Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 479
________________

૬
सूत्रकृताङ्गसुत्रे
'पुणरवि' पुनरपि 'जीवियं' जीक्तिम् दशभेदभिन्नं संयमजीवनम् 'नो सुलभ ' नो सुलभं नो सुप्रापं भवति । ते दशभेदाः (बोल) यथा मनुष्यजन्म १, आर्यक्षेत्रम् २, सुकुलम् ३, दीर्घमायुः पञ्चेन्द्रियपूर्ण त्वम् ५, शरीरनैरुज्यम् ६, साधुसङ्गतिः ७, धर्मश्रवणमू८, धर्मश्रद्धा९, धर्मे वीर्यस्फोरणं चेति १० इत्येतद्दशप्रकारकसाधनसम्पत्तिर्मनुष्याणां न सुप्रापा भवति सा युष्माकमुपस्थिता तथापि किमर्थमत्र न पराक्रमत, किमेतेन क्षणध्वंसेन राज्येन युष्माकमिति श्रीभगवदादिनाथस्योपदेश इति ।
अस्मिन् श्लोके वैतालीयं छन्दः तल्लक्षणन्तु -
विषमेऽष्टौ समे कलास्ताश्च समे स्युर्नो निरंतराः । न मात्र पराश्रिता कला वैतालीयेन्तरे रलौगुरुः || १ ||
नहीं लौटते । दश प्रकारका संयम जीवन भी फिर सरलता से मिलनेवाला नहीं हैं । वे दश प्रकार ये हैं (१) मनुष्य जन्म (२) आर्यक्षेत्र (३) मुकुल (४) दीर्घ आयु (५) पांचों इन्द्रियोंकी परिपूर्णता ( ६ ) शरीरकी नीरोगता साधुओंकी संगति ( ८ ) धर्मश्रवण ( ९ ) धर्मश्रद्धा और (१०) धर्म में पराक्रम करना । दश प्रकारके इन साधनोंकी सम्पन्नता सभी मनुष्योंको सरलता से प्राप्त नहीं होती और वह तुम्हे प्राप्त है फिर तुम इस विषय में पराक्रम क्यों नहीं करते ? इस क्षणविनश्वर राज्य से तुम्हारा क्या हित होता हैं। यह भगवान् श्री आदिनाथका उपदेश अपने सांसारिक अठारह पुत्रोंके प्रति है । इस श्लोक में वैतालीय नामक छन्द है । इस छन्दका लक्षण इस प्रकार है- 'षड् विषमेऽष्टौ' इत्यादि ।
ते इस विशिष्ट अवसरो नीचे प्रमाणे छे. (१) मनुष्य जन्म, (२) सार्य क्षेत्र, (3) सुडुपा (४) दीर्घ आयुष्य, (५) यांचे इन्द्रियोनी परिपूर्णता ( १ ) शरीरनी नीरोगता (७) साधुमोनो योग (८) धर्म श्रवायु (८) धर्म श्रद्धा भने (१०) धर्मभां पराभ
દશ પ્રકારના આ સાધનાની સંપન્નતા સઘળા મનુષ્યાને સરળતાથી પ્રાપ્ત થતી નથી પરન્તુ તમને આ દસે સાધના પ્રાપ્ત થયાં છે, છતાં તમે શા માટે મોક્ષ પ્રાપ્તિ માટે પ્રયત્ન કસ્તા નથી ? આ ક્ષણવિનશ્વર રાજ્યથી તમારૂ' શું હિત સધાવાનુ છે ? ભગવાન આદુિનાથે તેમના ૧૮ સાંસારિક પુત્રોને આ પ્રકારના ઉપદેશ આપ્યા હતા.
આ શ્લેાક વૈતાલીય છન્દમાં લખાયા છે. વૈતાલીય છન્દેનુ લક્ષણ આ પ્રમાણે છે. "यह विषमेऽg” उत्याहि
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૧


Page Navigation
1 ... 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709