Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
શ્રી અને ના આદેશ, વળે૪-૬૮' થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વજીન્નાયઃ અને દ્રાબાય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ -
કુનું વૃદ્ધાપત્ય. બ્રબનું વૃધાપત્ય. ૪૭થી.
स्त्रीबहुष्वायनञ् ६।१।४८॥
કુટિ ગણપાઠમાંનાં વગેરે નામોને બહુવૈવિશિષ્ટ વૃદ્ધાપત્યાર્થમાં અને બહુત્વવિશિષ્ટ ન હોય તો પણ સ્ત્રી સ્વરૂપ વૃદ્ધાપત્યાર્થમાં ગાયનનું પ્રત્યય થાય છે. ફુગ્ગસ્થ વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી અને
ગ્નસ્થ વૃથાપત્યાનિ આ અર્થમાં કૃષ્ણ નામને આ સૂત્રથી ગાયન– (ગાયન) પ્રત્યય. વૃધિ:૦૯ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ૩ ને વૃદ્ધિ થી આદેશ. વર્ષે ૭-૪-૬૮ થી અન્ય મ નો લોપ. વૌજ્ઞાન નામને સ્ત્રીલિંગમાં “નારિયાર-૪-૧૪થી ફી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે ક્રીઝાયની અને શ્રીગ્ઝાયના: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ –કુન્જનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. કુજના વૃદ્ધાપત્યો. II૪૮
૧૪૬
૩ શ્યાદ્રિ ગણપાઠમાંનાં રૂશ્વ વગેરે નામને વૃધાપત્યાર્થમાં ગાયનનું પ્રત્યય થાય છે. અશ્વ વૃદ્ધાપત્યમ્ અને શસ્ય વૃથાપત્યમ્ આ અર્થમાં કચ્છ અને શવ નામને આ સૂત્રથી ગાયનનું પ્રત્યય. કચ્છ અને શવ નામના આદ્ય સ્વર માં ને “વૃદિ:૦ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ મા આદેશ. “સવ૭-૪-૬૮' થી અન્ય 1 નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી કાશ્યાયના અને શાયર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃઅશ્વનું વૃદ્ધાપત્ય. શબ્દનું વૃદ્ધાપત્ય. ૪૬IL
૨૭