________________
૩૮૮
ધન્ય ધરા
ચાતુર્માસ ભાવનગર કરીને તેઓશ્રી રાજસ્થાનમાં થઈ પંજાબમાં તીર્થ અને ગિરનાર તીર્થ પર પણ પૂજ્યશ્રીની પ્રતિમાઓ પાંચ વર્ષ વિચર્યા. ત્યાર બાદ પાછા ગુજરાતમાં, અમદાવાદ, સ્થાપવાનો નિર્ણય થયો છે બરાબર એ તેમની અક્ષરકીર્તિનું સુરત, રાધનપુર, મહેસાણા, પાલિતાણા આદિ સ્થળોએ ચાતુર્માસ ઉજ્જવળ દૃષ્ટાંત છે. તેઓશ્રીએ પોતાના સમુદાયના કર્યા. સમગ્ર જૈન સમાજ પર પૂજ્યશ્રીનો ખૂબ જ પ્રભાવ હતો. | ઉત્તરાધિકારી આ. શ્રી વલ્લભસૂરીજી તથા આ.શ્રી
તેઓશ્રી પંજાબી, ગુજરાતી, હિન્દી, અર્ધમાગધી. સંસ્કત કમલસૂરિજીને બનાવ્યા. જેથી તેઓની શિષ્ય પરંપરામાં આદિ ભાષા ઉપર ખૂબ જ પ્રભુત્વ ધરાવતા હતા. તેથી અનેક આત્મવલ્લભજી” અને “આત્મકમલ” શાખા નીકળી. ગ્રંથોના અધ્યયન ઉપરાંત ધર્મશાસ્ત્રોની ચર્ચા કરતા. મહાન
સૌજન્ય : શ્રીસંયમ સુવર્ણોત્સવ સમિતિપાવાપુરી-સમવસરણમંદિરતીર્થ. ગ્રંથોની રચના એ પણ તેમના સાધુજીવનનું ભગીરથ કાર્ય હતું.
વચનસિદ્ધ વિભૂતિ પૂ. આત્મારામજી મહારાજ વિદ્વાન હતા તે સાથે
પૂ. ઉપાધ્યાય શ્રી વીરવિજયજી ગણિવર્ય વિનયશીલ પણ હતા. જેટલા લોકપ્રિય અને સમ્માનનીય હતા તેટલા લોકચાહક અને લોકાદર ધરાવનાર પણ હતા. આ ગુણો જન્મ : સં. ૧૯૦૮ : પડવા ગામ (ભાવનગર). વિશે તેમની આસપાસ અનેક પ્રસંગો નોંધાયા છે, જેની સુવાસ દીક્ષા : સં. ૧૯૩૫ અંબાલા (પંજાબ). ઉપાધ્યાયપદ : ઘણા લાંબા સમય સુધી જૈન શાસનમાં ફેલાતી રહેશે. પંજાબમાં સં. ૧૯૫૭ (પાટણ). સ્વર્ગવાસ : સં. ૧૯૭૫ (ખંભાત). જૈન, હિન્દુ, મુસલમાન, શીખ ધર્મો વચ્ચે ચાલતી વિસંવાદિતાને
પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી વીરવિજયજી ગણિવર શાંતિની મૂર્તિ મિટાવી શક્યા; ચારે ધર્મીઓ વચ્ચે સુમેળ અને સહકારની
સમા હતા. પ્રેરણાનું કેન્દ્રસ્થાન હતા. તેઓશ્રી ભાવનગર પાસેના ભાવના સ્થાપી શક્યા અને પરિણામે એમના ભક્તજનોમાં માત્ર
બાડી–પડવાના વતની હતા. ભાવસાર જ્ઞાતિમાં જન્મ્યા હતા. પૂ. જૈનો જ નહોતા, પરંતુ શીખ અને મુસલમાનો પણ તેમના ચુસ્ત
મુનિવર શ્રી થોભણવિજયજી મહારાજના પરિચયથી અનુયાયીઓ બન્યા હતા. તે જમાનાના ધર્મઝનૂની માનસ
વૈરાગ્યવાસિત બન્યા હતા. લગ્ન થયાને થોડો સમય થયો હતો, ધરાવતા લોકોમાં આવો એખલાસ સ્થપાય એ નાનીસૂની સિદ્ધિ
છતાં સંયમના રાગે પંજાબમાં દીક્ષા લેવા માટે ગયા, પરંતુ નથી.
સંબંધીઓને ખબર પડતાં પંજાબમાંથી પાછા લઈ આવ્યા. તેમના સાઠ વર્ષના આયુષ્યમાં તેઓશ્રીએ અનેક ભગીરથ કાર્યો માતુશ્રીએ કહ્યું કે, “તું મારે એકનો એક પુત્ર છે. મારી સંભાળ કર્યા. લોકોમાં ધર્મ પ્રત્યેની અદ્ભુત જાગૃતી આણી. શિક્ષણ કોણ લે? તારે પુત્ર થાય પછી દીક્ષા લેવી હોય તો ખુશીથી અને સંસ્કારના ક્ષેત્રે અનેક સમાજોપયોગી કાર્યોની- લેજે.” વીરજીભાઈએ માતાની આ વાત કબૂલ રાખી. પ્રવૃત્તિઓની રચના કરી. જ્યાં જ્યાં વિચર્યા ત્યાં ત્યાં વ્યક્તિ, એક વખત વીરજીભાઈ આઠ આના અને તપેલી લઈને ઘી કુટુંબ, સંસ્થા કે સંઘના વ્યક્તિગત કે સામૂહિક પ્રશ્નોનાં લેવા માટે જતા હતા, ત્યાં રસ્તામાં એક બ્રાહ્મણે સમાચાર આપ્યા નિરાકરણ કર્યા. એ મહામના સાધુશ્રેષ્ઠ સં. ૧૯૫૩ના
કે, “વીરજી! તારી વહુએ દીકરાને જન્મ આપ્યો છે.” બસ, આ ચાતુર્માસ માટે ગુજરાનવાલા (હાલ પાકિસ્તાનમાં) તરફ વિહાર સાંભળી હાથમાંની તપેલી અને આઠ આના પેલા બ્રાહ્મણને આપી કરતા હતા ત્યાં તેમની તબિયત બગડી. ઉગ્ર વિહાર થઈ શક્યો
દીધાં અને કહ્યું કે, “મારી માતાને કહેજો કે વીરજી દીક્ષા લેવા નહીં. હાંફ ચડવા લાગ્યો. ગુજરાનવાલા પહોંચ્યા. જેઠ સુદ ૭ને
ગયો.” આ સમાચાર મળતાં માતાને પણ ખાતરી થઈ કે હવે દિવસે સાંજે પ્રતિક્રમણ કર્યા પછી રાત્રે એકદમ શ્વાસ ચડ્યો.
વીરજી પાછો નહીં આવે. વીરજીભાઈ સીધા પંજાબ પહોંચ્યા. તેઓશ્રી ઊઠીને આસન ઉપર બેઠા. શિષ્યમંડળ દોડી આવ્યું.
અંબાલામાં પૂ. આત્મારામજી મહારાજે તેમને દીક્ષા આપી અને તેમણે આસન ઉપર બેસીને ત્રણ વાર “અહંનું, અહંતુ, અહં'
પોતાના શિષ્ય જાહેર કર્યા. દીક્ષા ગ્રહણ કરીને મુનિશ્રી એમ મંત્રોચ્ચાર કર્યો અને બોલ્યા, “લો ભાઈ, અબ હમ ચલતે
વીરવિજયજી જ્ઞાન-ધ્યાનમાં લાગી ગયા. તેઓશ્રી વ્યાખ્યાન હૈ સબ કો ખમાતે હૈં.” અને તેઓશ્રીના ભવ્યાત્માએ નશ્વરદેહ
સરસ આપતા. ઉપરાંત અચ્છા કવિ, ગાયક અને સમર્થ મુનિવર્ય છોડી દીધો. પૂજ્યશ્રીના કાળધર્મ પામ્યાના સમાચાર
પણ હતા. શુદ્ધ ચારિત્રપાલનના પ્રભાવે તેઓશ્રીના જીવનમાં જોતજોતામાં સમગ્ર ભારતવર્ષમાં ફેલાઈ ગયા. અનેક સ્થળે
ચમત્કાર જેવા અનેક–પ્રસંગો બનેલા. તેઓશ્રી વચનસિદ્ધ પણ તેઓશ્રીની પ્રતિમાની અને પાદુકાની સ્થાપના થઈ. શત્રુંજય હતા. તે વિશેના એક—બે પ્રસંગો નોંધપાત્ર છે :
Jain Education Intemational
Education Intermational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org