Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
वतण्डात् ६।१।४५॥
ષષ્ફયન્ત વતા નામને આગિરસ સ્વરૂપ વૃદ્ધાપત્યાર્થમાં થમ્ પ્રત્યય જ થાય છે. વતી વૃધાપત્યકાર: આ અર્થમાં વતનું નામને આ સૂત્રથી થમ્ () પ્રત્યય. નામના આદ્યસ્વર માં ને “વૃધિ:૦ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ ના આદેશ. વ. ૭-૪-૬૮ થી નામનાં અન્ય
નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વાદ્ય વારસો આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-વતષ્ઠનું આગિરસ સ્વરૂપ વૃદ્ધાપત્ય. “ િર્થનું ૬-૭કરથી વત૬ નામને યગુ પ્રત્યય સિદ્ધ હોવા છતાં “શિવાર ૬-9૬૦' થી પ્રાપ્ત મજુ પ્રત્યાયના નિષેધ માટે આ સૂત્રનું પ્રણયન છે. IYપો
ત્રિયો દાદા
વતષ્ઠનું આગિરસ સ્વરૂપ વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી હોય તો વતe નામથી પરમાં રહેલા યગુ પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. વતeી વૃદ્ધાપત્યમારતી આ અર્થમાં વતe નામને “વતા ૬-૧-૪૫થી વગૂ પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ. વત૬ નામને “નારા ૨-૪-૧૪ થી ૩ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વતqી માહિતી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વતષ્ઠનું આગિરસ સ્વરૂપ વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. જદ્દા
कुजादेयिन्यः ६।१।४७॥
યુગ્ગારિ ગણપાઠમાંનાં પશ્યન્ત કૃષ્ણ વગેરે નામને વૃદ્ધાપત્યાર્થમાં ગાય (સાયન્સ)પ્રત્યય થાય છે. ફુન્ની વૃદ્ધાપત્યમ્ અને ઘનશ્ય વૃથાપત્યમ્ આ અર્થમાં સ્ત્ર અને નામને આ સૂત્રથી ગાય (સાયન્સ)પ્રત્યય. “વૃધિ.૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ૩ અને ૩ ને વૃદ્ધિ
