA' che, caMcaLa vibhAgano. je A saMsAra calAve che. saMsAramAM ja racyo pacyo rahe che. evo AtmA e badhuM 'mikenikala AtmA' che. ene potAne nA calAvavuM hoya to ya mazInarI' cAlu rahe. ane mULa asala AtmA e acaLa che; saheje ya caMcaLa nahi. e AtmA nahi jANavAthI to kahyuM ke bhaI, AtmajJAna jANo. moTA moTA saMta puruSo ya evuM bole ke, "AtmajJAna jANo.' 'tame saMtapuruSa thayA to ya tame nathI jANatA ?" tyAre kahe, "nA. e AtmajJAna ja jANavA jevuM che !' eTale AtmajJAna jANavuM e to 'jJAnI puruSa'nuM kAma, bIjA koInuM ya kAma ja nahi. koI phero koIe AtmajJAna jANeluM ja nahi. badhA je kahe che ne e 'mikenikala AtmA'nI ja vAtamAM samajyA che. AtmA jANyA pachI to enI dazA ora hoya ! AkhuM 'varlDa' AtmAno eka aMza paNa cAkhI zake nahi evo AtmA che, acaLa AtmA che ane te ja khuda paramAtmA che ! A to "AtmA' zabda bolIne loka jhAlI paDyA che ke, "AtmA chuM, huM zuddhAtmA chuM." alyA, na hoya tuM zuddhAtmA. bIjAnAmAM tamane zuddhAtmA dekhAya che? tyAre koI kazuM nukasAna kare to kema cIDhAva cho ? eTale A badhuM 'mikenikala AtmA" ja che. A je jagata AkhAe atyAre zodhakhoLa karI che ne te ja 'mikenikala AtmA" che. athavA to jenI zodhakhoLa karI rahyA che te AtmA jyAre jaDaze, tyAre e 'mikenikala AtmA jaDyo haze ! eTale mULa zuddhAtmA sivAya bIjo badho sacara bhAga che, 'mikenikala' che. ane zuddhAtmA e acaLa bhAga che. zuddhAtmA jJAyaka svabhAvano che ane A sacara eTale 'mikenikala' thavAnuM, kriyAkArI thavAnuM. eTale A baMneva judI vastuo che. judI rIte cAle che, judApaNAno anubhava varte evuM che, paNa mAtra enuM bhAna nathI, e bhAna lAvavA mATe to ame "jJAna" ApIe chIe. mizra cetata', pachI "mikenikala' thayuM ! praznakartA: eka jagyAe Ape 'mizra cetana' zabda kahyo che, to e 'mizra cetana' ane A 'mikenikala cetana', e bemAM zuM pharaka che ? dAdAzrI : badhuM eka ja che. paNa mizra cetana to zarUAtamAM kahevAya, tyAre 'mikenikala' nA hoya. paNa jyAre 'DiscArja thAya tyAre 'mikenikala' thAya. jyAre kharekharuM jAmI jAya pachI e 'DiscArja svarUpa thAya, tyAre e 'mikenikala' thaI jAya. pahelAM 'mikenikala' nA hoya. ahIM AgaLa UMdhA vicAra kare tyArathI e mizra cetana thavA mAMDe. e pachI jAmI jAya, e pachI AvatA bhavamAM phaLa Ave e vakhate 'mikenikala' kahevAya. atyAre 'mikenikala' nA kahevAya. mizra cetana amuka 'TAIma" pachI e 'mikenikala' kahevAya che. pahelAM 'mikenikala' nathI kahevAtuM. jyAre 'DiscArja thavA mAMDe tyAre 'mikenikala' kahevAya che, e 'DiscArja thatuM cetana che. igoIjhama', chatAM sAdhata svarUpe ! praznakartA : "nizcetana-cetana' bhAga jene tame kaho cho ke jenI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AptavANI-8 abhivyakti jagatamAM badhe dekhAya che, te 'nizcetana cetana' ema mAne che ke "cetana'ne ame samajI zakIzuM. pakaDI zakIzuM, buddhinA kSetramAM lAvI zakIzuM. A emano dAvo keTale aMze sAco paDe ? dAdAzrI : emanI pAse AnA sivAya bIjuM sAdhana zuM che ? AnI mahIM 'nicetana cetana" bhale hoya paNa mahIM 'igoijhama' che. e igoijhama" kAma karI rahyo che. ane 'igoijhama' che to e jarUra pAmaze, nahi to ekalAM 'nicetana cetana'thI 'cetana' nA pamAya. vastutve 'huM che ? jagatamAM astivanuM bhAna jIvamAtrane che ke 'huM chuM.' paNa vastutvanuM bhAna nathI ke 'huM zuM chuM?" tethI A jagatamAM bhrAMti cAlI rahI che. jyAre 'huM zuM chuM ?" evuM bhAna thAya tyAre vastutvanuM bhAna thayuM kahevAya. ane vastutvanuM bhAna thAya tyAre pUrNatva pachI ene meLa ja thayA kare. vastutvanuM bhAna bhedavijJAnathI thAya. jaDa ane cetanano bheda pADavAmAM Ave tyAre potAne vastutvanuM bhAna thAya. ane A jagatamAM koIne ya nAstika nA kahevAya. nAstika te kahevAtuM haze ? nAstika kone kahevAya ? A jagatamAM koI nAstika janmyo nathI ne 'huM nAstika chuM" bole che e eno vikalpa che. bAkI, nAstika koI jabhyo ja nathI. nAstikano artha zuM ? ke jenuM astitva nathI. tenuM nAma nAstika. to tuM astitvano purAvo to che ja ! 'huM nAstika chuM" evuM bole che, e 'iTaselpha' ja astitvano purAvo to che ja ! A bole che te ja astitva kahevAya. ane nAstika zabda to vikalpa che. vikalpa eTale eka jAtano ahaMkAra che ke 'huM nAstika chuM ane A Astika che !' praznakartA : atyAre evuM che ne, pote astitvanI sthApanA nathI karI zakato, pote che evuM 'ekjhIsTansa' 'phIla' paNa nathI karI zakato, tyAM sudhI potAnuM astitva che paNa enI pote pratIti karI zakato nathI ne ? dAdAzrI : nA. 'huM chuM" e thatuM nA hoya evo mANasa ja nA hoya ne ! 'huM chuM' e badhAne hoya ja. 'huM chuM' e zabda ja pote astitva jAhera kare che. evuM che ne, jIvamAtrane potAnuM astitva che ane e astitvanuM ene bhAna che. eTale 'huM chuM" evuM kaMIka bhAna ene che ane e bhAna enuM kyAre ya jatuM nathI. rAte UMghamAM ya 'huM ja chuM' e bhAna hoya che. eTale astitvanuM bhAna hoya che ja. have ene vastutvanuM bhAna thatuM nathI ke "huM koNa chuM ?" e jJAna jo 'jJAnI puruSa' karAve ane e pragaTa thaI gayuM pachI eDavAnsa' thaI jAya ! ApaNe zuM kahIe chIe ke jIvamAtrane astitvanuM bhAna to che ja, paNa vastutvanuM bhAna nathI. vastutvanuM bhAna thAya ke 'pote koNa che? to pachI pUrNatva thayA kare. ane pUrNatva e dazA nirAlaMba che, e enI meLe sahaja svabhAve thayA kare. bIja thayA, pachI trIja thAya, cotha thAya, enI meLe thayA kare ne ?! ApaNe ADA nA thaIe to pachI vAMdho nA Ave. e choDavo Ama UkheDI nAkhIe to pAcho vAMdho Ave. vakhate UkhaDI jAya to coMTADatAM AvaDavuM joIe ! badhI jAtanA khulAsA thaI jAya ne to AtmA tevo ja rahe. jeTalAM prakAranAM manuSyo che agara to jeTalAM prakAranA jIvo che, e badhA prakAranA AtmA che. paNa daraasala AtmA AmAM ekeya hoya. A badhA 'mikenikala AtmA' che. e vAta Apane samajAya che ne ?! AtmajJAta jANavAnuM ? ke pachI.... praznakartA: AtmajJAna jANe che, e paugalika jJAna paNa jANe evuM kahI zakAya ne ? dAdAzrI : kharI rIte AtmajJAna e jANavAnuM nathI, pote potAnAM svarUpanuM bhAna thavAnuM che. potAne je bebhAnapaNuM che, potAnA svarUpanuM bhAna nathI. te bhAna karavAnuM che. e to zabdathI bolAya ke jANavAnuM che, bAkI pote potAnuM bhAna thavAnuM che. eTale 'AtmajJAna' to ApaNA zAstrajJAnIo badhAM ya jANe che, paNa bhAna thatuM nathI. e badhuM jANe che, tamArA zAstro moDhe che, ke "AtmA Avo hoya, Avo ja hoya' evuM badhuM ya jANe che, paNa potAne 'potAnuM bhAna thatuM nathI. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 98 AptavANI-8 ....emAM sahelI rIta kaI ? AmAM vastu be ja che, AtmA ane pudgala. jeNe AtmA jANyo hoya te pudgalane samajI gayo ane pudgalane jANe eTale AtmAne samajI gayo. paNa pudgala samajI jAya evI vastu banI zake ema nathI, e bahu sahelI vastu nathI. AtmA jANavo e "jJAnI puruSa'nA AdhAre jANI zakAya. - vedAMtIoe pudgala jANavAno prayatna karyo che, pudgala jANavA mATe cAra veda lakhyA. kAraNa ke pudgala jANIne pachI AtmA jANI zake che. paNa emAMthI pachI thAkI gayA. eTale cAra vede kahyuM ke "dhIsa Ijha noTa dheTa, dhIsa Ijha noTa dheTa.' eTale vedAMta pudgalathI e tapAsa karavA gayA che; jyAre kevaLajJAnIo AmathI tapAsa karatA karatA AvyA ke 'kharekhara ApaNe koNa chIe' e tapAsa karo ane pachI bIjuM bAkInuM badhuM ya pudgala ! eTale pudgala ekaluM nathI samajAya evuM, e to bahu UMDI vastu che. e to 'jJAnI puruSa' vagara bIjuM koI samajI nA zake. eno artha eTalo badho UMDo che ane e pudgalanI karAmata ora jAtanI che, e vAta ja judI che ! AkhuM jagata ja mUMjhAyuM che. juone, "eka pudgale" ja AkhA jagatane muMjhavI mAryuM che ! vaDhavADa nathI gamatI chatAM karavI paDe che !! saMpUrNa pulane jANe te cetanane jANe athavA to saMpUrNa cetanane jANe to pudgalane jANe. jema ghauMne jANe to kAMkarA oLakhAI jAya ane kAMkarAne jANe to ghauM oLakhAi jAya evuM. praznakartA : eTale bemAMthI game te raste javAya ? dAdAzrI : hA. game te rastethI ya pahoMcAya. koipaNa rasto priya karIne kare to ya kAma cAle ! eTale huM kahuM chuM ne A lokone, kAraNa ke keTalAMka loko Ave che te kahe che ke, "sAheba, huM to ajJAnamAM ja chuM.' alyA, ajJAnamAM ya kyAM che ? saMpUrNa ajJAna thAya to ya jJAna khabara paDI jAya. A to saMpUrNa ajJAne ya nathI thayuM. A to ardhadagdha che. eTale zuM ? ke eka lAkaDAno aradho bhAga kolaso hoya ane aradho bhAga lAkaDuM hoya, ene ApaNA loko zuM kahe ? praznakartA : ardhadagdha. dAdAzrI : hA. eTale pelAM lAkaDAnA vepArIne kahIe ke, 'bhaI, A lai le ne.' tyAre kahe, 'nA. e amAre zuM karavuM che ?" ane kolasAnA vepArIne kahIe tyAre kahe, 'amAre lAkaDAne zuM karavuM che ?' eTale ene koI le nahi ! Ano koI gharAka ja nahIM !! lAkaDAvALo ya nA le ane kolasAvALo ya nA le ! evuM A jagata ardhadagdha rIte cAle che badhuM ! saMpUrNa ajJAta jANe, to ya AtmA jaDe ! ane Akho dahADo ciMtAmAM ja vakhata kADhe che. ane 'jJAna' to tyAM abharAI para ! are ! ajJAna hoya to ya sAruM. A hindustAnamAM eka mANasa evo mane khoLI lAvo ke jene ajJAna thayeluM che. ajJAna thayuM hota to ya huM ene kaheta ke 'bhaI, A kinAro oLakhI gayo mATe pelA kinArAne samajI jazo.' paNa pelo kinAro ya samajayo nathI. je kinAre Ubho rahyo che tyAM ya ene bhAna nathI ke kaye kinAre che. eTale ajJAnI ya nathI thayo. kAM to ghauMne oLakhe ke kAM to kAMkarAne oLakhe, to beu oLakhI jaze. eTale pelA cAra vede kahyuM ne, ke dhIsa Ijha noTa dheTa, dhIsa ijha noTa dheTa, na iti, na iti. paNa te ajJAne ya pUruM karyuM nahIM. jo pUruM karyuM hota ne, 'na iti' bolavAno vakhata nA rAkhyo hota, to peluM jJAna AvIne UbhuM raheta. paNa tyAMthI pachI thAkI gayA, A 'na Iti na Iti' kahIne ! vada to jJAna ane ajJAnanuM vivaraNa kare che. paNa ajJAna jo pUruM thavA dIdhuM hota to AtmA tyAM hAjara thaI jAta. paNa e pUruM thavA dIdhuM nahIM. jema che tema' jagata.... badhI vAtacIta karo, khullA dilathI ! A jagata 'jema che tema' Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 10) AptavANI-8 e sAdhanajJAna che. sAdhyajJAna nathI emAM. emAM sAdhanajJAna che eTale buddhijanya che. eTale veda 'ITaselpha' bole che ke "dhIsa Ijha noTa dheTa.' tuM je AtmA khoLe che te ahIM hoI zake nahIM. e avarNanIya che, avaktavya che, e zabdamAM hoya nahIM. ane veda zabdarUpa che. eTale 'go Tu jJAnI" ke jyAM AtmA hAthamAM AvI zake, "dhIsa Ijha dheTa' kaheze e ! veda e buddhijanya jJAna che. ane A jJAna cetanajJAna che. buddhijanya jJAna eTale, buddhi ane jJAnamAM Dipharansa zuM che ? ke 'DirekTa noleja" e jJAna kahevAya. 'InDirekTa noleja' e buddhi kahevAya. veda e zabdarUpa jJAna che eTale buddhigamya jJAna che. veda e 'thiyareTikala' che ane jJAna e 'prekTikala' che. ahIM kahevAmAM Avaze. "jema che tema !' 'nathI' ane 'nA' kahIzuM ane che" ene "che" kahIzuM. 'nathI' ene amAre 'che' kahevAya nahIM. ane che' ene 'nathI' kahevAya nahIM. eka-eka zabdanA ame javAbadAra chIe. ane TheTha sudhInI vAta amArI pAse che. kAraNa ke eka sekanDa paNa A dehano huM mAlika nathI thayo, A manano mAlika thayo nathI. A vANI e orijinala TeparekarDa" bole che, huM bolato nathI. e "orijinala TeparekarDa' e vaktA che, Apa zrotA cho, huM jJAtA-draSTA chuM, eTale A vyavahAra judI jAtano che. tethI A badhuM ya "solyuzana' Ave. ane eka paNa 'solyuzana" bAkI nA rahe tyAre jANavuM ke jJAna pragaTa thayuM. samAdhAna ja rahe, haMmezAM niraMtara samAdhAna rahe, enuM nAma jJAna kahevAya. game te sthitimAM, game te saMjogomAM, game te kALe je samAdhAna rAkhe, enuM nAma jJAna. bIjA badhAM ajJAna kahevAya. eTale Apane je vAtacIta karavI hoya te karo badhI. 'jJAnI puruSa' eTale cAra vedanA uparI kahevAya. ane koIpaNa jAtano prazna pUchAya, kAraNa ke A ame joIne bolIe chIe. pustakanuM vAMceluM bolato nathI eka zabda ya ! huM joIne boluM chuM eTale lokone kAma lAge. ane pAcho huM bolanAro nathI, 'TeparekarDa' bole che, huM to jJAtA-draSTA chuM. veda thIyareTikala, "vijJAta' prekTikala ! ame cAra vedanA uparI hoIe. cAra veda bhaNI rahe tyAre e veda bole ke "dhIsa Ijha noTa dheTa'. praznakartA : veda ane jJAna, A be alaga alaga zabdo kema che? dAdAzrI : veda buddhijanya che, kriyA sahita che, triguNAtmaka che. ane jJAna triguNAtmaka nA hoya, buddhijanya nA hoya ane svabhAve cetana bhAva ja hoya. jJAna haMmezAM cetana hoya. praznakartA : to veda vAgamayamAM jJAna to badhuM bhareluM ja che. dAdAzrI : e jJAna mokSane mATe kAma nA lAge. praznakartA : eTale anubhavagamya ? dAdAzrI : hA. anubhavagamya e ja sAcuM jJAna. bAkI bIjuM badhuM to 'thiyareTikala.' e 'thiyareTikala' zabdarUpa hoya. ane zabdathI to AgaLa, ghaNuM AgaLa cetanajJAna che. e avaktavya hoya, avarNanIya hoya. AtmAnuM varNana thaI zake ja nahIM, veda karI zake ja nahIM ! chatAM vedamAM mArgadarzana to eka sAdhana che. e sAdhya vastu nathI. jo 'jJAnI puruSa' maLyA nahIM tyAM sudhI koI dahADo ya kAma nahIM thAya. praznakartA : jJAna ane veda A je baMneno bheda rahyo ne, e zAbdika bheda che ? AmAM kaMI bauddhika kasarata che ? dAdAzrI : bauddhika ja che. veda ja bauddhika che, triguNAtmaka che ane sAcuM jJAna e triguNAtmaka nA hoya, e ja vijJAna che. vijJAna to daraasala jJAna che ane A jJAna e enuM sAdhana vastu che. praznakartA : barobara che. paNa vijJAna ane jJAna baMne zabdano upayoga eka ja ThekANe vedamAM karyo che. dAdAzrI : e vijJAnano upayoga thaI zake ja nahIM. veda to Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 101 102 AptavANI-8 vijJAnanuM mArgadarzana Ape, aMgulinirdeza kare. bAkI vijJAna e pote ja avarNanIya che, avaktavya che. enuM Ama pustakamAM nA hoya. praznakartA: 'satyam jJAnam' kahyuM che ne ! "anaMtam brahma' ema paNa kahyuM ja che. dAdAzrI : zabdo je hoya te to barobara che ne ! bAkI veda triguNAtmaka che, ene bIjuM levAdevA nathI ne ! praznakartA: paNa jJAna triguNAtmaka che ja ne ! dAdAzrI : je triguNAtmaka jJAna che e buddhi kahevAya. veda to eka ja kAma kare che ke saMsAranuM DevalapamenTa kare che. dhIme dhIme buddhijanya 'DevalapamenTa' kare che ane pachI joDe joDe jo koI 'jJAnI puruSa' maLI Ave to enuM kAma thaI jAya, basa nimitta maLavuM joIe. nimitta nA maLe to kAma nahi thAya. e veda zuM kahe che ? ke buddhijanya jJAna AnI mahIM badhuM AvI jAya che, ene vedAMta kahevAmAM Ave che. have jJAnajanya jJAna eTale vijJAna, emAM tAre pagapesAro karavAno che. - anivAryatA, "jJAtI' taNI ! praznakartA : manuSyAnaMdathI brahmAnaMda sudhI javA mATe vedamAM bAra pagathiyAM kahyAM che, te eka eka pagathiye javA mATe A vedamAM badhuM varNana praznakartA : have tame kaho ke jJAna aMtargata cIja che ke veda aMtargata jJAna che ? eTale jJAna vedamAM che ke veda jJAnamAM che ? dAdAzrI : jJAna vedamAM che, veda jJAnamAM che, paNa 'vijJAna' vedanI bahAra che. praznakartA : jJAna ane vijJAna baMne vedamAM ApelA che. dAdAzrI : e badhuM zabdo ApelAM che. mULa vastu nathI. 'gaLI che' evuM lakhyuM che, anubhava nathI lakhelo ! 'thiyareTikala'mAM anubhava nA hoya. praznakartA : RSi-munioe anubhava lIdhelo. dAdAzrI : hA, paNa e anubhava emane ema levAto nathI. e anubhava, anubhavI purUSa pAse nimittathI thAya che, bAkI thatuM nathI. dareka mANasa karI zake nahIM, vacce 'jJAnI puruSa' nimitta tarIke che ! praznakartA : vedamAM paNa che ke guru vagara to cAle ja nahIM. dAdAzrI : guru vagara je je vAta karavAmAM Ave che ne, te badhI gAMDI vAto che. praznakartA : A je siddha thayelI hakIkata che, e siddha thayelI hakIkata mATenA je RSi-munio atyAre ApaNI pAse nathI. dAdAzrI : e siddha karelI vastu kevI che ? ke sahaja che, sugama che, paNa enI prApti durlabha che. kAraNa ke prApta puruSa maLavA joIe tyAre enI prApti thAya. prApta puruSa kevo hoya ? ke pote mukta puruSa hoya, svataMtra puruSa hoya, jene saMsArano eka paNa vicAra Ave ja nahIM, strI saMbaMdhI vicAra nA Ave, potAnA astitva saMbaMdhI vicAra nA Ave, potApaNuM jenAmAM nA hoya. potApaNuM nA hoya tyAM kAma thaI zake. ApanAM jevAM Ave mane kahe ke, "sAkara gaLI che, evuM amane cakhADo." eTale pachI huM moDhAmAM mUkI ApuM ke "dhIsa Ijha dheTa." e tyAMthI niraMtara AtmAmaya thaI gayo pachI, eka kSaNavAra AghuMpAchuM nahIM pachI ! dAdAzrI : chelle pagathiye eTaluM ja jANe che, bArame pagathiye, ke 'sAkara gaLI che" eTaluM jANe che. paNa gaLI eTale zuM, e nathI jANatA. e bAramAM upara pahoMce che jyAre, "A cIja saMpUrNa gaLI che ane A sivAya bIjI koI jarUriyAta nathI' evI ene khAtarI thaI jAya che, paNa gaLI eTale zuM, tyAM e khoLe che. to tyAM jJAnI puruSane maLe, e nimitta maLe, to e enA moDhAmAM mUke ke "dhIsa ijha dheTa.' Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 AptavANI-8 AptavANI-8 103 niraMtara AtmAmaya, covIse ya kalAka, saMpUrNa jAgRti ! A to jagata AkhuM UghADI AMkhe UMdhe che. phakta tattva vicArako ja AmAM bAda karIe chIe, bIjuM AkhuM jagata UghADI AMkhe UMdhI rahyuM che. tattva che. eTale nirvikalpI satya to A cha vastuo che A jagatamAM. cha ja vastu nirvikalpI satya che, jemAM koI "cenja thato nathI, je svAbhAvika che. zabda paNa atitya ! sAdhana paNa samAyA vikalpamAM ! praznakartA: have zabda e nitya che ane keTalAMka kahe che ke zabda anitya che, to AmAM have sAcuM karyuM? dAdAzrI : zabda anitya che. praznakartA : keTalAMka evuM kahe che ke zabda nitya che. dAdAzrI : game eTalAM kahetAM hoya, paNa huM A tamane kAyamane mATe satya eTaluM kahI dauM. pachI amAre e kahetA hoya to vAMdho nathI, durAgraha nathI koI jAtano. A duniyAmAM je satya che ne, te ya satya nathI, te ya asatya che. sat haMmezAM avinAzI hoya ane svAbhAvika hoya. ane A zabda svAbhAvika nathI. zabda to vastumAM athaDAmaNa thAya to ja thAya. eTale zabda e to saMyoga che, be-traNa vastunA saMyogathI thAya che mATe e svabhAvika vastu nathI. praznakartA : zabda anitya che e vAta to barobara che. have veda e zabdothI banelo che chatAM veda che e nitya manAya che. dAdAzrI : e mAnelI vAtamAM kazuM nahIM. nitya konuM nAma kahevAya ? ke je avinAzI hoya kAyamane mATe ane te pote vastu svarUpa hoya. jemAM kaMI "cenja' nA thato hoya, eka ja svabhAvanuM hoya, svabhAva badalAya nahIM. AtmA e avinAzI che. A AkAza tattva avinAzI che. pudgala, A paramANuo je tattva che, je aNuno nAnAmAM nAno bhAga, avibhAjya bhAga paramANu, te avinAzI tattva che. gati sahAyaka tattva, gati karAvaDAve che A badhAne te avinAzI che. ane sthiti karAvaDAve che, te sthiti sahAyaka tattva te avinAzI che. ane kALa paNa avinAzI praznakartA : A veda 'TekanolojI' je che e "eproca' batADe che, e to satya che ? dAdAzrI : e ApaNane 'helDiMga' thAya, UMdhA gayA che mATe e jagyAe AvavA mATe "helDiMga' che. UMdhA nA gayA hota to 'dhiMga' nahotuM. A je veda che ne, e bhale game ema loko nAma detAM hoya, paNa mULa RSabhadeva bhagavAnanAM ja mukhanuM che A ! praznakartA: e vAta barobara che. have A OM kAra je che, enI aMdara satya zuM raheluM che ? dAdAzrI : OM kAramAM bahu satya raheluM che. paNa te ya kayuM satya che ? vikalpI satya che. chatAM e vikalpI satya nirvikalpa bhaNI laI jAya evuM che. e rasto che, e roDa-ve che ! praznakartA H have sAdhya pUrNa che, brahma pUrNa che. sAdhana vikalpI che, e paNa dezakALane anusarIne pUrNabhAva dhAraNa kare ke nahIM ? dAdAzrI : bIjA saMjogo bhegA thAya to thAya. paNa chevaTe eka saMjoga nirvikalpI guruno hovo joIe, paNa te "jJAnI puruSa' hovAM joIe, jene varlDamAM koI cIja jANavAnI bAkI nA hoya. A varlDamAM emane koI evI cIja nathI ke je jANavAnI bAkI hoya ! praznakartA : nirvikalpa puruSa kevo hoya ? dAdAzrI : nirvikalpa puruSamAM buddhino chAMTo ya nA hoya. buddhino eka chAMTo nA hoya, tethI enuM nAma nirvikalpa puruSa ! Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 105 106 AptavANI-8 praznakartA H to gItAmAM kSara puruSa ane akSara puruSa be varNavyA che, te akSara puruSa eTale nirvikalpa puruSa ? dAdAzrI : kSara to A deha ja che ane akSara vikalpI che. ane kSaraakSarathI para e nirvikalpa. vikalpo cUkAve chellI taka ! bAkI huM to AtmA jANuM. tame kaho ke mane AtmA ApI do, to huM AtmA ApI dauM. praznakartA : paNa mAre to vyavahAramAM rahevuM che. dAdAzrI : to vyavahAramAM rahIne, paNa vyavahAra to Adarza vyavahAra hovo joIe. AtmA prApta thayo kyAre kahevAya ? potAnA gharano vyavahAra puro Adarza hoya to ja AtmA prApta thAya. nahIM to AtmA prAptinI A je vAto kare che ne, evI guphAnI vastu nathI A ! AtmA e guphAnI vastu nathI. guphA e "ona TrAyala' vastu che. bAkI to potAno vyavahAra suMdara hoya, Adarza hoya, tyAM krodha-mAna-mAyA-lobha hoya nahIM, pADozI joDe saMbaMdha sArA hoya, gharamAM 'vAIpha" joDe saMbaMdha sArA hoya. praznakartA : paNa AtmAne zodhavAno nA hoya, e to svayaM darzana thaI jAya ne ? dAdAzrI : evuM che ne, ke A lokoe jyAM rasto tUTI gayo tyAM badhuM 'ornAmenTala' rastA karyA. mULa rasto, jyAre bAra bAra dukALa paDyA hatA, tyAre A rasto tUTI gayo hato Akho ya, tyAre 'ornAmenTala' rastA karyA. tyAM evuM kahevAmAM AvyuM ke 'satya potAnI meLe ja zodhana thaI zake che !" lyo ! bIjuM badhuM kolejamAM jAya to thAya che ane A satya to ghare ja zodhana thaI zake che !! bAkI vikalpI koI dahADo ya nirvikalpI thaI zake ja nahIM. vikalpI bIja kyAre ya paNa nirvikalpI thai zakato nathI ane khoTAM phAMphA mAre. che. nimittanI jarUra che. vikalpI ane nirvikalpI, baMne draSTiphera che. jyAre nirvikalpInI draSTi jo thAya ene, karI Ape koI, to pachI e nirvikalpa thAya. 'draSTi' ja cenja karavAnI jarUra che. AmAM abhyAsathI nathI thAya evuM. abhyAsathI thatuM hota to to abhyAsa karI nAkhe. paNa draSTi ja cenja che AkhI ya. eTale jyAre potAnuM svarUpa jANe tyAre nirvikalpa thAya. nirvikalpa thAya tyAre ahaMkAra ne mamatA jatAM rahe, basa ! ahaMkAra ne mamatA jatAM rahyA e che te vyatireka guNo gayA badhA. mamatA e lobha ne kapaTa che, ahaMkAra krodha ne mAna che. A cAra guNo A rIte utpanna thayA hatA, te 'jJAnI puruSa' be vastune judI pADI Ape; 'DIvIjhana' karI Ape, 'lAIna opha DImArkezana' nAkhI Ape AtmA ane anAtmAmAM, eTale chUTA paDI jAya. bAkI che ja chUTuM ! chUTuM ja che !! abudha thaye, abheda thavAya ! praznakartA : paNa veda to abhedanuM nirUpaNa kare che ne ? dAdAzrI : hA. paNa abhedanuM nirUpaNa to dareke karyuM ja che ne ! paNa abheda prApta thavuM muzkela che. jyAM sudhI veda ogALIne pI nA jAya tyAM sudhI abheda thAya nahi. kAraNa ke buddhi jAya nahIM tyAM sudhI abheda thAya nahIM. buddhi bheda kare che. bheda koNa kare che ? je buddhivALA che ne, e ja bheda pADe che. have A tamArA AkhA gAmane abudha banAvavuM hoya to keTalo vakhata lAge ? buddhi ja nA hoya evo mANasa banAvavo hoya to keTalo vakhata lAge ? tarata thaI jAya ? praznakartA : nA thAya. dAdAzrI : to tyAM sudhI abheda thAya nahi. jyAre buddhi jAya tyAre abheda thAya. buddhi bheda pADe che, "A mAruM ne A tamAruM' buddhi ja mANasane 'Imozanala kare che. praznakartA : buddhi 'imozanala' kare che ke hRdaya 'Imozanala' kare che? Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 107 108 AptavANI-8 dAdAzrI : nA, buddhi ja. hRdaya to abudhane paNa hoya che. praznakartA : buddhine zAstroe nizcayAtmikA kahyuM che ne, nizcaya karanArI ? - dAdAzrI : hA. buddhi e nirNaya karanArI che, chatAM e 'Imozanala' kare che. praznakartA: je 'vijJAna svarUpa' che temanuM varNana karatAM karatAM veda paNa thAkI gayA !! - dAdAzrI : hA, thAkI gayA ! kAraNa ke veda vettAne kema karIne samajI zake ? vettA vedane samajI zake, paNa veda vettAne samaje e 'posIbala' zI rIte bane ? vettA eTale zuM ? jANanAra ! e jJAtA-drA che. vettA e zabda Ama dekhAvamAM nAno dekhAya ne ! 'sa-Iti' to bhedavijJAnathI ja vedamAM AtmA samAI zake evI vastu ja nathI. vedamAM je zabdo che, e sthaLa bhASAnA che ane AtmA sUkSmatama che. beno meLa zI rIte paDe ? eka sthaLa ane eka sUkSmatama, veda zI rIte varNana karI zake ? AtmA avaktavya che ne avarNanIya che, niHzabda che, eTale vedamAM koI dahADo ya Utare nahIM. tyAre kahe che, "veda ja A jagatanI badhI vastu jANanAra che ne ? to pachI e vedanI pAra koNa jANe ?" tyAre kahe, 'vedanI nIcenA to koI jANe nahIM. veda paNa jANe nahIM. paNa vedanI uparanA je hoya e jJAnI puruSa ekalAM ja jANe ke AtmA zuM che te !' "jJAnI puruSa' eme ya kahe ke "dhIsa Ijha dheTa, dhIsa ijha dheTa.' praznakartA: "dhIsa Ijha noTa dheTa' mAMthI 'dhIsa ijha dheTa'mAM zI rIte javAya ? dAdAzrI : "dhIsa ijha noTa dheTa' mAMthI "dhIsa Ijha gheTa'mAM javA mATe bheda vijJAnanI jarUra paDe che ke AtmA A hoya, A hoya, A nhoya, A hoya. ane e bheda vijJAna 'jJAnI' sivAya koinI pAse hoya nahi. jyAre jyAre 'jJAnI' pAke che tyAre amuka mANasone laI jAya che. paNa A 'akrama vijJAna' che. 'vijJAna' eTale cetana che A. eTale tamAre kazuM karavuM nA paDe. e jJAna ja cetave tamane. A jJAna ja 'iTaselpha' kAma karyA kare. eTale A 'akrama vijJAna' che. veda e jJAna svarUpa che ane vettA e vijJAnasvarUpa che. jJAna e kriyAkArI nA hoya ane vijJAna e kriyAkArI hoya. AtmaprAti, konI pAsethI zakya ? ahIM badhuM pUchAya, cAra vedanI vAta pUchAya ane cAra anuyoganI vAta paNa pUchAya. jainanI, vedAMtanI, kurAnanI badhI vAta ahIM pUchAya. kAraNa ke vedanI upara gayelA hoya tyAM vedanI vAta pUchAya ! praznakartA : vedanI upara kevI rIte jaI zakAya ? dAdAzrI : e to jyAre 'jJAna-prakAza' thAya, tyAre vedanI upara jAya. praznakartA : eTale buddhigamya vastu nathI e ? dAdAzrI : nA. A buddhigamya vastu nathI. jeTalI buddhigamya vastu hatI, eTalI vedamAM che. ane buddhigamyathI AgaLa javA mATe 'go Tu jJAnI ke jene buddhi bilakula che ja nahi. je abudha kahevAya che evAM 'jJAnI puSa' pAse jA to tane AtmA prApta thaze. nahi to AtmA prApta nahIM thAya. buddhivALA pAse AtmA hoya nahi. AtmA che to buddhi nathI ane buddhi hoya to AtmA hoya ja nahi ne ! praznakartA : jaina dharmanAM abhyAsathI AtmajJAna thAya evuM ApanuM kahevuM che ? dAdAzrI : nA. ane vedAMtanA cAra veda che enA abhyAsathI ya AtmajJAna thAya evuM nathI. cAra veda che, te badhAM pUrA thAya che tyAre iTaselpha bole che ke "dhIsa Ijha noTa dheTa. tuM je AtmA khoLe che te AmAM Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 nathI. mATe 'go Tu jJAnI.' pustakamAM AtmA utArI zakAya evo nathI. AtmA avarNanIya che, avaktavya che, eTale pachI pustakamAM utarI zake evuM che nahi. eTale e 'jJAnI puruSa'nuM kAma che. jene AtmA pragaTa thayelo hoya te ekalAM ja AtmA batAvI zake. varlDamAM bIjA koinuM ya kAma nathI. 109 praznakartA H batAvI na zake, paNa abhyAsa karAvI zake ne ? dAdAzrI : phakta 'Direkzana' Ape, aMgulinirdeza karI zake. eTale AbhAsa jevuM thaI zake. paNa mULa vastuno sAkSAtkAra nA karAve. praznakartA : paNa potAno AtmA pote sAkSAt karI zake ne ? dAdAzrI : nA, evuM nahi. 'jJAnI puruSa' sivAya sAkSAt thAya nahi, koIne ya thayeluM nahi. je chUTelo hoya te ja choDAvI zake. A jaMjALamAM e ja baMdhAyelo hoya, to ApaNane choDAve zI rIte ? eTale taraNatAraNa puruSa joIe. pote taryA hoya ane anekone tAravAne samartha hoya, tyAM ApaNo Ukela Ave. praznakartA : to zrutavANI abhyAsathI AtmajJAna thAya ? dAdAzrI : zrutavANI e badhuM 'helsiMga' karanArI vastu che. zrutavANIthI cittanI majabUtI thAya che, dahADe dahADe citta nirmaLa thatuM jAya che. ane citta nirmaLa hoya ane 'jJAnI puruSa' maLI jAya, to e jJAna jaladI vadhAre sArI rIte pakaDI zake ! praznakartA : jJAna guruthI maLe, paNa je gurue pote AtmasAkSAtkAra karyo hoya tenA hastaka ja jJAna maLe ne ? dAdAzrI : e 'jJAnI puruSa' hovAM joIe ane pAchuM ekalo Atma sAkSAtkAra karAvya kazuM vaLe evuM nathI. 'jJAnI puruSa' to 'A jagata kevI rIte cAle che ? pote koNa che ? A koNa che ?' evAM badhA phoDa Ape tyAre kAma pUruM thAya evuM che. bAkI, pustakonI pAchaLa paDa paDa karIe, paNa pustako to 'helpara' AptavANI-8 che. e mukhya vastu nathI. e sAdhAraNa kAraNo che, e asAdhAraNa kAraNo nathI. asAdhAraNa kAraNa kayuM che ? 'jJAnI puruSa !' dAdaro eka te pagathiyAM aneka !!! 110 praznakartA : jainadarzana, vedAMta, advaitavAda, soham, aham brahmAsmi, ekoham bahusyAma, sarva Idam brahma, e badhuM eka ja che ? dAdAzrI : jema dAdaro, sopAna eka ja che tema A badhAM eka ja che. paNa sTepiMga tarIke juduM juduM gaNAya. na dvaita ! ta advaita !! AtmA dvaitAdvaita !!! praznakartA : advaita ane dvaita samajavuM che, Apa samajAvo. dAdAzrI : advaita eTale tame zuM mAnI beThA cho, e mane kaho. praznakartA : A 'huM ja eka satya chuM, mArA sivAya bIjuM koI satya nathI. huM je chuM te ja satya che, bIjuM je paNa kaMI emAM pratibhAsa thAya che te satya nathI', ene advaita kahuM chuM. dAdAzrI : to pachI have satya khoLavAnuM ja rahyuM kyAM ? jo 'huM ja satya chuM' to pachI satya khoLavAnuM rahyuM ja nahi. to pachI pustaka zA hAruM vAMco cho ? tamAro siddhAMta A ja kahe che ne, huM ja satya chuM ? praznakartA : siddhAMtanI niSThA mATe, siddhAMta draDha thAya e mATe pustaka vAMcavAnuM che ne ? dAdAzrI : paNa A siddhAMta to barobara nA kahevAya. zuM nAma tamAruM ? praznakartA : caMdubhAI. dAdAzrI : to caMdubhAI e satya che ? praznakartA : caMdubhAI e nAma che, ne nAma e satya nathI. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 111 112 AptavANI-8 dAdAzrI : tyAre zuM satya che ? tame satya thaIne pachI bolo. praznakartA : satya to zabdamAM Ave nahi ne ! dAdAzrI : to paNa tame koNa cho tyAre ? 'caMdubhAI akkala vagaranAM che" kahIe to tamane khoTuM lAge che. jo tamane asara thAya che, mATe tame caMdubhAI ja cho. praznakartA : asara thAya tyAM sudhI 'huM caMdubhAI chuM' ema ? dAdAzrI : hA. ane gALo bhAMDe to ya asara nA thAya, mAre to ya asara nA thAya, gajavuM kapAya to ya asara nA thAya, tyAre huM jANuM ke advaitavAdanA khUNAmAM peThA che. A haju to advaitane samajato ja nathI. have tamane dvaita ne aMta samajAvuM. samajavAnI icchA kharIne ? praznakartA: hA, pUrepUrI. dAdAzrI : advaita e AdhArI che ke nirAdhArI ? praznakartA : nirAdhArI. dAdAzrI : ane daita ? praznakartA : advaitamAM beThAM pachI dvata che ja kyAM ?! dAdAzrI : have AvuM UMdhuM zIkhavADe che ke "vaita che ja kyAM !" ane saMsArI vAta Ave, koIka jarA gajavuM kApI jAya te ghaDIe bUmAbUma karI mUke ! alyA, have A dvaita badhuM AvyuM kyAMthI ? pAcho kaheze ke, 'polIsavALAne bolAvo, A cora che, ANe ja mAruM gajavuM kApyuM." alyA, hamaNe kahuM chuM ke 'vaita che ja kyAM ?" to A dvaita kyAMthI AvyuM ? tamane ya naryuM ata che. AmAM huM tamane vagovato nathI, paNa jo sAcuM samajavuM hoya to advaita AvuM nathI. ane tyAM sudhI sAcuM sukha, je potAnA AtmAnuM sukha che e kema karIne ghaDIvAre ya pAme ?! ApanI samajamAM Ave che ne ? advaita e nirAdhArI vastu nathI. dvatanAM AdhAre advaita che. zenA AdhAre che, eTaluM tamane samajAya ? praznakartA dvaitanI apekSAe advaita che. dAdAzrI : hA. dvatanA AdhAre e advaita che. ane apekSAe je vastu che e badhI sApekSa kahevAya. ane sApekSa koI dahADo ya nirapekSa na banI zake. eTale A advaitano artha lokoe nirapekSa karyo che ! vAtane jo samajene to Ukela Ave !! praznakartA : paNa ame to nirapekSamAM ja mAnIe chIe. dAdAzrI : nirapekSa ja mAnavuM joie. paNa nirapekSane samajavuM to joIe ne ? praznakartA ame advaitano artha nirapekSa jevo karIe chIe. dAdAzrI : hA. e to badhuM tamArI meLe karyuM ! e to eno artha tamArI manasUphI upara AdhAra rAkhe che. paNa kAyadesara 'ekseTa' thAya nahi ne ! manasUphI para ApaNe artha karavo hoya, nirapekSa, to thaI zake. paNa kAyadesara gaNAya nahi ne ! kAyadesara to huM kahyuM ke, "advaita e AdhArI che ke nirAdhArI ? tyAre kahe, 'AdhArI che.' to zenA AdhAre che ? tyAre kahe, 'tanA AdhAre.' dvatanI apekSAe advaita che ane advaita e sApekSa che. ene A loko nirapekSa kahe che ! tamane, tamAro AtmA kabUla kare che ne A vAta ? huM je kahuM chuM e vAta tamAro AtmA kabUla karavo ja joIe. kAraNa ke huM A 'karekTa' vAta kahuM chuM. huM pakSApakSIthI bahAra nIkaLelo mANasa chuM. pakSamAM paDelA mANasanuM koI dahADo ya satya hoya nahi. pakSApakSIthI bahAra nIkaLelA hovA joIe, tyAM vAta sAMbhaLavI. tamane advaita e sApekSa che evuM samajAyuM ? praznakartA : hA. dAdAzrI : tame je advaitane nirapekSa mAnatA hatA, e to sApekSa nIkaLyuM. eTale AmAM atyAra sudhI tamArI kaI bhUla thaI che, e samajAyuM ? Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 113 114 AptavANI-8 praznakartA : hA. dAdAzrI : mane advaitavALA pUche che ke, 'to AtmA kevo che ?" tyAre meM kahyuM, 'AtmA advaita svarUpa che ja nahi ane AtmA dvate ya nathI. AtmA vaitAdvaita che !' dvaitAdvaitano artha zuM ? ke 'bAya rileTiva vyu poinTa' AtmA dvaita che. jyAM sudhI A deha che tyAM sudhI 'rileTiva vyu poInTa' hoya ja. saMDAsa nA javuM paDe ? khAvuM nA paDe ? e 'rileTiva vyu poinTa'thI che, eTale AtmA dvata che. ane 'riyala vyu poinTa'thI AtmA advaita che. ane pachI ahIMthI jyAre mokSe jAya che tyAre tyAM vizeSaNa hotuM ja nathI. 'boDI" che tyAM sudhI ja vizeSaNa che. 'boDI'nA AdhAre ja A badhAM dvatanAM ne advaitanAM vizeSaNa che. tyAM mokSe gayA pachI vizeSaNa nathI hotuM. 'bAya rileTiva vyu poinTa' 'huM" dvata chuM ane 'bAya riyala vyu poinTa' 'huM' advaita chuM. eTale 'huM vaitA-dvaita chuM ! jayAM sudhI boDI hoya tyAM sudhI advaita ekalo rahI zake nahi. A advaita kahevAno zuM bhAvArtha che ? ke 'phorena DIpArTamenTamAM upayoga nA mUko. evuM A kahevAne mATe hatuM, ene badale A UMdhuM thai gayuM, 'phorena'mAM upayoga nA mUkavo ane 'homa'mAM ja raho. 'homa" e advaita che ane 'phorena' e dvata che. atyAre 'tame' 'phorena'ne ja 'homa' mAno cho. 'huM ja A caMdubhAI chuM' kaho cho. haju 'homa'ne to joyuM ja nathI. 'homa'ne juo tyAre ciMtA nA hoya, akaLAmaNa nA hoya, upAdhimAM ya samAdhi rahe ! dvaita-advaita, baMne hRddha !! eka bhAI Avelo, mane kahe che, 'huM advaita thai gayo chuM'. meM kahyuM, 'e vaLI zabda pAcho kyAMthI lAvyo ? zene advaita kahe che ?" tyAre e kahe, 'huM daitamAM nA rahuM.' tyAre meM kahyuM, 'zAmAM rahe che tyAre ?" tyAre e kahe, 'AtmAmAM ja rahuM chuM." alyA, Avo kyAMthI thai gayo ? advaita ekalo rahI zake ja nahi. advaita to AdhArita che. ene zeno AdhAra che ? e daitanA AdhAre che. daitano AdhAra che, nahi to advaita paDI jAya. eTale advaita e dvatanA AdhAre TakI rahyuM che. A to tame advaita thayA kaho cho, eTale tame dvaita upara TaeNpa karo cho. eTale zuM thaze ? tame beu laDhI paDazo. tyAre kahe, 'hA, barobara che. paNa ame to advaitane nirapekSa mAnatA hatA." are, AdhArita vastune nirapekSa kahevAya kema karIne ? advaita e to sApekSa che. keTalAMka zabdo evAM che ke kaMkothI para che. A 'karuNA' evAM je amuka amuka zabdo che e kaMkothI para che. tyAre advaita zabda to, daita che to advaita che, eTale e dvandra kahevAya. jema napho ne khoTa, e badhuM sAmasAme be zabdo hoya ne te badhA dvandra kahevAya. eTale daita che to advaita che. mATe dvandranI pAra gayo nathI, e haju dvandramAM ja che. advaita e paNa dandra kahevAya, evuM tamane samajAyuM ? jema napho-khoTa e dvandra kahevAya, sAruM-khoTuM, sukhadu:kha e dvandra kahevAya, evI A daita-advaitanI joDI paNa dvandra kahevAya. jema dayA jyAM hoya tyAM nirdayatA avazya hoya ! eTale koI dayALu mANasa hoya to tamAre jANavuM ke ohoho, AnI mahIM nirdayatA paNa che! evuM baita ne advaita e dvandramAM che. e dvandAtIta dazA nathI. eTale 'huM advaita chuM' kahe che e to haju dvandramAM ja che. te dvandramAM to pAchI keTalI badhI upAdhi ?! advaitavALAne rAta-dahADo dvatanI ja kalpanA AvyA kare ke 'A dvata, A dvaita, A dvata' ema Akho dahADo karyA karaze. jANe ta ene karaDI khAvAnuM nA hoya ?! eTale A vaita ane advaita e to dvandra che. enAthI paNa para javAnuM che. daita ene kahevAya ke 'huM ne karma, baMne chIe.' ene dvaita kahevAya. tyAre advaitavALA zuM kahe che ke 'huM ja chuM, karma jevI vastu ja nathI." mATe tyAM to daita ane advaita ekaluM hoya nahi. kAraNa ke AtmA dvaitAdvaita che. AtmA ekalo advaita nathI hoI zakato ane ekalo daita paNa nathI hoI zakato. e saMsAranI apekSAe, A vyavahAramAM 'kanekzanamAM Ave tyAre dvaita che ane 'pote' 'mULa svarUpa'mAM rahe to ata che. eTale 'ame" amArA 'potAnAmAM rahIe tyAre ame saMpUrNa advaita hoie ! advaitatI anubhUti kyAre ? praznakartA : advaitanI anubhUti thAya ? kone thAya ? Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 115 116 AptavANI-8 'sat' pamADavA, kevI kApyatA dAdAzrI : advaitanI anubhUti thaI zake. dvatanI anubhUti thAya tyAra pachI advaitanI anubhUti thAya. A je saMsAra che e daita svabhAvano che. enI anubhUti thaI jAya pachI advaitanI anubhUti thAya. vAIpha joDe vaDhavADa thAya nahi, bApA joDe vaDhavADa thAya nahi, koInI joDe DakhaLAmaNa nA thAya, evI je anubhUti thAya pachI advaitanI anubhUti thAya. ane dvitanI anubhUti jene thaI, ene ja advaitanI anubhUti thAya. advaita eTale zuM? e eNe jANavuM joIe ! AtmA jANavA mATe che A badhuM. AtmA nA jANyo to rakhaDI maryA ! ane jene dvandra che e badhA rakhaDI maryA! jene dvandra che e advaita kahevAya nahi. dvandra eTale zuM? ke sAruM-khoTuM, napho-khoTa, evuM jene dvandra hoya e advaita kahevAya nahIM. dvadvAtIta thaye advaita ! advaita to enuM nAma kahevAya ke dvandAtIta thayelo hoya. advaita e gamyuM nathI. daitanA AdhAre advaita raheluM che. zenA AdhAre raheluM che ? praznakartA dvaitanA AdhAre. dAdAzrI : hA, mATe e 'rileTiva' vastu che ane 'rileTiva' vastu 'riyala' kyAreya paNa na thaI zake. tenA AdhAre advaita raheluM che, che e 'rileTiva' vastu che. ane 'rileTiva' vastu 'riyala' thAya nahi. ane AtmA 'riyala' che. eTale e je advaita bole che, te badhI moTI moTI vAto kare che, paNa vAtamAM kazo sAra nathI. advaita hoya to ApaNe ene puravAra karavuM joIe ke 'bhAI, tame dvandAtIta cho ke nahi, e amane kaho. e kahe ke, 'ame dundAtIta chIe.' to ApaNe 'karekTa' mAnI laIe. dvandAtIta to thavo ja joie. A dvando che, napho-nukasAna, sukha-du:kha, badhAthI para thavo joie, enI asara ja nA thavI joie. eTale advaita kone kahevAya ? dhrundAtIta thayelA hoya tene ! ane pachI napho ke khoTa evuM kazuM sparze ja nahIM. ene gajavuM kApe to ya sarakhuM ne phUlo caDhAve to ya sarakhuM. gALo bhAMDe to ya sarakhuM, dhola mAre to ya sarakhuM, to advaita kahevAya. eTale tamAre advaitane samajavuM che ne ? "ekkekTa' samajavuM hoya to paddhatisara samajo, ne tamArI je sthiratA che e khoI nA nAkhazo. paddhatisara eTale ame je vAta karIe chIe e trikALa satya vAta che. emAM pheraphAra nA thAya. ame chellI vAta karIe ke jenAthI loko sAcI hakIkata pAme. A advaitanuM bahu pesI gayuM che AkhuM ! e to kahevuM paDaze ke "advaita koi samajavA mAgatuM hoya to ahIM A 'dAdA' pAse Avo. A khoTuM zA mATe jhAlI paDyA cho ?" ane vakhate koI sAmAvaLiyo thaIne Ave to mane vAMdho nathI. e gALo bhAMDe to ya mane vAMdho nathI. emane jamADI daIe; ema TADhA pADIne pachI ene vAtanI samajaNa pADI dauM. e gALo bhADe to ya mane UMgha Ave ne huM gALa bhAMDuM to ene UMgha nA Ave. eTale mArAthI ene du:kha karAya nahi ane mane to UMgha Avaze ! eTale pAMsaruM to karavuM paDaze ne ? kyAM sudhI A cAlaze ? AmAM mAre karavuM nathI. huM to nimitta chuM ane mane Avo Adeza badho maLyo che. praznakartA : kono Adeza maLyo che ? dAdAzrI : dezakALano Adeza maLyo che ! praznakartA : A vAta tamArI 'sAyanTiphika' che ! dAdAzrI : hA. "sAyanTiphika' vAta che. kAraNa ke koI bApo ya uparI nathI ke mane Adeza kare. paNa dezakALano A Adeza maLyo che. AvuM Adeza kahetAMnI sAthe koIkane ema ja thAya ke Apano koIka uparI che ! nA, amAro koI uparI ja nathI. huM ja chuM je chuM te ! ane vyavahAramAM huM laghutama chuM ane 'riyalI' 'spIkiMga' huM gustama chuM. pachI bhAMjagaDa ja kyAM che ? mAre vyavahAramAM gurutama thavuM nathI. kAraNa ke vyavahAramAM je gurutama thayelA ne, e badhAyanAM be pagamAMthI cAra paga thayelA. e niyama ja evo che ! ke vyavahAramAM gurutama e cAra paga thayelAM ja ane vyavahAramAM laghuttama bhAve che to ja Ukela Avaze. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 117 'ekAMte' aMtarAyA AtamajJAta ! have eka kahe che AtmA kartA nathI ane bIjA kahe che ke AtmA kartA che, te baMne beu khADAmAM paDyA che. pelA advaitanA khADAmAM paDyA ane A dvaitanA khADAmAM paDyA ! AtmA tevo nathI. AtmA dvaitAdvaita che. A dehanI apekSAe dvaita paNa che ane potAnI apekSAe advaita paNa che. eTale koI advaita khADo le to AtmA 'prUva' thato nathI. advaitavALAne dvaitanAM vikalpo AvyA kare. dvaitavALAne advaitanA vikalpo AvyA kare. have vikalponI pAra jai zake nahi. AtmA dvaitAdvaita kahe, eTale vikalponI pAra gayo kahevAya, nirvikalpa kahevAya. eTale 'jJAnI puruSa' 'jema che tema' kahe ke AtmA dvaitAdvaita che, zvete ya che ne advaite ya che. A dvaitAdvaitanuM vizeSaNa kyAM sudhI lAgu thAya ? jyAM sudhI saMsArika kAmamAM che tyAM sudhI dvaita che ane potAnA sva-dhyAnamAM che tyAre advaita che. A deha che ane kevaLa jJAna paNa che, tyAM sudhI dvaitAdvaita kahevAya. lokone mANase ya dekhAya ne lokone kevaLajJAnI ya dekhAya. jenI jevI draSTi te pramANe evuM dekhAya ! eTale AtmA advaita kyAre ya thato nathI. kAraNa ke jo ahIMthI deha chUTI jAya ne mokSa thAya to tyAM siddhagatimAM gayA pachI A vizeSaNa ene rahetuM nathI. A deha che tyAM sudhI ja vizeSaNa che. ane beu kArya kare che. mATe ApaNe vizeSaNane 'eksepTa' karavAM joIe. A to advaitanA khADAmAM paDyA te ekAMtika kahevAyA ne dvaitanA khADAmAM paDyA te ya ekAMtika kahevAyA ane koI paNa ekAMtika mArga grahaNa karyo eTale mokSa hAthamAM Ave nahi. ekAMtika thayA, AgrahI thayA eTale satya vastu prApta thAya nahi. satya vastu prApta thavA mATe nirAgraha upara javuM paDaze. Agraha e ja ahaMkAra che. darekamAM satya raheluM ja che, paNa enA pramANamAM che. dareka enAM pramANamAM satya hoya ja. ane A vyavahArika satya je che ne, e to bhagavAnanI bhASAmAM asatya ja che. A tame kaho cho 'huM caMdubhAi chuM, huM phalANAno mAmo chuM' e badhuM bhagavAnanI bhASAmAM asatya gaNAya che. e sApekSita che, nirapekSa nathI ! AptavANI-8 pakSamAM paDavuM e to khoTuM ja che, pakSa eTale 'sTAnDarDa' che. ane 'sTAnDarDa'mAM rahe te ekAMtika kahevAya. chatAM lokoe to je niyama hoya ne, eTalAmAM ja rahevuM joIe. ane AtyaMtikamAM niyama nA hoya, e to anekAMta hoya. emAM koI jAtano ya Agraha nA hoya. ane te 'ekjhekTanesa' para cAlyA kare. enAthI AtyaMtika kalyANa thAya. bAkI, A to badhA pakSo e 'sTAnDarDa' che. niSpakSapAtI thAya tyAre kAmanuM. bhagavAna niSpakSapAtI che ! niSpakSapAtI thAya tyAre 'AuTa opha sTAnDarDa' thAya. 118 huM to badhuM je 'karekTa' che e ja kahevA Avyo chuM. ne tame ema kaho ke 'nA, mAruM sAcuM.' to huM tamArI joDe besI nA rahuM, mane evI navarAza nathI. pachI tamArI joDe vitaMDAvAdamAM nA paDuM. 'tamArA 'vyu poInTa'thI tame 'karekTa' cho' ema kahIne ame choDI daIe. tamAre jo sAcuM samajavuM hoya to ame samajAvIe, nahi to pachI TAima bagaDe, 'vesTa opha TAima enDa enarjI !' AvuM to ghaNAM lokonI draSTie UMdhuM jJAna phITa thayeluM hoya, huM kyAM badhAne pAcho pheraphAra karavA jAuM ? A to tamAre 'helpa' joItI hoya to tamAre mane pUchavuM. eTale dvaita ne advaita samajavuM joIe. A kALamAM advaita to bolAtuM haze ? advaita to pahelAM ya nahotuM ! ane advaita to mArAthI paNa bolI nA zakAya. dareka vAta je che ene kasoTI para lIdhA vagara 'eksepTa' karIe teno artha ja nathI. kasoTI para letAM nA AvaDe to 'A Ama ja che.' evuM nA kahevAya. phorenanA sAyanTisTo paNa 'A Ama ja che' evuM nA kahe. e kaheze, amane A Ama lAge che.' brahma satya te jagate ya satya, paNa.... A to vAta ja mULamAM khoTI che; bhrAMti ja che AkhI ! te ya tadana khoTuM ya nathI. UMdhI gayo hoya ne moDhuM pahoLuM hoya ane jarA maracuM nAkhe to ? to pachI mithyA lAge ? brahma satya ne jagata mithyA kahe che, evuM mithyA lAge kharuM ? A jagata 'rileTiva karekTa' che. ane brahma 'riyala Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 119 120 AptavANI-8 karekTa' che. basa, eTalo ja phera che, have dADha duHkhatI hoya to 'mithyA, mithyA' kara joie. tamane koI dahADo dADha duHkhelI ? te ghaDIe tame kaho ke A mithyA che ? evuM bole ? eTale brahma ya satya che ne jagate ya satya che. dADhanI davA karAvavI paDe. nA karIe to veSa thaI jAya ! praznakartA ? to A jagata satya che ke mithyA che? dAdAzrI : tamane satya lAge che ke mithyA lAge che? kevuM lAge che ? tamAro anubhava zuM kahe che ? praznakartA : mithyA. to AvuM thAya ja nahine kazuM ! jo, jagate ya satya che ne ? paNa jagata rileTiva satya che, brahma riyala satya che. praznakartA : brahmanA prakAzathI prakAze che eTale e 'rileTiva' satya che ? dAdAzrI : hA. enA prakAzathI prakAze che, mATe e 'rileTiva' satya che. ane 'rileTiva' satya che eTale satya to che ja, paNa vinAzI satya che ane brahma e avinAzI satya che. dAdAzrI : tamane mithyA lAge che ? hamaNe gALa bhAMDe, to tamane asara nathI thatI ? atyAre dhola mAre to tamane asara nathI thatI ? praznakartA : asara thAya. dAdAzrI : to jagatane mithyA kema kahevAya ? je asaravALuM hoya tene mithyA kema kahevAya ? asaravALuM che, eTale mithyA nathI A jagata ! jo jamAI marI jAya tyAre sAsu raDe che ke nathI raDatI ? ke tamArAmAM rivAja nathI evo ? praznakartA : raDe ne. jo jagata mithyA hotane to pachI loka AtmA ja laI leta. paNa A jagate ya satya che. eTale loka jagatane choDatA ja nathI. bahAra koI choDavAnI vAto kare che ? A to kaheze, "heMDo, tyAM bajAramAM ThaMDo joIe." ApaNe kahIe, 'bhaI, heMDo mokSa ApuM." tyAre kaheze, "rahevA done bhaI, mane mAro dhaMdho karavA done chAnAmAnA." eTale jagata satya che. 'mArI bairI, mArAM chokarAM' evI vAto kare che ne ? ane strInI pAchaLa gAMDo thaI jAya che, marI jAya che ne ApaghAta hala kare che ! jo mithyA hoya to koI kare ke evuM ? mithyA to, A mAkaNa mAravAnI davA paNa mithyA nathI. e pI jAya ne to khabara paDI jAya ke mithyA che ke nahi ? e pIdhI hoya to ho ho karI muke ne ? eTale brahma ya satya che ane jagate ya satya che. jagata rileTiva" satya che ane brahma 'riyala' satya che. vAstaviktA samajavI to paDaze te ! praznakartA : to pachI "jagata mithyA che e artha batAvyo e khoTo ja karyo che ne ? dAdAzrI : je kALamAM e arthanI jarUra haze te kALamAM e artha karyo haze. paNa 'ejhekTalI', A jagata kyAre ya paNa mithyA hatuM ja nahi. praznakartA: to mAyAne lIdhe mithyA lAgatuM haze ? dAdAzrI : hoya A mAyA ! A mAyA to kone kahevAya ? ke hamaNe jAdugarI karene, ne hAthamAM rUpiyA dekhADe to ya tamane kazuM ja nA dAdAzrI : hA, to Ane mithyA kema kahevAya ? eTale A jagata satya che, paNa vinAzI satya che ! jagata mithyA che ja nahi ! jagata mithyA jevI vastu ja nathI. jagata mithyA hoyane to to pachI A loka to ke' dahADAnA mUkIne cAlatA thaI gayA hota ! A jagata satya che. jo jagata mithyA hoyane to to mANasa rAtre UMghI gayo hoya ane moMDhuM Ama pahoLuM thayeluM hoya, to Ama che. rahIne ATaluM maracuM moMDhAmAM nAkhI Ape to ? to bUmAbUma kare ke nA kare ? ene UMghamAMthI ApaNe uThADavA javuM paDe ? kema ? ApaNe jagADyA sivAya ene asara thAya ? zI rIte ene khabara paDe ? eTale mithyA hoyane Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 AptavANI-8 AptavANI-8 12 1 thAya, enuM nAma mAyA kahevAya. mAyA je loko samaje che ne, evuM mAyA nathI A jagata. mAyA eTale zuM ke 'vastu'ne yathArtharUpe nahi samajavuM, enuM nAma mAyA. A mAyA ja yathArtharUpe 'jema che tema' samajavA detI nathI, ene mAyA kahevAya. loka to mAyAne zuM samaje che ? kaheze, 'AvuM ja che A badhuM, e mAyA ja che" evuM nathI. mAyA eTale 'vastune yathArtha samajavA detI nathI, e ja mAyA che. bAkI brahma satya ne jagata mithyA, e to tyAgI banAvaDAvavA mATe A badhuM bolelA ke bhaI, A badhuM mithyA che, A mithyAmAMthI zuM kADhavAnuM che ? have tyAgI thaIne, tyAga karIne kaMIka AgaLa vadho. e hetuthI ApaNA lokoe AvuM kaheluM, paNa kharekhara to A jagata 'jema che tema' ene kahevuM joIe. to pachI e raste caDhatA phAve ne ! nahi to badhAya mithyA mAnya kare nahi ne ! amuka ja mANaso mithyA mAnya kare. ema moMDhe bole kharAM, paNa koI mithyA mAnya kare nahi. A chokarAnAM hAthamAM pataMga ApelI, e zuM pheMkI de ? ApaNe kahIe ke 'mithyA che, ene pheMkI de.' to pheMkI de ? e nA pheMkI de, eTale jagata 'rileTiva' satya che. hA, ene koI ema nA kahe ke A 'riyala' satya che. kAraNa ke A to tarata phATI jAya ne! ane te ghaDIe enI meLe prema chUTI ja jAya che ne ! ane avinAzI tattva che, tyAM phATavAnI vAta ja nahi ne !!! eTale A jagata kaMI mithyA paNa nathI. jagata 'rileTiva karekTa' che ane AtmA 'riyala karekTa' che. 'rileTiva karekTa' eTale vinAzI 'karekTa'. e amuka kALavartI hoya. koI so varSa cAle, koI pAMcaso varSa cAle, koI hajAra varSa cAle ane koI pAMca hajAra varSa cAle, to koI pAMca varSa cAle ne koI eka varSa paNa cAle. amuka kALavartI Take e badhuM 'rileTiva karekTa' ane trikALavartI hoya e 'riyala karekTa' ! ' are, keTalAMka to AvIne mane kahe che ke, "nA, paNa jagata to mithyA ja che ne !" tyAre meM kahyuM, A mithyA hoya to koie rUpiyA rastA upara bahAra pheMkI dIdhA haze ? A rastA upara pharavA jaie to paisA jaDe kharAM ? lokone paisA nahi khovAtA hoya ne ? paisA khovAI jAya, paNa pachI paisA jaDe nahi. eTale jo jagata mithyA hotane to paisA koI nA le ! eTale jagata nathI mithyA, e to satya ja che. paNa 'rileTiva' satya che, vinAzI satya che. brahma e 'riyala karekTa' che. ane A bIjuM badhuM AMkhethI dekhAya che, paMcendriyathI anubhavamAM Ave che, e badhuM 'rileTiva karekTa' che ! khoTI to koi vastu che ja nahi A jagatamAM paNa jyAM sudhI bhautika sukhonI jarUra hoya; vinAzI sukho joItAM hoya, to A 'rileTiva' satyamAM besI raho ne tyAM sudhI 'rileTiva'mAM bhaTaka bhaTaka karo. ane e bhautika sukhonI pAchaLa keTalI badhI ciMtA, upAdhio, narI muzkelIo vahoravI paDe che ! A taraphaDATa badho jyAre mANasa anubhave che, tyAre samajAya ke zI rIte sahana kare che !! ane avinAzI sukho joitAM hoya to trikALavartI hoya tyAM jA. peluM 'rileTiva' e 'phorena DipArTamenTa' che ane 'riyala' e 'homa DipArTamenTa' che ! eTale 'ghera' javuM hoya to "ghera' jAva ane 'phorena'mAM rahevuM hoya to 'phorenamAM raho ! bAkI, 'phorena'ne 'homa' mAnIza temAM tAro kazo zakkaravAra vaLaze nahi. sat' prApti pachI, "satya' rahyuM che..... satya ane mithyA, be vastu to kharI ja ne ? ke eka ja vastu che ? have satya eTale tamane samajaNa pADuM. zuM nAma che tamAruM ? praznakartA : caMdubhAI. dAdAzrI : have tame kharekhara caMdubhAI cho ? praznakartA : jI hAM. dAdAzrI : hA, eTale e satya che. loko ya kahe che, ke A kharekhara caMdubhAI che. tamArA phAdhare ya kahe ke 'A kharekhara caMdubhAI che.' eTale e satya che. paNa e vinAzI satya che. A jagatanuM je satya che, A korTe e 'eksepTa" karaze, paNa bhagavAna ene "eksepTa' nahIM kare. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 123 124 AptavANI-8 have, kharekhara tame caMdubhAI nathI. caMdubhAI to tamAruM nAma che ne ? jo tamAruM nAma caMdubhAI ane tame pote caMdubhAI-A be vAtamAM tamane virodhAbhAsa nathI lAgato ? ke virodhAbhAsa lAge che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : eTale A jagatanuM je satya che ne, e bhagavAnane tyAM vinAzI satya che. A nAma, rUpa, badhuM ya je satya gaNAya chene, e badhuM ya bhagavAnane tyAM vinAzI che. ane bhagavAnanuM je sat che ne, saccidAnaMdaemAM je sat che ne e sat avinAzI che. te ame tamane avinAzI satnI ja prApti karAvIe chIe, eTale pachI A satya to UDI javAnuM ! sat eTale zuM ? ke 'paramenanTa'. pachI citta eTale jJAna-darzana. ane 'paramenanTa' jJAna-darzana rahe to kAyama AnaMda ja rahe. Apane samaja paDI ne ?! - have satya ne miththA beu samajAyuM ne tamane ? ke nA samajAyuM ? eTale AmAM satye ya che ne mithyA ya che, beu che. A tame je satya mAno cho, e mithyA thaI paDyuM. paNa e mithyA ane kharuM sat e be judAM che ne pAchAM ! A bharata e je satya hatuM, te atyAre mithyA thaI paDyuM. have kharuM sat zuM hovuM joIe ? A caMdubhAI e 'rileTiva karekTa' che. ane 'riyala karekTa' koNa che ? e tapAsa karavAnI rahI. e huM tamane batAvI dauM chuM, e ja kharuM sat che; je kAyamI sat che ! tamAre sat saMjoga karavo che ne ke nathI karavo ? ke pachI pharIvAra ke kyAreka thAya to vAMdho nathI. haju kALA vALa che, utAvaLa nA karavI hoya to nA karazo ! dhoLA vALavALAne ciMtA hoya ! tamAre hau kAma kADhI levuM che ? ema ?! ajJAte AvayaM brahma ! A badhAM zAstro brahmane jANavA mATe lakhyAM che. brahma prApti thavAne mATe ja A badhAM zAstro lakhelAM che. ane brahma prApti nA thai, tethI to anaMta avatArathI bhaTaka bhaTaka karyA kare che ! jyAM sudhI potAnA svarUpanuM ajJAna jAya nahi tyAM sudhI ukela Ave nahi. bIjI badhI to kalpanAo che. lokoe je kalpanAo citarI che ne, e kalpanAno to pAra nathI Ave evo !! praznakartA: to brahmaprAptino bAdhaka koNa ? dAdAzrI : bAdhaka ajJAna che ! maLa, vikSepa ane ajJAna, A traNa vastu bAdhaka che. eTale ApaNA loko zuM kare che ? ke maLa, vilepa kADha kADha ryA kare che. paNa ajJAna kADhavAnAM koI jagyAe prayatna nathI thatAM. have ajJAna kADhavAnA prayatna nathI thatAM, enuM zuM kAraNa ? kAraNa ke evAM 'jJAnI puruSa' hotA nathI. koIka ja phero hajAro varSe 'jJAnI puruSa'no avatAra hoya che ! bAkI 'jJAnI' nA hoya. e 'jJAnI' hoya to ajJAna jAya ane ajJAna gayuM eTale badhuM gayuM. eTale moTAmAM moTuM bAdhaka kAraNa hoya to ajJAna che. e ajJAna gayuM ke "koNa chuM', tenuM potAne bhAna thAya. e bhAna thayA pachI e lakSa jAya nahi. praznakartA : eTale brahmaprAptimAM ahaMkAra ja AvaraNa che, ema kahI zakAya ne ? dAdAzrI : hA, ahaMkAra AvaraNa che e kharuM paNa AvaraNane ahaMkAra tarIke nathI kahelo. bIjI badhI bahu cIjo ya AvaraNa che. eka ahaMkAra ekalo ja nathI. potAnAM svarUpanuM ajJAna e ja mukhya AvaraNa che. eka ja phero 'pote koNa che" evuM amArI pAse jANI jAva, pachI ajJAna UDI gayuM. pachI koI jAtano vAMdho nahi. praznakartA : brahmaprAptinuM phaLa zuM haze ? dAdAzrI : brahmaprAptinuM phaLa niraMtara paramAnaMda sthiti ! deha hoya chatAM ya janaka videhI jevI sthiti hoya, brahmamaya sthiti ! saMsAra ene pachI aDe nahi, sparza kare nahi. phUlo caDhAve to ya sparza nA kare ane DhekhALo mAre to ya sparza nA kare. bheda, brahmadarzata-Atmadarzakato ! praznakartA brahmadarzana ane Atmadarzana emAM phera zo ? Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 AptavANI-8 AptavANI-8 125 dAdAzrI : Atmadarzana ane brahmadarzanamAM bahu phera. brahmadarzanathI to AgaLa javuM paDaze. trikALI jyAM AgaLa bhAva thayo ne tene brahmadarzana kahyuM che, trikALIbhAva. ane AtmA to paramAtmA ja che, jo kadI muLa svarUpamAM Avyo to paramAtmA ja che. ane brahma ya parabrahma thAya che, kAraNa ke trikALIbhAvamAM Avelo che ne ! traNeya kALa hovApaNuM che ! paheluM brahmaniSTha ! pachI AtmaniSTha A brahmajJAna ane AtmajJAnamAM ya phera che pAcho. brahmajJAna to AtmajJAnano daravAjo che. e brahmajJAnamAM pese tyAra pachI AtmajJAna thAya. praznakartA: e be vacce zuM pharaka che ? dAdAzrI : e brahmajJAna thAya che, e badhuM sAdhananA pariNAmarUpe potAnA svarUpa para ekAgratA thAya che. paNa svarUpanuM zuM che ? e bhAna thayuM nathI. svarUpanuM bhAna to AtmajJAna thAya to ja thAya. je abrahmane jANe tyArathI brahmajJAna kahevAya. abrahmane jANe tyAra pachI rahyuM kayuM jJAna ? brahmajJAna. e brahmajJAna to, saMsAranI niSThA UThe tyAra pachI brahmanI niSThA bese, lokone atyAre kaI niSThA che ? saMsArika sukhonI niSThA che, pAMca IndriyanAM sukhonI niSThA che. e niSThA jenI pharI jAya ke A sukho khoTAM che, bhautika che ne nakAmAM che, AtmAmAM ja sukha che, bhagavAnamAM ja sukha che, evuM nakkI thAya tyAre e brahmaniSThA thAya. e brahmaniSThA thaI tyAMthI ja e brahmajJAna kahevAya, ene brahmasvarUpa kahevAya. ane pachI AtmajJAna thAya tyAre AtmaniSTha puruSa kahevAya, bhagavAna kahevAya. ene sakala paramAtmA kahevAya. AtmaniSThamAM buddhi ja nA hoya. buddhi jatI rahe tyAra pachI ja A ajavALuM thAya. brahmaniSThAmAM buddhi hoya, eTale ene A ajavALuM nA hoya. brahma to zabdathI ya para rahyo ! praznakartA : 'zabdabrahma' paNa che ne ! dAdAzrI : paNa zabdabrahma eTale zuM ke kAnane raNakAra thAya. emAM ApaNane zo svAda Ave ? eTale yathArtha brahma joize. evAM to badhA bahu brahma che. zabdabrahma, nAdabrahma ! paNa yathArtha AtmA joize, je agamya che, zAstramAM UtarI zake evo che nahi, avarNanIya che, avaktavya che ! jyAM zabda paNa pahoMcI zake nahi, jyAM draSTi paNa pahoMcI zake nahi, tyAM AtmA che ane nirlepa bhAve rahelo che, asaMga bhAve ja rahelo che. ane zabda-nAda e badhAM sTezana che. e kaMI bahu moTI vastu nathI. e kaMI AtmA prApta thayo nA kahevAya. AtmA to prApta thayA pachI jAya nahi, enuM nAma AtmA. eka kSaNa AghopAcho nA thAya, enuM nAma AtmA. praznakartA : nAdabrahma kyAre saMbhaLAya ? dAdAzrI : nAdabrahma to bIjuM badhuM sAMbhaLavAnuM baMdha karI do to saMbhaLAya. A kAnamAM bIjuM badhuM nA sAMbhaLe to nAdabrahma saMbhaLAya. paNa bIjuM jAtajAtanuM sAMbhaLavAnI icchAo to badhI bahu che. A jANavuM che, te jANavuM che, A sAMbhaLavuM che ne te sAMbhaLavuM che ! koI nakAmI vAta karavA beTho ke tarata pUchaze 'zuM thayuM ? kema thayuM ?" have nAdabrahma to jyAre AvI badhI icchAo pUrI thAya tyAre nAdabrahma saheje saMbhaLAya. e to sahajasvabhAva che. chatAM nAdabrahma e ya AtmA nathI. e to eka jAtanAM vAjAM vAge che, ekAgratA karavAnuM sAdhana che. ethI AgaLa AtmA to bahu cheTo che. praznakartA : e nAdabrahmanI kakSA sAthe AdhyAtmika vikAsane koI saMbaMdha kharo ? dAdAzrI : hA, kharone ! AdhyAtmika vikAsane mATe ekAgratA joIe, ne ekAgratA AmAMthI utpanna thAya. nAdabrahmamAM bahu sarasa ekAgratA utpanna thAya. ekAgratA utpanna thAya to AdhyAtma zarU thAya, nahi to AdhyAtma kaMI zarU thAya nahi ne ! bAkI, AtmA to AthI ya bahu cheTo che !! praznakartA : zabdabrahma che, A zabdanI aMdara ja badhAM jadI judI rIte vAta karatAM hoya che, paNa zabdano sphoTa thavo joIe. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 127 128 AptavANI-8 dAdAzrI : sphoTa thaI gayelo che. zabdano sphoTa ene thai gayelo ja hoya. jo sAcuM hoya, jo anubhava karAvanAro hoya to zabdano sphoTa thayelo ja hoya. bAkI, je zabda anubhava nA karAve e zabda badhA khoTAM. ane zabda ya nA hoya e chellI vAta, nirAlaMba ! nirAlaMba, tyAM zabda paNa nA hoya. paNa zabda svarUpa prApta thayA pachI mANasa nirAlaMba thAya ! aho ! aho !! te draSTie !!! praznakartA : brahmamaya sthiti thaI jAya eTale badhAM eka dekhAya. strI e strI na dekhAya, puruSa e puruSa na dekhAya, badhAM brahma svarupa dekhAya. dAdAzrI : badhuM zuddha ja dekhAya. amane kevuM dekhAya che, e tamane kahuM. amArI jAgRti kevI hoya ? saMpUrNa jAgRti ! A lokonI jAgRti kevI che ? e to bebhAnapaNAmAM AvuM badhuM karyA kare che ke, 'huM A bAIno dhaNI chuM, huM Ano sasaro thauM, huM Ano mAmo thAuM, huM A zeThano nokara chuM. evuM nathI bolatAM ? A badhuM bhramitanAM lakSaNa che. potAnI sattA ane potAnuM bhAna nathI ! amane to badhuM brahmamaya dekhAya. amArI jAgRti kevI hoya ke amane A strI-puruSo pahelAM 'vijhane' zuM dekhAya ? kapaDuM pahereluM nA dekhAya, badhAM nAgA dekhAya. pachI bIjA 'vijhane' A cAmaDI utArI nAkhelI hoya, evuM dekhAya. pachI trIjuM 'vijhane' amane zuM dekhAya ? aMdara AMtaraDAne e badhuM. ekajhekTa,' eTale Ama 'eksare' jevuM dekhAya. eTale amane AmAM rAga-dveSa kazuM thAya nahi, ane chelle brahmasvarUpa badhAmAM dekhAyA kare ! praznakartA ahaMkAra ane aham brahmAsmi e beno pharaka zuM ? dAdAzrI : aham brahmAsmi, e potAnI jAtano aham kare che. ane ahaMkAra, e jayAM pote nathI tyAM AropaNa kare che te. sva-svarUpa sadhAya jJAtI sAnnidhye ! praznakartA : sva svarUpamAM aMtaravRtti thAya, evuM kaMIka joIe che. dAdAzrI : svarUpane jANo cho, zene kahevAya ? praznakartA : sAkSIbhAvane. dAdAzrI: sAkSIbhAva, paNa te kevo che ? praznakartA : enA prakAzamAM badhuM thayA kare. dAdAzrI : paNa ene oLakhavo paDe. AtmajJAna thAya to brahma oLakhAya. nahi to brahma kevI rIte oLakhAya ? AtmajJAna thayuM che ? praznakartA : e mArI buddhi bahAranI vAta che. dAdAzrI : eTale tame sAkSIbhAvanI vAta karo cho, paNa te 'jJAnI puruSa'nI pAse AvavAthI ahIM tamane sva-svarUpa prApta thai jAya. draSTipherathI dazAphera varte ! praznakartA : A AtmA-paramAtmA, brahma-parabrahma e badhAM eka ja zabda che ke paryAyavAcaka zabda che ? dAdAzrI : e badhA paryAyavAcaka zabdo che. paryAya eTale avasthA. AtmA amuka avasthAmAM AtmA gaNAya che ane amuka avasthAmAM eno e ja AtmA paramAtmA gaNAya che, ane eno e ja AtmA amuka avasthAmAM mUDhAtmA kahevAya che. mUDhAtmA eTale bahirmukhI AtmA, te ya eno e ja AtmA. aMtarAtmA kahe che, te ya teno te ja AtmA. ane paramAtmA kahe che, te ya teno te ja AtmA ! eTale AtmAnI dazAphera che phakta ! jema eka vakIla hoya te pahelAM paisA kamAto nA hoya, dazA vAMkI hoya tyAre loka kaheze ke, 'vakIla kazuM kamAto nathI, lukhkho che." ane have eno e ja vakIla pachI ekadama kamAyo, kaMIka sAro yoga jAmyo tyAre pachI kaheze, 'vakIla bahu buddhizALI, zrImaMta mANasa che.' e vakIlanA pachI rUpiyA khalAsa thAya to kaheze ke 'e to nAdAra che.' paNa vastusthitimAM 'pote' teno te ja che ! Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 129 130 AptavANI-8 evI A AtmAnI dazAo che. jyAM sudhI "ene' saMsAranA sukhonI icchA che tyAM sudhI 'e' mUDhAtmA kahevAya che, bahirmukhI AtmA kahevAya che. praznakartA : ane AvaraNa dUra thAya to e paramAtmA thAya ? dAdAzrI paNa AvaraNa dUra ema ne ema thAya nahi ne ! pahelI enI draSTi phare. atyAre draSTi kevI che ? ke tamArI draSTi A "sAiDamAM che, eTale A bAjunuM ja dekhAya che. huM caMdubhAI chuM' e ja draSTi che ne tamArI ? ke bIjuM kazuM chuM evI draSTi che ? dAdAzrI : tame to ziva ja cho ! paNa tamane 'huM ziva nathI' evI khAtarI thaI gaI che, bhrAMti paDI gaI che tamane. 'caMdubhAI chuM' evuM tame mAno cho. A lokoe nAma ApyuM eTale ApaNe mAnI levAnuM ? tame ziva ja cho, paNa jIva-zivano jo bheda samajone to ! praznakartA : pachI to advaita thayuM ne ? dAdAzrI : jIva-zivano bheda nA rahyo eTale pachI advaita thAya. jIva-ziva eka rUpe bhAsyA e advaita ! jIva judo ne ziva judo e bhrAMti che ! praznakartA : AtmA paNa chuM ne ! praznakartA : paNa AtmA to ziva hato, te jIva kai rIte thai gayo ? dAdAzrI : A UMdhI mAnyatAthI, "roMga biliphathI jIva thaI gayo che. 'jJAnIpuruSa" A 'roMga bilipho' 'phekTara' karI Ape ane pachI "rAiTa bilIpha besADI Ape eTale "pote' 'AtmA' ja thaI jAya pAcho, zivasvarUpe thai jAya. jIvano ziva thavAmAM vAra nathI lAgatI. che ja pote ziva ! paNa ene A bhrAMti utpanna thaI che, eTale 'roMga bilipho' badhI besI gaI che. e 'bilipha' badalAya ane "rAITa bilipha' beThI ke 'pajhala' 'solva" thai jAya. dAdAzrI : nA, paNa atyAre kAgaLa to 'caMdubhAInA nAmano 'tame' ja lai lo ne ? atyAre koI gALa bhAMDe to tamane asara thAya ? praznakartA : thAya. dAdAzrI: jo tame AtmA ho to tamane asara nA thAya. mATe 'tame" caMdubhAI" cho. have 'huM caMdubhAI chuM' bolavAmAM vAMdho nathI, e to huM ya kabUla karuM chuM ke e. ema. paTela chuM.' paNa mane 'huM e. ema. paTela chuM' evI 'bIlipha nathI. ane tamane 'huM caMdubhAI chuM' evI 'bIlipha che. mane eka bhaI ema kahetA hatA ke, 'jIva ane brahma eka ja che, evuM to vedAMta ekalAe ja kahyuM che. bIjA koI jANatA ja nathI.' kahyuM, 'jIva ane brahma ekano eka ja che, e to badhAya jANe che." A vaiDyiA mANasa kahe che ne ke, "huM marI jaiza, marI jaiza DaoNkTara sAheba. mane bacAvajo ?' ene manamAM ema lAge che ke huM marI jaiza tyAre e jIva che. jene mAravAno bho lAge che e badhA jIva. ane maravAno bho lAgato baMdha thayo eTale eno e ja jIva pachI brahma thai gayo ! jANakAra' ja "jaEpADe ! praznakartA : paNa bhautika jagata, jIva ane AtmA - e traNeyanI vyAkhyAmAM zuM phera che ? e bheda che e zA mATe ? dAdAzrI : jIva e ja bhautika jagata che. emAM bhautika jagata jANavAnI jarUra ja nathI. emAM kema phera pADyo ? tame kaho. praznakartA: jIva ane ajIva tarIke. dAdAzrI : paNa jIva e ja bhautika che. jIvAtmA kema kahevAya ? tyAre kahe, 'bhautika tarapha enI draSTi che ane bhautikamAM ja eno mukAma che, mATe ene jIvAtmA kahyo." bhautika sukhamAM ja enI rAcanA che, ramaNatA pote' ziva, paNa bhrAMtithI jIva ! praznakartA : brahmane jIva kema thavuM paDyuM ? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 che, ene jIvAtmA kahevAya. ane e ja A bhautika jagata kahevAya. kAraNa ke bhautika hoya tyAM sudhI bhautika ramaNatA ja hoya. Apane samajamAM AvyuM ? tamane juduM joituM hoya. juduM pADavuM hoya to juduM pADI ApuM. bAkI A bhautika jagata che, te ja A jIvAtmA che. jemAMthI A 'TempararI' sukho khoLe che, 'rileTiva' sukho khoLe che, e badhuM bhautika jagata che ! jyAMthI khoLe che e badhuM ya bhautika jagata che ane khoLanAro paNa bhautika jagata che. e jo samajAya to kAma nIkaLI jAya. 131 praznakartA H zarIramAM jIva paNa AvI gayo, zarIramAM AtmA paNa AvI gayo, ane zarIramAM bhautika jagata paNa AvI gayuM, traNeyanuM mizraNa AvI gayuM. dAdAzrI : badhuM AvI gayuM. A zarIranI mahIM to AkhuM brahmAMDa AvI gayuM, kazuM bAkI nathI. praznakartA : to have ene ApaNe juduM kevI rIte samajavuM ? juduM pADIne kevI rIte samajavuM ? dAdAzrI : juduM pADavA mATe 'sAyaMTisTa' thavuM paDe. A vIMTImAM sonuM, tAMbu ane bIjI badhI dhAtuo be-traNa bhegI thaI hoya to e bhegI thayelIne chUTuM pADavuM hoya to zI rIte judI paDI zake ? gamme te mANasa judI pADI zake ? Ano jANakAra hoya te ene juduM pADI zake. evuM AnA jANakAra hoya te juduM pADI zake. bAkI, bIjA to koI juduM pADI zake nahi ne ! bAkI pote emAM mAthAkUTa karavA jAyane, to mAthAkUTa anaMta avatAranI nakAmI jaze, ne UlaTuM copaDavAnI davA pI jaze to maraNa thaze. copaDavAnI davA pI jAya, to emAM bhagavAnano zo doSa ? jIva-AtmA, tathI bhinna ke abhinna ! praznakartA : e kaho ke jIva ane AtmAmAM zo phera che ? dAdAzrI : saMsAra dazAmAM che tyAM sudhI jIve che-mare che, tyAM sudhI jIva kahevAya. saMsAradazAmAM eTale 'huM saMsArI chuM' ne saMsAradazA potAnI AptavANI-8 mAne che tyAM sudhI e jIve che ane mare che, tyAM sudhI e jIva kahevAya ! ane jIvavA-maravAnuM baMdha thayuM tyAMthI ziva kahevAya, e zuddhAtmA kahevAya. jIva haMmezAM ya saMsArI hoya, karmasahita hoya ane AtmA karmarahita hoya ! praznakartA : to jIva ane AtmA, e be judAM ja thayAM ne ? dAdAzrI : jIva ane AtmA ? nA. eno e ja AtmA karma sAthe hoya tyAre jIva kahevAya ane karmarahita hoya to AtmA kahevAya. karma sAthe hoya tyAre jIve-mare, e jIva. praznakartA : ne AtmA to amara che ne ? 132 dAdAzrI : hA, e to amara che. praznakartA : ane jIva ene vaLagelo che ? dAdAzrI : nahi, vaLagelo nathI. evuM che; jIvAtmA, AtmA ane paramAtmA; emAM have jIvAtmA che te karma sahita avasthA che ne te ahaMkAra sahita che. dehAdhyAsarUpI e jIvAtmA kahevAya ane jene ahaMkAra nA hoya, jIvavA-maravAnuM nA hoya e AtmA. praznakartA : ane pachI paramAtmA sTeja kyAM rahyuM ? dAdAzrI : paramAtmA to, e potAnAM svarUpanuM bhAna thaI gayuM eTale AtmArUpa thaI gayo. ane pachI paramAtmApaNuM pragaTa thayA ja kare. 'phullI' pragaTa thAya eTale 'phula' paramAtmA thai gayA.' eTale jyAre teramuM guMThANuM pUruM thaI gayuM, kevaLajJAna thayuM pachI to 'phula' paramAtmA ja thaI gayo !! eTale A jIva je chene e AtmAnI ja avasthA che, paNa bhrAMta avasthA che ane ene jIva kema kahyo ? ke je jIve ane mare e avasthAne jIva kahevAya che. ane AtmA zuddha cetanarUpa che, e pote ja paramAtmA che. paNa e bhAna thavuM joie. jyAM sudhI bhAna nA thAya, tyAM sudhI 'huM AtmA chuM' evI ya khabara nathI. 'huM to jIva chuM' evuM bhAna che haju. AtmAnI bhrAMta avasthAmAM ja 'huM chuM' eTale ke 'huM jIvuM chuM, huM marI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 133 134 AptavANI-8 jaIza' evuM mAne che. Apane samajAyuM ne ? jIva ane AtmA e vastu eke ya nathI ane alage ya nathI. 'alaga' kahIe tyAre to judo vibhAga thaI gayo, evuM nathI. ane "eka che' kahIe to AtmAmAM azuddhi utpanna thaI, AtmAne bhrAMti utpanna thaI kahevAya, paNa evuM ya thayuM nathI. kAraNa ke AtmA pote thayo ja nathI. A to AtmAnI brAMta avasthA utpanna thai che ane e jIva che. eTale jIva ane AtmA eka ja che. rasoI karatI vakhate rasAyaNa kahevAya ane bahAra nAca karatI vakhate nAcanArI kahevAya. paNa bai enI e ja ! ", 'bAvo', "maMgaLadAsa ! ApaNe tyAM pahelAM kahetA hatA ne, ApaNe pUchIe "koNa AvyuM ?" tyAre kahe, 'huM Avyo chuM.' tyAre kahe, 'huM paNa koNa ? bola ne !' tyAre kaheze, "huM bAvo tyAre pUchIe ke, 'bAvo koNa ?" tyAre kahe, 'huM bAvo maMgaLadAsa !' tyAre pelo oLakhe. nahi to 'huM ekaluM ja kahe to koI oLakhe nahi. huM bAvo kahe, to ya pelo kaheze ke, 'A bAvo Avyo ke pelo bAvo Avyo ?" eTale huM, bAvo, maMgaLadAsa ema traNa bole tyAre pelo oLakhe ke hA, pelo maMgaLadAsa bAvo. ene Ama chabI dekhAya hauM ! pachI bAraNuM khole !! pAcho maMgaLadAsa be-traNa hoya to ema kahevuM paDe ke, 'huM bAvo maMgaLadAsa mahAdevajIvALo." tyAre oLakhANa paDe ! eTale huM bAvo maMgaLadAsa. bolo, have keTalA mANasa haze ? AmAM huM koNa ? bAvo koNa ? maMgaLadAsa koNa ? evuM tame nahi sAMbhaLeluM ? paNa tamane kAma lAgyuM nahi, ne meM to sAMbhaLyuM ke tarata mane kAma lAge. ekeeka vAkya sAMbhaLuM chuM ne mane vAkya kAma lAge che. rastAmAMthI jaDyuM hoya to yu mane kAma lAge. eTale 'huM koNa che, ene oLakhavo to paDe ne ? ane e potAnI geDamAM besADavuM paDe ne, ke "huM" e koNa che ? evuM AmAM 'huM" e AtmA che, A 'huM' ne oLakhe ne to ukela AvI gayo ! ..e bhAta ja thavAnI jarUra !! praznakartA : eTale AtmAthI ja paramAtmA thAya che ema ? dAdAzrI : AtmA pote ja paramAtmA che. phakta ene bhAna thavuM joie. tamane bhAna thAya, eka miniTa paNa bhAna thAya ke 'huM paramAtmA chuM' tyArathI tame paramAtmA thavA mAMDo ! praznakartA : to 'huM paramAtmA chuM' evuM amArAthI bolAya ? dAdAzrI H tame evuM kaho ke 'huM paramAtmA chuM' to loko tamane Thapako Apaze, gALo bhAMDaze, mazkarI karaze. jyAre tamArI mazkarI nA kare, tamane gALo nA Ape tyAre "" paramAtmA chuM' kahejo. ApaNe banAvaTI kerI laine jaie to rasa nIkaLe kharo ? nA nIkaLe ne ! evI Apane samaja paDe che ne ? eTale tame paramAtmA cho ja. paNa tame paramAtmA thayA nathI. e svarUpanuM tamane bhAna thayuM nathI. atyAre tamane 'huM caMdubhAI chuM' e bhAna che. 'huM paramAtmA chuM' e bhAna thavuM joie. to have paramAtmA chuM, tamArAthI bolAya ? praznakartA : nA kahevAya. dAdAzrI : hA, nahi to loka mazkarI karaze. A loka to yathArtha vAta hoya, sAco hoya tenI ya mazkarI kare evAM che. A to jagata che. ene pahoMcI nA vaLAya. have 'tame AtmA cho' enI khAtarI thai che ? 'tame AtmA cho'no tamane zuM anubhava thayo ? zI rIte khAtarI thaI ? praznakartA eTalI khAtarI to che ke mahIM AtmA che, ema. dAdAzrI: paNa zenAthI e khAtarI thaI ? evuM kaMI tharmomITara nathI AvatuM ke Ama mukIe ke tarata ApaNane khabara paDe ke mahIM AtmA che? tharmomITara Ave che evuM ? Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 135 136 AptavANI-8 praznakartA: mANasa marI jAya pachI to eno hAtho ya kAmano nathI, kazuM ja kAmanuM nathI. dAdAzrI : e to jIvAtmA che, te marI gayo. emAM tamAro AtmA tame jANyo che ? tamane 'AtmA chuM' evo anubhava che ? praznakartA : huM kahuM chuM ke mane AtmAno anubhava che, tame kaho cho ke mane anubhava nathI. to mane zeno anubhava che e kaho. dAdAzrI : evuM che, tamane atyAre jIvAtmAno anubhava che. paNa e mULa AtmA nathI. mULa AtmA cetana che ane jIvAtmA e nicetanacetana che. nikSetana-cetanane jagata AkhuM cetana mAnI beThuM che, tethI phasAyuM che. nikSetana-cetana eTale cetana jevAM badhAM lakSaNa dekhAya, hAlatuM cAlatuM paNa dekhAya. paNa e cetana nathI. AtmabhAna thaye, pote' amara !! praznakartA : phalANA mANasamAMthI jIva jato rahyo eTale e marI gayo, kahe che. to AmAM jIva ane AtmA e be eka ke judAM che ? baMne eka hoya to kaI sthitimAM jIva kahe che ? kaI sthitimAM AtmA kahe che ? dAdAzrI : je jIve-mare, ene jIva kahevAya ane je jIve nahi ne mare nahi, e AtmA kahevAya. jIva to 'TempararI eDajasTamenTa' che. e avasthA mAtra che. praznakartA: jIva ane AtmA eka zarIramAMthI nIkaLIne bIjA zarIramAM jatAM rahe che, jyAM sudhI mokSa nA thAya tyAM sudhI ? dAdAzrI : e to jIvAtmA ekalo nahi, bIjuM badhuM ya nahIM joDe javAnuM. karma-barma badhAM ya javAnAM. jyAM sudhI mukti nA thAya, karmarahita nA thAya tyAM sudhI badhuM joDe ne joDe phare. karelAM karmo ya joDe ne joDe rahevAnAM. phakta "pote koNa che ?" eTaluM ja jANI levAnuM che. 'jIva che ne jIve che to marI jaiza ane 'tuM' AtmA che to amara thaiza. jIvavuM che e avasthA che ne jIve-mare e jIva kahevAya. jIva saMsArI avasthAmAM hoya. emAM pApa-puNya badhuM bheguM hoya, paugalika vastu bhegI hoya, karma sahita hoya, ene jIva kahevAya. praznakartA: to mana kone kahevAya ? dAdAzrI : mana to, vicAro thAya che ne e mana kahevAya. manabuddhi-citta-ahaMkAra, e to aMtaHkaraNanI vastu che. ane jIva to A badhAno uparI che. e pote ja jIva che, ane AtmA e judI vastu che. jIvathI AtmA judo che. A jIve che-mare che e jIva che. AtmA mare nahi. 'AtmA' to amara che ane e ja "ApaNuM svarUpa che ! praznakartA: to jIva e pudgala ja kahevAya ne ? dAdAzrI : hA, jIva e to pudgala ja kahevAya. paNa ApaNane jIvatuM dekhAya. hare, phare, bole, badhuM ja kare. paNa che e pudgala. jIva eTale pUtaLuM UbhuM thayeluM che khAlI ! bhrAMti bhAMgye bheda bhUMsAya ! praznakartA: jIvane paramezvara kevI rIte kahevAya ? jIva to eka AbhAsa che. dAdAzrI : bhedabuddhithI jIva kahevAya. bhedabuddhi che ke huM judo ne bhagavAna judA che, tyAre jIva thayo kahevAya. ane abheda buddhi thAya ke huM bhagavAna ja chuM' eTale zivabuddhi thAya. praznakartA: 'huM AtmA chuM' e draSTie AtmAmAM bheda nathI ? dAdAzrI : 'huM AtmA chuM' evuM bhAna thAyane eTale jIva-zivano bheda tUTI gayo ! praznakartA : e barobara. paNa jIva ane paramezvara emAM zuM pharaka che ? Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 137 138 AptavANI-8 dAdAzrI : jIva che te A vinAzI cIjono bhogavaTo mAMge che ane ene vinAzI cIjomAM zraddhA che. ane paramezvarane avinAzImAM ja zraddhA che, ane paramezvara potAnA avinAzI padane ja mAne che. vinAzI cIjonI ene kiMmata nathI. phera eTalo ja che. 'jIva' eTale e 'pote' bhrAMtimAM che, e bhrAMti jAya eTale pachI A vinAzI cIjonI mUccha badhI UDI jAya, tyAre "pote ja "paramezvara' thAya che ! vItarAga thavA mATe paheluM ArtadhyAna ane raudradhyAna baMdha thavuM joie. ArtadhyAna ne raudradhyAna baMdha thAya eTale ciMtA ja nA thAya, saMsAramAM rahe chatAM ciMtA nA thAya. ciMtA thAya to eno artha ja zo che ? ATalo mahAvIra bhagavAnano siddhAMta saraLa che, paNa jo 'jJAnI" hoya to. ane "jJAnI' nA hoya to karoDo upAya paNa bhagavAnanA siddhAMtano eka aMza paNa prApta thAya evo nathI. huM-tuM'tA bheda, anubhUti hoya to eTale bhagavAnanI bhakti karavI sArI. enAthI ApaNe bhautika sukho maLe, AgaLa rasto jaDe ! adhyAtmanA raste AgaLa jato jAya, sArA saMga maLatA jAya, satsaMga paNa maLato jAya. paNa anubhUti tyAM AgaLa hoya nahi. anubhUti to jIva-zivanI bhedabuddhi TaLe tyAre anubhUti kahevAya. Apane gamyuM ekeya vAkya AmAMnuM, jIva-zivanI bhedabuddhinuM? to ja anubhUti kahevAya ne ! nahi to mAnelI anubhUti badhI khoTI che ne ? AvI jUhI to badhI bahu lokoe rAkhI mUkI che ane te zakkaravArImAMthI laI AvyA hoya pAchAM. bIjAM lokoe kADhI nAkhelI, vecI dIdhelI, te A loko lai Ave vecAtI ! eTale jIva-zivanI bhedabuddhi javI joIe. eTale akhAe e ja kahyuM ne ke, 'jo tuM jIva to kartA hari, jo tuM ziva to vastu kharI.' kharuM kahe che ne akho ? eTale jIva-zivanI bhedabuddhi chUTI ke pachI tuM zuddhAtmA che, tuM ja paramAtmA che ! A to kaheze, 'bhagavAna judA ne huM judo." paNa jyAre jIva-zivanI bhedabuddhi samajAI jaze ke AmAM kazo bheda ja nathI, tyAre thaI gayo chUTTo ! vAta to eka dahADo samajavI paDaze ne ? bAkI, chevaTe AtmA to jANavo paDaze ne ? AtmA jANene eTale pelI jIva-zivanI bhedabuddhi tUTI gaI, ne jIva-zivanI bhedabuddhi tUTI to bhaya tUTI jAya, ne pachI vItarAgatA rahe. bhagavAna judo ne huM judo, kahe to kyAre pAra Ave ? e to anaMta avatArathI che ja ne ? e to huM ne tuM be che ja ne ! 'tuM hI, tuM hI' keTalAya avatArathI gA gA karyA kare che. tame ja to A jagatanA mAlika cho ! paNa A to AkhuM mAlikIpaNuM UDI jAya che ! kaI jAtanuM che A ? ! eTale 'huM ja ziva chuM evuM bhAna thavuM joIe, enuM nAma anubhUti. 'huM zuddhAtmA chuM' evuM bhAna thayuM, enuM nAma anubhUti ! 'huM jIva chuM e to jIvamAtrane bhAna che ja. ...paNa rasto eka ja che ! praznakartA : jIva-zivano bheda manuSyadeha sivAya bIjA koI dehe toDI zakAya ke nahi ? dAdAzrI : nA. bIjA koI dehe nA thaI zake. praznakartA : sUkSmadehe tApasa karI zake ? dAdAzrI : tApasa ? A jANavA mATe ? nA. A bheda toDavA mATe tApasanuM to kAma ja nahi. e paNa nA karI zake. praznakartA : A bheda toDavA sUkSma kriyAo hoya ? e sUkSma dehe jANI zake ? dAdAzrI : evuM che, 'jJAnI puruSa' pote vadhu AgaLa jANavA mATe badhuM karI zake. 'jJAnI puruSa'ne jIva-zivano bheda gayelo ja hoya. chatAM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 ethI AgaLanuM jANavuM hoya to bIjA sUkSma rIte badhuM AgaLanuM jANI zake. bAkI, tApasa kazuM jANI zake nahi. praznakartA : paNa sUkSmadehe paNa jIva-zivano bheda TALI zake kharAM ke nahi ? dAdAzrI : nA. TALe, paNa e emanI mAnyatAnuM TALeluM hoya. sAyakolojikala, evuM cAle nahi ne ! e to paddhatisara jJAnathI hovuM joIe, ene rastesara hovuM joIe. vedAMta kaho ke jaina kaho, bIjA kaho, paNa rasto eka ja che. enuM jJAna eka ja prakAranuM che. praznakartA : eTale manuSya dehamAM ja evuM che ? 139 ema ja nathI. A jIva-zivano bheda tUTI zake dAdAzrI : manuSya deha sivAya bIjA koI paNa dehamAM A thaI zake praznakartA : devagatimAM ? dAdAzrI : nA. tyAM ya kazuM thAya nahi. devagatimAM nA thAya. devagativALA eTaluM karI zake ke tyAM devagatimAM rahyA rahyA darzana karavA javuM hoya to ahIM AvI zake. eTale devagativALA ahIM darzana karavA AvI zake. praznakartA : videhI sthitivALo jIva-zivano bheda toDI zake ? dAdAzrI : videhI ? videhI to pote ja ziva thaI gayo hoya ! jeno jIva-zivano bheda chUTI gayo che ane pAcho pote zivasvarUpa thayo, te videhI kahevAya. ApaNe ahIM janakarAjA thayA hatA. kartA-bhoktA, e avasthA jIvatI ! eTale jIva to enI ajJAna mAnyatA che ke huM marI jaiza. eTale jIva to, hato tyAM sudhI jIve, nahi to marI jAya. jIve-mare e avasthAne jIva kahevAya che. ane ajanmA-amara e AtmA kahevAya, ziva kahevAya. AptavANI-8 zuddhAtmA e ziva che. 'pote ziva che' evuM samaje to thaI gayuM kalyANa ! A 'huM karuM chuM, huM bhogavuM chuM' evuM bhAna che tyAM sudhI jIva che. jIva kartA-bhoktA che. ane akartA-abhoktA thayo, evI ene zraddhAmAM bese tyArathI e AtmA thayo. pratItimAM beThuM tyAMthI AtmA thaI gayo. pachI atyAre rUpakamAM Ave ke nA Ave, te vAta judI che. kAraNa ke rUpaka jarA moDuM Avaze. 140 praznakartA : kai avasthA jIvanI kahI, e nA samajAyuM ? dAdAzrI : kartA-bhoktA che e jIvanI avasthA ! 'huM A karuM chuM, A huM bhogavuM chuM', e jIvanI avasthA ! 'huM A karuM chuM. A huM bhogavuM chuM', e vinAzI avasthA kahevAya. 'huM marI jaIza' evuM bole ke nA bole ? ane 'huM hajI paMdara varSa jIvavAno chuM' evuM ya bole ne ? praznakartA : hA, bole. dAdAzrI : e ja jIva. praznakartA : jIva pote kartA che. dAdAzrI : 'huM kartA chuM, huM bhoktA chuM' evuM ene bhAna che. jIvavAnI vAMchanA kare ne maravAnI icchA nA kare e jIva. AtmA to akartAabhoktA che. e jIva-zivano bheda samajAyo Apane ? virodhAbhAsI vyavahAra virame kyAre ? eTale kahyuM ke, 'jo tuM jIva to kartA hari'. ane 'jo tuM ziva, to vastu kharI.' tuM pote ja zivasvarUpa thaI gayo to vastu pachI koi che nahIM, bApo ya uparI che nahIM. jyAM sudhI jIva chuM, tyAM sudhI A bhautika sukho ne A sagA-vahAlAM badhAM game che. 'A mArA vaivAI AvyA.' te vevAI Ave to ya khovAi jAya ! jyAM khovAya ne, tyAM svarUpa thAya. te vevAI Ave to ya vevAi pAse khovAI jAya, evAM ApaNAM loka !! Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 pachI zuM kahe che ke, 'kartA mITe to chUTe karma, e che mahAbhajanano marma.' mahAbhajanano marma kyo ? karma chUTe nahIM to karmanA AdhIna kartA ne kartAnA AdhIna karma, karmanA AdhIna kartA ne kartAnA AdhIna karma. kevI ghaTamALa che ? 'kojhIjha enDa IphekTa, IphekTa enDa kojhIjha, kojhIjha enDa IphekTa, IphekTa enDa kojhIjha.' emAM A badhA loko kartApaNuM zIkhavADe che, kartA karAvaDAve che. 'A choDo, sAruM karo.' have eka bAju karma choDavA che ane eka bAju A karavuM che. praznakartA : virodhAbhAsa. 141 dAdAzrI : hA, eTale A gADI kAzIe pahoMce nahIM. te keTalAMya avatArathI lokonI gADIo pahoMcatI ja nathI. he ya... nirAMte kyA gAmamAM ya paDI hoya, te kAzIe koInI pahoMcI ja nathI. tethI huM tamane kAzIno pAsaporTa kADhI ApuM chuM ne ! e pAsaporTa ja tamane kAzIe laI jaze. gADInAM paiDAM nahIM laI jAya, paNa A pAsaporTa ja laI jaze. kAraNa ke 'kartApaNuM' chUTI jAya. eTale pachI rahyuM ja zuM A duniyAmAM ? avaLI mAnyatAo, 'jJAtI' ja choDAve ! praznakartA : mAruM evuM mAnavuM che ke A badhuM je karAve che, te jIva karAve che. dAdAzrI : paNa karanAra koNa ? jIva karAve to karanAra koNa ? kharI rIte to A jIve ya nathI karAvato. praznakartA : nA, jIva ja karAve che. dAdAzrI : e to tamane lAge evuM ke A jIva karAve che. praznakartA : eTale thAya ke jIvane pahelAM kaMTrolamAM lo, to pachI AgaLa javAya. dAdAzrI : are, jIva karAvato ja nathI ne bicAro ! jIvamAM saMDAsa javAnI zakti ya nathI. e to aTake tyAre khabara paDe ke A mArI zakti nathI. pachI DaoNkTara davA Ape tyAre saMDAsa javAnuM cAlu thAya. AptavANI-8 praznakartA : paNa ApaNane aMdarathI kahe che ne saMDAsa javAnuM pachI saMDAsa jAya che ne ? 142 dAdAzrI : e to vAta kharI che. preraNA to aMdarathI ja thAya che. paNa jIvane saMDAsa javAnI sattA potAnI nathI. jIva bIjI sattAthI cAle che. AmAM AtmAnI ya sattA nathI. aMdarathI kahe che e barobara che. eno artha zuM kahevA mAMge che ? mahIM je preraNA thAya che ne, e preraNA thAya eTale mana tarata ja indriyone kahI de ke Ama karavuM che. eTale badhI indriyo taiyAra thaI jAya. eTale aMdaranI preraNA zaktithI badhuM cAlyA kare che. praznakartA : paNa jIvane 'kaMTrola'mAM lo to ja AgaLa jaI zakAya ne ? dAdAzrI : A jIvane 'kaMTrola'mAM laI to juone ! A to saMDAsa javAnI ya zakti nathI. jIvavAnI ya zakti nathI ne maravAnI ya zakti nathI. jo maravAnI zakti hotane to marata ja nahi. paNa evI koI zakti ja nathI. praznakartA : e zakti konI pAse che ? dAdAzrI : e zakti ja A huM tamane batAvuM chuM ne e zaktithI ja A jagata cAlI rahyuM che. praznakartA : e zaktine ame bhagavAna kahIe chIe. dAdAzrI : hA, ene jagata bhagavAna kahe che. paNa e zakti to jaDazakti che. e jaDazakti che eTale ApaNe ene bhagavAna nathI kahetA. jagatanAM lokone to samajaNa nathI ne ? eTale ene ja bhagavAna mAne che, bhagavAna sivAya bIjuM kare ja koNa ? paNa e bIjI zakti kare che. e huM tamane dekhADI daIza ! praznakartA : huM to bIjuM ema paNa samajato hato ke jIva eTale badhA AvaraNavALo je che ene jIva kahevAya. ane AvaraNo jema jema tUTatAM jAya eTale jIvAtmAmAMthI AtmA bane. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 143 144 AptavANI-8 dharAve che paNa atyAre mUDhAtmA dazAmAM che, bahirmukhI AtmA che. bahirmukhI AtmA eTale ja mUDhAtmA ! bahirmukhI eTale 'TempararI' vastumAM sukha khoLe che ke A mAruM, AmAM mane sukha Avaze, Ama sukha Avaze' ne anaMta avatArathI bhaTaka bhaTaka kare che; paNa kazAmAM sukha AvatuM nathI. eTale pAcho kaMTALe che. to ya pAcho kaheze, AmAMthI sukha Avaze. paNa evI keTalI cIja che, badhI anaMta cIjo che, emAM ekane khaseDe che ne pAchI bIjI le che, Ane khaseDe ne pAchI bIjI ! ema karato karato kALa vahI rahyo che; paNa koI jagyAe sukha AvatuM nathI. bhautika sukho badhA vinAzI che ane e kalpita sukho che, e sAcA sukho nathI. kalpita eTale tamane jo dUdhapAka bhAvato hoya, bIjAne e khAvAno kaMTALo Ave, evuM bane kharuM ? praznakartA : bane. dAdAzrI : evuM che, keTalAka lokonI mAnyatA AvI hoya che ke AvaraNasahita ene jIva kaho ane nirAvaraNane AtmA kaho. paNa huM zuM kahevA mAguM chuM ? ke AvaraNasahita hovA chatAM AtmA prApta thAya che, tyAre kaI navI vastu haze e ?! praznakartA : A to navuM kahevAya. nahi to amane je samajAvavAmAM AvyuM che ke samudranuM pANI che, emAM pavanathI jyAre mojAM thAya, tyAre e mojAM e AtmA ane samudra e paramAtmA. dAdAzrI : A to badhA vikalpo kahevAya, gAMDA vikalpo ! hA, AvaraNavALo ene jIva kahevo joie ane nirAvaraNa hoya ene AtmA kahevo joie, e vikalpane ApaNe calAvI laIe. bAkI, bIjA AvAM vikalpa to kAmanA ja nahi. AtmA jANI zakAya evI vastu nathI. AtmajJAnI varlDamAM koika phero hajAro varase, koi ekAda mANasa ja hoya, bIjo mANasa ja nA hoya, evI e ajoDa vastu che. ajoDa eTale binaharIpha hoya. bhrAMtitI, keTalI badhI asaro !! praznakartA: jIva e ziva ane AtmA e ja paramAtmA to pachI A ekabIjAne mArI nAkhe che, khUna karI nAkhe che, duHkha thAya evuM kare che, evuM zA mATe ? dAdAzrI : e to prakRtinI laDhAlaDha che, AtmAnI laDhAlaDha nathI. prakRti laDhe che. jema A pUtaLAM laDhene evuM che. te jayAM sudhI A bhrAMti che tyAM sudhI 'A mArA bAbAno bAbo marI gayo !" paNa ohoho ! AtmA to eno e ja rahyo che. paNa khokhAM marI jAya che ane pachI raDAroLa kare che ! ke "mArA bAbAno bAbo, ekano eka ja bAbo hato !" jANe e pote maravAno nA hoya, evuM e raDe che ! 'vastu' eka, dazAo aneka ! anaMta AtmAo che ane te badhA ya bhagavAna thavAnI lAyakAta dAdAzrI : tyAre sAcuM sukha to badhAne game. je sanAtana sukha, sAcuM sukha hoyane te badhAne game. A to kalpita sukha che. darekanuM jude juduM hoya. A hinduo 'vejITeriyana khAya ane musalamAnone peluM ja phAve. eTale darekanI jude judI kalpelI vastu che. A eTale jyAM sudhI kalpita sukho bhogavavAnI icchA che, jayAM sudhI emAM tamannA che, tyAM sudhI jIvAtmA tarIke rahe che. tyAM sudhI jIvAtmA kahevAya. pachI 'jJAnI puruSa' maLe tyAre aMtarAtmA thAya. ahIM aMtarAtmA thavA to saMtapuruSe ya nA cAle. saMtapuruSa to ene AgaLa lai jAya. pachI aMtarAtmA thayo eTale A bhautika sukhonI icchA ene chUTI jAya ane potAnA AtmAnuM sukha sanAtana sukha prApta karavAnI icchA thaI jAya. ane jJAnI puruSa' thoDuMka sukha ene cakhADe eTale pachI peluM sukha ene game nahIM. jema cA savAramAM tame pIvo cho. paNa A cA pItI vakhate koIke jalebI lAvIne mUkI to tame zuM viveka karo ? paheluM zuM khAva ? jalebI khAva ke cA pIvo ? praznakartA : cA. dAdAzrI : cA pahelI pIvo. zAthI ? ke jalebI khAva to cA moLI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 146 AptavANI-8 AptavANI-8 lAge. ane pachI emAM bairIno guno nIkaLe ke A cA moLI kema karI che ?! have moLI lAge che e jalebIne lIdhe. evuM jyAre AtmAnuM sukha cAkhe tyAre A bhautika sukho moLAM paDI jAya, eTale pachI ene AmAM rUce nahIM, AmAM game nahIM, chatAM e bhogave kharo, paNa A gamatuM nA hoya tyAre aMtarAtmadazA thAya. eTale jyAM sudhI ene bhautika sukho joIe che tyAM sudhI bahirmukhI AtmA che. ane jyAre potAnuM svarUpa jANe ke, 'bhaI, A huM hoya, huM to zuddhAtmA chuM, huM to kAyamano chuM ane mAre A saMsAranI koI cIja joitI nathI." tyAre e aMtarAtmadazA thAya. aMtarAtmadazA be kAma kare. eka to bhautika saMbaMdhInuM, vyavahAra mATenuM kAma karavuM paDe. tyAre 'potAno' e bAju upayoga che ane 'potAnuM kAma karavuM paDe tyAre 'A' bAju upayoga de. ema be upayoga rAkhe. upayoga to eka ja hoya, paNa je vakhate amuka TAima maLyo, evA saMjoga bhegA thayA to A bAju upayoga de ane A saMjoga bhegAM thayAM to A bAju upayoga de. aMtarAtmA eTale InTIma gavarnamenTa'nuM sTeja che. pachI dhIme dhIme bahArano, saMsArano nikAla kare, tema aMtarAtmAmAMthI dhIme dhIme 'phula gavarnamenTa' thayA kare che. have Apane zuM pUchavuM che bIjuM ? praznakartA : to huM e ja kanpharma karavA mAguM chuM ke jIvAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmA, e eka ja vastunAM traNa judAM judAM nAma che ? dAdAzrI : eka ja vastunAM traNa vizeSaNa che. ahIM ghera A chokarAMnA bApA kahevAya ane tyAM enI dukAne gayA to zeTha kahevAya ane korTamAM vakIla kahevAya. 'alyA, kema AnA A ja bApA, AnA A ja zeTha ne AnA A ja vakIla, evuM kema bolo cho ?" tyAre kahe, "jevAM jevAM kAma che, e pramANe enuM vizeSaNa che." jevAM saMjoga ene bhegA thayA hoya, dukAna bhegI thaI to zeTha kahevAya, korTamAM vakIlAta karavA gayo to vakIla kahevAyo, evI rIte A badhuM che. eTale loko jIvAtmA kahe che ne AtmA kahe che, e badhI eka ja vastu che. jema tamane badhA mANaso prophesara kahe che, paNa gharamAM chokarAMo ? praznakartA: pappA kahe che. dAdAzrI : hA. ane kolejamAM prophesara. evI rIte A kayA kayA kAryanA AdhIna cho tame, enAM AdhIna A badhAM vizeSaNo paDelAM che. jema 'tame' enAM e ja che; paNa eka jagyAe pappA cho ne eka jagyAe prophesara cho. tevuM AmAM paNa kAma pramANe vizeSaNa che. - pudgalamAM ja, vinAzI cIjomAM ja sukha che evuM mAnyuM che, tyAM sudhI e jIvAtmA. ane e mAnyatA pUrI thai ane sanAtanamAM sukha che e mAnyatA zarU thaI eTale aMtarAtmA thayo. ane paramAtmA eTale zuM? je vItarAga thai gayA, koInI joDe rAga-dveSa nahIM to e paramAtmA kahevAya. tyAre aMtarAtmA koNa ? tyAre kahe, vItarAga thavAnI jene draSTi che, te aMtarAtmA. ane A bhautika sukhonI jene lahera paDe che ane rAgadveSa ja karyA kare che e jIvAtmA che ! AmAM Apane samajAyuM ne ? praznakartA : mAyAnAM eTalAM badhAM AvaraNo hoya che.... dAdAzrI : A badhA mAyAnAM ja AvaraNa che ne ! praznakartA : e mAyAnAM AvaraNane lIdhe pachI ene aMtarAtmadazAmAM javAtuM nathI athavA aMtarAtmadazAmAMthI eno 'progresa" thato nathI. dAdAzrI : nA, e to aMtarAtmA thayo eTale 'progresa' to haMmezAM thayA ja kare. paNa A to jo progresa' nA thato hoya to aMtarAtmA thayo ja nathI, aMtarAtmA e 'parataMtra-svataMtra' thAya che. amuka aMze svataMtra thAya. che, to pachI e 'progresa' kema nA karI zake ? badhuM ja karI zake. eTale hajI aMtarAtmA thayo ja nathI ne ! haju to jIvAtmA ja che. haju 'jIva ne zivano zuM bheda che' e jANyo ja nathI. A eka ja vastu che, bhautika sukhonI IcchA che tyAM sudhI jIva che, ane potAnA sukhanuM bhAna thAya ne e tarapha vaLe tyAre ziva che. eno e ja jIva ne eno e ja ziva che ! jyAM sudhI karma bAMdhe che tyAM sudhI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 147 148 AptavANI-8 jIva che ane karma bAMdhato aTakI jAya e ziva thaI gayo ! "mukta puruSa'te bhaje, to mukta thAya ! praznakartA : have AtmA saccidAnaMda svarUpa che ane jIva paMcaklezavALo che, to A jIva saccidAnaMda svarUpa kevI rIte thAya ? dAdAzrI : jene bhaje tevo thaI jAya. saccidAnaMdane bhaje to saccidAnaMda thaI jAya ane bahAravaTIyAne bhaje to bahAravaTIyo thaI jAya. jIvano svabhAva evo che ke jene bhaje evo thaI jAya. mukta puruSane bhaje to mukta thAya ane baMdhAyelAne bhaje to baMdhAyelo thai jAya. eTale saccidAnaMda svarUpa thayelA hoya emane ApaNe bhajIe to e rUpa ApaNe thaIe ! dazA phera' thayAtAM lakSaNo ! praznakartA: jIvAtmAmAMthI aMtarAtmadazA tarapha jAya tyAre enAmAM kayA noMdhapAtra pheraphAro thAya ? dAdAzrI : jIvAtmAmAMthI aMtarAtmA thAya tyAre noMdhapAtra zuM pheraphAro thAya, ema ? to e vRtti pAchI tyAM bhaTake. eTale vRtti badhI bhaTaka bhaTaka kare che ane aMtarAtmA thayo ke vRttio pAchI phare. praznakartA : aMtarAtmAmAMthI paramAtmA tarapha jyAre pragati thAya to te vakhate kayA khAsa noMdhapAtra pheraphAro thAya ? dAdAzrI : evuM che, astitva, vastutva ane pUrNatva, A traNa greDezana" che. te astitva to dareka jIvamAtrane potAnuM khabara hoya ke, "huM chuM.' e 'huM chuM' evI khabara kharI ke nahIM ? manuSyo ekalAne ja nahIM, jAnavarone ya 'huM chuM' evuM bhAna che. A jhADane paNa 'huM chuM" evuM bhAna che. eTale astitvanuM jIvamAtrane bhAna che. jyAre e aMtarAtmA thAya che. tyAre vastutvanuM bhAna thAya che ke "huM koNa chuM" to pachI pUrNatva to enI meLe sahaja thayA kare che. astitvathI mAMDIne vastutva sudhIno ja puruSArtha che. pachI peluM sahaja rIte caDhyA ja kare che. Ama A draSTiphera che. A bAju javAnuM che tene badale A bIjI bAju jAya che, ne ema mAnIne jAya che ke A raste mArI paripUrNatA che. jyAre ene koI "jJAnI puruSa' maLI Ave to ene pAcho vALe ane A bAju enI draSTiphera karI Ape tyAra pachI jIvAtmAnI dazA tUTe ane jayAre mULa sthAna para Ave tyAre enI aMtarAtmadazA thAya. pachI vRttio badhI pAchI AvavA mAMDe. jema "e" pAcho pharyo eTale vRttio ya pAchI phare ane pachI enI meLe sahaja thayA kare. aMtarAtmA thavA sudhI, 'inTrIma gavarnamenTa' sudhI 'jJAnI puruSa'no Azaro levo paDe. ane "InTrIma gavarnamenTa'nuM sthApana thaI gayuM eTale "phula gavarnamenTa' thayA kare. "pote potAnI pUrNAhuti, jJAtI nimite ! praznakartA : Apa to parama AtmA ane ame jIva eTalo 'Dipharansa' che, amArAmAM ane ApanAmAM ! dAdAzrI : e 'Dipharansa" che. paNa ahIM darzana karavAthI, jJAna levAthI pachI 'tame "aMtarAtmA" thai jAva. aMtarAtmA, e 'paramAtmA'ne joI zake. ane jovAthI 'te' rUpa 'potAnuM thAya che !! pachI zuM vadhu joIe ApaNane ? praznakartA : hA. dAdAzrI : enI vRttio bahAra jatI aTakI jAya, vRttio je bahAra jatI hoya ne ke 'Ama karuM, tema karuM, Ama karIe, tema karIe" e badhI pAchI phare. jema A gAyo savAramAM caravA jAya che, ne pachI sAMje pAchI phare che ne ? evI rIte vRttio pAchI pharavA mAMDe. eTale ApaNe jANavuM ke A bhAI 'zuddhAtmA' thavA mAMDyo che. vRttio je bahAra bhaTakatI hatI, te bhaTakatI baMdha thaI ane potAne ghera pAchI pharavA mAMDe. tame tamArI vRttione jozo, tapAsa karazo to tamane bhaTakatI lAgaze ke A to eka A bAju bhaTake che, eka A bAju bhaTake che, moTAM moTAM nAstAhAusa hoyane tyAM hau bhaTakI Ave, evI bhaTake ke nA bhaTake ? moTAM moTAM nAstAhAusa sarasa hoya ane eka dahADo cAkhI Avyo hoya Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 149 1pa0 AptavANI-8 atyAre to keTalI badhI 'roMga bIlipho' beThelI che ! A 'roMga bIlipho' amAre 'phrekTara' karavAnI ane 'rAITa bIlipha besADI devAnI, eTale pachI tame aMtarAtmA thaI jAva. pachI pUrNAhutI ema ne ema thayA kare !! ane A kaMI popAbAInuM rAja nathI. huM eka kalAkamAM mokSa ApuM chuM, te A popAbAInAM rAjathI thatuM nathI. AvuM banI zakyuM nathI, huM to nimitta chuM. A to apavAda mArga che. jyAM niyama hoyane, tyAM apavAda hoyA vagara rahe ja nahIM. evo A apavAda mArga che ne eno nimitta huM banI gayo chuM. pratIti paramAtmAnI, pamADe pUrNatva ! jyAre mUDha dazAmAM Ave tyAre mUDhAtmA kahevAya. 'huM caMdulAla chuM, huM kalekTara chuM' e zuM kahevAya ? e mUDhAtmAnI mUDha dazA che. ane nAzavaMta cIjomAM sukha mAne che. pote avinAzI ane nAzavaMta vinAzI, e beno guNAkAra koI dahADo ya thAya nahIM. chatAM bhrAMtithI bhautikamAM sukha mAne che eTale mUDhAtmA kahyo. have 'jJAnI puruSa' jyAre ene paramAtmAnI pratIti karAvaDAve ke A jagata badhuM mAruM na hoya, pote paramAtmA ja che. tyAre 'huMpaNuM' paramAtmAmAM abheda thaI jAya. pahelAM saMpUrNa abheda nA thAya, pratItibhAve abheda thAya. paheluM pratItibhAve che, pachI jJAnabhAve abheda thAya. eTale pahelAM pratIti besavI joIe ke 'huM paramAtmA chuM.' atyAre 'huM caMdulAla chuM" e "roMga bIlipha' beThI che. 'huM kalekTara chuM' e roMga bIlipha che. e badhI 'roMga bIlipho' 'jJAnI puruSa' 'phrekacara' karI Ape ane 'rAiTa bIlipha' besADI Ape, 'pote' ene "eksepTa' kare, potAnuM mana-buddhicitta-ahaMkAra badhuM ene "eksepTa kare, 'pote' saMzayarahita thAya, niHzaMka thAya, tyAre kAma thAya. A to anaMta avatAranAM saMzayo bharelA che. e badhAM 'jJAnI puruSa' phrekTara karI Ape tyAre 'pote' saMzayarahita thAya, ane tyAre paramAtmAnI pratIti bese. e je zraddhA thAya che e "rAiTa bIlipha' pratyeka AtmA svataMtra, siddhakSetramAM ya ?! praznakartA : badhA AtmAo judA che ke badhA eka paramAtmAnAM svarUpo che ? dAdAzrI : vyavahArathI badhA judAM che. nAma rUpa jovA jaIe to vyavahArathI badhA judAM che, 'riyalI' eka ja che. 'rileTivalI' judAM judAM che ne 'riyalI' eka che ! to Apane zuM jANavuM che ? praznakartA : A brahma che, ene ekamAMthI aneka thavAnI icchA kema thaI haze ? "ekoham bahusyAm' evI icchA kema thaI emane ? dAdAzrI : A to evuM che ne, e pote eka ja che. bahu thayelo ya nathI, eka ja che. paNa bhrAMtithI bahu thayeluM dekhAya che. A eka ja svabhAvanuM che. A sonAnI game teTalI lagaDI hoya ne badhuM bheguM karIe to ekanuM eka ja che ne ? bIjuM pIttaLa bheguM thAya to nukasAna ! badhAM bhagavAna ja che, bhagavAna svarUpa ja che. paNa A juduM dekhAya che, enuM kAraNa bhrAMti che. praznakartA eTale badhAmAM je cetana tattva raheluM che, te eka ja che ? dAdAzrI : hA, eka ja. paNa eka ja eTale svabhAve karIne eka che ! praznakartA : pachI jyAre dehotsarga thAya tyAre e cetana je jatuM rahe che, enuM pachI ekIkaraNa nA thaI jAya ? enuM alaga astitva kevI rIte rahI zake ? dAdAzrI : A jagatamAM badhuM alaga che. ahIM alagatA lAge che ne, tevI tyAM ya alagatA che ! tyAM alaga eTale svabhAve karIne badhuM eka ja lAge, paNa astitvathI to alaga che, potAnuM sukha anubhavavA mATe pote alaga che. svabhAvathI eka chIe, paNa A to bhedabuddhithI judAI lAge che. che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 151 152 AptavANI-8 ApaNI jyAM sudhI buddhi che tyAM sudhI A Dakho rahe. buddhi khalAsa thAya ke pachI abhedatA lAge. buddhi zuM kare ? bheda pADe. eTale buddhi gayA pachI A vAta samajI jAya evuM che. Apa kaho cho evuM upara ekIkaraNa thai javAnuM hota to koI mokSe jAya ja nahIM ne ! jo ema ja thavAnuM hoya, eka dIvo ja thaI javAno hoya, to ApaNane tyAM zuM phAyado ? enAM karatAM ahIM vAipha TaiDakAvaze, paNa bhajiyAM to karI Apaze. e zuM khoTuM ? eTale tyAM eka thai javAnuM che nahIM. tyAM koi jAtanuM du:kha nathI. tyAM niraMtara paramAnaMdamAM rahevAnuM che. ane dareka AtmA svataMtra che pAcho. eka svabhAvanAM che, paNa e badhAM judAM. eTale tyAM eka thaI jatuM hoya to to pachI ahIMnA AtmAnuM zuM thAya ? praznakartA : paNa cetana eka prakAranuM hoya to enuM astitva alaga alaga kevI rIte rahI zake ? dAdAzrI : alaga ja rahe che, eTale e eka kevI rIte thai zake ? eka banI zake ja nahIM ne !!! A sonAnI lagaDIo hoya te badhI judI judI hoya, paNa kahevAya badhuM sonuM. evuM A kahevAya ke AtmA eka che. paNa Ama A lagaDInI jema badhA judA judA che. e badhAmAM bIjo koi phera nathI. A to ApaNane buddhithI UMdhAM pAsAM dekhAya che. bAkI tyAM siddha sthitimAM badhA ya potapotAnAM sukhamAM ja rahe che ! bhedabuddhivALAne A vAta samajavAmAM bahu bhAMjagaDa paDI jAya che ! aneka hovA chatAM eka che, e vAta bahu samajavA jevI che ne bahu jhINI vAta che ! nahIM to tyAM jo bheguM thaI jatuM hoya, to emAM ApaNane zuM maLyuM ? ane evuM meM paNa nAnapaNamAM sAMbhaLeluM ke dIvA joDe dIvo eka thaI jAya. tyAre emAM mAruM zuM vaLyuM ? ApaNane je mokSanuM sukha joituM hoya, te jo bhegA thai jAya to emAM ApaNane zuM sukha maLyuM ? bhagavAna joDe abheda thaI gayA to emAM ApaNuM zuM rahyuM ? ane badhA bhagavAna ja che ne !! A rAmacaMdrajI mokSe gayA te mokSanuM sukha atyAre e pote bhogave che. ane ApaNe ahIM chIe, to ApaNane ahIMnI upAdhi hoya, te bhogavavI paDe ! ane saMsAramAM ya brahmAMDamAM ya AtmA eka nathI, anaMtA jIvo che paNa che badhA eka svabhAvanA. enA je guNadharmo che emAM koI dahADo ya phera nathI. vAta to vaijJAtika joIze te ?! praznakartA : paNa mAruM evuM mAnavuM che ke paramAtmA tattva sivAya bIjuM kaMI ja nathI ane ApaNe jene AtmA kahIe chIe te bIjuM kazuM ya nahIM, paNa e paramAtmAno AvirbhAva che. dAdAzrI : te mAnavuM, paNa joDe joDe duHkhanuM vedana che ke nahIM ? jo AtmA e paramAtmAno AvirbhAva che, to pachI tamane du:khano anubhava che kharo ? praznakartA : hA, duHkhano anubhava che ! dAdAzrI : duHkhano anubhava thAya che, to pachI ekathI so sudhInAM badhA AMka mAnavA paDaze. ane du:khano anubhava nA hoya to pachI nahIM mAno to cAlaze. nahIM to ekathI so sudhInAM badhAM AMka mAnavA paDaze, pIstALIsa pachI chetALIsa AvavA joie ane chetALIsa pachI suDatALIsa AvavA joie. badhuM paddhatisaranuM joize. ema gappA ThokAThoka cAle nahIM. bIjA badhAmAM cAle, paNa vijJAnamAM saheja paNa gamyuM nA cAle ! praznakartA : to eno artha e thayo ke AtmA e paramAtmAthI vibhakta thaI alaga eka tattva che ? dAdAzrI : vibhakta nahIM, AtmA e ja paramAtmA che ane jIvAtmA e ja paramAtmA che. phakta samajaNano phera che. e jyAre ghera hoya tyAre loka kaheze ke "A bAInA A to dhaNI che.' ane dukAne jAya tyAre kahe, 'A zeTha che." korTamAM jAya tyAre kahe, 'A vakIla che." paNa pote eno e ja che. eTale eno e ja jIvAtmA, eno e ja aMtarAtmA ane eno e ja paramAtmA che ! ane e je kAma karI rahyA che e kAmanA AdhAre ene vizeSaNo che ! Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 153 154 AptavANI-8 na thAya AtmAmAM vilinIkaraNa ! praznakartA : to e vAta kharI che ke AtmA paramAtmAmAM vilina to thAya che ja, paNa te eka avatAramAM nahIM to bIjA avatAramAM, nahIM to trIjA avatAramAM ? dAdAzrI : nA, nA ! tyAM AgaLa vilinIkaraNa che ja nahIM. AtmA pote ja paramAtmA che. 'huM caMdubhAI chuM" evuM bhAna che atyAre tamane. e jyAre 'huM AtmA chuM' evuM bhAna thaze tyAre tamane paramAtmAnuM bhAna thaze. e AtmA e ja paramAtmA che. tamAro AtmA e ya paramAtmA che, Amano AtmA ya paramAtmA che. bAkI vilinIkaraNa to badhuM A badhAM lokoe lakhyuM chene, te lokonAM magaja khalAsa karI nAkhyAM che. AtmAnAM vilinIkaraNa thatAM haze ? Ano A ja AtmA, paNa enuM bhAna thayuM nathI. atyAre AtmAnA bebhAnapaNAmAM cho. AtmAnuM bhAna nathI. atyAre 'tamane' 'huM caMdubhAI chuM" e bhAna che, "desAI chuM' evuM bhAna che. paNa 'huM AtmA chuM' evuM bhAna nathIne ! A badhA (mahAtmAo) tamArI aMdara beThelA AtmAne jue che, ane e ja paramAtmA che. vilinIkaraNa karavAnuM hoya ne, to to A paramAtmA dekhAya ja nahIM ne ! A to bakarImAM hau paramAtmA dekhAya che. AkhA ya paramAtmA bakarImAM beThelA che, gadheDAmAM ya paramAtmA beThelA che. eTale vilInIkaraNa jevI vAta ja nathI. A badhuM je vAMcI lAvyA hoya ne, e bAjue mUkI devAnuM. jene valovavAthI jarA ya mAkhaNa nA nIkaLe, ene zuM karavAnuM? pheMkI devAnuM, DhoLI devAnuM. ne uparathI A to karelI mahenata badhI chUTI paDI ane magajamAM torI peThI ke 'huM kaMIka jANuM chuM !' alyA, zuM jANe che te ? Thokaro khAI khAIne to dama nIkaLI gayo ! Thokaro khAya eTale dama nIkaLI jAya ke nA nIkaLI jAya ? ne manamAM zuM ya mAnI bese ! praznakartA : paNa evuM kahyuM che ke pratyeka AtmA che, te eka ja AtmAno AvirbhAva che, brahmano AvirbhAva che ane emAM pachI maLI jAya che. dAdAzrI : koNe kahyuM che tamane evuM ? praznakartA: evuM vAMceluM che ke dareka AtmA che, te brahmamAM vilina thaI jAya che. e je pUrNatAnI prApti kare che ne, to brahmamAM vilina thaI jAya che. dAdAzrI : to pachI ApaNe bhAga zuM rahyuM ? praznakartA brahmamaya thaI javAya ! dAdAzrI : emAM ApaNuM zuM rahyuM paNa ? praznakartA : ApaNe ApaNApaNuM gumAvavAnuM che ane IzvarapaNuM prApta karavAnuM che. dAdAzrI : hA, paNa e to IzvaramAM ApaNe samAveza thaI javAnuM, temAM ApaNane zuM phAyado maLyo ? tenAM karatAM to ApaNuM A svataMtra vyaktitva to che, te atyAre lADavA, bhajiyAM badhuM maLe che. phakta be gALo copaDAvI de eTalI ja bhAMjagaDa che ne ?! bIjI zI bhAMjagaDa che ? ane A loko paNa zuM kahe che ? ke, 'ahIMnA karatAM sukha vadhAre hoya to ja ame mokSe jaie ane tyAM ekAkAra thaI javAnuM hoya to amAre javuM nathI !' teja bhaLe tejamAM, to potAnuM zuM rahyuM ? praznakartA : paNa 'aham brahmAsmi' kahevAvALAo tejamAM bhaLI javAnI vAta kare che ke mokSa eTale temAM bhaLI javuM, to mokSa ane temAM bhaLI javuM, e baMne eka ja gaNAya ke kema ? dAdAzrI : e loko jene mokSa kahe che ke mokSa eTale tejamAM bhaLI javuM, e mokSa vAjabI nathI. vItarAgoe kahyo chene mokSa, ke tyAM siddhagatimAM paNa potAno alAyado anubhava che, e 'karekTa' vastu che ! ApaNane alAyado anubhava nA hoya ane tyAM mokSamAM bheguM thaI javAnuM hoya to to e mokSe javAno artha ja nathI, "mIniMgalesa' vAta che. eTale Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 1papa 156 AptavANI-8 to tyAM kevuM sukha haze ?! siddhagatimAM sukhano svAnubhava ! praznakartA : je siddhagatimAM che, mokSe gayA che, e loko deha vagaranuM je sukha anubhava kare che, to e sukha koNa anubhava kare che ? dAdAzrI : pote ja, pote potAno anubhava kare che. pote potAnuM svAnubhava sukha bhogavyA ja kare che ane niraMtara gatimAna che pAchAM. emane kArya zuM che ? ke jJAnakriyA ane darzanakriyA, niraMtara cAlu ja rahe A vicAryA vagaranI vAto che badhI ! sanAtana sukhamAM rAcavuM, e ja mokSa ! praznakartA : to tamArI gaNatarImAM mokSa kaI jAtano gaNAya ? dAdAzrI : mokSa eTale 'no bosa', 'no aMDarahenDa' ane 'paramenanTa' potAnA svAbhAvika sukhamAM ja rahe. ane te svataMtra, potapotAnI rIte sukha bhogave. dareka siddha potapotAnI sthitimAM hoya ! praznakartA to tyAM ATalA badhAM siddhAtmAo judI judI rIte varte ? dAdAzrI : judI judI rIte nahIM. badhA eka ja svabhAvanA che, ne te eka ja rIte che. emane jJAna, darzana ne sukha hoya che, cAritra emane nathI. ahIM tIrthakara bhagavAna hoya, to e jJAna, darzana, cAritra sAthe che, ne deha sAthe che. tyAM siddhone cAritra nathI kahevAtuM. tyAM AgaLa to potAnAM svAbhAvika sukhamAM ja niraMtara hoya ! eTale tyAM ekAkAra thaI javAnuM nathI. tyAM tamAruM sukha tame svataMtra rIte ja bhogavI zako cho. siddhagatimAM badhA siddho svataMtra rIte ja che. ane potAnA sukhane ja anubhave che ! niraMtara paramAnaMdane anubhave che !! emanuM eka miniTanuM sukha e jo duniyA para paDe, vakhate lapasI paDe, to AkhI duniyA hajAro varSa sudhI AnaMdamAM rahe, evAM sukhane bhogavI rahyA che. ane evAM sukhane mATe A loko talapApaDa thai rahyAM che, ne tamAruM potAnuM sukha paNa evuM ja che. mane A dehano aMtarAya hovA chatAM ya paNa je sukha che, enA uparathI samajAya che ke A dehanA aMtarAya nA hoya to kevuM sukha hoya ! amArI joDe beThAM cho, to ya tamane badhAne sukha atyAre maLe che ne ! temAM amAruM sukha to ubharAya che ne te tamane svAda Ape che ! praznakartA H deha vagaranA sukhano anubhava kevI rIte thAya ? dAdAzrI : deha vagaranA sukhano anubhava pote ciMtavana kare to e paNa deha to che ja joDe, eTale e sukha pelA jevuM nA thAya. e to AnA uparathI ApaNe hisAba kADhavAno ke ahIM jo kadI ATaluM badhuM sukha che praznakartA : pachI ene zuM jarUra che tyAM, A jJAnakriyA, darzanakriyAnI ?!. dAdAzrI : e to svabhAva che emano ! A lAiTa che, e niraMtara ApaNane joyA karatuM haze ne ? A lAiTa jo cetana hoya to ApaNane niraMtara joyA ja kare ke nA kare ? evuM e cetana joyA kare che. e have tyAM rahIne zuM jotAM haze ? have emanI pAse jJAna-darzana che ne, e ja emanuM anaMtajJAna ne anaMtadarzana e vaparAya, enA pariNAmamAM AnaMda hoya. eTale pahelAM AnaMda nA hoya. AnaMda pahelAM ne pachI jJAna ane darzana, evuM nA hoya. jJAna ane darzana vaparAya emanuM eTale AnaMda rahe ja ! te emane jJAna-darzana sivAya bIjuM kazuM che nahIM. e svarUpa ja AkhuM jJAna svarUpa che, darzana svarUpa che. eTale ApaNe hAtha UMco karyo, te dekhAyo emane. te emane ya pAchuM zuM thAya ke jovAnuM, te ya che te hAni-vRddhi thayA kare. rAta paDe eTale A bhAgamAM hAni thAya ane bIjA bhAgamAM vRddhi thAya. evuM hAni-vRddhi thAya. ane ApaNe tyAM savAranA pAMca vAgyA tyArathI A loko emane dekhAya. paNa kharekharuM vRddhi thayeluM kyAre dekhAya ? daza, agiyAra, bAra vAge, khUba badhuM dekhAya, hoya loka badhAM pharatAM hoya, Ama pharatAM hoya, tema pharatAM hoya, badhuM dekhAya. emane jovuM che ne jANavuM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 157 158 AptavANI-8 che be ja, ne UMDA utaravuM nathI ke A corI karavA nIkaLyo che ke zuM ? emane to A gajavuM kApato ya dekhAya, paNa emane to jovuM ne jANavuM be ja ! viSayo nahIM emane, viSaya eTale "sabbakTa' nahIM. A kyo viSaya che ? tyAre kahe ke gajavuM kApavAno. e viSaya A lokone jANavAno, emane to kazuM ya nahIM ! meM hAtha UMco karyo, te badhA siddhone jJAnamAM dekhAya. e siddho zeyone jANyA ja kare che. A jagatamAM zeya ane drazya be ja vastu che. zeyane jANyA kare che ane drazyane joyA kare che. enuM pariNAma zuM ? ke anahada sukha, sukhano pAra ja nahIM !! e svAbhAvika sukha che !!! svabhAve sarakhAM, paNa astitva nokhAM ! have lokonI zI bhAMjagaDa che? ke tyAM eka kema nahIM ? are, eka kharuM paNa e kai rIte che ? A ahIM pAMca lAkha sonAnI lagaDIo hoya, Dhagalo lAvyo hoya tene ApaNe zuM kahevuM paDe ke A sonuM che ? evuM nA kahevAya ? kahevAya kharuM ne ? praznakartA : sonuM ya kahevAya ane lagaDIo paNa kahevAya. dAdAzrI : nA. paNa A badhuM sonuM ja che ema kahevAya ke nA kahevAya ? bhalene lagaDI rUpe hoya, paNa sonuM ja che ne badhuM ? evuM A paramAtmA eka ja che. AtmA eka ja che, paNa te sonA rUpe eka che, ne lagaDIo rUpe judA judA che. e pratyeka potAnA vyaktitva bhAvane choDatuM ja nathI ! praznakartA : eTale eno artha e ke Akho eka ja AtmA che ema kahI zakAya ? dAdAzrI : e sonA tarIke dareka AtmA sonuM ja che, paNa lagaDI tarIke pratyeka AtmA potAnA vyaktitvane choDatA nathI. praznakartA : eTale pratyeka vyaktino AtmA chevaTe eka ja che ? dAdAzrI : eka eTale eka ja svabhAvano che. AtmAmAM koI phera nathI. jema lagaDIomAM phera nathI, chevaTe badhuM sonuM ja che, evI rIte A pratyeka AtmAmAM phera nathI. praznakartA: jo AtmAno eka ja guNadharma hoya to pachI vyaktitva badhA judAM kema paDyA ? dAdAzrI : e vyaktitva je enAM judAM paDyAM che, e to eno kALa ane kSetra badalAvAthI ! darekanAM kALa ane kSetra judAM judAM ja hoya. tame je kSetre beThAM cho, to Amane e kSetra nA hoya ne ? have e ahIMthI UThyAM pachI tame e jagyAe beso to kSetra eka prApta thAya, paNa tyAre kALa pelo badalAi jAya. eTale A jagata pravAha rUpe che. A jagata sthira nathI, paNa pravAha rUpe, saMsAra rUpe che. saMsAra eTale samasaraNa, niraMtara parivartana pAmatuM, eka kSaNa vAra paNa sthira rahetuM nathI ! jema koI be lAkha mANasanuM lazkara Ama jatuM hoya to kaMI pAMca, daza ke paMdaranI joDImAM paNa enI lAinamAM ja hoya ne badhuM ? te Ama vahyA karatuM hoya to tamane dekhAyA kare ne badhuM ? evI rIte jJAnIone A jagata vahetuM dekhAyA kare che. jyAre jJAnacakSu khullAM thaI jAya che tyAre dekhAyA kare che ke jagata vahetuM che. ane vahetuM che mATe jyAM tame cho tyAM e kSetramAM bIjo nathI ane tamArA kSetramAM bIjo jyAre Ave che tyAre kALa badalAya che. evuM Apane samajamAM Ave che ? eTale A deha, AkAra, puNya ne pApa badhuM juduM juduM hoya che. paNa badhAM AtmasvarUpe eka hoya che. 'vastu-svarUpa'tAM vibhAjIta hoya nahIM ! praznakartA : to badhA AtmA eka AtmAnAM ja aMza che, evuM kahI zakAya kharuM ? dAdAzrI : nA, nA ! badhA AtmA eka AtmAnAM ja aMza nA hoya ! evuM che, haMmezAM ya je vastu hoya ne, temAM A rUpI vastuono aMza hoya, paNa arUpInA aMza nA hoya. arUpI eka ja vastu svarUpe hoya. enA aMza thAya, TukaDA thAya, vibhAjana thAya to pharI e eka nA thAya. eTale Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 159 160 AptavANI-8 pote sarvAza svarUpe che. praznakartA eTale huM mArAmAM pUrNa zuddhAtmA chuM ? dAdAzrI : tame pUrNa cho ja, sarvAza ja cho ne !! praznakartA to AtmAnuM vibhAjana thaI zake nahIM ? dAdAzrI : AtmA pote ja paramAtmA che. ane e vastu svarUpa che. eTale eno eka TukaDo ya chUTo paDe nahIM, evI AkhI vastu che. vibhAjana thAya eTale TukaDo thaI jAya to vastu khalAsa thaI jAya, paNa evuM nathI. AtmAnuM vibhAjana thaI nA zake. praznakartA : amIbA nAmanAM jIvo che, enI vaMzavRddhi vibhAjana paddhatithI thAya che, ekanAM be thAya, benAM cAra thAya, eTale prazna thayo ke AtmAnuM vibhAjana thAya ? dAdAzrI : e barobara che. paNa e to AtmAnuM vibhAjana nathI thatuM. A dehanuM vibhAjana thAya che. A dehamAM anaMtA jIvo hoya che, te judAM judAM vibhAjana thaI jAya che. te A eka baTAko che ne, emAM ghaNAM badhA jIvo che. e jyAre TukaDA karIe ne, to AvaDo nAno TukaDo ropIe to ya e Uge pAcho. ane bIjI keTalIka vastuo TukaDo karIe ne ropIe to e nA Uge ! jemAM TukaDA karIne ropIe ne Uge, temAM bahu jIvo hoya. e dudhavALA choDa che ne, thoriyA ne evAM, e badhAno ATalo TukaDo ropIe to Uge. emAM vadhAre jIvo che, te vaMzavRddhi thayA ja kare. praznakartA : to pachI sUkSma-AtmA ne sthaLa-AtmA evuM je kahevAya che, emAM phera zuM ? dAdAzrI : evuM che, sUkSma-AtmA, sthULa-AtmA evuM tevuM AtmAnAM vibhAga ja nathI hotAM. chatAM A loko sthULa-AtmA ne sUkSmaAtmA evuM badhuM kahe che. e badhuM ja vinAzI-AtmA che. ane je mULa daraasala AtmA che ne, te to avinAzI che. eno sUkSma bhAge ya nathI hoto, sthULa bhAge ya nathI hoto. huM jene AtmA kahuM chuM temAM, jeno sUkSma vibhAga nathI, sthULa vibhAga nathI, avibhAgI-avibhAjya evo e paramAtmA che. ane tame vibhAjana thAya evI sthaLa ne sUkSma AtmAnI vAta karo cho. A sthULa, sUkSma, e badhuM vinAzI che. e 'mikenikala AtmA" che. ane havA javA daie to ja e 'mikenikala AtmA' cAle, nahIM to pachI Ama havA baMdha karI daie to e UDI jAya. jyAre mULa AtmA to marato ja nathI. eTale AtmA jo paramAtmAno aMza hoyane to e kyAre ya sarvAza nA thAya. ane sarvAza nA thAya e AtmA ja na hoya ! 'tame' sarvAza cho. paNa enuM tamane bhAna nathI. tamane aMza bhAna che, tame to AkhA paramAtmA cho. paNa tamane ochuM bhAna che. aMza paramAtmA koI dahADo ya hoya nahIM. paramAtmAnA TukaDA thatA nathI. zuM rUpiyo paI thAya kadi ?! Apane samajAyuM ne ke bhagavAna to sarvAza svarUpe ja rahe che ? tame evuM jANatA hatA ke aMza svarUpe bhagavAna che ? tyAre A loko je aMza svarUpe che, evuM bolyA che, e kaMI gamyuM to nahIM hoya ne ? gapyuM haze e ? e gamyuM nathI, paNa loko copaDavAnI davA pI jAya to zuM thAya ? aMzasvarUpa zuM che ? ke 'tamArAmAM 'bhagavAna' to sarvAza che, paNa jeTaluM AvaraNa tUTyuM eTaluM 'tamane" AMzika jJAna prApta thayuM che. paNa mahIM "bhagavAna" sarvAza che. ane A bhavamAM 'tamane savAza jJAna pragaTa thaI zake che. A hindustAnano manuSya hovo joIe. kAraNa ke ahIMno, hindustAnano mANasa 'phula Devalapa' thayelo che. phorenavALAne mATe A jJAna kAmanuM ja nathI. kAraNa ke je punarjanmane samajatA nathI. tene A jJAna kAmanuM ja nathI ! jene punarjanma samajAya che, tene ja bhagavAnanuM savaMza svarUpa samajAya ! eTale AvuM ja vijJAna sAMbhaLavAmAM Ave to hindustAnanA lokomAM zaktio badhI jAgI UThe. nahIM to A loko manamAM zuM mAne ke, 'ApaNe to zuM karI zakavAnAM hatAM ? ApaNe to bhagavAnanAM aMza !" lokoe AvuM zIkhavADyuM ke "ApaNe to bhagavAnanAM aMza chIe', kahevuM ! Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 have lokone je jJAna ApavAmAM Ave che, je samajaNa ApavAmAM Ave che, ane je jJAnanA AdhAre loko jIve che, te jJAna ja, AdhAra-jJAna ja je kadI evuM hoya ke 'huM bhagavAnano aMza chuM' to pachI sarvAMza kyAre thaiza ? eTale kaMi Ano pAra Ave nahIM. tuM bhagavAnano aMza nathI. tuM saMpUrNa, sarvAMza bhagavAna ja cho ! aMza koI dahADo sarvAMza thAya nahIM. je aMza che ne, tenAmAM sarvAMza thavAnI zakti ja nathI. aMza haMmezAM ya aMza rUpe rahe che. ne sarvAMza kyAre aMza svarUpe thatuM nathI, sarvAMza to haMmezAM ya sarvAza rahe che ! tyAre kahe che, A AvuM badhuM ajJAna kema phelAyuM haze ? bhagavAnane AvuM svarUpa kema mAne che ? tyAre 'jJAnI puruSa' samajaNa pADe, ke bhagavAna to sarvAMza che, paNa ene aMza svarUpa AvaraNa khulyuM che, eTalo ene lAbha thAya che. bAkI pote to sarvAMza ja che. 161 Apane samajAyuM ne ? AvuM 'huM aMza svarUpa chuM' kahe to kyAre patto paDe ? mane AvuM aMza svarUpa kahenArA maLyA, tyAre mane ema lAgyuM ke 'A kaI jAtanuM che !' huM nAno hato tyAre mane kahenArA maLelA ke, 'ApaNe to aMza svarUpa chIe !' tyAre mane ema rIsa caDhI ke tuM aMza svarUpa hoiza, huM zeno aMza svarUpa ? aMza svarUpa, e ! ane eka pai koI dahADo rUpiyo thAya nahIM, ne rUpiyo koI dahADo ya paI thAya nahIM, paI lAkha varSa paDI rahe to rUpiyo thaI jAya ? eTale vAtane samajavAnI jarUra che ! sAcI samaja, sarvavyApakatI ! praznakartA : AtmA sarvAMza che, evuM AtmA sarvavyApI paNa che ne ? dAdAzrI : nA. AtmA sarvavyApI che, e sApekSa vAta che, te kAyamano nathI. sarvavyApI je kaho cho te nirapekSa vAta karo cho ke sApekSa vAta karo cho ? praznakartA : nirapekSanI. dAdAzrI : A lAiTa che, te AkhA rUmamAM badhe vyApeluM che ke nathI vyApeluM ? 162 AptavANI-8 praznakartA : hA, vyApeluM che. dAdAzrI : e lAiTa upara Ama kAgaLa ke kazuMka ghAlI daie to ? praznakartA : to aMdhAruM lAge. dAdAzrI : to pachI ahIM AgaLa enuM lAiTa nA dekhAya ne ? praznakartA : nA dekhAya. dAdAzrI : to te vakhate sarvavyApI che ? praznakartA : te vakhate ApaNane bhrAMti thAya che, paNa e lAITa Ama to sarvavyApI che ne ! dAdAzrI : nA, evuM nahIM. A sarvavyApIno artha lokoe samajyA vagarano UMdho ThokI besADyo 'AtmA sarvavyApI che' ema kaho cho, paNa e tamArI samajaNamAM bhUla che. sarvavyApIno artha huM tamane samajAvuM. jyAre chello avatAra hoya che, carama deha hoya che, tyAre AtmA saMpUrNa nirAvaraNa thAya che. te ghaDIe e AtmA AkhA brahmAMDamAM sarvavyApI thAya che. paNa e badhA AtmAnuM nahi, paNa je AtmA mokSe javAno hoya, saMpUrNa nirAvaraNa thayelo hoya, te AtmA ekalo ja sarvavyApI thAya che. bAkI A bIjA badhA AtmA nahIM, tamane samajamAM AvyuM ? praznakartA : eTale AtmA pote cetanarUpe sarvavyApI che ? dAdAzrI : nA. cetanarUpe sarvavyApI nathI, eno svabhAva sarvavyApI che. chellA avatAramAM carama zarIrI hoya tyAre enuM lAiTa AkhA brahmAMDamAM badhe phelAya. eTale e sApekSa vastu che. darekanAmAM nA thAya. e to A badhA loko mare ja che ne ? roja roja samazAnamAM jAya che ja ne ?! eTale AtmA sarvavyApaka che evuM kahevAya che, paNa e enA lAiTathI sarvavyApaka che, enA prakAzathI sarvavyApaka che, A badhe ya e pote che nahIM. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 163 164 AptavANI-8 eTale AtmAno sarvavyApaka prakAza che, e prakAza bIjI cIjone dekhADe che. A jagatamAM zeya ane jJAtA beu che ke nahIM ? ke ekalo jJAtA ja che ? praznakartA : jJAtA ne zeya beya che. dAdAzrI : to pachI tame svIkAra karyo ne ? evuM drazya ne draSTA, be che ne ? badhe khAlI AtmA ja che evuM nathI ne ? joya ne jJAtA, ane drazya ne draSTA baMneva che. AtmA sivAya bIjuM badhuM drazya che ane joya che. have AtmAno prakAza evo chene, ke jyAM joya che ane drazya che tyAM sudhI prakAza pAme che. jema A ghaDAmAM eka lAITa mUkeluM hoya enI upara eka DhAMkaNuM vAsI daIe, to bahAra ajavALuM paDe nahIM, phakta e ghaDAmAM lAITa Ape. pachI ghaDo phoDI nAkhe to e lAITa kyAM sudhI jAya ? jeTalA bhAjanamAM mUkeluM hoya, jeTalI rUmamAM mUkeluM hoya eTalI rUmamAM prakAza phelAya. evI rIte AtmA jo nirAvaraNa thAyane, to Akho lokAlokamAM phelAya evo che. paNa AtmA A loka pUrato ja phakta prakAza Ape che. alokamAM zeya nathI eTale AtmAno, jJAtAno prakAza ja tyAM jAya nahIM. loka che ane lokane lIdhe bIjA bhAgane aloka kahyuM. alokamAM bilakula zeyo nathI, AkAza ekaluM ja che. have joya nathI mATe tyAM AgaLa AtmA prakAza karI zakato nathI eTale loka AkhAyane prakAza karI zake ema che, ane te dareka AtmA, paNa AvaraNa tUTe to ! jema ghaDAmAM lAITa mUkyuM hoya pachI e ghaDAne jeTalAM kANAM pADIe eTaluM ajavALuM thoDuM thoDuM bahAra AvatuM jAya. evI rIte A pAMca indriyathI ajavALuM bahAra paDe che. have pUrNa dazAmAM jo kadI A deha chUTI jAya to AkhA jagatamAM A ajavALuM vyApI jAya evo eno svabhAva tema Ukela Avato jAya. anaMta pradeza para karmanAM AvaraNo che. jema jema karmonA nikAla thatA jAya, tema tema AvaraNo tUTatAM jAya. prameya pramANe pramAtA-AtmA ! eTale sarvavyApakano artha judo che. A loko jema jANe che, tevuM nathI. sarvavyApakano artha evo che ke A lAITano goLo che e ja goLo che, A rUmamAM badhe kaMI goLo nathI, rUmamAM to eno prakAza ja che. evuM AkhA brahmAMDamAM prakAza pAme evI eka ja AtmAmAM eTalI zakti che. zuddhAtmA thayA pachI, bAkI rahelAM karmo 'DiscArja' pUrepUrAM thaI jAya ne jyAre karma rahita thaI jAya che, tyAre AkhA brahmAMDamAM prakAza thAya eTalI AtmAnI zakti che. paNa te A loko ema samajyA ke A badhAmAM AtmA che, AmAM AtmA che, AmAM AtmA che, UMdhuM samajayA. copaDavAnI davA pI jAya to zuM thAya ? evuM thaI gayuM che. A badhuM ! te pachI nA bahArano roga maTyo, nA aMdarano roga maTyo ! eTale A lAITa badhe ya che ema kahe, to eno artha ApaNe evo samajavAno ke goLo to tyAMno tyAM ja che, paNa enuM lAITa badhe rUmamAM che. ApaNe ahIMthI A goLo eka ghaDAmAM mUkI daIe ne enI para kazuMka DhAMkI daIe to pachI enuM lAITa badhe dekhAya ? praznakartA : nA dekhAya. dAdAzrI : eTale prameya hoya te pramANe pramAtA hoya. A prameya ATaluM ja hoya, ghaDAmAM goLo mUkI de, to ghaDA jeTalo ja prakAza phelAya. pachI bahAra bIje eno prakAza nA hoya. prameya brahmAMDa, pramAtA paramAtmA ! praznakartA: eka jagyAe vAkya vAMceluM ke "jJAnI puruSa' pAse lAMbA samaya sudhI satsaMga karIne pramAtA, pramANa ane prameyanuM svarUpa samajI levuM joIe.' to Apa A samajAvo. che. atyAre to dehamAM che. eTale paheluM svarUpanuM jJAna jANavuM, e jJAnAvaraNa tUTyuM kahevAya. pachI to enI meLe karmo badhAM khase ne tema Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 165 dAdAzrI : hA. prameya eTale, A zarIra e prameya gaNAya ane A brahmAMDe ya prameya gaNAya. AtmA pote pramAtA che. atyAre AtmA A dehamAM che, to atyAre AtmAnuM lAITa keTaluM hoya ? enuM pramANa keTaluM hoya ? ke A deha pUratuM ja ! have saMpUrNa jJAna hoya ane A zarIra chUTI jAya, to e lAITanuM pramANa keTaluM thaI jAya ? AkhA prameyamAM, AkhA brahmAMDamAM e lAITa phelAI jAya. prameya pramANe pramAtA thaI jAya. jevuM bhAjana hoya te pramANe lAITa thaI jAya ! eTale kevaLajJAna thayA pachI jo deha chUTI jAya to A pramAtA che, e AkhA prameyamAM phelAI jAya, potAnuM lAITa AkhA brahmAMDamAM phelAI jAya. atyAre pramANa keTaluM che ? tyAre kahe, 'A deha pUratuM ja che !' ghaDAmAM lAITa mUkyuM hoya to te jADuM hoya, ghaDo phUTI jAya to rUmamAM lAITa phelAya, pachI te lAITa pAchuM pAtaLuM thaI jAya. eTale A lAITa jema vadhAre phelAya tema vadhAre pAtaLuM thatuM jAya. kAraNa ke e to paudagalika prakAza che. ane AtmAnuM lAITa pAtaLuM nA thAya, e lAITa to game teTaluM phelAya, AkhA brahmAMDamAM phelAya to ya evuM ne evuM ja rahe !! sApekSa draSTie sarvavyApaka ! eTale 'AtmA sarvavyApaka che' e badhAM sApekSa vAkyo che, ene loka nirapekSa mAnI ane UMdhuM bAphe che ane copaDavAnI pI jAya che. e sApekSa che, eTale zuM ? ke badhAM manuSyo mare che tyAre AtmA sarvavyApaka thato nathI. jyAre kevaLI ke tIrthaMkara nirvANa pAme tyAre emano AtmA je bahAra nIkaLe che te AkhA brahmAMDamAM prakAzamAna thAya che, sarvavyApaka thAya che. e draSTie, sApekSa draSTie AtmA sarvavyApaka che. kAyamano sarvavyApaka nathI. tyAre ApaNA loko to ene sarvavyApaka, sarvavyApaka, sarvavyApaka gA gA ja karyA kare che. bAkI A manuSyane jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI enuM ajavALuM bahAra paDatuM nathI. e to 'phula' jJAna thAya tyAre e AkhA brahmAMDamAM prakAza thAya. ane tamArAmAM AtmA to evo ja che, paNa te naryo AvarAyelo che. AtmA mokSe jAya che tyAre Akho prakAza badhe ja brahmAMDamAM phelAya 166 AptavANI-8 che. sarvavyApaka prakAza te brahmAMDamAM phelAya che. e draSTie sarvavyApaka che. ane Ama je bhagavAna dekhAya che. te to divyacakSuthI dekhAya che. ane te paNa sAmuM kriecara hoya to dekhAya, nahIM to kriyezana hoya to nA dekhAya. A to 'goDa Ijha Ina evarI kriecara vedhara vijhibala ora Invijhibala, noTa Ina kriyezana !' A mazInanI mahIM bhagavAna nathI. te ApaNA lokoe dareka jagyAe bhagavAna che' evuM ThokI besADyuM. jagatamAM badhe ja AtmA ? AkhuM brahmAMDa kriecarathI, jIvothI ja ThAMsI ThAMsIne bhareluM che ane e jIvonI mahIM cetana raheluM che. hA, eTale jIvomAM jaDa ane cetana, be bhAga che. ane cetana e zuddha cetana che, e ja AtmA che, e ja paramAtmA che. praznakartA : eTale badhe ThekANe AtmA sivAya bIjuM kaMI che ja nahIM ? dAdAzrI : nA. AtmA ekalo nathI. dareka jIvamAM anAtmA paNa che ne AtmA paNa che. ane sarvavyApIno artha to judo che, paNa A loko to samajyA vagara badhuM UMdhuM laI beThAM che. evuM jo sarvavyApI hoya ne to saMDAsa karavA kyAM javuM ? Ama gharamAM saMDAsa ane rasoDuM juduM rAkhe che ne ?! badhAmAM bhagavAna rahe to ApaNe kyAM lAkaDAM saLagAvavAM ne kyAM lAkaDAM nA saLagAvavAM ? eTale jarA sadviveka to samajavo paDene ?! kRSNa bhagavAne jaDa ane cetana, AtmA ane anAtmA ema be kahyAM che. A cetana ane jaDa e judI judI be vastuo che. jaDa che ene tame vAparI zako, paNa cetanane tame mAro to tamane pApa lAgaze. jhADa che emAM cetana raheluM che. ene kApazo, bALazo to pApa lAgaze. ane ahIM gamme tevuM lAkaDuM paDyuM hoya tene bALI nAkho to vAMdho nahIM. kAraNa ke emAM cetana nathI. 'tAdRza' draSTAMtamAM, 'maulika phoDa' !! eTale kRSNa bhagavAne phoDa pADyo ke AtmA ane anAtmA be vastu Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 AptavANI-8 AptavANI-8 167 che. A jaDane ja jo AtmA mAne to pachI AtmAnI zI dazA thaze ? jo badhe ja ghauM che to vINavAnuM zuM rahyuM ? ghauM ne kAMkarA bhegAM hoya ane kahe ke A ekalA ghauM ja che te pachI vINavAnuM ja kyAM rahyuM ? A bajAramAMthI tame ghauM levA jAva, tyAre tame vepArIne zuM kaho ? kAMkarA lAvo ema kaho ke ghauM lAvo ema kaho ? zuM kaho ? praznakartA : ghauM lAvo evuM ja kahevuM paDe. dAdAzrI : kyAMnA ghauM evuM nA kahevuM paDe ? praznakartA : hA, gvAliyaranAM ghauM. dAdAzrI : hA, pachI tame kaho ke mane jarA ghauM kevA che batAvo. eTale e tarata soyo ghAlatA thoDAM ghauM kADhaze, 'juo AkhI gUNI AvAM ghauMnI ja che.' pachI vepArIone ghauMnI gUNI kaheze. loko ya ene ghauMnI gUNI ja kaheze. ane ghera lAvIe tyAre bAI zuM kaheze ? "ene vINavA paDaze." "are, huM to A ghauM ja lAvyo chuM, AmAM zenuM vINavAnuM hoya te ? huM lAvyo chuM ja ghauMne !' evuM tame kaho. tyAre bAI kaheze, 'tamArAmAM akkala nathI. ghauM-kAMkarA sAthe ja hoya. enuM nAma ghauM kahevAya." tyAre tame kaho, 'paNa bajAramAM , badhAM ene ghauM kahetAM hatAM ne !' eTale vyavahAramAM evuM ja kahevAya. vyavahAramAM ene ghauM ja kahevAya, paNa kAMkarA sahita hoya. mATe ghera lAvIne kAMkarA vINavA paDe. vyavahAra AvI che. vyavahAra AvuM bole ke A ghauMnI gUNa. ApaNe kahIe ke, 'paNa alyA, mahIM kAMkarA che ne !' tyAre kaheze, "nA, evuM nA bolAya, A gUNa ghauMnI ja che !!! enuM nAma vyavahAra. ApaNe vyavahArane samajavo paDe ne ! huM tamAre tyAM Avyo ane savAramAM braza karavAnuM thAya tyAre huM kahyuM ke, "dAtaNa lAvo." eTale tame zuM zuM cIja lAvIne mUkI do ? praznakartA : braza, TUthapesTa badhuM mUkavuM joIe. dAdAzrI : hA, loTo, pATalo badhuM ya lAvone ? praznakartA : hA. dAdAzrI : paNa huM ekaluM ja tamane dAtaNa lAvavAnuM kahuM to ya tame A badhI cIja kema lAvyA ? hA, eTale vyavahAra AvI che. bole ATaluM ja, paNa tamAre badhuM samajI levAnuM. eTale vyavahAra samajavo joIe. ApaNe ekaluM braza laIne kahIe 'lyo A braza.' to pelo zuM kahe, ke 'TUthapesTa lAvo, pANI lAvo. phalANuM lAvo." te pAcho Dakho thAya badho. enAM karatAM ApaNe vyavahArane samajI laIe. eTale vyavahAramAM e ghauM kahevAya kharAM, paNa enI mahIM kAMkarA paNa hoya. evI rIte A vyavahAramAM 'badhe AtmA che' evuM je kahyuM chene te AvI rIte kahyuM che. ghauM che ne kAMkarA enI joDe che. evuM AtmA che ane anAtmA ya joDe che. badhe AtmA che, e kharI rIte evuM nathI. paNa e vAta badhI samajavI paDe to ThekANuM paDe. eTale Ano artha loko avaLuM samajyA ke badhA AtmA che, eTale thAMbhalAmAM ya AtmA che, bhIMtamAM ya AtmA che. eTale badhuM UMdhuM ja samajyA. eTale ghauM ne kAMkarA kazuM jovAnuM ja nA rahyuM. badhA ya 'ghauM ja che' kaheze, to enI ApaNe nA nathI kahetAM. paNa e vepArIo mATe ghauM ja che. paNa khAnArane mATe to ghauM ne kAMkarA be bhegAM ja che ne ? vepArIo mATe zuM che ? praznakartA : ghauM ja che. dAdAzrI : hA, te A jeTalA vepArIo che ne, emane mATe AvuM che. paNa khAnAre to samajavuM ja joIe ne ! nahIM to badhe ja bhagavAna che, to pachI sAcA bhagavAna kyAre jaDe te ? eTale loko ema samajyA ke badhAmAM AtmA che, eno artha ja nahIMne kazo ! 'badhAM ghauM che' e to vepArI evuM bole. kaMI vepArI ema bole ke 'ghauM ne kAMkarA be che ?" to to ApaNe ema kahIe ke, "kAMkarAne bAda karI nAkha.' paNa vepArI ema kahe, 'badhA ya ghauM che.' paNa khAvA hoya tene ghauM ne kAMkarA be che. eTale kAM to kAMkarAne oLakha ne kAM to ghaune oLakha, bemAMthI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 169 170 AptavANI-8 ekane oLakhIza to cAlaze. A ghauM ne kAMkarA vINavA hoya to emAM kAMkarA ekalA oLakhe to cAle ke nA cAle ? praznakartA: kAMkarA oLakhIe eTale bAkI ghauM rahyA. dAdAzrI : eTale 'ekane jANazo to beu jANazo' kahe che. eTale ame tamane 'zuddhAtmA' jaNAvIe chIe. eTale bAkI badhuM jANI gayA. A loko kevuM bole che? 'are bena, ghauM vIyA ke ?" ane vINatI hoya kAMkarA e ! eTale ApaNI A bhASA to juo ! ApaNe tyAM jaIe, ne kahIe ke 'tame to kahetA hatA ne ke ghauM vINuM chuM ane tame to kAMkarA vINo cho ? tyAre kahe, "nA, ghauM ja vINuM chuM ne !" paNa jo kAMkarA vINatA hoya che ne ! kema AvuM bolatA haze loko ?! praznakartA H sAcI samaja nahIM ne ! dAdAzrI : A saMsAra brAMti svarUpa che ne, te badhI vAto ya UMdhA rUpe hoya ! AtmA nirguNa ke ataMta guNadhAma ? kRSNa bhagavAne je phoDa pADyo che, e phoDane ja jo samajI jAya to ya sAco bhakta thAya. kRSNa bhagavAne to sAyansa badhuM bahAra pADyuM che ane emaNe kahyuM ke, cAra veda triguNAtmaka che. A cAra vedo to lokone mATe che. paNa jene mokSe javuM hoya te A cAra vedathI AgaLa Avo, gItAmAM Avo. praznakartA : Ape triguNAtmakanI vAta karI, paNa kahevAya che ke AtmA to nirguNa che ne ? dAdAzrI : A je mAnyatA chene, AtmA nirguNa che, e bhUla bharelI mAnyatA che. A duniyAmAM patharo ya guNa vagara nathI, e patharo DhekhALAnAM paNa kAmamAM lAge ne ? eTale AtmA to paramAtmA che. enI mahIM bahu anaMtA guNo che. A nirguNanuM tamane samajAvuM. zAstrakAroe nirguNa kahyuM, paNa loko potAnI bhASAmAM samajI gayA. potAnI bhASAmAM samaje eTale phaLa maLe kharuM ? praznakartA : nA. dAdAzrI : A zuM kahevA mAMge che ? ke prakRtinA guNe karIne AtmA nirguNa che. prakRtino eka guNa AtmAmAM nathI. ane potAnA je svAbhAvika guNo che, enAthI bharapUra che. Apane A samajamAM AvyuM ? prakRtino eka paNa guNa AtmAmAM nathI, mATe nirguNa kahyuM. tathI nirguNa jagatamAM koI ! praznakartA : paNa evuM kahyuM che ke nirAkAra, nirguNa brahmane tame je rIte bhajo e rIte tamArI sAme sAkSAta hAjara thAya che. eTale sAkAra svarUpe evuM darzana pAmI zakAya che. dAdAzrI : evuM che ne, A lokone je brahma Apyo hato ne te bhramaNAno brahma hato. brahma nirguNa che ja nahi. A to bhramaNAno brahma che, A to loko aNasamajaNathI potAnI bhASAmAM game tema ThokAThoka kare che. praznakartA : paNa, 'brahma che zuM' e kaho ne ! dAdAzrI : e mULa vastu che. te avinAzI che. badhA enA keTalAM ya, pAra vagaranA guNo che. have ene nirguNa, nirguNa karIne ThokI besADyuM ane eTale sahu koI loko paNa evuM kahe che. tyAre mAre kahevuM paDe che, kaDaka zabdamAM kahevuM paDe che ke "alyA, patharAmAM ya guNa hoya che.' patharo ya caTaNI vATavA cAle ke nA cAle ? praznakartA : hA, cAle. dAdAzrI : ane alyA, AtmA ekalo ja nirguNa ? eTale kaThaNa zabdothI jarA samajaNa pADavI paDe ne ? ke AvuM kyAM sudhI tame mAnazo ? ne AvuM mAnazo to kyAre AtmA prApta thaze ? eTale vastusthitimAM patharAne paNa guNa che. paNa AtmAne A loko nirguNa kahe che, evuM badhAM lokoe kahyuM tethI AkhI vAta UMdhI thaI Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 171 172 AptavANI-8 gaI. te pachI mAre ema kahevuM paDe che ke AtmA nirguNa che e vAta sAcI che. paNa tame tamArI bhASAmAM laI gayA. eTale prakRtinA guNathI nirguNa che. prakRtino ekeya guNa AtmAmAM nathI ane potAnA guNathI sabhara che. atyAre vaLI pAchAM eTale sudhI AvyuM che ke AtmAne nirguNa AtmA kahe che. alyA, A patharo nirguNa nathI A duniyAmAM ! ane AtmAne nirguNa kaho cho ? lAkha avatAre ya tame zI rIte mULa vastunA gAma bhaNI vaLazo ? patharo ya nirguNa nathI. bheMsa podaro kare che te ya nirguNa nathI, te ya kAma lAge che, ne ? lIMpavAmAM kAma nathI lAgato ? eTale dareka vastu guNavALI che. guNa kAma kare ne ? dhULe ya kAmanI ke nahi ?! - have anAdikALathI AvI ne AvI bhUla cAlI Ave che ane tethI lokone mAra paDe che ne ! dharmamAM bhUla cAle ja nahIM ! dharmamAM bhUla hoya ja nahIM. ane bhUla hoya to zuM thAya ? ane A to vijJAna che. emAM jarAka bhUla thAya to thaI rahyuM, pramANa juduM ja thaI jAya !! Apane nirguNa samajAyuM ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : eTale mULa pote saguNa ja che, anaMta guNanuM dhAma che. svAbhAvika guNo je che e bahu badhA che. paNa prakRtinA je guNo che, emAMthI eka guNa AtmAmAM nathI mATe nirguNa. A lokoe svIkAryuM ke A guNo AtmAmAM nathI, mATe AtmA nirguNa che. tene badale loko zuM samajI gayA ke AtmA nirguNa ja che. alyA, jagatamAM patharo ya nirguNa nathI, koI vastu guNa vagaranI nathI. sArA ke kharAba, paNa guNa vagaranI koI vastu nathI. darekamAM guNa kharAM, to AtmA nirguNa kema hoI zake ? aMte to prAkRta guNo ja poSAyA ! praznakartA : A sattva, rajas ane taman A traNa guNo che. ene ne tattvone zuM saMbaMdha ? dAdAzrI : A sattva, rajasuM ne tamasuM e guNone zuM karavAnA ? e to vinAzI guNo che, prakRtinA guNo che. ane tattvo eTale avinAzI, vastu che. A je sattva, raja ane tama je guNo che ne, te guNonA adhiSThAtA deva che. te jene e guNonI jarUra hoya te brahmA, viSNu ke mahezane bhaje. eTalA mATenuM che e. bIjuM kaMI nathI ! praznakartA : eTale emanI devatAomAM gaNatarI thAya ? dAdAzrI : kharI ne ! paNa te emAM je guNa hoya ne, te guNanA e adhiSThAtA deva che. e A tamoguNavALA ziva hoya ane rajoguNavALA viSNu kahevAya ane sAttvika guNavALA brahmA kahevAya. te te devanuM pUjana karo to sAruM, e guNa vadhe. paNa chevaTe to AtmA jANavo paDaze. praznakartA: paNa zAstramAM varNana Ave chene brahmA, viSNu ne mahezanuM, to e badhuM zuM che ? dAdAzrI : A to prakRti majabUta karavA mATe A mUrtio mUkelI che. viSNu rajoguNa che, maheza tamoguNa che ane brahmA sattvaguNa che. e traNa guNone majabUta karavA mATe ApaNA lokoe mUrtio sthApI che. eTale AmanI pUjA karavAthI A guNa majabUta thAya. paNa e guNo pAcho dhIme dhIme nAza thAya. praznakartA: to pachI A brahmA, viSNu ke mahezane pUjavAno kazo artha ja nahIM ne ? dAdAzrI : artha kharo ne ! mANase prakRti to majabUta karavI ja joIene ! prakRti majabUta kare to AgaLa vadhe. rUpako, laukika te alaukika draSTie.... praznakartA : zivAlayamAM aSTAMgayoganAM, yama-niyama-AsanaprANAyAma-pratyAhAra-dhyAna-dhAraNA ne samAdhi, e AThe ATha aMganAM tyAM pratIka mUkyAM che. kAcabo e pratyAhAranuM pratIka, naMdizvara ene Asana Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 173 174 AptavANI-8 kahevAya, pArvatIjI e dhAraNA, zaMkara mahAdeva e samAdhi... dAdAzrI : A badhAM rUpako che. AmAM jeTaluM peThAM hoyane, te peThAM pachI jema tema jaladI, ApaNAM ghara bhaNI nIkaLI javAnuM che. A badhAM rUpako to sAmAnA phAyadA mATe ApelAM. paNa phAyado thAya to thAya, nahIM to ema ne ema rUpako to rUpako rahe. paNa A to rUpakone loko satya mAnatA thayA che. A brahmA, viSNu ne maheza evI kazI koI vastu ja nathI. A to satva, raja ne tama, A traNa guNanAM rUpaka ApelAM che. praznakartA : krIeTara, prIjharvara ane DIsTroyara. dAdAzrI : hA, ame emAM tIrthakaronI bhASAmAM zuM che, te tame jANo utpAda, vyaya ne dhrauva, e tIrthaMkaronI bhASA ! A traNe ya zabdo, pelAM badhAM Ama rUpakothI badhuM gUMcAI gayuM ane rUpako to te vakhatanA loko samajyA. paNa kALa badalAyo tyAre AkhuM badhuM gUMcAyuM. je yuga hoya ne te yugamAM samajI jAya, paNa yuga badalAya tyAre badhuM gUMcAya. te A lokoe to badhuM gUMcavI nAkheluM ! have brahmA khoLavA jaIe to kyAM maLe ? duniyAmAM koI jagyAe maLe ? ane viSNu khoLI Ave, to viSNu jaDe ? ane mahezvara ? ApaNe pUchIe, 'zuM dhaMdho emano ? vepAra zo ?" tyAre kahe, 'brahmA sarjana kare. viSNu A badhuM calAve, poSaNa kare. ane pelA mahezvara, e mArakaNA, saMhAra kare." alyA, saMhAra karanArAne ahIM page lAgavAnuM hoya ?! evuM che, A jagatanI hakIkata jANavI hoya, to A jagatamAM cha tattvo niraMtara samasaraNa karyA ja kare che. ane cha tattvo 'ITarnala" che. 'ITarnala' eTale banAvanAra koI hoya ? banAvanAranI jarUra paDe kharI ? 'ITarnala" vastune koIke banAvyA vagara to bane ja nahIM evuM kahe to khoTI vAta che ne ? eTale ene banAvanAra koI hoya nahIM. chatAM loka pUche, "koIka to banAvanAra to joIe ne ?" are, tuM 'ITarnala' zabda samajI jAne !! A cha ITarnala vastu che, teno svabhAva zo che ? e enAM guNadharmavALAM che. kAraNa ke 'ITarnala' vastu kone kahevAya ke je guNadharmasahita hoya. potAnAM guNo ya hoya ane dharme ya hoya. dharma eTale avasthAo, paryAya ! to A cha e vastuo potAnAM guNa, paryAya sAthe che. ane rItasara parivartana kare, ekabIjAnAM sAmasAmI badhAM, Ama. jema A caMdra, pRthvI ane sUryanA parivartana thavAthI pelAM grahaNa thAya che, evuM A tattvonuM ekamekanI sAthe parivartana thavAthI badhI avasthAo UbhI thAya che. have guNa che te niraMtara sAthe rahenArAM che. eTale emAM vadhaghaTa nA thAya. ane paryAya, avasthAo pharyA kare. tenuM zuM kahyuM ? ke paryAya utpanna thAya, pachI vinAza thAya, utpanna-vinAza thayA kare che, ane dhrauvatA choDatuM nathI. utpanna-vinAza che te avasthAthI ane prauvatA svabhAvathI ja che. eTale A 'iTarnala' vastu potAnAM guNa ane potAnA paryAyasahita che, have e paryAya kevA che ? tyAre kahe, 'utpanna thavuM, vinAza thavuM. utpanna thavuM, vinAza thavuM.' ane vastu 'paramenanTa' rahe che. 'pote' jIvato rahe, kAyama rahe. ane avasthAo UbhI thAya ane nAza thAya. eTale utpAda, dhrauva ne vyaya kahyuM. e traNane A lokoe brahmA, viSNu ne mahezvara kahyA. te lokonA phAyadA mATe, tyAre loko samajyA juduM ne copaDavAnI hatI te pI gayA. copaDavAnI pI jAya to zuM phAyado thAya ? eTale Apane samajAyuM brahmA, viSNu ne maheza, e zuM che ? praznakartA : traNa tattvo che. dAdAzrI : nA, e traNa tattvo ya nathI, vastusthitimAM ! eTale 'utpAda'ne A lokoe brahmA kahyuM. 'thaya'ne saMhAraka kahyuM, maheza kahyuM ane 'dhrauvatA'ne viSNu kahyuM. tenuM A lokoe rUpaka mUkeluM. e zodhakhoLa mAnone ! sAruM karavA gayA, paNa pachI bahu dahADe to avaLuM ja thaI jAya ne ke nA thaI jAya ? eTale pachI brahmAnI mUrtio mUkI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 175 176 AptavANI-8 uparI ! Thera Thera uparI ! pachI mANasa bicAro gabharAI gayelo hoya ne ?! pachI mANasa gabharAyelo nA dekhAya ? lokoe !! ane A lokoe to gItAnI ya mUrti banAvI, gAyatrI mAtAnI mUrti banAvI. kazuM bAkI rAkhyuM nahIM ne ! alyA, paNa gAyatrI mAtAnI mUrti nA banAvazo. e to maMtra che, sarasamAM sarasa maMtra che. ane e maMtra maMtra tarIke bolavAno che, mUrti tarIke bhajavAno nathI. gItA che, te vAMcavAnI che, bhaNavAnI che, samajavAnI che. tene badale gItAnI mUrti banAvI dIdhI. ane ene page lAgyA !! ane gItAnI mUrtine page lAgavA gayA eTale kRSNa bhagavAna bhUlAI gayA. kRSNa bhagavAna rahI gayA ne A mUrti AvI gaI ! ema lokoe bAphI nAkhyuM ! eTale A enI pAchaLa rahasya hatuM badhuM, te rahasya mAryuM gayuM che ! lokone sAre raste caDhAvavA mATe kaheluM che, paNa jyAre enAthI UMdhuM thAya to e khodIne kADhI nA nAkhavuM joIe ? navA phAunDezana nA nAkhavA joIe ? te AvAM rUpaka karavA gayAM te ApaNI prajA phasAI gaI. enA karatAM sAyanTiphika rIte "jema che tema' e rahevA deta, to zuM khoTuM hatuM ? khoTuM che emAM ? te vacce A brahmA, viSNu, mahezvara lAvyA !! praznakartA: paNa dAdA, e kalpanA ya evI karIne mUkI dIdhelI che, te keTalAMya varSothI e kalpanA cAlI Ave che ! dAdAzrI : ane mULa vastu jaDatI nathI. te pachI meM khoLI kADhIne have loko AgaLa mUkavA mAMDyuM ! eTale A tattvonI je avasthAo che ne, tenA A rUpaka mUkelAM che. te loko bhUlI nA jAya eTalAM mATe ja. tyAre ApaNAM lokoe jANyuM ke A loko badhA calAvanArA che. viSNu calAve che, phalANA calAve che ! to keTalA uparI TharyA ApaNA ? praznakartA : traNa. dAdAzrI : nA, nA, traNa nahIM, badhAM keTalAMya. pAchuM yamarAje yA tethI meM kahyuM, koI bApo ya uparI nathI. upAdhi choDo chAnAmAnA. tamArI bhUlo ane tamArAM 'bleDarsa' e ja tamArAM uparI che ! A tame nA samajyA, temAM brahmA, viSNu ne mahezvara zuM kare ? eTale vastuno svabhAva che - utpAda, vyaya ne dhrauva ! siddhakSetramAM tyAM AgaLa siddha bhagavAnone A jagata AkhuM utpAda, vyaya, dhrauvathI dekhAyA kare. mULa guNothI nA dekhAya. utpAda, vyaya, dhrauvathI dekhAya. have A avasthAo utpanna thAya che. eTale utpAda, vyaya ne dhrauva lakhyuM. ene pAchAM bIjA zabdomAM lakhyuM, utpannavA, viSNevA ane dhruvevA. bAkI A duniyAmAM brahmA, viSNu, maheza e badhuM rUpako che. te amuka vakhata sudhI e rUpake bahu phAyadA ApyA. ane e ja rUpaka atyAre nukasAnakAraka thaI paDyAM che. eTale ApaNe rUpaka kADhI nAkhavA mAgIe chIe ke bhaI, brahmA, viSNu ne maheza, jevuM koI che nahIM, tuM che ane bhagavAna, be ja che. bIjuM koI che nahIM. ane pelA yamarAja koI che nahIM. nakAmI vAta badhI tArA manamAMthI kADhI nAkha. A huM 'jema che ema kahevA mAguM chuM kAraNa ke rUpakonI atyAre zI jarUra che ? rUpakonI to kyAre jarUra hatI ? ke jyAre gAya rAkhI ane dUdha khAIne pAchAM dhyAnamAM bese ! paNa temanI buddhi 'kalcarDa' nahotI. te kALa sAro eTale joItI vastu enI meLe ghera AvyA kare. eTale, bhAIne 'kalcarDa buddhi thAya kharI ? ane atyAre to khAMDa nathI maLatI, ghI sAruM nathI maLatuM, phalANuM nathI maLatuM, jo 'kalcarDa' buddhi thaI che atyAre ! AvI 'kalca" buddhi koI kALe thaI nahotI. paNa A buddhi viparIta che. Ane samyak karanAra joIe. e ja viparItane jJAnI samyak karI Ape. ajavALuM che, paNa ene avaLe raste vApare che. tene saddasta vApare, evuM karI ApanAra joIe. bAkI atyAre to vicArazIla thayAM. pahelAM to vicArazIla hatuM ja nahIM AvuM badhuM. ane satyugamAM vicAra karavAno vakhata ja nahoto. satyugamAM to dareka vastu ghera beThAM Ave, tyAM zeno vicAra karavAno hoya ! eTale kaLiyugamAM ja kharo vicAra to karavAno ! Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 177 178 AptavANI-8 A badhI banAvaTa che. A jagatamAM koI evo mANasa nahIM pAkyo hoya ke jene saMDAsa javAnI svataMtra zakti hoya. A to badhAM rUpako mUkelAM che. eTale A to badhI jeTalI lakhI che, e badhI khoTI vAta che. buddhimAM nA samajAya e jANavuM ke khoTI che. ApaNA lokone buddhimAM kema samajAya che ? tyAre kahe, 'ApaNA loko lIhaTa thaI gayA che." phorenanA sAyanTisTone pUcho ne, emanI buddhi cokhkhI hoya. ane ApaNA lokonI buddhi kevI hoya ? lIhaTa ! A phorenavALA kahe ke A pramANe AvuM hoI zake ja nahIM. te mArI buddhi paNa lIhaTa nahIM pahelethI, eTale huM samajI jauM ke A khoTAM tophAna mAMDI beTho che. bAkI huM to sAcuM hoya tene tarata sAcuM kahIM dauM. ane huM je padamAM beTho chuM atyAre, tyAM mAre zuM bolavuM joIe ? ke je "che" ene 'hA' kahevI joIe ne 'nathI' ane 'nA' kahevI joIe. "nA" nA kahe to loko UMdhe raste cAle. nA pUche to mAre kazo vAMdho nathI. paNa pUche to mAre bolavuM joIe ke A 'karekTa' che ke nahIM ! juone, jamarAjA ThokI besADeluM che ne ? kazuM bApo ya koI nathI, jamarA nAmanuM jIvaDuM ja hatuM nahIM. e niyamarAja hatA. have AvuM ThokI besADeluM !! je je ApaNe rAjamahelo karyA hatA ne, e badhAM atyAre jUnA thaI gayA, eTale UMdhuM phaLa Ape che. mATe 'DImolyuzana' karo. kAraNa ke phaLa sAruM kyAM sudhI Ape ? navAM navAM hoya tyAM sudhI. pachI madhyama prakAranuM, pachI tethI ardha madhyamanuM ane pachI bUruM phaLa Ape. te A atyAre bUruM phaLa Ape che. eTale Ane 'DImolyuzana' karI nAkho. jyAM sudhI jema navuM makAna hoya tyAM sudhI, thoDo vakhata sudhI, 'helpaphula thAya, paNa jyAre jUnuM thaI jAya tyAre ? mAthe paDe ke nA paDe ? Ama thAMbhalA paDatA hoya, Ama naLiyA paDatAM hoya, Ama lAdI ukhaDI gayelI hoya. e sthiti atyAre A thaI che ! eTale 'helpaphula' thavAnuM to kyAM gayuM, keTalAMya varSathI A "helpaphula nathI karatuM. paNa lokone gUMcALAmAM nAkhyA che ! ane temAM kazuM che nahIM. have A ApaNe pUchIe ke brahmA, viSNu, mahezvara zuM che ? e kaheze, 'bhAI, e devo ja che ne." A nA samaje. A to 'jJAnI puruSa' sivAya Ano koI phoDa pADe nahIM. buddhijanya jJAnathI para hoya to ja A vAtano phoDa paDe. nahIM to buddhijanya jJAnathI A phoDa paDe nahIM ane jagata buddhijanya jJAnamAM phasAyeluM che ! eTale A badhI vAta nahIM samajaNa paDavAthI bhrama pesI gayo che. praznakartA : mAro bhrama nIkaLI gayo. dAdAzrI : hA, barobara che? bIjuM kaMI pUchavuM hoya to pUchajo. ahIM badhuM pUchAya. mokSa eTale sva-guNadharmamAM pravartatA ! praznakartA : mokSa kahe che, e mokSa vastu zuM che ? Apa samajAvo. dAdAzrI : mokSa eTale pote potAnA guNadharmamAM AvI javuM, potAnA svabhAvamAM AvI javuM. ane sva-svarUpamAM rahIne niraMtara sanAtana sukhamAM rahevuM, enuM nAma ja mokSa ! karekTanesa' samajavI, "jJAtI' pAse ! praznakartA keTalAka matAvalaMbIo evuM paNa kahe che ke tyAM mokSamAM zuM kAma tamAre javuM che? tyAM tamane svataMtra sukha nathI. evo ToNo mAre che. - dAdAzrI : e to A chellI bhUmikA upara dhULa uDADI rahyA che. e loko emanI dukAna calAvavA mATe A badhI dhULa uDADI rahyA che. meM zodhakhoLa karelI che ke 'karekTanesa' zuM che ! huM badhI zodhakhoLa karatAM karatAM Avelo chuM ne badhI zodhakhoLa karIne lAvyo chuM. eTale evuM bolanArA jo kadi ahIM AgaLa Ave ne tyAre e ja kaheze, "sAheba, mane mokSa Apo !' kAraNa ke Amano mata pheravatA vAra ja nahIM ne ! mata to siddhAMtika hovo joIe !!! praznakartA : e to Apano pratApa hoya ne ! Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 179 180 AptavANI-8 dAdAzrI : nA evuM nahIM. paNa AmAM khoTuM hoya to nA cAle. sAcuM hoya ne te badhAMne kabUla karavuM ja paDe. sAcuM hoya te koIthI ya aTakAvAya nahIM. enuM khoTuM che eTale choDI devuM paDe ne ! chatAM jagata che, eTale e loko je kahetA hoya, e enuM 'DevalapamenTa' evuM che. ane eTale sudhI DevalapamenTa' jo nA hoya ne to A kriyAkAMDa ne e badhuM thAya nahIM ne buddhi vadhe nahIM. buddhi vadhyA pachI baLApo vadhato jAya ane baLApo vadhyA pachI ja ene mokSanI jarUra paDe che. mANasane jeTalI buddhi vadhe eTalo baLApo emane "kAunTara veITamAM vadhato ja jAya. hA, te vedAMta ne e badhuM buddhi vadhAravAnuM sAdhana che. te buddhine 'Devalapa' kara kara karyA kare. ane buddhi vadhe eTale pachI baLApo utpanna thAya. tyAre kahe, 'have huM kyAM jAuM ?" tyAre kahe, 'vItarAga pAse jAva " paNa bhagavAne beune eksepTa karyA che. vedAMtamArgathI ane jainamArgathI, banne mArgathI samakita thAya che. beu mArge potAnA svataMtra mArgamAM rahIne samakita thAya evuM che. AtmAne baMdhata.... praznakartA : to pachI AtmA pote svataMtra ane mukta che, saccidAnaMda che ? dAdAzrI : svataMtra nathI. e pAchuM tamane koNe kahyuM ke AtmA svataMtra che ? praznakartA: zAstra ema kahe che ke AtmA svataMtra che. dAdAzrI : nA, saccidAnaMda svarUpa che, paNa svataMtra nathI, tethI to A veSa thayo che. svataMtra hoya to to hamaNe mukti ja thaI jAya ne ! vAra ja zuM lAge ? A to evo baMdhAyelo che, te jo sAMkaLa loDhAnI AvI jADI hotane, tenAthI baMdhAyo hotane to ApaNe "gesa kaTIMga' karIne kApI nAkhata. paNa A to evo baMdhAyelo che ke je tuTI ja nA zake. e sAMkaLe ya kevI jAtanI ! kavie zuM lakhyuM che ? 'adhAtu sAMkaLIe paramAtmA baMdIvAna.' adhAtu sAMkaLIe eTale A prakRtinI sAMkaLIe emAM baMdhAyo che. 'svataMtra' zemAM vAMcI lAvyA cho? AvAM je pustako vAMco cho e 'sarTiphAIDa' karelAM pustako vAMco cho ke bIjA 'anasarTiphAIDa' pustaka vAMco cho ? praznakartA : paNa zAstro to ema ja kahe che ke AtmA svataMtra ne mukta che. dAdAzrI : koI kahetuM nathI. svataMtra hoya to mokSa karavAno, muktino mArga ja kyAM rahyo pachI ? e zAstrane kahIe, 'tame zuM karavA pustaka banyA ? tamArI zI jarUra hatI ahIM AgaLa ? AtmA svataMtra nathI, eTale baMdhanamAMthI choDAvavA mATe tame jamyA cho badhA !' jo svataMtra hoya to zAstranI jarUra hoya kharI pachI ?! je ema kahe ke "AtmAne baMdhana nathI', tene "mokSa paNa nathI' ema bolI zakAya ane je 'AtmAne baMdhana che" ema kahe che, tene "mokSa paNa che' evuM kahevuM paDe. A virodhAbhAsa jevI vastu nathI. Apane samajAyuM ne ? je AvuM mAne che ke AtmAne baMdhana nathI, to pachI ene mokSanI jarUra ja nathI, kAraNa ke AtmA mokSamAM ja che. paNa mokSa svarUpa zuM che, e samajavuM joIe. keTalAMka to ema kahe che ke, "AtmAne baMdhana ja nathI.' e vAta to sAcI che. paNa jo AtmAne baMdhana nathI, to pachI maMdiramAM kema jAva cho ? zAstro kema vAMco cho ? ciMtA kone thAya che ? e badhuM pAchuM virodhAbhAsa thayuM ne? 'AtmAne baMdhana nathI" e vAta to so TakA sAcI che. paNa kaI apekSAe bolavAnuM ? A to nirapekSa vAta che. AtmAne jJAnabhAve baMdhana nathI, ajJAnabhAve baMdhana che. tamane jJAnabhAva Avyo ke "huM zuddhAtmA chuM' to 'tamane' baMdhana nathI. ane jyAM sudhI 'huM ja caMdubhAI chuM' evo bhAva che tyAM sudhI baMdhana ja che !! je je ApaNane duHkhUdAyI lAgatuM hoya to e baMdhana ja kahevAya. nahIM to jagatanA lokone to baMdhananuM ya bhAna nathI thayeluM ke 'huM baMdhanamAM chuM." Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 AptavANI-8 AptavANI-8 181 koI jIvane potAne baMdhana gamatuM ja nathI. tamane baMdhana game che ? praznakartA: nahIM. dAdAzrI : chatAM ya rahevuM zemAM paDe che ? praznakartA : baMdhanamAM. dAdAzrI : Akho dahADo baMdhanamAM ja rahevAnuM. jIva mAtra badhAM baMdhanamAM ja paDyA che. amArA jevAM 'jJAnI puruSa' mukta hoya, paNa te koIka kALe varlDamAM ekAda hoya. nahIM to 'jJAnI' jagatamAM hoya ja nahIM ne ! 'jJAnI puruSa" e mukta hoya, eTale e pote koI cIjathI baMdhAyelA nA hoya. eTale emane bojo nA lAge, bhaya nA lAge, kazuM koI cIja emane sparze nahIM. ane evuM 'potAne' thavAnI jarUra che. paNa te 'jJAnI puruSa' hoya to ja emanI pAse thaI zakAya. 'jJAnI puruSa' to hajAro varSa sudhI nathI hotA. koIka phero 'jJAnI puruSa' hoya tyAre mukta thaI javAya. mokSadAtA maLe, maLe mokSa ! praznakartA : mokSa e AzAnI niSpatti che, evuM kahI zakAya ? dAdAzrI : nA, mokSa to potAno svabhAva ja che. praznakartA : to pachI ghaNAM kharAM lokoe vAraMvAra mokSanI prApti mATenA ja kema rastA batAvyA ? dAdAzrI : kharI rIte to evuM che ne, e emanI bhASAno mokSa bole che. bAkI mokSanI koIne paDI ja nathI. badhAne A ja joIe che ke 'hamaku kyA, hama kauna !" evuM ja joIe che. ane jo koI sAco puruSa nIkaLene, tene A mokSano mArga maLyA vagara rahe ja nahIM ! A to kaMInI kaMI dAnata cora che ne mAna-tAnamAM ne "hamamAM paDyA che, temAM kazuM ya pAmyA nathI. praznakartA : mokSa mAMgavAthI e maLI jAya ? dAdAzrI : mAMgavAthI badhuM ja maLI jAya paNa mokSadAtA hoya to. mokSadAtA hovA joIe, e pote mokSamAM rahetA hoya to, bAkI bahAra koIe mokSanI vAta karavI ja nahIM. tyAM dharmanI vAta karavI, e tamane sArA dharma upara caDhAvaze. praznakartA : mokSadAtA kyAMthI khoLavA ? dAdAzrI : 'A' ahIM ekalA ja che. jyAre AvavuM hoya tyAre Avajo, nahIM to tamArA bhAIbaMdhane mokSa maLe pachI Avajo. ene svAda Ave eTale ene pUchIne Avajo. mokSa pAmavAno bhAva kono ? praznakartA : mokSa to jIvano karavAno che ne ? dAdAzrI : je baMdhAyelo che, teno mokSa karavAno che. praznakartA : baMdhAyelo che e koNa che ? dAdAzrI : bhogave che te ! baMdhana avasthA bhogave che e baMdhAyelo praznakartA: 'parTikyularalI' enuM nAma zuM ? dAdAzrI : baMdhana avasthA koNa bhogave che ? praznakartA : jIva ja bhogave che ne ? dAdAzrI : tame bhogavatA nathI ? praznakartA : tame eTale koNa ? dAdAzrI : tyAre koNa bhogave che? jIva ? ne tame joyA karo cho ? moDhe to bolo chone ke 'huM bhogavuM chuM.' praznakartA : huM eTale koNa ? e savAla rahyo. 'hama" eTale ahaMkAra, te A ahaMkAra khalAsa thAya to bhagavAna thAya. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 183 184 AptavANI-8 dAdAzrI : e ja, ahaMkAra ! praznakartA : ahaMkAra e jIvanuM svarUpa ja che ne ? dAdAzrI : jIvane to bAjue mUko. jIvane zuM levAdevA ? jIva to vastu nathI ne ! e to AtmAnuM vizeSaNa che, jIvAtmA ke bhaI, Avo ahaMkAra hoya tyAM sudhI jIvAtmA. ahaMkAra khalAsa thayo eTale AtmA chUTo ! paNa ahaMkAra ocho thaI jAya ane potAnA svarUpanuM bhAna thAya eTale aMtarAtmA thayo ane aMtarAtmA thaIne pachI paramAtmA thAya. praznakartA H to mokSa pAmavAno bhAva, e kono bhAva kahevAya ? dAdAzrI : mokSa pAmavAno bhAva e baMdhAyelAno che. je baMdhAyelo hoya tene chuTTA thavAnI icchA che. eTale e ahaMkArano bhAva che. AtmAne tevo bhAva nathI. AtmA to chUTTo ja che ne ! praznakartA : AtmA bhoktA nathI, to e zenAthI chUTavA mAMge che ? dAdAzrI : eno chUTavAno bhAva nathI. e chUTo ja che. A je baMdhAyelo che ene chUTavuM che. baMdhAyelo che e bhoktA che ne e kartA ya che. je kartA che, e bhoktA che; e chUTavA mAge che ! evuM che, A baMdhane ya ahaMkAre UbhuM karyuM che ane A mukti ya ahaMkAra khoLe che. kAraNa ke ahaMkArane have poSAtuM nathI. A to "e" jANe ke AmAM kaMIka svAda nIkaLaze, paNa kazo svAda nIkaLyo nahIM eTale pAcho mukti khoLe. bAkI AtmA mukta ja che, svabhAve ja mukta che ! 'AtmA svabhAvathI ja mukta che" eTaluM ja jo 'ene samajAI jAya ke basa, kAma thaI gayuM ! bAkI 'pote' to 'caMdulAla' thayA eTale A 'TempararI eDajasTamenTa' bheguM thayuM. "boDIno mAlika thayo, ne mAnyuM ke "caMdulAla huM chuM ane A 'boDI" paNa 'huM ja chuM', te 'A' mare enI joDe 'ApaNe ya maravAnuM thayuM ! praznakartA : AtmA ajanmA-amara che, to AvAgamana kone che ? dAdAzrI : AtmA ajanmA-amara che ja ne cokhkho ja che. phakta A ene pAMca tattvonI asara thaI che ne e asaramukta thAya eTale AtmA chuTTo ja che. e ajanmA-amara ja che, jyAre potAnuM svarUpa jANe eTale AvAgamanano pherA badhA baMdha thaI jAya. praznakartA : paNa AvAgamanano phero kone che ? dAdAzrI : je ahaMkAra chene, tene AvAgamana che. AtmA to tenI te ja dazAmAM che. ahaMkAra pachI baMdha thaI jAya che. eTale eno phero baMdha thaI jAya ! eTale A janma-maraNa AtmAnAM nathI. AtmA 'paramenanTa' vastu che. A janma-maraNa 'igoIjhama'nAM che. 'igoIjhama" e pote janma pAme che. ane pAcho DaoNkaTara sAhebane kaheze, "sAheba, mane bacAvajo, bacAvajo.' alyA, tuM 'paramenanTa' nathI ? tyAre kahe, "nA, 'huM to TempararI chuM. eTale A badhuM 'igoIjhama'nuM ja tophAna che. e 'igoIjhama' ekalAM 'jJAnI puruSa' ja kADhI Ape. 'igoIjhama" e ajJAnanuM pariNAma che ane tenAthI A saMsAra Ubho rahyo che. amArAmAM 'igoijhama" bilakule ya khalAsa thaI gayo hoya. praznakartA : ahaMkAra ne AtmA e badhuM bheguM kyAMthI thaI gayuM. e haju samajAtuM nathI. dAdAzrI : e vizeSa pariNAma ja che khAlI ! duHkha, 'Atma svarUpa'te che ja nahIM ! praznakartA : have, mANasa svargamAM jAya ke narkamAM jAya, paraMtu tyAM ne AvAgamata paNa ahaMkArate ja ! praznakartA : ane AtmA to ajanmA ja che ne ? dAdAzrI : hA, 'AtmA' svabhAvathI ja ajanmA che ne "pote paNa ajanmA che ja. paNa 'pote' 'AtmArUpa" thAya to "pote ajanmA thAya. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 185 186 AptavANI-8 ya AtmA to sukha ke duHkhathI to judo ja rahevAno ne ? dAdAzrI : AtmA to judo ja rahe che. paNa emAM ApaNane zuM phAyado ? jyAM sudhI ahaMkAra che tyAM sudhI sukha ne du:kha bhogave che, ne du:kha ene gamatuM nathI ! praznakartA : AtmAne to kaMI nA thAyane ? evuM mAruM pUchavAnuM hatuM. dAdAzrI : evuM che ne, tamArI pAse sonAnI gInI hoya, to ene tame game tyAM rAkhI mUko to ya ene kATa nA caDhe. paNa e gInI khovAI jAya to gInIne du:kha nathI, paNa tamane duHkha thAya ke nA thAya ? evI rIte AtmAne kazuM du:kha ja nathI. ahaMkAra je chene ene duHkha thAya che. A ahaMkAra jato rahe eTale AtmA thaI gayo ane ahaMkAra che tyAM sudhI AtmA nathI. praznakartA : A dAkhalAmAM gInI ane huM, be judAM chIene, paNa AmAM to evuM kharekhara juduM haze ? dAdAzrI : A ya juduM ja che. paNa te tamane dekhAya nahIM. e gInInuM jevuM juduM che ne, evuM amane paNa 'AtmA' judo dekhAya. praznakartA : eTale AtmA dehamAM hoya to paNa mokSamAM che evuM kahI zakAya kharuM ? dAdAzrI : hA, e mukta ja hoya che. paNa A 'jJAna' ApIe chIe ne, tethI 'ene' potAne muktapaNAnuM bhAna thAya che. bAkI AtmA pote mahIM mukta ja che, ene kazuM duHkha ja nathI. paNa A to duHkha kone che ? ahaMkArane ! e gayo eTale dukha gayuM. ahaMkAre ja A badhuM UbhuM karyuM che, bhagavAnathI judo thaI gayo che, bheda pADyo che. e ahaMkAra gayo eTale pachI duHkha nA hoya. praznakartA : to pachI AtmAnuM sthAna kyAM hoya ? dAdAzrI : AtmA pote ja mokSasvarUpa che. enuM sthAna ja bIje nathI. eno potAno svabhAva ja mokSa che. A to vibhAva dazAne laIne A UbhuM thayuM che. jema A sonAno svabhAva hoya che te lAkha varSa rAkhI mUkIe to enA svabhAvamAM phera nA thAya. ane sonuM ne tAMbuM be bheguM thayuM hoya, mIlcara thayuM hoya tyAre pheraphAra thaI jAya. praznakartA : mokSa pAmyA eTale zuM ? AtmAnuM kArya ahIM pUruM thayuM ? dAdAzrI : AtmAnuM kArya to pUruM ja thayeluM che. je baMdhAyo hato ne, te mukta thayo. jene duHkha paDatuM hatuM, te baMdhAyo hato enuM du:kha gayuM, e pote mukta thaI gayo. je judo paDyo hatone AtmAthI, ahaMkAra, te ahaMkAra potAnA svarUpamAM vilaya thaI gayo. eTale kAma thaI gayuM. judo paDyo hato tethI duHkha bhogavato hato. aNasamajaNathI judAI karI hatI, bheda thayo hato. A lokoe nAma ApyuM ke bhaI caMdu, to e nAmamAM 'pote' tanmayAkAra thaI gayo. eTale 'enuM kAma khalAsa thaI gayuM. 'AtmA' to avinAzI che. enuM kAma to thayeluM ja che. paNa e ahIMthI chUTo kyAre thAya ? ke A bhedabuddhi tUTI jAya eTale chUTo thaI jAya. praznakartA : chUTo thayA pachI e zuM kare ? dAdAzrI : pachI siddhagati thaI gaI. tyAM niraMtara paramAnaMda rahevAno. A deha hoya tyAM sudhI bojo rahyA kare. e dehano ya bojo che. je dehathI sukha bhogavavAnuM nathI, te deha jJAnIone bojarUpa hoya che. paNa chUTako ja nahIM ne ! enI 'DiscArja limiTa' hoya tyAM sudhI chUTakAro ja nA thAya ne ! hRddhoe dIdhAM baMdhata ! praznakartA : AtmA mokSe jAya pachI e dehadhAraNa karato nathI, paNa dareka AtmA mokSamAM ja che ne ? dAdAzrI : nA, evuM nathI. anaMta AtmA A rIte saMjogomAM sapaDAyA che. e mokSe javA, potAnA svabhAvamAM AvavA prayatna kare che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 187 paNa A je anAtmA che, e ene svabhAvamAM AvavA detuM nathI. ane anAtmA ya pahelethI AnuM A ja che ! eTale A badhA AtmA e kaMI mokSamAM AvyA nathI. praznakartA : eTale AtmAe haju mokSa joyo ja nathI ? dAdAzrI : joyo ja nathI. bAkI potAno svabhAva ja mokSa che. paNa A saMyogo kevA che? dvandra svarUpe che ! A je jaDa vibhAga che, anAtma vibhAga che, e dvandra svarUpe che. dvandra eTale napho-khoTa, sukha-du:kha, rAga-dveSa, te e badhAM dvandrono svabhAva pote potAnAmAM AropI de che, eTale ene baMdhana rahyA kare che. A saMjogonuM dabANa ghaTe to pachI 'jJAnI puruSa' maLI Ave, nimitto maLI Ave, tyAre mokSa thAya. nahIM to mokSa ema ne ema thAya nahIM. chatAM badhA AtmA mokSa bhaNI ja vahI rahyA che. paNa pachI jevuM jevuM nimitta maLe, evuM e cakkara mAre che pAcho. ahIM manuSyomAM ja cakkara mAravAnAM pAchAM. agara to jyAM cakkara mAre tyAM kharo. ene evuM avaLuM nimitta maLyuM hoya to narkagatimAM ya laI jAya ke pazuyonimAM ya laI jAya ! 188 AptavANI-8 praznakartA : AtmAmAM to jJAna che, to dhIme dhIme e kakSA to Avene ke e mokSe jaI zake ? dAdAzrI : hA, kakSA Ave che. e kakSAmAM Ave ja che, ne mokSa jaI ja rahyA che, paNa tame ema kaho ke AkhA jagatanAM badhAM AtmAo jo mokSe jAya, to A saMsAranAM nAzanI tame bhAvanA karI ke A saMsAra nA ho ! ane A saMsAra e vastu to AtmAnuM 'DevalapamenTa' che ! mULa AtmA to 'Devalapa' thayelo ja che, 'AtmA' pote pUrNa ja che, paNa A ApaNI' atyAre evI zreNI utpanna thayelI che, te paudgalika mAnyatAmAM rUDha thaI gayelAM che. te mAnyatAo khasatI, khasatI, khasatI, khasatI mULa caitanya svarUpanI bhAvanA utpanna thAya che, tyAre pUrNAhUti thAya che. praznakartA eTale koI AtmA mokSe pahoMcI zakato ja nathI ? dAdAzrI : are, mokSe to badhA ghaNAM ya pahoMcI zake che ne ! huM atyAre ya mokSamAM chuM ne ! praznakartA : evuM banI nA zake ke badhA ja AtmA mokSe jatA rahe ? posibala' kharuM ? dAdAzrI : mA ne chokaro be sarakhI uMmaranAM thaze koI vakhata ? chokaro ne mA jo be sarakhI uMmaranA thAya te dahADe A jagata AkhuM mokSe jAya (!) evuM che 'AkhuM jagata mokSe jAya' evI bhAvanA bhAvavAnA adhikArI che. paNa e rUpakamAM kyAre ya Ave nahIM. e rUpakamAM kyAre Avaze ke mA ne dikaro be sarakhI uMmaranA thaze tyAre (!) ! eka mANasa mane kahe che, "AkhA jagatane mokSe laI jAvane !' kahyuM, 'tamane samaja pADuM. A AkhA jagatanA jIvo 'vorIyarsa' bane to konI para "eTeka' kare ? AkhA jagatanA badhA jIvo DaoNkaTaro ja thAya to konI davA kare ? AkhA jagatanA badhA jIvo gAMyajA thAya to konA vALa kApe ? ane badhA ja suthAra thAya to konuM kAma kare ?" to kahe, 'samajI paNa, mokSa sadhAya to kAmanuM ! praznakartA : mokSa meLavavA mATe A dehanI sAdhana rUpe jarUra kharIne ? dAdAzrI : manuSya deha ja mokSa meLavavAnuM moTAmAM moTuM sAdhana che. mokSa to devagatimAM ya nA thAya, jAnavara gatimAM ya nA thAya, bIjA koI avatAramAM nA thAya. ekalo manuSyano avatAra ja evo che ke temAM pAMca e ya gati khullI che. sarvAtmAto mokSa !! zuM zakya ?! praznakartA : badhA AtmA pUrNa kakSAe kyAre pahoMcaze ? dAdAzrI : badhAM AtmA mokSe jAya to pachI ahIM saMsAra raheze nahIM. to saMsAra nAza karavAnI icchA che tamAre ? tamArI icchA zuM che ? Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 189 190 AptavANI-8 gayo, samajI gayo, have pharI vAra nahIM boluM !' kudaratanI goThavaNI che, eTale ame ema nA kahIe ke badhAM vadhAre bhegAM thAva. e to enI goThavaNI ja che ke 'vyavasthita' rIte badhAM Ave. nahIM to ame kAgaLa lakhAva lakhAva nA karIe ? paNa nA, e hisAba badhAM goThavAyelA che. eTale amAre e upAdhi karavAnI nahIM. A to ame ahIM AvIe ne jaIe. Apane samajamAM AvyuM A ? A saMsAra pote pravAha rUpe che ane te anAdithI A pravAha vahyA ja kare che. emAM badhAM jIvono mokSa to thavAno ja, vahelo ke moDo, e eno krama ja che. krama eTale eka samayamAM ekaso ATha jIvo mokSe jayA ja kare che, pravAharUpe ! praznakartA : eka samayamAM ekaso ATha jIvo mokSe jAya che e kyAMthI che ? dAdAzrI : e badhAM paMdare kSetromAMthI thaIne ekaso ATha jIvo mokSa jAya che. - jema ApaNe ahIM polIsavALAnI pArTI jAya che ne, te cAranI joDI ekanI pAchaLa eka ema cAlyA ja kare, jema vaheNa jatuM hoya evI rIte cAlyA ja kare che, evuM A ekaso ATha jIvonuM vaheNa A bAjuthI vyavahAramAMthI mokSe jAya che, siddha kSetramAM jAya che. tyAre bIjA eTalAM ja jIvo avyavahAra rAzimAMthI vyavahAra rAzimAM Ave che. eTale vyavahAramAM eka jIva vadhaghaTa thAya nahIM, eka jIva vadhato nathI, ghaTato nathI. vyavahAranA jIva kone kahevAya ? jenuM nAma paDyuM che e badhA vyavahAra che, jenuM nAma nathI ApyuM e vyavahAramAM nathI Avyo. ane jenuM nAma gayuM, e siddhakSetramAM gayAM !! 'tamo siddhANaM', bhajavuM dhyeya svarUpe ! praznakartA : Apa kaho cho ne upara koI bApo ya nathI, paNa upara siddhaloka to kharuM ne ? dAdAzrI : e to siddhaloka che, siddhakSetra che, ane e to je mokSe gayelAM hoya ne, eTale paravArI gayelAM, e ApaNuM sAMbhaLe ya nahIM ane koInuM kazuM bole ya nahIM, koIne mATe lAgaNI ya nahIM ne kazuM ya nahIM. e to emanAM sukhamAM masta ! e ApaNane kazuM kAma lAge nahIM. e ApaNA dhyeya tarIke che. 'namo siddhANaM' kahyuM te phakta dhyeya tarIke che ke 'bhaI, amAre A dazA joIe che !" praznakartA : ApaNe kahIe ke "namo siddhANaM', to e namaskAra emane pahoMce kharAM ? dAdAzrI : emane nahIM pahoMce to ya ApaNane mahIM siddha beThA che tene to pahoMcyuM ! mahIM je beThAM che ne, te AtmA siddha ja che ne ! ApaNe to kAma sAthe kAma che ne ! ApaNe namaskAra pahoMcADavA joIe tyAM. ane ApaNI javAbadArI pahoMcADavAnI !! ke sAhebane kAgaLa lakhI nAkhyo. siddhatI, tahIM pravRtti chatAM 'kriyA'...! praznakartA : siddha je thayA che, emane kArya karavA mATe ahIMyA izvara mokale che ? dAdAzrI : koI mokale nahIM. mokalanAro koI che ja nahIM. ahIM AgaLa mokalanArI koI vastunI jarUra ja nathI. koInI jarUra nA paDe. evuM A jagata che. tamAro uparI ja koI nathI. A duniyAmAM koI jIvano koI uparI ja nathI. potAnI bhUla ne 'bleDarsa" ja uparI che. praznakartA : to siddhakSetramAM e siddha bhagavaMtonI pravRtti zuM ? dAdAzrI : jene pravRtti hoya e 'mikenikala' kahevAya. e mikenikala nathI. praznakartA: nA, paNa mokSamAM jAya pachI tyAM pravRtti che ke nivRtti ? dAdAzrI : tyAM nivRtti ya nA hoya, pravRtti ya nA hoya. chatAM pAchuM 'jJAna-kriyA' ane 'darzana-kriyA' kharI. nivRtti ya kharI ne A kriyA ya Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 191 192. AptavANI-8 siddhakSetra to, badhA siddhone rahevAnuM sthaLa che eka jAtanuM, ene siddhakSetra kahevAya. praznakartA : siddhakSetra brahmAMDamAM che ke brahmAMDanI bahAra che ? dAdAzrI : brahmAMDanI dhAra upara che, chellI dhAra upara che. tame tamArI bhASAmAM samajI jAva, sahu sahunI bhASAmAM laI jAya pachI. paNa siddhakSetra e brahmAMDanI bahAre ya nathI, paNa chellI dhAra upara hoya. gajabanuM siddhapada, e ja aMtima lakSa ! kharI. pravRttimAM kahevAya nahIM chatAM kriyA kharI !!! siddhakSetranI kevI adbhUtatA ! praznakartA : to pachI siddhakSetramAM badhA AtmAo che, e badhA potapotAmAM ja che ? dAdAzrI: hA, emane koIne bIjA joDe kazuM levAdevA ja nahIM. evuM che ne, A jagatamAM koI koIne ya kazuM levAdevA che ja nahIM. ane je kaMI che e nimitta mAtra che. A huM ya nimitta ja chuM. praznakartA : e siddhakSetramAM ApaNe jaIe to tyAM ekalAM besI ja rahevAnuM? ne joyA ja karavAnuM? dAdAzrI : evuM tamArI bhASAmAM besI rahevAnuM nathI. tyAM UbhA rahevAnuM ya nathI ne besI rahevAnuM ya nathI, tyAM ADA thaI javAnuM ya nathI. tyAM navI ja jAtanuM che !! praznakartA : khAlI joyA ja karavAnuM che ? dAdAzrI : hA, paNa e kalpanAnI vastu nathI. tame kalpanAthI jovA mAMgo cho, evI vastu nathI e !! praznakartA : e siddhazilA kevI hoya ? praznakartA : siddhakSetramAM je siddhAtmA siddha thaI gayA, emane pachI 'InDIvIyuala AIDenTIphAya" karI zakAya ? dAdAzrI : nA, evuM "inDIvIjyuala' nA hoya. emane to potAnuM astitva, vastutva ne pUrNatvanuM bhAna hoya ke 'huM chuM', eTaluM ja. tyAM 'te che" evuM kazuM ya nahIM. 'huM chuM eTalAM ja bhAnamAM dareka rahe, svataMtra bhAnamAM ! bIjAnI kazI vAta ja nahIM, bhAMjagaDa ja nahIM tyAM vyaktibheda nathI, tyAM AgaLa paraspara saMbaMdha nathI. A to ahIM badhA paraspara saMbaMdha che, 'rileTiva' che. ane tyAM peluM 'riyala' che, "ebsolyuTa' che, temAM koI paraspara che ja nahIM. tyAM to potAnAM astitvanuM bhAna rahe, vastutvanuM bhAna rahe ne pUrNatvanuM bhAna rahe ! praznakartA : badhAMne sukha ja che ne, tyAM ? dAdAzrI : badhAMne sukha sarakhuM ja ! vastutvanAM bhAnamAM to paramAnaMda puSkaLa rahyA kare ! praznakartA : jema sinemA thiyeTaramAM hAusaphUla thaI jAya che, ema siddhakSetramAM hAusaphUla thaI jAya kharuM ? dAdAzrI : e kalpanA ApaNI hoya che. tyAM to eTalI badhI vizALatA che ke tyAM anaMtA siddho hovA chatAM, haju tyAM anaMtA siddho dAdAzrI : siddhazilA to, jyAM karmane potAne coMTavuM hoya to ya coMTAya nahIM evI jagyA che ane ahIM to ApaNI nA icchA hoya to ya karma coMTI paDe ! A karmanA paramANu niraMtara badhe hoya che. ahIM to paramANu taiyAra ja hoya che ane tyAM emane kazuM asara ja nahIM. bhagavAna ! kAyamane mATe e pada !! praznakartA : tyAM siddhakSetramAM paramANu nathI ? dAdAzrI : tyAM kazuM ya nathI. e siddha bhagavaMto A ahIMnA badhA zeyone e pote joI zake, paNa joyo emanI jagyAmAM tyAM nA hoya. e Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 193 194 AptavANI-8 jayA karaze. badhuM anaMta che tyAM AgaLa to ! praznakartA : A duniyAmAM jaDa hoya to ja AtmA rahI zake nahIM to ekalo AtmA nA rahI zake ? dAdAzrI : e kharuM kahyuM. ekalo AtmA A jagatamAM rahI ja nA zake, e to siddhagatimAM ja badhA ekalAM AtmA che. praznakartA : siddhagati sivAyanI paristhiti che tyAM AtmA ekalAM rahI nA zake ! Ave kharI ? dAdAzrI : kazuM ya nahIM. asarane zuM levAdevA ? kazI levAdevA ja nahIM. ane emane siddhone kazI asara ja nA hoya ne koI jAtanI !! praznakartA: emane asara nA hoya, paNa emanI asara bahAra Ave ke nahIM ? dAdAzrI : nA. emanI asaranuM ahIM kazuM ya nahIM. chatAM evuM che ne, e ApaNuM lakSasthAna che ke ApaNe tyAM javAnuM che ! dAdAzrI : hA. e kharI vAta che. praznakartA : A to pachI evuM ya thaI jAya ke mokSe jaIe eTale pachI pharI pAchuM A badhuM bheguM thaI jAya ? dAdAzrI : nA. evuM kazuM hoya nahIM. enuM kAraNa che ke ahIM je AvuM thayuM ne, te to ahIM badhA saMjogo che. A lokamAM AvA saMjogo che, eTale Ama ja thaI jAya. paNa tyAM evA koI saMjogo nathI. eTale Ama thAya ja nahIM, pharI evuM kazuM bheguM thAya ja nahIM. vastu sAthe hoya tyAre potapotAnA guNadharma bhAgyA sivAya, e vizeSa guNadharma tyAM utpanna thAya che. e vizeSa guNadharma, e A saMsAra che. have siddhakSetramAM ya jo pudgala hoyane, to tyAM ya A vizeSabhAva Ubho thAta. paNa tyAM pudgala nathI ! praznakartA : siddhakSetramAM AtmAnI avagAhanA paDe che, enI bahAra paNa pula paramANuo che ne ? dAdAzrI : paNa e siddhakSetranI bahAra, eTale phakta nIcenA bhAgamAM ja che. ane enI asara siddhone nA kare evI sthitimAM che. lokAlokanI vacamAM e siddhakSetra che. praznakartA : siddhakSetramAM je paristhiti che, enI asara bIjA lokamAM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 AptavANI-8 khaMDa : 2 koNa chuM ?' jANavuM kaI rIte ? have, pherA TaLe kema karIne ?! praznakartA : have jarA e pUchavuM hatuM ke janma-maraNanA pherA TALavA zuM karavuM ? dAdAzrI : have pAMcamAM ArAmAM bolyA ?! cothA ArAmAM pherA TaLAya evuM hatuM tyAre tyAM karyuM nahIM ne te ghaDIe caTaNI khAvA paDI rahyA. khAlI caTaNI ekalI ja, caTaNI ekalAMno ja zokha, eTalA hAruM paDI rahyA. jo tyAM nirAMte janma-maraNanA pherA TaLAya evuM hatuM tyAre tyAM AgaLa karyuM nahIM. have atyAre AvyA to upAya nA rahyo A caTaNI to maLI, paNa upAya rahyo nahIM. have caTaNI chUTe evuM lAge che ? praznakartA : chUTI paNa jAya. dAdAzrI : hA, janma-maraNanA pherA TALavA mATe "pote koNa cheenuM jJAna prApta thavuM joIe. samakita prApta thavuM joIe. praznakartA: A jIvanano hetu jyAM sudhI jaNAya nahIM tyAM sudhI badhI vAto artha vagaranI che. e hetu ja jANavAno che. tyAM ja mULa praznanI vAta Ave che. dAdAzrI : hA. A mULa praznanI vAta kharI che. evuM che ke, atyAre eka zeTha che, bahu ja sukhI mANasa che, milanA mAlika che. vAto badhI karene tyAre milanA be hajAra mANaso hoya ne, paNa badhA loko khuza thaI jAya. evI vAto hoya emanI, evuM DahApaNa hoya. vinaya bahu suMdara hoya. paNa sAMje pachI jarAka thAkyA hoya, ne pelI zIzI pIve pachI kevA thAya ? e pachI brAMDIno kepha caDhyA kare, eTale potAnI avasthA badhI bhUlatA jAya. potAnI jAgRti badhI DIma thatI jAya, pachI aMdhatva UbhuM thAya. praznakartA : dArUnAM kephamAM badhuM bhAna bhUlI jAya, evuM AdhyAtmamAM loko kaI rIte bhAna bhUle che ? dAdAzrI : AdhyAtmamAM A mohano dArU caDhelo che, te Utarato nathI. e dArUmAM loko bolI rahyA che. A tame badhI vAtocIta karI rahyA cho ne, te mohano dArU pIne bolI rahyA cho. A badhA 'mahAtmA'no to dArU utArI Apyo che. paNa tamAre to utAryo nathI ane kephamAM ne kephamAM bolyA karo cho. eTale e dArU jyAre utarI jaze tyAre 'A jIvanano hetu zuM che' e badhuM samajAze, tarata mAlama paDI jaze. jema pelA zeThane dArU utarI jAya pachI zeTha hatA tenA te ja che ne ! pachI kevI suMdara vAto kare pAchAM ! eTale AmAM bAMDIno dArU caDhelo che, ane jagatane che te mohano dArU caDhelo che, brAMDIvALAne to be-traNa ghaDA ThaMDuM pANI reDI daIe ne, to kepha utarI jAya. ane AmAM to mohano dArU to utare ja nahIM ne ane pachI himAlayamAM jAva ke game tyAM jAva, paNa jyAM juo tyAM dArU pIdhelAM ja hoya. ghara-bairI-chokarAM badhuM choDI de, paNa 'hama" na chUTe. e 'hama, hama, hama'mAM ja hoya. jyAre 'hama' jAya tyAre paramAtmA thayo. 'tame pote 'paramAtmA' ja cho. paNa enuM 'tamane' bhAna nathI, jAgRti nathI ne !! praznakartA : ApaNe mULa vAta para AvIe ke, duniyAmAM manuSyoe zA mATe jIvavuM joIe ? dAdAzrI : mokSane mATe jIvavuM joIe. chatAM ya paNa samajaNa nA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 197 198 AptavANI-8 hoya to pachI A badhAM loko strIne mATe jIve che, paisAne mATe jIve che, bIjA kazAne mATe jIve che. paNa e aNasamajaNamAM badhuM. hetu jANatA nathI ne game te hetu karI nAkhe che ! ane hetu jo jANatA hoya ke A manuSyajanma, hindustAnano manuSyajanma mokSane mATe ja che. paNa A mokSamArga jANatA nahIM hovAthI A badhuM game te hetu karI nAkhe che, hetu badalAI jAya che !! dAdAzrI : "mAnIe to' e zabda evo che ne, e rUDhIMgata paDelo zabda che. e kaMI "ejhekTalI' nathI. kAraNa ke ApaNe mAnIe ke A 'pajhala" nathI, chatAM ya paNa anubhavamAM Ave to "pala" thaI jAya. mAneluM bahu dahADA rahe nahIM ne ! ApaNe mAnIe ke mArI pAse beMkamAM be lAkha rUpiyA che, ane tethI ceka lakhIe to e pAcho Ave. mAneluM e 'karekTa' vastu nathI. mAneluM thoDo vakhata rahe. eno artha kazo nathI. ane e amuka bAbatamAM mAneluM rahI zake. praznakartA : eka AtmA sivAya bIjuM badhuM thoDAka ja vakhata rahe che AkhA jagatanAM loko je je kare che, e badho ja saMsAra che, game te karatA haze to paNa saMsAra ja che, ekavAra saMsAranI bahAra jatA nathI. ene pararamaNatA kahevAya. eTale hetu ja jovAmAM Ave che. hetunI ja kiMmata che ke zuM hetuthI karI rahyA che ! Atmahetu mATe game te kriyA kare to ya emAM hetu ja jame thAya, pachI kriyA jovAtI nathI. tamAro ekalo mokSano ja hetu che ane e hetu tamAro majabUta haze, to tame jarUra te mArgane pAmazo. bAkI bIjAne to jAta jAtanAM hetuo che mahIM. moMDhe bolavAnA ke mokSano hetu che. paNa aMdarakhAne hetuo badhA saMsAranA che. ATalA badhA ArA gayA, A pAMcamo Aro Avyo to ya tamane zI rIte kaMTALo nA Avyo baLyo ?! yogya jIvane to kaMTALo Ave. jarA evo mohI jIva hoya tene bahu majhA Ave, TesTa AvI jAya ! kaMTALo Ave e to mokSano mArga vahelo khoLI kADhe. ane kaMTALo nA Ave te to bajAramAM pharyA ja kare, enI meLe ! haju keTalAMya avatAra sudhI bhaTakaze, enuM kaMI ThekANuM ja nahIM ne ! A to saMsAra che. 'TempararIte jotAro ja 'paramenanTa' ! 'A jagata kevI rIte cAle che? koNa calAve che? zA mATe cAle che ? ApaNe koNa ?" A badhuM jyAM sudhI jJAna na thAya tyAM sudhI mANasane 'pajhala solva' thAya nahIM ! juone A 'pajhala' keTalI jAtanAM UbhAM thAya dAdAzrI : hA, eTale badhuM mAneluM ja che ne ! A 'roMga bIlipha' ja che badhI, ane 'TempararI eDajesTamenTa' che badhAM ! 'ola dhIsa rIleTivasa Ara TempararI eDajesTamenTsa' ane 'AtmA' e ja 'paramenanTa' che ! lokoe je AkhuM takalAdI che, ene ja 'paramenanTa' mAnI enI joDe vepAra mAMDyo ! tamane A badhI vastuo takalAdI che evo thoDo ghaNo anubhava thayelo ? praznakartA : duniyA AkhI takalAdI ja che ne ! dAdAzrI : hA, e ja huM kahevA mAguM chuM. 'ola dhIsa rIleTivsa Ara TempararI eDajesTamenTasa!" ane "tame pote "paramenanTa' cho ! have 'tame' pote 'paramenanTa' ane A "eDajasTamenTa' badhA 'TempararI', e meLa ja zI rIte khAya ? tame ya paramenanTa nahIM ? praznakartA : e huM kevI rIte kahI zakuM? dAdAzrI : tamAro punarjanma haze ke nahIM hoya ? tamAro gayo avatAra haze ke nahIM hoya ? te ya khAtarI nathI ne ? paNa punarjanmane mAne, eTale to pote "paramenanTa' thaI gayo !! koI paNa 'TempararI' vastu bIjI TempararI' vastune samajI zake nahIM, 'paramenanTa' vastu ja 'TempararI'ne 'TempararI' samajI zake. 'tame' samajI zako praznakartA : mAnIe to "pajhala', nahIM to nahIM. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 ne ke A kAca bhAMgI jaze ? A cazmA tUTI jaze ? mATe tame 'paramenanTa' cho. ane A cazmA e 'TempararI' vastu che. 'paramenanTa' vastu ja 'TempararI'ne 'TempararI' samajI zake. bAkI eka 'TempararI' vastu bIjI 'TempararI' vastune na samajI zake. 'TempararI' 'TempararI'ne zI rIte samajI zake ? mATe 'paramenanTa' hoya to ja 'TempararI'ne 'TempararI' samajI zake. duniyAmAM jo 'paramenanTa' vastu ja nA hoya ne to pachI 'TempararI'ne 'TempararI' kahevAno artha ja kyAM rahyo ? e 'TempararI' zAne mATe kahevuM paDe che ? kaMIka 'paramenanTa' vastu che mATe ApaNe 'TempararI' kahIe chIe. nahIM to badhuM ja 'TempararI' hota to ? eTale tamArI buddhimAM A vAta pahoMce che ? praznakartA : hA, 'paramenanTa' vastu che eTale 'TempararI' vastu paNa che. 199 dAdAzrI : hA, 'paramenanTa' vastu ahIM che, tenA AdhAre A bIjI vastuo 'TempararI' kahevAya che, ene samajAya che ke 'A takalAdI che, A takalAdI che. kAcano pyAlo takalAdI che.' evuM samajAyane ? A tAMbAno loTo hoya, te tamArA hAthamAMthI paDI jAya to tame bahu bhaya nA lAge. paNa kAcano pyAlo paDI jAya to zuM thAya ? praznakartA : pyAlo phUTI javAnI bIka lAge. dAdAzrI : hA. te kAcano Akho pyAlo phUTI jaze ne ane tAMbAno pyAlo to bahu tyAre gobo paDaze, te gobo uThAvIzuM tyAre hato tevo ne tevo thaI jaze, paNa e badhuM ya 'TempararI' che. koI paccIsa varSa cAle, koI paMdara varSa cAle. A deha che, poNo so varSa cAle. e badhuM 'TempararI' che. tame pote 'paramenanTa' cho. paNa tamArI jAtane 'tame' 'TempararI' mAnI beThA cho. 'huM caMdubhAI chuM, huM deha chuM. huM Ano dIkaro thauM' e badhI bhUla kADhavA mAguM chuM. tamAre bhUla kADhavI che ne ? A loko badhAMne 'TempararI' kahe che ne, te bIjAne 'TempararI' kahenAra 'pote' 'paramenanTa' hoya ! nahIM to 'TempararI' zabda ja nA hoya. eTale A 'iTaselpha' ja 'prUva' karI Ape che ke bIjAne 'TemparI' bole che, mATe e 'pote' 'paramenanTa' che. paNa enuM 'potAnuM' bhAna nathI. chatAM loka AptavANI-8 'TempararI' bole che ne ! mATe ApaNe tapAsa karavI ke, A bhale bhAna nathI, chatAM 'TempararI' kahe che. mATe e 'pote' 'paramenanTa' che. paNa enI potAnI bhUla thAya che, e vAta judI che. 200 'potAtA' guNa kyA ? temAM paNa bhUla !! A jJAna khovAI gayeluM nathI. paNa Ama 'plasa-mAInasa' kare to A jJAna badhuM pAchuM jaDI Ave evuM che, paNa 'jJAnI puruSa' rastA dekhADe to ! nahIM to potAnI kalpanAmAM Ave nahIM, potAnI mati e bAju jAya nahIM. A to kema karIne kamAvuM, kema karIne Ama karuM, te viSayomAM ne paisAmAM-emAM ja badhI mati rokAI gaI che. eTale 'pote' che 'paramenanTa', paNa enuM 'potAne' bhAna nathI ! pote je che enuM to bhAna hovuM joIe ke nA hovuM joIe ? praznakartA : e to potAne khabara hoya ne ke potAnA guNa kevA che ? dAdAzrI : nA. evI koIne ya khabara nA hoya. evo eka paNa mANasa nathI ke jene potAnA guNanI khabara hoya. e je potAnA guNa kahe che te pArakAMnA guNa che. tamArA jeTalAM atyAre guNa tamane dekhAya che, te badhA tamArA guNa nathI, e Aropita guNa che ! tamArA guNa nathI, chatAM tame kaho cho ke A mArA guNa che. praznakartA : mArA thoDAM sArA guNo ya che ne thoDAM kharAba guNe ya che. dAdAzrI : nA. e beu Aropita guNo che. ane sArA guNa, kharAba guNa e banne khoTI vAta che. banne 'kalcarDa' guNa che ne 'kalcarDa' vAta che ! A sArA-kharAba e tamArA guNa ja nathI. tamArA guNa to ora jAtanA che. e ekuMya guNa tame joyo nathI, jANyo nathI. lokoe paNa potAnA guNa jANyA nathI. potAnA guNa jANavA mATe A badhAM loko 'ahIM' Ave che! kAraNa ke emane 'enDalesa' sukha joIe che. A 'TempararI' sukha nathI joItuM ! atyAre je guNo chene e 'caMdubhAI'nA guNo che, e 'tamArA' Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 201 202 AptavANI-8 guNo nathI. 'caMdubhAI' ane 'tame' beu judA cho. A zarIramAM 'tame ya judA cho ne 'caMdubhAI' ya judA che. amane beu judA dekhAya che, caMdubhAI ya dekhAya che ne tame ya dekhAva cho. eTale "kharekhara tame 'riyalI spIkiMga' koNa cho" enuM 'DIsIjhana' levuM joIe ! A zarIramAM tamAruM kSetra juduM che. tame tamArA kSetramAM raho to tame kSetrajJa cho. ane kSetramAM nA raho to kSetrAkAra thaI jAva. kSetrajJa thaIne A badhuM jANavAnuM che ke A kSetramAM zuM thaI rahyuM che ! kSetrajJano artha zuM ? kSetrane jANanAra. eTale tamAre niraMtara jANyA ja karavAnuM che "zuM thaI rahyuM che, koNa bole che" e badhuM tamAre tamArA kSetramAM rahIne jANavAnuM ja che khAlI ! 'huM zuddhAtmA chuM' evo nirNaya thavo, enuM nAma ja AtmAno anubhava. ane e Atmaanubhava thavo e kaMI jevI tevI vAta che ? e guptasvarUpa, abhUta ! abhUta !! eTale A duniyAmAM jANavA jevuM zuM che ? Apane zuM lAge che ? praznakartA : sva-svarUpa ! dAdAzrI : basa ! enA sivAya duniyAmAM bIjI jANavA jevI koI vastu ja nathI ! eka sva-svarUpa ja jANavA jevuM che !! praznakartA : hA, paNa e addabhUta darzana zuM haze ? dAdAzrI : adbhUta e to guptasvarUpa che ! je jagatathI AkhuM gupta che, gupta svarUpa che ! AkhuM jagata ja jene jANatuM nathI, e gupta svarUpa, te addabhUta ja che ! ethI bIjI addabhUta vastu A duniyAmAM koI hotI nathI ! ane adbhUta to A duniyAmAM koI vastu ja nathI ne ! badhI vastu maLe. paNa je gupta svarUpa chene, e ekaluM ja adbhuta che, A duniyAmAM ! eTale zAstrakAroe ene abhUta, adbhuta, adbhUta kahIne lAkho vakhata addabhUta kahyuM !! mAnyatAtI ja mULa bhUla... praznakartA : paNa amane bhrAMti to kharI ja ne ! dAdAzrI : zenI brAMti che ? praznakartA: sva-svarUpanI bhrAMti ja che ne ? dAdAzrI : paNa bhrAMtivALuM svarUpa karyuM che ne bhrAMtirahita svarUpa 'tamAruM" kayuM che ? keTalo bhAga bhrAMtirahita che ne keTalo bhAga bhrAMtivALo che evuM khabara ja nathI ? kazuM vaheMcaNa ja nahIM kareluM ? 'Divijhana' ja nahIM pADelAne ? praznakartA : bhrAMtinI vyAkhyA Apa zuM karo ? kone bhrAMtirahita gaNAya ? dAdAzrI : pote avinAzI, potAnI mAlikInI cIjo ya avinAzI ane vinAzI cIjone potAnI mAnavI, enuM nAma bhrAMti !! praznakartA : eTale eka jAtanuM ajJAna thayuM ne ? dAdAzrI : bhAre ajJAna ! 'phorena DipArTamenTa'ne 'homa DipArTamenTa' mAnavuM, eTalI badhI ajJAnatA che ! eka 'phorena DipArTamenTa' hoya ene ja 'homa DipArTamenTa' mAne to 'homa'ne zuM jANe ? eTale 'homane e jANato ja nA hoya. ane 'phorena DipArTamenTa'ne 'homa DipArTamenTa' mAne to ya zuM lAbha thAya ? praznakartA : kazuM lAbha nA thAya. dAdAzrI : to zuM nukazAna thAya ? praznakartA : vAstavika ApaNuM svarUpa nA jANIe to badhuM nukasAna dAdAzrI : nukasAna ja che ne ?! potAnuM svarUpa e 'homa DipArTamenTa che. ane "phorena DipArTamenTamAM 'huM caMdubhAI chuM, huM prophesara chuM, huM A baIno dhaNI chuM, Ano kAko chuM, huM jADo chuM, huM pAtaLo chuM.' evuM badhuM gA gA kare, enuM nAma bhrAMti ! bolavAno vAMdho nathI, paNa A to je bole che ne, enI upara ja tamane zraddhA che ! tame to vyavahAra ne nizcaya, Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 203 204 AptavANI-8 duniyAmAM koI tattva vinAzI nathI. to Apa A nAzavaMta mATe zuM kahevA mAMgo cho ? dAdAzrI : huM ema ja kahevA mAguM chuM ke A duniyAmAM koI tattva vinAzI nathI. ane e tattva, tattvanI draSTie che. e tattva tame joyeluM ya nathI ! A tamArA anubhavamAM badhI avinAzI vastuo Ave che ke vinAzI vastuo Ave che ? praznakartA: avinAzI ya nathI AvatuM ne vinAzI ya nathI AvatuM. dAdAzrI : paNa A kaparakAbI bhAgI jAya to e pyAlA-rakAbIne tame vinAzI kahe ke avinAzI ? 'phorena" ne "homa"--be bheguM karIne bolo cho ke huM caMdubhAI ja chuM !" ohoho ! zuM moTA caMdubhAI AvyA !! sAva AvAM avaLAne ja jhAlI paDyA che ! AvuM kaMI poSAya badhuM? tamane kema lAge che ? praznakartA : nA poSAya. dAdAzrI : to kaMIka Aro Ave evuM jJAna joIe. A saMsAra samudramAM koI jagyAe kinAro dekhAto nathI. tyAM ghaDIkamAM kaheze, 'uttaramAM haMDo." uttaramAM gayA pachI eka jaNa sAmo maLyo, to e kaheze, 'A bAju haMDo !" alyA, e bAjuthI to Avyo chuM. tyAre kahe, "nA, paNa pAchA e bAju heMDo." eTale Ama bhaTaka, bhaTaka, bhaTaka, bhaTaka karyA kare che ! paNa Aro ke kinAro kazuM dekhAtuM nathI !! ..e bhrAMti koNa bhAMge? thoDA vakhatamAM UDI jAya, enuM nAma bhrAMti kahevAya. ane A badhI bhrAMtine to ApaNe roja roja majabUta karIe chIe. 'huM caMdubhAI chuM, huM caMdubhAI chuM' karIe eTale roja navI navI bhrAMti mUkatA jaIe chIe ane jUnI bhrAMti bhUMsAtI jAya che. jo navI bhrAMti mUkIe nahIM, to jUnI bhrAMti UDI jAya. badhuM viyogI svabhAvavALuM che. bhrAMti paNa viyogI svabhAvavALI che ! tamAro je "AtmA' che ne, e 'tame pote ja cho. paNa atyAre 'tamane' brAMti thaI gaI che. eTale jyAM 'pote' nathI tyAM 'tame' Aropa karo cho ke "huM caMdubhAI chuM.' vinAzI ne avinAzIto bheda zo ? mANasa mare che tyAre vinAzI cIjo judI paDI jAya che ane avinAzI cIjo jadI paDI jAya che. AmAM je avinAzI vastu che, e rIyala' eTale ke sanAtana vastu che. ane 'rileTiva' badhuM vinAzI che. praznakartA : Ape kahyuM ne, ke 'rileTiva' badhu vinAzI che, nAzavaMta che. have vijJAnIo ane bhAratIya darzana paNa ema kahe che, ke A praznakartA : huM ene kazuM ja kaheto nathI. e sarakhI ja vastu che. dAdAzrI : sarakhuM ja ?! paNa A bIjAM badhA lokone sarakhuM nathI lAgatuM ? A badhAne mATe to, kaparakAbI bhAMgI jAya che eTale e loko kaparakAbIne vinAzI ja kahe. praznakartA : paNa vinAzI mATe Apano abhiprAya zuM che ? dAdAzrI : vinAzI eTale ApaNane A kaparakAbIo bhAMgI jAya eTale mahIM upAdhi thAya, A kapaDAM saLagI jAya to mahIM upAdhi thAya. eTale e badhI vinAzI cIjo che. A zarIra e avinAzI che ke vinAzI che ? praznakartA : zarIra paNa vinAzI nathI. dAdAzrI : vinAzI nathI ? eTale tamArA jevuM jJAna A badhAne nathI. A badhAne judI jAtanuM jJAna che ! A loko to zarIra vinAzI che ema kahe che ke tame to zarIra vinAzI nathI, ema kaho cho. tamAre ghera kapa-rakAbIo bhAMge to tamane kazuM thAya nahIM ? praznakartA : vinAzInA artha mATe huM vaijJAnika draSTie vAta pUchuM chuM. dAdAzrI : nA. ahIM vaijJAnika draSTinI jarUra ja nathI. ApaNe vyavahAranI draSTinI jarUra che. ahIM vyavahAramAM vyavahAranI draSTi Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 205 206 AptavANI-8 joIe. vaijJAnika draSTithI to zuM che, e paNa tamane kahI dauM ! vaijJAnika draSTi to zuM kahe che ke, 'A duniyAmAM eka paNa paramANu ghaTatuM nathI. game eTaluM nAza thayA kare to ya eka paramANu ghaTatuM nathI tema eka paramANu vadhatuM nathI.' paNa lokone ghera to kaparakAbI tUTI gayAM eTale kakaLATa thAya ke nA thAya ? kapaDAM baLI gayAM to kakaLATa thAya ne ? A ghara baLI gayuM to ya duHkha thAya ke nA thAya ? eTale ene vinAzI kahyuM. emAM AtmA kaMI baLato nathI !! praznakartA : vinAzI eTale 'vedhara iTa ijha onlI cenja opha sTeTa' ? dAdAzrI : vinAzI eTale avasthAono vinAza thAya che. vastu vinAzI nathI, tattva vinAzI nathI. paNa A avasthAo je utpanna thAya che e avasthAo nAza thAya che. jagatanA loko paNa avasthAmAM ja gUMcAyelA che eTale emane vinAzI ja kahevuM paDe. A loko jo DaoNkaTara pAse jAya, ne kahe DaoNkaTara sAheba, 'mane tAva Avyo che. have tyAM AgaLa pelo DaoNkaTara kaheze, "avinAzI che." eTale thaI rahyuM, pelAne to bicArAne gabharAmaNa thaI jAya. eTale ApaNe kahIe ke, 'tAva vinAzI che, jatuM raheze !" Apane samajAyuM huM zuM kahevA mAguM chuM te ? praznakartA : hA, have samajAyuM ! dAdAzrI : avasthA mAtra vinAzI che. e avasthAomAM jagata AkhuM raceluM rahe che. e avasthAmAM rahevAthI asvastha thAya che. avasthAmAM potAno' mukAma karavAthI asvastha thAya che. ane potAnA svarUpamAM, 'paramenanTamAM rahevAthI svastha thAya. eTale vastunI avasthAo vinAzI che ane mULa vastu avinAzI che. e to 'jJAnI puruSa' ja mULa tattvanI vAta jANe che. paNa loka to avasthAmAM ja paDelAM che ! vinAzI dharmamAM, "avinAzI'tI bhrAMti ! have jyAM sudhI mANasane bhrAMti che, tyAM sudhI peluM vinAzI ane avinAzI eka rUpe varte. eka rUpe varte tyAre zuM kare ? "A jANuM chuM huM ane A karuM chuM huM evuM bole. eTale bannenA dharmo bhegA bole, vinAzInA dharmo ane avinAzInA dharmo banne bheguM bole ane bheguM bole, enuM nAma ja bhrAMti ! pachI 'huM ja caMdubhAI chuM" evuM bole. 'pote' avinAzI hovA chatAM ya paNa 'pote' 'huM ja caMdubhAI chuM' evuM bebhAnapaNAthI bole che. enuM kAraNa zuM ? ke avinAzI ane vinAzI be ekatra thaI gayuM che, ekAkAra thaI gayuM che. eTale ekAkArathI A bhrAMti utpanna thaI che. praznakartA : paNa e bhrAMti to avinAzInI ja banAvelI che ne? dAdAzrI : banAvelI koIe nathI, avinAzI banAve nahIM A. samaja paDI ne ?! A zrAMti to vaijJAnika kAraNothI UbhI thaI gayelI che. bAkI koI bhrAMti banAve nahIM ! praznakartA : e vyaktimAM vinAzI ane avinAzI banne sAthe hoya, to je vartana karatA hoya e to avinAzInuM ja hoya ne ? kAraNa ke avinAzInuM ja sAmrAjya cAle che ne ?! dAdAzrI : sAmrAjya avinAzInuM che ja nahIM bilakule ya ! vartane ya avinAzInuM nathI. A to sAmrAjya ja AkhuM vinAzInuM che. eTalA mATe ame vinAzI ne A avinAzI, ema be bhAga judA pADI ApIe. pApo bhasmIbhUta karIe to e be bhAga judA paDe, to pachI bane chUTAM paDI jAya. pachI AtmA jJAtA-draSTA rahe. eTale avinAzI enA mULa svabhAvamAM AvI jAya ane vinAzI je che e A kriyAmAM rahe. A vinAzIne jANavAno svabhAva nathI. lAgaNIno ke evo koI svabhAva A vinAzImAM nathI. pachI vinAzI che te A kriyAomAM rahe ane avinAzI jJAtAdraSTA rahe, beu potapotAnA svabhAvamAM rahe. ane A bhrAMtimAM to zuM kare che? 'jANuM chuM huM ane karuM chuM huM', eTale pachI A krodha-mAna-mAyA Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 207 208 AptavANI-8 lobha badhI nabaLAIo UbhI thaI gaI che. paramAtmA pahoMcADe prakAza te paramAnaMda ! praznakartA : to avinAzInuM kArya zuM, vinAzInI joDe rahIne ? dAdAzrI : e khAlI prakAza Ape che, bIjuM kaMI karato nathI. potAnI pAse prakAza pAra vagarano che, e prakAza Ape che. ane bIjuM e AnaMda Ape che. paNa AnaMda ApaNI pAse pahoMcato nathI, eno tIrobhAva thAya che. ane e AnaMdano ApaNe zuM upayoga karIe chIe ? e AnaMda 'potAnA'mAMthI Ave che ema mAnatA nathI, eTale ApaNe kahIe chIe ke A jalebImAMthI AnaMda Avyo. A tIrobhAva karIe chIe eTale ApaNane ema lAge che ke AnaMda A jalebImAMthI Ave che. paNa jalebImAMthI AnaMda Avato nathI, potAmAMthI AnaMdanuM AropaNa thAya che. eTale koI vastumAM AnaMda hoya nahIM, sonAmAM ke kazAmAM AnaMda hoya nahIM. jo sonAmAM AnaMda hoya to sonAnI pathArI karIe to UMgha sArI Ave ne ? chuM' ema kaho cho, tethI ciMtA thAya che ! kazuM mANasa karI zake kharo ? A kare che ke 'ITa hepansa' che ? praznakartA: 'ITa hepansa' eTale potAnI jAte kazuM thatuM nathI, ema ? dAdAzrI : hA, basa. te A potAnI jAte karavA jAya che ne, tenI bhrAMti utpanna thAya che ne kartA thayo eTale ciMtA UbhI thAya. tamane samaja paDIne ?! pote che akartA, paNa kartApada dhAraNa karyuM che ane kartApada dhAraNa thayuM tethI bhoktApada utpanna thayuM, karavA gayo tethI bhoktA thayo. ane eTale Akho dahADo ciMtA, upAdhi ne kakaLATa ! pachI koI kazuM apamAna kare to ya du:kha thAya !! eTale 'pote' 'potAnA svabhAva'mAM Ave eTalA mATe 'A' jJAna ApavAnuM. pachI AtmA AtmAmAM rahe ane anAtmA anAtmAmAM rahe. dareka jIvonI mahIM cetana che ne, te prakAza ja Ape che, bIjuM kazuM karato nathI ! A je vinAzI che. e badhuM 'rileTiva' che ane 'ola dhIsa rileTivar Ara TempararI eDajasTamenTsa ane yu Ara riyala enDa paramenanTa.' te eka 'TempararI" ane eka 'paramenanTa' A be bheguM thaI gayuM che. tenuM ame vibhAjana karI ApIe chIe, 'lAIna opha DImArkazana' nAkhI ApIe ke "dhIsa ijha dheTa enDa dhIsa ijha noTa dheTa." praznakartA: A vinAzIthI avinAzI chUTo paDe pachI enuM zuM thAya praznakartA : nA Ave. che ? dAdAzrI : eTale sonAmAM AnaMda nathI. te A AnaMda to kalpanAthI Ubho karIe chIe ke AmAM AnaMda che ne AmAM majhA che, te evuM bhAse che pachI. eTale mULa sAco AnaMda mAryo jAya che. amAre pelo 'DirekTa' sAco AnaMda Ave. ame niraMtara sAcA AnaMdamAM rahIe chIe ne, e svAbhAvika AnaMda Ave, necarala, je potAno che ! ane A badho AnaMda to kalpita che ane A sukhe ya kalpita che ane duHkhe ya kalpita che ! svabhAva bhaye, svAbhAvika sukha ! eTale ame 'AtmA' judo pADI ApIe, eTalA mATe ke 'tame" svAbhAvika sukhamAM AvI jAva pachI ! pachI tamane ciMtA, upAdhi nA thAya. kAraNa ke ciMtA zAthI thAya che ? ke 'huM ja caMdubhAI chuM' ane 'huM ja karuM dAdAzrI : pachI ene A du:kho nA rahe ne ! A sAMsArika duHkho je che ke 'Ama thaI gayuM. tema thaI gayuM.' te ene nA rahe. pachI maravAnuM thAya to ya bIka nA Ave, gajavuM kapAya to ya duHkha nahIM, bairI gALo bhAMDatI hoya to ya du:kha nahIM, kazAM du:kho nA utpanna thAya ne ! eTale vinAzIthI avinAzI chUTo paDe eTale banne potapotAnAM svabhAvamAM rahe, bIjuM zuM thavAnuM ? praznakartA : AvuM jene chUTuM paDyuM hoya, tene mRtyu pachI zuM thAya che? Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 209 dAdAzrI : mRtyu pachI eno eka avatAra bAkI rahe che. kAraNa ke ame A pAMca AjJA ApIe chIe, te pALe eTale eka avatAra eno bAkI rahe. AvuM svarUpa jagatatuM rahyuM ! praznakartA : A sRSTinA kramanI keTalIka vAta samajamAM nathI AvatI ke je tamArI pAse AvyA ne emane ApanI pAse AtmajJAna thayuM, paNa bIjA lokone kema nahIM thatuM hoya ? dAdAzrI : A badhA lokone mATe nathI. evuM che, AkhI je sRSTi che ne, te pravAha rUpe che. eTale je dariyAne joInTa thAya che, tyAM eTalA pANInI mukti thaI gaI ane bIjuM badhuM jema Avaze tema enI mukti thatI jaze. eTale A jagata AkhuM ya pravAha rUpe che ane eTale badhAne ekadama A nA thAya. praznakartA : keTalAka kaNo dariyAmAM pahoMce, keTalAka vacce ja rahe, AnuM zuM kAraNa ? dAdAzrI : e badhuM 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa'nA AdhAre che. eTale bhrAMti che tyAM sudhI enI mukti thatI nathI ! 'rtApada' e ja bhrAMti ! praznakartA : A badhAne bhrAMti thaI che, te bhrAMti TALavAno upAya zuM ? batAvo. dAdAzrI : bhrAMti zenI thaI che ? e Apane samajAyuM ne ? praznakartA : pote potAne jANyo nathI. dAdAzrI : basa, eTalI ja bhrAMti thaI che. pote potAthI ja bebhAna thaI gayo eTalI ja bhrAMti thaI che 'ene', bIjI kazI bhrAMti nathI ! praznakartA : bhrAMti je paDI che, e bhrAMti kayA sAdhane jAya ? te kRpA 210 AptavANI-8 karIne Apa samajAvazo. dAdAzrI : karmano kartA che, mATe bhoktA che. e zuM che ? ke karmane pote AdhAra Ape che ke 'A meM karyuM' A varlDamAM koI jIva kazuM karI zake ema che ja nahIM, je 'kare che' evuM kahe che e ja bhrAMti che, ne e ja ahaMkAra che. A to ahaMkAra potAno dekhAva kare che. bAkI, A badhuM to 'ITa hepansa' che. badhuM thaI ja rahyuM che. thaI rahyAne pAcho kahe che, "meM karyuM !, huM karuM chuM.' A to thaI rahyuM che. e nA kazuM kare ne to ya savAramAM uThyo ke cA-pANI badhuM tarata maLI ja jAya ene ! have bhrAMti kayA sAdhane jAya ? 'e pote koNa che' evuM jo 'jJAnI puruSa' ene jaNAvaDAve to e bhrAMti jatI rahe, basa ! eTale 'jJAnI puruSa' maLI Ave to e bhrAMti jAya ! A jagatamAM 'huM karuM chuM' ne 'huM jANuM chuM' be bhAva bhegA kare, enuM nAma bhrAMti. 'amane' 'huM karuM chuM' e bhAna ja nA hoya. jyArathI 'amane' 'AtmA'nuM bhAna pragaTa thayuM che tyArathI 'huM karuM chuM' e bhAna ja utpanna thayuM nathI. are, A dehano 'huM' mAlika ja nathI rahyo ne ! 'amane' A mana, vacana, kAyAnuM mAlikIpaNuM ja Aja paccIsa varSathI nathI. AtmA suNyo, zrachyo, jANyo nathI, to... eTale AtmA e judI vastu che. AtmA jANyo e to paramAtmA jANyo kahevAya ne jeNe paramAtmA jANyo eno to mokSa ja thaI gayo ! AtmA jANavA mATe A badhuM che. ane jo AtmA jANavA nA maLyo to AtmA zraddhavA mATe che. 'AtmAnI' 'tamane' zraddhA besavI joIe ke 'huM AtmA chuM' evI pratIti bese. evuM ya nA maLe to pachI AtmA suNavA mATe che ke roja AtmAnI vAta sAMbhaLa sAMbhaLa karIe ! eTale zAstrakAroe zuM lakhyuM ke jeNe AtmA suNyo nathI, zraddhayo nathI ke jANyo nathI, e muktimArgano adhikArI ja nathI ! eTale A vAta jo samaje to ukela Ave, nahIM to ukela nA Ave !! Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 211 adhyAtmatA aMdhakAra ogALe jJAtI ! paccIsaso varSathI A dezamAM aMdhAruM cAlyuM. emAM eka-be jJAnIo thayA, paNa te badho 'prakAza' badhe pahoMcI zake nahIM. ane A prakAza' to Akho manano thara oLaMge, buddhino thara oLaMge tyAre pahoMce tevo che ! haju to phorenavALA mananA gharamAM ya AvyA nathI. e loko to khAlI nizcetana-mananI kriyAomAM che. cetana-mana to emaNe joyuM ya nathI. sAMbhaLyuM ya nathI ane phorenavALAne enI jarUre ya nathI. phorenavALAne Aje ApaNe kahIe ke mahIM AtmA che, te ene thoDuM ghaNuM mahIM samajAya ke kaMIka tattva che. paNa e AtmAne nA mAne, paNa bIjuM kaMIka che evuM e mAne kharAM. ene ApaNe kahIe, punarjanma che. to e svIkAre nahIM. eTale eka AtmA jANavAno che. ApaNA hindustAnanA badhA dharmo zuM kahe che ? ke AtmA jANo. phorenamAM AtmAnI vAta ja nathI. phorenamAM to 'A huM ja vIlIyama chuM ne huM ja mAyaselpha' kaheze, ane e loko punarjanmane mAnatA nathI, tyAM sudhI AtmAnuM bhAna nA hoya. je loko punarjanmane mAnatA hoya tene AtmAnI khabara hoya ke bhAI, AtmA mAro judo ane huM judo. ane AtmA e eka evI cIja che ke koIne jaDyo ja nathI, phakta kevaLajJAnIone ja jaDyo hato, ema kahe to cAle. je bIjA kevaLI thayA te kevaLajJAnInAM darzana karavAthI thayA. paNa jo kharI zodhakhoLa karI hoya to kevaLajJAnIoe, tIrthaMkaroe ! eTale AtmA jaDe evI vastu nathI. A zarIramAM AtmA zI rIte jaDe te ? AtmA evo che ke gharonI ArapAra jato rahe, ahIM lAkha bhIMto hoya tenI ArapAra jato rahe, evo AtmA che. have e AtmA zI rIte A dehamAM jaDe 'ene' ? 'jJAtI' vartAve, AtmapariNati ! praznakartA : to saMsArika mANasone AtmA maLe ja nahIM ? AptavANI-8 dAdAzrI : evuM kazuM che nahIM. AtmA ja cho tame. paNa 'tamane' potAne bhAna thatuM nathI ke 'huM' kevI rIte 'AtmA' chuM ! nahIM to 'tame' pote ja 'AtmA' cho ! 212 'jJAnI puruSa' AtmajJAna Ape, te kevI rIte Ape ? A bhrAMtajJAna ane A AtmajJAna, A jaDajJAna ane A cetanajJAna, e benI vacce 'lAIna opha DimArkezana' nAkhI Ape. eTale pachI pharI bhUla thavAno saMbhava nA rahe. ane AtmA niraMtara lakSamAM rahyA kare, eka kSaNa AtmAnI jAgRti nA jAya !! atyAre tamArAmAM paNa AtmA ane anAtmA bannenA dharma judA ja che. paNa tamAre banne pariNAma bhegAM nIkaLe che, eTale tamane besvAda Ave che. bannenAM dharmanAM pariNAma mikScara karavAthI besvAda thAya. ane 'jJAnI puruSa'ne cetana pariNAma juduM rahe ane anAtma pariNAma juduM rahe, banne dhArAo judI judI vahe, eTale niraMtara paramAnaMdamAM rahe. evuM che, khAvAnuM, pIvAnuM, nahAvAnuM, UThavAnuM, suvAnuM, jAgavAnuM e badho dehano dharma che. ane loko badhA dehanA dharmamAM ja paDyA che ! 'pote' 'Atmadharma'mAM ekavAra eka sekanDe ya Avyo nathI, jo eka sekanDe ya AtmadharmamAM Avyo hota to bhagavAnanI pAsethI khasata nahIM ! jJAtAMkSepavaMt vicAradhArA kAmatI... praznakartA : jIve vicAra karavo joIe kharo ne ? dAdAzrI : zAno ? praznakartA : je ApanI pAsethI sAMbhaLyuM hoya ke vAMcyuM hoya, enA upara vicAraNA karavI joIe kharIne ? dAdAzrI : hA. vicAraNA karIne enuM tAraNa kADhavuM paDe ne ! praznakartA : eTale vicAraNA karavI jarUrI kharI ? dAdAzrI : hA, jarUrI kharI paNa amuka hada sudhI. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 213 214 AptavANI-8 evuM che, A vicAraNA che ne, te AtmA prApta karatAM sudhI vicAraNA karavAnI che ane pachI vicAraNA hotI nathI. kAraNa ke vicAraNA e to manano dharma che. eTale Atmadharma pAmyA pachI manodharmanI jarUra nathI. pachI to dehadharma, manodharma, buddhinA dharma, aMtaHkaraNanA dharma, koI dharmanI jarUra nathI. kAraNa ke potAno svadharma prApta thayo ! praznakartA H to svadharmamAM AvyA pachI kaI jarUra che ? dAdAzrI : svadharmamAM AvyA pachI bIjA kazAnI jarUra ja nathI. A badhA mahAtmAo svadharmamAM AvelA che. eTale 'Amane' vicAranI jarUra nathI. paNa jyAM sudhI svadharmamAM Avyo nathI tyAM sudhI vicAranI ya jarUra che. praznakartA : kAraNa ke kRpALudeve kahyuM ke "kara vicAra to pAma." dAdAzrI : hA, 'kara vicAra to pAma' kahyuM. paNa e vicAra badhA AvaraNa che. chatAM kRpALudeve kahyuM che e barobara che. e vicAra bahu UMcA hoya che, A jagatanAM loko je vicAra kare chene evA vicAra nathI hotA. praznakartA : nahIM nahIM, e nahIM, ekalA AtmAnA ja vicAra. dAdAzrI : basa, ekalA AtmA saMbaMdhanAM ja vicAra. ane te paNa kevA ? ke 'liMka tUTe nahIM evA hoya. eTale A vicAradhArAmAM vikSepa nA paDe. evA vicAro hoya tyAre AtmAnuM thoDuM-ghaNuM kaMIka samajAya. bAkI AtmA samajavo bahu agharo che. ane "jJAnI puruSa" maLe to AtmA sahejamAM prApta thAya evuM che. A badhA "mahAtmAo' AtmA prApta karIne beThA che. ane tamAro AtmA A badhAne dekhAya che, divyacakSuthI tamAro AtmA e badhA joI zake che. svadharma prApta thayo eTale manodharmanI jarUra nahIM, koI dharmanI jarUra nahIM, pachI dehAdhyAsa ja nA hoya ne ! dehAdhyAsa ja chUTI gayone ! praznakartA : dehAdhyAsa to haju amane chUTato nathI. dAdAzrI : dehAdhyAsa e dehAdhyAsathI zI rIte chUTe ? tamAre dehAdhyAsa choDavo che ane tame dehAdhyAsamAM cho, eTale e zI rIte bane ? dehAdhyAsathI dehAdhyAsa jAya nahIM. kRpALudeve kahyuM che ke taraNatAraNa thayA hoya evA "jJAnI" pAse jajo, to ukela Avaze ! "mokSa' tA vartAve, te "mokSadAtA' ja nahIM ! praznakartA : e AtmA jANavAnI kaMI cAvIo to haze ne ? dAdAzrI : enI cAvIo kazuM nA hoya. e to 'jJAnI' pAse jaI ane kahI devAnuM ke, "sAheba, huM sAva akkala vagarano mUrakha mANasa chuM. anaMta avatArathI bhaTakyo, paNa AtmAno eka aMza, vALa jeTalo meM jANyo nathI. mATe Apa mArI upara ATalI kaMIka kapA karo." to basa, kAma thaI gayuM. kAraNa ke "jJAnI puruSa' e to mokSanuM dAna ApavA ja AvyA che. ane pachI loka pAchA bUmo pADe ke, "to amArA vyavahAranuM zuM thAya?' AtmA jANyA pachI je bAkI rahyo e badho vyavahAra gaNAya ane vyavahAra mATe ya pAchuM 'jJAnI puruSa' pAMca AjJA Ape ke, 'bhaI, A mArI pAMca AjJA pALaje. jA tAro vyavahAre ya zuddha ane nizcaye ya zuddha ane jokhamadArI badhI amArI." ane mokSa ahIMthI ja vartavo joIe. ahIMthI mokSa nA varte to e sAco mokSa nathI. ahIM AgaLa "mane bhegA thayA pachI jo mokSa tamane nA varte to e 'jJAnI' sAcA nathI ne e mokSe ya sAco nathI, ahIM ja, A pAMcamA ArAmAM ja mokSa vartAvo joIe. ahIM ja A koTa-TopI sAthe mokSa vartAvo joIe. bAkI, tyAM to vartAnuM zuM ThekANuM ? eTale 'jJAnI puruSa' pAse 'pote' kevI rIte 'AtmA' che, evuM nakkI karAvI levAnuM che. atAdithI "svarUpa' tirdhAramAM ja bhUla! praznakartA: mane ema lAge che ke AtmasvarUpano nirNaya karavAmAM utAvaLa zuM kAma karavI ? dAdAzrI : hA, utAvaLa karavAnI jarUra nathI ! ahIM to tamAre Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 jeTalA prazno pUchavA hoya teTalA prazno pUcho, khulAso ApavA ame taiyAra chIe. je nirNaya karavo hoya te paNa ahIM thAya evuM che. paNa te nirNaya pahelo karavo, te vakhate ja cokasAI karavAnI che. ane eka phero nirNaya karyA pachI cokasAInI kaMI jarUra rahetI nathI. eTale utAvaLe nirNaya bAMdhavAnI jarUra nathI. kAraNa ke A to anaMta avatAranI bhUla bhAMgavAnI che. anaMta avatArathI je bhUla bhAMgI nathI, te bhUla bhAMgavAnI che ane kaI bhUla thaI che anaMta avatArathI ? anAdi kALathI AtmasvarUpano nirNaya thavAnI bhUla thatI AvelI che, te bhAMgavAnI che. eTale emAM utAvaLa karavAnI hoya ja nahIM ne ! 215 e AtmasvarUpa evuM che ke tamArI draSTimAM Avaze nahIM. have tamAruM potAnuM jJAna amuka sudhI jANe che, tenI AgaLa AtmasvarUpa ghaNuM cheTuM che. eTale tamAruM potAnuM jJAne ya tyAM pahoMcI zakaze nahIM. jyAM tamArI draSTi pahoMcatI nathI, jyAM tamAruM jJAna pahoMcatuM nathI, evuM 'potAnuM' svarUpa che, e 'AtmasvarUpa' che ! eTale 'huM koNa chuM' e jANavuM, e ja potAnuM svarUpa che. ane e 'jJAnI puruSa' ekalA ja 'rIyalAIjha' karAvI Ape. pachI maravAjanmavAnuM hoya ja nahIM ne !! pachI maravAnuM te deha mare, 'potAne' maravAnuM nahIM. ne eka-be avatAramAM mokSa thaI jAya. sahu sAdhata baMdhata banyA ! praznakartA : Apa evuM sAdhana batAvI zako ke jethI AtmajJAna thAya ? dAdAzrI : sAdhana to ghaNAM jANyAM che, paNa jIva sAdhanomAM ja aTavAI rahelo che. je sAdhana hoya che ne, te sAdhanamAM ja lokone pachI abhiniveSa thaI jAya che. koI paNa prakArano roga nA pese evo jAgRta hoya, 'elarTa' hoya to kaMIka AgaLa cAle. bAkI sAdhanomAM ja aTavAI jaIne abhiniveSa thaI jAya che. eTale jemano chUTakAro thayelo che evAM 'jJAnI puruSa' maLe to kaMI ApaNo chUTakAro karAvaDAve. nahIM to tyAM sudhI AptavANI-8 saMta puruSo pAse besI rahevAya, to enA jevI ya moTI puNye koI nathI. bAkI saMsAranA trividha tApamAMthI zI rIte chaTake ? chatAM e saMto pANI chAMTa chAMTa kare che, tenAthI ThaMDaka rahe. 216 praznakartA : chatAM koI paNa sAdhananA sahArA vagara AgaLa kevI rIte vadhI zakAya ? kaMIka sAdhana to joIe ne ? dAdAzrI : badhA sAdhano ja baMdhana thaI paDyA che. tamane bAMdhyA che koNe ? sAdhanoe ja tamane bAMdhyA che. jeTalAM jeTalAM A lokoe sAdhana karyAM che ne, e sAdhanoe ja emane bAMdhyA che. praznakartA : to AgaLa kayA vicAre karIne vadhavuM ? ne gUMcavADAmAMthI nIkaLAya kevI rIte ? dAdAzrI : evuM che ne, koI kaheze, 'A AkAza puSpa tame joyuM hatuM ?" to tame zuM kaho ? praznakartA : 'e to bhramaNA che' evuM kahuM. dAdAzrI : to A to AtmA che, e zI rIte jaDe ? e kaMI kalpita vastu nathI. eTale AtmA kaI rIte jANazo ? AtmA to pote ja vijJAna che. ane tame je badhA sAdhano karo cho, jJAnanAM sAdhano karo cho ane e jJAna paNa zuSkajJAna che. eTale tamAre emAM badhuM karavuM paDe. ane vijJAna to 'iTaselpha' kriyAkArI hoya, khuda ja kAma karyA kare, tamAre kazuM nahIM karavAnuM. ane vijJAnathI AtmA jaNAya evo che. bIjuM koI evuM sAdhana nathI ke AtmA jaNAya ! A tamane sAdhana batAvyuM. have A vijJAna e tame karI lezo ? praznakartA : khabara nA paDI, kayuM vijJAna ? dAdAzrI : AtmavijJAna ! AtmavijJAna eTale AtmA prApta karavAnuM je vijJAna che, e vijJAna hoya to ja AtmA prApta thAya evo Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 217 218 AptavANI-8 che. nahIM to AtmA prApta karavAnA zAstramAM to jJAna nIkaLe che, paNa te jJAnathI kaMI AtmA prApta thAya evo nathI. kAraNa ke AtmA zabdarUpa che nahIM, ke zAstramAM utarI zake. e to niHzabda che, avaktavya che, avarNanIya che. bAkI lokoe je kayo che, tevo AtmA che nahIM. A to manamAM mAnIne besI rahe ne AkhI rAta ne dahADA kADhe che ne aDasaTTe cAlyA kare che, ne anaMta avatArathI bhaTaka bhaTaka kare che, avatAra to ekuMya haju khUTyA nathI ! ta miTe "potAthI' "potApaNuM ! dAdAzrI : zuM nAma ApanuM ? praznakartA : caMdubhAI. dAdAzrI : kharekhara caMdubhAI cho, e khAtarI che ? praznakartA : lokoe mAruM nAma pADyuM che. dAdAzrI : to tame kharekhara zuM cho? mAya nema ijha caMdubhAI bolo cho ne ? to "mAya' kahenAro e koNa ? praznakartA : e ja mArI zodhakhoLa che. e "koNa chuM' e to zodhavAnuM che. dAdAzrI : keTalA vakhatathI zodhakhoLa karo cho e ? praznakartA : be varasathI. dAdAzrI : pahelAM nahotI karI ? kema ? praznakartA : jarUra nahotI ke e jAtanI samajaNa nahotI. dAdAzrI : oho ! e samajaNa ja nahotI ke ApaNe A jJAna jANavAnuM che ! barobara che ! eTale A jJAna, 'huM koNa chuM" e jANavAnI jarUra che. e jANene to badho niveDo AvI jAya. have AmAM 'caMdubhAI 'tamAruM nAma che. paNa 'tame koNa cho ? praznakartA H Ama to eka "mANasa" chuM. dAdAzrI : mANasa to, A dehano mANasa jevo phoTo dekhAya, ene mANasa ja kahevAya. dehano AkAra ja mANasano che. 'tame' A "mANasa" paNa nA kahevAo ! A deha tamAro che ? praznakartA : deha mAro nathI. dAdAzrI : A dehanI kaMI asara thatI nathI ? ThaMDI lAge ke garamI lAge che ? praznakartA : dehane lAge che. dAdAzrI : dehane lAge, paNa tamane nathI lAgatuM ne ? A dehanI asara thAya che kharI ne ? asara zenI thAya ? je potAnuM hoya tenI asara thAya. je parabhArI vastu che tenI asara nA thAya. Apane samajamAM Ave che ne ? eTale asara zenI ApaNane thAya ? ke jemAM potAnuM manAyuM hoya te cIjanI ja asara thAya. 'A boDI mArI che' kahe tethI enI asara thAya che. UMghamAM ya evuM bhAna hoya, UMghamAM ya kaheze ke, "A deha mAro che. A nAme ya mAruM che.' have tamAruM che, e to kaMI choDI devAya ? eTale A 'huM kaMI chUTe evuM nathI. huM to moTAmAM moTuM bhUta che. keTalAMka kahe che, "A deha mAro nahIM, A chokaro mAro nahIM, vahu mArI nahIM, koI mAruM nahIM.' Ama badhI mAthAkUTa karyA kare ! paNa tyAre, chevaTe tuM to kharo ne ? have kyAM jaIza te ? ane A mana, vacana, kAyAne kyAM nAkhI de ? A pudgala kyAM nAkhI de ? bIjAM badhAM pudgala nAkhI de, paNa Ane kyAM pheMkI de ? e to "jJAnI puruSa' pAse jAya to e mukta karI Ape. Apane samajAyuM ne ?! e samajavAnI koziza, phaLaze kharI ? praznakartA : Ama to huM ya AtmA samajavAnI ja koziza karuM chuM. dAdAzrI : e samajavAnI koziza kyAre thaze ? 'tame' 'caMdubhAI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 219 220 AptavANI-8 cho, to samajavAnI koziza zI rIte karazo? ane kharekhara 'tame' caMdubhAI cho ja nahIM. caMdubhAI to tamAruM nAma che. 'tame A bAbAnA 'phAdhara' cho, e paNa vyavahAra che. ane e badhuM to ame kabUla karIe ja chIene ! emAM navI vAta zuM che ? e to oLakhavA mATenuM sAdhana che ! eTale 'tame koNa cho', enI tapAsa to 'jJAnI puruSa' pAsethI karavI joIe, enuM 'rIyalAIjha' karavuM joIe ! A to pAskI TapAla "pote' lIdhI ? dAdAzrI : tamane to "huM caMdubhAI chuM', e khAtarI ja che ne ! praznakartA : nA, e to loka vAyakAnuM nAma che. bAkI 'huM eka AtmA chuM' basa, bIjuM kaMI nahIM ! dAdAzrI : hA, AtmA cho. paNa caMdubhAIne gALa de to emanI TapAla tame letAM nathI ne ? laI lo cho, to to tame caMdubhAI cho. pachI lokavAyakA nA kahevAya. caMdubhAIne gALa de ne tame zAnI TapAla lo cho ? mATe tame caMdubhAI thayAM cho. praznakartA : vyavahAramAM rahevA to badhuM karavuM paDe ne ! dAdAzrI : nA. vyavahAramAM rahevAnuM. paNa caMdubhAInI TapAla tamArAthI levAya nahIM. ema kahevAya ke, 'bhAI, A caMdubhAInI TapAla che. mane vAMdho nathI. tamAre jeTalI gALo devI hoya eTalI do." paNa A to tame caMdubhAI thaIne raho cho. caMdubhAInAM inAma tamAre khAvAM che ane pachI kaho cho 'huM AtmA chuM'. eTale kaMI AtmA thaI jAya evuM bane ? saMsAramAM "asaMgatA', kRpAthI prApta ! dAdAzrI : A 'tame AtmA cho' evI khAtarI zI rIte tamane thaI ? praznakartA : ene mATe ApanA jevA gurU AgaLa jaIe, tyAM deha ane AtmA alaga kevI rIte che, evo upadeza badho sAMbhaLelo che. bAkI ame ane tame, AmAM ghaNo pharakane ? ame eTale saMsArI, moha-mAyAmAM rahelA mANaso.... dAdAzrI : ane ame hoya saMsArI ? ame ya saMsArI ja chIe. A duniyAmAM je saMDAsa jAyane e badhA ya saMsArI. jene saMDAsa javAnI jarUra paDe, ne je saMDAsa khoLe e badhA ja saMsArI kahevAya. praznakartA : paNa amArA jevAne saMsAramAM rahIne AtmajJAna maLe, mokSa thAya, e kevuM ? dAdAzrI : evuM che ne, saMsAra be prakArano che. tyAgI e ya saMsAra che ane gRhasthI e ya saMsAra che. banne prakAranA saMsAra che. tyAgavALAne mAre Ano tyAga che, Ano tyAga che" evuM jJAna varte. ane gRhasthIone 'A huM lauM chuM, A huM dauM chuM, A grahaNa karavAnuM che evuM jJAna ane varte che. paNa jo AtmA jANyo to mokSa thaI jaze. praznakartA: paNa saMsAramAM rahIne, saMsAranI pharajo bajAvatAM bajAvatAM paNa enAthI alipta rahI zakAya ? dAdAzrI : e ja "jJAnI puruSa'nI pAse hoya ne ! 'jJAnI puruSa'nI pAse 'vijJAna' hoya te Apa, pachI enAthI saMsAranuM ya thaI zake ane AtmAnuM ya thaI zake. "jJAnI puruSa' pAse evuM vijJAna hoya. huM tamArI sAthe vAtacIta karI zakuM chuM. eTale saMsAramAM ya rahI zakuM chuM ane huM mArA potAnAmAM ya rahI zakuM chuM. beu karI zakuM chuM. A saMsAranI kriyAo badhI karavAnI hoya che, te ya karuM chuM. saMsAramAM ya rahevAya ne AtmAmAM ya rahevAya !! "jJAnI puruSa' pAse badhuM 'vijJAna' hoya, e zAstramAM nA hoya. zAstramAM to A badhuM choDe ja chUTako thAya !! AvAM loka bhegAM rahevuM ne dahADA kADhavA ane karma baMdhAya nahIM evI rIte rahevuM, te zI rIte rahevuM ? te badhI vidyA huM tamane zIkhavADI daIza. lepAyamAna thAya nahIM, evI vidyA huM batAvI daIza. nahIM to A jagata to lepAyamAna ja che. jema kamaLa pANImAM hoya ane nirlepa rahe che ne, tevI rIte nirlepatA tamane batAvI daIza. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 AptavANI-8 AptavANI-8 22 1 eTale AtmA jANavAno kyAM hoya ? 'jJAnI puruSa' pAse. A zAstranA jJAnIo pAse AtmA nA hoya. jo AtmA prApta thayo hoya to samakita emane thayeluM hoya ane samakti eTale A saMsAramAM rahIe chatAM saMsAra aDe nahIM ane e "jJAnI puruSa'nI kRpAthI prApta thAya ! savAMgI phoDathI gUMcavADo jAya ! keTalAMka to upadezamAM AtmA ekalo ja kahe che. kAnamAM Ama phUMka mAre ke bola, 'huM AtmA chuM." alyA, paNa AtmA eTale zuM ? ane " AtmA chuM', to A bIjuM badhuM zuM che ? evo prazna pAcho Ubho nA thAya ? ApaNe ahIM to zuM kahyuM ke, 'bAya rIleTiva vyu poinTa 'A' ne bAya rIyala bhu poInTa 'A', evuM banne bolavuM joIe.' e lokone 'poInTa' jevuM kazuM nahIM, banne bAjuno baphAro rahyo !! pelI phUMka mArI hoya, te thoDuM ghaNuM rahe. paNa pAcho guMcAI jAya ! relave lAIna 'perelala" nA joIe ? ke vAMkIcUMkI cAle ? bhale tuM tAre vAMkI pheravavI hoya to vAMkI pheravaje, goLa pheravavI hoya to goLa pheravaje, paNa 'rIyala' ane 'rileTiva' banne lAIna 'perelala' rAkhaje. rIlezata'mAM bhUlyo "pote' potAne ! eTale A caMdubhAI e to vyavahAra calAvavA pUratuM nAma che. A to "pote' "rIyala' hato, te "rIleTiva" thaI gayo. ghaNAM badhAM 'rIlezana" thaI javAthI potAne bhrAMti utpanna thaI. ane pachI kahe che ke "huM caMdubhAI chuM', enuM nAma 'igoijhama' kahevAya. badalANI bIlipha "vastu' saMbaMdhamAM ! praznakartA: 'rIyala' ane 'rIleTiva' zuM che? te bannene zuM saMbaMdha che ? dAdAzrI : sApekSa badhuM vinAzI hoya. sApekSane aMgrejImAM "rIleTiva' kahe che. ane 'ola dhIsa rIleTisa Ara TempararI eDajesTamenTsa enDa rIyala ijha dhI paramenanTa." nirapekSane "paramenanTa' kahe che. sApekSa eTale bIjAno AdhAra rAkhe che, bIjAnA AdhAre e jIvI rahyuM che ! A aMdhAruM che, to ajavALuM che. nahIM to ajavALAne ajavALuM koNa kahe che ? kAyama ajavALuM hoya to ene ajavALuM koNa kahe ? eTale aMdhArAnI apekSAe ajavALuM che. ane aMdhAruM zene AdhAre ? ajavALAnI apekSAe aMdhAruM che, ene sApekSa kahevAya che. jene kaMI paNa apekSA hoya, ene sApekSa kahevAya. ane e sApekSa 'TempararI' hoya, badalAyA ja kare. ane "rIyala' e 'paramenanTa vastu che. A jagatamAM cha vastu 'paramenanTa' che. have cha vastumAM zuddha cetana 'paramenanTa' che ane bIjI badhI ja vastu che temAM cetanabhAva nathI. chatAM e pAMce ya 'paramenanTa' che ane emAM bIjA anaMta prakAranA guNadharmo che. e badhAnAM guNadharmane laIne A "rIleTiva' bhAva utpanna thayo che khAlI ! AtmA to niraMtara AtmA ja rahe che, niraMtara cetana rUpe ja rahe che. te badalAyo nathI, kSaNavAre ya badalAyo nathI. phakta 'bIlipha" ja 'roMga" thAya che ! je tame cho tenI 'bIlipha' nathI ne je tame nathI tenI 'bIlipha' tamane beThI che. e badhI 'roMga bIlipho' che. ane A 'bIlipho' badhI rIleTiva' che, noTa 'rIyala' !! praznakartA : e 'rIyala'nI 'sTeja'mAM javA mATe zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : e to 'rIyala'nuM 'rIyalAIjha' karavuM joIe. ame ahIM AgaLa "jJAna" ApIe chIe, tyAra pachI "rIyala'nuM 'rIyalAIjha' thaI jAya che ! mukti mAMge saiddhAMtika samaja ! praznakartA : paNa copaDImAM to ema lakhyuM che ke manane AtmAmAM lagADa, to uddhAra thaze ! dAdAzrI : hA, paNa e AtmA jANyA pachI lagADAya ne ! ema ne ema lagADAya zI rIte ? jyAM sudhI 'rIyalAIjha' thAya nahIM tyAM sudhI Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 223 224 AptavANI-8 AtmA kone kahevo ? AtmA bALyo bALI zakAya evo nathI, pachI e pANIthI bhIMjAya nahIM evo che, evuM badhuM lakhyuM che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : to evAM to ghaDiyALe ya AyAM che, "voTaraprupha" ne 'phAyaraprupha'! eTale mAruM kahevAnuM ke AvAM to ghaDiyALa Ave che ne ? AtmA evo nathI. AtmA to anaMta guNanuM dhAma che ane e to paramAtmA ja che. jyAre kevaLIdazAmAM Ave che tyAre e paramAtmA kahevAya ane kevaLIdazAmAM nA hoya ane zabdasvarUpamAM hoya tyAM sudhI aMtarAtmA kahevAya, zabdanuM avalaMbana hoya tyAM sudhI aMtarAtmA kahevAya. chatAM aMtarAtmA ne paramAtmAmAM bahu phera nathI. aMtarAtmA e paramAtmA thaI rahyA che ne pelA paramAtmA thaI gayA che, eTalo ja phera che. praznakartA H ghaNA stroto, stutiomAM ema kahyuM che ke e stutino pATha nitya karavAthI saMsAranAM badhAM sukho bhogavI ane paramAtmAne pAmI zakAya che. AvuM hoya to AtmajJAnane mATe mahenata zA mATe karavI ? - dAdAzrI : evuM che ne, e to rasto batAve che ke puNya baMdhAyelI haze to UMce caDhazo, to koIka dahADo AtmajJAna prApta karavAno rasto jaDaze. paNa pApa ja baMdhAyeluM hoya, tene A rasto ja nA jaDe ne ? eTale AvuM lokone uttejanA mATe kaheluM. bAkI A kharekhara, 'ekjhakTa' kAraNa nathI. dharma haMmezA ya siddhAMtika hovo joIe. siddhAMtika eTale asiddhAMtapaNAne kyAre ya pAme nahIM ane phaLadAyI hoya. tarata phaLa Ape to e siddhAMta che, nahIM to tarata phaLa nA Ape to e siddhAMta kema kahevAya ? koI paNa vastu siddha thaI pachI eno aMta AvI gayo, pharI ene siddha karavI paDe nahIM. kAyamane mATe e trikALa siddha hoya, enuM nAma siddhAMta kahevAya. AtmA to 'selpha vastu che. "selpha'nuM 'rIyalAIjha thaI gayuM eTale AkhuM jagata "rIyalAIjha" thaI gayuM. AtmA jANe eTale ahaMkAra ne mamatA beu sAthe jatAM rahe. 'eTa e TAIma' jatAM rahe. jema ApaNuM potAnuM eka makAna hoya, te ApaNane gamatuM hoya. paNa devuM thaI gayuM hoya ne ApaNane te vecavuM paDe, vecI dIdhA pachI rUpiyA laI lIdhA pachI bIje dahADe ApaNI mamatA chUTI jAya ne ? praznakartA : chUTI jAya. dAdAzrI : kema ? cAlIsa varSathI makAna ApaNuM hatuM ne ! vecyA pachI bIje dahADe baLI jAya to duHkha thAya kharuM ? praznakartA: nA thAya. dAdAzrI : kAraNa ke mamatA badhI chUTI gaI. evuM AtmA jANyo ke enI sAthe ahaMkAra-mamatA badhuM chUTI jAya. sva-svabhAvamAM, varte samAdhi ! pote paramAtmA che, paNa bhAna nathI tyAM sudhI zuM thAya ? tyAM sudhI ene je bhAna maLyuM che e bhAnamAM varte che, ene "huM caMdulAla chuM e bIlipha ja hoya, 'huM caMdulAla chuM, A bAIno dhaNI chuM', evI badhI 'roMga bIlipho'mAM ja varyA kare. praznakartA : A saMsAranI aMdara jIvo ekabIjAne evI rIte ja oLakhe ne ? evuM mane badhAM 'caMdulAla' kahe che. dAdAzrI : 'caMdulAla' e to vyavahAramAM oLakhavAnuM sAdhana che, eno vAMdho nathI. e to huM ya kahuM chuM. mane koI pUche ke, 'tamAruM nAma zuM ?" to kahuM, 'aMbAlAla." paNa 'huM mArI jAtane 'aMbAlAla chuM' evuM kyAre ya, svapnAmAM paNa nA mAnuM. ane tame to svapnAmAM to zuM, paNa jAgRta avasthAmAM paNa mAnyA karo cho ke, 'huM caMdulAla chuM !" have "huM caMdulAla chuM' e 'roMga bIlipha' tamane herAna kare. ane huM mArA svabhAnamAM houM, sva-svarUpamAM houM, eTale niraMtara mane samAdhi rahyA kare. svasvarUpamAM AvavuM, enAthI paramAtmapaNuM pragaTa thayA kare che, paramAtmAnI zakti vyakta thAya. atyAre to caMdulAlanI zaktio vyakta thaI che. manuSyamAM AvyA cho eTale caMdulAlanI zaktio vyakta thaI che paNa Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 manuSyapaNAnI vadhAre zaktio vyakta thaI nathI. eTale sAmAnya manuSyamAM ja khapyA kare. 225 AvA kALamAM prayatnothI prApti zakya ? praznakartA : enA mATe kaMI prayatna karavAno kharo ? dAdAzrI : prayatna karavAno tamArAthI thaze nahIM. kAraNa ke tame pote vyagra thaI gayA cho eTale prayatna thaI zake nahIM. e to saMpUrNa ekAgra hoya to huM batAvI dauM. paNa evuM ekAgra A kALamAM mANasa rahI zake nahIM ne A kALamAM ATalI bhIDamAM, AvA tophAnI kALamAM mANasa ekAgra kema karIne rahI zake ? eTale huM pahelAM tamArA pApa dhoI ApuM chuM, pachI tamane 'rAITa bIlipha' besADI ApuM chuM. praznakartA : pragati karavA mATe ekAgratAnI jarUra kharI ? dAdAzrI : evuM che ne, ekAgratAvALI davAo che, e 'helsiMga' che. A jagatamAM koI vastu khoTI che ja nahIM. A vastuo badhI 'helsiMga' che. paNa jo potAne saMpUrNa svataMtra thavuM hoya, eTalI ja tamannA hoya. 'sAkara mIThI che' emAM mIThI eTale zuM, enuM ja bhAna karavuM hoya; to pachI eNe chellI vAta karavA ahIM AvavuM. nahIM to A bIjAM badhA upAya che ane e 'sTempiMga' che !! kriyA tahIM, bhAta pheravavAnuM che ! praznakartA : saMsAranI javAbadArIomAM baMdhAyela mAnavI AtmA kevI rIte pAmI zake ? dAdAzrI : 'caMdulAla' ane 'AtmA', be sAva tadana judAM ja che ane potapotAnAM judA guNadharma batAve che. e jo 'jJAnI' pAsethI samajI levAmAM Ave to saMsAranI javAbadArIo sArI rIte cAlI zake ane 'A' paNa cAlI zake. jJAnIo paNa khAya, pIve, nahAya, dhUe badhuM ja kare. tamArA jevI ja kriyAo kare, paNa 'huM karato nathI' e bhAna hoya. ane ajJAna dazAmAM 'huM karuM chuM' e bhAna hoya. eTale khAlI bhAnamAM ja phera che. 226 AptavANI-8 AtmavikAsamAM tA hoya pratikULatA kadI ! praznakartA : paNa aMtaranI icchA hoya chatAM AtmavikAsanA kAryamAM pratikULatA kema vadhAre jaNAya che ? dAdAzrI : AtmavikAsanA kAryamAM pratikULatA koI dahADo hotI ja nathI. phakta enI aMtaranI icchA ja hotI nathI. jo aMtaranI icchA hoyane to AtmavikAsanAM kAryamAM pratikULatA hotI nathI. A to 'ene' A duniyA upara vadhAre bhAva che ne Asakti che. eTale AmAM pratikULatA lAge che. bAkI AtmA prApta karavo e to sahaja che, saraLa che, sugama che. AtmAne potAne gAma javAne mATe vAra ja zI lAge ? meM kheDUtane pUcheluM ke, 'A baLadane ahIMthI khetaramAM laI jatI vakhate baLadano zuM svabhAva hoya che ?" tyAre kahe, ame khetaramAM laI jaIe, te ghaDIe e dhIme dhIme cAle.' 'ane pAchuM ghera AvatI vakhate ?' tyAre kahe, ghera ? e to samajI jAya ke ghare ja jaIe chIe ke jhapATAbaMdha cAle !' evI rIte AtmA, mokSe javAnuM che, evuM jANyuM tyArathI jhapATAbaMdha cAle. potAne ghera javAno che ne ! ane bIje badhe to dhIme dhIme parANe cAle !! 'pratyakSa' pAse, lAbha uThAvI lo ! praznakartA : dehAtIta sthiti prApta karavA mATe puruSArtha keTalo ? ane izvarakRpA keTalI ? dAdAzrI : izvaranI kRpA to badhA saMjoga bhegA karI Ape. izvarakRpA thAya tyAre dehAtIta dazA prApta karavA mATe dehAtIta evAM puruSa maLI Ave, to e dehAtIta prApti karAvaDAve !! chatAM ya dehAtIta hoya to ya e dehAtIta prApti na karAvI zake. e to koIka ja phero evAM 'jJAnI puruSa' hoya to ja ApaNane dehAtIta banAvI zake. bAkI dehAtIta thavuM saheluM nathI ! praznakartA : dehAtIta prApti mATe izvarakRpA prApta thAya, enAM mATe Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 227 228 AptavANI-8 zuM puruSArtha karavo ne e puruSArthanuM pramANa keTaluM ? dAdAzrI : A puruSArtha karyo tyAre to tame mane bhegA thayA cho. je kaMI puruSArtha karyo haze ne, sAro puruSArtha karyo haze tyAre to bhegA thayA. have bhegA thayA pachI tamane lAbha letAM AvaDavo joIe. ahIM to je mAMge e maLe, paNa ApaNane letAM AvaDavuM joIe. loka to emanI bhASAnuM khoLe, emane samajaNa paDe evuM khoLe ! eTale tame dehAtIta prApti mATe bolo cho ne, te dehAtIta dazA ahIM prApta thAya evuM che. dehAtIta jevI dazA che evI lokone khabara ja nathI ne ! dehAtIta dazA khoLanArA ja koI mANasa hoyane ! e hotAM ja nathI ne ! samaja' vitA sAdhatA te zuM kare ? praznakartA: paNa AtmasAkSAtkAra to ghaNI ghaNI tapazcaryA karyA bAda, sAdhanA pachI thAya che ne ? dAdAzrI : nA, eTalI badhI tapazcaryA sAdhanA karyA pachI ya pAcho gadheDAno avatAra Ave ! kAraNa ke dAdaranuM sTezana aDadho mAIla cheTuM hatuM, ne tuM bAvIsa mAIla kema pharyo ? teM to roDa bagADyo !! mATe jA gadheDo thAje ! aDadho mAIla cheTuM hatuM ne bAvIsa mAIla pharyo, te ya 'dAdara' nA AvyuM, bIjuM ja gAma AvyuM. tyAre e kaheze, 'bAvIsa mAIla pharyo, temAM sADI ekavIsa mAIlano to lAbha thayo, cAlo.' tyAre kahe, "nA, tuM pharyo emAM amAro roDa ghasAyo ne, enA paisA lAva.' te daMDa bharavo paDe !! eTale AvuM che ! e AtmA prApta thAya evo nathI, ne AtmA koI dahADo ya koIne jaDyo nathI. badhA kaheze, 'hama brahmasvarUpa che. brahmasvarUpa hai." te jyAre gALa bhAMDIe ne, tyAre khabara paDe ! tarata pheNa mAMDaze ! praznakartA : nA, paNa A badhuM paMtha, jAti ene bAdhaka haze to kharuM ne ? dAdAzrI : e bAdhaka to kaI rIte che ke jyAM sudhI jAtino ahaMkAra che. paMthano ahaMkAra che, jAtano ahaMkAra che, e badhuM bAdhaka che ane je A bAdhakamAMthI AghopAcho thaI ane 'jJAnIpuruSa" khoLI kADhe to eno ukela AvI jAya. bAkI A matavALAne paMthavALA to haju keTaluM ya bhaTakaze. kAraNa ke bhagavAnane tyAM mata, jAta, kazAnI ya jarUra nathI. paMtha ke vezanI ya tyAM jarUra nathI. praznakartA : AvaraNo, kapaDAMthI mAMDIne saMsAranAM bALabaccAM, e badhAM AdhyAtmika mATe bAdhakarUpa che ? dAdAzrI : e badhuM kharekhara bAdhaka nathI. paNa A badhAnuM dabANa bahu hoya ne, to amuka hada sudhI e bAdhaka che ne amuka hadanI bahAra e bAdhaka nathI, evI amuka limiTa che. mane koI vastu bAdhaka thatI nathI. A jeTaluM huM paheruM chuM, badhuM mArI pAse je che, te emAM mane koI vastu bAdhaka nathI. chatAM mane to kapaDAM kADhI lene, kheMcI le, to ya mane vAMdho nathI ane pachI paherAvo to ya vAMdho nathI. mane koI jAtano AmAM vAMdho nathI. je pramANe je udaya hoya te pramANe A deha pharyA kare che. ane huM eno jJAtA-draSTA chuM. A deha e mArA pADozI che, tadana pADozI !! praznakartA : eTale ahaMkAra ne mamatA, e be hoya tyAM sudhI ja bAdhaka che ne, AdhyAtmika mATe ?! dAdAzrI : bAdhaka ahaMkAra ekalo ja che. mamatA to, ahaMkAra che tyAM sudhI mamatA che. bAkI, ahaMkAra nA hoya to mamatA hotI ja nathI. have 'huM paNuM e ahaMkAra nathI. 'huM to chuM ja' potAnuM astitva che ja. paNa 'huM zuM chuM?" tenuM bhAna nahIM hovAthI ahaMkAra Ubho rahyo che. jagatamAM adhyAtmamArga kyAM ? eTale evAM koIka mahAtmA ke saMtapuruSa hoya, jyAM krodha-mAna adhyAtmatA bAdhaka kAraNo ! praznakartA : AtmasAkSAtkAra mATe A jAti, paMtha badhuM bAdhaka kharuM ? dAdAzrI : ene kazuM naDe nahIM. AtmasAkSAtkAra game te mANasane thaI zake. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 229 230 AptavANI-8 mAyA-lobha ochAM thayelAM hoya, to ya ApaNe ene calAvI levAya. tyAM kaMIka ya adhyAtma hoya. kaMIka eTale AkhuM prAyamarI sTejamAM. bAkI, kharuM adhyAtma to jagatamAM che ja nahIM. A to loko adhyAtma gAya che eTaluM ja che. bAkI adhyAtma to jagatamAM che ja nahIM, adhyAtmano artha zuM thAya ? adhyAtma eTale zuM ? adhyAtma roDa eka evo che ke e roDa upara gayA pachI, bIjA Adhibhautika roDa dekhAtAM ja nathI. e roDa ja judo che. mATe adhyAtma zarU kyAMthI thAya che ? ke A bIjuM dekhAtuM baMdha thaI jAya. chatAM e manamAM rahyA kare. pelA enAM paryAyo, avasthAo je che, te manamAM coMTI rahe, paNa e roDa dekhAto baMdha thaI jAya. eTale adhyAtma to enuM nAma ke tyAM AgaLa manamAM rahe, paNa AMkhe nA dekhAya. evuM che. adhyAtmamAM paheluM to sAruM ane hitakArI zuM ane zuM hitakArI nahIM, eno viveka karavo paDe. hitakArIne ApaNe grahaNa karavuM joIe. ane ahitakArI hoya tenAthI cheTA rahevuM joIe, eno pahelo viveka karavo paDe. A 'caMdubhAI' e to vyavahAramAM rahevA mATenuM nAma che. 'tame ekalA caMdubhAI ja nathI, A bAInAM dhaNI paNa cho. A chokarAno phAdhara thavuM, Ano mAmo thauM, Ano kAko thauM' evAM keTalAM lapharAM che ? te lapharAMne ne adhyAtmane bahu cheTuM che. te lapharAM nA hoya tyAre ja adhyAtma thAya. have lapharAM choDyAM kaMI chUTe evAM nathI. ApaNe choDIe tethI kaMI chUTI jAya ? ahIM AvatA raho to ya e lapharAM pAchAM teDavA Ave ahIM AgaLa ! e lapharAM choDe kharAM ? ! eTale 'huM caMdubhAI chuM' e vyavahArathI barobara che, paNa kharI rIte tevuM nathI. to ApaNe kharI rIte 'zuM chIe" e jANavuM joIe ne ? kharI rIta ApaNI joDe AvavAnI ane vyavahAra to ahIM paDI rahevAno. nAma to badhuM ahIM ja paDI rahevAnuM ne ? A tame to anAmI cho. have samyakdarzana thAya tyAre adhyAtmamAM Avyo kahevAya. nahIM to tyAM sudhI adhyAtmamAM Avyo ja nathI. pachI e game teTalAM pustako vAMce to ya e adhyAtmamAM nA Ave. samyakdarzana thAya, 'jema che evuM' darzana thAya tyAre adhyAtmamAM Ave. eTale e badhI 'roMga bIlipha' phrekacara thAya tyAre 'rAITa bIlipha' bese. praznakartA: 'rAITa bIlipha' mATe mAre zuM karavuM ? e mATe 'huM zarIra nathI, huM zarIra nathI' evuM bolavuM ? dAdAzrI : evuM nahIM, emAM dahADo nA vaLe ! evuM jo karazo to gAMDA thaI jazo ane loko ya AvIne pUchaze 'are, zarIra nathI tyAre zuM che te ?" evuM nathI karavAnuM. evuM ghaNAM kare che, te gAMDA thaI gayA che ! praznakartA : to 'huM eka AtmA chuM' evuM kahevAnuM ? dAdAzrI : nA, evuM ya nA bolAya. koI mANasa UMghamAM ApaNane ema kahe ke, 'tame jarA beso, huM paNa sinemA jovA AvuM chuM.' to ApaNe kyAM sudhI tapAsa karavI ke e aDadho kalAka, kalAka beThA, tyAM sudhImAM e UThe nahIM, to ApaNe nA samajIe ke e UMghato bole che ? evuM 'huM AtmA chuM, huM AtmA chuM' e UMghato bole te zuM kAmano ? praznakartA : e 'AtmA chuM'no anubhava thavo joIe ne ? dAdAzrI : hA, anubhava thAya ne ! e to 'jJAnI puruSa' anubhava karAvI Ape, tyAre thAya. praznakartA : paNa mAre jAte AtmAno anubhava karavo hoya to kevI rIte thAya ? dAdAzrI : huM e rIta kahuM ne to che to sahelI, paNa tamArAthI e thaze nahIM. atyAre mANasonuM manobaLa badhuM tUTI gayeluM che. chatAM tamane eka rasto batAvuM ke tamAruM gajavuM kapAyuM hoya, pAMca hajAra rUpiyA gayA hoya, to tamane bhagavAnano nyAya zuM kahe che ? ke bhAI, A tamArAM ja karmanuM phaLa che, tethI A gajavA kApanAro tamane maLI Avyo. Apane samajAyuM ne ? A tamArAM ja karmanuM phaLa che, pelo to nimitta che. paNa A loko zuM kare che ? nimittane bacakAM bhare che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 231 232. AptavANI-8 alyA, samaraNa to enI para rAga besavo joIe, to samaraNa karI zakAya. ane rAga beTho tyAM badho ya saMsAra che, ne saMsAra che tyAM samaraNa che. samaraNa to hovuM ja nA joIe. samaraNa to nAchUTakAno upAya che. Ama ekAgra rAkhe potAne, paNa te nAchUTakAno upAya che. bAkI enI meLe niraMtara lakSamAM rahyA kare e AtmA. bIjuM to bheLavALo AtmA !! ene bacakAM nA bharavAM joIe. ene to AzIrvAda ApavA joIe ke te mane karmamAMthI mukta karyo. AvuM rahevAze tamArAthI ? ATalI samajaNa paDe to ya bahu thaI gayuM ! tamAre pelA gajavA kApanArano guNa mAnavo joIe ke A karmamAMthI mane choDAvyo. agara to tamane koI gALa bhAMDe te ghaDIe tamane hAjara rahevuM joIe ke A mArA karmanA udayathI che ane A bhAI to nimitta che. eTaluM hAjara rahevuM joIe. pachI koIka mAre, hAtha kApI nAkhe, to ya A mArA karmanA udaya che ane A nimitta che, eTaluM jJAna hAjara raheze to jAva tamane AtmA prApta thaI jaze. paNa e jJAna A duSamakALane laIne hAjara rahetuM nathI. ane mANasanuM mana eTaluM badhuM baLavAna paNa rahe nahIM ne ! atyAre A jamAnAmAM nA rahe ne ? mana to badhuM phrekacara thaI gayeluM che ! eTale ame eka phero jAgRti ApIe pachI jAgRti jAya nahIM. pApo baLe ja, lakSa-jAgRti varte che! have jAgRti kyAre Ave ? pApo bhasmIbhUta thAya tyAre jAgRti Ave. kaSaSNu bhagavAne zuM kahyuM che ke, "jJAnI puruSa' pApone bhasmibhUta karI nAkhe che ane pApo bhasmibhUta kare pachI niraMtara jAgRti rahe ane niraMtara jAgRta rahevuM e chellI dazA che. eTale mULa vastu jAgRti joIe. tamane jAgRti ochI che ? praznakartA : hA, dAdA. eTale satata AtmAno anubhava thavo joIe. dAdAzrI : hA. satata eTale niraMtara, rAtre ya bhUlAya nahIM. tyAre ja jANavuM ke ApaNe kaMIka pAmyA. nahIM to bIjuM to kAmanuM ja nahIM ne ! AvuM to anaMta avatArathI bheLavALo AtmA prApta karyo che. bheLa paNa bAra rUpiye kilo ane bheLavALo AtmA ya bAra rUpiye kilo, te A badhA AtmAnI bUmo pADanArA che ne, te ya badhA bAra rUpiye kilono ja AtmA kahe che. koI ema nathI kahetuM ke lyo, huM tamane sAco AtmA ApuM chuM, laIne jA ! nahIM to samaraNa (nAmasmaraNa) Apaze ke A samaraNa karyA karajo. 'ekaDA' vagara zUnyasthiti takAmI ! praznakartA : AtmajJAna eTale potAne jANavuM ne ? dAdAzrI : hA, potAne jANavuM e ja, basa bIjuM kaMI nathI ! praznakartA : have eka vastune jANavI hoya to to enI aMdara 'DIpa'mAM utaravuM joIe. ema AtmAne jANavo hoya to potAnAmAM aMdara 'DIpa'mAM utaravuM joIe ne ? dAdAzrI : potAnI meLe badhA utare ja che ne ! evI rIte vedAMtanA je banAvanArA hatA te badhA utaryA. chevaTe cAra veda banAvyA, pachI kahyuM ke, "dhIsa Ijha noTa dheTa, dhIsa Ijha noTa dheTa.' vedathI AtmA jaNAya evo nathI. praznakartA : AtmA jaNAya evo nathI, to kevo che ? dAdAzrI : jaNAya evo ya nathI ne bolAya evo ya nathI. bolavuM te ya jokhama che. e cAra vede pote nA pADI che ! vANIthI varNana thAya evo nathI, vaktavya thAya evo AtmA nathI. praznakartA : to pachI AtmAnubhava kevI rIte thAya ? dAdAzrI : atyAre tamane zeno anubhava che ? praznakartA : atyAre zUnyAvasthA karavAno prayatna karuM chuM. dAdAzrI : zUnya eTale ? praznakartA: saMkalpa-vikalpa Ave nahIM, enuM nAma zUnya. dAdAzrI : sAmasAmI enjino doDAvIe, eka A dizAthI Ave Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 233 234 AptavANI-8 ane eka A dizAthI Ave ane beu phUla spIDavALA hoya to zI dazA thAya ? praznakartA : jozathI 'eksiDanTa' thAya ? dAdAzrI : evAM athaDAya e ke enjino ya Ama UbhA thaI jAya ! tema ApaNA loko AtmAnuM dhyAna ane A badhuM ja karyA kare che ne, zUnyanI avasthA, te enA jevuM che. ane A to zUnya zuM che te samajyA sivAya loko zunya karavA maMDI paDyA che. ekaDA vagara zunya badhAM nakAmAM che. ekaDA vagaranAM mIMDAM badhAM nakAmAM che. ekaDo hoya to zUnya kAmanuM. tame zUnya avasthA zI rIte karo cho pachI ? praznakartA : ApaNe zAMtithI besIe, pachI saMkalpa-vikalpa Avato hoya ene baMdha karavAno prayatna karIe. dAdAzrI : ne to ya saMkalpa-vikalpa thayA kare che ne ? hA, paNa ApaNI icchA nathI chatAM koNa kare che evuM ? mahIM koI goTALIyuM pesI gayuM che ne ? praznakartA : e to prakRti che. dAdAzrI : tame prakRtimAM cho ke puruSamAM cho e kaho. praznakartA : puruSamAM. dAdAzrI : koNe 'puruSa'mAM banAvyA tamane ? praznakartA : e ApaNane jJAna nathI. dAdAzrI : tamane koI kahe ke "A caMdubhAIe bagADyuM', to asara thAya kharI ? praznakartA: jo ApaNe bagADyuM hoya to pachI ApaNe kabUla karavuM bagADyuM to tamane asara thAya ? praznakartA : evuM to bolyA kare. dAdAzrI : ema ke ? caMdubhAInA nAma para asara thatI nathI tamane ? praznakartA: nA. dAdAzrI : ne pAMca hajAra rUpiyAnuM gajavuM kapAya to ya asara nathI thatI ? praznakartA : thAya, e to ApaNI AjIvikA che. dAdAzrI : have tyAM AgaLa zUnya kyAM jatuM rahyuM ? chatAM A rIte zAMti rAkho cho e sAruM che, khoTuM nathI. paNa e badho zUnyano rasto na hoya. zunya to, AtmAne prApta karavo joIe, AtmA jANavo joIe. AtmA jANyA pachI zunya sthiti Ave. 'AtmA' to, nirIkSakanI ya pele pAra ! praznakartA to pachI AtmasAkSAtkAra mATe kayuM sAdhana sarvazreSTha che ? dAdAzrI : enA mATe bIjuM kazuM sAdhana che tamArI pAse ? Apa sAdhya thavA mAMgo cho, paNa bIjuM sAdhana zuM lAge che Apane ? praznakartA : aDadho kalAka AtmanirIkSaNa karavAnuM. dAdAzrI : AtmA oLakhIne nirIkSaNa karo cho ke oLakhyA vagara karo cho ? praznakartA : AtmAne oLakhIe to pachI zuM bAkI rahe ? dAdAzrI : to pachI AtmanirIkSaNa konuM karo cho ? praznakartA : je vicAra Ave enuM. dAdAzrI : ohoho, vicAranuM ! vicAra e to manamAMthI Ave che, dAdAzrI : paNa nA bagADyuM hoya ne tamane koI kahe ke caMdubhAIe Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 235 236 AptavANI-8 ane mana pote jaDa che, 'kamplITa phijhikala' che, eTale mananA vicAranuM tame 'sTaDI" karo cho. e je 'sTaDI" kare che ne, te "Igoijhama' kare che. ane 'Igojhama'nI pAra 'AtmA' che. atubhUtitI avaLI AMTI! praznakartA: mane je AtmAno anubhava thAya che e kahuM chuM ke jema pANInA phUvArA uDatA hoya ema mahIM AnaMda AnaMda thaI jAya che. dAdAzrI : hA, AtmAnI vAta saMbhAratA ja koIne pANInA phUvArA jevuM uDe, koIne ajavALAM dekhAya, bIjuM thAya. praznakartA : phuvArA uDavAnI vAta nahIM, paNa A to ApaNane aMdara AnaMda AnaMda varyA kare. dAdAzrI : hA, paNa e eka jAtanI AvI badhI kalpanAo thAya mahIM, paNa e bAjuno vicAra karo to to ATalo badho AnaMda thAya che, to e bAju tyAM pahoMcIe to keTalo AnaMda thAya ? eka bhAI koI saraLa, svaccha hRdayanA saMta pAse gayelAM. pachI mane AvIne kahe che ke, 'mane to anubhava thayo che.' meM kahyuM, 'zAno anubhava thayo che ?" tyAre kahe che, 'AtmAnI anubhUti thaI che.' kahyuM, AtmAno paDachAyo joyo nathI koIe. bhale AtmAne nA pahoMce. paNa AtmAno paDachAyo, jema mANasanI pAchaLa paDachAyo paDe che ne e paDachAyAmAM ApaNe paga mUkIe, evI rIte AtmAnA paDachAyAmAM jo pahoMcyA to samakita thaze. eTale A to AtmAnA paDachAyAne pahoMcyA nathI. ApaNAM hindustAnanA keTalAMka loko anubhUti thaI kahe che. have anubhUti thaI hoya to to bhagavAna ja thaI gayo, e kRSNa bhagavAna ja kahevAya ! ne AvI anubhUti je kahetA AvyA che, temAM badhI ya ThokAThoka che ne kazuM ya vaLyuM nathI. meM pelA bhAIne kahyuM ke, 'zAne tame anubhUti kaho cho ?" tyAre kahe, 'mane evuM khabara nathI. paNa mane eTaluM lAge che ke A AnaMda thAya che te ghaDIe AtmAno ja AnaMda thAya che." tyAre meM kahyuM, 'na hoya e AtmAno AnaMda ! AtmA to prApta karyo nathI, AtmA sAMbhaLyo ya nathI, are ! paDachAyo joyo nathI. A to badho manano AnaMda che. saMjoga bhegA thAya eTale manano AnaMda utpanna thAya." tyAre kahe che, "jyAre AnaMda thAya che tyAre ame to ema jANIe chIe ke AtmAno AnaMda nIkaLyo." "are, na hoya, A AtmAno AnaMda. A to manano AnaMda che ! AtmAno AnaMda to eka phero thayA pachI e AnaMda jAya nahIM." tyAre kahe, 'have sAcI vAta lAge che. paNa amArA gurUo to badhA AvuM kahetA hatA ke A AtmAno ja AnaMda che. A ja anubhUti che.' meM kahyuM ke, "nA, AvI anubhUtine laIne to be paganAM cAra paga thaze !" AvuM UMdhuM A loko e bicArAne zIkhavADeluM ! mAnasika ajJAnano AnaMda bhogavavo, enuM nAma ja adhogatinuM kAraNa. kharuM to jJAnano AnaMda ja bhogavAya ! eTale ajJAnathI mAnasika AnaMda bhogavavo e badhuM adhogatinuM kAraNa che. jagatanAM loko niraMtara e mAnasika AnaMdamAM ja rahevAnAM. amuka upAdhi thAya paNa pAchuM mAnasika AnaMdano rasto khoLI kADhe ke cAlyuM pAchuM ! mAteluM nahIM, jANeluM joIze ! saMsAra roga ocho thayo ke nahIM eTaluM ja jovAnuM che. jo kadI A DaoNkaTaro karyA ane jo roga nA ghaTyo, to ApaNI bhUla thaI che. praznakartA : ghaTyo che. dAdAzrI : zuM ghaTayuM che ? praznakartA : manathI ghaTyuM eTale badhuM ghaTayuM. manathI dareka vastuno tyAga thaI gayo; eTale badhuM thaI gayuM. dAdAzrI : hA, paNa grahaNa zuM thayuM ? tyAga thaI gayo eTale khAlI thaI gayA. ApaNI pAse rahyuM nahIM ne, kazuM ? pachI garIba thaI gayA pachI Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 garIbAI AvI jAya ! praznakartA : saMsAranuM pUcho cho ne ? eTale saMsAra mATe to tyAga ja jarUrano ! grahaNa vastu je karavAnI hoya te to ApaNe karIe ja. dAdAzrI : grahaNa vastu ja agharI che. bAkI, tyAga to badho thaI zake. praznakartA : tyAge ya nA thaI zake. tyAga kevI rIte thaI zake ? uparano tyAga judo, aMtarano tyAga judo. tyAga to aMtarathI joIe ne ? 237 dAdAzrI : aMtarano tyAga joIe, to e thaI zake badho. e to bahu jaNa karanArA che. grahaNa zuM karyuM e jovAnuM che, tyAga thAyane, to e jagyAmAM vekyuma rahe, to tyAM mUkavuM zuM ? praznakartA : tyAM eka ja 'sarva khalvidam brahma.' bIjuM zuM hoya ? dAdAzrI : paNa brahma eTale zuM ? praznakartA : brahma eTale AtmA. dAdAzrI : brahma zI rIte thAya ? brahma pragaTa nA thAyane ! kAraNa ke brahma to pragaTa kyAre thAya ? krodha-mAna-mAyA-lobha ne mamatA jAya tyAre brahma pragaTa thAya, nahIM to tyAM sudhI pragaTa ja nA thAya ne ! tyAM sudhI dehAdhyAsa chUTe nahIM ne ! praznakartA : have mArAmAM zuM uNapa che e tame joI zako cho, huM zI rIte kahI zakuM ? dAdAzrI : nA, uNapa ame zuM karavA joIe ? uNapa tamane potAne ja dekhAvI joIe ke haju mane kaMIka lobha che ke mane krodha che, evuM tamane potAne ja dekhAya. tamane krodha-mAna-mAyA-lobha kazuM che nahIM ne ? hamaNe koIka chaMcheDe to ? evuM che, koI mANasa udhanA sTezane besI rahelo hoya ane kahe ke mAre A vesTarna relavenA je chellA sTezane javuM hatuM, te pahoMcI gayo AptavANI-8 238 chuM. to huM kahuM ke, "bhaI, ahIM nA besI rahIza. AgaLa bahu javAnuM che.' ane huM kahuM ke 'gADImAM caDhI besa, chAnomAno !' eTale mAro dhaMdho zo ? ke jyAM ne tyAM besI rahyA hoya tyAM uThADIne pachI besADuM ene. A mAro dhaMdho che. badhuM manamAM mAnI besIe emAM kazuM vaLe nahIM. praznakartA H mAre have nivRttimAM javAno vicAra che, to te mArge tenA upara mane sthira karo. e sivAya mAre bIjuM kaMI joItuM nathI. dAdAzrI : barobara che. e to karI ApIzuM. tamArI vAta sAcI che. saMsAra roga jAya to ja kAmanuM ne ! evuM che ne, saMsAra roga jAya evo nathI A ! A saMsAra roga evI vastu nathI ke jAya. A bAjuno roga ocho thAya tyAre pelI bAjuno roga bhego thAya. praznakartA : e to jiMdagImAM A badhuM cAlyA ja karavAnuM. dAdAzrI : hA, cAlyA ja karavAnuM, te ja kahuM chuM ne ! eTale A to nAma chUTe nahIM, mamatA chUTe nahIM. tyAM mUkyuM hoyane, to te yAda rahyA kare. yAda rahe che, enuM zuM kAraNa ? tyAM tAra joInTa karyo che ? tAra joDyo che ? paNa nA. vagara tAre yAda rahyA kare, lakSamAM rahyA kare. phalANI jagyAe A mUkyuM che, phalANI jagyAe A mUkyuM che. praznakartA : paNa mUke to yAda kare ne ? mUke ja nA, to pachI yAda zuM karavAnuM te ? dAdAzrI : nA, evuM huM tamane nathI kaheto. A to badhI sAhijaka vAta karuM chuM. koI eka jaNane amArAthI kahevAya nahIM. paNa A badhuM tapAsa karavuM paDe. ane udhanA sTezane tyAM AgaLa besI rahIe ane mAnIe ke vesTarna relavenuM chelluM sTezana AvI gayuM, eTale pUruM thaI gayuM evuM mAnIe to kaMI dahADo vaLe ? praznakartA : paNa kyAM javuM e nakkI hovuM joIe ne ? dAdAzrI : e to badhA loko jANe che ke amAre mukti joIe che, amAre mokSa joIe che. e zabdothI jANe che. loko jANe ke amAre Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 AtmA thaI javuM che. paNa e kyAM beThA che e temane khabara nA hoya ne ! e khabara hovI joIe ke nA hovI joIe ? kyAM beThAM che e khabara nA hoya ? eTale mAre cokhkhuM kahevuM joIe ne ! huM cokhkhuM nA kahuM tyAM sudhI pelo eno mAlasAmAna DhoLI nA de. 239 eTale Ano ukela lAvavo joIe. ane mANasa pote potAnI meLe jANI nA zake ke huM kayA sTezane chuM. e to jyAre 'jJAnI puruSa' kahe ke, 'bhaI, haju to ghaNAM sTezana bAkI che. amatho besI nA rahIza. heMDa, besI jA, koIka gADImAM.' praznakartA : paNa dAdA, ahIM to evuM thAya che ke ghaNAM ya kahe che ke A gADImAM besI jA. eTale temAM besI jAya ne vaLI utarI paDe. A ja muzkelI thAya che. dAdAzrI : A ja dhaMdho badho mAMDyo che, besI jAya ne utarI jAya besI jAya ne utarI jAya ! 'jJAtI' vinA koTI upAya paNa vyartha ! saMsAraroga maTavA mATe jagata AkhuM zuM kare che ke jhADanA pAMdaDA kADhI nAkhe che ke pAMdaDA kApe che. ane manamAM ema mAne che ke have jhADa sUkAI jaze. paNa e pAchAM be mahinAM pachI phUTI nIkaLe tyAre pAcho pastAvo thayA kare che. keTalAMka loko jhADanAM pAnAM kApe che. keTalAMka loko AvaDAM AvaDAM DALakhAM kApe che, te ya phasAya che, kazuM cAlatuM nathI. pharI phUTI nIkaLe che. pachI keTalAMka loko moTAM moTAM DALAM kApe che. e ya phasAya che. ane keTalAMka loko thaDa kApe che. to ya jhADa pharI phUTI nIkaLe che. eTale A saMsArarogano to bahu loko upAya karI karIne thAkyA. tethI bhagavAne kahyuM ne, ke 'AkhI duniyAmAM koIka phero ekAda evA jJAnI hoya. te roja nahIM, saike saike nahi, koIka phero ekAda hoya tyAM ApaNuM kAma thAya.' nahIM to ahIM AgaLa to badhAM dukAnadAro ema ja kahe ne, ke amArI dukAna sArI che. amArI dukAnamAM, sArAmAM sAro, chellI jAtano mAla amArI dukAnamAM ja che. ane ApaNA loko bicArA bhoLA kharAM ne, bhoLA ane lAlacu, te pachI phasAya. nahIM to mahIM lAlaca nA hoya to AptavANI-8 sAcI vastu khoLI kADhe. jene mAnanI, tAnanI, koIpaNa jAtanI lAlaca nathI, eka AtmA jANavAnI ja lAlaca che, e sivAya bIjI koI lAlaca nathI, e khoLI kADhe ! 240 eka ja jo kadI mana-vacana-kAyAthI, A jagatanAM loko zAMta rahe, pote ahaMkAra karIne krodha-mAna-mAyA-lobha na kare to ya enuM jJAna keTaluM badhuM vadhI jAya. kAraNa ke ene kaSAyarahitapaNAno eka dahADAno anubhava thAya che. A badhAM manuSyone to e kalAkano ya evo anubhava nathI thayo. anubhava zAthI nA thAya ? kAraNa ke enuM citta to krodha-mAna-mAyA-lobhamAM ja paDeluM hoya. pachI anubhava thAya kharo ? anubhava thavA mATe to 'cetana' jANavuM paDe ! jagatamAM 'cetata' jaNAya kyAre ? praznakartA : cetanano artha Apa zuM karo cho ? dAdAzrI : bhagavAna. ane bhagavAna e ja cetana che. eno artha eka ja hoya ne ! be artha nA hoya haMmezAM ya. pachI avaLo bIjo artha samaje e juduM hoya. bAkI sAcAmAM to eka ja artha che ne ! pachI pittaLane sonuM mAnI bese e cAle ja nahIM. bajAramAM vecavA jAya to khabara paDI jAya. praznakartA : cetanane kevI rIte jovuM ? cetana jovAnuM zuM sAdhana che ? dAdAzrI : e draSTi joIe. e jJAna joIe. praznakartA : e kyAMthI maLe ? dAdAzrI : e to mokSanuM dAna ApavA AvelAM hoya evAM 'jJAnI puruSa' hoya tyAre tyAMthI e draSTi maLe, e jJAna maLI jAya. ane te koIka vakhate, hajAro varSe koIka phero Ave. praznakartA : to bIjA badhAMne je anubhUti thAya che e sAcI ke khoTI ? dAdAzrI : anubhUti ? e anubhUti pittaLane sonuM mAne evI che. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 241 242 AptavANI-8 ane temAM dahADA vaLe nahIM. e pachI lAkha avatAra thAya to ya dahADo vaLe nahIM ? praznakartA : evI anubhUtivALI koI vyakti ja atyAre duniyAmAM nahIM hoya ? dAdAzrI : evI vyakti hotI ja nathI. jene anubhUti thaIne, e paramAtmA thaI gayA. tevA paramAtmA che ahIM ? praznakartA : kadAca hoya to ya ApaNe oLakhI nA zakIene ? dAdAzrI : nA, tarata ja khabara paDI jAya. koIka dahADo be akSare ya bolene to mAlama paDI jAya ane pAMca ziSyone ya ThaMDA pADyA hoya, emane matabheda jato rahyo hoya. evuM che, AtmA jaldI jaNAya evo nathI. cetana jANavAne mATe manuSya pAse evuM koIpaNa sAdhana nathI ke cetana jANI zake e ! praznakartA : to pachI e jANavA mATe prayatna nA karavo ? dAdAzrI : prayatna je kare che, emane koI sattA potAnA hAthamAM nathI ! A to tamane ema lAge che ke, A badhuM huM calAvuM chuM ne huM ja UMghI jau chuM, huM uThuM chuM, meM prayatno karyA evuM ja lAge che ne, e badhI parasattA che. ene tame potAnI sattA mAno cho. cetana' to phakta divyacakSu sivAya jaNAya nahIM ane divyacakSu 'jJAnI puruSa'nI kRpAthI prApta thAya ! evuM che, atyAre Apane mithyAdraSTi che. mithyAdarzana eTale nAzavaMta cIjone ja dekhADe, avinAzIne nA dekhADe. eTale tame cetana joI zako ja nahIM ne ! evuM samajAyuM tamane ?! praznakartA : AtmAnubhava eTale ja samyagdarzana ne ? dAdAzrI : kaSAyo upazama thaI jAya. bilakula kaSAya nA rahe ne aDatALIsa miniTa AnaMda dekhAya, ene samyakdarzana kahe che. kaSAyo upazama thaI jAya e paNa aDatALIsa ja miniTa, ogaNapacAsa miniTa nahIM. praznakartA : kapAyo upazama thavuM, e zAnI upara AdhAra rAkhe che ? dAdAzrI : AjubAjunA saMjogo upara AdhAra rAkhe che. ane enuM eka ja kAraNa che, evuM nathI. game te kAraNathI, kaMI jovAthI paNa ene kaSAyo upazama thaI gayA hoya. dehAdhyAsa chUTya AtmAnubhava ! praznakartA : Atmadarzana thayuM te kevI rIte mAlama paDe ? dAdAzrI : A dehAdhyAsa che te mAlama paDe che ke nathI paDato tamane ? 'huM caMdubhAI chuM" e nA mAlama paDyuM ? 'A bAIno dhaNI thauM evuM nathI mAlama paDatuM ? chokaro tamAro juo, eTale tamane tarata ja jJAna hAjara thaI jAya ke 'huM Ano bApa thauM' ke bhUlI javAya che ? praznakartA : nA. dAdAzrI : dehAdhyAsa che tyAre A badhuM hAjara thAya. to Atmadarzana thAya tyAre peluM badhuM hAjara thAya. ajJAnamAM A badhuM hAjara thAya che ne jJAnamAM peluM badhuM hAjara thAya che ! jeno dehAdhyAsa chUTyo hoya tyAM AtmAnI anubhUti hoya. hindustAnamAM dIvo laIne khoLazo to ya dehAdhyAsa chUTelo hoya evo mANasa nahIM jaDe. dIvo laIne khoLa khoLa karazo, guphAomAM khoLazo to ya jaDaze nahIM, guphAomAM evAM to hoya ja nahIM. guphAomAM to tapa karyA kare ! guphAomAM haMmezA ya jJAna nA hoya ! eTale dehAdhyAsa eno gayo hoya tyAre ApaNe jANavuM ke e anubhUti che, nahIM to anubhUti nA hoya. have dehAdhyAsa gayelo hoya tene zuM zuM gayeluM hoya ? ahaMkAra ane mamatA beu gayelAM hoya. te ya amuka aMze gayelAM hoya, savaze gayelAM hoya nahIM. vakhate ahaMkAra ocho karelo mANasa dekhAze, paNa mamatA koInI ya ghaTI nathI. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 ane jamaNa AvyuM hoyane, tyAM AgaLa tame juo to e dehAdhyAsa vALA loka, te mahArAja hoya ke gamme te hoya, e potAnI thALInuM ja rakSaNa ! 'bIjAne ApI daIe' evuM kazuM ya nahIM ene dehAdhyAsa chUTelA ene kema kahevAya ? have e dehAdhyAsathI pAra kevI rIte nIkaLe te ?! 243 ohoho ! AtmajJAtatI adbhutatA kevI !! praznakartA : AtmajJAna thAya to zarIranI aMdara zuM parivartana thaI jAya ke ApaNane samajaNa paDe ke A AtmajJAna thayuM che ? dAdAzrI : AtmajJAna thayuM pachI koIka ApaNane gALo bhAMDe ne to ya mahIM nA pahoMce ne manamAM ema lAge ke A nimitta che. bicAro, eno zo doSa che ! gALa bhAMDanAro ya nimitta lAge. gajavuM kApanAro ya nimitta lAge. UMdhuM bole, enuM nAma ajJAna ane chatuM bole, enuM nAma jJAna. AtmajJAnI badhuM chatuM bole ! jyAre ajJAnI to UMdhuM ja bole, gajavuM kApanArane ja pakaDe ne nimittane bacakAM bhare ! praznakartA : eTale nirabhimAnI banavuM ane koIno doSa nA devo, to AtmajJAna che ema samajAya kharuM ? dAdAzrI : hA, basa nirabhimAnI thAya ane koIne ya doSa nA de, ane badhAnAM duHkha pote vahorI le tyAre e chUTakAro thayo. AtmajJAnIne saMsAranAM duHkha aDe nahIM !! Atma prApta thayA pachI tAva caDhyo hoya pAMca DIgrI to ya AtmA judo rahe, tAva caDhe eTale AtmA judo rahe, ene to dahADAnA dahADA AtmAno anubhava rahyA kare. eka mANasane pakSAghAta thayo hato tyAre kahe, 'A loko mane jovA AvyA che, paNa huM ja jene pakSAghAta thayo che tene jouM chuM ne, ke A page AvuM thayuM che, A hAthe AvuM thayuM che, e badhuM huM ya ene joyA karuM chuM !' eTale pote jonAro ane loko AvyA te ya jonArAM ! evo A jJAnano prabhAva AptavANI-8 che. pakSAghAta thAya to ya A prabhAva Avo che ane jJAna nA hoya to 'mane pakSAghAta thayo, mane tAva caDhavo', e pachI marI javAnI nizAnI ! 244 have 'mane thayuM' kahe, te 'rIperiMga' koNa kare ? ane 'huM' AmAMthI mukta thAya to enI meLe 'rIpera' thAya evuM ja che. kudaratano niyama che evo ke tarata 'rIpera' thaI ja jAya. eTale AtmA prApta thayo kyAre kahevAya ? enuM tamane lakSaNa batAvuM ke AtmA prApta thayA pachI zarIra duHkhatuM hoya, mAthuM duHkhatuM hoya, to ya paNa mahIM samAdhi rahe. bahAra gALo bhAMDatA hoya to ya samAdhi rahe, du:khamAM ya samAdhi rahe e AtmajJAnanI nizAnI. e hoya nahIM A kALamAM, chatAM ahIM banI gayuM che ! AtmA prApta thAya pachI atyAre je anubhava che e badhA uDI jAya. 'A mAro chokaro che ne A mAro mAmo che' e badhA anubhavo uDI jAya. 'A meM karyuM ne A phalANuM karyuM' ne e badhA anubhavo ya uDI jAya. atyAre tamane je je badhA anubhavo thaI rahyA che ne, e badhA uDI jAya ! potAne paramAtmApaNAno anubhava thAya ke 'huM paramAtmA chuM.' tyAM pachI ciMtA, duHkha hoya nahIM. Apane atyAre je anubhava che emAMno ekuMya anubhava tyAM nA hoya. ciMtA nA hoya. upAdhi nA hoya, vyAdhi nA hoya, Adhi nA hoya, kazuM ja nA hoya. Apane AmAM samajAyuM ne ? zuM zuM nA hoya ? atyAre che e badhuM ja hovA chatAM ya pIDA-upAdhi tyAM nA hoya. e jANatAro, kevoka te jabaro !! dAdAzrI : atyAre haju Apane dehAdhyAsa varte che ne ! praznakartA : atyAre to deha sAthe ekAtmatA thaI gayelI che. dAdAzrI : hA, e ja dehAdhyAsa kahevAya ane dehAdhyAsa maTe eTale chUTakAro thaI gayo. praznakartA : Ape pUchyuM ke dehAdhyAsa varte che ? tyAre emaNe evuM Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 kahyuM ke deha sAthe ekAtmatA thaI gaI che. to e ekAtmatA che ja evuM jANyuM zI rIte ? 245 dAdAzrI : 'mULa AtmA' judo chene, eTale ja e jANe che. mULa AtmA AnAthI judo che. 'tamAro' mAnelo AtmA e 'mikenikala AtmA' che. ene keTalAMka lokoe 'vyavahAra AtmA' kahyo. ene ApaNe vaLI 'pratiSThita AtmA' kahyo. paNa e AtmAne 'tame' mAno cho ke 'A huM chuM.' A khAya che, pIve che, UMghe che, tene 'tame' ema mAno cho ke 'huM UMghI gayo.' ane tene ja AtmA kahevAmAM Ave che, paNa e 'vyavahAra AtmA' che. 'kharo AtmA' A saMsAranI bAbatamAM paDato ja nathI. 'kharo AtmA' A badhuM 'jANyA' ja kare che ne 'e' 'jANe' che ne, tethI 'tamane' mahIM 'khabara' paDe che ke A mane dehAdhyAsa ja varte che, tanmayAkAra pariNAma ja varte che.' eTale A jANyuM koNe ? jANanAre jANyuM ! tanmayAkAra pariNAma bhogavanAre bhogavyuM ! tyAre e jANanAra kevo jabaro haze ! e jANanArane eka phero oLakhe to thaI rahyuM ! eka ja phero oLakhANa thayuM ke kAma thaI gayuM. arUpIte arUpIto sAkSAtkAra ! praznakartA : AtmA arUpI che, to eno sAkSAtkAra kevI rIte thAya ? dAdAzrI : evuM che ne, sAkSAtkAra karanAro ya 'pote' arUpI che. e sAkSAtkAra karanAra rUpI nathI. eTale svabhAve svabhAva maLI jAya. praznakartA : sAkSAtkAra thAya tyAre zuM thAya ? dAdAzrI : ekadama jAgRti vadhI jAya. kRpALudeve zuM kahyuM che, varte nija svabhAvanuM, anubhava-lakSa-pratIta, vRtti vahe nijabhAvamAM, paramArthe samakita.' eTale jyAre sAkSAtkAra thAya ne tyAre vRttio pachI pAchI AvatI rahe ane nija svabhAvamAM varte ! vRttio bahAra gaI hoya to ya tarata pAchI AvI jAya ane A to vRttione pAchI bolAvavI hoya to ya Ave nahIM ane keTalIka to gharanI bahAra ja paDI rahI hoya ! 246 AptavANI-8 anubhava judo ! sAkSAtkAra juduM ! praznakartA : AtmAnubhava ane AtmasAkSAtkAra, e be zabdo je judA paDyA, enI vacce 'Dipharansa' zuM ? dAdAzrI : sAkSAtkAra e judI vastu che ane anubhava to, AgaLa vadhe tyAre anubhava kahevAya. praznakartA : to sAkSAtkAra kone kahe che A loko ? dAdAzrI : 'A' jJAna ApIe chIe ne e sAkSAtkAra kahevAya. praznakartA : to sAkSAtkAra e pratItithI ya nIcuM thayuM ? dAdAzrI : sAkSAtkAra thAya eTale 'ene' pratIti bese. nahIM to 'enI' 'huM caMdubhAI chuM' e pratIti jAya nahIM ne ! 'anubhavI' ja karAve, AtmAnubhava ! praznakartA : AtmAno anubhava karyo guMThANe thAya ? dAdAzrI : AtmAno anubhava cothe guMThANe paNa thAya, pAMcame thAya ke chaDhe thAya. praznakartA : A kALamAM AtmAno anubhava thAya ke nahIM ? dAdAzrI : A kALamAM AtmAno anubhava thAya che ane lagabhaga daza-bAra hajAra mANasone thayeluM che A ! 'A' badhAM 'ahIM' beThAM che ne emane badhAMne AtmAno anubhava che. 'anubhavI puruSa' maLavA joIe. to AtmAno anubhava thAya, nahIM to thAya nahIM. koI lAkha avatAre ya thAya nahIM. e sahelI vastu nathI. eTale anubhavI puruSa maLe nahIM, tyAM sudhI kAma thAya nahIM. tA Take te AtmAnubhava nahIM ! praznakartA : e AtmAno anubhava keTalo samaya Take ? Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 247 248 AptavANI-8 bAjuno vepAra karavA mAMge che ane ema karatAM karatAM pachI potAnuM astitva paNa khoI nAkhaze ! pote mULa svarUpe thaIne Ubho raheze !! dAdAzrI : kAyamane mATe Take. eka miniTa, be miniTa mATe nahIM. eka miniTa-be miniTa to A dareka vastuo che ja ne, A duniyAmAM. A khAvA-pIvAnI badhI vastuo ahIM AgaLa jIbha upara rahe teTalo vakhata ja Take, pachI jatuM rahyuM. pachI anubhava hoya ? ApaNe mIThAI khAIe to keTalI vAra anubhava Take ? ane attaranuM pUmaDuM ghAlIe to ? daza-bAra kalAka Take ane AtmA to, eka ja phero anubhava thayo ke kAyama ja Take. kAyama ja anubhava rahevo joIe. nahIM to eno artha ja nahIM ne ! e pachI "mInIMgalesa' vAta che ! anubhava pachI varte cAritra ! praznakartA : AtmA vartAvo ane AtmA anubhavAya, e bemAM 'Dipharansa" zuM ? dAdAzrI : cAritramAM Avyo, te AtmA vartAyo kahevAya. praznakartA : ane anubhava ? dAdAzrI : anubhava to, te pahelAM to thayelo ja hoya ene ! praznakartA : anubhava pachI vartanAmAM Ave che ? dAdAzrI : hA. te anubhava pahelAM thayelA hoya, pachI tene varte !! zuddha svarUpa'tI prApti "huM'te ja ! praznakartA : zuddha svarUpa prApta karavAno nirNaya koNa kare che ? AtmA kare che ? - ajJAta che, tyAM sudhI ja ahaMkAra ! praznakartA : AtmA taraphano vicAra nA Ave to AtmA taraphanI pravRtti ya nA thAya ne ? dAdAzrI : hA, nA ja thAya ne ! praznakartA : to zarUAtamAM vicAramAM ahaMkAra paNa thoDo rahevAno ne? ke have "Ama karuM, tema karuM.' dAdAzrI : hA, ahaMkAra to TheTha sudhI rahevAno ja ! jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI ahaMkAra rahevAno !! sarva anubhavothI tyAre, AtmAnubhava ! praznakartA : ApaNe eka bAjue ema kahIe chIe ke AtmA sivAya anya kaMI ja nathI ane bIjI bAju ApaNe AtmAnubhava evo zabda prayoga karIe chIe, eTale dvidhA thAya che. AtmA sivAya kaMI ja na hoya to anubhava nAmanI vastu paNa vicArano prakSepa hoya, manano prakSepa hoya ke mAtra Dakho hoya, evuM kharuM ? dAdAzrI : nA, evuM kazuM nahIM. praznakartA : paNa AtmAnubhava zabda vAparavo to paDe che ne, eTalAM mATe pUchayuM. dAdAzrI : e zabda eTalA mATe ja vAparavo paDe che ke "AtmA jyAM sudhI prApta nA thAya, tyAM sudhI sIDInI jarUra che. 'tame' je jagyAe UbhA cho, tyAMthI tamane samajAvavA mATe vacce sTepiMga batAvavAnI jarUra che. ane AtmAnubhava eTale zuM kahevA mAgo cho ? atyAre 'tamane' dehAdhyAsa che, eTale kevo anubhava varte che ? 'deha te huM chuM, A nAma paNa huM chuM, A mana paNa huM chuM' evo anubhava varte che. ane AtmAanubhava eTale dAdAzrI : AtmA pote zuddha ja che. jene kaMI cera Ave che te valUre ! bAkI valUre koNa ? jene cera Ave te valUre che. te A badhuM ahaMkAra kare che. 'huM kare che. A zuddha svarUpa karavuM che, te badho vicAra koNa kare che ? ahaMkAra kare che. A bhautika bAjuno vyApAra karI chUTyA, thAkyA have. eTale A Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 249 250 AptavANI-8 zuM kahevA mAMgIe chIe ke A dehAdhyAsanAM anubhava karatAM A anubhava nyAro varte che. eTale evo anubhava varyA pachI AtmA prApta thayo kahevAya. nahIM to anubhava varco ja nA hoya to AtmA kema karIne prApta thAya ? eTale anubhava zabdane vacce mUkavo paDe, "ene potAne samajAvavA mATe. kAraNa ke sIdho AtmA kahevAya nahIM. atyAre je anubhava che, dehAdhyAsano, tenA karatAM kaMI navI ja jAtanA anubhava thAya tyAre manamAM ema thAya ke pelA anubhava karatAM A judo anubhava che ane te Atmaanubhava che evI 'tamane' khAtarI thAya. to pratIti bese, nahIM to pratIti paNa nA bese. praznakartA : ApaNe vicAro ne lAgaNIo anubhavIe chIe, paNa AtmAnubhava e A bIjA badhA anubhava pAranI sthiti hovI joIe ne ? dAdAzrI : A bIjA badhAM anubhavanI pAranI sthiti ja che. jema A anubhava A pAra che, to pelo anubhava pelI pArano hoya. eTale AmAno eka aMza emAM nA hoya ane emAMnuM eka aMza AmAM nA hoya. AtmAno anubhava sAva nyAro ja rahe. tadana judo ja, emAM to phera nahIM. chatAM 'pahelo anubhava thavo joIe.' evuM eTalAM ja mATe kahevAmAM Ave che ke ene kaMIka pratIti besavAnuM kAraNa maLe ane pratIti bese ke AtmA jevI vastu che ane te pelAM karatAM kaMI juduM che. nahIM to tyAM sudhI vastunuM astitva paNa mAnya nA thAya. eTale anubhava to thavo ja joIe ! vAta geDamAM Ave tyAM..... huM je kahevA mAMguM chuM enI geDa besavI, eTale huM zuM kahevA mAguM chuM e 'phullI' samajamAM AvI jAya. ane 'Tu dhI poInTa' pahoMcI jAya, ene huM geDa paDI kahuM chuM. loko nathI kahetA ke, 'hajI geDa nathI besatI ?" eTale 'huM' samajAvavA mAguM chuM, te ja 'vastu' ene te ja svarUpe samajAI, enuM nAma geDa beThI kahevAya. have mAruM 'vyu poInTa" juduM, enuM 'vyu poInTa" juduM, eTale geDa besatAM vAra lAge ! paNa geDa besavI joIe, to kAma thAya ! praznakartA : eTale tame zabda vAparo cho; vAta pahoMcavI joIe. dAdAzrI : hA. vAta pahoMcavI joIe. eTale ApaNe kahIe chIe ne, ke vAta pahoMcatI nathI 'ene' ! enuM' 'levala' thoDuM UMcuM Ave, mAruM" "levala" thoDuM nIcuM Ave, tyAre 'ene' vAta 'phITa' thaI jAya. nahIM to 'huM' UMcethI vAta bola bola karuM to ya barakta nA Ave, eTale vAta 'phITa' karavA mATe 'levala' karavAM paDe ! eTale geDa beThAM vagara to koI kAma thAya ja nahIM. AmAM badhAMne geDa ja bese che ne ! geDa beThI ke pachI cAlu thaI gayuM !! AtmajJAta 'jJAtI' kahethI... praznakartA : AtmajJAna kevI rIte maLe ? dAdAzrI : AtmajJAnI pAsethI AtmajJAna maLe. 'pratyakSa' maLe to AtmajJAnanI prApti thAya. praznakartA : hA, paNa sAcA jJAnIne kevI rIte oLakhI zakAya ? dAdAzrI : emane ApaNe chaMcheDIe to ahaMkAra Ubho nA thAya, mamatA UbhI nA thAya, to sAcAM jJAnI che. agara to 'jJAnI puruSa'ne pUchI joyuM ke Apano mokSa thaI gayo che? ema pUchavuM ApaNe emane. eTale khabara paDe ApaNane ! A zAka levA jaIe, to vAsI che be-traNa dahADAnuM ke A tAjuM che, evuM ApaNane khabara nA paDatI hoya to ApaNe ene pUchIe ke, 'bhaI, A tAjuM che ke vAsI che, te kahe.' evI rIte ApaNe 'jJAnI puruSa'ne pUchIe ke 'Apano kaMI mokSa thaI gayo hoya to ame tamArI pAse besIe, nahIM to bIjI dukAne jaIe ahIMthI ! eka dukAne besI besIne AkhI jiMdagI jatI rahe nakAmI. enAM karatAM ame dukAna badalI nAkhIe !' puchavAmAM zo vAMdho che ? Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 251 25. AptavANI-8 dahADo ya udhAra nathI, rokaDuM ja che. je joIe e rokaDuM maLe ahIM AgaLa ! bAkI sahelo rasto 'jJAnI puruSa'nA satsaMgamAM AvavuM. nahIM to ApaNe emanuM eka phero apamAna karI nAkhIe eTale khabara paDI jAya ke A rUpiyo kaladAra che ke bodo che. A rUpiyAne Ama khakhaDAvIe, rUpiyAnuM apamAna karIe chIe ne ? te tarata khabara paDI jAya che ne, ke A kApI nAkhavA jevo nathI, kabATamAM mUkI do ? ane kApI nAkhavA jevo hoya to kApI nAkhIe. praznakartA : kasoTI karavA jaIe to karma baMdhAya. dAdAzrI : nA. te kasoTI karanArane ame rakSA ApIe chIe. kAraNa ke kevI rIte parIkSA karaze ? amArI pAse jo amArI kasoTI karavI hoya to ame rakSA ApIzuM. tamane paDavA nahIM daIe ne tamArI kasoTImAM tame pAsa thazo. praznakartA: Apa rakSA Apo, paNa bIjA koInI pAse e kasoTI karavA gayA to ? dAdAzrI : bIjI jagyAe evuM karazo ya nahIM ane karo to pAse so rUpiyA taiyAra rAkhajo. paga dabAvajo ane kahevuM 'sAheba, magaja gAMDuM che' ema tema karIne pAchuM pharI javuM. ane so rUpiyAnI vastu lAvI ApIe ne, to sAheba khuza thaI jAya, ne paga dabAvIe. kAraNa ke ahaMkArIne khuza karavAmAM kaMI vAra nathI lAge evuM. galIpacI karo to ya khuza thaI jAya. AtmajJAna rokaDuM Ape to e 'pratyakSa" "jJAnI" ! bAkI, udhAra hoya tyAM AgaLa 'pratyakSa' 'jJAnI' che ja nahIM. rokaDuM ApI de, "keza" ApI de, eTale ApaNe parIkSA karavAnI rahe ja nahi ne ! je benka 'keza pemenTa karatI hoya enI parIkSA karavAnI hoya ? je benka ema kahetI hoya ke cha mahinA pachI paisA ApavAmAM Avaze to ApaNe parIkSA karavI paDe ke AjubAju pUchavuM paDe. bAkI, jyAM rokaDuM ja ApavAnuM hoya tyAM enI parIkSA zuM karavAnI hoya ? praznakartA : jIvane khyAla kevI rIte Ave ke A rokaDuM che ke nahi ? dAdAzrI : e to tarata ja khyAla Ave. rokaDAno khyAla nA Ave to mahIM AtmA ja nathI. jo dehamAM AtmA hoya to khyAla Ave ja ! bAkI, pachI potAne ADuM cAlavuM hoya to cAle. enI potAne chUTa hoya che ja ne ! agara to 'jJAnI" pAsethI lIdhA pachI DhoLI devuM hoya to ya chUTa hoya che. ene koI evI nA nathI ! jene rokaDuM samajAya, e koI DhoLe ja nahi ne ! 'vastu' "prAti'nI pratIti.... praznakartA : "mane' vastu maLI che ke nahi, enI pratIti kevI rIte thAya ? praznakartA : A badhI kasoTI karyA vagara ja sAmAnya mANasane kevI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : emanI vANI syAdvAda hoya, koI dharmane kiMcitmAtra ahita nA thAya evI hoya, emanI vANI koIne duHkhadAyI nA hoya ane emanA vANI, vartana, vinaya manohara hoya, ApaNA mananuM haraNa kare evAM hoya. dhIsa ijha dhI keza benka opha DIvAIna solyuzana' bilakula koI dAdAzrI : "AtmA'nI 'tamane pratIti thaI ja jAya ne ! tame "je' cho 'te" ja pratIti 'tamane' thaI jAya ne ! atyAre je bhrAMti che, e tamAruM astitva ja jatuM rahe. 'huM caMdubhAI chuM' e to bhrAMti che. 'tame kharekhara AtmA" cho 'te AtmA' ja 'tame' thaI jAva, eTale pachI bhrAMti rahe ja nahi. ane eTale pachI pUchavAnuM rahyuM ja nahi ne ! 'caMdubhAI' to jatAM rahe, 'caMdubhAI' ene ghera jatAM rahe ! A 'caMdubhAI' e zaMkAvALA che ane te pote ja jato rahe che. "huM caMdubhAI chuM' e "roMga bilIpha" che. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 253 254 AptavANI-8 baMdhAyA, bilIpha thakI... kare to ya e saMsArathI mukta thAya ? dAdAzrI : e AtmArUpa thaI jAya to saMsArathI mukta thAya. bAkI, AtmA saMbaMdhI vicAra kare tyAM AtmA ja nathI. vicAra je kare te to AtmAmAM javAnA rastA che. praznakartA : paNa AtmArUpa thavAnI dazA UbhI thAya to saMsArano bhrama tUTe kharo ? dAdAzrI : bhrama dhIme dhIme chUTe. paNa je jUno eno hisAba che ne, eTale bhrama thayA vagara rahe nahi ne ! e to navuM saMvarapUrvakanuM thAya to kAmanuM. eTale eka miniTa jo AtmA thaI gayo to pachI e kAyama ja rahe. praznakartA : eka miniTa to zuM, aDatAlIsa sekanDa paNa nathI rahetuM. dAdAzrI : nathI rahetuM, to evuM cAle nahi ! praznakartA : aDatAlIsa sekanDa pahelAM to bhAgI jAya che. have karoDa avatAra thAya to ya, 'rAITa bilIpha' nA bese. jyAM 'roMga bilIpha' ekeya jatI nathI, tyAM "rAITa bilIpha' ekya bese ja zI rIte te ? eTale 'roMga bilIpha ekya khasatI nathI. ne "rAITa bilIpha" besatI nathI ! jagata AkhAmAM eke ya mANasane eka paNa 'roMga bilIpha" khasatI nathI. ATalAM avatArothI bhagavAna mahAvIranAM zAstro vAMce che. paNa eka 'roMga bilIpha khasatI nathI ane dahADo vaLato nathI, zAstro vAMce to ThaMDaka rahe, paNa 'bilIpha nA badalAya. 'bilIpha' to, 'jJAnI puruSa' ke je mokSa-dAtA puruSa hoya te ja badalAvI zake. praznakartA : mokSa pAmavo hoya to 'jJAnI puruSa' pAse javuM paDe ! dAdAzrI : ane te 'jJAnI puruSa' pAchA mokSadAtA puruSa hovAM joIe. mokSanuM dAna koNa Ape ? je pote niraMtara mokSamAM rahetA hoya, te mokSanuM dAna Ape. 'roMga bilIpha'mAM ja cho, eTale pachI game te karazo, zAstra vAMcazo-karazo to ya "roMga bilIpha" ja majabUta thayA karaze, 'roMga bilIpha'ne ja poSaNa maLyA karaze ! ane A saMsAramAM janmathI ja ApaNA loko 'ene" ajJAnanuM pradAna kare che ke "A bAbo. bAbA, A tArA pappAjI, A tArA mammI' ema karIne ajJAnanuM pradAna karavAmAM Ave che, pachI 'ene AkhI "roMga bilIpha' besI jAya che. e 'bilIpha" koI 'phrekacara' karI zakatuM nathI. bAkI, ema ne ema kahe ke 'tame zuddha cho, e kema karIne cAle ? 'tamArI' samajaNamAM geDa besavI joIe, to ja e "roMga bilIpha" phrekacara thAya. nahi to 'roMga bilIpha' phrekacara thAya nahi ne tyAM sudhI huM zuddhAtmA chuM' e koI 'eksepTa' kare ja nahi. atyAra sudhI AkhI jiMdagI 'huM caMdubhAI chuM, huM caMdubhAI chuM.' ema karI karIne paramANu paramANumAM e besI gayuM che. have e kADhavAnuM, e 'roMga bilIpha' 'phrekacara' karavI, e 'jJAnI puruSa' ja karI Ape. aMte AtmarUpa thaye ja mukti ! praznakartA : evuM paNa kahevAya che ke eka miniTa AtmAno vicAra dAdAzrI : paNa je bhAgI jAya e AtmA ja nhoya. AtmA enuM nAma ke je bhAgI nA jAya. 'AtmA' teno te ja rUpe che, jyAre juo tyAre te rUpe ja che, eTale AtmA judo lAgavo joIe ane A bIjuM che e badhuM juduM lAgavuM joIe. praznakartA : enI samaja kharI, evo anubhava paNa thAya. chatAM ya mAyAvI jALa eTalI badhI majabUta UbhI thAya te vakhate e bAju kheMcI jAya. dAdAzrI : vastusthitimAM evuM che ne, 'ApaNane koI kazuM kheMcI jAya evuM nathI. "AtmA' prApta thayo hoya evuM haju 'ekjhakTanesa'mAM AvI gayuM nathI. jo 'ejhekTanesa'mAM Ave to koI kazuM nAma de evuM nathI. kAraNa ke pachI to DiscArja karma rahe che, eTale bhogavaTo ja rahe che. khAlI, navAM karma baMdhAtAM ja nathI. jo AtmA prApta thayo to saMvara rahe ane saMvara che tyAM AgaLa baMdha na paDe. Azrava ane nirjarA to ajJAnIne ane jJAnIne, bannevane hoya ja. paNa emAM ajJAnIne baMdha thAya Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 255 256 AptavANI-8 ane jJAnIne jJAnanA pratApe saMvara rahe, eTalo ja phera ! praznakartA H Azrava, nirjarA ane saMvara, A traNeya bhUmikAmAM AghApAchAM jhaDapathI thaI javAya che, e karmono prabhAva kahevAya ? dAdAzrI : karmono prabhAva to badho bahu bhAre hoya che. chatAM paNa karmo nyuTrala che, eTale napusaMka che. eTale e kazuM karI zake ema nathI. jyAM sudhI 'ApaNo' AdhAra nA hoya tyAM sudhI e kazuM ja karI zake nahi. 'ApaNe' AdhAra ApIe tyAra pachI e kazuM karI zake, nahi to e khalAsa thaI jAya. e nirAdhAra thayA pachI 'ApaNane kazuM karI nA zake. paNa 'ApaNe AdhAra ApIe chIe ke "meM A karyuM. tyArathI e ApaNane halAvI nAkhe. praznakartA : e AdhAra apAya che e pUrvakarma kharuM ? dAdAzrI : e ajJAnatA kahevAya che. karma to nirjarA thayA kare che, paNa "ApaNe" AdhAra ApIe chIe ke 'huM karuM chuM.' karmo je udayamAM AvyAM che e enA pATha bhajavavAnA che, paNa emAM ApaNe kahIe chIe ke 'meM karyuM che ? praznakartA: to karmo niSkAmabhAve bhogavavAM joIe, te ApaNe bhogavatAM nathI ne vRttio emAM pesI jAya che, evuM thayuM ne ? dAdAzrI : e to jJAna vagara kartAbhAva chUTavo muzkela che. jJAna hoya to kartAbhAva thAya nahi. kartAbhAva thAya nahi eTale saMvara rahe ane jyAM saMvara tyAM samAdhi rahe. praznakartA : saMvaranI bhUmikA sudhI to pahoMcAya che, paNa sthira nathI rahevAtuM. dAdAzrI : nA, saMvara hoyane to samAdhi rahe ja. samAdhi rahe to jANavuM ke bhaIne saMvara che. praznakartA: paNa koI kAraNothI baMdha thAya to, te vakhate zuM karavuM? dAdAzrI : kazuM karavAnuM to che nahi. AtmA thavAnI jarUra che. praznakartA : ene mATe mAnasika rIte to vicAravuM paDe ne, ke Ano upAya zuM hoI zake ? dAdAzrI : eka phero AtmA thaI gayAne, pachI kazuM vicAravAnuM nahi. vicAravAnI bhUmikA to kyAM sudhI ? ke 'A AtmA che ke A AtmA che" evI jyAM sudhI zaMkA che tyAM sudhI vicAra karavAnA. jyAM sudhI AtmA saMbaMdhI saMdeha che tyAM sudhI vicAra karavAnA. praznakartA: AtmA saMbaMdhamAM to, jyAM sudhI A saMsAra che tyAM sudhI tarka-vitarkanI bhUmikA to rahevAnI ja ne ? dAdAzrI : eTale AtmA 'jJAnI puruSa'nI pAsethI prApta thavo joIe ane te 'AtmA' jJAnapUrvaka, emanI AjJApUrvaka rahevo joIe. praznakartA : te rIte to prayatna karavAmAM Ave che, chatAM ya tarka-vitarka UbhAM thAya che. dAdAzrI : eka vakhata ahIM "jJAna" levuM paDe, pachI A AjJAmAM rahevuM paDe. ne pachI tamAre satsaMgamAM AvIne pUchI javuM joIe. ane A to nirvikalpa jJAna che ! e nirvikalpa jJAnamAM vikalpa kema thAya ? saMkalpa-vikalpa thAya to to haju AtmAnI prApti thaI ja nathI kahevAya. saMkalpa-vikalpa karanAro thayo ke nirvikalpa thAya nahi. deha chUTe, paNa 'bilIpha to chUTe ! praznakartA : A zarIrano tyAga thaI jAya eTale A 'roMga bilIpho' potAnI meLe jatI rahe ne ? dAdAzrI : eTale marI jAya tyAre ? praznakartA : hA. dAdAzrI : nA, e "roMga bilIpho' to pharI UbhI thAya che. kAraNa Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 257 258 AptavANI-8 praznakartA : A je karma vaLagyAM che e ? dAdAzrI : mAnyatA badalAI eTale je karma badhAM vaLagyAM chene, e badhAM chUTAM thavA mAMDe che. mAnyatA badalAI eTale karma badhAM chUTAM thatAM jAya. nahi to mAnyatA nA badalAI hoya to karmo chuTAM thAya nahIM. A to badhI 'roMga bilIpho ja che. pote paramAtmA che, paNa juone A dazA zI thaI che ! 'bilIphathI "bilIpha to cheda ! praznakartA: have A "roMga bilIphone pAchI A 'rAITa bilIpha' besADIe, to 'rAITa bilIpha'no ya lAbha maLe ne ? paNa e ya 'bilIpha' to kharI ja ne ? ane 'bilIpha' che tyAM sudhI enAM phaLamAM karma to rahe ja ne ? ke marI gayo eTale kaMI mokSe nathI jato. marI gayo eTale ahIM je enI pAse 'sToka'mAM sAmAna hato te joDe laIne jAya che, krodha-mAna-mAyAlobha badhuM 'sToka'mAM che e badhuM ja joDe laI jAya che, kazuM bAkI nA rAkhe, Akho parivAra ja enI sAthe jAya che ane pharI jyAM navo janma thAya tyAMthI pAchI zarUAta thAya. praznakartA : paNa ApaNe Ama kahIe chIe ne, ke maryA pachI badhuM choDIne javAnuM che, to pachI badhuM "sToka'mAM zI rIte rahe ? dAdAzrI : e to sthaLa badhuM choDI devAnuM. sUkSma A, parivAra sAthe badhuM ya joDe ja AvavAnuM ! A sthaLa eTale je AMkhe dekhAya evuM, AMkhe nA dekhAya evuM, ne durabInathI nA dekhAya evuM ya sthaLa che. e badhuM ya ahIM choDI javAnuM ane sUkSma bhAga badho ya joDe javAno, potAnAM karmo badhAM bAMdhIne tyAM joDe laI javAnAM. bilIpha badalAye, karmo chUTe ! praznakartA : A pachI 'roMga bilIpha' phrekacara kevI rIte thAya ? dAdAzrI : e tamAre nahi karavAnI, e amAre karI ApavAnI. e tamArAthI nA thAya. tamArAthI thatI hoya to to anaMta avatArathI tame cho ja ne ! eTale e DaoNkaTaranuM kAma che. tamAre to eka kalAka DaoNkaTarane deha soMpavAno ke "bhAI, tamAre je oparezana karavuM hoya te karI nAkho mAruM, ne mAro ukela lAvI Apo.' eTale kAma thaI jAya. praznakartA: karma che ane mAnyatA che, e beno saMbaMdha zo ? kAraNa ke koI eka khoTI 'bilIpha' tuTI gaI, te ghaDIe ekadama haLavAza anubhave. te ghaDIe karmathI nivRtta thayo kahevAya ? dAdAzrI : e to 'roMga bilIphothI nivRtta thAya che ! praznakartA H to eTalAM karma baLyAM ke nA baLyAM ? dAdAzrI : nA, e ja karma badalAya che ne ! 'bilIpha' nivRtta thAya eTale karmo zAMta thaI jAya, e zAtA vedanIyamAM gayuM. dAdAzrI : paNa 'rAITa'mAM to 'bilIpha' ja nathI. A to "rIMga bilIpha'ne cheda karavA mATe "rAITa bilIpha' che. nahi to 'roMga bilIpha'no cheda thAya nahi ne ! ane 'rAITa bilIphathI 'roMga bilIphano cheda kare tyAre 'rAITa bilIphathI potAnI meLe ja, khudase ja khudano cheda thaI jAya che. eTale pachI ene koI cheda karavAno raheto nathI ! evAM kramathI A badhuM goThavAyeluM che. evuM che ne, nahi to vadhatuM vadhatuM pAra ja nA Ave eno. A samyakudarzana che ne, 'rAITa bilIpha che ne, te pote ja ogaLI jAya che. 'rAITa bilI' sva-sattAdhArI che ane "roMga bilIpha" parasattA che. tirAlaMbI draSTie, "vastutva'no siddhAMta ! 'jJAnI puruSa' to bhAna karAvaze ke "jagata'ne 'tuM" aDyo che. nahi to vastu 'tane koI aDe evI nathI. tyAre e kaheze, "mAre kaMI jarUra nathI ?" tyAre kahIe, "nA, tAre kaMI jarUra ja nathI. tane jagatamAM avalaMbananI jarUra ja nathI." tyAra pachI "e" bhAnamAM Ave tyAre e kaheze, "zuddhAtmA chuM, huM zuddhAtmA chuM." pachI mahIM ciMtA-ukaLATa kazuM ja nA rahe. ciMtA-ukaLATa e to badhuM "paravastumAM thAya che ane 'pote mAthe laI le che ke "mane Ama thAya che.' are, A 'tAruM nathI ane pelAM bIjAne ghera tyAM thAya che. "tane kyAM kazuM thAya che ? thAya che Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 259 26) AptavANI-8 pADozIne ghera, tyAM ApaNe zuM ? ane 'AtmA'ne kaMI thAya ja nahi ne ! paNa A to anAdinI bhrAMti 'ene' A vAta badhI visAre pADI de che ! dAdAzrI : e enAM aMtarAya karma che. e aMtarAya pUrAM thAya tyAra pachI jJAna levAnuM mana thAya. to aMtarAya pUrA karavA mATe zuM karavuM joIe ? ke kAM to "pote' nakkI ja karavuM joIe ke Aje aMtarAya toDI ja nAkhavA che, pachI je thavAnuM hoya te thAya, paNa aMtarAya toDI ja nAkhavA che. kAM to 'jJAnI'ne kahevuM joIe ke, "sAheba, mArA aMtarAya toDI Apo.' to 'jJAnIpuruSa' e toDI Ape. bAkI aMtarAya karma to ene jamavAnuM sAme hoya to ya jamavA nA de. jamavAnuM taiyAra hoya, jamavAnI taiyArI kare che, tyAre koI bolAvavA Ave ke, "cAlo, jaladI cAlo.' taiyAra thALI mUkIne paNa javuM paDe, enuM nAma aMtarAya karma. tyAre AtmavartatA varte ! praznakartA : ApanI pAse AtmAnI anubhUti kaI rIte karavAmAM Ave che ? jJAtI prayoge, AtmA-atAtmA bhinna ! praznakartA : Apa kaho cho 'AtmA mArAthI ekadama chUTo che', to e mane haju ekadama spaSTa thatuM nathI. dAdAzrI : chUTo pADyA pachI chUTo thAya, nahi to tanmayAkAra che. 'ame' chUTo pADI ApIe, 'ame' prayoga karIe tyAre chUTo paDe. nahi to tyAM sudhI nA thAya. eTale ApaNe ema kahevAnuM ke kharI rIte chUTo to che ja ! paNa bhrAMti che, tyAM sudhI baMdhAyelo ja che. ame ahIM jJAna ApIe chIe, te dahADe AtmA ane anAtmA bene judA pADI daIe chIe, pachI 'tamAre' 'bhagavAna'no sAkSAtkAra jAya nahi ane tyAre tamArA doSa dekhAvA mAMDe. nahi to tyAM sudhI doSa dekhAya nahi. ane doSa dekhAya pachI doSa cAlyA jAya. jema jema doSo dekhAtA thAya ema jatAM rahe badhAM. jJAnaprApti, bhAvatAnAM pariNAme ! praznakartA : mArA nasIbamAM zuM che ? mane evuM jJAna kyAre Avaze, tame je kIdhuM evuM jJAna mane kyAre Avaze ? e avadhi kaho. dAdAzrI : e to Avaze, bhAvanA karI che to Ave ne ! bhAvanA pahelI thAya to ja Ave ne ! bhAvanA ja nA karI hoya to zI rIte Ave ? praznakartA : mane to evuM lAge che ke dilhI bahu dUra che. dAdAzrI : are, A duniyAmAM kazuM dUra hotuM ja nathI. AtmA ja pAse che, to dilhI zuM karavA dUra hoya ? AtmA potAnI najIka che. je aprApta vastu AtmA, e potAnI pAse che, to bIjI kaI vastu dUra kahevAya? ...to jJAtAMtarAya tUTe ! praznakartA : ahIM ApanI pAse ghaNAM Ave, emAM koIne jJAna levAnuM mana nA thAya e zuM che ? enuM zuM kAraNa che ? dAdAzrI : atyAre kazI anubhUti thAya che ke nathI thatI ? A TADha lAge te anubhava nathI thato ? garamI lAge che te anubhava nathI thato ? koI gALa bhAMDe che to kaDavo rasa utpanna thAya che, evo anubhava nathI thato ? tamAre kayo anubhava joIe che ? praznakartA: AtmAno anubhava. dAdAzrI : AtmAno anubhava eTale zuM ? paramAnaMda sthiti ! AnaMda jAya nahi, enuM nAma AtmAno anubhava. praznakartA H e kaI rIte maLe ? dAdAzrI : kAma zuM che tamAre enuM ? tamAre kAyamanA AnaMdanI jarUra zuM che ? ane pAchI vAIphanI, paisAnI jarUra che ke nahIM ? praznakartA : nathI jarUra. dAdAzrI : tyAre A dehanI jarUra che ke nahi ? praznakartA : bhagavAna sivAya mAre koI cIjanI jarUra nathI. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 261 262 AptavANI-8 dAdAzrI : e kharuM ! tamAruM to zUravIranuM kAma che. paNa enI mATe tamAre 'bhagavAna zuM che? e jANavuM joIe. 'jagata zuM che ? koNe banAvyuM ? bhagavAna zuM che ? ApaNe koNa chIe ? A badhuM jagata kevI rIte utpanna thayuM ? have bhagavAnano sAkSAtkAra ApaNane kaI rIte prApta thAya ?" e badhuM jANavuM paDe. praznakartA : eno rasto kayo che ? "zuddhAtmA' zabdanI samaja ! praznakartA : evuM kahe che ke, AtmA saccidAnaMda ghana che. emAM A kalpanA che ke sAcuM che ? dAdAzrI : kema ?! sAcuM che. AtmA saccidAnaMda ghana che, e sAcI vAta che. emAM kalpanA nathI ! praznakartA : bIjA loko ene kalpanA paNa kahe che, te ? dAdAzrI : rasto to A ahIM ja che, bIje varlDamAM koI jagyAe Ano rasto che ja nahIM. ahIM ja badho rasto che ! dAdAzrI : kalpanA karanArane 'saccidAnaMda zuM che', enuM bhAna nathI. jo bhAna thAyane to potAne kAyamano zAzvata AnaMda thAya. sanAtane sukha prApta thAya, tyAre saccidAnaMda svarUpa thAya.. praznakartA : paNa anubhava vagara nakAmuM ne ? dAdAzrI : hA, anubhava to thavo ja joIe. praznakartA : e kyAre thAya ? dAdAzrI : bhagavAna sivAya, AtmA sivAya kazuM ja joItuM nA hoya tyAre anubhava thAya. pachI emAM strI, paiso kazuM joItuM nA hoya. ane ahIM to tamane evo anubhava thaI jaze. jyAre ? A bhavamAM ja, te paNa be-traNa mahinAmAM nahIM, kalAkamAM thaI jaze. praznakartA : pachI niraMtara AtmAmAM tanmayAkAra kevI rIte rahevuM ? dAdAzrI : ahIM AgaLa jJAna le, ane pachI 'amArI' 'AjJAmAM rahe to niraMtara "AtmA'mAM rahI zake. paNa A jaMjALa che ne te niraMtara 'ene' 'AtmA'mAM rahevA nA de. 'tamane' jaMjALa to kharI ja ne, pachI ? chokarAM kahe, 'bApujI phI lAvo." alyA, phI to gharamAM che. paNa sonI noTa vaTAvavA javuM paDe ke nA javuM paDe ? paiNyA nA hoya to nokarI, dhaMdhA hoya. eTale A badhI jaMjALa che ane A che tyAM sudhI niraMtara 'AtmAmAM nA rahI zakAya. paNa 'ApaNA' bhAva jyAre A jaMjALathI ochAM thaze ane sukha 'AtmA'mAM che evuM samajAze, ema A jaMjALa ochI thatI jaze, tema pachI 'AtmA'mAM rahI zakAya. praznakartA : AtmA saccidAnaMda ghana che, to 'zuddhAtmA' kema rahyuM ? dAdAzrI : AtmA saccidAnaMda svarUpa ja che. paNa A lokone saccidAnaMda zabda kema nathI Apyo ? kAraNa ke 'saccidAnaMda' e guNavAcaka zabda hovAthI A lokone nahIM samajAya, Amane zuddhAtmAnI jarUra che, eTalA mATe A lokone zuddhAtmA zabda Apyo che. zuddhAtmAnI jarUra kema ? A loko kahe che ke huM pApI chuM.' tyAre kahe, 'jo 'tuM' 'vijJAna' jANe to tane pApa aDe evuM nathI. 'tuM' che 'zuddhAtmA' ja. paNa 'tArI' 'bilIpha roMga" che." jema eka mANasa ahIM AgaLa rUmamAM rAtre ekalo sUI gayo hoya, ane divase eNe bhUtanI vAta sAMbhaLI hoya, to rAtre aMdara pyAlo khakhaDyo ke tyAM ja 'enI' 'bilIpha roMga' pesI gaI ke kaMIka bhUta che. have e 'roMga bilIpha" nIkaLe nahIM tyAM sudhI 'enI' dazA AvI ne AvI ja rahe, taraphaDATa rahyA kare. soDahathI zuddhAtmA sadhAya tA ! praznakartA : 'huM zuddhAtmA chuM' evuM bolavuM ane 'soDaham bolavuM, emAM zo phera che ? dAdAzrI : soDaham bolavAno artha ja nathI. 'zuddhAtmA' to 'tame' Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 263 264 AptavANI-8 cho ja ! soDamUno artha zuM thayo ? ke 'te huM chuM, temAM ApaNe zuM kalyANa vaLyuM ? eTale 'huM zuddhAtmA chuM' emAM ja potAnuM kalyANa che, emAM 'A zuddhAtmA te huM chuM." jyAre soDaham eTale to 'te huM chuM.' emAM kazo artha nathI ! soDaham to zuddhAtmA prApta karavA mATenuM sAdhana che. jene sAdhya maLI jAya pachI ene sAdhana chUTI jAya che. zuddha thaye "zuddhAtmA' bolAya ! praznakartA : 'huM zuddhAtmA chuM' bolavAthI zuddhAtmA thaI javAya ? dAdAzrI : ema nahIM thaI javAnuM. ema to keTalAMka loko bole chene ke "huM zuddhAtmA chuM' paNa kazuM vaLe nahIM. praznakartA : ApanI pAsethI jJAna upalabdha na thayuM hoya, e jo copaDImAMthI vAMcIne athavA to koInA kahevAthI 'huM zuddhAtmA chuM' bole to phAyado thAya ? dAdAzrI : emAM dahADo vaLe nahIM kazo ya ! evuM lAkha avatAra sudhI 'zuddhAtmA' bole ne to ya kazuM vaLe nahIM. jema tamAro eka bhAIbaMdha hoya, te tamArI joDe vAta karatAM karatAM UMghI gayo hoya, paNa tame ema jANo ke e jAge che, eTale tame ene rUpiyA ApavAnuM pUcho, pharI pUcho tyAra pahelAM e bole ke, "huM tane pAMca hajAra rUpiyA ApIza.' to ApaNe zuM e sAcuM mAnavuM ? ApaNe tapAsa to karavI paDene ke e UMghamAM che ke jAgatAM bole che ? UMghato bolene to ApaNe AkhI rAta besI rahIe to ya kazuM Ape nahIM ane jAgato bolato hoya to ApaNane Ape ! evI rIte A UMghatAM bole che ke "huM zuddhAtmA chuM.' eTale kazuM vaLe nahIM. 'huM zuddhAtmA chuM' e bhAna 'jJAnI puruSa'nuM ApeluM hovuM joIe eTale jAgato hoya ne bole to kAmanuM. evuM huM tamane jAgatA karIne 'zuddhAtmA chuM' bolAvaDAvuM chuM, ema ne ema nathI bolAvaDAvato ! ane eka kalAkamAM to Akho mokSa ApI dauM chuM. mokSa eTale koI dahADo ciMtA nA thAya, evo mokSa ApuM chuM ! pragaTathI pragaTe ke pustakatA dIvAthI ?! praznakartA : jJAna lIdhA vagara pustakamAM vAMcIne "zuddhAtmA chuM' bole, to ya enuM phaLa maLe ne ? dAdAzrI : kazuM ya phaLa nA maLe ! "jJAna" lIdhA vagara 'zuddhAtmA chuM' bole to kAma nA lAge. ene 'zuddhAtmA' to yAda ja nA Ave ne ! ane peluM copaDImAM to evuM lakheluM che ke "AtmA zuddha che ne tuM zuddhAtmA che. A badhuM tuM na hoya. ane saMsAramAM ApaNe zuddhAtmA tarIke kaMI karI zakIe ema chIe ja nahIM. e dravya enuM kAma kare che, A dravya enuM kAma kare che." evuM badhuM kahevA mAge che. paNa lokone zuddhAtmA zI rIte rahe ? A to ahaMkAra ne krodha-mAna-mAyA-lobha badhuM ya sAthe che, to ene zuddhAtmA zI rIte rahe ?! Ama Akho dahADo gokhIne 'zuddhAtmA chuM' bole che, paNa emane zuddhAtmAnuM lakSa bese nahIMne ! 'jJAnI puruSa' pApa bALI Ape tyAre zuddhAtmAnuM lakSa bese ane te lakSa Akho dahADo rahe, nahIM to lakSamAM rahe nahIM ne ! eTale pahelAM pApa dhovAI javAM joIe. praznakartA: ApanI pAMca AjJA lakhAyelI hoya to AjathI so varSa- basso varSa pachIthI paNa pAMca AjJA vAMcIne e bole, enA para vicAra kare, to pachI ene zuddhAtmAnuM pada maLe ke nahIM ? dAdAzrI : nA, nA ! e to koI jJAnIo rahevAnA, basso-pAMcaso varSa sudhI kaMInuM kaMI phUTavAnuM. darekanAmAM vahelo-moDo 'prakAza' thayA karavAno, te evA koI hoya to badhAne kAma lAge. bAkI, ema ne ema zuddhAtmA thavAya nahIM. samaraNe," zuddhAtmA tahIM sAdhya ! eka mANasa kahe che, "huM zuddhAtmA chuM, evuM yAda karyA karuM chuM.' tyAre meM kahyuM, "alyA, yAda karyA kare che to ya zuddhAtmA prApta thayo nahIM ?" tyAre kahe che, "nA. ane bIje dahADe to mane manamAM ema thayuM ke pelo kyo Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 265 266 AptavANI-8 zabda haze ? kayo zabda, kayo zabda, te cAra kalAka sudhI e zabda yAda ja nA Avyo." eTale zabda ja bhUlI jAya. e samaraNathI (nAmasmaraNa) kazuM lakSamAM nA bese. AvAM samaraNa kare enAM karatAM 'vAIpha'nuM samaraNa kareluM sAruM ke bhajiyAM, jalebI to karI Ape. AvA khoTAM samaraNa ApI ApIne to nA devagatimAM gayA ne nA ahIM AgaLa sArI sAhebI maLI ! eTale Ame ya rUkhaDAvI mAryo ne tame ya rUkhaDAvI mAryA. ahIM jo sAhebI maLI hoya to ya jANIe ke ThIka che !! A to kaheze, 'samaraNa ApIe chIe, tame samaraNa karyA karajo.' ane alyA, e samaraNa bhulAya tyAre mAre zuM karavuM ? ane samaraNa to kyAre rahe ? ke jenI para rAga hoyane to e enI meLe samaraNa rahyA kare. agara to jene bahu ja Sa hoya, jenI para bahu ja cIDha hoya, te yAda AvyA kare. eTale bahu rAga hoya to te yAda AvyA kare, enuM samaraNa rahe. ane samaraNanuM phaLa saMsAra, bhaTaka-bhaTaka-bhaTaka karavAnuM. Apane samajAI A vAta ? samaraNano artha samajAyo ne ? eTale satata AtmA hAjara thaI enI meLe ja bolato thavo joIe. ApaNe bolAvIe ne e bole, evuM nahIM. enI meLe hovuM joIe. praznakartA : paNa A "zuddhAtmA chuM' evuM mahIMthI bolavAmAM Ave ke nA Ave ? dAdAzrI : Ave ne ! praznakartA : pachI e bolato haze ke bolAvato haze ? dAdAzrI : e bolatA, bolAvatAno savAla nathI AmAM. koI bolato ya nathI ane bolAve to e bolAvanAra gunegAra thAya. eTale tame je khoLo chone tyAM aMdhAruM che. tame AgaLa je mAgo chone, e badhuM aMdhAruM ja che. ene bolAvanAra koI che ja nahIM. A sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' bole che ane tame je kaho chone te badhuM to aMdhAruM ghora che. te bAju ghaNAM loko gayA ne, te rakhaDI maryA che badhAM !! vADAbaMdhI to vibhAvikatAmAM praznakartA H to zuddhAtmAnuM je jJAna ApanI pAsethI laIe, te eka maMDaLa ke vADo nathI thato ? dAdAzrI : nA, Ane vADo hoya ja nahIM ne ! jyAM vibhAvikatA hoya tyAM vADo hoya. svAbhAvikatA hoya tyAM sahajatA utpanna thAya, tyAM vADo hoya ja nahIM ne ! kAraNa ke e jhADa-pAna, gAya-bheMsa, badhA jIvamAM zuddhAtmAnA darzana kare, pachI emAM judAI, vADo ja kyAM rahyo ? badhe 'evarIvhera' bhagavAna dekhAya ene ! "oMga bilIpha' maDhe, bhagavAnamAM abheda ! praznakartA: jo zuddhAtmA e ja bhagavAna che, potAnI mahIM ja che, to pachI e dUra kaze hoya ja nahIM ne ? dAdAzrI : hA. basa, mahIM che e ja bhagavAna che, bIjA koI bhagavAna A jagatamAM che nahIM. praznakartA : to pachI e bhagavAna joDe potAne bheda nA hoyane? dAdAzrI : paNa atyAre to 'tamane' bheda che. abheda thAya to ja "bhagavAna" tamane bhegA thAya evA che. paNa 'tamAre' to 'caMdubhAI" thavuM che ane 'koI bAInA dhaNI thavuM che, chokarAnAM bApa thavuM che, koInA mAmA thavuM che, koInA kAkA thavuM che." to pachI "bhagavAna" 'tamane" bhegA thAya ja nahIM ne ! 'tame 'bhagavAna'nAM thAva to "e" 'tamArI' joDe abheda thaI jAya. 'tame' 'zuddhAtmA' thayA, 'bhagavAna'nAM thayA to 'tame' abheda thaI jAva. A to bheda 'tame pADyo che, 'bhagavAne" bheda nathI pADyo. 'A bAIno dhaNI thauM chuM" evuM kahyuM, eTale bhagavAna kahe che, "jA, dhaNI thAva." te Ama bhagavAna joDe bheda paDyo ! have bhagavAnanI joDe ekAkAra thaI gayA ke thaI gayuM badhuM abheda ! ane e abheda thavAne mATe A badhuM 'vijJAna che. AkhuM jagata bhagavAnane khoLe che ane te abheda thavA mATe khoLe che. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 AptavANI-8 AptavANI-8 267 tamAruM kahevuM kharuM che ke A bheda kema paDI gayo? vAta to kharI ja chene ? bheda to evuM che ne, bhagavAna to pote mahIM ja che, paNa kema ekatA nathI lAgatI ? bhagavAnanI kadI paravA ja nathI karIne ! eNe to 'A mArI vAIpha ne A mArA laDakA, ne A mAro bhAI, A mAro mAmo' e badhAMnI ja ene paDelI che. "bhagavAna"nI 'ene' paDelI nathI. are, bhagavAnanI koIne ya paDelI nathI. bhagatane ya bhagavAnanI nathI paDelI. bhagatane to chabalIkA ne e ya badhuM tAnamAM ne tAnamAM, mastImAM rahyA che. bhagavAnanI koIne ya paDelI nathI. e bhagavAna to mane roja kahe che ke koIne mArI paDelI nathI. koI cAnA tAnamAM, koI gAMjAnA tAnamAM, koI kazAnA tAnamAM, koI vahIskInA tAnamAM, koI vAIphanA tAnamAM, to koI lakSmInA tAnamAM, basa, tAnamAM ne tAnamAM paDeluM che A jagata !! zuddhatA vartavA kAje, "zuddhAtmA' kaho praznakartA : Ape zuddhAtmA sAthI kahyo ! AtmA ja kema nA kahyo ? AtmA ya cetana to che ja ne ? 'AtmA'vALAne to zuddha upayoga hoya nahIM. AtmA to, badhA AtmA ja che ne ! paNa je zuddha upayogI hoya, tene zuddhAtmA kahevAya. AtmA to cAra prakAranA che; azuddha upayogI, azubha upayogI, zubha upayogI ane zuddha upayogI evA badhA AtmA che. eTale ekalo 'AtmA' bolIe, to emAM kayo AtmA ? tyAre kahe, 'zuddhAtmA." eTale zuddha upayogI e zuddhAtmA hoya. have upayoga pAcho zuddha rAkhavAno che. upayoga zuddha rAkhavA mATe zuddhAtmA che, nahIM to upayoga zuddha rahe nahIM ne !!! eka jaNe pUchayuM ke, 'dAdA, badhe AtmA kahevaDAve che ane tame ekalAM zuddha AtmA kahevaDAvo cho, evuM kema ?" kahyuM ke, 'e je AtmA kahe che ne te AtmA ja na hoya ane ame zuddhAtmA kahIe chIe, enuM kAraNa juduM che. ame zuM kahIe chIe ? ke tane "rIyalAIjha' eka phero karI ApyuM ke tuM zuddhAtmA chuM ane A caMdubhAI judA che, evuM tane buddhithI ya samajaNa paDI gaI. have caMdubhAIthI kharAbamAM kharAba kAma thaI gayuM, loko niMdA kare evuM kAma thaI gayuM, te vakhate tAre 'huM zuddhAtmA chuM' e lakSa nA cUkavuM joIe, e 'huM azuddha chuM evuM kyAre ya paNa mAnIza nahIM. evuM kahevA mATe 'zuddhAtmA' kahevo paDe che. 'azuddha thayo nathI" eTale mATe kahevuM paDe che. ame je zuddhAtmapada ApyuM che, te zuddhAtmapadazuddhapada pachI badalAtuM ja nathI. mATe zuddha mUkyuM che. azuddha to, A deha che eTale azuddhi to thayA ja karavAnI. koIkane vadhAre azuddhi thAya, to koIkane ochI azuddhi thAya, e to thayA ja karavAnI. ane tenuM pAchuM potAnA manamAM pesI jAya ke 'mane to dAdAe zuddha banAvyo to paNa A to azuddhi hajI rahI che." ane evuM pesI gayuM to pAchuM bagaDI jAya. kartAbhAva varce karma baMdhata ! praznakartA : zuddhAtmAnuM jJAna koIe lIdhuM hoya ane koI ene lApho mAre ane e sAmo lApho mAre, to pachI enAmAM jJAnanI asara nathI thaI ema samajavuM ? ke enuM zuddhAtmapaNuM kAcuM che ema samajavuM ? dAdAzrI : zuddhAtmAnuM jJAna kAcuM paDyuM nA kahevAya. dAdAzrI : zuddhAtmA eTale zuddha cetana ja. zuddha eTalA mATe kahevAnuM ke pahelAM manamAM ema lAgatuM hatuM ke huM pApI chuM, huM Avo nAlAyaka chuM, huM Ama chuM, huM tema chuM.' evA badhA potAnI jAta uparanA je Aropa hatA, te Aropa badhA nIkaLI gayA. zuddhAtmAne badale 'AtmA" ekalo kahene to potAnI zuddhatAnuM bhAna bhUlI jAya, nirlepatAnuM bhAna jatuM rahe. eTale 'zuddhAtmA' kahyuM. praznakartA : to zuddhAtmAno marma zuM che ? dAdAzrI : "zuddhAtmA'no marma e asaMga che, nirlepa che; jyAre AtmA' evo nathI. 'AtmA' lepAyelo che ne "zuddhAtmA' e to paramAtmA che. badhA dharmavALA bole che ne, "mAro AtmA pApI che' to ya zuddhAtmAne kazo vAMdho nathI. zuddhAtmA e ja sucave che ke ApaNe have nirlepa thaI gayA. pApa gayAM badhAM. eTale zuddha upayoga mATe zuddhAtmA kahyo che. bAkI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 269 praznakartA : to pachI eNe zAthI lApho mAryo sAme ? dAdAzrI : e lApho mAryone, te ghaDIe 'e' chUTo hoya che. ane 'enA' manamAM pastAvo thAya che ke 'AvuM nA thavuM joIe, AvuM kema thAya che ?' A 'jJAna' evuM che ke potAnI eka bhUla thaI hoya to tarata ja khabara paDI jAya ane bhUla thaI evI khabara paDe ne, eTale pastAvo thAya ja. ane A banyuM emAM jJAnane ane ene levAdevA nathI. A badhA enA 'DiscArja' bhAvo che. praznakartA : zuddhAtmA thayelo hoya, A jJAna lIdheluM hoya ne 'paraphekTa' hoya, tenI vartaNUMkamAM zuM samaja paDe amane ? dAdAzrI : ene 'Igoijhama' nA hoya, kartApada UDI gayuM hoya. praznakartA : ema mAnone, ke 'huM nathI karato' evuM ene varte che, to A bhAIne huM lApho mAruM chuM ne huM kahuM ke 'huM nathI mArato, zarIre mAryuM che. AtmAe nathI mAryu' to ? dAdAzrI : evuM kahevAya nahIM ne ! 'zarIre mAryuM che' evuM bolAya nahIM. e to jokhama che. 'zarIre mAryuM che, AtmAe nathI mAryuM' evuM kahe, evo bacAva kare to ApaNe kahIe, UbhA raho, zarIramAM mane soyo ghoMcavA do.' eTale 'zarIre mAryuM che' evuM nA bole. evuM che, mAravuM e to eka jAtano 'DiscArja' bhAva che. A 'jJAna' pachI 'pote' 'cArja' karato baMdha thaI jAya che, pachI e 'DiscArja' bAkI rahe che. eno jokhamadAra raheto nathI. 'kartA miTe to chUTe karma.' kartApaNuM ene chUTI gayuM che. praznakartA : 'ApaNe karIe chIe' e bhAva jato rahevo joIe. dAdAzrI : basa, eTalo bhAva jato rahyo eTale kAma pUruM thaI gayuM. zuddha - azuddha, kaI apekSAe ?! AtmajJAna thayA sivAya koI mANasa kaheze ke mAro chUTakAro che, to AptavANI-8 e vAta kharI nathI, A to loko AtmajJAna mAnI beThA che. emAM be- cAra vAkya bole ke 'huM anaMta jJAnavALo chuM, huM anaMta darzanavALo chuM' evA bepAMca guNone laIne bUmAbUma kare che. emAM e AtmajJAna nathI. pustakamAM je che ke 'huM zuddhAtmA chuM,' emAM evuM kahevA mAMge che ke, 'tuM A badhuM nathI ne tuM A che' evI draSTi badalavA mAge che, evA bhAvamAM tuM AvI jA, kahe che. paNa tethI kaMI AtmA prApta thayo kahevAya nahIM. 270 AtmA prApta thayo kyAre kahevAya ke AtmajJAna thAya ane AtmajJAna e kAraNa kevaLajJAna kahevAya che. AtmajJAna thAya nahIM koIne ya ! atyAre AtmajJAna koIne ya nathI. AtmajJAna hoya to AvI vANI ya nA hoya, AvuM vartane ya nA hoya, koI Agraha ja nA hoya ne ! AtmajJAnIne Agraha nA hoya, e nirAgrahI hoya. ane AtmajJAna che tyAM ahaMkAra nA hoya, Agraha nA hoya. bAkI ahaMkAra che, Agraha che, tyAM kazuM jANatA nathI. e vAta kharI che ke e zAstrajJAna jANe che. paNa emAM ahaMkAra che. je zAstrothI ahaMkAra nA gayo, to e zAstronuM jJAna badhuM ApaNane kAma lAgyuM nahi. praznakartA : keTalAka darzanakAroe kahyuM ke AtmA zuddha-buddha ja che. dAdAzrI : hA, zuddha-buddha kahe che ! have AtmA jo zuddha ne buddha ja hoya, tyAre maMdiramAM zuM karavA jAo cho ? ane A zAstro kema vAMco cho ? A samajavA jevuM che ne ? eTale tyAM AgaLa sApekSa vAta che. amuka apekSAe zuddha che. hA, jyAM pote caMdubhAI ane pAchA ajJAnI, tyAM sudhI AtmA zuddha kahevAya nahi ! hA. 'tAruM' ajJAna jAya to 'AtmA' zuddha ja che ! aMdara to e zuddha ja che, koI dahADo ya azuddha thayo ja nathI ! paNa jo tuM emane ema 'zuddha che, buddha che' gAyA karIza to kazuM dahADo vaLaze nahIM. e zuddhano tane anubhava thavo joIe. eTale kahevuM hoya to zuM kahevAya ke 'dehanI apekSAe huM azuddha chuM ane potAnI apekSAe huM zuddha chuM.' kAraNa ke pote nirapekSa che ! paNa vAta AvI sApekSa hovI joIe. ekalI nirapekSa vAta ke 'AtmA zuddha ja che' evuM nA bolAya evuM 'AtmA zuddha ja che' kahe to to pachI AtmAne khoLavAnuM rahyuM ja Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 nahIM ne !! 271 'zuM che' jANyuM (!) paNa.... guruo zuM kahe, 'tuM A che' ne pelo gA gA kare. paNa 'tuM zuM nathI' e temaNe nathI kahyuM, beu kahevuM paDe. tyAre 'zuM che' e eTaluM kahyuM. 'zuM nathI' e nathI kahyuM. eTale pelA 'zuM nathI'mAM rahe che ane zabda 'zuM che'nA nIkaLe che. ahIM AgaLa keTalAMka loko mane maLelAM. mane kahe che ke, 'mArA gurue ApyuM che.' meM kahyuM ke, 'karekTa che, khoTuM nathI. e tamane tamArA gurue ApyuM che. paNa emAM vadhyuM zuM atyAra sudhImAM, e kaho mane. tamane chaMcheDe to chaMcheDAtA nathI tame ?" tyAre e kahe ke, 'e to jatuM nathI. paNa e to ghaNAM kALa thaze tyAre vaLene.' meM kahyuM ke, "nA, svarUpa jo hAthamAM AvyuM to vAra ja nathI.' tyAre e kahe, 'zAthI aTakyuM che ?" tyAre meM kahyuM ke, 'tame zuM nathI' e tamane kahyuM nathI tamane 'zuM che' e kahyuM che. paNa 'zuM nathI' jo kahyuM hota to kAma cAle.' e kayA guru jANe ke 'zuM nathI !' lyo, kahI Apo joIe ! atyAre, 'khAvA-pIvAmAM zuM tuM nathI ?" eNe to 'eDajasTa' karI lIdhuM ke huM zuddha-buddha e ja chuM. paNa have tuM zuM nathI. e khoLI kADhane ke pachI ema * ema ja che ? huM ya zuddha-buddha ne IlAyacI e hau zuddha-buddha che ? zuM nathI have ? eTale enuM vizleSaNa thAya, tyAra sivAya kazuM vaLe nahIM ne badhuM bhaTake che. anaMta avatArathI AnI A bhaTakAmaNa cAlu che. narasiMha mahetAe bahu vizleSaNa karyuM, kAraNa ke bahu vicAravaMta mANasa ! kaMI nAgara jevo tevo hato ? nAgara bacco, kabhI na hoya kacco, e kaMI jevo tevo nahIM. eNe bahu bahu vizleSaNa karyuM. ne pachI e bolyA ke, 'jyahAM lagI AtmA tattva cindho nahIM, tyahAM lagI sAdhanA sarva jUThI.' te jo potAnI sAdhanA jUThI dekhADe che ! tyAre kahe ke, 'Atmatattva jANavuM eTale zuM ?' 'zuM che' e jANavuM ane 'zuM nathI' e jANavuM, enuM nAma Atmatattva ! ane 'zuM che' e nahIM jANo to vAMdho nathI. paNa 'zuM nathI' eTaluM tame jANazo to mAre bahu thaI gayuM, kAraNa ke 'zuM nathI' AptavANI-8 eTaluM jANo eTale peluM 'zuM che' e adhyAhAra rahyuM. ane adhyAhAra to sAcI ja vAta che, e nahIM jANo to cAlaze. paNa A / 'zuM nathI' e jANavuM joIe. tyAre lokoe peluM 'zuM che' e jANI lIdhuM ane pachI te gA gA karyA kare che. lADavA khAtI vakhate, pAchuM... evuM bane kharuM ? A ja cAlyuM che, tethI anaMta avatAra thayA ja kare che. 272 'zuM nathI', jANavuM kaI rIte ? praznakartA : have pelI 'negeTiva sAIDa' jarA kahone mane ke 'negeTiva sAIDa' kevI rIte jANavI ? dAdAzrI : e to huM tamane, te dahADe badho phoDa pADI ApIza. te ghaDIe negeTiva badho phoDa paDI jaze. pachI A vAtonI majhA Ave ! te pachI tamane potAne pahoMce, huM zuM kahevA mAguM chuM te ! eTale A lokone kahuM chuM ke 'zuM nathI' e jANI lAva. tyAre e kahe ke, 'mAre 'zuM nathI' e jANavuM che.' to huM kahI dauM, 'mAya' eTaluM kADha. 'mArA hAtha' e tuM nathI. 'mAruM mAthuM' tuM nathI, 'mArI AMkho'mAM tuM nathI, e badhuM bAda karyA kara. pachI manane bAda kara. mAya mAInDa, mAya IgoIjhama, mAya spIca, badhuM bAda kara.' tyAre kahe ke, "to to mAruM kalyANa ja thaI jAya. AvI ja rahe tarata !' to kara ne, paNa A bAda zI rIte kare bicAro ?! pelAM pApa bhasmIbhUta thavAM joIe ne ! A badhuM jagata kevuM che ? Ama kare tyAre Ama aTake, Ama kare tyAre Ama aTake. eTale badhuM sApekSa, eka Ave to bIjI pAchI ene apekSA rahetI hoya. eTale ame pApa bhasmIbhUta karIe tyAra pachI 'A chuM' ne 'A nathI' e badhuM samajAI jAya. bAkI 'zuM nathI' e ame eka phorenarsane ApyuM hatuM. ame lonAvAlA gayelAM ne, tyAM AgaLa e loko AvelAM. te kahe che, 'amane kaMIka Apo.' tyAre meM kahyuM ke, 'separeTa AI enDa mAya vItha jJAnIs separeTara.' to mAruM separeTara huM tane ApIza nahi, paNa huM tane separezanano aMda2 rasto batADuM chuM. te rIte tuM 'mAruM' bAda kara, A bAda Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 273 kara, A bAda kara. paNa have e zI rIte pAme ? enAM je pApo naSTa thayA sivAya, e pAme zI rIte ? kAraNa ke e pApa che ne, te A jJAna upara AvaraNa lAvI nAkhe. eTale pahelAM pApa naSTa thavAM joIe. e pApa che tethI yAda rahetuM nathI ne ! ane Amane zuddhAtmA lakSamAM kema rahe che ? kAraNa ke pApa naSTa thayAM eTale niraMtara lakSamAM rahyA kare ! praznakartA : e je sUkSma paDado che, e 'rImUva' thaI javo joIe ne ? dAdAzrI : te 'rImUva' ame karI daIe ! 'akrama mArge' 'liphTa'mAM laherathI mokSa ! praznakartA : ene mATe, Ape AtmajJAna mATe akrama mArga kahyo che, kramika mArgathI e judo che ane sahelo che ema Ape kahyuM che. dAdAzrI : hA, akrama mArga eTale to liphTa mArga che ! ane kramika eTale pagathiyAM, sTepa bAya sTepa caDhavAnuM. ane akrama eTale liphaTamAM besI javAnuM. emAM tamAre kaMI karavAnuM nahIM, sIdho mokSa ! tamAre jo karavAnuM hoya to ame maLyA nathI, evuM thayuM kahevAya. eTale tamAre kazuM karavAnuM nahi. eka phakta pAMca AjJA ApIe ke liphaTamAMthI hAtha-paga bahAra kADhe nahIM. praznakartA : paNa e mArga sahelAIthI maLato nathI ne kyAMya ! dAdAzrI : nA, che ne ! A badho khullo chene ane hajAro mANasoe lIdhelo che. ochAmAM ochA, paccIsa hajAra mANasoe lIdhelo che ne tame kaho cho maLato nathI, ema kema kahevAya ? mArga to che, paNa tamane te mArga bhego thAya tyAre. paNa e TAimiMga maLavo joIe ne ! TAimiMga maLe tyAre mArga maLI jAya. bAkI badhI jAtanA mananA khulAsA thAya, to TAimiMga maLe. mananAM samAdhAna thaI jAya ke mArga barobara che. tyAra pachI gADI pATA upara caDhe, nahIM to caDhe ja nahIM ne ! ne gADI bhrAMti lAInamAM pharyA ja kare badhe, AptavANI-8 meIna lAIna para Ave ja nahIM. koI jagyAe meIna lAIna upara koI hoya paNa nahIM. bhrAMta lAInomAM ja hoya ane akrama mArga eTale meIna lAIna. eTale phUlasTopa mArga che A, komA mArga nathI A. 274 kramika mArga eTale zuM ? ke sTepa bAya sTepa. eTale koI saMtapuruSa maLyA ke pAMca hajAra pagathiyAM caDhI gayA. pachI koI oLakhANavALo maLe to pAcho kenTinamAM teDI jAya, to pAchA traNa hajAra pagathiyAM nIce utarI jAya. ema karatAM caDha-uttara, caDha-uttara karyA kare. eTale e sephasAIDa mArga nahIM ne !! praznakartA : akrama mArge vaLavA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : A ahIM AvyA cho ane tame kahI do ke, sAheba mAro nIveDo lAvI Apo.' to nIveDo AvI jAya. A to aMtarAya tUTyA hoya to AvuM bolAya. nahIM to pachI 'thaze' AgaLa upara joI laIzuM, ema karIne be varSa kADhe. pachI pAchAM Ave. paNa AvyA che eTale pAme kharAM. hajAramAM ekAda-be jaNanA kesa pheIla thAya che, bAkI nahIM. bIjAM badhAM kesa pAmI jAya che. kAraNa ke AvuM rokaDuM koNa choDe te ? ane pAchuM kazuM ya karavAnuM nahIM ene ! khAlI liphaTamAM besavAnuM ja che !! jJAtI pAse pahoMcyo te ja pAtratA ! praznakartA : A jJAna koIne paNa prApta thaI zake, te enAM mATe koI bhUmikA hovI joIe ? dAdAzrI : nA. e ahIM AgaLa Avyo e ja enI bhUmikA, bIjI koI bhUmikAnI jarUra nahIM. ahIM Avyo ne e ja bhUmikA ! bAkI evI bhUmikA to kyAre pAsa thAya A loko ? ane ApaNe ahIMyA nApAsa thayelAM ya cAle. nApAsa thayelAMne mokSe caDhAvI daIzuM ! jijJAsu vRtti to varAve 'vastu'te ! praznakartA H ame jJAna laIe to amArI paNa e sTeja UMcI thAya ? dAdAzrI : pachI mArAmAM ne tamArAmAM phera ja nA rahe. phera eTalo Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 275 276 AptavANI-8 dAdAzrI : nA, Akho dahADo jijJAsu nA hoya e to ! evuM che atyAre tamArI dazA jijJAsu che. davAkhAnAmAM beThA hoya tyAre pezanTa tarIkenI dazA hoya. jyAM jyAM je avasthA hoya ne, te avasthAne tame mAnya karo eTale evI dazA hoya tamArI ! paNa 'tame kharekhara koNa cho' enI tapAsa to karavI nA joIe atyAra sudhI ? praznakartA : karavI joIe. dAdAzrI : to kema nathI karI ? praznakartA : enI zodhakhoLa cAlu ja che sAheba. dAdAzrI : kyAM zodhakhoLa karo cho ? ke meM mArI dukAnano mAla vecI dIdho badho ane dukAna khAlI karI. ane tamArI dukAna khAlI karavAnI rahe ! eTalo ja phera rahe ! tamAre haja badho sAmAna vecI khAvAno, goLa-khAMDa je paDyuM hoya teno nikAla karI nAkhavAno. ane huM badho nikAla karIne beTho chuM. eTalo ja phera che ! eTale A to huM tamane mArI joDe ja besADuM chuM, jyAM huM pote chuM tyAM ! eTale have evuM UMcuM pada maLe tyAre to ciMtA baMdha thAya ne ! bAkI ciMtA baMdha thavI e kaMI sahelI che ? A varlDamAM koI mANasa ciMtArahita thayelo nahIM, te huM ciMtArahita karuM chuM tamane ! paNa te mArI dazAe besADuM tyAre ja ciMtArahita thAya ne ? ema ne ema thAya nahIM ne !! ciMtA baMdha thaI jAya to jANavuM ke have e avatAramAM mokSe javAnA chIe. ApaNane ciMtA ja nA thAya, saMsAramAM rahevA chatAM, bairI-chokarAM sAthe rahevA chatAM, A badho vyavahAra karavA chatAM ciMtA nA thAya to jANavuM ke eka avatAramAM mokSe javAnAM che, e khAtarI thaI gaI. praznakartA : e sthiti prApta karavI muzkela che. dAdAzrI : muzkela to che. paNa A akrama vijJAna nIkaLyuM chene, te mokSa to khIcaDI karatAM ya sahelo thaI paDyo che !! eTale A akrama vijJAna prApta thavuM muzkela che, evI puNya jAgavI muzkela che. ane prApta thAya to ApaNuM kalyANa thaI jAya. kAraNa ke purve jAgyA pachI tamAre kazuM karavAnuM nathI. tamAre liphaTamAM besavAnuM, phakata hAtha-paga bahAra nA kADho, eTalA mATe AjJA ApelI che ! te pALavAnI !! praznakartA H atyAre to ame jijJAsu chIe, kaMIka jJAna ane ajJAnano bheda jANavA icchA che eTale AvyA chIe. dAdAzrI : e to atyAre tamArI jijJAsudazA che, paNa Akho dahADo kaMI jijJAsu raho cho ? praznakartA : lagabhaga kharAM. praznakartA : vAMcanathI, satsaMgathI, jJAnI puruSane maLavAthI, A rIte zodhakhoLa cAlu ja che. dAdAzrI : e zodhakhoLa barobara che. e zodhakhoLa karatAM karatAM Aje tame 'jJAnI puruSa' pAse AvI zakyA kharAM. have tamAre 'jJAnI puruSa'ne kahevAnuM, tamAre je je joItuM hoya te mAgI levAnuM. je vastu joItI hoya te badhI ja vastu mAgI levAnI tamane chUTa che, jeTalI joIe eTaluM 'TenDara' bharavAnI chUTa che. evuM che, bahAra mULA levA jaIe to mULA ya mUlyavAna, te mULAnA dasa paisA mAMge che. ane A to amUlya cIja che. eTale ApaNe zuM levAnuM che ? AnI 'velyu' ja nA hoyane ? eTale A levAnuM che, enuM pote lakSa rAkhavuM joIe. enI mATe ApaNe taiyArI karI rAkhavI joIe. skUlamAM inAma maLatuM hoya to ya chokaro keTalI taiyArIthI levA jAya che, keTalA adabathI, keTalA vinayathI, keTalA vivekathI inAma levA jAya che. to AnI mATe kaMI pUrva taiyArI hoI zake kharI ? bhAvanA ne badhI evI jAgRti thavI joIe. eka inAma tane maLyuM che evuM kahe che, to chokarAM badhAM keTalI mastImAM AvI jAya che ! tyAre A to amUlya cIja ApavAnI vAta che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 277 278 AptavANI-8 akrama mArganI advitIya siddhio !!! jyAre A jagatamAM koI paNa indra asara nA kare, koI paNa vastu asara nA kare, 'huM paramAtmA chuM' evuM bhAna thaI jAya ke thaI gayuM kalyANa ! agara to 'huM zuddhAtmA chuM' e zraddhAmAM bese. ene pratItimAM bese, to ya pachI AgaLa vadhI jAya. eTale paheluM samajamAM AvavuM joIe. ane samajamAM Ave tyAM sudhI vartana badalAya ke nA paNa badalAya. paNa jJAnamAM Avyo kyAre kahevAya ? ke vartana badalAI jAya to ja jJAnamAM Avyo kahevAya. jJAna tenuM nAma ke vartanamAM hovuM ghaTe ! ame A jJAna ApIe chIe ne, te kevaLadarzananuM jJAna ApIe chIe, kSAyaka samakitanuM jJAna ApIe chIe. pachI jo amArI AjJAmAM rahe to to beu phaLa maLe. ane enuM kSAyaka jJAna kyAreka thAya ? jyAre e samaja pachI vartanamAM Ave tyAre kSAyaka jJAna thAya. huM tamane ApuM chuM kevaLajJAna, paNa A kALane lIdhe pacatuM nathI. chatAM amAre pUrepUruM kevaLajJAna ApavAnuM. kAraNa ke pUrepUruM nA ApuM to to tamane pragaTa thAya evuM nathI paNa A kALane laIne enuM pAcana thatuM nathI. te hajama thatuM nathI to ya ApaNane teno vAMdho nathI. kAraNa ke mokSa ApaNI pAse Avyo pachI bAkI zuM rahyuM ? evo mokSa ApyA pachI chokarAM, choDIo paiNAvAya, teno ya zo vAMdho ? nahIM to koI jIvane saheja du:kha daIne mokSe jaIe to mokSamAM pesavA deze ? kAraNa ke bairI kaheze, 'hamaNe tame jazo nahIM. A nAnI choDI paiNAvyA pachI jajo." ane ApaNe nAsI gayA tethI kaMI mokSa thAya ApaNo ? bhagavAne zuM kahyuM ke saMsAra naDato nathI, ajJAna naDe che. ajJAna gayuM to pachI zo vAMdho che ? aho ! AtmA jANavo eTale to... bAkI A badhA AtmA je jANe che e mikenikala AtmAne AtmA jANe che. e ja bhrAMti che ne ! ane pachI ApaNe pUchIe, 'tamane samakita thayuM ?" tyAre kaheze, "nA. samakita to nathI thayuM.' AtmA jANyA pachI bAkI zuM rahyuM ? e kSAyaka samakitanI upara, kevaLajJAnanI najIka gayo kahevAya. eTale AtmA jaNAya evo nathI. tethI kRpALudeve lakhyuM ne moTA pustakanI upara ke, "jeNe AtmA jANyo teNe sarva jANyuM.' A je kahevAnuM che te upara lakhyuM che. ane nA jANyo hoya to mahIM mAthAphoDa kara. anaMta avatArathI mAthAphoDa karI che ane pharI e ja kara, kahe che. chatAM Ama karyA kara, to koIka dahADo kaMIka sAcI vastu maLI jaze. ....'jJAnI'nAM bhedajJAtathI jaNAya ! praznakartA : anAtmAne jANyA vagara AtmA jANI zakAya ? dAdAzrI : AtmA jANe to anAtmA jANe, paNa te zabdathI jANe. temAM anAtmAne jANI zakAto nathI. tethI ApaNe evuM kahyuM ke, "manavacana-kAyAnI tamAma saMgI kriyAthI 'huM tadana asaMga chuM." e saMgI kriyAo badhuM anAtmA che. 'mana-vacana-kAyAnA tamAma lepAyamAna bhAvothI huM sarvathA nirlepa ja chuM." A lepAyamAna bhAvo je manamAM badhA Ave che, te badho anAtma vibhAga che. praznakartA: eTale anAtmA ne AtmA, e be sAthe jANI zakAya che? dAdAzrI : be sAthe to nA jANI zakAya. e to ApaNe ahIM jJAna ApIe to badhuM juduM paDI jAya. paNa jema che tema to badhuM jANavuM paDazene ? haju to tattva zuM che? e ja jANatA nathI ne 'AtmA chuM, zuddhAtmA chuM' bole che. 'jJAna-darzana-cAritra' e badhuM bole che. paNa emAM AtmA zuM che ? e khabara paDe nahIM ne ! praznakartA H to huM kAMI ja jANato nathI evuM rAkhavAnuM ? dAdAzrI : basa e ja DahApaNanuM vAkya kahevAya ke huM kaMI ja jANato nathI ! vItaraNa draSTie, vilaya thAya saMsAra ! jJAna e to draSTi che. A cAmaDAnI AMkhanI draSTi che. ane bIjI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 279 280 AptavANI-8 jJAnadraSTi che, enAthI jotAM AvaDyuM to kAma nIkaLI jAyane ! A cAmaDAnI AMkha nathI ? enAthI to evuM dekhAya ke "A mArA sasarA thAya, A mArA mAmA thAya, A phUA thAya.' e badhI vAta kharI haze ? A 'karekTa' che vAta badhI ? kAyamano sasaro hoya che koI ? jyAM sudhI 'DAIvorsa' nA lIdho hoya tyAM sudhI sasaro, 'DAIvorsa' le tene bIje dahADe e saMbaMdha khalAsa thaI jAyane ! eTale A badhAM 'TempararI eDajasTamenTsa che ! bAkI draSTi e to 'jJAnI puruSa' badalI Ape. praznakartA : bahirmukha draSTithI aMtarmukha draSTi karI Ape. dAdAzrI : nA. evI aMtarmukha draSTi nahIM. atyAre tamArI draSTi to badhI aMdaranI ya che ja. paNa tamane draSTi badalI ApIe; te bahAra paNa pachI AtmA dekhAya. aMdara che evuM bahAre ya AtmA nathI ? paNa e draSTi tamane badalI ApIe ! eTale bAkI amane to eka miniTe ya A saMsAra yAda nathI Avato. praznakartA H amane eka miniTe ya saMsAra bhUlAto nathI. dAdAzrI : eTale AkhI 'DijhAIna' phera che. AkhI draSTi ja phera che, bIjuM kazuM ja nathI. tame A joI rahyA cho, huM bIjI bAju Ama joI rahyo chuM. AkhI draSTi ja phera che. AmAM bIjo kazo prayatna karavAno nathI. jo koI draSTi badalI Apene to tamane paNa badhuM evuM ja dekhAya pachI ! e draSTi eka phero badalAya pachI e draSTi khIle, ne tema tema 'pote' bhagavAna" thato jAya. paNa draSTi khIlI nathI tyAM sudhI to gajavuM kapAya eTale pelAne gunegAra gaNe. draSTidoSathI pudgala anya svarUpe dekhAya che. praznakartA : A carmacakSuvALI draSTino doSa kahevAyane ? ajJAnatAmAM hoya to khabara ja kevI rIte paDe ke ame ajJAnatAmAM chIe ? dAdAzrI : e khabara ja nA paDene ! pachI jevI enI draSTi hoyane tevo e thaI jAya, A cAmaDAnI AMkhanI draSTi e draSTi nathI. ene jJAna pramANe draSTi hoya, jJAnanA pramANasara draSTi hoya che. je jJAna 'ene' prApta thayuM che, enA AdhAre 'enI' draSTi hoya che ne jevI draSTi hoya tevuM bahAra badhe dekhAya. "A amAro duzmana ane A amAro mitra' kaheze. have koI mitra ke duzmana che nahIM jagatamAM, paNa enI evI draSTi baMdhAI gaI che tethI evuM dekhAya che. praznakartA: je khoTI vastu che, e tyajavI joIe. eTalo prayatna dhIme dhIme keLavIe to phera paDato jAya che. dAdAzrI : jo mokSe javuM hoya to khoTI-kharInA dvandra kADhI nAkhavA paDaze. ane jo zabhamAM AvavuM hoya to khoTI vastuno dveSa karo, tiraskAra karo ne sArI vastuno rAga karo. ane zuddhamAM sArI-khoTI banne upara rAgadveSa nathI rAkhavAno. kAraNa ke vastu sArI-khoTI che ja nahIM, A to draSTinI malinatA che. A sArI dekhAya che ne A kharAba dekhAya che, e ja draSTinI malinatA che ane e ja mithyAtva che. eTale draSTiviSa khalAsa thavuM paDe. e draSTiviSa ame kADhI ApIe chIe. e draSTiviSa jAya pachI AtmAnuM lakSa pamAya. nahIM to AtmAnuM lakSa pAmavuM e kaMI jevI tevI vAta che ! ane vItarAgatA AvavI joIe, rAga-dveSa ja nA thavA joIe. rAga-dveSa baMdha karavAnI prekTisa karavAthI baMdha thatA nathI. ene baMdha karavAnI 'prekTisa' karyA karIe ane rAga-dveSa baMdha thAya evuM kadI bane nahIM. vItarAga e to draSTi che ! atyAre A tamArI rAga-dveSavALI draSTi che; ane amArI vItarAga draSTi che. eTale phakta draSTimAM phera che. Akho draSTiphera ja che. ane 'jJAnI puruSa' sahejamAM e draSTi badalI Ape ! tyAre pachI mukti anubhavamAM Ave ! draSTi badalAyA vinA badhuM vyartha ! praznakartA : eTale huM e pUchato hato ke draSTi mATe paNa vRtti rahe, enuM zuM ? - dAdAzrI : draSTi zI rIte maTe ? nA, koI evo rasto nathI ke draSTi maTe. vRtti maTe, paNa draSTi nA maTe. draSTine laIne to A badhuM jagata roLAyuM che ! kaI draSTi ? tyAre kahe, 'UMdhI draSTi.' 'jema che ema' dekhAtuM nathI. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 AptavANI-8 AptavANI-8 281 eTale pachI 'ene' jevuM dekhAya che, emAM 'e' tanmayAkAra rahe che. vRttio to badhI tUTI jAya ne pAchI navI pese. paNa jyAM sudhI draSTi nA badalAya ne, tyAM sudhI vRttio badalAyA kare. tethI kaMI phAyado thayo nathI. are ! bAvA thayA, khAvAnuM khATuM-mIThuM kazuM yAda ja nA Ave, e vRttio badhI tUTI jAya, to ya draSTi badalAyA sivAya kazuM vaLe nahIM. eTale ApaNe tyAM evA keTalAMya saMta che, ke jenI pAse ApaNe besIe ne, to he ya... ApaNAM manamAM ekadama AnaMda thaI jAya ! te ApaNane ema lAge ke ohoho ! A saMta kevA haze ?! kAraNa ke baraphano svabhAva che ke darekane ThaMDaka Ape ja. have e saMta ThaMDaka Ape eTale tame nA samajo ke ahIM kaMIka che ? tyAre huM kahuM ke tyAM kazuM ya nathI. kAraNa ke eNe vRttio mAra mAra karI che. e vRttio mArI eTale sthira thaI gayuM, ane sthira thaI gayuM eTale lokone helpaphula thAya, paNa pelAe to pharI asthira karavuM paDaze, to ja kAma thaze. have A badhI jagatane zI rIte khabara paDe ? praznakartA : paNa enAthI draSTi badalAya kharI ? dAdAzrI : draSTi nA badalAya, vRttio badhuM badalAya. amuka ahaMkAra ne evI vRtti sivAya bIjI badhI vRttio khalAsa karI nAkhe, eTalA badhA ApaNe tyAM prayogavALA che. ane te Ama beThAM hoyane, to AjubAju vAtAvaraNa kevuM suMdara lAge !! A ya meM joyeluM che pAchuM. chatAM meM zodhakhoLa karelI ke ahIM kazo mAla nathI. jJAnanI vAta pUchIe to khabara paDI jAya. praznakartA : nA ja hoya ne ! dAdAzrI : to jyAM jJAna nathI tyAM adhyAtma ya nathI, A to badhA Adhibhautika mArgo che. pahelAMnA kALamAM adhyAtmika mArgo hatA. atyAre to loko 'nathI adhyAtma', tene adhyAtma kahe che. praznakartA : dAdA, e jo ema svIkArI le ke huM to koro dhAkaDa chuM. klina sleTa chuM. dAdAzrI : svIkAre to e bahu sAruM, DahApaNanI vAta kahevAya. praznakartA : pachI to enI draSTi paNa badalAya ? dAdAzrI : cokkasa badalAya, paNa draSTi badalAvanAra hovo joIe. potAnI meLe draSTi badalI zakaze nahIM. anAdithI A vyavahAra cAlu Avelo che ke draSTi badalAvanAra hovo joIe. draSTi badalAya tyArathI tamArI sRSTi badalAyelI lAge, enuM nAma draSTi badalAI kahevAya. sRSTi nA badalAya to draSTi badalAyelI ja kema kahevAya ? nahIM to jevI draSTi evI sRSTi AvIne UbhI rahe. 'jJAtI' kRpA thakI draSTi badalAya ! praznakartA : eTale mukhya to aMtarmukha draSTi hovI joIe ! dAdAzrI : evuM che ne A keTalAMka loko to mahIM jo jo kare che. alyA, mahIM kazuM ya nathI ! mahIM to 'jJAnI puruSa'nA dekhADyA pachI dekhAya ! nahIM to mahIM to Ama AMkha mIMcIne badhuM strIo dekhAya ! praznakartA : eTale aMtarmukha thavA koInA TekAnI jarUra paDe ! dAdAzrI : e to kRpA hoya tyAre aMtarmukha thavAya. kRpA sivAya aMtarmukha kema karIne thAya ? nahIM to lokone mahIM kArakhAnAM dekhAya, ne moTuM moTuM citarAmaNa dekhAya ! praznakartA : e kRpA kyAre thAya ? dAdAzrI : kRpA to 'jJAnI puruSa'nAM darzana kare, emano vinaya kare, emanI AjJAmAM rahe tyAre kRpA thAya. bAkI ema ne ema te kRpA thatI haze ? athavA kaMI sAmAvALIyA thavAthI kRpA thAya ? evuM sAmAvALIyA thAya to ya 'jJAnI puruSa'ne vAMdho nathI, paNa sAmAne keTaluM badhuM nukasAna thAya ! amane to gALa de to ya vAMdho nathI. paNa AmAM tamArI zI dazA thAya ? eTale ame tamane samajaNa pADIe ke pAMsarA raho. sApa daramAM pesatI vakhate pAMsaro cAle ? vAMko nA cAle ? te ghaDIe sIdho thaI jAya ? praznakartA : hA. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 dAdAzrI : tevuM ahIM 'jJAnI puruSa' AgaLa sIdhuM thaI javAnuM hoya. ahIM AgaLa vAMkuM nA cAle. ahIM to AjJAmAM rahevAnuM hoya. kAraNa ke A 'jJAnI puruSa' to darzana ja karavA nA maLe. 283 Indriyo aMtarmukha ke AtmArUpa thavuM ?! praznakartA : paNa A pAMca indriyonuM je kahyuM che, ke A badhA bAhya vepAra che, to e indriyone aMtarmukha karavI joIe ? dAdAzrI : nA, e aMtarmukha to pahelAM bahu dahADA karI che. kAraNa ke aMtarmukha kare ne, tyAra horI e bahAra jatI rahe pAchI. bAhyamukhI mAla bhego thayo ke e bahAra jatI rahe, vAra ja nA lAge ne ! ane A indriyo koI dahADo koInI jaMpIne beThelI nahIM. ane A indriyonuM taLAva koInuM baMdhAyeluM nahIM. paNa to ya chatAM pelAM jamaNa jamI gayAM ne pachI kaheze ke sadA upavAsI hoya. pelA koNa ? praznakartA : durvAsA. dAdAzrI : hA, ane kRSNa bhagavAnane mATe zuM kahyuM ke sadA brahmacArI. kAraNa ke mULa sthitimAM AvyA pachI koI cIja ene aDatI nathI ! eTale indriyone to abhimukha karo ke phalANuM karo ke sanmukha karo, te badhuM ya, e to eka jAtanI kasarata che. enAthI zarIra sAruM rahe, mana jarA sAruM rahe. paNa 'ApaNuM' kAma thAya nahIM. evuM che, ahIMthI AgaLa sTezanano rasto jANatA nA hoya tyAM sudhI ApaNe phara phara karIe, emAM koI sTezana prApta thAya kharuM ? eTale koIne pUchavuM to paDe ja ne ? eTale A ajJAnane laIne kazuM kAma thatuM nathI. eTale pote koNa che ane zAthI baMdhAyelo che' evuM tevuM jJAnIpuruSa pAsethI badhuM jANI levuM joIe. ....e badhAM ya 'miketikala eDajasTamenTa' ! praznakartA : have, aMtaramukha dazAmAM ApaNane aMdarathI javAba Ape che, 'A tuM khoTuM kare che ne evuM badhuM', to e koNa AtmA kahe che ? AptavANI-8 dAdAzrI : na hoya e AtmA, e to 'TeparekarDa' che. A bahAra jevI 'TeparekarDa' che, evI aMdara orijinala TeparekarDa' che. tame ene AtmA kaho cho ? moTA moTA 'ophisaro' ya kahe che, 'mAro AtmA bole che.' are, e kyAM AtmA che ?! e to TeparekarDa' che. 284 praznakartA : AtmA nathI bolato, to 'A tuM khoTuM kare che' evuM koNa kahe che ? dAdAzrI : e 'TeparekarDa' che. je vyavahArika jJAna tame jANyuM, e vyavahArika jJAna e AtmA nathI. nizcaya jJAna e AtmA che. tame vyavahArika jJAna je jANyuM e to 'TeparekarDa' thayeluM che, teno tamane avAja saMbhaLAya che. eTale tamane khUMcyA kare che, ke vyavahAramAM AvuM hovuM joIe ne ApaNe to AvuM UMdhuM karIe chIe.' eTale e AtmA na hoya ! bAkI, AtmA to bolI zake nahIM, khAI zake nahIM. pI zake nahIM, AtmA zvAsa laI zake nahIM. badhuM AtmAnuM kAma nathI, AtmAno evo dhaMdho ja nathI. AtmAnA guNadharma judA che ! jema A vIMTInI mahIM sonuM ane tAMbuM be bheguM thayeluM hoya, ne ene chUTuM pADavuM hoya to kone ApavuM paDe ? praznakartA : sonIne. dAdAzrI : hA. kAraNa ke sonI eno jANakAra che. tevuM A dehanI mahIM AtmA ane anAtmA, e be vibhAga che. je AtmAnA ne anAtmAnA guNadharma jANatA hoya te ene chUTuM pADI Ape, AkhI 'leboreTarI' mUkIne chUTuM pADI Ape. A to badhuM 'mikenikala eDajasTamenTa' che. A bole che e badhuM 'rekarDa' che. sAMbhaLanArane zuM kahe che ? 'risIvara' kahe che ne ! eTale A badhAM 'mikenikala eDajasTamenTsa' ja che. A AMkho ya badhuM 'mikenikala eDajasTamenTa' che. magaja AkhuM ya 'mikenikala' che, te mAthA upara ThaMDuM pANI reDIe tyAre pAMsaruM paDe. nahIM to magaja ukaLI ya jAya ane bahu tapI jAya che tyAre potAM mUkavAM paDe chene ke nathI mUkavAM paDatAM ? A Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 285 286 AptavANI-8 praznakartA : to pachI AtmA chUTyA pachI zarIrane du:kha kema thatuM nathI ? to mahIM kevaDo moTo AtmA bhagavAna tarIke beThelo che, chatAM paNa jo potAM mUkavAno vakhata Avyo !! paNa potAM mUkavA paDe tyAre mahIM TATuM thAya, nahIM to mahIM ya ukaLyA kare. jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI AtmA vedaka che ane je vedanA thAya e pote svIkArI le che ke "mane vedanA thAya che. A badhI to 'mikenikala eDajasTamenTa' che. emAM amuka limiTa sudhI vedanA thAya tyAM sudhI AtmA mahIM rahe. ane bahu vedanA thAya, jabarajasta vedanA thAya to bebhAna thaI jAya ane ethI ya bhayaMkara vedanA thAya to AtmA bahAra nIkaLI paDe ! zeThane zuM thayuM hatuM pUchIe to kaheze, 'pheIla" thaI gayA." alyA, 'skUlamAM' to e pAsa thatA hatA ne ! paNa ahIM 'pheIla" thaI gayA. A to badhI 'mikenikala eDajasTamenTa che. ane mahIM gabharAmaNa joradAra thAya to AtmA nIkaLI paDe. ene 'hArTa eTeka" kahe che ne ? pelo 'lazkarI eTeka' judo ane A 'eTeka" judo ! te A 'eTekamAM" to AtmA ja Akho bahAra nIkaLI jAya. hindustAnamAM mANasanI AvI dazA te hotI haze !! je niyamo che enI virUddha cAlyA, tethI A dazA utpanna thaI che. badhI "asaro'nuM "ahaMkAra' ja kAraNa ! praznakartA : zarIrane duHkha thAya eTale jIvane duHkha thAya ? dAdAzrI : hAsto ne ! zarIrane duHkha thAya, eTale jIvane duHkha thAya. kAraNa ke A zarIrane pote mAruM mAne che e jIva ane pAcho 'huM ja chuM A' ema kahe che, eTale ene asara thayA vagara rahe ja nahIM ! have 'A' jJAna hoya, tene mananI ane vANInI A be asaro nA thAya. dehanI asara to ene ya thAya. hamaNe dADha du:khatI hoyane to jJAnIne ya khabara pADI de ! eTale A 'boDI'mAM 'iphekTiva cetana che. paNa "jJAna" che eTale 'kojhIjha' utpanna nA kare che. eno hisAba samabhAve zAMtithI cUkavI de ! dAdAzrI : pachI zarIrane duHkha zI rIte thAya ? atyAre to AmAM haju ahaMkAra che. e zarIrane 'huM chuM ane mAruM che" ema kahe che. ane e ja A badhuM duHkha bhogave che. eTale ahaMkAranuM ja A badhuM che. praznakartA: paNa ahaMkAra to jaDa che. dAdAzrI : ahaMkAra e jaDa nathI, e mizracetana che. praznakartA : A mizracetana eTale zuM, e samajAyuM nahIM ! dAdAzrI : mizracetana eTale cetananA bhAva AnI mahIM paDelA che. te cetananA bhAva ne A jaDa beu bheguM thaIne, 'mIlcara' thaI gayuM, eTale mizracetana kahevAya. ane mana e jaDa che. mana vicAra kare che, e badhuM jaDa che. paNa ahaMkAra mizracetana che. A zarIra e to jaDa che. paNa mizracetanano thoDoka sparza thAya che, eTale ene asara thAya che. mULa AtmA sivAya bIjo paNa bhAga che. mULa AtmAne to jagata jANatuM ja nathI. A dekhAya che, ene ja cetana mAne che. jagata jene cetana mAne che temAM cetana jarA ya nathI, eka aMza cetana nathI, 'gIleTa' karavA jeTaluM ya cetana emAM nathI, enuM nAma mAyAne ! je cetana nathI chatAM cetana manAvaDAve che, e ja bhagavAnanI mAyA ! ane "jJAnI puruSe" e mAyA 'solva karI hoya. praznakartA: 'mArI mAyA pheravI zakAya evI nathI, bahu muzkela che' evuM bhagavAne kahyuM che ne ! dAdAzrI : eTalI badhI muzkela che ke e mAyA AghIpAchI thAya nahIM. eTale pachI chuTe ja zI rIte ? eTale 'jJAnI puruSa' e mAyAthI mukta karI zake. kAraNa ke pote e mAyAthI mukta thayelAM hoya eTale mAyAthI mukta kare, nahIM to A mAyA to kharo ja nahIM ne ! Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 ne ? 287 zuddhatAtI zaMkA zame zI rIte ? praznakartA : pudgala ane AtmA jyAre judAM thAya tyAre mukta thAya dAdAzrI : pudgalane kazuM levAdevA nathI. AtmA potAnuM svarUpa samaje, enuM bhAna thAya to pragaTa thAya, ne e cAkhe eTale kAma thaI gayuM. eTale AtmAne ne pudgalane levAdevA nathI. A 'caMdubhAI' to AtmAnI bahAra che. AtmAthI to keTale ya dUra gayA tyAre 'huM caMdubhAI chuM' evuM bole che. AkhA saMsArakALamAM AtmA, AtmA ja rahyo che ne saheje ya cAlyo nathI. cheka chelle jyAre mokSe javAnuM thAya che ne, to ya gatisahAyaka tattva ene laI jAya che. emAM AtmA, AtmA ja rahe che. mAruM kahevAnuM ke AtmAne kazuM aDacaNa paDe evuM nathI, evo A saMsArakALa che. paNa e to mahIM ahaMkAra Ubho thAya che, te badhuM veThe che, zAtA vede che ne azAtA ya vede che. e vedanathI UbhuM thayuM che A badhuM; roMga bilIpha UbhI thaI che. 'AtmA pheraphAra nathI thayo, AtmA kaMI bagaDyo nathI. ahIM ame enI bhrAMti UDADI daIe chIe ne AtmA to Akho ApI daIe chIe !' koI pUche ke, "mahAvIra bhagavAna jevo AtmA ajJAnIno che ?' hA, dravya, guNa, paryAyathI sarvathA. paNa ene jyAM sudhI ahaMkAra jAya nahi tyAM sudhI niHzaMkatA utpanna thAya nahi ne ! kAraNa ke zaMkA karanAro ja ahaMkAra che. eTale e ahaMkAra che tyAM sudhI koI jIva niHzaMka thaI zake nahi ne enI zaMkA jAya nahi ! 'jJAnI puruSa' sivAya koInI zaMkA jAya nahi. 'jJAnI puruSa' zaMkA nirmULa karI Ape to e niHzaMka thAya ! 'darzata' badalAyuM, 'AtmA' tahIM ! praznakartA : to pachI AtmA upara bIjAM tattvo asara karI zake ? dAdAzrI : kare ja che ne ! A badhI bIjAM tattvoe ja asara karI che ne ! eTale jyAre ahIMthI pote siddhakSetramAM jAya che ke jyAM bIjAM tattvo AptavANI 8 nathI, eTale tyAM enI kazI asara nA thAya. jyAM sudhI bIjAM badhAM tattvo che tyAM sudhI asara thayA kare che. paNa 'jJAnI puruSa' ene asaramukta karyA pachI 'e' mokSe jato rahe. chatAM AkhA vyavahArakALamAM 'AtmA' jarA ya bagaDyo nathI. phakta je bhrAMti paDI gaI che, je darzana UMdhuM thaI gayuM che te darzana 'jJAnI puruSa' chatuM karI Ape, eTale 'e' asaramukta thaI jAya ne pachI mokSe cAlyo jAya che. 288 have e darzana kevI rIte UMdhuM thaI gayuM che ? A uttara pradezamAM jaIe, tyAM mAMkaDAM bahu thAya che. tene pakaDavA e loko zuM kare che ? eka sAMkaDA moDhAno ghaDo hoya, emAM caNA nAkhI ane jhADa nIce mUkI Ave. te pachI mAMkaDA e caNA levA jhADa parathI nIce utare ne caNA levA mATe ghaDAmAM hAtha ghAle. te caNA letI vakhate hAtha dhIme rahIne dabAvIne ghAle. paNa caNA lIdhA ane muThThI vALI eTale pachI hAtha bahAra nIkaLe nahi, pachI cIsAcIsa karI mUke. to ya paNa e hAthanI muThThI nA choDe ! e zuM jANe ? ke mane mahIMthI A koIke pakaDyo che, evuM ene lAgyA kare. mahIM hAtha ghAlyo tyAre meM ghAlyo hato, paNa have A nIkaLatuM kema nathI ? mATe ene bhrAMti paDI jAya che, samajaNanI AMTI paDI jAya che ke koIke mane pakaDyo.' eTale cIsAcIsa kare, paNa muThThI nathI choDato ! evuM A loko, jagata AkhuM ya cIsAcIsa kare che, paNa muThThI nathI choDatuM. tiveDAtI rIti tokhI ! evuM che, haMmezAM A draSTi to kevI che ? Ama beThAM hoya to ApaNane eka ja lAITane badale be lAITa dekhAya. AMkha jarA Ama thaI jAya to be dekhAya ke nA dekhAya ? have kharekhara to eka ja che. chatAM be dekhAya che. ApaNe rakAbImAM cA pItAM hoIe to ya ghaNI vakhata rakAbInI aMdara e sarkala hoya ne, te babbe dekhAya. enuM zuM kAraNa ? ke be AMkho che, eTale badhuM Dabala dekhAya che. A AMkho ya jue che ane pelI mahIMlI AMkho ya jue che. paNa te mithyAdraSTi che. eTale A badhuM UMdhuM dekhADe che. jo chatuM dekhADe to badhI upAdhi rahita thAya, sarva upAdhi rahita thAya. vItarAga vijJAna evuM che ke sarva duHkhono kSaya karanAruM che, Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 e vijJAna ja evuM che ke sarva duHkhothI mukta kare. ane 'vijJAna' ja evuM hoya, vijJAna haMmezAM kriyAkArI hoya. eTale e vijJAna jANyA pachI vijJAna ja kAma karyA kare, tamAre kazuM karavAnuM nahi. tamAre jyAM sudhI karavuM paDe tyAM sudhI buddhi che. ane jyAM sudhI buddhi che tyAM sudhI ahaMkAra che ane ahaMkAra che tyAM sudhI Ano niveDo lAvavo hoya to ya nahi Ave. praznakartA : A draSTi badalavAnI zarUAta zI rIte thAya ? 289 dAdAzrI : draSTi badalavAnI zarUAta to, jyAre 'jJAnI puruSa' maLe ane emanI pAse satsaMga sAMbhaLavA AvIe to ApaNI draSTi dhIme dhIme badalAya. atyAre tame sAMbhaLo cho te tamArI thoDI thoDI draSTiphera thAya. ema karatAM karatAM amuka paricaya thAya ekAda mahino, be mahinAno, eTale draSTi badalAya. ane nahi to 'jJAnI puruSa'ne kahIe ke sAheba, mArI draSTi badalI Apo, to eka dahADAmAM ya, eka kalAkamAM ja badalI Ape ! 'jJAta' to kare 'opata' hakIkata ! eTale A to bhrAMtinI AMTI paDI gaI che. bAkI, AtmAne kazuM thayuM nathI. AtmA jevo che tevo ja che. enA para phakta AvaraNanI AMTI paDI gaI che ane tenAthI 'igoIjhama' Ubho thayo che. pachI 'igoIjhama' badhuM kartA-bhoktA thAya che; duHkhe ya bhogave che e ane sukhe ya e ja bhogave che. A to buddhizALIone buddhithI evuM bhAse che ke AtmA kaMIka kare che, mATe e bhogave che. have, jagata AkhuM ya buddhinA AdhIna che. kAraNa ke jyAM sudhI 'huM' che, ahaMkAra che, tyAM sudhI buddhinA AdhIna che, tyAM sudhI buddhinI 'sthU' joyA kare. eTale satya vastunuM nirIkSaNa thAya nahi. bAkI, 'ekjhekTa' jJAnane jagatamAM jJAnIo khulluM nA pADe. chatAM ame to khulluM kahIe chIe A duniyAne ke 'ekjhekTa' jJAnathI jANavuM hoya to AtmAe AvuM kazuM karyuM ja nathI. A je dekhAya che ne te badhuM kazuM banyuM ja nathI. A to phakta bilIpha ja 'roMga' che. eTale 'roMga bilIpha' jo kadI koI pheraphAra karI Ape to pAchuM hatuM tevuM ne tevuM ja thaI jAya. AtmAno kazo bhAga bagaDyo ja nathI ke ene AptavANI-8 kazo vAMdho Avyo ja nathI. je 'bilIpha roMga' thaI che e 'bilIpha' AkhI pheravI Ape ke pachI hatuM tenuM te ja thaI jAya, potAnA svarUpamAM AvI jAya ne potAnI zaktio khIlI jAya ! 290 mAtra 'bilIpha' badalAI gayelI che. bAkI, AtmA evuM tevuM kazuM kare nahi. AtmA to paramAtmA ja che. AtmAmAM eka guNa AvuM karavAno hotane to kAyamanuM saMsArIpaNuM enuM mukta ja nA thAta. AtmA pote nirlepa ja che, asaMga ja che, paNa jo samajAya to ! nahi to bhagavAnanI vAta tamane nahi samajAya. evuM che, buddhizALI sAMbhaLanAra ane bolanAra jJAnI, have e beno meLa zI rIte paDe ?! sAMbhaLanAra buddhizALI che, te buddhinA mApathI mApe che. pelAM jJAnInA mApathI bole che. e Ane pahoMce kaI rIte ? pachI potapotAnI bhASAmAM badhAM samajI jAya. A to khAlI 'roMga bilIpha' ja beThelI che. kharI rIte 'ekjhekTalI phigara' jovA jAya to AtmAne AkhA saMsAradazAmAM 'roMga bilIpha' ja hatI, bIjuM kazuM nathI. A 'roMga bilIpha' nIkaLI gaI ke bIjuM kazuM ja thayuM nathI. karma AtmAne coMTatAM nathI. 'roMga bilIpha'thI prakRti UbhI thaI gaI che. hamaNAM arIsAnI sAme tame jAva to arIsAne tamAre kazuM kahevuM paDe ke mAruM moDhuM dekhADa ? kazuM kahevuM nA paDe ne ? kema ema ? ane to ya e 'ekjhekTa' moDhuM dekhADe ne ? jarA ya khoDakhAMpaNa vagaranuM dekhADe che ne ? have A arIsAno prayoga rojano lAgu thayo to enI kiMmata nathI lAgatI. bAkI, enI bahu moTI kiMmata samajavA jevI che. atyAre gharamAM tamAro paDachAyo dekhAya ? nA. ane bahAra rastA upara nIkaLazo to paDachAyo thaze. te pachI tame Ama thazo to ya paDachAyo Ubho thaze ne Ama thazo to ya paDachAyo Ubho thaze. e paDachAyAne banAvatAM keTalo vakhata lAge ? eTale 'onlI sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' che A jagata ! kazuM ja thayuM nathI, kazuM ja banyuM nathI. jagata to 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' ja che. AmAM bhagavAnane kazuM karavuM paDyuM nathI. A prakRti UbhI thAya che te ya 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa'thI che ane prakRti 'iphekTiva' che. A mana Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 291 292 AptavANI-8 acchera pIdho to malina zI rIte thayA ? enA e ja zeTha pachI game evuM bole. 'huM sayAjIrAva mahArAja chuM" evuM tevuM bole. tyAMthI nA samajI jaIe ke zeThane caDhI che ?! praznakartA: paNa pahelAM to zuddha hato ne ? to enAmAM eTalI zakti nahotI, te pharI azuddha kema thaI gayo ? dAdAzrI : zuddha ja che, atyAre ya zuddha che, kazuM thayuM ja nathI. A to amala che. amala utarI jAya to kazuM thayuM ja nathI. to Agale dahADe caMdubhAI hatA ane bIje dahADe amala utarI gayo eTale zuddha ja thaI gayA. bIje dahADe eka ja kalAkamAM zuddha thaI gayA, AtmA jo azuddha thato hoya to eka kalAkamAM zuddha zI rIte thAya ? A to jema pelA dArU pIne bole che ne evuM A kepha caDhyo che, amala che. tethI 'ene' 'huM caMdubhAI', huM caMdubhAI evo kepha caDhI gayo che, 'roMga bilIpha' besI gaI vacana-kAyA 'iphekTiva' che, ane te 'iphekTiva'nI 'AtmA'ne asara thAya che. kAraNa ke 'potAnI' 'bilIpha roMga' beThelI che. 'jJAnI puruSa' e 'roMga bilIpha pheravI Ape, pachI 'ene' A badhI asara thatI nathI. saMsArakALamAM, amala ajJAtatAto ja ! praznakartA to caitanya jo zuddha thaI jAya, to pharI ene AvavuM paDe ? dAdAzrI : AvavuM ja nA paDe ne ! eka phero zuddhatAmAM AvI gayo eTale ahaMkAra gayo, eTale pachI AvavuM ja nA paDe. ahaMkAra hoya tyAM sudhI bIja nAkhe ke 'meM karyuM ne emAMthI pharI pAcho ahaMkAra Ubho thAya. 'meM karyuM evuM mAne che tyAM sudhI ahaMkAra pharI Ubho thaze. praznakartA : to AtmA pahelethI azuddha ja hovo joIe ? dAdAzrI : nA. AtmA zuddha ja che. praznakartA : to pachI AtmA azuddha thayo ja kevI rIte ? dAdAzrI : e to lokoe 'zAMti, zAMti' kahyuM ne ! A loko ajJAnanuM pradAna kare che ne, tenAthI darzana badalAI jAya che ! AkhuM darzana phare che, teno amala che. A atyAre eka zeTha hoya te sarasa vAto Akho dahADo kare, kevI nyAya-nItinI badhI vAto kare ! Ama vinayavALA, paNa acchera dArU pI jAya to zuM thAya ? praznakartA : pachI gAMDapaNa Ave. dAdAzrI : to zuM zeTha bagaDI gayA ? nA, A to dArUno amala che. evuM A ajJAnano amala caDhyo che. praznakartA : ApaNe jo zuddha hatA eka vakhata, to malina thayA kevI rIte ? dAdAzrI : A pelA zeTha hamaNe sArI rIte beThA hatA, te pachI praznakartA : AtmA, tame kahyuM, zuddha ja hato. to enAM karatAM bIjI koI azuddha zaktinuM vadhAre jora che, to ja AtmA azuddha thAya ne ? dAdAzrI : AtmA anaMta zaktivALo che, evuM pudgala paNa anaMta zaktivALuM che ! e pudgala zakti je che eNe to AkhA AtmAne bAMdhI ja dIdho che, chUTavA ja nathI detuM have. eTale jaDanI paNa anaMta zakti che. A aNubomba phoDelA e joyeluM nahi ? eTale jaDanI paNa anaMta zakti che. praznakartA : jaDanI zakti AtmAnI zakti karatAM jo vizeSa gaNavAmAM Ave to pharI AtmAne e laI jaze ! dAdAzrI : pharI eTale ? praznakartA : kema ? zuddha thaI gayA pachI pharI azuddhimAM laI jAya to ? dAdAzrI : nA. zuddha thayA pachI kazuM ene aDatuM ja nathI. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 AptavANI-8 AptavANI-8 293 praznakartA: paNa pahelAM zuddha to hato ja ne ? e pachI azuddha thayo hato ne ? dAdAzrI : mULa svarUpe zuddha ja che. paNa A je darzana bagaDyuM che ne, e darzana pharI zuddha thaI jAya che. eTale pachI ahaMkAra khalAsa thaI jAya che. praznakartA : mAre kahevAnI vAta e ja che ke AtmA zuddha hato, nirvikArI hato... dAdAzrI : ne atyAre nirvikArI che ! praznakartA : e barobara che. paNa Ape kahyuM ne ke jaDazaktie bAMdhI dIdho ? dAdAzrI : eTale zuM ke AtmAnI zakti AvarAI che ane AvarAI eTale pachI e zaktinuM A jaDazaktimAM milcara thayuM, te jaDazakti ja have upara caDhI beThI che, te chUTavuM hoya to ya chUTAya nahi ! e to jJAnInI pAse jAya tyAre chUTa, nahi to lAkha avatAre ya e have chUTe nahi. enAM karatAM lokhaMDanI sAMkaLa hota to kApI karIne chUTI jAta ! paNa A sAMkaLa to tUTe nahi ne ! ane jema dArU pIve ne teno amala caDhe che evI rIte ahIM A ahaMkArano amala che. tethI gADuM cAlyA kare che. praznakartA : amala bhale che, to paNa AtmA to zuddha ja rahyo che ne ? dAdAzrI : evuM che, AtmA bilakula udAsIna che. jyAM sudhI ApaNe" "ahaMkAra'mAM chIe tyAM sudhI "AtmA' udAsIna che. AtmAno AmAM rAge ya nathI ne hepe ya nathI. e to zuM kahe che ke 'jyAre tane anukuLa Ave tyAre mArI pAse Avaje. jyAre tAro badho hisAba cokhkho thaI jAya, tane badhuM gamatuM pUruM thaI jAya tyAre Avaje." Apane samajAyuM ne ? praznakartA : mAre e kahevAno matalaba che ke jyAre AtmA zuddha hato to pachI zuddhane koI azuddha karI zake nahIM. to e azuddha kema thayo ? dAdAzrI : e azuddha thayo ja nathI. phakta enI eka zakti, darzanazakti AvarAI che. jema A zeTha hamaNe zuddha ja che ane dArU pIdho eTale emanI koI eka zakti AvarAI, eTale e avaLuM-havaLuM bole che. evI rIte A 'huM caMdubhAI chuM' bole che. lokoe 'tamane' 'caMdubhAI" kahyuM ne 'tame mAnI lIdhuM eTale eka zakti AvarAI. e AvarAI eTale A UMdhuM thayuM che. te eno kepha jo koI kADhI Ape to maTI jAya. AmAM bIjuM zuM thayuM che te ? bIjuM banyuM ja nathI ne kazuM. jema zeThanuM banyuM che evuM ja banyuM che. zeThanuM AvarAya ke nA AvarAya ? samajaNa badhI AvarAI jAya ne ? evuM A thayuM che. praznakartA : e vAtane to ApaNe mAnI laIe. paNa mULa zuddhAtmA je che, enI zakti jo vadhAre hoya to pachI amala kemano caDhe ? dAdAzrI : paNa enI zakti atyAre hoya ja nahi ne ! atyAre to mULa AtmA saMpUrNa udAsIna che. praznakartA : pahelethI udAsIna che ? dAdAzrI : e kAyamane mATe udAsIna ja che, vItarAga ja che. e to zuM kahe che ke 'tamane' jyAM sudhI A badhuM game che tyAM sudhI e karo ne nA game to mAruM nAma yAda karo ne 'jJAnI puruSa'nuM ke game te avalaMbana laIne mArI pAse pAchAM AvatAM rahejo. jyAM sudhI bahAra game che tyAM sudhI bhaTako, anukULa Ave tyAM sudhI pharo. nahi to pachI 'potAnI pAse AvI jAva', kahe che. eTaluM ja jo samaje ne ke 'dArU pIve che ne zeTha pheraphAra thaI jAya che" to badhA ya praznonuM solyuzana thaI jAya. AmAM A ATalo ja dArU pIvaDAvyo che ke 'tuM caMdu che, caMdu che.' A ATalo ja dArU pIdho, eno 'tamArAmAM 'ahaMkAra' Ubho thaI jAya ke "huM caMdu chuM' evo ahaMkAra pachI Ubho thAya kare che. eTale A to badho amala thayelo che te vAte ya badhI amalanI kare che. kephamAM ne kephamAM badhI vAto cAle ne e vAtano 'enDa' ja nA Ave ! bAkI, AtmA to AkhA saMsArakALamAM udAsIna ja che. have A vAta Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 295 296 AptavANI-8 lokone zI rIte pahoMce ?! eka acchera dArU pIdho ne e zeThanAmAM pheraphAra thAya che, to A to rojano dArU ! savAranA uThyo tyArathI loka dArU pA pA kare che. loko nA kahe ke, "Avo caMdubhAI, Avo caMdubhAI. tame to amArA vevAI thAva, tame AmanA dhaNI thAva, AnA mAmA thAva, AnA kAkA thAva ?" ne pachI 'tame' paNa evuM mAno cho. eTale A ja dArU pIdho che ane eno naryo kepha ja carcA kare che. A dArU pIne ja tame bolI rahyA cho ane pAcho kaho cho, 'meM dArU zI rIte pIdho ?" AkhuM jagata ja A dArU pIne phare che. A to pAchA pelo dArU ya pIve che ne mahIM, tyAre loka enA dArUnI khoDa kADhe. alyA, enAM dArUnI zuM karavA khoDa kADho cho ? 'karmano kartA koNa ? vAstavika jANyA pachI kazuM jANavAnuM bAkI rahetuM nathI. pachI 'pote' jJAtA-draSTA, paramAnaMdI ne sanAtana sukhano svAmI thayo, pachI koI mAlikIpaNuM rahetuM nathI. pAchuM A saMsAramAM je sukha dekhAya che e badhAM ya Aropita sukha che. 'AtmA' bhaNI to naryuM sukha ja che, paNa 'tame" bahAra badhe Aropa karyo ke A cIjomAM sukha che, AmAM sukha che. eTale emAM 'tamane' sukha Ave, paNa sukha emAM nathI hotuM. sukha potAnA svabhAvamAM che. praznakartA : to e bhrAMtine roke koNa ? dAdAzrI : e bhrAMtine 'jJAnI puruSa' rokI zake. praznakartA : huM atyAre ApanI pAse jJAna laIne jauM. pachI kAle UThIne aMdara je bhrAMti che e pAchuM evuM ne evuM ja karAve ne ke, "nA, bhAI, tAre A karavuM ja joIe. nahi to tAruM cAle nahi." praznakartA : e je paristhitimAM mUkANo, emAM ene AtmAe mUkyo ke bhrAMtie mUkyo ? ane AtmA ene kaMTrola na karI zake ? dAdAzrI : AtmAne AmAM levAdevA ja nathI. A to ahaMkAranuM ja che badhuM ! je bhogave che te ahaMkAra bhogave che. A duHkho bhogave che te ya ahaMkAra che ane sukho bhogave che te ya ahaMkAra che. ane ahaMkAra' khalAsa thAya eTale 'tame' 'AtmA" thaI gayA, ne muktine mATe lAyaka thaI gayA. ahaMkArathI to A badho saMsAra Ubho rahyo che ane ahaMkArathI ja rAga-dveSa che ne 'ahaMkAra'thI ja 'tame' karmanA kartA cho ! jyAre "ahaMkAra' nahi hoya tyAre karmanuM kartApaNuM 'tamane' nahi hoya. atyAre 'tame' karmanA kartA cho. mATe bhoktA cho. e kartApaNuM 'tamane" bhrAMtithI utpanna thAya che. eTale A zeThe dArU pIdho nahoto tyAM sudhI kazuM avaLuM bolatA nahotA. paNa dArU pIdho ke pachI avaLuM bolavA mAMDyA, emAM tyAM AgaLa koIne gALo bhAMDI de, to e karma dArUnA dhenamAM karyuM kahevAya, bhrAMtimAM karyuM kahevAya. paNa pachI bhogavavuM to paDene ? pelo kaMI choDe nahIM ne ?!. ke tame to mane dArU pIne gALo bhAMDatA hatA, evuM vaDhe ne ?! eTale evI rIte A karmo bhogavavAM paDe che. ane karmano kartA 'potethAya che, to "pote karmane AdhAra Ape che. 'huM karuM chuM !' ohohoho, saMDAsa javAnI zakti nathI ne zuM kahe che ke 'huM karuM chuM A badhuM !' tethI A badhAM karma baMdhAya che ane pachI cAre ya gatiomAM bhaTaka bhaTaka kayAM kare che. jyAre 'jJAnI' pAsethI vAta samajI le, to bhaTakavAnuM baMdha thaI jAya ! azuddhatAnI utpati kotAmAM ! praznakartA : game teTalI sAvadhAnI rAkhavA chatAM AtmAmAMthI azuddha paryAya kema UThatAM haze ? dAdAzrI : paNa AmAM 'tamane' zuM phAyado ? praznakartA : ApaNane baMdha paDe ne ? dAdAzrI : te 'tamArAmAMthI azuddha paryAya UThe to 'tamane' ja baMdha dAdAzrI : nA, evuM nathI. pachI to prakAza thAya ne ! evuM che ne, pelAM zeTha sAMje ATaluMka pIne beThA eTale pachI zuM kahe ? ke 'huM to A phalANo rAjo chuM" e zAthI bole che ? e zeTha gAMDo thayo che ? nA. pelA dArUnA amalathI ene bhrAMti utpanna thaI che ! Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 AptavANI-8 sUkSmatara avasthAne paryAya kahevAya. A to badhI moTI moTI avasthAo che, azuddha avasthAo che, jADI avasthAo che. 'huM caMdubhAI chuM' e avasthA kaMI jevI tevI che ?! AptavANI-8 297 paDe ne ! 'AtmA'mAMthI UThatAM ja nathI. AtmAmAM azuddha paryAya hotAM ja nathI. eTale vastusthitimAM jo vAta samajavI hoya to A azuddha paryAyane zuddha paryAyane badhuM 'tamArA'mAM UbhA thAya che. tamane mULa hakIkata kahI dauM. be prakAranA AtmA che, eka mULa AtmA che ne e mULa AtmAne laIne bIjo Ubho thayelo A vyavahAra AtmA che. mULa AtmA nizcayaAtmA che, temAM kazo pheraphAra thayo ja nathI. e jevo che tevo ja che ane tenAM aMge vyavahAraAtmA Ubho thayelo che. jevI rIte ApaNe arIsA sAmA jaIe tyAre be 'caMdubhAI" dekhAya ke nA dekhAya ? praznakartA : hA, be dekhAya. dAdAzrI : evuM A vyavahAra AtmA Ubho thayelo che. ene ame 'pratiSThita AtmA' kahyo. emAM potAnI pratiSThA karelI che. mATe jo haju 'tame' pratiSThA karazo, 'huM caMdubhAI chuM, huM caMdubhAI chuM' karazo to pharI AvatA bhava mATeno pratiSThita AtmA Ubho thaze. A vyavahArane satya mAnazo to pharI vyavahAra AtmA Ubho thaze. nizcaya AtmA to tevo ne tevo ja che. jo eno sparza thaI jAya ne, to kalyANa thaI gayuM ! atyAre to vyavahAra AtmAno ja sparza che. A to ahaMkAra Ubho thayelo che. loka kahe che, "AtmAne du:kha paDe che. mAro AtmA bagaDI gayo che.' to alyA, AtmA bagaDelo hoya, to koI dahADo ya sudhare ja nahi. jenAmAM bagaDavAnI zakti che to e vastu sudhare ja nahi ane ahIM bagaDe che to pachI tyAM siddhakSetramAM ya bagaDe. AtmA tevo nathI. AtmA siddhakSetramAM che tevo ja ahIM che. paNa e nizcaya AtmA che ane vyavahAra AtmA bagaDelo che. have bagaDelo vyavahAra che, vyavahArane zuddha karavAno che. jo 'jJAnI" nA maLe to vyavahAra zubha karavAno che ane 'jJAnI' maLe to zuddha vyavahAra karavAno che. basa, eTaluM ja karavAnuM che. Apane samajAyuM ne ? eTale AtmAmAMthI azuddha paryAya hotAM ja nathI. badhA azuddha paryAyo vyavahAra AtmAmAMthI che. have e paryAya to bahu sUkSmamAM sUkSma, vyavahAra AtmA', malAyo "nizcaya AtmA' ! praznakartA: vyavahArika AtmA ne nizcaya AtmA, e bannenA judA judA guNa thayA ? dAdAzrI : e judA ja hoya ne ! nizcaya AtmA eTale mULa AtmA. praznakartA : emAM AtmA eka ja ane guNa judA, evuM che ? dAdAzrI : evuM nathI. eka mANasa khArekano moTo ejanTa che, sahu loka ene kahe ke "A khArekavALA zeTha che.' paNa korTamAM e vakIla gaNAtA hoya. e vakIlAta karatA hoya to vakIla gaNAya ne ? evI rIte 'tame' vyavahArika kAryamAM jo masta cho to 'tame' vyavahArika AtmA cho ane nizcayamAM masta cho to 'tame' 'nizcaya AtmA' cho. mULa tame ne tame ja cho paNa kayA kAryamAM cho, enA upara AdhAra che. eTale vyavahArika AtmAne A lokoe nizcaya AtmA mAnyo. bole kharAM ke vyavahArika AtmA, paNa emanA jJAnamAM to ene nizcaya AtmA ja jANe. e jANe ke 'AtmA te A ja AtmA ane AtmA nA hoya to AvuM bolAya zI rIte ? calAya zI rIte ?" A hAlavuM-cAlavuM, vAtacIta karavI, svAdhyAya karavo, vAMcuM chuM ne mane yAda rahe che, e badhAne kaheze ke "A ja AtmA che. bIjo to AtmA hoya ja nahi." evuM e jANe. ane A badho to AtmAno paDachAyo ja che. A paDachAyo pakaDe to karoDo avatAre ya tane mULa AtmA nA jaDe. akrama vijJAne to khulluM pADyuM ke paDachAyo zuM karavA pakaDo cho ? chatAM e kramika mArga, e lAIna khoTI nathI, paNa paDachAyAne ja AtmA mAne che. AtmAne AtmA mAno ane paDachAyAne paDachAyo mAno, evuM huM kahevA mAguM chuM. praznakartA : mAnyatAmAM ja moTI bhUla thaI. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 299 300 AptavANI-8 dAdAzrI : mAnyatAmAM bhUla thAya eTale badhuM ya bhUla. pachI rahyuM ja zuM ? rUpaka'tI tirjara, paNa "bilIphathI "baMdha' ! praznakartA : eTale eka pratiSThita AtmA ane bIjo zuddhAtmA ? dAdAzrI : nizcaya AtmA e zuddhAtmA ane je vyavahAramAM cAle che vyavahAra AtmA, e pratiSThita AtmA ! kAraNa ke "ApaNe" enI pratiSThA karIe chIe. hamaNAM koI "jJAna" pAmelo mANasa nA hoya ne enuM nAma caMdulAla hoya, to 'huM caMdulAla chuM, huM Ano mAmo thauM, Ano kAko thauM' e je bolI rahyA che, e pahelAnuM karma che, e A karma rUpakamAM bole che. pahelAM je yojanA rUpe hatuM ne te A rUpakamAM AvyuM. have rUpakamAM AvyuM teno vAMdho nathI, paNa pharI evuM ne evuM ja ene zraddhAmAM che mATe enuM bIja paDe che pAchuM. eTale Ama pratiSThA kare che, dehamAM ja pratiSThA kare che ke "A huM chuM.' eTale pharI pAcho deha utpanna thAya che, mUrti utpanna thAya che. eTale Ama pratiSThA karI karIne navI mUrti utpanna kare che ane jUnI mUrti UDI jAya che. ane te pratiSThA karelI eTale phaLa ApyA ja kare. pratiSThita AtmAnI mAnyatA ja che, e "roMga bilIpha' UbhI thaI gaI che eTale pratiSThA ja karyA kare che "A huM chuM, A huM chuM.' te peluM pAchalI pratiSThA UDe che ane navI pratiSThA UbhI thAya che ! eka to kahe che 'huM caMdulAla chuM', pachI 'Ano mAmo thauM, A vicAra mane Avyo.' have pAchalI pratiSThAnuM Azrava che. te Azrava pachI nirjarA thAya che. te nirjarA thatI vakhate pharI evuM ja ghATa ghaDI ane nirjarA thAya che. have A jJAna ApeluM hoya, te zuM kahe ke "huM caMdubhAI chuM ane Ano mAmo thauM" e bole che, te pAchalI pratiSThAnuM ja. paNa Aje jJAna che eTale 'kharekhara huM caMdubhAI chuM' e zraddhA UDI gayelI che, eTale navI pratiSThA nathI karato. eTale e saMvara kahevAya che, baMdha thato nathI ane ane nirjarA thayA kare ! baMdha konuM nAma kahevAya ? jJAna nA hoya tyAre baMdha paDe. eTale jevuM ApaNe pratiSThA karIe, evI ja pAchI pharI pratiSThA UbhI thaI gaI. have koI mANasa kaheto hoya, 'corI karavI ja joIe ne e corI karato hoya, lAMca leto hoya. lokonI joDe sArI sArI vAtacIta kare ane kahe ke "tane Ama karI ApIza, tema karI ApIza, tAruM badhuM kAma pUruM karI ApIza.' enI pAse hajAra rUpiyA lAMcanA le che, A badhuM kArya je kare che, e pratiSThita AtmA che. A yojanA hatI te rUpakamAM AvyuM che. e je vAta kare che te ya rUpaka, pelo bhego thayo te ya rUpaka ane hajAra rUpiyA le che te ya rUpaka che. lAMca le che, lAMca levAnAM bhAva, ene e 'DisAIDaDa' che ane te paNa rAjIkhuzIthI le che. paNa pachI mahIM manamAM bhAva thAya che, have eNe "jJAna" lIdheluM nathI, ema bhAva thAya che ke "A badhI lAMco laI ane bhogavavAnuM to mAre ja che ne ?" A 'lAMca levI nA joIe." e AvatA bhavanA pratiSThita AtmAmAM lAMca nahi levI joIe, evI tyAM AgaLa yojanA ghaDAI gaI. te AvatA bhavamA pharI lAMca leze nahi. Apane samajAya che A rUparekhA ?! have, keTalAka mANaso lAMca letA nathI. te mANasane ene ghera enI vAIpha kahe che, 'A tamArI joDe badhA bhaNatA hatA, te badhAe baMgalA bAMdhyA, tame ekalA ja bhADAnI rUmamAM raho cho.' eTale pelAne thayuM ke A to mArI ja bhUla che ke zuM che A ?" e potAno siddhAMta kharo mAne che, potAne zraddhA che ke mAro siddhAMta khoTo nathI, A siddhAMta sukhadAyI che, e badhuM ja jANe che. jyAre enI strI ene AvuM kahe che, tyAre manamAM ene ema thAya ke 'lAMca leto nathI e mArI ja bhUla thAya che. tyAre kubuddhi pharI vaLe ke 'bhaI, ApaNe enuM kAma karI ja devAnuM che. to emAM lAMca levAmAM zuM vAMdho che ?" te pachI e bhAva kare che ke lAMca levI ja joIe. eTale pachI e pelA mANasane kahe che ke, 'tAruM kAma huM karI ApIza.' tyAre pelo mANasa kaheze, "sAheba, huM pAMcaso rUpiyA ApIza." paNa pachI jyAre pelo ApavA Ave tyAre enAthI levAya nahi, mahIM gabharAmaNa thaI jAya, upAdhi thaI jAya che. kAraNa ke pUrvabhave pratiSThA karelI ke 'lAMca levI e khoTI che, lAMca na ja levI joIe. te lAMca na levA de. pelAne kahyuM hoya tuM lAvaje. paNa e hAthamAM le te ghaDIe Ama dhrujI jAya, sparza nA thavA de. eTale enAthI eka paiso levAya nahi, paNa Avate bhave 'lAMca levI che' evuM ene pAchuM navuM bIja paDe che. A Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 avatAramAM kazuM lIdhuM nahi ne AvatAM bhavanAM bIja nAkhyAM ! AvaDAM moTA jagatamAM mANasa kaI jAtanAM bIja nahi nAkhato hoya ? ane zuM zuM phasAtA haze, e zI khabara paDe ? tamane samaja paDIne ? siddhAMta che ne ? paddhatisara siddhAMtika che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ApaNe ahIM pAMca varSanI yojanA ghaDe che, temAM pahelAM varSamAM A pramANe amuka amuka jagyAe baMdha bAMdhavA, amuka jagyAe Ama karavuM, amuka jagyAe Ama karavuM' evuM badhuM nakkI kare che. pachI e badhuM kAgaLa upara lakhe che ane DroIMga badhuM ja kAgaLa upara taiyAra thAya che. e jyAre seMkzana thAya tyAra pachI e yojanA rUpaka mATe mUke, tyAre e janma thayo kahevAya, tyArathI e yojanAne AkAra maLyA kare. evI rIte A yojanA pahelI thAya che, te eka avatAramAM yojanA thAya che, bIjA avatAramAM AkAra levAya che ane AkAra letI vakhate pharI mahIM navI yojanA ghaDAtI jAya che ke A pramANe nAkhavuM joIe, AvuM hovuM joIe, ema ghaTamALa cAlyA kare che ! eTale A bahu siddhAMtika vastu che. 'pratyakSa' jJAtI ja, 'hakIkata' prakAze ! 301 have AvI vAta pustakomAM to lakhelI hoya nahi. eTale zI rIte mANasa phare ? pustakamAM lakheluM to kevuM hoya ke kaDhImAM maracuM, mIThuM, haLadara, goLa badhuM nAkhajo. paNa zuM zuM vastu ne kaI rIte enuM pramANa levuM, e to nA hoya ne ! eTale A vastu ene aMdarakhAne samajAya nahi ne ! eTale A pratiSThita AtmAne ja jagata AkhuM AtmA mAnI beThuM che ane ene sthira karavA mAge che. ane te ya khoTI vastu nathI, sthira to karavuM joIe. ane sthira karavAthI ene AnaMda thAya. jeTalo vakhata A pratiSThita AtmA sthira thAya; rAtre UMghamAM to sthira thAya che, paNa dahADe ya jeTalo vakhata sthira thAya eTalo vakhata ene AnaMda thAya. paNa e AnaMda kevo ? ke basa, sthiratA tUTI ke hato tevo ne tevo ja thaI jAya ! have jo e joDe joDe ema jANe ke mULa AtmA to sthira ja che, to 'pote' 'eDajasTamenTa' laI zake. paNa mULa AtmAnI vAta lokone khabara ja nathI. A pratiSThita AptavANI-8 AtmAne ja AtmA svIkAravAmAM Avelo che ane A kharekhara AtmA che nahIM. pratiSThita AtmA e pudgala che, emAM cetana ja nathI ! 302 jemAM jagata cetana mAnI beThuM che, emAM cetana nathI. A mArI zodhakhoLa che. ame jAte joIne kahIe chIe. e zAstramAM lakhyuM nathI. zAstromAM to Ane (pratiSThita AtmAne) sudhAravAnuM kahyuM che, 'sudhAra sudhAra karo' evuM kahyuM che. eTale kaMI paddhati to hovI joIe ne ? sudhAravAnI paddhati hoya che ne ? zAstramAM paddhati batADavAmAM AvI che e lokonAM lakSamAM nathI, bahu sUkSma rIte batAvavAmAM AvI che. paNa e to zabdathI batAvavAmAM AvI hoya ne ? eTale zuM ke zabdathI batAvavAmAM AvyuM ke muMbaI jAva to muMbaImAM AvuM che, Ama che, tyAM AgaLa juhuno kinAro Ama che, tema che, paNa zabdathI. temAM tamane zuM lAbha thayo ? eTale zAsro zuM batAve ? zabdothI batAve. e anubhavathI nA hoya ne ?! zAstramAM anubhavathI utare nahine ?! eTale 'jJAnI puruSa'nI hAjarI sivAya kazuM Ano phoDa paDe nahi. avaktavya anubhava, maulika tattvatA !! praznakartA : Apane je suratanA sTezane bAMkaDA u52, 1958mAM jJAna thayuM, e vakhatano anubhava kahone. dAdAzrI : anubhava to, evuM che ne, e tamane kahI zakuM keTalo ? ke mane AnaMda thayo, mane jagata vistRta thaI gayuM hatuM ane badhuM joyuM meM ke, jagata zuM che, koNa kartA che, kevI rIte cAle che, tame koNa cho, huM koNa chuM ?" e badhuM vivaraNa mane jaNAyuM. paNa A badhuM huM zabdothI tamane samajAvuM chuM. mULa vastu to tame jANI zakazo ja nahIM. kAraNa ke tyAM zabdo nathI. vigatavAra vANImAM Ave nahIM. A to zabdo jeTalAM bolI zakAya, eTalA bahAranA bhAgamAM huM tamane vAta karuM chuM, e mULa vastu to nahIM ne ! e to tame cAkho tyAre, e jagyAe tame Avo tyAre tamane khabara paDe ke zuM hatuM ! AtmA sUkSmatama vastu che te AtmAnAM je bahAranA pradezo che, te Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 303 304 AptavANI-8 sUkSmatara che, te sUkSmatara sudhI ame tyAM AgaLa badhuM joyeluM. have sUkSmatara vANI nathI, eTale tyAM to vANI baMdha thaI jAya che, vANI aTakI jAya che badhI. eTale ema kahevuM paDe ke tuM cAkha anubhavamAM. tethI anubhavanuM kahyuM ne ke jANyAthI jaNAya evuM nathI, anubhavathI jaNAya che. nIveDo ya anubhavathI ja che ! 'AtmA' vaDe "AtmA'tuM darzata ?(!) praznakartA : paNa dAdA, evuM kIdhuM che ke "AtmAne AtmAniSTha' AtmA vaDe AtmAne juo, AtmA vaDe AtmAnuM darzana kara eTale zuM ? dAdAzrI : AtmA vaDe eTale A je 'vyAvahArika AtmA' mAnyo che ne, tenAthI ja "tuM" "AtmA" jo, kahe che. paNa vacce nimittane lAva. jeNe joyo che e nimittane lAva. e tAruM 'eDajasTamenTa' evuM karI Apaze, eTale tane phaLa maLaze. bAkI Ama jAte jovA jaIza to kazuM vaLaze nahIM. kAraNa ke tArI pAse draSTi ja indriyagamya che ne ! ane tyAM AgaLa atIndriya joIze. indriyagamya jyAM sudhI 'jJAnI puruSa' choDAve nahIM ane atIndriya bhAga Ape nahIM, draSTi badalI Ape nahIM, tyAM sudhI dekhAze nahIM. eTale "ame' draSTi badalI ApIe chIe ! "sotI'nI draSTi to so Taca para ja ! dhAtuo keTalI che e nA jue, paNa sonuM keTaluM che e jue. eTale "eka vAla sonuM che AmAM' kaheze. ane vIMTI che te traNa vAlanI che. eTale be vAla bIjo jUTho mAla mahIM paDyo che. eTale pachI Ama kasathI ja kADhe. pachI pelo kaheze ke, 'paNa mAre kasathI nahIM, AmAMthI jeTaluM sonuM nIkaLene, emAMthI mArA bAbAnI nAnI vIMTI karI Apo." te pachI pelo esiDamAM nAkhe. enA jANakAra karI Ape ke nA karI Ape ? praznakartA: jANakAra karI Ape. dAdAzrI : ane jANakAra nA hoya ane luhArane ApIe to ? luhAra kaheze, 'jA laI jA pAchuM, mArI pAse lokhaMDa lAvaje. A sonuM mArI pAse zuM karavA lAgyo ?" tyAre suthArane ApIe to ya nA pADe ! have zeThiyAone ApIe ke, "bhaI, ATaluM karI Apo ne !' tyAre kahe ke, alyA, sonIne tyAM jA, koI coksIne tyAM jA ne, ahIM zuM che ?" eTale A je, AtmAnuM je chAsIyuM thaI gayeluM che, ene zuddha karavA javuM hoya, to 'jJAnI" pAse javuM. jayAM kArakhAnuM badhuM che ane je jANe che ke AtmAnA ATalA guNa che ane anAtmAnA ATalA guNa che. AnA ATalAM guNadharma che ema guNadharmathI je jANe che te ja chUTAM karI zake. bAkI bIjo koI chUTo karI zake nahIM. riyala-rileTiva, phoDa "vijJAta'tAM ! praznakartA : samasyAo ane prazno je kaMI thAya che, e pratiSThita AtmAnAM ja haze ne ? dAdAzrI : hA, pratiSThita AtmAnuM ja che badhuM. pratiSThita AtmA ApaNe prakRtine ja kahIe chIe. paNa prakRti ekalIne ApaNe kahIe chIene to lokone barobara samajAtuM nathI. eTale ApaNe ene pratiSThita AtmA kahyo. pratiSThita AtmA e 'rileTiva AtmA' che ane bIjo zuddhAtmA che. zuddhAtmA e 'riyala AtmA'. ane 'rileTiva AtmA' e 'mikenikala AtmA" che, e pUraNa-galana svarUpa che. tame ahIMthI khAvAnuM pUryuM eTale ApaNe A vIMTI sonAnI hoya ne bahu phero sonI pAse phare, eTale pachI e sonuM chANIyuM thaI jAya. loka kaheze, "zuM joIne vIMTI pahero cho ? A sonuM to chAsIyuM thaI gayuM.' eTale ApaNe manamAM vicAra karavAno ke A chAsIyuM sonuM thaI gayuM che, have zuM karavuM AnuM ? to coksI pAse chAsIyuM sonuM laIne jaIe to coksI vaDhaze ? ke AvuM chANIyuM zuM karavA karI nAkhyuM che ? evuM coksI pAcho vaDhe ne ? bagADI nAkhyuM evuM kahe ne ? nA, coksI vaDhavA hAruM nathI beTho ! chAsIyAne zuddha karavA beTho che !! AkhuM jagata chAsIyuM karIne ja lAvavAnuM che, enI pAse ! eTale pelo pachI zuddha karavA bese. te be-cAra rUpiyA ene ya maLavAnAM hoya. te pachI Ama ghase. chAsIyuM keTaluM che e nA jue, bIjI Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 305 306 AptavANI-8 tamAre savAramAM saMDAsa javuM paDe. ahIM pANI pUryuM eTale bAtharUmamAM javuM paDe, zvAsa lIdho eTale ucchavAsa thayA kare, e pUraNa-galana ane zuddhAtmA be ja vastu che ! praznakartA : 'rileTiva AtmA' ane 'riyala AtmA', e bemAM zuM phera che ? dAdAzrI : 'rileTiva AtmA' e potAnI 'roMga bilIpha'thI Ubho thayelo che. e roMga bilIpha phrekacara thaI jAya eTale pote 'riyala AtmAmAM Ave. 'roMga bilIpho' badhI 'jJAnI puruSa' phrekacara karI Ape ane 'rAITa bilIpha' besADI Ape. ene sammadarzana kahevAya. eTale potAnAM zuddhAtmAnI pratIti bese. praznakartA H aham ane pratiSThita AtmAmAM kaMI bheda kharo ? dAdAzrI : nA. pratiSThita AtmA te ja ahaMkAra che. "ApaNe" pratiSThA karI mATe to e Ubho thayo che. pharI pAcho pratiSThA karyA ja kare che ke "deha te huM, caMdubhAI te huM, A bAIno dhaNI te huM, A chokarAno bApo te ya huM, Ano bhaI te ya huM.' AvAM keTalAM prakAranAM huM, huM, huM, kramikamArgamAM e loko sAcuM ja kahe che, e AtmAne vedakatA hoya ja. 'A vedakatA, e badhA AtmAnA ATalA guNa hoya' ema kramikamArgamAM kahe che, jyAre ApaNe akramamArgamAM e vedakatA ne badhuM pratiSThita AtmAmAM kahyuM. A kramikamArgamAM, ApaNe jene pratiSThita AtmA kahIe chIe, ene e loko vyavahAra AtmA kahe che ane e vyavahAra AtmAne ja mULa AtmA mAnI beThA che. ane ene ja sthira karavo che. ene ja karmarahita karavo che, evuM mAne che. eTale A AtmA karmathI baMdhAyo che. ane ene ja karmarahita karavo che evuM mAne che. bAkI mULa AtmA Avo nathI. mULa AtmA to karmathI mukta ja che. phakta 'tane" enuM bhAna nathI, 'tAre' e bhAna Ave enI jarUra che. ApaNe zuM kahevA mAMgIe chIe ke 'tane' A bhAna nathI AvyuM. tane A bhrAMti che. je 'AtmA' nathI tyAM "tuM" Aropa kare che ke A AtmA" che ane jyAM "AtmA' che, tyAM tenuM 'tane bhAna nathI. mATe tuM" "AtmAne jANa, to A badhAthI 'tuM mukta ja che. A ja 'ajJAna" kADhavAnuM che, nahi to karoDa avatAra sudhI ya 'tAruM' ajJAna jAya nahi. paccIse ya prakAranA moha che, e paccIsa prakAranA moha 'cArja thAya ane e paccIsa prakAranA moha "DiscArja thAya. 'DiscArja' to niyamathI thavAnuM ane "roMga bilIpha che eTale pAchuM "cArja thayA kare. ApaNe ahIM, ame jJAna ApIe pachI 'cArja' thatuM baMdha thaI jAya che ne 'DiscArja ekaluM rahe. eTale A 'pratiSThita AtmA' navo zabda "ame Apyo che. bhagavAne lokone kahyuM hatuM, paNa lokone e samajAyuM nahi. eTale amAre A pratiSThita AtmA zabda mUkavo paDyo, lokone potAnI bhASAmAM samajAya evI rIte. ane bhagavAnanAM kahevAne nukasAna nA thAya evI rIte A zabda, 'pratiSThita AtmA' mUkelo che. kAraNa ke tamane tamArI bhASAmAM samajAvuM joIe ne ! samajAya nahi, to tame zuM karo te ?! jaga-adhiSThAta, jJAtItA jJAtamAM.. jagata jemAMthI utpanna thayuM che ane jemAM laya thAya e adhiSThAna jJAtI' to sahajamAM "siddhAMta' prakAze ! praznakartA: A badhA loko AtmA kahe che, te pratiSThita AtmAne ja ne ? dAdAzrI : hA, pratiSThita AtmAne ja AtmA mAne che. paNa e roMga bilIpha' che. have e emane khabara nA hoya ne ! ane e to pratiSThita AtmAne 'e ja mAro AtmA che" ema mAnIne AgaLa jAya che. mohanA eka eka paramANu paramANu ochA karatAM karatAM AgaLa javAnuM, e Akho ya kramika mArga che. kramikamArgamAM 'pratiSThita AtmA'ne AtmA kahe che, ahIM akramamArgamAM muLa AtmAne AtmA kahIe chIe. eTale kramikamArgamAM ane akramamArgamAM, beumAM kahevAno draSTi phera che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AptavANI-8 307 308 AptavANI-8 kahevAya. tyAre kahe, 'mahIM zAstromAM AvuM adhiSThAna kema batAvyuM nathI ?" nA, tIrthaMkaroe koI vastu batAvavAmAM bAkI nathI rAkhI. pachI tamane bhegI nA thAya e vAta judI che. eTale ame zuM kahyuM? A jagata zemAMthI utpanna thayuM che ? tyAre kahe, 'pratiSThita AtmAmAMthI A badhuM utpanna thayuM che ne emAM ja pAchuM laya thAya che. AmAM mULa AtmAne kazI levAdevA ja nathI. eTale A to phakta vibhAvika draSTi ja utpanna thaI che. 'darzaka' zuddha thaye, zuddhamAM samAveza ! eka pratiSThita AtmA ane eka dara asala AtmA. pratiSThita AtmA 'mikenikala' che. e khAya-pIve to ja jIve ane nahi to zvAsa Ama baMdha karI daIene to khalAsa thaI jAya. e pratiSThita AtmA je kare che temAM 'ApaNe' 'huM karuM chuM evo ahaMkAra karIe chIe, eTale pAcho bIjo navA bhavano pratiSThita AtmA Ubho thAya che. evuM che ne, mULa asala AtmAne kazuM thayuM nathI. A to lokoe ajJAnanuM pradAna karyuM eTale saMskAra badhA UbhA thaI gayA che, te janmatAM ja loka 'ene' 'caMdu, caMdu' kare. have pelA bAbAne to khabara ja nA hoya ke A zuM kare che te ?! paNa ene A loka saMskAra pADa pADa kare che. pachI e" mAnI bese che ke "huM caMdu chuM." pachI moTo thAya tyAre kahe che, "A mArA mAmA thAya ne A mArA kAkA thAya.' evuM A badhuM ajJAna pradAna karavAmAM Ave che, te bhrAMti UbhI thaI jAya che. AmAM thAya che zuM ke AtmAnI eka zakti AvarAya che, darzana nAmanI zakti AvarAya che. e darzana nAmanI zakti AvarAvAthI A badhuM UbhuM thaI gayeluM che. e darzana jyAre pharI samuM thAya, samyaka thAya, tyAre pAchA 'pote potAnAM "muLa svarUpamAM besI jAya. A darzana mithyA thaI gayuM che ane eTale A bhautikamAM ja sukha che evuM mAnI beTho che, te darzana samuM thAya to A bhautika sukhanI mAnyatA paNa UDI jAya. bIjuM kazuM bahu lAMbuM bagaDyuM ja nathI. darzana ja bagaDyuM che, draSTi ja bagaDI che. e draSTi ane pheravI ApIe chIe. praznakartA : eTale AtmAne phakta bhrAMti ja thayelI che ? dAdAzrI : AtmAne bhrAMti nahi, A to darzana ja enuM AvarAyuM che. je mULa AtmAnuM darzana che, e darzana ja AkhuM AvarAyuM che. A bahAranA ajJAna pradAnathI A bahAranA lokoe janmatAM ja "ene ajJAna Ape che. pote to ajJAnIo ane pelAne ajJAnanAM Dhabe caDhAve che. eTale e ya mAnI bese che, ne mAnI bese che eTale darzana AvarAya che. darzana AvarAya che eTale kahe che ke "A mArA sasarA che ne A mArA mAmA che.' ane huM kahuM chuM ke A badhI roMga bilIpho che. mULa-svarUpa'tAM bhAte, "potAno uddhAra ! praznakartA : eTale AtmAno uddhAra AtmAe pote ja karavAno che, ema ja thayuM ne? dAdAzrI : AtmAno uddhAra AtmAe pote karavAno eTale zuM ke, AtmA mULa uddhAra thaI gayelI ja vastu che. paNa temAM ApaNo je mAnelo AtmA che, pratiSThita AtmA che, enI mAnyatAmAM e hakIkata nathI AvatI. mULa AtmAno to uddhAra thaI gayelo ja che, paNa pratiSThita AtmA eTale ke pote potAnI jAtane je AtmA gaNe che, e 'pote' jyAre ema jANaze ke, "mAruM svarUpa ja AvuM che, ne huM to jJAna-darzana-cAritramaya chuM' eTale "eno' paNa uddhAra thaI jAya. eTale pote potAno uddhAra e AvI rIte Ama puruSArtha kare tyAre ja to thAya ne ! paNa 'jJAnI puruSa' ene bhegA thAya ne potAnA svarUpanuM bhAna karAvI Ape pachI puruSArtha karI zake ! ne tyAre 'eno' uddhAra thaI jAya. - jaya saccidAnaMda