________________
ધન્ય ધરાઃ
બાળપણમાં ચાર વર્ષની શિશુ વયે જ પિતાની છત્રછાયા સ્થાપે છે. આસામ, બિહાર અને ગુજરાતનાં આ વિદ્યાલયો ગુમાવેલી. એથી જ સંપત્તિવાન બન્યા પછી સમાજના છત્ર બની માટે તેમણે પૂરી અનુકંપા, સદ્ભાવ અને સમભાવથી જે રીતે રહ્યા, આધાર બની રહ્યા. અભ્યાસકાળ દરમ્યાન ફૈબાને ત્યાં અનુદાન અર્પણ કરીને વનવાસી પ્રજાના વિકાસમાં યોગદાન રહીને ભણ્યા, પણ પછી પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષ્મીને સરસ્વતીના આપ્યું એ તેમના સંવાદી વ્યક્તિત્વનું ઊજળું ઉદાહરણ છે. પૂજન-અર્ચન માટે જ વહેવડાવી.
મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનમાં રૂપિયા સો કરોડના દાનથી અદ્યતન બાલ્યાવસ્થામાં મૂળી (જિલ્લો-સુરેન્દ્રનગર)ના પ્રખ્યાત
સુવિધા ધરાવતી મેડિકલ કોલેજ અને એ સાથે હોસ્પિટલનું માંડવરાયજીના મંદિરે દર્શન કરીને તેમણે પ્રાર્થના કરેલી કે,
નિર્માણ તથા સાથે-સાથે પેરામેડિકલ અભ્યાસક્રમો અને “હે પરમાત્મા! મને નિત્ય હજારેક રૂપિયાનું દાન કરી શકું
સંશોધન માટેનું તેમનું ઊંડી સૂઝપૂર્વકનું આયોજન સમગ્ર એવો ધનવાન બનાવજે,” પણ પરમકૃપાળુ પરમાત્મા
ભારતને સ્વનિર્ભર વિદ્યાધામ કેવું માનવકેન્દ્રી અને સેવાકેન્દ્રી માંડવરાયજીએ એમને એવા અને એટલા ધનવાન બનાવ્યા કે
હોય એનું આદર્શ માળખું પ્રત્યક્ષ ઉદાહરણરૂપે પૂરું પાડે છે. તેઓ હવે હજારનું નહીં પણ દરરોજ લાખો રૂપિયાનું દાન કરે સૌરાષ્ટ્રની શારદાગ્રામ કૉલેજ હોય, મધ્યપ્રદેશની છે અને ભવિષ્યમાં દરરોજ કરોડો રૂપિયાનું દાન કરવાની ઉજ્જૈનની મેડિકલ કૉલેજ હોય કે લખતરની ફાર્મસી કૉલેજ ઇચ્છા ધરાવે છે. તેમની આવી ઉદાર સખાવતને કારણે ૫૦૦ હોય કે મુંબઈની ફાધર અહનેસ ટેક્નિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ હોય કે જેટલાં વિદ્યાધામોનું નિર્માણ તેમના દ્વારા શક્ય બન્યું છે. સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના ભારતીય સંસ્કૃતિ, જૈન એકેડેમી, નાનામાં નાનું ગામડું હોય, જ્યાંના માણસોને કોઈ મોટા હોમસાયન્સ, અંગ્રેજી, કેમેસ્ટ્રી, એમ.બી.એ., એમ.સી.એ., ગજાના માણસ સાથે ઓળખાણ ન હોય, પણ દીપચંદભાઈનો એકેડેમિક સ્ટાફ- કોલેજ, માનવઅધિકાર ભવન આદિ સંપર્ક કરે અને એમની નિરાશા ટળી જાય. જે ગામ સાથે, જે વિદ્યાભવનો તેમની ઉદાર સખાવતથી બંધાયાં છે. આ બધાનું પ્રજા સાથે દીપચંદભાઈને કંઈ પણ સંબંધ નથી, જ્યાં ક્યારેય ઉત્કૃષ્ટ સ્થાપત્ય સુવિધાપૂર્ણ અને આધુનિક ઉપકરણોથી સભર એમને જવાનું નથી ત્યાં પણ નિઃસ્વાર્થ ભાવથી, નરી શિક્ષણ છે. સંપત્તિનો સૂઝપૂર્વક વિદ્યાક્ષેત્રે વિનિયોગ કરવાની તેમની પ્રીતિથી અને માનવતાવાદી દૃષ્ટિબિંદુથી તેઓ પોતાની આવી દાનવીર અને સૂઝપૂર્ણ વૃત્તિ દીપચંદભાઈને અનોખા સિદ્ધિલક્ષ્મીને વહાવે છે. ઉદાર અનુદાન કરે છે અને સંસ્થા દાનવીર તરીકેની મુદ્રા અપે છે. કરકસર, પણ ઉત્કૃષ્ટ ગુણવત્તા સાથે પોતાનું નહીં પણ પુત્રો, પૌત્રો, પૌત્રી, પત્ની અને જાળવીને દ્રવ્યનો વિવેકપૂર્ણ ઉપયોગ થાય એવી ખેવના રાખવી પુત્રવધૂઓને દાન આપવાની સતત પ્રેરણા આપવાના હેતુથી એ તેમની આગવી ઓળખ છે. ઉત્તમ વિદ્યાભવનોના નિર્માણ તેઓનાં નામ જોડીને એક વિદ્યાલયનું નિર્માણ થાય એ માટે ઉપરાંત વિદ્યાર્થીઓના નિવાસ માટે છાત્રાલય-હોસ્ટેલ નિર્માણ નિર્મમભાવે સહાયભૂત થાય છે. ભારતીય સંસ્કૃતિના ઉદાર માટે પણ તેઓ પૂરા પ્રોત્સાહક રહ્યા છે. કડીનું કન્યા છાત્રાલય, દાતાઓના, આવા કારણે, તેઓ ખરા અર્થમાં તેજસ્વી બક્ષીપંચનાં છાત્રાલયો, વનવાસી વિદ્યાર્થી માટેનાં એમના વારસદાર બન્યા છે.
વિસ્તારમાંનાં છાત્રાલયો, યશોવિજયજી ગુરુકુળ-પાલિતાણા, પ્રાથમિકથી માંડીને પોસ્ટગ્રેજ્યુએટ અને પીએચ.ડી.
બોયઝ હોસ્ટેલ-સોનગઢ જેવાં અનેક સુવિધાપૂર્ણ છાત્રાલયોનાં કક્ષા સુધીના શિક્ષણ માટે તેઓ અનુદાન આપતા રહ્યા છે,
નિર્માણ માટે પણ પૂરા પ્રોત્સાહક રહ્યા. પોતે વેઠેલી પીડા અને ઉપરાંત આર્ટ્સ, કોમર્સ, સાયન્સ, મેડિકલ, કૃષિ,
અસુવિધાઓથી સાંપ્રત યુવાનોને છુટકારો મળે એ માટેની એન્જિનિયરિંગ, ફાર્મસી, આઈ.ટી.આઈ. અને પોલિટેક્નિક
એમની આ સેવાકીય-વિદ્યાકીય પ્રવૃત્તિ એમની માનવતાવાદી જેવી વિદ્યાશાખાને આવરી લેતો તેમનો દાનપ્રવાહ ભારે વ્યાપક
અને વિદ્યાપ્રેમી પ્રકૃતિની દ્યોતક છે. અનેક યુવાનોની છે. કોઈ પણ પ્રકારની જ્ઞાતિ, જાતિ અને ધર્મના ભેદભાવ
કારકિર્દીના ઘડવૈયા બનીને, ભારતના તેજસ્વી વિદ્યાર્થીને વગર સમગ્ર સમાજ માટે દાનનો પ્રવાહ વહેવડાવી રહેલ
વિકાસની તક પૂરી પાડીને તેમણે મોટી રાષ્ટ્રસેવા કરી છે. દીપચંદભાઈ એ રીતે માનવસેવાના વ્રતધારી છે. તેમની વ્યાપક વિદ્યાભવનનિર્માણ, છાત્રાલય નિર્માણ ઉપરાંત વિદ્યાકીય ધર્મભાવના તેમને ખરા અર્થમાં આપણી ભવ્ય ઉપકરણોની સહાય પણ તેઓ કરતા રહ્યા છે. સૌરાષ્ટ્ર મહાજનપરંપરાના ઉજ્જવળ અને તેજસ્વી વારસદાર તરીકે યુનિવર્સિટીમાં કયૂટર, સેમિનાર હોલ, પીએચ.ડી. લેબોરેટરી,
Jain Education Intemational
ducation International
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org