Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 336

समार्थ बोधिनी टीका प्र. अ. अ. १ उ. २ क्रियावादिनां कर्म चिन्ताराहित्यम् ३२३ अन्वयार्थः
( जंच ) यच्च (जाण) जानन् = मनसा (हिंसइ) हिनस्ति = प्राणिहिंसा करोति किन्तु (arer) कायेन शरीरेण ( अगाकुट्टी) अनाकुट्टी = अहिंसकोऽस्ति (जंच) यच्च (अबुहो) अबुधः बोधशून्यः मनोव्यापाररहितः सन् ( हिंसइ) हिनस्ति = जीवहिंसां करोति स ( पुढो) स्पृष्टः = पापस्पर्शमात्रवानेव (परं) परम् = तादृशकर्मफलं (संवेes) संवेदयति = अनुभवति स्पर्शमात्रेणैव फलं भुनक्तीत्यर्थः, तत् सावज्जं सावधं = पापम् (अवियत्तंखु) अव्यक्तमेव = अपरिस्फुटमेव भवति, न तस्य पापस्य स्पष्टविपाको भवतीति भावः ||२५||
शब्दार्थ - 'जं च - यच' जो 'जाणं जानन् ' मनसे जानता हुआ 'हिंस हिनस्ति' प्राणि हिंसा करता है परंतु -- कारण --' कायेन' शरीर से 'अणाकुट्टीअनाकुट्टी नहीं करता है 'जं च यच्च' और जो 'अबुहो--अबुधः' नहीं जाना हुआ 'हिंसः -- हिनस्ति' जीवहिंसा करता है 'पुट्ठो स्पृष्टः ' केवल स्पर्शमात्र से 'परं परम्' वैसे कर्म के फल को 'संवेएइ संवेदयति' भोगता है 'सावज्जं सावधम्' वह पापकर्म 'अवियत्तं ख- अव्यक्तं खलु' अस्पष्ट ही है ||२५||
- अन्वयार्थ -
जो मन से प्राणी की हिंसा करता है किन्तु काय से अहिंसक है, और जो अज्ञान मन के व्यापार के विना ही जीवहिंसा करता है, वह पापकर्म से सिर्फ स्पृष्ट होता है । वह उस कर्म के फल को स्पर्श मात्र से ही भोगता है । उसका वह पाप अव्यक्त होता है अर्थात् उस पाप का फल स्पष्ट नहीं होता ||२५||
शब्दार्थ –'जं च यश्च' ने 'जाणं जानन्' भनथी लगीने 'हिं सह- हिनस्ति' प्राणि हिंसा मेरे छे. परंतु 'कायेण - कायेन' शरीरथी 'अणाकुट्टी - अनाकुट्टी' हिंसा उरता नथी. 'जंच - यच्च' भने भेो। 'अबुडो - अबुधः' लएया वगर 'हिं सह- हिनस्ति' हिंसा पुरे छे, 'पुट्ठो स्पृष्टः' डेवल स्पर्श' भात्रथी 'पर' - परम्' सेवा ना ३ ने 'सवेह - स वेदयति' लोगवे छे, 'सावज' - सावद्यम्' ते पापम्भ' 'अवियन्तं खु-अव्यक्तं खलु स्पष्ट छे. ॥२५॥
અન્વયાથ
જે વ્યકિત મનથી જીવહિંસા કરે છે પણ કાયા વડે હિંસા કરતી નથી, તે વ્યકિત પાપ કથી માત્ર સૃષ્ટ જ થાય છે એજ પ્રમાણે જે અજ્ઞાની જીવ મનના વ્યાપાર વિના જ જીવહિંસા કરે છે, તે જીવ પણ પાપકમથી માત્ર સૃષ્ટ જ થાય છે તે જીવ તે કમના ફળને સ્પર્શ માત્ર રૂપે જ ભાગવે છે તેનુ તે પાપ અવ્યકત હાય છે એટલે કે તે ફળ स्पष्ट होत नथी. ॥ २५ ॥
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૧