________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
૭૭૪.
અશેષથી આત્ત થયું (ગૃહી લેવાયું) કે જેથી | દ્રવ્યલિંગના ત્યાગ કરીને, સર્વ શક્તિ જેની સંત છે એવા પૂર્ણ દર્શન-જ્ઞાનચારિત્રના મોક્ષમાર્ગ પણે આત્માનું અહીં આત્મામાં સંધારણ થયું. ઉપાસનનું દર્શન માટે છે.' ઈ. સ્વરૂપનું ભાન થવાથી પૂર્ણકામપણું પ્રાપ્ત ૭૭૩. સમયસાર ગાથા-૪૧૦
૭૭૩ થયું એટલે હવે બીજું કોઈ ક્ષેત્ર કંઈ પણ
નિશ્ચયે દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, શરીરાલેવાને માટે રહ્યું નથી. સ્વરૂપનું તો કોઈ
શ્રયપણે પરદ્રવ્યપણું છે માટે તેથી કાળે ત્યાગ કરવાને મૂર્ખ પણ ઈચ્છે નહીં
દર્શન-જ્ઞાન ચારિત્ર જ મોક્ષમાર્ગ છે, અને જ્યાં કેવળ સ્વરૂપસ્થિતિ છે, ત્યાં પછી બીજું કંઈ રહ્યું નથી, એટલે |
આત્માશ્રિતપણું સતે સ્વદ્રવ્યપણું છે. ત્યાગવાપણું પણ રહ્યું નથી. - શ્રીમદ્
“જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રની શુદ્ધતા રે, એકપણે રાજચંદ્ર, અં. ૩૨૮
અને અવિરુદ્ધ મૂળમાર્ગ.” - શ્રીમદ્
રાજચંદ્રજી ૭૬૫. સમયસાર કલશ-૨૩૭
૭૬૫ સમયસાર ગાથા-૪૧૧
૭૭૪ એમ પરદ્રવ્યથી વ્યતિરિક્ત જ્ઞાન અવસ્થિત છે. તે આહારક કેમ હોય ? જેથી આનો
દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, ** દર્શન-જ્ઞાન (જ્ઞાનનો) દેહ કેમ શકાય છે?
ચારિત્રમાં જ મોક્ષમાર્ગપણાને લીધે -
આત્મા યોજવા યોગ્ય છે. ૭૬. સમયસાર ગાથા-૪૦પ-૪૦૭ ૭૬-૭૬૮
૭૭૫. સમયસાર કલશ-૨૩૯
૭૭૫ જ્ઞાન નિશ્ચય કરીને પરદ્રવ્યને કિંચિત પણ નથી રહતું, નથી મૂકતું, પ્રાયોગિક ગુણ
આત્માનું તત્ત્વ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર ત્રય છે સામર્થ્ય થકી વા વૈગ્નસિક ગુણ સામર્થ્ય
આત્મા જેનો એવો એક જ મોક્ષમાર્ગ થકી જ્ઞાનથી પરદ્રવ્યનું રહેવાનું અને
મુમુક્ષુએ સદા સેવ્ય છે. મૂકવાનું અશક્યપણું છે માટે. અને પારદ્રવ્ય મોક્ષના માર્ગ બે નથી, જે જે પુરુષો મોક્ષ - જ્ઞાનને અમૂર્ત આત્મદ્રવ્યને મૂર્ત એવું રૂપ પરમ શાંતિ ભૂતકાળે પામ્યા, તે તે પુગલ દ્રવ્યત્વયા આહાર નથી, તેથી સઘળા તે તે સઘળા સત્પરુષો એક જ જ્ઞાન આહારક હોતું નથી, એથી કરીને માર્ગથી પામ્યા છે. વર્તમાન કાળને પણ જ્ઞાનનો દેહ આશંકનીય નથી.
તેથી જ પામે છે, ભવિષ્ય કાળે પણ તેથી ૭૬૯. એમ શુદ્ધ જ્ઞાનનો દેહ ૭૬૯-૭૭૦ જ
જ પામશે. તે માર્ગમાં મતભેદ નથી.' - વિદ્યમાન છે નહિ, તેથી દેહમય લિંગ
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૫૪ જ્ઞાતાને મોક્ષ કારણ નથી.
૭૭૬. સમયસાર ગાથા-૪૧૨૭૭-૭૮૩ : “લિંગ એ દેહાશ્રિત દષ્ટ છે, દેહ એ “મોક્ષ પથે આત્માને સ્થાપ અને તે જ આત્માનો ભવ છે, તેથી આ લિંગમાં
ધ્યાવ, અને તે ચેત, ત્યાં જ નિત્ય વિહર, આગ્રહ કરનારાઓ ભવથી - સંસારથી
અન્ય દ્રવ્યોમાં મવિહર.' મુક્ત થતા નથી - મોક્ષ પામતા નથી.' વિશેષ માટે જુઓ “આત્મખ્યાતિ અને ૭૭૧. સમયસાર ગાથા-૪૦૮-૪૦૯ ૭૭૧-૭૭૨
અમૃત જ્યોતિ' મહાભાષ્ય (સ્વરચિત) કોઈ દ્રવ્ય લિંગને અજ્ઞાનથી મોક્ષમાર્ગ “સમ્યગુદર્શન, સમ્યકજ્ઞાન અને સમ્યક માનતા સતા, મોહથી દ્રવ્યલિંગને જ ચારિત્રમાં અને સમ્યફદર્શનની મુખ્યતા અંગીકાર કરે છે, તે પણ અનુપપન્ન ઘણા સ્થળે તે વીતરાગોએ કહી છે.” જે (અઘટતું) છે, કારણકે અતિદેવોનું શુદ્ધ કે સમ્યકજ્ઞાનથી જ સમ્યક્રદર્શનનું પણ જ્ઞાનમયપણું સતે, દ્રવ્યલિંગના આશ્રયભૂત ઓળખાણ થાય છે, તો પણ સમ્યક શરીરના મમકાર ત્યાગ થકી તદાશ્રિત | દર્શનની પ્રાપ્તિ વગરનું જ્ઞાન સંસાર એટલે