Book Title: Jinatattva
Author(s): Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/011544/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THE FREE INDOLOGICAL COLLECTION WWW.SANSKRITDOCUMENTS.ORG/TFIC FAIR USE DECLARATION This book is sourced from another online repository and provided to you at this site under the TFIC collection. It is provided under commonly held Fair Use guidelines for individual educational or research use. We believe that the book is in the public domain and public dissemination was the intent of the original repository. We applaud and support their work wholeheartedly and only provide this version of this book at this site to make it available to even more readers. We believe that cataloging plays a big part in finding valuable books and try to facilitate that, through our TFIC group efforts. In some cases, the original sources are no longer online or are very hard to access, or marked up in or provided in Indian languages, rather than the more widely used English language. TFIC tries to address these needs too. Our intent is to aid all these repositories and digitization projects and is in no way to undercut them. For more information about our mission and our fair use guidelines, please visit our website. Note that we provide this book and others because, to the best of our knowledge, they are in the public domain, in our jurisdiction. However, before downloading and using it, you must verify that it is legal for you, in your jurisdiction, to access and use this copy of the book. Please do not download this book in error. We may not be held responsible for any copyright or other legal violations. Placing this notice in the front of every book, serves to both alert you, and to relieve us of any responsibility. If you are the intellectual property owner of this or any other book in our collection, please email us, if you have any objections to how we present or provide this book here, or to our providing this book at all. We shall work with you immediately. -The TFIC Team. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. dIpacaMdya tribhavananAsI Ta thazreNI hu graMtha trIne jinatattva lekhaka DaeN, ramaNalAla cI. zAhu : adhyakSa gujarAtI vibhAga mubaI yunivarsiTI muMbaI makA zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha ! 385, saradAra vI. pI. rADa, subaI-4 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JINATATTVA - By Dr. RAMANLAL C. SHAH (A Collection of articles on Jain Subjects) Published by - Shree Bombay Jain Yuvak Sangh 385, Sardar V. P. Road, Bomday-400 004 Price : Rs. 20-00 prathama AvRtti : julAI, 1985 mUlya rU. 20-00 prakAzaka : zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha 38pa, saradAra vI. pI. roDa muMbaI 400 004 * mukhya vikretA ? navabhArata sAhitya maMdira prinsesa sTrITa, muMbaI-ra ane . gAMdhI roDa, amadAvAda-1 zivalAla jesalapurA ane girIza jesalapurA - svAti prinTiMga presa zAhapura cakalA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arpaNa parama pUjya zAstra vizArada gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAja sAhebane sAdara vaMdanA sAthe... ' - --ramaNalAla cI. zAha Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAdApamAAM bALa joyaqmANamuddhi4 / NeyaM loyAloyaM tamhA NANaM tu sadhdagayaM // -pravacanasAroddhAra [AtmA jJAnapramANa che, jJAna pramANa che. zeya kAkapramANa che, e daSTie jJAna sarvavyApI che.] jahA sUi sayuttA, paDiyAdi na viNassai / evaM jIve saMyutte, saMsAre na viNassai / -uttarAdhyayana [jema dere parovelI seI paDI javA chatAM guma thaI jatI nathI tema jJAnarUpI sUtramAM parovAyele AtmA saMsAramAM naSTa-bhraSTa thato nathI. je egaM jANai se savvaM jANai / je savvaM jANai se ega jANai // -AcArAMgasUtra - [je ekane jANe che te sarvane jANe che ane je sarvane jANe che te ekane jANe che.] Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Do. ramaNalAla cI. zAhanAM pustaka ekAMkIsaMgraha zyAma raMga samIpe jIvanacaritra gulAmane muktidAtA hemacaMdrAcArya pravAsa-zodhasaphara evaresTanuM ArohaNa (bIjI AvRtti) uttara dhruvanI zodhasaphara pAsaoNrTanI pAMkhe (bIjI AvRtti) : pradeze jayavijayanA sAhitya-vivecana gujarAtI sAhityanuM rekhAdarzana (anya sAthe) - 1962nuM graMtharatha vADmaya paDilehI ApaNAM phArukAvya samayasuMdara naLa-damayaMtInI kathAno vikAsa buMgAku-zumi kritikA , sazeAdhana-saMpAdana nala-davadaMtI rAsa (samayasuMdarakRta) jaMbUsvAmI rAsa (yazovijayakRta) Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuvalayamALA (udyotanasUrikRta) mRgAvatIcaritra copaI (samayasuMdarakRta) nala-davadaMtI prabaMdha (guNavinayakRta). thAvasyAsuta riSi pAI (samayasuMdarakRta) navarAyadvatI carita (RSivardhanarikRta) dhanA-zAlibhadra copAI (guNavinayakRta) be laghu rAkRtio (jJAnasAgara ane kSamA kalyANakRta) saMkSepa sarasvatIcaMdra - bhAga 1 (pAThasaMkSepa) dhama - tatvajJAna jaina dharma (chaThThI AvRtti) jaina dharma (hiMdI AvRtti) jaina dharma (marAThI AvRtti) bauddha dharma nihnavavAda Shraman Bhagvan Mabavis and Jainism Buddhism - An Introduction - jinatatva saMpAdano (anya sAthe) manISA zreSTha nibaMdhikAo; zabdaloka; ciMtanayAtrA; nIrAjanA; akSarA; avagAhana; "jIvanadarpaNa; samayaciMtana; kavitAlaharI; | jaina sAhitya samAroha-guccha 1 ItyAdi , prakIrNa ene sI. sI Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya De. ramaNalAla cI. zAhanuM "jinatattva" nAmanuM A pustaka zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA "sva. dIpacaMda tribhovanadAsa zAha TrasTa"nI graMthazreNInA trIjA pustaka tarIke pragaTa thAya che e saMgha mATe AnaMda ane gauravanI vAta che. sva. dIpacaMdabhAI yuvAna vaye zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA sabhya tarIke joDAyA hatA ane saMdhanI kAryavAhaka samitinA sakriya kAryakara rahyA hatA. lagabhaga sAta varSa sudhI temaNe maMtrI tarIke saMghane sevA ApI hatI. saMgha pratye emane ghaNI mamatA hatI. ane ethI ja emanA avasAna pachI emanAM patnI zrImatI dhIrajabahena zAha tathA putrI che. tArAbahena ramaNalAla zAha taraphathI sva. dIpacaMdabhAInA smaraNArthe rUpiyA trIsa hajAranI rakama saMdhane bheTa ApavAmAM AvI hatI. sva. dIpacaMdabhAInI jaina dharmanA pracAra mATenI bhAvanAne lakSamAM rAkhI A rakamanA vyAjamAMthI jaina dharmane lagatAM pustaka pragaTa karavAmAM Ave e mATe saMghe A rakamane svIkAra karyo ane enuM alaga jAhera TrasTa karavAno nirNaya karyo ke jethI bIjA dAtAo taraphathI paNa emAM yathAzakti rakama bharAtI rahe ane TrasTa dvArA jaina dharmanA judA judA viSayanAM pustaka pragaTa thatAM rahe. ' sva. dIpacaMdabhAI saurASTramAM dhrAMgadhrAnA vatanI hatA. temaNe dhrAMgadhrA, amadAvAda ane lakhanaumAM abhyAsa karyo hato. tyArapachI temaNe muMbaI AvI dinakara TreDiMga kaMpanInA nAmathI vepAra zarU karyo hato. vepAramAM temaNe prAmANikatAne Agraha rAkhe hato; ethI emanI pratiSThA ghaNuM vadhI hatI ane vepAramAM emaNe ' sArI siddhi meLavI hatI. vepArAthe 1963 mAM ane 1967 mAM ema be vakhata teo japAna jaI AvyA hatA. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mu`baI jaina yuvaka sa'dha ane zrI 'yukta jaina vidyAthI gRhanA Adya sa`sthApAmAMnA eka sva. maNilAla me. zAhe sva. dIpacaMdabhAImAM prAmANikatA, utsAha, udAratA ane sevAnI tatparatA joIne emane e me sasthAonI kAryavAhaka samitimAM lIdhA hatA. A baMne sasthAone sva. dIpacaMdubhAIe jIvanaparyaMta peAtAnI mUlyavAna sevA ApI hatI. sva. dIpacaMdabhAIe keLavaNI eNnjiniyariMganI lIdhI; vepAra AyAtanikAsanA karyAM, paratu temanA rasanA viSacA teA itihAsa, dharma ane tattvajJAna hatA. peAtAnA phAjala samayamAM tee haMmezAM kAI ne kAI graMthanuM adhyayana karatA rahetA. jIvananAM aMtima vadhumAM te keTalAka jaina sAdhuonA gADha sauMparkamAM AvyA hatA ane ethI jaina dharmane dezavadezamAM khUba pracAra thAya evI emanI UMDI bhAvanA hatI. emanI bhAvanAne lakSamAM rAkhI emanAM kuTu khIjAe karelI sakhAvatanI rakamamAMthI zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe jaina graMthazreNInuM prakAzana cAlu karyuM che. . .. A graMthazreNI mATe DaoN. ramaNalAla cI. zAhe ' jinatattva ' nAmanu A pustaka taiyAra karI Apyu. e mATe saMdha vatI, ame temanA AbhAra mAnIe chIe. saMghanI A yAjanAmAM dAtAe ane lekhakAnA sArA sahakAra sAMpaDI raheze evI AzA rAkhIe chIe. cImanalAla je. zAha ke. pI. zAha satrIo zrI sukhaI. jaina yuvaka sagha Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana (Asa zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA sva. dIpacaMda tribhovanadAsa zAha TrasTanI granthazreNamAM "jinatattva" nAmanuM mAruM A pustaka pragaTa thAya che tethI AnaMda anubhavuM chuM. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI yojAtI paryuSaNa vyAkhyAnamALAnuM pramukhapada mane saMpAyuM tyAre e vicAra karyo ke dara varSe keIka eka jaina pAribhASika viSaya upara mAre vyAkhyAna ApavuM. e pramANe gata tera varSa daramiyAna jaina dharmanA judA judA viSayo upara vyAkhyAne apAyAM ane temAMnA keTalAMka " " prabuddha jIvanamAM ke anyatra lekharUpe pragaTa thayAM. e lekha, anya keTalAka lekho sahita, A grantharUpe pragaTa karyA che.' A granthanA keTalAka viSayo pAribhASika che, paraMtu tenI samajaNa zakya teTalI saraLa bhASAmAM ApavAno prayatna karyo che. jaTila carcA yathAzakya nivArI che, jethI lekha durbodha na bane. sAmAnya jijJAsu vAcakane te te viSa upara jANavA jevI keTalIka mAhitI maLI rahe evI daSTi rAkhI che. keTalIka pAribhASikatA, alabatta, anivArya banI che. jaina dhArmika viSayone abhyAsa meM kaI paMDita ke AcArya bhagavaMta pAse kramAnusAra vyavasthita karyo nathI. paraMtu mArI ruci ane jijJAsA anusAra, vizeSataH graMtha dvArA, svayameva karyo che. pUrvasUrionA graMthone AdhAre te mATe lIdhA che ane jyAM saMzaya thaye tyAM AcArya bhagavaMta pAse jaI khulAso karI lIdhela che. e mATe sva. pU. puNyavijayajI mahArAja, sva. pU. vijaya- . Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmasUri, sva. pU. tAnaMdavijayajI, pU. vijayarAmacaMdrasUri, pU. vijyabhuvanabhAnusUri, pU. devasUri, pU. codaya sari vagerene RNI chuM. Ama chatAM A granthamAM koI paNa sthaLe chagha sthapaNAne kAraNe, maMdatAne kAraNe kaMI paNa saratacUka thaI hoya ke anya koI doSa rahI gayela hoya athavA kayAMya jinAjJA viruddha prarUpaNa thaI hoya te te mATe micchAmi dukkaDam. A pustakanuM sarasa mudraNakArya karI ApavA mATe svAti prinTiMga presanA . zivalAla jesalapurA tathA zrI girIzabhAI jesalapurAne huM AbhArI chuM. zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe mAruM A pustaka pragaTa karyuM te mATe saMghane paNa AbhArI chuM. - 2maNalAla cI. zAha muMbaI, tA. 2-7-85 gurupUrNimA - saM. 2041 1 * Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anakama 1. trivijaya 2. pratisevanA 3. niyANa 4. saMlekhanA 5. karuNAnI carama keTi 6. sAMvatsarika kSamApanA . 7. samudraghAta ane zailezIkaraNa 8. kAusagga 19. kalpasUtra 10. paccakakhANa 11. AlocanA 12. jena dRSTie tapazcaryA 13. saMyamanI sahacarI gocarI 14. vardhamAna tapanI oLI 15. parvAdhirAja paryuSaNa-1 16. parvAdhirAja paryuSaNa-2 132 144 152 259 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da trivijaya - jIvamAtranA dehanI keTalIka khAsiyata che. jIvana TakAvI rAkhavA mATe dareka jIvane pitAnI kakSAnusAra La ke sUkSma AhAranI jarUra paDe che. jIvasRSTimAM ucatama kakSAmAM manuSya che. manuSyane pitAnuM zarIra TakAvI rAkhavA mATe AhAra levo paDe che. AhAra uparAMta nidrAnI paNa jarUra rahe che. nidrAvasthAmAM zarIra ghaNuMkharuM maryAdita halanacalanavALuM bane che. paraMtu jAgrata avasthA prApta thatAM zarIrane sAruM rAkhavA mATe halanacalana, vyAyAma, haravuMpharavuM ItyAdinI apekSA rahe che. dehamAM AtmA vaselo che. AtmA ane dehanAM lakSaNe vibhinna che. AhAra na levo eTale ke aNahArIpaNuM e AtmAne svabhAva che. paraMtu anAdithI jIvane AhAranA saMskAra paDelA che. AhAra e AtmAnI vibhAva dazA che. tevI ja rIte satata jAgrata avasthA e AtmAne svibhAva che. paraMtu anAdithI jIvane nidrAnA saMskAra paDelA che. nidrA e AtmAnI vibhAva dazA che. saMpUrNa sthiratA- acalatva e AtmAne svabhAva che. paraMtu anAdithI jIvane caMcalatAnA saMskAra paDelA che. caMcalatA e AtmAnI vibhAva dazA che. . ji.- 1 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva jyAM sudhI zarIra che tyAM sudhI AhAra, nidrA ane caMcalatvanAM lakSaNe sAmAnya rIte rahyA kare che. e traNeya upara jeTale aMze vijaya meLavI zakAya teTale aMze AtmAnA svabhAva tarapha gati karI zakAya. mANasa AhAra ocho le athavA na le ane chatAM prasanna rahe e saraLa vata nathI. mANasa a5 nidrA laIne athavA nidrA na laIne skUrtimaya rahe e kaThina vAta che. mANasa eka ja -Asane lAMbA samaya besI zakato nathI. aMga jakaDAI jAya che, zarIra thAkI jAya che. sAruM khAvuM-pIvuM, haravuM-pharavuM, ArAma karavo, AnaMda-prabhedamAM samaya pasAra kare e tana ane mananuM bhautika sukha che, Atmika sukha nathI. mANasa bhUkhyA rahevAne, ochI nidrA levAne ane koI eka Asane lAMbe samaya sthira rahevAne mahAvare je karavA mAMDe te kame kame temAM AgaLa vadhI zake. paraMtu evuM karavAnI jarUra zI? - evo prazna thaze. AtmAnA mULa svabhAva prati gati karavA mATe ja enI jarUra che. e mATe AnaMda, ullAsa, dhagaza, puruSArtha ItyAdinA utkaTa bhAva hoya te caitanyane savizeSa AviSkAra thAya, anyathA A badhuM mAtra dehakaSTa ke veTha barAbara lAge. je manuSya AhAra, nidrA ane Asana upara cheDe paNa kAbU meLave che te potAnI sthULa tathA sUkSma indri upara saMyama meLavavA lAge che. thaDe paNa cogAbhyAsa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trivijaya thatAM ene anubhava karI zakAya che. citta svecchAe saMyamamAM rahyuM hoya te dehanI keTalIka kriyAo keTalAka vakhata aTakAvI zakAya che. keI jAhera sabhAmAM beThele mANasa bhUkha, zaucAdi hAjatano kudaratI nirAdha karI zake che. paMDita yugane eka gujarAtI lekhaka mATe kahevAya che ke temane dara paMdara-vIsa miniTe laghuzaMkA mATe UThavuM paDe e vyAdhi thayuM hatuM, paraMtu teo padmAsana ke adha padmAsana lagAvI dhyAna ke svAdhyAyamAM besI jatA te traNa-cAra kalAka sudhI paNa UThavAnI jarUra paDatI nahi! - yama, niyama, Asana-prANAyAma, ityAdi cAganA - AraMbhanAM pagathiyAM siddha karyA pachI jeone dayAna ane samAdhimAM javAno mahAvare ThIka ThIka hoya che teone citta dvArA Indriya-saMyama sahaja bane che ane dehanI kudaratI jarUriyAte teTalo samaya khAsa jaNAtI nathI. mahAnagIo jIbhanI khecarI mudrA vaDe temAMthI amRtabiMdu prApta karIne ATha-dasa divasa sudhI AhAra vagara rahI zake che. keTalAya mahAtmAe divasenA divase sudhI nidrArahita satata jAgrata avasthAmAM prasannatApUrvaka rahI zake che. dhyAna ane samAdhimAM evI tAkAta che ke citta athavA te AmAM samagra deha upara pUrNa prabhutva prApta karI le che. - deha upara vijaya meLavavAnuM kAma badhAM mATe ekasarakhuM na hoI zake. darekanA deha ekasarakhA nathI detA, Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva tema darekanI cittazakti paNa ekasarakhI na hoI zake. jaina dharmanI mAnyatA anusAra vartamAna samayamAM, pAMcamA. ArAmAM manuSyane je deha maLe che tenI maryAdAmAM rahIne. te keTaluMka siddha karI zake che. jaina dharme dehanA saMghayaNa. ane saMsthAnanA prakAre batAvyA che. zarIranAM hADakAMone je baMdha hoya che tene saMghayaNa kahevAmAM Ave che, ane zarIranA AkAravizeSane saMsthAna kahevAmAM Ave che. saMghacaNane A pramANe che prakAra UtaratA kramamAM che : (1) vA, RSabhanArA saMghayaNa, (2) RSabhanArAMca saMghayaNa, (3) nAca saMghayaNa, (4) ardhanArAza saMghayaNa, (5). kIlikA saMghayaNa, ane (6) sevA saMghayaNa. e ja rIte saMsthAnanA A pramANe che prakAra UtaratA kRmamAM che ke - (1) samacaturansa saMsthAna, (2) nyadha, (3) sAdi, (4) vAmana, (5) kuja, ane (6) huMDaka. vaLI AhirA traNa prakAra batAvyA che : (1) ejAhAra, (2) mAhAra ane (3) kevaLAhAra. A badhA pAribhASika prakAranI samajaNa jaina zAstragraMthamAM sAMpaDe che, je pramANe deha ane saMsthAna, te pramANe te jIva potAnI Atmazaktine vadhu khurAvI zake che. tIrthakare ane kevaLajJAnIonA dehanAM saMghayaNa. ane saMsthAna uttama prakAranAM hoya che. carama tIrthakara devAdhideva bhagavAna mahAvIre kevaLajJAnanI prApti pUrve lagabhaga sADA bAra varSa je tapasyA karI te ajoDa che. vIrasya ghora ta -ema kalikAlasarvajJa hemacaMdrAcArye yathArtha ja kahyuM che. bhagavAna mahAvIra kSatriya Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trivijya rAjakumAra hatA. khAnapAna Adi bhegavilAsanI kaI kamI nahatI. chatAM eno tyAga karIne teo tapazcaryA karavA nIkaLI paDyA. lagabhaga sADA bAra varSanA sAdhanAkALamAM emaNe bahu ja ochA divasa AhAra lIdho hato. eka vakhata saLaMga cha mahinA sudhI upavAsa karyA bIjI vakhata cha mahinAmAM thoDA divasa eAchA evA saLaMga upavAsa - karyo. ATha-paMdara divasa ke mahinAnA upavAsa to keTalIya vAra karyA. zAstrakAroe noMdhyuM che ke bhagavAna mahAvIre sADA bAra varSa daramiyAna jeTalA TaMka AhAra lIdhe teno saravALe karavAmAM Ave to lagabhaga eka varSa jeTalo thAya. sADA bAra varSa daramiyAna lagabhaga 11 varSathI adhika samaya temaNe AhAra vagara calAvyuM. ", evI ja rIte e sAdhanAkALa daramiyAna emaNe nidrArahita evAM keTalAMya divasa-rAta satata jAgrata avasthAmAM pasAra karyA. zarIra upara emaNe eTale badhe saMyama meLavI lIdhuM hatuM ke kaI paNa eka AsanamAM ghaNA lAMbA samaya sudhI teo sthira rahI zakatA. emaNe chevaTe kevaLajJAna prApta karyuM te paNa, govALa pagamAM tAMbaDI bharAvI gAya dehavA bese evA kaThina dehika nAmanA AsanamAM. bhagavAna mahAvIre, Ama, AhAra, nidrA ane Asana e traNa upara apUrva vijaya meLavyo hato ane emAMthI ja emanI bIjI aneka zaktio pragaTI hatI. A Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva.. trivijayanI zakti temaNe dhyAnanI prakriyAmAMthI meLavI. hatI ema kahevAya che. trivijaya dvArA ja temaNe bhayaMkara ghAtI karmone kSaya karyo. dhyAna dvArA ja temaNe kevaLajJAna. prApta karyuM. trivijayayukta AvI ghora tapazcaryAne kAraNe vadhamAnakumAra te bhagavAna mahAvIra banyA. emanI sAdhanAne ItihAsa sAdhakene mATe preraNAstrota samAna che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E pratisevanA . keIkanA mAMdagInA samAcAra sAMbhaLatAM ApaNAthI sahaja puchAI jAya che, "zuM thayuM che?" sAmAnya rIte keIka reganuM nAma kahevAya che. dAktara reganuM barAbara nidAna kare te pachI upacAra thAya che.. " keIka vakhata evuM paNa sAMbhaLIe chIeH "chellI ghaDI sudhI zuM roga hatuM te ja khabara na paDI. yogya nidAna thayuM nahi ane mANasa mRtyu pAme." * kaIka vakhata evuM sAMbhaLIe chIeH "nidAna barAbara hatuM, paraMtu davA barAbara niyamita thaI nahi." te koI vakhata evuM sAMbhaLIe chIe ke "nidAna barAbara hatuM, paraMtu davA lAgu paDI nahi, kAraNa ke rega. ghaNuM AgaLa vadhI gaye hato." rega thave, enAM kAraNonI tapAsa thavI, yogya nidAna thavuM, upacAra nakkI thA, upacArane tarata barAbara amala thave ane dardI sAjo thave - A badhA tabakkAmAM jeo atyaMta sAvadha rahI cIvaTapUrvaka vate che te rogathI. mukta thaI zake che. jema zarIranA roga hoya che ema mananA ane AtmAnA rega paNa hoya che. zarIranA roganAM cihno Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jinatatva tarata najare paDe che. paraMtu mana ane AtmAnA roganAM cihno jaNAtAM vAra lAge che. kyAreka jaNAtAM paNa nathI. vaLI tenA upacAro paNa sUma hoya che ane tenuM pariNAma kyAreka vilaMbita hoya che. reganA nirAkaraNa mATe dardIe pitAnI vAta prAmANikapaNe kahI devI joIe. ethI dAktarane nirAkaraNa karavAmAM anukULatA rahe che. je te chupAve te keTalIka vAra upacAra UMdhA paNa paDe. prAcIna samayanuM eka sarasa draSTAMta che. eka tApasa vanamAM khUba tapazcaryA karato ane phaLaphaLAdi khAIne pitAno nirvAha karate. eka divasa eka sthaLethI bIje sthaLe e jato hato evAmAM ene kakaDIne bhUkha lAgI hatI; paraMtu AsapAsa kyAMya kazuM khAvAnuM maLyuM nahi. ema karatAM karatAM te eka nadI pAse Avyo. tenI bhUkha vadhI gaI hatI. eNe keTalAka mAchImArone nadImAMthI mAchalI pakaDatA joyA. mAchImAro pachI mAchalI rAMdhIne khAvA beThA. tApasane bahu bhUkha lAgI hatI. tApasa mAtra phaLIhAra karato hato, paraMtu bhUkha bahu lAgI hatI eTale mAchImAroe ApelI mAchalI eNe peTa bharIne khAdhI.' paraMtu eNe pahelAM kyAre ya mAchalI khAdhI nahotI. eTale ajIrNanA dezane kAraNe ene tAva caDyo. AzramamAM e pahoMce tyAre enI tabiyata ghaNI bagaDI gaI de karelA sAmAnya upacArAnI kaMI asara na thaI, kAraNa ke Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanA tApase vaidane mAtra phaLAhoranI vAta karI, mAchalInI nahi. eTale vaide kahyuM, "mArA upacAre UMdhA paDyA che. mATe tamArAthI jarUra keI evI vastu khavAI gaI haze je tamane -cAda AvatI nahi hoya. mATe barAbara yAda kare. paraMtu tApase pharIthI kahyuM ke pote phaLAhAra sivAya kazuM ja khAdhuM nathI. vidanA judA judA badhA upacAro UMdhA paDavA lAgyA. have te kadAca prANa bacaze nahi ema vaidane lAgyuM. vaide pharI eka vakhata tApasane kahyuM, "tame je kaMI khAdhuM hoya te badhuM hajI barAbara yAda kare, kAraNa ke mArA badhA : upacAra uMdhA paDe che ne tamAro jAna have jokhamamAM che. eTale tApase kabUla karyuM ke pite mAchalI khAdhI che. vide tarata ja e pramANe upacAramAM pheraphAra karyA ane thoDA divasamAM tApasa sAjo thaI gayo. jema tApasanI bAbatamAM tema potAnA jIvananI bAbatamAM mANasa je potAnA doSano samayasara prAmANikapaNe ekarAra karI le che te te bhautika, naitika ane AdhyAtmika nukasAnamAMthI bacI jaI zake che.' snAna, prakSAlana, daMtadhAvana ItyAdi dvArA pratidina pitAnA dehanI zuddhi mATe manuSya jeTalo prayatnazIla hoya che eTale cittanI zuddhi ke AtmAnI zuddhi mATe hoto nathI. AtmAnuM svarUpa kevuM che, AtmAnA guNo kayA kayA che, Atamane kayA kayA doSothI bacAvavAne hoya che te je jANe che te AtmAnI vizuddhi mATe prayatnazIla rahI zake che. ' Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva denuM sevana karavAthI AtmA azuddha bane che. A prakAranA doSasevanane zAstrIya paribhASAmAM "pratisevanA kahevAmAM Ave che. pratisevana thavAnAM dasa mukhya kAraNe. che. bhagavatIsUtramAM kahyuM che : savihata ghakisevA pUuttA. A. dasa prakAranI pratisevanA nIce pramANe che : (1) dapa pratisevanA ahaMkArane kAraNe thatI. saMyamanI virAdhanA. (2) pramAda pratisevanA : madhapAna, viSaya, kaSAya.. nidrA ane vikathA e pAMca prakAranA pramAdanA sevanathI. jIvanamAM AvatI azuddhi. (3) anAme pratisevanAH anAbhoga eTale ajJAnaene kAraNe thatAM duSkarmo. (4) Atura pratisevanA sudhA, tRSA vagerenI pIDAthI. vyAkuLa thaI manuSya je pApanuM sevana kare te. (5) Apapratisevana : Apatti AvI paDatAM thatI. caritranI zithilatA. cAra prakAranI mukhya Apatti gaNuvAya che : (1) dravyApatti ( gna AhAra Adi na maLe), (2) kSetrA5tti (bhayaMkara jaMgala ke anArya pradezamAM saMyama na sacavAya), (3) kAlApatti (dukALa, rela, dharatIkaMpa vagere kudaratI saMkaTomAM vyAkuLa thaI manuSya akArya kare ).. (4) bhAvApatti (mAMdagI, asvasthatA vagerene kAraNe manuSyacitta uparane saMyama gumAvI bese te). Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanA 11: . (6) saMkIrNa pratisevanA AhAra vageremAM doSanI. zaMkA thavA chatAM tene upaga karavAthI thatI virAdhanA. (7) sahasAkAra pratisevanAH acAnaka vagaravicAryuM thaI jatuM anucita kArya. () bhaya pratisevanA apamAna, lekaniMdA, sajA, mRtyu ItyAdinA bhayane kAraNe manuSya asatya bele, bIjA upara ALa caDAve athavA niMdA kare, bhayane bhUlavA vyasane. seve ItyAdi akArya. (9) pradeSa pratisevanA : krodha vagere kaSAya dvArA thatI azuddhi. (1) vimarza pratisevanA keInI parIkSA ke kasoTI. karavAnA IrAdAthI jANI-joIne beTo Aropa mUkavAmAM * Ave tevuM kArya. ' cittazuddhi mATe A dasa prakAranI pratisevanathI. bacavAnI AvazyakatA che. jIvana eTaluM badhuM saMkula ane gahana che ke pratisevanArUpI sUkama rega kyAre cittamAM. pisI jAya che tenI khabara paDatI nathI. e roganuM nidAna vyaktie pote karavAnuM rahe che ane nidAna thayA pachI tene. upacAra paNa tarata karavAno rahe che. pitAnA jIvanamAM AvI jatI truTi ke azuddhinI. zeAdha ane zuddhi mATe mANasa je vilaMba kare te jaMgalamAM potAnA baMne pagamAM vAgelA kAMTAo tarata dUra na karanAra, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jinatattva zikArI jema siMhanA humalA vakhate deDI nA zakyo ane siMhanA zikArano bhoga banyA tenA jevI sthiti thAya. deSarUpI kAMTAne tatkAla zedhananI AvazyakatA upara eTalA mATe ja zAstrakAroe bhAra mUkyo che. reganI jema dezenI bAbatamAM paNa manuSya pramAdI banI jAya che. eTalA mATe ja potAnA jIvanavyavahAranuM pratikSaNa avalokana karavuM ane doSanuM tatkSaNa zedhana karavuM e uttama puruSanuM lakSaNa gaNAyuM che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E niyANu niyANu" e jaina zAstrono pAribhASika zabda che. saMskRta "nihAna" zabda uparathI te AveluM che. prAkRtamAM niyANa" athavA "niyANu" zabda vaparAya che. nidAna zabdanA be artha che : (1) nidAna eTale pRthakakaraNa ane (2) nidAna eTale nizcita dAna. - jaina zAstramAM "niyANu" zabda nizcita dAnanA arthanI dRSTie prajAyele che. paraMtu ahIM te chU la kaI dravyanA dAnanA arthamAM vaparAye nathI. cittanuM dAna arthAta keI paNa eka viSaya ke vicAramAM cittane tIvrapaNe apIM devuM te arthamAM "nidAna", "niyANa", "niyANu" zabda. vaparAya che. nizcita ta nidAne che athavA mainkSA niyataM hIte vitta tariMmatteti va nivAnam ! evI vyAkhyA nirA" zabdanI apAya che. - cittamAM aneka prakAranA saMka9pa-vikalpa UThe che ane vividha prakAranI abhilASAo jAge che. mANasanI IcchA-- ene kaeNI aMta hoto nathI. Indriyajanya vividha prakAranAM sukha bhegavavAnI IrachA mANasane kudaratI rIte thAya che. keTalAMka bhautika sukha sahaja prApta thAya che; keTalAkane mATe prabaLa puruSArtha karavo paDe che. kyAreka puruSArtha karyA vagara ja prApta thatAM sAMsArika sukha te pUrvanAM saMcita. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 jinatatva puNyakarmanA udaye ja thAya che ema mAnavAmAM Ave che. keTalAka ene prArabdha kahe che; paraMtu AvA prArabdhamAM paNa koIka niyama pravartate hoya che ane te niyama che kamane. keIka vakhata eka tarapha zubha karmanuM upArjana thatuM hoya ane bIjI bAju cittamAM sukhopabheganI tIvra abhilASA janmatI hoya evuM bane che. keIka vakhata 'upArjita zubha karmanA udayarUpe e abhilASA saMtoSAya che. kamanI nirjarA ane zubha karmanA upArjana mATenuM meTAmAM meTuM eka sAdhana te bAhya ane atyaMtara tapazcaryA che. zubha bhAvathI karelI kaThera tapazcaryA kyAre ya niSphaLa jatI nathI; pariNAma janmAvyA vinA te rahetI nathI. keTalIka siddhie manuSyane AvA prakAranAM kaIka ne keIka tapane pariNAme maLatI hoya che. AvI siddhi, vagara-IcchAe, enI pitAnI meLe, maLe tevuM paNa ghaNI vAra bane che. keIka vAra manuSya potAnA tapanA badalAmAM , kazuMka prApta karavAnI IcchA kare che ane e rIte paNa te prApta thAya che. keTalIka vakhata kaIka vastunI prApti arthe mANasa tapazcaryA zarU kare che. keTalIka vakhata tapazcaryA karatAM karatAM ke ryA pachI tenA phaLarUpe mANasa kaI IcchAnuM cittamAM sevana kare che. tapanA badalAmAM keIke phaLa icchavuM tene niyaNa" kahe che. "niyANuM bAMdhavuM" athavA "niyANu Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyANu 15 karavu' evA rUDha prayAga vaparAya che. niyANu bAMdhavAne ke karavAnA jaina zAstromAM niSedha pharamAvavAmAM AvyA che, kAraNa ke niyANu khAMdhavAthI tenuM phaLa jo ke prApta thAya che, paraMtu tenA pariNAme pachIthI je zubhAzubha karmo a`dhAya che - vizeSataH je azubha karmo baMdhAya che - enAthI bhavaparaparA vadhe che ane te drutinuM kAraNa ane che. niyANuM traNa prakAranAM gaNAvavAmAM avyAM che : (1) prazasta niyANu, (2) bhegakRta niyANu ane (3) aprazasta niyANu, tapanA phaLarUpe sAdhupaNuM, eTadhilAbha, samAdhimaraNa, ityAdi sayamanI ArAdhanA mATenI sAmagrInI abhilASA karavI e prazasta niyANu che. tapanA phaLarUpe strI-putrAdikanI IcchA karavI, indriyA padArthonA sukhanI abhilASA karavI, cakravatI ke devadevInAM sukhanI vAMchanA karavI te bhegakRta niyANu che. tapanA phaLarUpe kAikane mArI nAkhavAnI, koIkanA zubha kAryamAM vighna nAkhavAnI, kAIkane tana ke dhananI hAni paheAMcADavAnI IcchA karavI te aprazasta niyANu che. tapanA phaLarUpe vizeSapaNe jIve bhegakRta niyANu khAMdhe che. tapanA phaLarUpe bhAge pakSetra bheLavavAnI IcchA mANasane vadhu thAya che, kAraNu ke mekSaprAptinuM pe!tAnu lakSya bhUlI jaI ne saMsAramAM petAnA karatAM vadhu sAMsarika sukhA bheLavatA jIvane joI ne tevu* sukha bhegavavA jIva Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinata lalacAya che. ene pariNAme dhanasaMpatti, bhege paganA sAdhane, strI-putrAdika parivAra, sattA, kIrti vagerenI abhilASA tIvra banatAM kyAreka sabhAnapaNe, to kyAreka abhAnapaNe niyANu baMdhAI jAya che. gRhasthajIvana karatAM sAdhujIvanamAM niyANuM bAMdhavAne saMbhava vizeSa che, kAraNa ke sAdhunuM samagra jIvana tapazcaryArUpa che. alabatta anya pakSe sAcA sAdhujIvanamAM gRhastha. karatAM cittanI jAgRtina ke apramattatAne saMbhava vizeSa. hoya che. eTale e dRSTie vicArIe to kyAreka. sAdhujIvana karatAM gRhasthajIvanamAM niyANune saMbhava vizeSa. hoya che. niyaNu bAMdhavAnI bAbatamAM jaina AgamagraMmAM. saMbhUti muni ane nadiSeNa muninAM udAharaNo suprasiddha. che. saMbhU ti munie ghaNI kaThora tapazcaryA karI hatI, ane tapasvI tarIke temanuM nAma cAre bAju suprasiddha thaI gayuM hatuM. AvA munine vaMdana karavA mATe aneka loke AvavA. lAgyA hatA. khuda sanatakumAra cUkavatIne paNa AvA muninAM. darzana karavA javAnuM mana thayuM. pitAnA parivAra sAthe. teo gayA ane vaMdana karavA lAgyA. e vakhate sanatakumAra cakravatIMnI rANIomAM sarvazreSTha rANuM-strIratna jevI. rANa sunaMdA jyAre vaMdana karatI hatI tyAre nIcAM namatAM. tenA coTalAnA vALane agrabhAga saMbhUti sunine jarAka spazI gaye. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyANa 17 - ' ATale sparza thatAM ja saMbhU ti munie romAMca anubhavyuM. temanA manamAM thayuM ke A strInA vALane je ATalo badho prabhAva heya te te strI pote te kevI haze ? AvI keAIka strI janmAktaramAM pitAne bhegavavA maLe te kevuM sAruM ? paraMtu evI ratna samAna strI to mAtra cakavatI rAjAone je maLe. AthI saMbhU ti munie A. pramANe niyANa bAMdhyuM : "meM je kaMI ugra tapazcaryA karI che tenA phaLarUpe janmAntaramAM mane cakavatIpaNuM prApta thAo." - A niyANunA pariNAme pachInA eka janmamAM saMbhUti munino jIva brahmadatta cakravatI thAya che ane strIsukha bhegave che. paraMtu cukavatInA jIvanamAM te aneka meTAM pApa karavAnA prasaMge AvatA hoya che. eTale ja tyAga ane saMyamanA mArge na gayelA cakavatIo bhautika sukha ane sattA bhegavatA cakravatI tarIke mRtyu pAme to bhavAntaramAM narakagati pAmatA hoya che. tevI rIte brahmadatta cakravatI paNa narakagati pAme che. bIjuM udAharaNa naMdiSeNa muninuM che. teo paNa niyANa bAMdhI bhavAntaramAM durgati pAme che. naMdiSeNa muni bIjA sAdhuonI vaiyAvacca karavA mATe suprasiddha hatA. devo emanI kasoTI karavA Ave che ane e kasoTImAMthI paNa te pAra paDe che; paraMtu eka vakhata rUpavatI ramaNIone jotAM yuvatIjanavalalabha thavAnuM temane mana thAya che. pariNAme. ji.-2 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva teo paNa evuM ja niyANa bAMdhe che. emanuM tapa eTaluM meTuM hatuM ke janmAktaramAM teo evuM sukha prApta kare che, paraMtu pariNAme tyArapachI bhavAntaramAM teo durgati pAme che. jaina kasiddhAMta pramANe jeTalA vAsudeva thAya che teTalA hamezAM pUrvabhavamAM niyANa bAMdhavApUrvaka thAya che, ane vAsudeva thayA pachI bhavAntaramAM teo avazya narake jAya che. eTalA mATe kahevAyuM che ke jeTalA vAsudeve ane balarAma thAya che temAM vAsudeva hamezAM nIca gativALA bane che ane balarAma udarvagativALA bane che. uDhUDhaMgAmI rAmA kesava savvevi ja ahogAmI / titthavi niyANa kAraNa maiuM amaiuM ima vajje // [ badhA baladeva UrdhvagativALA hoya che ane badhA vAsudeve nIca gativALA hoya che. tyAM paNa e niyANunuM ja kAraNa jANavuM. mATe niyANAne varjavuM. 1. jaina pAMDavakathA pramANe draupadIne pAMca pati prApta thAya che te pUrvajanmamAM niyANa bAMdhavAne kAraNe draupadI pUrvabhavamAM sukumAlikA nAmanI rUpavatI zreSThI putrI hatI. te nirupAye, mana vagara, dIkSA laI sAdhvI thAya che. eka vakhata pAMca puruSo sAthe samAgama karatI devadattA nAmanI vezyAne joIne tevA sukhanI abhilASA thaI jatAM sukumAlika sAdhavIthI niyANu baMdhAI jAya che. pariNAme janmAktaramAM draupadInA bhavamAM tene pAMca pati maLe che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - niyANa - 19 koIka vakhata kaThora tapazcaryA cAlatI hoya tyAre tapane ullAsa ghaTI jAya ane kaSTa sahana na thAya tene vakhate tapazcaryA na karanAra evA ja pitAnA karatAM keTalA badhA sukhI che e bhAva je tIvrapaNe sevAya te teve prasaMge ajANatAM niyaNu baMdhAI jAya che. udyAtanasUrikRta "kuvalayamAlAmAM eka uMdaranI kathA Ave che. paMdaramA tIrthaMkara dharmanAtha bhagavAna vicaratA hatA tyAre eka vakhata samavasaraNamAM eka uMdara Ave che ane tallIna banIne dharmanAtha bhagavAnanI dezanA sAMbhaLe che. e uMdarane jotAM ja badhAne ema lAge che ke A | koI je te jIva nathI. - dharmanAtha bhagavAnane enA vize pUchavAmAM Ave che tyAre teo kahe che, "A uMdarane atyAre jAtismaraNajJAne thayuM che ane tethI te ahIM upadeza sAMbhaLavA Avyo che. pUrvanA eka bhavamAM te eka rAjakumAra hite. teNe dIkSA lIdhI hatI. AraMbhamAM tene sAdhujIvana sAruM lAgyuM; paraMtu rAjavaibhavamAM UcharelA evA tene pachIthI te ghaNuM kaThera ane kaSTapUrNa lAgavA mAMDyuM. tenAthI ugra vihAra ane tapazcaryA thatAM hatAM. eka divasa vihAra karatAM karatAM rastAmAM eka khetaramAM Amatema AnaMdapUrvaka doDAdeDI karatA uMdarane joIne tenA manamAM bhAva thAya che ke "mArA karatAM A uMdare keTalA badhA sukhI che ! emane vihAranuM kaI kaSTa nathI ke gecarInI koI ciMtA nathI." Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jinatatva ATalo vicAra AvatAM ja te yuvAna sAdhuthI niyANu baMdhAI jAya che. e sAdhuno jIva have uMdara banyuM che, paraMtu uMdaranA bhavamAM tene have jAtismaraNajJAna thayuM che. ane pitAnA niyANa mATe pazcAttApa thAya che. , AvI rIte koIka vakhata tapazcaryA daramiyAna bIjA. keTalAka jIvene bhegepabhega bhegAvatA joIne pitAnA karatAM teo keTalA badhA sukhI che te tIvra bhAva janma te te dvArA niyANu baMdhAI jAya che. ' . keIka vakhata tapazcaryA daramiyAna pitAne bIjAnA taraphathI kaSTa paDe athavA tapazcaryAmAM vidana ke vikSepa paDe. te teve vakhate krodha janma ane te krodhanA AvegamAM azubha niyANuM baMdhAI jAya che. pitAne satAvanAra ke pitAnA tapamAM jANatAM ke ajANatAM vikSepa nAkhanAra mAnava, vyakti ke pazupakSI vagere tiryaMcane mAravAne ke mArI nAkhavAno bhAva janme che athavA keIka vakhata enuM ahita thAo e bhAva paNa pedA thAya che. A prakAranuM niyANu te azubha athavA aprazasta niyANa kahevAya haribhadrasUrie racelI samarAditya kevalI"nI kathAmAM purohitaputra anizarmA ane rAjakumAra guNasena vacce A prakAranI ghaTanA bane che. potAnA beDeLapaNAnI avahelanA rAjakumAra kare che te agniza sahana karI le che. jIvanathI. kaMTALelA agnizarmA dIkSA le che. dIkSA lIdhA pachI mAsa- . khamaNa kare che. tenI khabara paDatAM pAraNuM karAvavA mATe Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'niyANuM , 21: rAjA guNasena nimaMtraNa Ape che. pArANuM karAvavAnuM nimaMtraNa ApyA pachI rAjA guNasena dvArA ajANatAM sAdhu agnizarmAnI je avahelanA thAya che tene pariNAme guNasenane bhabhava mArI nAkhavAnuM niyANu sAdhu agnizamAM bAMdhe che. AvuM niyANa bAMdhavAne pariNAme agnizamanI pachInA bhAvamAM uttarottara durgati thAya che, jyAre guNasenano jIva uttarottara caDiyAtI gati pAmI navamA samarAdityanA bhavamAM kevaLajJAna pAme che. dvaipAyana nAmanA tApasane paNa aprazasta niyANune prasaMga che. emanI ugra tapazcaryAmAM vikSepa paDe che. tene pariNAme AkhI nagarI bALI nAkhavAnuM niyANu te bAMdhe che, ane te nagarIne bALI nAMkhe che. bhagavAna mahAvIra svAmInA sALamAM bhavamAM paNa niyANunI ghaTanA bane che. teo vizvabhU ti nAmanA muni che. ugra tapazcaryAne kAraNe zarIra azakta banyuM che. rastAmAM cAlatAM gAyanI aDapheTamAM AvatAM paDI jAya che. te vakhate emanI mazkarI thAya che. tyAre AvezamAM AvI jaIne gAyane zigaDAthI pakaDI jerathI AkAzamAM teo uchALe che ane niyANu bAMdhe che ke bhavItaramAM ethI paNa vadhu zakti pitAne maLe. ugra tapazcaryAyukta niyANane pariNAme aDhAramA bhavamAM teo tripRSTha vAsudeva bane che. zreNika rAjA ane celaNa rANIne putra ajAtazatru ( athavA keNika) paNa aprazasta niyANuM bAMdhe che ane Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva niyANunA pariNAme pitAnA pitA zreNikanA mRtyunuM nimitta bane che. - vyavahAramAM bhegakRta niyANa mukhyatve nava prakAranAM batAvavAmAM AvyAM che. mANasane bhautika sukhanI vAMchanA atizaya hoya che. te pitAnA sukhane bIjAnAM sukhanI sAthe vAraMvAra sarakhAve che, ane bIjAnA jevuM sukha pitAne prApta thAya tevo saMkalpa karavA lAge che. AvA saMkalpa tapanI sAthe saMlagna thatAM niyANuM banI jAya che. (1) rAjA, (2) zreSThI, (3) puruSa, (4) strI, (5) parapravicAra, (6) svapravicAra, (7) alpavikAra, (8) daridrI ane (9) vratadhArI zrAvaka evA mukhya nava prakAranAM niyANa zAstromAM gaNAvavAmAM AvyAM che. keIkane rAjA ke zreSThInuM sukha bhogavavAnI IcchA thAya che; keIkane puruSapaNuM te kaIkane strIpaNuM sukha mATe vadhu anukULa ane gya lAge che; keIkane devadevIonAM bhega bhegavavAnI IcchA thAya che, keIkane daridra arthAt akiMcana rahevAmAM bhautika sukhanI zakyatA vizeSa jaNAya. che; te keIkane vratadhArI zrAvaka banavAmAM vadhAre sukha lAge che. Ama mukhya nava prakAranAM bhegakRta niyANa gaNAvavAmAM Ave che. paNa te uparAMta bIjA aneka prakAranAM niyANu hoI zake. duniyAmAM sauthI vadhu sukhI koNa?-- e praznanA javAbamAM cakavatI rAjAthI mAMDIne bhikhArI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 niyANa sudhInI tamAma avasthAe bhinna bhinna apekSAe vadhu ke ochI sukhI lAgavAno saMbhava che. kAzIe karavata mukAvavA gayelA keIka duHkhI mecIne "bhavAntaramAM tAre zuM thavuM che?" ema pUchavAmAM AvatAM je je sukhI vyaktionAM jIvanane eNe vicAra karyo te darekanA jIvanamAM dukha paNa eTaluM ja eNe joyuM ane chevaTe ene lAgyuM ke mecI jevuM keI sukhI jIvana nathI. mATe eNe kahyuM, "mela karavata ! mecInA mecI. - jeo bhegakRta niyANa bAMdhe che teonI ArAdhanA niSphaLa jAya che. evA manuSya, sarva duHkharUpI regane nAza karanAra evA saMcamane bhogakRta niyANa dvArA nAza kare che. kAIka vakhata potAnA tapanA phaLarUpe AtmavikAsamAM sahAyarUpa evA puruSatva, zarIrabaLa, vajuvRSabhanArA cAdi saMghayaNa vagere uttama vastuonI yAcanA mANasa kare che. A prakAranuM nicANu te prazasta niyaNu kahevAya che. mane mokSagati prApta thAo", "mane haMmezAM tIrthakara paramAtmAnuM zaraNa maLI rahe ", "mArAM karmono kSaya thAo, mArAM duHkhano kSaya thAo", "mane samyaphadhi prApta thAo", "mane samAdhimaraNa sAMpaDe" - ItyAdi prakAranAM niyaNu te prazasta niyANu gaNAya che. alabatta A niyANu paNa aMte te zalyarUpa che. gautamasvAmIne bhagavAna mahAvIra svAmI pratyene rAga prazasta hatuM, paraMtu te kevaLajJAnanI prAptimAM aMta Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jinatatva rAyarUpa hato, tevI rIte prazasta niyANa paNa kevaLajJAnanI prAptimAM aMtarAyarUpa bane che. vaLI AvuM zubha niyANu paNa abhimAnane vaza thaI mAnakaSAyathI prerAIne, dveSa ke IrSyAthI anya jIvone parAjita karavAnA ke pAchaLa pADI devAnA AzayathI baMdhAyuM hoya athavA baMdhAyA pachI e kaI azubha Azaya cittamAM thavA lAge to te niyANu prazasta maTIne aprazasta banI jAya che. tIrthakara, gaNadhara, AcArya vagere banavAnI abhilASAmAM je sUkSama mAnakaSAya rahelo hoya to te mATenuM niyANu paNa aprazasta banI jAya che. mANeNa jAikularuvamAdi AiriyagaNadharajiNatta / sobhaggANAdaya patthaMto appasatthaM tu // prazasta niyANuM samyapha bhAvathI ane sAcI daSTithI je baMdhAyuM hoya te mokSamArga para daDha rahevAmAM sahAyabhU ta bane che. ajJAnI jIvane khabara nathI hotI ke bhavAtaramAM pitAne kyAM kyAM, kevI rIte rakhaDavAnuM Avaze. keIka bhavamAM manuSyajanma prApta thayo hovA chatAM A * avatAra mithyAtvanA aMdhakAramAM pUre thaI jAya che. eTalA mATe bhavobhava tIrthaMkara paramAtmAnuM zaraNa petAne sAMpaDe evuM prazasta niyANu amuka kakSAnA jIvana mATe ISTa . gaNAyuM che. "jayaviyarAya nAmanA tetramAM vItarAga - prabhunI stutimAM kahevAyuM cheH vArijjai jai vi niyANabaMdhaNa vIyarAya tuha samaye / tahavi mama hujja sevA bhavebhabe tumha calaNANa // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyANa 25 A [ he vItarAga prabhu! tamArA siddhAMta pramANe te niyANa bAMdhavAnI manAI pharamAvavAmAM AvI che. te paNa he prabhu! bhava tamArAM caraNonI sevA karavAnuM sa6bhAgya mane sAMpaDe evuM IcchuM chuM. ] A niyANa prazasta che. jyAM sudhI mukti na maLe - tyAM sudhI e mArgathI vicalita na thavAya e mATenuM A niyANuM che. AvuM prazasta niyANu keTalIka apekSAe deSarUpa gaNatuM nathI. alabatta ethI ucatara sthiti te e ja che ke niyANa bAMdhyA vagara paNa jIvAtmA petAnA samyapha darzana ane samyaka jJAna vaDe mekSamArga para svaya meva daDha rahI zake, paraMtu ema banavuM te keIka virala AtmAo mATe ja zakya che. badhA ja mATe e zakya ke saraLa nathI. niyANu na karavA chatAM ratnatrayInA sAcA , ArAdhakane anya janamamAM mAnavadeha, puruSatva, sugurunI ga, saMyamanI ArAdhanA vagere avazya prApta thAya che. kahyuM che ? - purisattAdINi puNo saMjamalAbho ca hoI paralole / ArAdhassa NiyamA tatthamakade gidANe vi // [ niyANa na karavA chatAM ArAdhakane anya bhavamAM puruSatva ItyAdi saMyamalAbha avazya thAya che.] zAstramAM traNa prakAranAM zalya batAvavAmAM AvyAM che ? mAyA zalya, mithyAtvazalya ane nidAnazalya. zalya eTale kAMTe. jema mithyAtva ane mAyA AtmAmAM kAMTAnI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva - jema bheMkAyA kare che ane zuddha svarUpanI prAptimAM aMta rAyarUpa bane che, tevI rIte niyANa mANasane pitAnI IcchA pramANe bhega vagerenI pUti che ke karAve che, to. paNa aMte te zalya ja che, kAraNa ke ethI nikAcita. karma baMdhAya che ane ene pariNAme te AtmAne pratibaMdhaka bane che. niyANu karavAmAM je karmabaMdhana thAya che te bhale. zubha ke azubha prakAranA hoya paNa te nikAcita karma hoya. che ane tethI udayamAM AvatAM te karma avazya jogavavAM. ja paDe che. eTalA mATe niyANuM AtmavikAsamAM - mukti. prApta karavAmAM - pratibaMdhaka bane che. jeo niyANa kare che. temane mATe samakita ane sarvavirati durlabha bane che ane hoya te paNa te cAlyA jAya che. mATe ja sAcA mumukSu , munie kyAreya niyANu bAMdhatA nathI. eka prazna e thAya che ke zuM niyaNu hamezAM. saphaLa ja thAya? kaI vakhata niSphaLa na jAya ? ene. uttara e che ke je te niyaNu heya te avazya phaLa Ape ane je te saphaLa na thAya to te niyANuM nathI, paNa mAtra. abhilASA che. mANase vividha prakAranI tapazcaryA kare che. temAM mana, vacana ane kAyAne utkRSTa ceAga hoya te te UMcA prakAranI tapazcaryA bane che. keTalIka vakhata mANasanI tapacarcA kayAthI savizeSa hoya paNa tenI sAthe mananA tevA. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyANa uccatama bhAve na paNa joDAyA hoya; keTalIka vakhata mananA ucatama bhAva hoya, paraMtu tene anurUpa kAyika tapazcaryA na paNa hoya. pitAnI tapazcaryA kevI thaI rahI. che te bIjA karatAM mANasane pitAne vadhAre samajAya. che, paraMtu keTalIka vakhata tapazcaryA vakhate mana, vacana ane. kAyAnA peganI utkRSTatA keTalI che tenI khuda pitAne paNa khabara nathI paDatI. eTale tapazcaryA sAthe pote karela. saMkalpa niyANumAM pariNamyuM che ke nahi tenI keTalIka vAra, khuda pitAne paNa khabara paDatI nathI. vaLI IndriyArtha padArthone yAga, anubhava, vAsanA, samaraNa, saMka95, bhAvanA, dhyAna, abhilASa ItyAdi vividha tabakkAomAMthI citta pasAra thAya che. eTale dareka IcchA e niyANu nathI. paraMtu ugra tapazcaryA sAthe tIvra rasapUrvaka abhilASasahita karela daDha saMkalpamAtra niyANu bane che. prasaMga sAMpaDyo hoya chatAM paNa niyaNu na bAMdhe evA mahAtmAonAM dRSTAMte paNa jovA maLe che. jyAre ghaNI ghera tapazcaryA thaI hoya tyAre deve AvIne tevA tapasvIonI kaMI IcchA hoya to te pUrI karavA mATe vinaMtI karatA hoya che. paraMtu tAmalI tApasa ke nami. rAjarSi jevA mahAtmAoe potAnA tapane vaTAvI khAvAno. InakAra karyo hato. bhagavAna mahAvIra svAmIne, kevaLajJAna. thayuM te pUrve saMgamadeve paNa evI vinaMtI karI hatI.. parata mahAvIra svAmIe tene asvIkAra karyo hato.. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jinatattva tapa dvArA je karmanI nirjarA thAya che te eTalI badhI mahattavanI hoya che ke tenA badalAmAM kaMIka yAcanA karavI e moMghI vastu ApIne sastI vastu levA barAbara che - chetarAvA barAbara che. ethI aMte te AtmAne ja hAni thAya che, eTalA mATe ja kahevAyuM che ke : subahupi tavaMpi taMsu dIhamavI pAliaMsusAmanna / to kAuNa niyANa muhAhi hAraMti attAna // [ rUDI rIte tapa karIne susAdhupaNuM pAmya, to pachI niyANa karIne zA mATe AtmAne phegaTa hAre che? ] sIlavAI jo bahu phalAI hetuNasuhamahilasaidhii / duvbalo tavasI koDIe kAMgaNi kuNAi // [ je zIlatratAdika bahu phaLa ApanArAM che te phaLane "hANune je tuccha sukhanI vAMchA kare che te durbaLa buddhi , vALA tapasvI kAMgaNI jevA tuccha dhAnane mATe kaDI dhana gumAve che. ] tapazcaryAmAM utkRSTa ane ati kaThina evI te saMlekhana che. saMlekhanA eTale mAraNAMtika anazana. evI tapazcaryA aMtima ArAdhanArUpe mahAtamAo karatA hoya che tyAre cittanI vizuddha samAdhimAMthI teo je vicalita ja thaI jAya to A lekanAM ke paralokanAM sukhanI vAMchA karavA lAge, athavA pitAne mATe mAnapAnayukta mahotsavanI IcchA karavA lAge, athavA e mahesava joI vadhu jIvavAnI fchA karavA lAge. saMlekhanA vratanA A aticAre che Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyANu ane tenuM sevana na thAya te mATe cittane sajAga rAkhavuM ghaTe, ke jethI te niyAmAM na pariName. pitAnAthI niyANa na baMdhAya e mATe mANase. IcchAnirodhanI vRtti keLavavI joIe. cittamAM tRSNAo satata jAgatI rahe che. sAdhake keme keme tRNuo ochI. karatAM javuM joIe. keTalAka mANase ajAcakavrata dhAraNa karatA hoya che, ane anAsakta bhAve potAnuM kartavya karatA jAya che. badalAmAM sthUla lAbhanI IcchA teo nathI karatA. paNa pite karelA kAryanI prazaMsAnI ke mAnapAnanI sUkSama eSaNa kyAreka temanA manamAM rahe che. jeo kharekhara mahAna che teo to bIjI eSaNAo uparAMta lokeSaNAthI paNa para thaI jAya che. AvA mahAtmAonI niyANurahita. tapazcaryA temane mukti tarapha tvarita gati apAve che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sla saMkhanA saMlekhanA" e jenAmAM vaparAte pAribhASika zabda che. saT #SAya jIvanA phari saMvanA -evI saMlekhenAnI vyAkhyA che. kAyAne ane kaSAyone kuza karavAM eTale ke pAtaLA banAvavAM enuM nAma saMlekhanA. saMlekhana e eka prakAranuM tapa che. jaina zAstromAM batAvelAM cha prakAranAM bAhya ane cha prakAranAM AtyaMtara tapamAM saMlekhanano ullekha nathI karavAmAM AvyA, kAraNa ke saMlekhana e tapa mATe vizALa arthamAM vaparAto zabda che. temAM bAhya ane AtyaMtara baMne prakAranAM tapane samAveza thaI jAya che. anazana, udarI, vRttisaMkSepa, rasatyAga, ItyAdi bAhya tapa te kAyAne pAtaLI banAvavAne mATe che ane pazcAttApa, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya, dhyAna ItyAdi AtyaMtara tapa te manamAM jAgatA vikAre, duirbhA, kaSAne pAtaLA karavA mATe che. Ama, saMlekhanA mAM bAhya ane AtyaMtara baMne prakAranAM tapane samAveza thaI jAya che. ' saMlekhanAne sAde artha upara pramANe che; paraMtu ene viziSTa artha "mRtyu mATenI pUrvataiyArI mATe levAtuM vrata" eve che. A prakAranA vrata mATe "saMlekhanA . uparAMta "anazana", "saMthAre vagere zabda paNa vaparAya Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salekhanA che. A prakAranA vratane vadhAre spaSTa karavA mATe mAraNatika anazana" ke "mAraNAMtika saMthAre" evA zabdo paNa prajAya che. - jyAre vRddhAvasthA Ave ane zarIra barAbara cAlatuM na hoya, UThavA-besavAmAM ke pathArImAM paDakhuM pharavAmAM paNa atyaMta zrama paDatuM hoya, zarIra regathI evuM gherAI gayuM hoya ke jethI sAdhuone saMyama dharma pALavAnuM, sAdhuona AcAranuM custa pAlana karavAnuM kaThina banI jatuM hoya, te vakhate svecchAe deha choDavA mATe gurumahArAja pAse anumati mAgavAmAM Ave che. keIka vakhata dukALa, yuddha ke evI bIjI kaI Apatti AvI paDe tyAre paNa gurumahArAjanI anumatithI svecchAe deha choDavA mATe saMlekhenAtrata svIkAravAmAM Ave che. mRtyu jyAre sAva najIka dekhAtuM hoya athavA viSama saMgemAM dharmane ane pitAnI jAtane adhamathI rakSavA mATe mRtyu ISTa gaNAtuM hoya tyAre evA kaI virala saMjogomAM paNa gurumahArAja salekhanAgrata svIkAravA mATe ziSya sAdhune ke gRhastha bhaktane anujJA Ape che. - A prakAre svecchAe svIkAreluM mRtyu te AtmaghAta ke ApaghAta nathI, kAraNa ke ApaghAta ane saMlekhanA vacce tAtvika daSTie ghaNuM maTe taphAvata che. janma ane mRtyu e jIvananI eka svAbhAvika prakriyA che. "je jAyuM te jAya" ema kahevAya che. jene janma Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara jinatatva che tenuM mRtyu che. janmajanmAMtaranI dRSTie joIe te jIvana pachI mRtyu che, ane mRtyu pachI mukti che athavA jIvana che. paraMtu mukta dazAne pAmavI e sahelI vAta nathI. eTale sAmAnya che mATe te janma-janmAMtaranuM cakra cAlyA ja karatuM hoya che. janma ane mRtyumAM ghaNo badhe pharaka che. jIvananA be aMtima cheDAnAM A tA che. saMsAramAM janmane lAke AnaMdamaya, maMgaLa mAne che ane mRtyune azubha, amaMgaLa mAne che. janma sAthe AzA che, mRtyu sAthe nirAzA che. paraMtu jJAnIe mRtyune maMgaLa mAne che, ane janmane amaMgaLa mAne che. je mRtyu navA janmane sthAna na Ape e mRtyu mukti, mekSa, nirvANu apAve che. janma pachI apavAdarUpa prasaMge sivAya mRtyu tarata ja hetuM nathI. janma pachI jIvana che - ane jIvanane aMte mRtyu che. paraMtu mRtyu pachI koIka gatimAM gabha ke anya rUpe na janma tarata ja hoya che. janmamAM bahu vividhyA nathI hotuM. keIne janma thayo hoya tyAre kevI rIte janma thaye e prazna saheje ApaNane thato nathI. paraMtu keIkanuM mRtyu thAya che tyAre kevI rIte mRtyu thayuM e prazna ApaNane saheje thAya che, kAraNa ke mRtyumAM apAra vaividhya che. vRddhAvasthAthI, jIvaleNa rogathI. jherI ke hiMsaka prANIonA bhaMga banavAthI, keIka akasmAtathI, khUnathI, AtmahatyA ke svArpaNathI, gharamAM ke gharanI bahAra ema vividha rIte mRtyune mATe avakAza hoya che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - lekhanA ' - je vividha rIte mRtyu thAya che, tenA sattara judA judA prakAra jaina zAstramAM gaNAvavAmAM AvyA che : (1) AvI cImaraNa, (2) avadhimaraNa, (3) AtyaMtikamaraNa (4) balAyamaraNa, (5) vazartamaraNa, (6) aMtaHzalyumaraNa, (7) tabhavamaraNa, (8) bAlamaraNa, (9) paMDitamaraNa, (10) bAlapaMDitamaraNa, (11) chadmasthamaraNa, (12) kevalImaraNa, (13) hAyasamaraNa, (14) vRdhapRSThamaraNa, (15) bhaktaparijJAmaraNa, (16) iginImaraNa, (17) pAdapapagamanamaraNa A badhA prakAranI samajaNa jaina zAstragraMthomAM jovA maLe che. je mANasonAM jIvanamAM kaI paNa prakAranA saMyamane ke viratine sthAna hotuM nathI ane mRtyu AvatAM jee. atyaMta bhayabhIta thaI jAya che ane Atta-raudra dhyAnamAM, mamatva ane ahamanA vicAramAM jemanuM mRtyu thAya che te prakAranA mRtyune bAlamaraNa kahevAmAM Ave che. relave, vimAna ke meTara ityAdinA akasmAtamAM je mANase. acAnaka mRtyu pAme che te mANasa sAmAnya rIte bAlamaraNa pAmatAM hoya che. je mANasanuM jIvana saMyamapUrvakanuM hoya che, jemaNe mRtyunA Agamana pUve badhAM vrata svIkArI lIdhAM hoya che. * deha ane AtmAnI bhinnatA samajIne jeo mRtyune kadaratanA eka krama tarIke vadhAvI letAM hoya che ane e. ji-3 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 - jinatatva mATenI AdhyAtmika pUrvataiyArI karI letAM hoya che teonuM mRtyu paMDitamaraNa kahevAya che. aMta samaye teone kaI vAsanA hotI nathI; pUrI zAMti ane samAdhithI teo pitAno deha choDe che. emAM paNa keTalIka vyaktio te dhyAnamAM, kAusagamAM, prabhunA nAmanuM raTaNa karatAM ke maMtrano jApa karatAM karatAM pitAno deha choDe che. A uccatara samAdhimaraNa koIka virala vyaktione ja sAMpaDe che. jeonAM jIvanamAM thoDeka aMze tyAga ane saMyamane sthAna hoya che chatAM kyAreka kyAreka teo azubha bhAva dharAvatA hoya che evAM mANase jyAre mRtyu pAme che tyAre te mRtyune bAlapaMDitamaraNa kahevAmAM Ave che.. Ama bALamaraNathI paMDitamaraNa sudhImAM ghaNI judI judI kaTi hoI zake che ane eTalA mATe keTalAka zAstrakAro bAlamaraNa, bAlapaMDitamaraNa, paMDitabAlamaraNa, paMDitamaraNa, pavitapaMDitamaraNa evuM vagIkaraNa paNa kare che. vastutaH . emAM zubha ke azubha dhyAnanI aMtasamaye taratamatA keTalI hoya che tenA upara te maraNane AdhAra rahe che. mRtyunA vividha prakArene mukhya be prakAromAM vaheMcI zakAya H (1) mANasane jIvavAmAM rasa hoya, mRtyu gamatuM na hoya ane chatAM enA jIvanano aMta Ave. (2) mANasane jIvanamAMthI svAbhAvika rIte rasa UDI jAya ane svecchAe pitAnA jIvanano aMta ANe. alabatta, A baMne prakAranAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salekhanA 35 mRtyunA ghaNA peTAprakAra hoI zake che. ahIM ApaNe rachAe thatA mRtyuno vicAra karIzuM. . ' jeo svecchAe potAnA jIvanano aMta ANe che, tene paNa AtmahatyA, svArpaNa ke zahIdI, samAdhi, saMthAre ke saMlekhana ityAdi judA judA prakAre paDe che. atyaMta duHkha ke nirAzA AvI paDatAM ke sAmAjika bhaya ke lajAne kAraNe, athavA evA prakAranA mAnasika rogane kAraNe, mANasa -jyAre potAnA jIvanano akALe aMta ANe che tyAre tene ApaNe AtmahatyA kahIe chIe. AtmahatyAmAM ugra Avega, jAta pratyeno tiraskAra, asahiSNutA, ugra rAgadveSa ane temAMthI janmatAM azubha bhAva ke azubha dayAna vagere hoya che. AtmahatyA azubha, amaMgaLa, niMdya ane pAparUpa gaNAya che, ane kAyadAnI dRSTie te guno lekhAya che. kuTuMbane khAtara, samAjane khAtara, rASTrane khAtara, dharmane khAtara jeo svecchAe pitAnA prANane hADamAM mUke che ane jarUra paDe tyAre potAnA prANane bhega paNa Ape che, tene ApaNe balidAna, zahIdI, svArpaNa ItyAdi tarIke oLakhAvIe chIe. tenI pAchaLa zubha hetu hoya che. paraMtu e hetu sAMsArika hoya che ane tethI temAM ugra rAgadveSa hovAno saMbhava rahe che. A prakAranuM mRtyu pakSamAM stutya ane vipakSamAM niMdya manAtuM hoya che. jyAM svapakSa ke vipakSa jevI bhedarekhA nathI hotI tyAM te ghaNu lakenA. Adarane pAtra thAya che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva je mANase prabhubhaktimAM khUba lIna hoya che, athavA adhyAtmanI UMcI kakSAe pahoMcelAM hoya che, teo deha. ane AtmAnI bhinnatAne satata nihALyA kare che. dehanI kSaNabhaMguratA ane AtmAnI amaratA temanAmAM eTalI vasI gaI hoya che ke svecchAe deha choDI devAne teo vicAra kare che. khAsa karIne saMyamanA hetu mATe jyAre deha avarodharUpa banatuM hoya che tyAre A vicAra vadhu thAya che. keTalAMka jaLasamAdhi letAM hoya che. keTalAMka bhUmimAM khADe khedI temAM darTII bhUmisamAdhi letAM hoya che. keTalAMka citA para caDhI agnisamAdhi letAM hoya che. keTalAMka DuMgaranAM zikhare prathI prabhunA nAmanuM raTaNa karatAM karatAM paDatuM mUke che. A prakAranA mRtyumAM jIvanane aMta enA svAbhAvika kame nahi, paraMtu acAnaka vahele ANavAmAM Ave che. jaina sAdhuo anazana, saMthAro ke saMlekhana kare che ? temAM te karanAra vyakti AhAra-pANu kame krame ghaTADe che , zarIrane kuza banAve che; AhAra-vihAranI kudaratI hAjato. baMdha thaI jatAM eka ja sthAnamAM rahe che ane prabhunuM raTaNa karatAM karatAM, maMtroccAra karatAM karatAM, zubha dhyAnamAM potAnA jIvanano svAbhAvika keme aMta AvavA de che. Ama, saMkhanA dvArA mRtyu, e tamAma prakAranAM mRtyumAM sarvazreSTha gaNAya che. - - mRtyunA je vividha prakAro gaNAvavAmAM Ave che, temAM saMkhanA vata mATe traNa prakAranAM mRtyu khAsa batAvavAmAM. | Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMlekhanA 37 Avela che ? (1) bhaktaparijJAmaraNa, (2) iginImaraNa ane (3) pAdapepagamanamaraNa. (1) bhaktaparijhAmaraNa: A prakAranA maraNamAM sAdhaka keme krame petAnAM AhAra-pANI ocho karavA lAge che ane amuka samaya pachI AhAra ane pANI levAnAM sadaMtara baMdha karI de che. ema karavAthI dehanI zakti keme kame ghaTatI jAya che ane eka divasa deha enI meLe aTakI paDe che, arthAt sAdhaka deha choDI de che. je samaye vrata levAmAM Ave che te samayathI te deha chUTe tyAM sudhImAM, sAdhakanA zarIranI avasthA pramANe, mAsa-deDha mAsa ke be mAsa jeTalo samaya vItate hoya che. ethI vadhAre samaya vIte e saMbhava pahelethI jaNAta hoya to gurumahArAja sAmAnya rIte saMlekhanA mATe anujJA ApatA nathI athavA te mAraNAMtika saMlekhanane badale AraMbhamAM thoDA thoDA samaya mATenI anujJA ApI, sAdhakanI ArAdhanAnuM avalIkana karI, ThIka lAge che ane tyAre ja vrata cAlu rAkhavA mATe pharIthI anujJA Ape che. keI virala saMjogomAM tapasvI sAdhue bAra varSa agAuthI saMlekhanAvrata svIkAre che ane ema karavAmAM krame kame eka pachI eka prakArano AhAra cheDatA jaI chevaTe * mAsika mAraNAMtika saMlekhanA sudhI AvI pahoMce che, ane ' e rIte bAra varSane aMte pitAne deha choDe che. parama . ucca sAdhako ja AvI rIte bAra varSa agAuthI salekhanA- vrata aMgIkAra kare che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re jinatatva (2) iginI maraNa A prakAranA maraNamAM sAdhaka bhaktaparijJA maraNanI jema AhAra-pANuM to cheDI ja de che, paraMtu pachI kaI eka nizcita sthaLamAM ja pitAne saMthAre (pathArI) karIne enI bahAra na javAne niyama kare che, ane bolavAnuM sadaMtara baMdha kare che. mRtyu AvatAM sudhI anivArya hoya tevA prasaMge bIjA sAdhuone je kaMI kahevAnuM hoya te igita eTale ke IzArA dvArA ja teo kahe che. 6 AmAM sAdhaka saMthArAmAM UThI-besI zake che. sUtAM sUtAM paDakhuM pheravI zake che. mAtra sthaLa, annapANI ane vANInI maryAdA e bAMdhI de che, ane pitAne vyavahAra IzArI. dvArA calAve che. mATe A prakAranA maraNane IMginImaraNa kahevAmAM Ave che. (3) pAdapepagamanamaraNa : bhaktapariNAmaraNa karatAM iginImaraNa vadhAre kaThina maraNa che, paraMtu enA karatAM paNa vadhAre kaThina maraNa te pAdapapagamana maraNa che. pAdapa eTale vRkSa. keI paNa prakAranI gati karyA vagara, pavana na hoya tyAre vRkSa jema niceSTa, halanacalana vagaranuM dekhAya che tevI rIte A prakAranA maraNamAM sAdhake AhArapANane tyAga te kyArano ya karI dIdhuM hoya che, paraMtu ke 1 sthaLamAM jaI mRtyu Ave tyAM sudhI te niSTa paDyA rahe che, teo hAthapaga paNa halAvatA nathI, keInI sAthe izArAthI paNa koI vyavahAra rAkhatA nathI. paDakhuM . paNa pharatA nathI, ane dhyAnamagna banIne potAnA dehamAMthI AtmAne chUTI javA de che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salekhanA A prakAranuM maraNa atyaMta kaThina che. deha upara asAdhAraNa prabhutva AvI gayuM hoya ane AtmakalyANanI akhUTa zraddhA hoya tyAre A prakAranA maraNa dvArA saMlekhanAvata mATe gurumahArAja anujJA Ape che. dIrgha samayanA kaThina abhyAsa pachI ja A prakAranI sajajatA sAdhakane prApta thAya che. keTalAka sAdhuoe bhagavAna mahAvIra pAse pAdapapagamanamaraNa mATe anujJA mAgI ane bhagavAna mahAvIre te ApI hatI. te pachI bIjA keTalAka sAdhuoe bhagavAnane pUchayuM hatuM ke "AvuM apratima AtmabaLa teo kyAMthI meLave che ?" tyAre bhagavAne kahyuM hatuM ke jinezvara bhagavAnanA vacanamAM avicala ane utkaTa zraddhA hoya tyAre ja A prakAranuM AtmabaLa sAdhakamAM Ave che." - je vyakti saMlekhana-vrata svIkAre che te vyaktie . pitAnA vratane bhaMga na thAya te mATe pAMca prakAranA aticArathI bacavuM joIe. e pAMca aticAra A pramANa cheH - (1) je vyakti saMlekhana-vrata svIkAre che te vyaktine kyAreka pitAnA vratanA pupArjanathI pachInA janmamAM laukika, bhautika sukha bhegavavAnI AkAMkSAo thavAno saMbhava che. evI AkAMkSAo na thavI joIe. (2) jema A lokanAM sukhanI AkAMkSA na thavI joIe, evI rIte paralokamAM, deva vagere gatimAM paNa sukha meLavavAnI AkAMkSA na thavI joIe. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva (3) vrata AcaranAra vyakti pAse AsapAsanA leke khUba prema ane AdarathI AvatA hoya che ane vaMdana karatA hoya che. prema-Adara ane bhakti saMthAro lenArane gamavA lAge ane ene pariNAme vadhu jIvavA maLe to sAruM e bhAva thavAno paNa saMbhava rahe che; paraMtu vadhu jIvavAne te bhAva na ja thavuM joIe. (4) anna-pANInA tyAga pachI dehanuM kaSTa jyAre vadhatuM jatuM hoya che tyAre pitAnA jIvanano aMta vahele AvI jAya to jaladI chuTAya evo bhAva paNa thavAno saMbhava che. jema vadhAre jIvavAnI AkAMkSA na thavI joIe, tema mRtyu vaheluM Ave evI AkAMkSA paNa na thavI joIe. * (5) saMlekhanAne vrata daramiyAna vyaktine kyAreka sAruM khAvAnuM, sAruM sAMbhaLavAnuM ke anya prakAranA bhega bhegavavAnuM mana thAya e saMbhava che. eve vakhate manathI paNa bhego paganI evI IcchA na thavI joIe. Ama, pAMceya prakAranA aticAranI bAbatamAM vrata karanAre sAvadhAna rahevuM joIe, kAraNa ke aticara thatAM asaMmAdhi thavAne saMbhava che. saMlekhanAgrata svIkAryA pachI mRtyu sudhIne samaya pasAra karavo e sahelI vAta nathI. vrata lenAra vratathI kaMTALI jAya, vratamAMthI pAchA AvI jAya, jANatAM ke ajANatAM vratabhaMga kare vagere prakAranAM ghaNAM bhayasthAne Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhanA -- 41. A prakAranA vratamAM rahelAM hoya che, kAraNa ke mAraNAMtika saMlekhanAnuM vrata pUruM karatAM kaIkane dasa-paMdara divasa lAge che keIkane mahino ke be mahinA paNa lAge, ane eTalA lAMbA samayamAM citta satata svastha, prasanna ane dhyAnamagna rahe e sahelI vAta nathI. vrata lenAra vyaktine samAdhimaraNa prApta thavuM joIe. eTale vatana kALa daramiyAna keI paNa prakAre asamAdhi na thAya tenI sAva cetI gurumahArAje rAkhavAnI hoya che. vrata lenAranI pAtratA, sthaLa ane samayanI anukULatA ItyAdi jovA uparAMta vrata lenAranI vicAva karavA mATe - ochAmAM ochA bIjA be (vadhumAM vadhu aDatALIsa) sAdhuo na hoya tyAM sudhI gurumahArAja vrata mATe anujJA ApatA nathI hotA. je sAdhue A prakAranuM vaiyAvacca, kare che tene "nijhAmaNuM" (nirdhAmaNA) kahevAmAM Ave che. jyAM sudhI AhAra-pANI levAnI chUTa hoya tyAM sudhI sAdhakane mATe cogya samaye, yeAgya AhAra meLavavAnI javAbadArI tathA sAdhakane bIjA leke AvIne vratamAMthI calita na kare te jovAnI javAbadArI, sAdhakane satata Atma-ramaNatAmAM rahevA mATe pretsAhita karavAnI javAbadArI ane sAdhakane dehabhAva AvI jato hoya tyAre tene AtmabhAvamAM sthira karavA mATe tevA prakAranAM vacano, stotro. maMtro ItyAdi saMbhaLAvavAnI javAbadArI A nijhAmaNa karAvanAra sAdhuonI hoya che, kAraNa ke vrata Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 jinatattva. levuM e te kaThina che ja, paraMtu aMta sudhI tenuM pAlana karavuM, ane aMta samaya sudhI asamAdhine bhAva na Ave te jovuM e to ethI paNa atyaMta kaThina che. saMlekhana-vrata svIkAranAre aMtima samayanI vividha. ArAdhanA karavAnI hoya che jemAM cAra zaraNa, kSamApanA, pApasthAna ane aticAronI AlecanA, paMcaparameSThine namaskAra vagereno samAveza thAya che. ' Ama, saMlekhanAgrata jainonuM eka parama ucca vrata. - che ane adhyAtmanA mArge UMce caDelI virala vyaktio ja te vrata aMgIkAra karI tene sAgapAMga pUrNa karI zake che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ee karaNanI carama koTi duniyAmAM kaI paNa dharmane sadAkALa mATe sarva anuyAyIo sAcA, zuddha ane paripUrNa maLI rahe evuM banI zake nahi. dharmane petAnI samajaNa anusAra jIvanamAM prAmANikapaNe utAravAno prayatna karanAra anuyAyIomAM paNa aneka kakSA hoI zake. ajJAna ke adhUrI samajaNathI dharmacaraNa karanAra mANasane varga sAmAnya rIte meTe rahevAne, jANatAM-ajANatAM dharmanA siddhAMtathI UlaTuM AcaraNa karanArA ane chatAM pitAne dhArmika kahevaDAvanAra loke paNa dareka dharmamAM maLavAnA. aNasamajathI adhUruM AcaraNa karanAra keTalAMka manuSya-- nA beTA dAkhalAthI dharma vagevAya che. bIjI bAju dharmanAM sAcAM ta ke rahasyane samajayA vagara ke teno abhyAsa karyA vagara dhArmika mANasenI TIkA ke vagetraNa karanArAeno eka varga paNa hoya che. sadAcAranI keI nAnakaDI pravRttithI mAMDIne UMDI Atmakheja sudhI, ekSagati sudhI, dharmanuM kSetra vistareluM che. e pUrNapaNe pAmavuM e keIka virala vyakti mATe zakaya. che. sAmAnya mANase te durAcAra karatAM aTake ane sadAcArI. banI rahe e paNa ghaNI meTI vAta kahevAya. paraMtu dharmanI, caramasImA tyAM AvI gaI ema mAnIne jeo tyAM aTakI. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara jinatattva levuM e te kaThina che ja, paraMtu aMta sudhI tenuM pAlana karavuM, ane aMta samaya sudhI asamAdhine bhAva na Ave te jovuM e te ethI paNa atyaMta kaThina che, saMlekhana-vrata svIkAranAre aMtima samayanI vividha ArAdhanA karavAnI hoya che jemAM cAra zaraNa, kSamApanA, pApasthAnanI ane aticAronI AlocanA, paMcaparameSThine. namaskAra vagereno samAveza thAya che. ' Ama, saMlekhanAgrata jenonuM eka parama ucca vratache ane adhyAtmanA mArge UMce caDelI virala vyaktio ja te vrata aMgIkAra karI tene sAMpAMga pUrNa karI zake che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 45 karuNAnI carama koTi hatyA karavI tyAM sudhInuM kSetra hiMsAnuM gaNAyuM che. pariNAme hiMsAnI taratamatA anaMta koTinI hoI zake. - prema ane karuNA e manuSyanA naisargika guNe che. e jema vadhu sateja bane tema manuSyanI ahiMsAnI bhAvanA skUlamAMthI sUma tarapha gati kare. manuSyamAM rahelAM prema ane - karuNa mAtra potAnAM kuTuMba, samAja, rASTra, jJAti, dharma ke samudAyanAM manuSyo pUratAM ja sImita na rahevAM joIe. mAnavaprema jagatanA tamAma mana sudhI vistare joI e. pitAne zreSa ke dhikkAra karanAra manane paNa je sAcI. rIte cAhI zake tenI bhAvanA teTalI UMcI. keTalAMka mANasane prema manuSya uparAMta mAtra pALelA prANIo sudhI vistare che. ethI AgaLa vadhI keTalAMka mANaso hiMsaka ke ahiMsaka evA tamAma pazupakSIone cAhe che, paNa nAnAM jIvajaMtuene mAravAmAM temane kazuM pApa jaNAtuM nathI. te bIjA keTalAMka ethI paNa AgaLa vadhI nAnAmAM nAnA jIvonI paNa hiMsA na thAya tevI rIte pitAne jIvanavyavahAra gAThave che.. - - havA, pANI, mATI vageremAM rahelA sUkSma jIvone. vicAra karIe to hiMsA vinA eka kSaNa paNa jIvana na. TakI zake. eTale ja alpatama hiMsAnuM dhyeya- svIkArAyuM che. . keTalAka vidyAthIo jema AgaLa bhaNe ane pAchaLanuM bhUle, tema keTalAMka mANase ahiMsAnI bhAvanAmAM nAnAmAM nAnA cha prati pahoMce che, paraMtu meTA jIvone bhUlI Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva jAya che teo pote zAnAthI vaMcita rahI jAya che te jANatAM nathI. duniyAmAM dareka dharma enA khoTA anuyAyIone kAraNe vagevAyo che. tapazcaryA ane ahiMsAnI bhAvanAnA ucatama keTinA siddhAMtone kAraNe keTalAMka sAmAnya mANase, je rogya mArgadarzana na maLe te sAdhanAnAM keTalAMka pagathiyAM cUkI javAno saMbhava rahe che. bhagavAna mahAvIre aDhI hajAra varSa pUrve ahiMsAno je upadeza Apyo te ghaNI ja UMcI koTina che. samagra vizvanAM rojiMdAM sukhazAMtine mATe te jema upayogI che tema vyakitanI AdhyAtmika sAdhanAne mATe paNa upayogI che. dareka jIvane jIvavuM game che ane koIne maravuM gamatuM nathI. mATe kaI paNa jIvane mAre nahi." - ahiMsAnuM bhagavAna mahAvIre ApeluM A sAmAnya sUtra che. paraMtu badhA jIva ekasarakhA nathI. mANasa, gAya, pakSI, mekhI, vAMde, kIDI- e darekane mArI nAkhavAnuM pApa eksarakhuM na hoI zake, kAraNa ke Indriya ane cittane vikAsa badhAMmAM ekasara nathI hoto. evI rIte manuSyamAM paNa bALaka, vRddha, durjana, garbhavatI strI, saMtamahAtmA e darekanI hatyAnuM pApa paNa ekasarakhuM na hAI zake. vaLI hatyA karanAra darekanAM mananA Azaya ane bhAvo ekasarakhA nathI hotA. bIjA ne potAnA dvArA prati- - - - kuLa thavI ke bIjAnA manane dUbhavavuM tyAMthI mAMDIne ghora Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapa karuNAnI carama koTi hatyA karavI tyAM sudhInuM kSetra hiMsAnuM gaNAyuM che. pariNAme hiMsAnI taratamatA anaMta koTinI hoI zake. prema ane karuNA e manuSyanA naisargika guNa che. e jema vadhu sateja bane tema manuSyanI ahiMsAnI bhAvanA. skUlamAMthI sUkSma tarapha gati kare. manuSyamAM rahelAM prema ane karuNA mAtra potAnAM kuTuMba, samAja, rASTra, jJAti, dharma ke samudAyanAM manuSyo pUratAM ja sImita na rahevAM joIe. mAnavaprema jagatanA tamAma mAnave sudhI vistare joIe. pitAne TheSa ke dhikakAra karanAra duzmanane paNa je sAcI rIte cAhI zake tenI bhAvanA teTalI UMcI. keTalAMka mANasane prema manuSya uparAMta mAtra pALelA prANIo sudhI vistare che. ethI AgaLa vadhI keTalAMka mANase hiMsaka ke ahiMsaka evA tamAma pazupakSIone cAhe che; paNa nAnAM jIvajaMtuene mAravAmAM temane kazuM pApa jaNAtuM nathI. to bIjA keTalAMka ethI paNa AgaLa vadhI nAnAmAM nAnA jIvanI. paNa hiMsA na thAya tevI rIte potAne jIvanavyavahAra gAThave che. . - havA, pANI, mATI vageremAM rahelA sUkSma jIvone vicAra karIe te hiMsA vinA eka kSaNa paNa jIvana na. TakI zake. eTale ja alpatama hiMsAnuM dhyeya- svIkArAyuM che. keTalAka vidyAthIo jema AgaLa bhaNe ane pAchaLanuM bhUle. tema keTalAMka mANasa ahiMsAnI bhAvanAmAM nAnAmAM nAnA jIva prati pahoMce che, paraMtu meTA ne bhUlI Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jinatattva jAya che. kIDIne bacAve, paNa garIba ke lAcAra mANasanuM krUira zoSaNa karatAM jarA paNa na acakAya. AvAM mANasenA ekAMgINa vyavahArathI ahiMsAnI bhAvanA vize sAmAnya lokemAM gerasamaja pravartatI hoya che, ane dharma vagevAya che. keTalAMka mANasenI dharmabhAvanA mAnavadayAthI vadhu vistaratI nathI. teo ema mAne che ke mAnavarahitanuM ane mAnavanAM sukhazAMtinuM kAryakSetra ja eTaluM moTuM che ke ethI bahAra javAnI jarUra nathI. A mAnyatA adhUrI che, kAraNa ke jagatanAM tamAma manuSyane savakALa mATe sarva rIte sukhI karI zakAya tevuM saMsAranuM svarUpa nathI. vaLI, mAnavatAnuM tamAma kArya pUrNa thayA pachI ja anya prANIo pratye dayA pragaTavI joIe evuM vibhAjita UrmitaMtra manuSyanuM nathI. eTale manuSya potAnI cetanAne na vistAra anya manuSya pUratuM ja sImita karavAno prayatna -kare te egya nathI. keTalAka mahAtmAonA hadayamAM jagatanAM tamAma manuSya pratye jema prema ane karuNa rahelAM hoya che, tema jagatanAM tamAma pazupakSIo temaja sthUla ke sUkSma jIvajatuo pratye. arthAt tamAma jIvo pratye prema ane karuNA helAM hoya che. temanI kaMI paNa vyavahAra saMsAranA keI paNa jIvane mana, vacana ane kAyAthI tathA karavuM, karAvavuM ane anumedavuM ema trividhetrividha jarA paNa duHkha na thAya e kaTina hoya che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karuNAnI carama keTi bhagavAna mahAvIre ahiMsAnI bhAvanAne mAnavadayA pUratI sImita na karatAM samagra vizvanA tamAma che pratinI dayA sudhI viratArI. AvI uccatama jIvadayAmAM mAnavadayA to avazya samAviSTa ja che te kyAreya bhulAvuM na joIe. bhagavAna mahAvIre ahiMsAnI, prema ane karuNAnI bhAvanAne potAnA jIvanamAM enI carama keTi sudhI pahoMcADI. A bhAvanAnI taratamatAne pArakhavI e keTalAka mATe je sahelI vAta na hoya to te samajaNapUrvaka jIvanamAM utAravI te to keTalI badhI kaThina vAta gaNAya ! * dharmanI sAcI samajaNa prApta thAya ane te pramANe AcaraNa paNa thAya to e dvArA AtmazAMti ane vizvazAMti ubhaya sAdhI zakAya. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da sAMvatsarika kSamApanA jIvana jIvavA mATe aneka lokonA sthaLa ke sUkama. sahakAranI apekSA rahe che. badhAMnI zArIrika, mAnasika ke Atmika zakti ekasarakhI hotI nathI, ethI vyakita-- vyaktinA puruSArthamAM pharaka rahe che; paraMtu jemanI pAse karmavege vadhu zakti hoya che tevI vyaktiomAM kyAreka sahakArane badale asahakAra, svArtha, ahaMkAra jevAM lakSaNe AvI jAya che. ethI vyavahAranI samatulA khoravAya che. zreSa, dhikkAra, IrSyA, niMdA, ahitaciMtA vagere bhAvamAMthI gharSaNa ane vairavRtti pragaTa thAya che. ekabIjAne nukasAna pahoMcADavAno prayatna thAya che. badalo levAnI bhAvanA jAge . che. anudAratA, asahiSNutA, akSamA vagerenI vRttio jera. pakaDatAM parasparano vyavahAra dUSita thAya che. upekSA-aNabanAvathI mAMDIne laDAI-jhaghaDA sudhI vAta pahoMce che. evA dUSita vyavahArane pharIthI sa-rasa, sukhamaya, zAMtimaya banAvavA. mATe prema, sahakAra, udAratA, sahiSNutA vagerenI sAthe. kSamAnI paNa atizaya AvazyakatA rahe che. * pitAnI bhUlano ekarAra karIne kSamA mAgavI ane pitAnA pratye bIjAe bhUla karI hoya te te mATe tene udAra kSamA ApavI ema ubhaya prakAre, kSamApanA karavAnI. hoya che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMvatsarika kSamApanA 49 - ApaNuM ajJAna, ApaNe kyAM bhUla thaI che tenuM bhAna ApaNane kyAreka thavA detuM nathI. keTalIka bhU le taddana najIvI hoya che, to keTalIka bhayaMkara, jIvasaMhAranI keTi sudhInI hoya che. je mANasa jAgrata che te pitAnI bhUla samajAtAM ekarAra karIne tatkSaNa kSamA mAgI le che. kayAreka bhU lanI khabara meDI paDatAM kSamA mAgavAmAM sakAraNa vilaMba thAya che. kyAreka ApaNI bhUla IrAdApUrvakanI hoya, te kyAreka ajANatAM thaI gaI hoya. kyAreka keTalAka azubha vicAre ApaNuM cittamAM UThIne zamI jAya che. enA mAtra ApaNe pite ja sAkSI hoIe chIe. kyAreka azubha vicAre bIjA AgaLa zabdamAM vyakta thaI jAya che, paraMtu e pramANe sthaLa AcaraNa karatAM aTakIe chIe; to kyArekanA vicAranA Avega ke bhAvanA Aveza pramANe sthULa deSa paNa karI besIe chIe. - manuSyanuM cittataMtra eTaluM badhuM saMkula che ke emAM UiThatA pratyeka azubha vicAranI gaNatarIpUrvakanI noMdha rAkhavAnuM saraLa nathI. mATe ja kSamApanAno AcAra vyApaka kAraNe ane dharaNe svIkAravAnI jarUra rahe che. eTalA mATe ja mana, vacana ane kAyAthI tathA karatAM, karAvatAM ane anudatAM ema trividhetrividha prakAre (nava keTie) ane te paNa jANatAM-ajANatAM thayelA deze mATe kSamA mAgavAnI ho che. e mAgatI vakhate garIba-tavaMgara, suzikSitaazikSita, nAnA-moTA, guru-ziSya, zeTha-nokara ItyAdinA Forlag Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pas jimatA bhedane vicAra na karatAM pite ja sAmethI kSamA mAgI levI joIe. ApaNe kyA mANasanI kSamA mAgIzuM? mAtra mANasa zA mATe? samasta jIvarAzinI hItha jeDI, natamastake hRdayamAM dharmabhAva dhAraNa karIne kSamA mAgIe, ke jethI ajANatAM paNa keI jIvanI kSamA mAMgavAnuM rahI na jAya. zAstrakAra kahe che? savvassa jIvarAsissa bhAvao dhammanihia nia citto / savvaM khamAvaItA khamAmi savvastra ahayapi // zAstrakAroe dainika, pAkSika cAturmAsika ane sAMvatsarika evA cAra mukhya prakAra kSamApanA mATe batAvyA che. pahelA traNa prakAra cUkI javAya to chevaTe sAMvatsarika kSamApanA te dareka mANase avazya karI ja levI joIe, ke jethI . e RNamAMthI mukta thaI javAya. zAstrakAre kahe che ke je mANasa sAMvatsarika kSamApanA cUkI jAya che ene kaSAye anaMtAnubaMdhI banI jAya che. vaLI ene ja samyakatva prApta thayuM hoya te te cAlyuM jAya che. sumyakatvanI prApti mATe ane kaSAyanI maMdatA mATe kSamAnA tatvane ethI jIvanamAM utAravAnI AvazyakatA che. bhUla te badhAMnI thAya, paNa kSamA badhAM mAgatAM nathI. paraMtu je kSamA mAge che athavA bIjAne kSamA Ape che tenA jIvanamAM daivI aMze pragaTa thAya che. To err is human, but to forgive is divine. HH1 H1314 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paze. sAMvatsarika kSamApanA ane ApavI e apramatta cittanI nizAnI che. kSamA sAthe je pazcAttApa, hRdaya-parivartana, pharI evI bhUla na thAya te mATe saMkalpa ItyAdi saMkaLAyelAM hoya to te prakAranI kSamAM UMcA prakAranI bane che. " mAM mAtra upAcAra tarIke zabdaracAra karIne "micchAmi dukkaDama" kahevuM e dravya-kSamA che. vyavahAramAM enI paNa AvazyakatA che; paraMtu mANase dravya-kSamAmAM aTakI na jatAM bhAva-kSamA sudhI pahoMcavAnuM che. kSamAnA pAMca prakAra gaNAvavAmAM Ave cheupakAraka-kSamA, apakAra-kSamA, vipAka-kSamAM, vacana-kSamA (AjJAkSamAM) ane dharma kSamA. jeNe ApaNuM upara ghaNe mATe upakAra karyo hoya tevI vyaktine enI bhUla mATe ApaNe tarata mApha karI daIe chIe. e upakAra-kSamA che. jenA taraphathI ApaNuM upara apakAra thavAno Dara rahe che tenI ApaNe tarata mAphI mAgI laIe chIe. e apakAra-kSamAM che. moTo azubha karmone duHkhadAyaka vipAka jyAre thAya che tyAre te vakhate ApaNe ApaNAM bhUtakAlIna azubha karmone mATe tathA bhaviSyamAM evAM meTAM dukhe na AvI paDe evA bhayathI kSamA mAgI laIe chIe. e vipAkakSamAM che. tIrthakara bhagavAnanAM AjJA-vacana sAMbhaLIne ApaNe kSamAyAcanA karIe chIe te vacana-kSamA. samyakatva hoya te ja AvI kSamA Ave. dharmanI sAcI samajaNamAMthI AtmAnA svAbhAvika dharma tarIke kSamAno je bhAva pragaTa thAya che Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para jinatatva. te dharmakSamAM che. bhayaMkara nimitto maLatA paNa gajasukumAla, ' metAraja muni vagerenI jema kSamAne bhAva rahe te dharmakSamA pahelA traNa prakAranI kSamA ajJAnI-mithyAtvI mANasene. paNa hoI zake. A vividha prakAranI kSamAmAM dharma-kSamAM zreSTha che. te anAyAsa hoya che. pratikSaNa tamAma jIvo pratye kSamAne. bhAva sahaja rIte ja vahyA kare te sahaja kSamA che. ApaNI dharma kSamA sahaja-kSamA banI rahevI joIe. bhUlano bacAva karI bIjAnI sAthe laDavA mATe tatpara evA ghaNA loko hoya che. paraMtu ghaNA evA saraLa mANase paNa hoya che ke jeo bhU lano svIkAra karI, te mATe tarata. kSamA mAgI le che. kSamA mAgavI e bahu agharI vAta. nathI. paraMtu bIjA keIe ApaNuM pratye bhUla karI hoya. te tene badale na letAM tene sAcA dilanI kSamA ApavI. e duSkara kArya che. ghaNAM mANase bIjA mANasane enI. nAnakaDI bhUla mATe barAbara pATha bhaNAvavAnA AzayathI. ghaNuM meTuM vera vALatA hoya che. paraMtu sahiSa ane udAra. evA mahAmanA mANase evA prasaMge paNa ene sAcI. kSamA ApI, enuM hita IcchatA hoya che. bIjA jI. pratye hRdayamAM sAce karaNAbhAva hoya te ja Ama banI zake.. 1. kSamA e karuNAnI bahena che, ane ahiMsAnI dIkarI. che. kSamA dhAraNa karavAmAM ghaNI moTI naitika hiMmatanI. apekSA rahe che. eTalA mATe ja kSamA vIrasya bhUSaNam, kSamA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMvatsarika kSamApanA 53 teravinAmU Tv, kSamA hA tapazivanAmU vagere kahevAya che. eTalA mATe ja kSamAnA avatAra evA paMca parameSThI - sAdhuthI arihaMte(tIrthakare)ne ApaNe "kSamAzramaNa (khamAsamaNa) kahIne vaMdana karIe chIe. keTalAka kahe che ke kSamA e pRthvI ane svarga - vaccenI sIDI che. keTalAka ene svarganA dvAra tarIke - oLakhAve che. Mutual forgiveness of each vice, Such are the gates of paradise.' jaina dharmamAM te kSamAne mekSanA bhavya daravAjA tarIke ' oLakhAvavAmAM AvI che. kSamAnA hadayapUrvakanA sAcA bhAvathI jIvane mATI kama nirjarA thAya che. kSamA kamakSaya sudhI, mukti sudhI jIvane pahoMcADe che. . * kSamApanA vagara koI dhArmika ke AdhyAtmika ArAdhanA thatI nathI. jeNe ArAdhanAnI ImArata caNavI hoya teNe -kSamAne pAye nAkhavuM paDaze. kSamA mAgIne tathA kSamA ApIne je upazAnta thatuM nathI te sAce ArAdhaka banI zakate nathI. ' bhadrabAhu svAmIe eTalA mATe ja kahyuM che? jo uvasamai tassa asthi ArAhaNA / jo na uvasamai tassa nasthi ArAhaNA / tamhA appaNA ceva uvasamiyavyaM / Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 jinatatva kSamAnI sAthe mitrI joDAyelI che. mitrI hoya tyAM. verabhAva na hoya. kSamA samagra vizvamAM zAMti ane saMvAditA. sthApavAmAM ghaNuM maTe phALo Ape che. eTalA mATe ja keTalAka lokenuM niraMtara bhAvaraTaNa hoya che? khAmemi savva jIve, savve jIvA khamaMtu me / mittI me savva bhUesu, vera majjha na keNaI // [ huM badhA ne khamAvuM chuM. badhA ja mane kSamA Ape. sarva jI sAthe mAre maitrI che. keI sAthe mAre vairabhAva nathI.] jainonuM paryuSaNa parva e kSamApanAnuM parva che. parva nimiro paraspara kSamApanA karAya che. emAM aupacArikatA. ghaNI haze. te paNa jIvanane susaMvAdI banAvavAmAM A. parvane phALe ochA nathI. vizvazAMtinI dizAmAM e eka moTuM pagaluM che. duniyAnA koI dharmamAM kSamApanAnuM alaga, viziSTa, meTuM parva manAvavAnuM pharamAvAyuM hoya to te jaina dharmamAM che. e enuM moTuM yogadAna che. mAnavajAta mATe e meTuM varadAna che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EuM samudraghAta ane zelezIkaraNa samughAta ane zilezIkaraNa, e jaina dharmanA be pAribhASika zabda che. e vize jaina dharmamAM jevI vicAraNA karavAmAM AvI che tevI anyatra kyAM ya jovA maLatI nathI. "samudaghAta" eTale sama - uddaghAta. sama eTale sarakhuM ane uddadyAta eTale AraMbha, prayatna, saMcalana. eTale ke karmonI sthitine sarakhI karavA mATe prayane te samuddaghAta. zila eTale parvata; Atma-pradezane meru parvatanI jema acala karavAnI kriyA te zilezIkaraNa. - jaDa ane cetana tattvane saMga e eka adbhuta ghaTanA che. tevI ja rIte jaDa ane cetana tattvane viga e paNa eka rahasyamaya vismayakAraka ghaTanA che. A sacarAcara - vizvamAM jaDa ane cetana tattvanA saMga ane viyeganI prakriyA niraMtara cAlyA kare che. cetana tattvathI rahita evuM jaDa tattva najare jovA maLe che, paraMtu jaDa tattvathI rahita evuM nirbheLa zuddha cetana tarava-Atma tattva-najare jaI zakAtuM nathI. . . jaDa ane cetana tattvanA saga-viyoganI ghaTanAemAM be mahattvanI ghaTanAo te janma ane mRtyunI che. sU hama ekendriya jIthI mAMDIne saMjJI paMcendriya jIvo sudhImAM Ayurva pramANe janma-maraNanI ghaTanA satata cAlyA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 jinatatva kare che. janmanI ghaTanAmAM jeTaluM vaividhya che tethI vizeSa vaividhya mRtyunI ghaTanAmAM che. vaLI janma karatAM mRtyunI ghaTanA manuSyane vizeSa saMvedanazIla ane ciMtanazIla banAve che. badhAMnuM mRtyu ekasarakhuM hetuM nathI. tevI ja rIte badhAne cetanarahita mRtadeha paNa ekasarakhe hete nathI. kaIkanA zabane UMcakavA mATe cAra DAghuo paNa maLatA nathI. keIkanA mRtadehane najare nihALavAnuM loke TALatA hoya che. bIjI bAju kaI saMta-mahAtmAnA mRtadehanA aMtima darzana karavA mATe hajAra-lA mANasane dhasAre thAya che. keTalAka e mATe hajAro mAIlano pravAsa paNa kheDe che. keIkano mRtadeha tarata karamAvA lAge che, kALa ane virUpa banavA lAge che; koIkano mRta caherA upara zAMti ane prasannatA jhagArA mAre che. mahAna saMto ane megI purUnA mRtadeha vize avanavI camatkArabharelI ghaTanAo ApaNe sAMbhaLIe chIe. saMta kRAsisa jheviyarano mRtadeha cAra varSe paNa haju astitvamAM che. (base varSa pahelAM e kabaramAMthI akhaMDa maLI Avyo hato.) - mRtyunI AgAhI keTalAkane agAuthI thaI jAya che. keTalAka to divasa ane samaya paNa nizcita jaNAve che. "kALajJAna" nAmane prAcIna graMthamAM aMtima kSaNanI AgAharUpa vividha lakSaNe, samayamaryAdAo sAthe darzA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 samughAta ane zailezIkaraNa vavAmAM AvyAM che. mRtyunI barAbara kSaNe ghaNAMkharAM mANaso bhAnamAM rahetAM nathI. keIka virala mahAtmAo e kSaNe paNa - pUrepUrA jAgrata hoya che. je kevaLajJAnIo hoya che, teo dehanI aMtima kSaNa sudhI, jaDa ane cetana tattvanA viyoganI paLa sudhI, saMpUrNapaNe jAgrata hoya che. te samaye teo zailezIkaraNa nAmanI sUkSma kriyA kare che. enI pahelAM keTalAka kevaLa jJAnIe samughAtanI sU phama kiyA paNa kare che. jaina dharma pramANe kevaLajJAna pAmyA pachI ja mokSaprApti che. kevaLI bhagavate mikSaprApti pahelAM saMpUrNa karmalaya mATe deha ane AtmAnI je be mahattvanI kriyAo kare che te kriyAo anukrame samudraghAtanI ane zailezIkiraNanI che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNaya, mehanIya ane aMtarAya, e cAra ghAtI karmone saMpUrNa kSaya thAya tyAre ja kevaLajJAna pragaTe che. je jIvane kevaLajJAnanI prApti thAya te jIvane e chelle ke carama bhava rahe che. kevaLajJAnanI prApti thayA pachIthI te nirvANane samaya sudhI mAtra cAra aghAtI karmo - Ayu, nAma, getra ane vedanIya bAkI rahe che. cAre ya aghAtI karmono kSaya thatAM jIva deha choDI nirvANa pAme che, eTale ke AtmA kSagati prApta kare che. kevaLajJAna prApta thayA pachI kevaLI bhagavatane jayAM - sudhI zarIra che tyAM sudhI A cAreya aghAtI karmo bhagava Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 jinatatva vAnAM rahe che. paraMtu emAM AyuSyanA kALa karatAM bAkInAM. traNa karmo bhegavavAne kALa je vadhu hoya te te ekasara karavAne mATe eTale ke e bAkInAM traNe karmonI sthiti. AyuSyarmanI sthiti pramANe karavA mATe kevalI bhagavaMte. samudraghAta nAmanI kriyA kare che ke jethI nirvANa samaye, cAre ya karmone eka sAthe kSaya thAya. AyuSyakALa jyAre. cha mahinA jeTale ke tethI ocho rahe tyAre teo samud-- ghAta karIne vadhArAnAM karmone vahelAM bhegavI le che. kevaLI-samudaghAta ATha "samayamAM karavAmAM Ave. che. samaya eTale jaina paribhASA pramANe kALanuM sUphamatama. ekama. AMkhanA palakArA jeTalA kALamAM ATha ke tethI vadhu "samaya" vItI jAya che. samuddaghAtamAM daDa, kapATa, (kabATa), pratara (mathAna) ane lokapU raNa (aMtarA) e nAmanI cAra kriyA karavAmAM Ave che. A kriyA mATe kevaLI bhagavate zarIramAM rahelA pitAnA AtmAne-Atmapradezane zarIranI bahAra phelAve che. prathama samaye teo daMDa. kare che. eTale ke pitAne Atmapradezane cauda rAjalakamAM. lokAntaparyata upara-nIce eTale ke Urva zreNIo ane. adho zaNae goThave che. ethI AtmapradezanI daDa ke. staMbha jevI AkRti thAya che. tyArapachI bIjA samaye, daMDarUpe banelA Atmapradezane daMDanI baMne bAjune (pUrva-pazcima ke uttara-dakSiNa dizAmAM) lakAnta sudhI vistare che, eTale kabATa jevI AkRti thAya. che. trIjA samaye Atmapradezone bAkInI be dizAomAM. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudraghAta ane zailezIkaraNa kAnta sudhI vistare che. eTale kabATa jevI AkRti have pratara athavA maMthAna eTale ke ravaiyA jevI thAya che, tyArapachI cethA samaye, bAkI rahelA AMtarAomAM pitAnA. Amapradezane phelAvIne lokapUranI kriyA kare che. A rIte cAra samayamAM kevaLI bhagavaMtane AtmA. cauda rAjalakamAM, samagra vizvamAM vyApI rahe che. dareka AkAzapradeza upara ekeka Amapradezane goThavI te. - kAmaNa vaNanA vadhArAnA muddagala paramANuone khaMkherI nAkhe che. ema karavAthI nAma, geAtra ane vedanIya, e traNe ya karmonI sthiti AyuSyakarmanI sthiti jeTalI thaI " jAya che. tyArapachI kevaLI bhagavaMta Atmapradezane saMkecavAnI kriyA kare che. have ene krama UlaTe che. pAMcamA, chA, sAtamA ane AThamA samaye anukame lokapuraNa,. maMthAna, kapATa ane daMDane teo saMkelI le che. emano. AtmA have pharIthI zarIrapramANu thaI jAya che. Ama, AMkhanA palakArA jeTalA kALamAM kevaLI. bhagavaMtanA zarIramAM rahele AtmA zarIra uparAMta bahAra prasarI, cauda rAjalokamAM vyApI, pharI pAcho pitAnA. zarIramAM AvI jAya che. je kevaLajJAnIonI aghAtI karmonI. sthiti ekasarakhI hoya teone samughAta karavAnI AvazyakatA rahetI nathI. zelezIkaraNanI kriyA badhA ja kevaLI bhagavaMte kare che. roganirodha dvArA zailezIkaraNa thAya che. ega mukhyatve traNa prakAranA che ? maneyAga, vacana ane kAyoga.. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatA citta, vANI ane zarIranA A cega sU zrama ane sthU lA (athavA bAdara) ema be prakAranA hoya che. jyAM sudhI zarIra che, tyAM sudhI chU la ke sU kama pravRtti che, eTale ke sthU la ke sUkSma roga che. jyAM sudhI roga che tyAM sudhI zarIramAM rahelA Atmapradeze kaMpAyamAna rahyA kare che. jyAM sudhI Atmapradeze kaMpAyamAna rahe che tyAM sudhI karmabaMdhana rahyA kare che. navuM aghAtI karma baMdhAya nahi te mATe Atmapradezone zailezanI jema, meru parvatanI jema sthira acala karavA joIe. e mATe mana, vacana ane kAyAnA gine nirodha karavuM joIe. kevaLI bhagavaMto jIvananI aMtima kSaNe badhA rogone nirodha karI, zailezIkaraNanI kriyA karI, lekSArahita banI, deha choDI, janma-maraNanA -paribhramaNamAMthI mukta banI, mekSagati pAme che. emane deharahita zuddhAtmA siddhazilAnA uparanA bhAgamAM haMmezane mATe, anaMtakALa mATe birAjamAna thAya che. Ama samRdughAta ane zailezIkaraNa e be sU kSama prakriyA che. sAmAnya mANasane tarata rasa ke samaja na paDe evI e gahana vAta che. AvuM badhuM kharekhara haze ke kema evI zaMkA paNa keTalAkane thAya. tattvanI jemane ruci hoya ane samyapha zraddhA hoya temane AvI sU kSama -egaprakriyAmAM jarUra rasa paDe. jene rasa paDe tene ApaNA tatvajJAnamAM AvatI AvI gahana vAtanuM Akalana karatAM vismayano anubhava thAya. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha kAusaga - 'kAusagna" zabda saMskRta jAnsa zabda uparathI, Avelo che. kAyotsarga eTale kAyAne utsarga. kAyastha rasa vArasa: | utsaga eTale choDI devuM, tyajI devuM.. kAyetsarga eTale kAyAne halanacalanAdi vyApArane cheDI devA athavA kAyAne choDI devI-tyajI devI, arthAt zarIra paranI mamatA choDI devI. jena zAstramAM kAryotsarga uparAMta cUsI zabda paNa vaparAya che. yUsa eTale vizeSa-- paNe choDI devuM. bhUsA uparathI ardhamAgadhI 'usagna' zabda Ave che. ' A kAusaganI vyAkhyA zAstrakAre nIce pramANe Ape che : (1) re manirAla: zaraNa ! . athavA , (2) parimitakAlaviSayA zarIre mamatvanivRttiH kAyotsargaH / kAusagamAM niyata athavA aniyata samayane mATe zarIrane sthira karI, zarIra paranA mamatvane dUra karI. sAdhaka jinezvara bhagavAnanA kSamA Adi uttama guNonuM ciMtana karatAM karatAM AtmasvarUpamAM lIna thAya che. bhagavAna mahAvIre tapanA judA judA prakAra batAvyA. che. emAM cha prakAra bAhya tapanA che ane cha prakAra atyaMtara 1SSN : 1 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 jinatattva tapanA che. bAhya tapanA prakAra A pramANe che : anazana, -udarI, vRttisaMkSepa, rasatyAga, kAcakaleza ane saMlInatA. AtyaMtara tapanA prakAra nIce pramANe che: (1) prAyazcitta, (2) vinaya, (3) vaiyAvacca, (4) -svAdhyAya, (5) dhyAna ane (5) kAusagga. bAhya tapa karatAM AtyaMtara tapa caDiyAtuM che, ane AtyaMtara tapamAM kAusagane UMcAmAM UMcuM, chelluM sthAna ApavAmAM AvyuM che. tapathI karmanI nirjaza thAya che. eTale ke karmanI nirjarAne mATe kAryotsarga athavA kAusaga . moTAmAM meTA prakAranuM tapa che. AtyaMtara tapamAM dhyAna karatAM paNa kAusagane caDicAtuM sthAna ApavAmAM AvyuM che, e parathI paNa enuM -mahatva samajI zakAze. enuM kAraNa e che ke dhyAnamAM mana ane vANI upara saMyama ke niyaMtraNa hoya che. zarIra uparanuM niyaMtraNa hoya to te ISTa che, paraMtu enI ani-vAryatA hotI nathI. kAusagnamAM te mana ane vANInA saMyama athavA niyaMtraNa uparAMta zarIra uparanA saMpUrNa niyaMtraNanI pUrepUrI apekSA rahe che. niyaMtraNathI Indriye tathA citta saMyamamAM AvI jAya che. mAtra vANInA saMyamane mana kahevAmAM Ave che. vANuM ane mana baMne uparanA saMyamane dhyAna kahevAmAM Ave che ane vANI, mana tathA kAyA - e traNenI sthiratAne kAusagga kahevAmAM Ave che. eTale ke sAmAnya Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagna rIte kAusagamAM dayAna apekSita che. ekalA dayAna karatAM kAusaga-dhyAnane vadhAre caDiyAtuM gaNavAmAM AvyuM che, kAraNa ke kAusagga-dhyAna vinA kevaLajJAnanI prApti thatI nathI. tIrthaMkara paramAtmAe kAusaga-mudrAmAM ja kevaLajJAna pAme che ane nirvANa paNa kAusagna-mudrAmAM ja pAme che. eTale ja kAusaganI e muddAone "jinamudrA" paNa kahevAmAM Ave che. - upadezaprAsAdamAM pU. lakamasUrie kahyuM che? prAyo vAGmanasoreva, syAda dhyAne hi niyaMtraNA / kAyotsarga tu kAyasyApyato dhyAnAt phalaM mahat // [ dhyAnamAM prAyaH vANI ane mananI ja niyaMtraNa haiya che; paraMtu kAryotsargamAM te kAyAnI paNa niyaMtraNa thAya che. eTalA mATe dhyAna karatAM kAryotsarganuM phaLa meTuM che.] alabasa dhyAna ane kAuMsaga ghaNe aMze parasparA-valaMbI tape che te bhUlavuM na joIe. jyAM sthAna che tyAM -enme kAyAnI sthiratA AvavAne saMbhava che ane jyAM kAuMsagga che tyAM dhyAna pravaryA vagara rahetuM nathI. manuSyanA jIvanamAM kAyA, zvAse chUvAsa, vANuM ane mana e cAre caMcalatAthI, prakaMpanathI bharelAM che. ene sthira karavAnI kriyAne je dhyAna kahevAmAM Ave te phakta kAyAnI sthiratAne kAcika dhyAna, zvAsocchuvAsanI maMdatA athavA sthiratAne anApAna dhyAna, vANInI sthiratAne vAcika Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinata dhyAna ane mananI sthiratAne mAnasika dhyAna kahI zakAya. ' e cArene samanvaya thAya te uttama kAusagna-dhyAna bane. kAusagga ApaNI Avazyaka kriyAomAMnI eka kiyA che. sAmAyika, cauvisarthe (vIsa tIrthakarenI stuti), guruvaMdana, pratikramaNa, kAusagga ane pacakhANu, ema cha prakAranI kriyAone Avazyaka tarIke gaNAvI che. Avazyaka eTale avazya-acUka karavA jevI A kriyAo dareke rojeroja ochAmAM ochI be vAra karavI joIe. A. kriyAomAM pAMcamI kiyA te kAusagga che ane te paMcama gatine, eTale ke mekSane apAvanArI che, ema kahevAya che. kAusagamAM ghaNuMkharuM navakAramaMtranuM athavA logassanuM dhyAna dharavAmAM Ave che. kyAreka aticArenuM, jinezvara bhagavaMtanA uttama guNAnuM, AtmasvarUpanuM dhyAna paNa dharAyA che. navakAramaMtra dvArA arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu - e paMca parameSThinuM dhyAna dharAya che. legasTamAM bhagavAna RSabhadevathI te mahAvIra svAmI sudhInA 24" tIrthakarenuM dhyAna dharatAM dharatAM potAne evI siddha dazA prApta thAo evI prArthanA sahitanuM dhyAna dharAya che. navakAramaMtrane kAusaga ATha zvAsecchavAsanA pramANane. gaNAya che. legassano kAusagga pacIsa zvAsecchavAsa-pramANa karavAno hoya che. eTalA mATe zvAsecchavAsa-pramANa logassano kAusaga caMdesu nimallayarA" e pada sudhIne karavAnuM hoya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagyA - 6pa legasa sUtra gaNadhararacita manAya che. e sUtra maMtragarbhita che ane enI sAthe gaprakriyA joDAyelI che. legalsamAM dara sAtamA tIrthaMkara pachI, eTale ke sAta, cauda ane eTvIsamA tIrthaMkaranA nAma pachI "ji" zabda vaparAye. che. sAta tIrthakarenA nAmeccAra sAthe eka vartuLa pUruM . thAya che. covIsa tIrthakarenA nAmeccAra sAthe e rIte sADA traNa vartuLa thAya che. ApaNA zarIramAM mUlAdhAra caka pAse AvelI kuMDalinI zakti, sADA traNa vartalanI che. ' logassamAM kAusaga dvArA A kuMDalinI zaktine jAgrata karavAnI hoya che. eTalA mATe legassano kAusagnamAM zvAsecchavAsanI kriyA pratyeka pada sAthe (AyaNanA sAsA) joDavAnI hoya che. pratikramaNamAM legasane kAusagga karAya che. jema pratikramaNa mekuM tema kAusagga paNa maTe. dainika pratikramaNamAM cAra logassane, pAkSika bArane, cAturmAsakamAM vIsana ane sAMvatsarika pratikamaNamAM cAlIsa legasTa uparAMta eka navakArane eTale kula 1008 zvAse ravAsane kAusaga karAya che, kAraNa ke 1008 nI saMkhyA mahimAvaMtI che. je vyakti legasane kAusaga zvAse chUvAsanuM barAbara dhyAna rAkhIne kare che, te kAusaga dvArA viziSTa zakti - anubhave che. . jemAM prANAyAma sAthe navakAramaMtra ke logassanA ' kAusaga karavAne asamartha hoya che, teo maMtra ke sUtranA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 jinatattva vAcika ke mAnasika jApa karavA sAthe kAusagga karI zake che. alabatta prANAyAma sAthenA kAusagga karatAM AvA kAusagganuM phaLa ochuM che, evu zAstrakArAe darzAvyu che. kAryAtsaga vividha hetuothI karAya che. kAI zubha kA mAM khAdhA, vighna ke atarAya na Ave te mATe prArabhamAM kAusagga thAya che. tevA kAryanI pUrNAhuti pachI paNu kAusagga karAya che. kredha, mAna, mAyA ane lebhanA upazama mATe, duHkhakSaya mATe ke karma kSaya mATe, doSonI AlAcanA mATe, zratadevatA, kSetradevatA, bhuvanadevatA, zAsanadevatA vagerenI ArAdhanA mATe, prAyazcitta mATe, chIMka, apazukana vagerenA nivAraNa mATe, jinezvara devenA vana-pUjana mATe, tapaciMtana mATe, navapadma, vIsa sthAnaka, sUrimaMtra vagerenI ArAdhanA mATe, tIyAtrA mATe, kusvapna-duHsvapna niSphaLa anAvavA mATe, pratiSThA, aMjanazalAkA ityAdi mahatsava prasa ge, dIkSA, paDhavI, cArgeAhana, upadhAna ityAdi kriyAe prasaMge, sAdhu-sAdhvIonA kALadharma prasaMge, uttarIkaraNa mATe, prAyazcitta mATe, vizuddhikaraNa mATe, niHzalya thavA mATe, pApanA kSaya karavA mATe, meAkSaprApti mATe ema vividha prasaMge vividha hetue mATe jaina zAstromAM kAusagga karavAnuM vidhAna jovA maLe che. TU*kamAM kahevu hoya te kahevAya ke kAusagga vagaranI keAI kriyA nathI. jaina dharmamAM A rIte kAusagga upara ghaNA bhAra mUkavAmAM AvyA che. sAmAyika, caityavaMdana, pratikramaNu, / Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagya pacakakhANa ItyAdi rojanI keTalIka dharmakriyAomAM paNa kAusaga anivArya manAve che. "IvahI", "tasuttarI", karemi bhaMte", "annattha", "arihaMta ceIyANuM", "veyAvacagarANuM" ItyAdi sUtramAM kAusagnanA hetu, AgAra, kiyA vagere arthasabhara zabdomAM darzAvavAmAM AvyA che. cityavaMdana-bhASya mAM kahyuM cheH cau tassa uttarIkaraNa-pamuha saddhAiA ya paNa-heU / yAvaccagaratAI tiNNi ia heu-vArasagaM // tassa uttarIkaraNa pramukha cAra hetuo, "saddhAe, mehAe - ItyAdi pAMca hetuo ane "vaiyAvacca zaNuM" pramukha traNa - hetue, ema kula bAra hetuo kALanA jANavA. "tassa uttarIkaraNanA cAra hetuo che: (1) thayelAM pApanI Alecana mATe, (2) pApanA prAyazcitta mATe, (3) aMtaranI 'vizuddhi mATe ane (4) niHzalya thavA mATe. "saddhAe, mehAe..." ItyAdi pAMca hetuo cheH (1) zraddhAnI vRddhi mATe, (2) medhA nirmaLa thavA mATe, (3) cittanI svasthatA mATe, (4) dhAraNAnI vRddhi mATe ane (5) anuprekSA mATe. veyAvacagarANuM" pramukha traNa hetuo cheH (1) saMghanA vaicAvRtya mATe, (2) rogAdi upadrane zAMta karavA mATe ane (3) samyaga-daSTione samAdhi karAvavA mATe devadevIonI ArAdhanA nimi. Ama, bAra hetuo mATe kAusaga batAvavAmAM AvyuM che. kAcesaMgamAM dehanI mamatAnA tyAga upara bhAra mukA che. dehane sthira karI devAmAM AvyA hoya, paraMtu skUla deha Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 - jinatatva pratyenI prabaLa Asakti rahyA karatI hoya te te kAtsamAtra sthUla banI rahe che. jayAM sudhI zarIra pratyenI Asakti che tyAM sudhI AdhyAtmika sAdhanA adhUrI rahe che. sAdhanAmAM zarIranI mamatA bAdhArUpa bane che. sAdhaka pitAnA dehane snAna-vilepana ItyAdi dvArA sumita, vastra-alaMkAra ityAdi dvArA susaja ane maMDita karavAmAM racyApacce. rahe che tyAM sudhI eNe karele kAusa sAre kAusagga banatuM nathI, kAraNa ke deharAgane tyAga te sAcA kAusaganuM prathama lakSaNa che. zarIranI mamatA ochI thavA lAge athavA. chUTe to mANasa bahirmukha maTI aMtarmukha banI zake che. deha ane AtmAnI bhinnatAno anubhava kakavA mATe, dehAdhyAsa choDavA mATe, AtmAmAM lIna banavA mATe kAryotsarga meTAmAM moTuM sAdhana che. kAsamAM zarIranI nizcalatA parvata jevI acala hovI joIe. dehAdhyAsa ocho thAya tyAre kAusagamAM. sthira thayelA mANasane DAMsa-macchara karaDe te paNa mANasa nizcala rahI zake che. UMcI koTie pahoMcelA mahAtmA ghara upasargo thAya te paNa kAusagna-dhyAnamAMthI calita thatA nathI. kAusaga-dhyAnamAM rahelA sAdhakane keI caMdananuM vilepana kare to paNa te prasannatA na anubhave ane keAI tADana-chedana kare to te AnaM-raudra dhyAna na dhare. Avazyaka nitimAM kahyuM che ke manuSya, tiryaMca ke deva dvArA upasarga thAya te paNa je samatApUrvaka sahana kare che tene kAusaga. vizuddha hoya che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagga - 69 tivihANuvasaggANaM divvANa mANusANa tiriyANa / . sammamAhayAsaNAe kAusaggo kAusaggo havai suddho // sAvaratha niryukti-2646 - jinadAsagaNie kAusaganA be mukhya prakAra batAvyA che: dravya kAusagga ane bhAva kAusagga. dravya kAusagnamAM zarIranI caMcaLatA ane mamatA dUra karIne jinamudrAmAM sthira thavAnuM hoya che. sAdhaka jyAre evI rIte dravya kAusagamAM sthira thaIne dharmadhyAna ane zukla-dhyAnamAM mana bane che tyAre eno kAusagga bhAva kAusagga bane che. bhAva kAusagnamAM sAMsArika vAsanAonA tyAga upara, Ad ane raudra dhyAnano tyAga upara, kaSAnA tyAga upara tathA azubha karmabaMdhananA tyAga upara savizeSa bhAra mUkavAmAM Avyo che. usthita, Asita ane zAyita ema mukhya traNa prakAranA kAusagnamAM usthita kAusaga sarvazreSTha manAya che. A prakArano kAusaga karanAre sIdhA TaTTAra UbhA rahevuM joIe. e paga sarakhA rahevA joIe ane baMne paga upara sarakhe bhAra rahevuM joIe. baMne eDI pAchaLathI joDelI ane ane paMjA vacce cAra AMgaLanuM aMtara hovuM joIe. baMne hAtha baMne bAju sIdhA laTakatA hovA joIe. daSTi sIdhI sAme athavA nAsAgra upara sthira hovI joIe. lazkarI tAlImamAM Attention Position (sAvadhAna) karAvAya che te kAusagga hovo joIe. AvA prakAranA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva kAusagane kAyAnI dRSTie vizuddha kaho che "Avazyaka. niryukti mAM kahyuM cheH vosiriyabAhujugale, cauraMgule atareNa samapAdo / . savvagacalaNarahio, kAusaggo visuddho du // 151 // bhAvArtha te kAryotsarga vizuddha che ke jemAM puruSa baMne hAtha lAMbA karIne, samapAda UbhuM rahe che ane be paga vacce cAra AMgaLanuM aMtara rAkhe che tathA zarIrane keI paNa bhAga halAvato nathI. Asita kAusagnamAM sAdhake padmAsana ke sukhAsanamAM besI, karoDarajaju sIdhI TaTTAra rAkhI, baMne hAtha baMne DhIMcaNa upara khullI hatheLI sAthe goThavI (athavA baMne hatheLI caraNa upara nAbhi pAse ekanI upara eka ema gAThavI), daSTi sAmenI dizAmAM sIdhI athavA nAsAgra upara sthira karavI joIe. zAyita kAusamAM zavAsanamAM hAIe ? tevI rIte sUtAM sUtAM, hAtha-paga phelAvyA ke halAvyA vagara zarIrane DhIluM rAkhI daSTine sthira karavAnI hoya che. zarIra ane cittanI judI judI avasthAne lakSamAM rAkhI nIce pramANe cAra prakAranA kAusagga batAvavAmAM. AvyA che : (1) usthita-usthita (3) upaviSTa-usthita (2) usthita-niviSTa (4) upaviSTa-niviSTa kAyetsarga mudrAmAM sAdhaka jyAre ubhe hoya che ane enuM citta jAgrata hoya che, tathA azubha dhyAnane tyAga Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagga * 72 karIne zubha dhyAnamAM te lIna hoya che tyAre usthita-usthita prakArane kAusagna thAya che. sAdhaka jyAre kAusagga dhyAnamAM Ubhe hoya che, - paraMtu enuM mana sAMsArika viSayomAM rokAyeluM hoya che, arthAt atta ke raudranA prakAranuM azubha dhyAna enA cittamAM cAlatuM hoya che tyAre usthita-niviSTa prakArane kAusaga bane che. " keTalIka vAra sAdhaka vRddhAvasthAne kAraNe ke zArIrika azaktine kAraNe UbhuM rahI zakato nathI, tyAre padmAsana ke sukhAsanamAM besI kAusagga kare, paraMtu enuM jAgrata apramatta citta je dharmadhyAna ke zukaladhyAnamAM lIna banyuM hoya to te upaviSTa-usthita prakArano kAusagna thAya che. sAdhaka taMdurasta ane sazakta hoya chatAM pramAda ane ALasane kAraNe beThAM beThAM kAusagna kare. vaLI kAusamAM te azubha viSayenuM ciMtana kare arthAt enI cittazakti - ' paNa Uda banavAne badale beThelI rahe tyAre upaviSTiniviSTa prakArane kAusaga thAya che. - bhadrabAhusvAmIe zarIranI sthiti tathA mananA bhAva e bane anusAra vadhu prakAra pADI kAusaganA nava prakAra batAvyA che. kAusaga UbhAM UbhAM, beThAM beThAM, ane sUtAM sUtAM karI zakAya che. e traNeya sthitinA traNa traNa ema nava prakAra emaNe darzAvyA che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra jinatattva * dhyAnanA cAra prakAra che : Anta yAna, raudra dhyAna, dhama dhyAna ne zukala dhyAna. Arta ane raudra dhyAna azubha dhyAna che. dharma dhyAna ane zukala dhyAna zubha dhyAna che. kyAreka zubha ke azubha evuM kaI dhyAna cittamAM na cAlatuM hoya ane kevaLa zUnya dazA pravartatI hoya evuM paNa bane che. zarIranI sthiti uparAMta ciMtananI zubhAzubha dhArAne lakSamAM rAkhI uparyukta nava prakAre bhadrabAhusvAmIe darzAvyA che. bhadrabAhusvAmIe prajananI daSTie kAyotsarganA be prakAra darzAvyA cheH (1) ceSTA kAryotsarga ane (2) abhibhava kAryotsarga. ceSTA ka sAmAnya rIte doSanI vizuddhi mATe karavAmAM Ave che. avarajavara karavAmAM, AhAra, zauca, nidrA vagerene lagatI kriyAo karavAmAM je kaMI doSa lAge che tenI vizuddhine arthe divasa ke rAtrine aMte athavA pakSa, cAturmAsa ke saMvatsarane aMte ceSTA kAusagna karavAmAM Ave che. te niyata zvAse chavAsa-pramANa hoya che. abhibhava kAga AtmaciMtana mATe, Atmika zakti khIlavavA mATe, upasargo ke parISahene jItavA mATe karavAmAM Ave che. sAdhaka jaMgala, guphA, mazAnabhUmi, khaMDicera vagere keI ekAMta sthaLamAM jaIne abhibhava kAusaga kare che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagga 73 - abhibhava konsarga acAnaka keI saMkaTa AvI paDe tyAre paNa karavAmAM Ave che. Aga lAgavI, dharatIkaMpa za, honArata thavI, dukALa paDa, yuddha thavuM, rAjya taraphathI damana-pIDana thavuM vagere paristhitimAM sAdhaka abhibhava prakAranA kAusaga-dhyAnamAM sthira thaI jAya che athavA evA kAusagamAM rahelA mahAtmAo gajasukumAla, damadaMta rAjarSi vagerenI jema, upasargo thavA chatAM jarA paNa calita thatA nathI; jarUra paDye prANatyAga thavA de che. - abhibhava kAyotsarga ochAmAM ochA aMtaramuhUrtane - ane vadhumAM vadhu eka varSane hoya che. zakti anusAra te alpa samaya, divasa, rAta, pakSa, cAturmAsa ke eka varSa sudhI karAya che. bhagavAna RSabhadevanA vakhatamAM saLaMga eka - varSa sudhInA upavAsa karI zakAtA hatA. tyAre evuM zarIra aLa hatuM. bAhubalie pitAnA bhAI bharata mahArAja sAthe yuddha cheDI daIne yuddhabhUmimAM ja eka varSa sudhI kAryotsarga karyo hato. dhyAnamAM teo evA lIna hatA. ane zarIrathI evA acala hatA ke pakSIoe emanA - kAnamAM ke emanI dADhInA vALamAM mALA bAMdhyA hatA. uttarAdhyayanane 29mA adhyayanamAM kAryotsargane mahimA samajAvavAmAM Avyo che. prabhu mahAvIra svAmIne - prazna pUchavAmAM Ave che : "he bhagavAna, kAtsargathI jIvane zuM lAbha thAya che? : - bhagavAne kahyuM: "he AyuSyamAna, kAcotsargathI bhUta ane vartamAnakALanA prAyazcitta-cAgya aticAronI zuddhi Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 jinata thAya che. jema majUra pitAnA mAthethI baje utArI. nAkhyA pachI haLave thAya che, tema jIva kAryotsargathI. karmanA bhArane utArIne haLa bane che. kAryotsargathI prazasta adhyavasAyamAM vartate jIva sukhapUrvaka vicAre che." jaina mAnyatA anusAra kAsaganA zvAsocchavAsathI devatAnuM AyuSya baMdhAya che. alabatta, jIvanI pitAnI kakSA. - ane kAyotsarganA prakAra upara paNa ene ghaNe AdhAra rahe che. bhavya jI kAtsarganA eka zvAsevAsathI 2,45,408 palyopama jeTaluM devagatinuM AyuSya bAMdhe che. eka logassanA pacIsa zvAsocchavAsamAM 61,35,210 palyopamanuM AyuSya baMdhAya che. Ama zraddhA, medhA, dhI, dhoraNa, anuprekSA ItyAdi vaDe karAyelA uttama kAryotsarganuM ghaNuM moTuM phaLa zAstrakAroe batAvyuM che. kAgamAM kAyAne eka ja sthaLe sthira karI devAnI pratijJA levAya che. enI sAthe vANInI sthiratAnI-maunanI. pratijJA paNa levAya che, ane nizcita pramANamAM nizcita viSayanuM dhyAna ke ciMtana karAya che. (ThANeNaM, meNeNaM, jhANeNaM apANe vosirAmi) kAtsargamAM je dhyAna dharAya che e ja zubha prakAranuM rahe to te uttama koTinI sAdhanA bane che. kAusagga dvArA janmajanmAMtaranAM meTAM azubha karmono jhaDapathI kSaya karI zakAya che. kAusagga. AtmAmAM rahelA dene, durgAne dUra kare che ane guNenI. vRddhi kare che. kAusagathI AtmAnI zuddhi thAya che, ane. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagna 75. zuddhimAM keme krame vRddhi thatAM, arthAta saMpUrNa zuddhi pAmatAM mukti prApta thAya che. je deze ke aticArAnI zuddhi ekaMlA pratikramaNathI paNa thatI nathI, te zuddhi kAryotsargathI thAya che ema kahevAya che. "causaraNa-panAmAM. kAusagnane mATe traNa-cikitsAnI upamA ApavAmAM AvI che. juo : caraNAIyArANaM z2ahakkama vaNa-tigiccha-rUbeNaM / parimalAlundrAmAM lohI huM rasof I jevI rIte gUmaDAne malamapaTTo lagADI roga nimULa. karavAmAM Ave che, tevI rIte jIvanamAM rahelI azubha vRttio ke azuddhione nirmULa karIne AtmAnA zuddhikaraNanuM kArya kAyotsargathI thAya che. kAusagnamAM zarIranI sthiratAnI sAthe cittanI. ekAgratAnuM anusaMdhAna thatAM ciMtanadhArA vadhu utkaTa ne vizeSa phalavatI bane che. prasannacaMdra rAjarSi kAyotsarga dhyAnamAM ugra tapazcaryA kare che. e joI zreNika rAjAe bhagavAna mahAvIrane karelA praznano javAba bhagavAna be vakhata jude judo Ape che. zubha vicAradhArAmAMthI azubha vicAra-. dhArAmAM rAjarSi eTalA nIce UtarI jAya che ke je te vakhate - deha choDe to sAtamI narake jAya. paraMtu takSaNa pitAnI. avasthA tathA pitAnuM mULa AtmasvarUpa vicArI, zubha dhyAnanI paraMparAe rAjarSi caDavA lAge che. jo teo te vakhate deha choDe to sarvArthasiddhanI devagati pAme. paraMtu rAjarSi Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva te zubha ciMtanadhArAmAM ethI paNa UMce caDavA ane zukala dhyAna vaDe kevaLajJAna pAmyA. dhAro ke A prakAranuM -zubhAzubha dhyAna rAjarSie kAusaga vinA ema ne ema karyuM hota to? te kadAca ATalA tIvra zubhAzubha pariNAmanI zakyatA ane azubhamAMthI zubhamAM javAnA parivartananI ATalI varita zakyatA na hota. kAusa dhyAnanI A viziSTatA che. saMyamanI ArAdhanA mATe traNa prakAranI gupti batAvavAmAM AvI che: managupti, vacanagupti ane kAyamuti. kAyamuti be prakAranI cheeka prakAranI kAyamutimAM -zarIranI kaI paNa prakAranI ceSTAne sarvathA abhAva hAya che. ane bIjA prakAranI kAmaguptimAM zarIranI ceSTAo niyaMtrita hoya che. upadezaprAsAdamAM lakSmasUrie kahyuM che ? kAyaguptidi pottaga ceSTAnivRttilakSaNA / yathAgama dvitIya ca, ceSTAniyamalakSaNA // 1 // prathama prakAranI kAyaguptimAM je dhyAna umerAya te te kAusagga bane che. deva, manuSya ke tiryaMca dvArA upasargane bhaya hoya athavA bhUkha, tarasa vagere parISahane saMbhava hoya te paNa kAyAne aDola rAkhavAmAM Ave te -evI kAyamuti kAnsaga banI rahe che. - Ama kAyagupti ane kAusa vacce bheda batAva hoya to ema kahI zakAya ke jyAM jyAM kAusage che tyAM - Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagga. tyAM kAyagupti avazya rahelI che, paraMtu jyAM jyAM kAya-- gupti che tyAM tyAM kAusagna hoya ke na paNa hoya. bAhA tapane eka prakAra te "kAleza" nAmane che.. emAM sAdhaka dehane sahetuka kaSTa Ape che. dehanI Asakti. choDavA tathA pravacananI prabhAvanA karavA mATe ayana, zayana, Asana, sthAna, avagraha ane roga e cha prakAre kAyAne. kaSTa Ape che. samyagU darzana sahita karelI AvI vividha. koyalezanI kriyAo dvArA AtmabaLanI vRddhi thAya che ane karmonI nirjarA thAya che. eka page UbhA rahevuM, eka paDakhe. sUI rahevuM, sUcanI sAme khullI najare joyA karavuM, kAMTA, khaMjavALa svecchAe sahana karavA ItyAdi prakAranuM A tapa sAmAnya rIte gRhastho mATe nahi, paNa sAdhuo. mATe hoya che. kAryotsargamAM keI eka mudrAmAM zarIrane. rithara karavAnuM che, eTale dravya kAryotsargane samAveza kAya-- kalezamAM thAya che, paraMtu pratyeka kAyakalezane prakAra e. kAusagya nathI. ' kAusaggathI kamanI nijA thatAM Atmika zakti. khIle che. vaLI kAusaga dvArA cetanAzaktino vistAra paNa. sAdhI zakAya che. kAusaga dvArA anyane paNa sahAya karI. zakAya che. jaina kathAnusAra mane ramAe zULInI sajA pAmelA. pitAnA pati sudarzana zeTha mATe kAusaga karyo hate. yakSA sAdhvIjIne sImaMdhara svAmI pAse mokalavA mATe samagra. saMghe kAusaga karyo hato. AvAM dRSTAMta darzAve che ke Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 jinatattva kAusagga dvArA anyane paNa kamasiddhAtanI maryAdAmAM rahIne sahAya karI zakAya che. sAdhake kAusaga potAnI zakti anusAra kara joIe. kSetra ane kALane anulakSIne sAdhake kAusa dvArA doSane nimULa karatAM jaI Atmika zakti vikasAvavI joIe. zakti karatAM IrAdApUrvaka bIjAne batAvavA mATe je sAdhaka vadhu ke ochA samaya mATe kAusagna kare che te sAdhaka daMbhI ke mAyAcArI bane che. sAdhake sArI rIte kAusaga karavAne mATe jIvajaMturahita zuddha sthaLa ane vAtAvaraNanI evI pasaMdagI karavI -joIe ke jethI vikSepa na paDe. pUrva ke uttara dizAmAM mukha rAkhIne ekAMta sthaLamAM kAusaga thAya to te uttama che. jinapratimAnI sanmukha besI pratimAnuM darzana karatAM karatAM paNa kAusaga karI zakAya che. kAtsaga karavAmAM arthAt zarIrane sthira karavAmAM sAdhake keTalAka dezenuM nivAraNa karavuM joIe. zAstromAM evA 16 prakAranA aticAra darzAvyA che. udAharaNa tarIke ghATakavAda aticAra, eTale ke ghaDe jema thAka khAvA ekAda paga UMce rAkhIne UbhuM rahe che tevI rIte UbhA rahevuM; kuDadhyAzrita-eTale ke bhIMtane aDhelIne UbhA rahevuM kAkAvalokana eTale ke kAgaDAnI jema Amatema najara karatAM karatAM kAusagna karava; latAva, eTale ke latA athavA vela pavanamAM jema Amatema vAMkI le che tevI rIte zarIrane Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAusagga halAvatAM kAusaga karavo. AvA aticAro na lAge te kAusaga karavuM joIe. kAusaga eka prakAranI AdhyAtmika gaprakriyA che. paraMtu tethI zArIrika lAbha paNa avazya thAya che. kAusagna dvArA zarIra ane cittanI sthiratA prApta thatAM rudhirAbhisaraNamAM pharaka paDe che, zarIra tathA mana tanAvamukta bane che. Ama keTalIka zArIrika ke mAnasika bImArI mATe dravyakAusagga ke bhAva-kAusagga asarakAraka IlAja banI rahe che. Ama, kAusaga vize ghaNu vigate chaNAvaTa ApaNuM zAstragraMthamAM thaI che. kAusaga ane kAusagna-dhyAna vize jeTalI chaNAvaTa jaina paraMparAmAM thaI che eTalI anyatra thaI nathI. . sAmAnya rIte lokene vizALa samudAya bAhya tapa karanAre hoya che. ema thavuM svAbhAvika paNa che. paraMtu dhyAna ane kAusaga upara eTale ja, balake ethI paNa vadhu bhAra mUkvAmAM AvyuM che e ApaNe bhUlavuM na joIe. alabatta, e kakSAe sAcA adhikArapUrvaka pahoMcanArI vyaktio ochI rahevAnI e to dekhItuM che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalapasUtra jenonI zvetAmbara paraMparAmAM paryuSaNanA divase daramiyAna "kalpasUtra" vAMcavAnI prathA saikAothI cAlI AvI che. "kalpasUtra"nuM kharuM nAma "paryuSaNAka95 che. e uparathI paNa pratIta thAya che ke A graMthanI racanA paryuSaNa- " parva mATe thayelI che. A graMthanI racanA chellA zrutakevalI pUjya zrI bhadrabAhu svAmI che. vastutaH "kalpasUtra" athavA payuMSaNaka95" e svataMtra graMtha nathI, paraMtu bhadrabAhusvAmIe racelA "dazAzrutaskaMdha" nAmanA eka vistRta graMthano te eka bhAga che. "dazAzrutaskaMdhamAM daza adhyayana ApavAmAM AvyAM che. emAMnuM AThamuM adhyayana te "paSaNakalpa che. A "adhyayana'nuM paThana-vAMcana paryuSaNanA divasamAM karavAno mahimA hovAthI enuM mahattva eka svataMtra graMtha jeTaluM banI gayuM che. . . ' ' ka9pa eTale AcAra. ka5 eTale nIti, vidhi athavA samAcArI. vAcaka umAsvAtie kahyuM che te pramANe jJAna zIla ane tapanI je vRddhi kare ane dena nigraha kare te kaha5. jaina zAstromAM evA daza prakAranA kalpa darzAvavAmAM AvyA che, jema ke Agelakyaka95, vrataka95, pratikramaNakaha5, mAsaka95 vagere. emAM paryuSaNAka9pa ghaNo mahattvanI che, kAraNa ke paryuSaNa e ArAdhanAnuM moTAmAM moTuM vArSika parva che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpasUtra paryuSaNa e lokottara parva manAya che. e parvanA divase daramiyAna kalpasUtranuM vAcana ane zravaNa atyaMta pavitra manAyuM che. kalpasUtrano mahimA darzAvanArAM aneka vidhAno pUrvAcAryonAM maLe che. kalpasUtra kalpavRkSanI jema manovAMchita Rddhi, samRddhi ane Atmika sukha Ape che. pUrvAcAryoe kahyuM che ke je mANasa jinazAsananI prabhAvanA karavApUrvaka ekAgra citte ekavIsa vAra zraddhAsahita kapasUtranuM zravaNa kare che te bhavasAgarane jaladI tarI jAya che. egaggAcicA jiNasAsaNammi pabhAvaNA pUaparAyaNA je / 19, tisattavAraM nisuNaMti kappaM bhavannavaM te lahusA taraMti // duniyAmAM dharmo ghaNA che. dareka dharma vize ThIka ThIka sAhitya maLe che. jema dhama vadhu gahana ane prAcIna tema te dharma vize lakhAyeluM sAhitya sahaja rIte vipula hAya. hindu dharma duniyAnA prAcIna dharmomAMno eka dharma che. jaina dharmanI paNa jagatanA prAcInatama dharmomAM gaNanA thAya che. keTalAka dharmonA sAhityamAM kaIka eka mukhya graMtha pavitra, pramANabhUta ane pratinidhirUpa manAya che. emAM te dharmano badhe nicoDa AvI jAya che. hindu dharmamAM zrImada bhagavaddagItA", khristI dharmamAM "bAIbala" ane IslAma dharmamAM "kurAna' pratinidhirUpa graMtha manAya che. ji. 6 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva koIne prazna thAya ke jaina dharmane evo pratinidhirUpa graMtha kayo? jaina dharmanA prAcIna graMtha te pistAlIsa Agame che. emAMnAM keTalAMkamAM bhagavAna mahAvIranI vANuM sacavAyelI che ane keTalAka graMthe TIkA ke vivaraNarUpe lakhAyA che. digaMbara saMpradAyanA paNa keTalAka prAcIna graMthe maLe che. A badhA graMthamAMthI kaI eka ja graMthane pratinidhi graMtha gaNa hoya to kone gaNIzuM? jenonA badhA ja phirakAne mAnya ane jemAM jaina tattvajJAnane niSkarSa ApavAmAM Avyo che te graMtha vAcaka umAsvAtikRta "tattvArthasUtra che. paraMtu te graMtha saMskRta bhASAmAM lakhAyeluM che; vaLI te uttarakAlIna che. enAthI prAcIna ane ardhamAgadhImAM lakhAyelA graMthamAMthI keTalAka eka daSTie mahattvanA che, te keTalAka bIjI daSTie. AvI ja sthiti bauddha dharmagraMthanI paNa che. enA tripiTaka grathanA ghaNA vibhAgo che. aMgrejoe bhAratamAM adAlatanI sthApanA karI tyAre dharmanA gada khAvA mATe mANasane enA hAthamAM enA dhamane pavitra graMtha ApavAnI prathA cAlu thaI. hindu, musalamAna ane khristI mATe temane dharmagraMtha nizcita hato. te samaye jainoe pitAnAM eka pavitra graMtha tarIke 'kalpasUtra'nuM nAma mAnya karAvyuM hatuM. bauddhonA pratinidhirUpa dharmagraMtha tarIke "dhammapada"nuM nAma nizcita thayuM hatuM. jo ke tyAre bhAratamAM bauddhAnI khAsa kazI vasati na hatI. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * 83 - kalpasUtra kalpasUtra pratinidhirUpa graMtha che eTale emAM 45 Agamano sAra AvI jAya che evuM nathI. (evo graMtha have taiyAra karAvavAmAM Avyo che ane enuM nAma samAsuram rAkhavAmAM AvyuM che. alabatta, e saMkalananA prakArano graMtha che.) jainonA prAcIna graMze te ghaNuM che, paraMtu pavitra graMtha tarIke ka9pasUtra mazahUra che, kAraNa ke enI racanA carama zatakevalI pUjya zrI bhadrabAhasvAmIe karelI che ane A graMthanuM vAcana hajAra ke paMdara karatAM vadhu varSathI jaina saMghamAM paryuSaNanA divase daramiyAna sAdhu-bhagavaMto dvArA thatuM AvyuM che. kalpasUtranI bhASA ardhamAgadhI che ane bhagavAnanI vANInI yAda apAve evI lalitakemala enI padAvali che. madhura ane hRdayapazI bhASAmAM lakhAyelA A graMthano pratyeka zabda jANe ghUMTIghUMTIne lakhyo heya, eka paNa zabda nirarthaka lakhAye na hoya evI saghana samAsayukta enI zailI che. graMthakAra AkhA graMthamAM zramaNa bhagavAna mahAvIrane vAraMvAra yAda kare che. te cho tef agi sAthe mArva mahAvare.... je vAkayakhaMDa ghaNuMbadhI kaMDikAomAM vAMcavA maLe che. chatAM te punaruccAraNanA deASa tarIke kaThato nathI. balake te tAdazatA ane bhAvanI daDhatAne mATe sumadhura rIte piSaka bane che. - kalpasUtramAM mukhya traNa vibhAga che? (1) tIrthakarenAM caritra, (2) sthavirAvali ane (3) sAdhuonI samAcArI. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva tIrthakaronAM caritrane AraMbha bhagavAna mahAvIra svAmInA caritrathI thaye che. tyArapachI bhUtakALamAM kramAnusAra gati karatAM hoIe tema trevIsamA pArzvanAtha bhagavAna, pachI bAvIsamA neminAtha bhagavAna ane ema karatAM chevaTe prathama tIrthakara RSabhadeva bhagavAnanuM caritra varNavAyuM che. A caritramAM sauthI savistara caritra te bhagavAna mahAvIranuM che. mahAvIra svAmInA caritra mATe ja jANe graMtha lakhAye hoya evI chApa paDe che, kema ke A graMthamAM savistRta mahattva tene ja apAyuM che. mahAvIra svAmI pachI sAdhAraNa vistArathI caritra apAyAM hoya te te pAzvanAtha. neminAtha ane RSabhadeva bhagavAnanAM che. bAkInA tIrthakare vize to ekeka kaMDikAmAM nAme lekha sahita samayano keTale aMtare pasAra thaze te darzAvAyuM che. virAvalinA vibhAgamAM bhagavAna mahAvIra svAmInA mukhya gaNadhara gautamasvAmIthI zarU karIne sudharmA, jabU, prabhava, zayyabhava, bhadrabAhu, sthUlibhadra, suhastI, vajIsvAmI, kAlaka, rakSita vagere virenI paraMparA ane tenI zAkhAo. devaddhigaNi sudhI varNavAI che. bhadrabAhasvAmIe A graMthanI racanA karI hovAthI emanA pachI thayelA devaddhigaNi sudhInI pATa paraMparA kevI rIte varNavAya evo prazna sahaja thAya. eTalA mATe ja, sthavirAvalimAM keTalAka bhAga pAchaLathI umerAyele che e vidvAnomAM mata pravarte che. jo ke umeraNanI bhASA ane zailI mULa graMthane anurUpa che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpasUtra sAmAcArInA vibhAgamAM sAdhuonA cAturmAsa-varSAvAsa (vAsAvAsa) ane temanA AcAranI vicAraNA karavAmAM AvI che. eTale ghaNI kaMDikAone AraMbha vArAvAsa paNoviyALa zAthI thAya che. samAcArI eTale AcAra-pAlana mATenA niyame. jaina sAdhu-sAdavIo paMca mahAvratadhArI che. emanA vratanA pAlana mATe vicArapUrvaka ghaNA niyama banAvavAmAM AvyA che, jethI cAra-pAlanamAM zithilatA na AvI jAya. raheThANuM, gecarI, vihAra, svAdhyAya, tapa, guru AjJA, prAyazcitta vagerene lagatA je niyame ApavAmAM AvyA che te parathI zramaNa-samudAyanuM jIvana keTaluM kaDaka, UMcuM ane AdaraNIya che te samajAya che. pitAnA deze mATe kSamA mAgavI ane bIjAne enA de, aparAdhe mATe kSamA ApavI e baMne upara ghaNe bhAra temAM mUkavAmAM AvyuM che. jaina sAdhu-sAdhvIo kSamAnA sAkSAt avatAra jevAM hovAM joIe. eTale ja bhadrabAhusvAmIe kahyuM che ke je kSamA mAgIne tathA kSamA ApIne zAMta, upazAMta thato nathI te sAce ArAdhaka thaI zakato nathI. jo ubasamaha tassa asthi ArAhaNA / jo na uvasamai tassa nasthi -ArAhaNA / tamhA appaNA ceva uvasamiyavvaM / ... paryuSaNanA divasemAM sAdhu-sAdhvIoe kalapasUtranuM vAcana ke zravaNa avazya karavuM joIe, evI paraMparA. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatatva prAcIna samayathI cAlI Ave che. eTalA mATe paryuSaNanA. * divasamAM vyAkhyAnamAM kalpasUtra vaMcAya che ane tenA upara (ghaNuMkharuM khImazAhI pithI anusAra), vivaraNa thAya che. kalpasUtranuM lakhANa 291 kaMDikA jeTaluM che. enuM mApa 1200 thI vadhu gAthA ke kapramANa jeTaluM gaNI zakAya. eTalA mATe ka9pasUtra "bArasAstra" tarIke paNa oLakhAya che. paryuSaNanA chellA saMvatsarInA divase vyA khyAna daramiyAna sAdhu-bhagavaMte AkhuM "bArasAsUtra" saLaMga vAMcI jAya che, je A pavitra sUtranI mahattA keTalI badhI. che te darzAve che. . paryuSaNanA divasomAM vyAkhyAnamAM kalpasUtranA vAcanamAM trizalA mAtAnAM cauda mahAsvapna ane bhagavAna mahAvIra svAmInA janma vizenuM lakhANa je divase vaMcAya che te divase "mahAvIra jayaMtI" (mahAvIra janmavAcana dina) tarIke ujavAya che. te divase supana (svapna ) utAravAnI ane jamavAIno utsava ujavavAnI prathA prAcIna samayathI cAlI AvI che. . . . . . . . ' kalapasUtra eka evo apUrva graMtha che ke jenA upara samaye samaye pUrvAcAryone savistara TIkA ke vivaraNa lakhavAnuM mana thayuM che. hajAre bleka enA upara vivaraNarUpe lakhAyA che je e kalpasUtranI mUlyavattA darzAve che. enA upara lakhAyelA saMkhyAbaMdha mahattvanA graMthamAMnA keTalAka nIce mujaba che : : : Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpasUtra - (1) kalpapakA (jinaprabhasUrikRta-vi. saM. 1364, |okasaMkhyA 2500) (2) kalpariNAvali (upAdhyAya ghamasAgarakRta - vi. saM. 1628; akasaMkhyA 4814) " (3) kalpadIpikA (panyAsa vijayakRta-vi. saM. 1677 zlokasaMkhyA 3422) (4) kalpapradIpikA (panyAsa saMghavijayakRta-vi. saM. 1681; zlokasaMkhyA 3250) (5) kalpasaMdhikA (upAdhyAya vinayavijayajIkRta- vi. saM. 169) (6) kalpakaumudI (upAdhyAya zAMtisAgarakRta-vi.saM. 1707; glaeNkasaMkhyA 3707) (7) kalpalatA (upAdhyAya samayasuMdarakRta-vi. saM. 1685 zlokasaMkhyA 7700) - kalpasUtra upara A uparAMta paNa bIjI saMkhyAbaMdha TIkAo maLe che. vartamAna samayamAM duniyAnI ghaNI bhASAemAM kalpasUtranAM bhASAMtare thayAM che. jarmanInA Do. * harmana jekebIe kalpasU ne aMgrejI anuvAda abhyAsapU rNa prastAvanA sAthe pragaTa karyo tyArathI pAzcAtya vidvAnomAM kalpasUtranuM nAma vizeSa jANItuM thayeluM che. kalpasUtranI hastaprata taiyAra karAvIne jJAnabhaMDAramAM padharAvavAnuM kArya atyaMta pavitra manAtuM AvyuM che. ethI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 jinatava kalpasUtranI ghaNI hastaprata maLe che. keTalIka sacitra hastaprato to suvarNAkSare lakhAyelI che. keTalAka zrImaMta mANaso kalpasUtranI suvarNAkSaravALI prata pitAnA ghare vasAve che. duniyAnI meMghAmAM meMdI hastapratomAM kalpasUtranI hastapratonI gaNanA thAya che. kalpasUtranI atyAra sudhImAM maLatI jUnAmAM jUnI hataprata vi. saM. 1247mAM tADapatra upara lakhAyelI maLe che. kalpasUtra" e ApaNe amUlya vArase che. zrutakevalI pU. bhadrabAhasvAmInI vANIne ApaNuM jIvana upara keTalo mATe prabhAva paDyo che Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANuM paccakakhANa" e jena pAribhASika zabda che. saMskRta "pratyAkhyAna" zabda uparathI A prAkRta zabda Avela che. "pacakhANa, "pacakhANa", "paccakhANa", "pacaphakhANa" ema judI judI rIte te uccArAya ke lakhAya che. pratyAkhyAna zabda viziSTa rIte jAyelo che. emAM prati" ane "A" e che e upasargo ane "khyA" 'dhAtu che ane tene "ana" pratyaya lAge che. prati" eTale pratikULa, arthAta AtmAne je pratikULa hoya tevI aviratirUpa pravRtti. "A" eTale maryAdA, ane "gyA" eTale kathana karavuM. Ama, pratyAkhyAna eTale AtmAne pratikULa evI aviratirUpa pravRttione maryAdAmAM bAMdhavArUpa kathana gurUsAkSIe karavuM te. eTalA mATe pariraLIya vastu prati mADyA rati prayAsathAna evI vyAkhyA pratyAkhyAnanI ApavAmAM Ave che paccakhANa eTale svecchAe lIdhelI eka prakAranI pratijJA. manuSyanA cittamAM aneka prakAranA sAcA khoTA vicAre UThe che, ane aneka prakAranI zubhAzubha abhilASAo janme che. badhAM ja manuSya je potAnA cittamAM UThatI badhI ja abhilASAone pUrNa karavA puruSArtha Adare, te jagatamAM saMgharSa ane kalaha eTale badhe vadhI jAya A Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 jinatattva ke manuSyajIvana TakI ja na zake. mANasanA cittamAM jAgatI keTalIka gAMDIghelI IcchAo bIjA AgaLa vyakta karavA. jevI hotI nathI, keTalAka duSTa vicArene mANasa potAnI. meLe aMkuzamAM rAkhe che, kAraNa ke e vyakta karavAthI. vyavahAramAM kevAM aniSTa pariNAme Avaze te e jANe che. manuSyamAM sAdhAraNa samajaNazakti ane vivekazakti rahelI che. evI keTalIka aniSTa IcchAono te tarata. nirodha kare che. manuSyanuM jIvana svecchAe je saMyamamAM rahetuM hoya te niyame karavAnI bahu jarUra na paDe. paraMtu, ajJAna, kaSAya, pramAda vagerene kAraNe keTalIka na karavAcogya pravRttio mANasa kare che, athavA enAthI thaI jAya che. kyAreka karatI vakhate ane kyAreka karyA pachI paNa mANasa temAM rAce che, to kyAreka tevI pravRttio karatI vakhate ke karyA pachI tene te mATe kheda thAya che ane tevI pravRtti pharI na karavAno saMkalpa kare che, athavA evI pratijJA le che. karavAgya pravRtti karavAnI pratijJA levI tene vrata kahevAmAM Ave che ane na karavAgya pravRtti na karavAnI pratijJA levI tene paraphakhANa kahevAmAM Ave che. AthI vrata-paccakhANa zabda ghaNI vAra sAthe belAya che. sAmAnya vyavahAramAM leke A baMne zabdane kyAreka ekabIjAnA.. paryAya tarIke vApare che. paccakkhANa eTale AtmAne aniSTa karanAra athavA AtmAne ahita karanArA kAryane Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa . mana, vacana ane kAyAthI niSedha kare te. eTalA mATe. paccakakhANa karanAre mana, vANI ane indriAne saMyamamAM. rAkhavAnI AvazyakatA che. je tema karI zake che te ja paccakkhANa levAne cagya bane che. " jIvanamAM paccakakhANanI AvazyakatA zI? e. prazna keIkane thAya. mAnavacitta eTaluM badhuM caMcala che ke kyAre te azubha ane aniSTa vicAro ane pravRttiomAM. racaze te kahI zakAya nahi. eTalA mATe mANase je kaIka-- nI sAkSIe pratijJA lIdhI haze te tevI pravRtti karavAne. prasaMge upasthita thatAM te acAnaka thaMbhI jaze. paracakakhANa cittane daDha banAvavAmAM sahAyarUpa bane che. paccakkhANa. e eka prakAranI vADa, pALa athavA kile che ke jenA. vaDe aMdara raheluM citta surakSita banI jAya che. jema gAya, bheMsa, vagere Dhera khetaramAM ghUsI jaIne nukasAna na kare. te mATe khetarane vADa karavAmAM Ave che, jema pANI vahI. na jAya athavA gaMdu pANuM aMdara AvI na jAya eTalA. mATe pALa karavAmAM Ave che, tevI rIte paccakkhANathI. mana ane indriyane vaza rAkhavAnI hatA Ave che. jema. gharamAM cAra, kUtaruM vagere pesI na jAya te mATe gharanuM, bAraNuM baMdha rAkhavAmAM Ave che, tevI rIte ApaNe. cittamAM pAparUpI cAra ke kUtaruM ghUsI na jAya te mATe paccakkhANarUpI bAraNuM baMdha rAkhIe chIe.' - ' mANase gheDA upara savArI kare ane tenA hAthamAM. - je gheDAnI lagAma na hoya to gheDe aMkuzarahita banI Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva phAve tema doDe ane kadAca pitAnA upara beThelA savArane phagAvI de. paraMtu je lagAma hAthamAM hoya to gheDAne Ava zyaka niyaMtraNamAM rAkhI zakAya. tevI rIte cittarUpI ghoDAne niyaMtraNamAM rAkhavAne mATe paccakkhANarUpI lagAmanI AvazyakatA che. ApaNuM jIvanane dharmarUpI rAjamArga upara rAkhavAne mATe ane itara pralobhanemAMthI bacAvavAne mATe pazcaphakhANa e uttama upAya che. zAstrakAro eTalA mATe kahe che ke paccakkhANa vinA sumati nathI, mokSa nathI. je paccakkhANanI AvazyakatA na hoya te nigodanA ja sIdhA mekSe jAya. gautama svAmIe bhagavAna mahAvIrane prazna karyo hato "he bhagavAna! paccakkhANanuM phaLa zuM?" bhagavAne kahyuM, "he gautama! paccakakhANanuM phaLa saMyama che." seNaM / paccakhkhANe ki phale / goyamA / saMjame phale / uttarAdhyayanasUtramAM kahyuM cheH pacakhkhANeNa AsavadArAI niruMbhai / pacakhkhANeNa icchAnirohaM jaNayaI / . eTale ke pratyAkhyAnathI AzravaThAre eTale ke pApanAM 'mAre baMdha thAya che ane IcchAnirodha athavA tRSNAnidhi Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa janme che. navAM karma baMdhAtAM aTakAvavAM tene "saMvara kahe che. paccakakhANa eTalA mATe saMvararUpa dharma gaNAya che jaina dharmamAM ArAdhaka mATe rojeroja karavAgya. evAM che Avazyaka kartavya gaNAvavAmAM AvyAM che :(1) sAmAyika, (2) cauvIsa (covIsa tIrthakaronI stuti), (3) vaMdana, (4) pratikamaNa, (5) kAusaga ane (6) paccakakhANa. AmAM paccakkhANane paNa rajanI. avazya karavAyogya kiyA tarIke gaNAvavAmAM AvyuM che. Avazyaka"nI zuddhithI darzananI zuddhi, ethI cAritranI zuddhi, ethI dhyAnanI zuddhi thatAM karmane kSaya karI jIva. paraMparAe siddhagati pAme che. jIvana hamezAM saMyamamAM rahe, kumArgamAMthI pAchuM vaLe, pApAcaraNathI aTake ane sadAcArI bane eTalA mATe manuSya keTalIka vastuone tyAga karavArUpa niyame grahaNa karavA joIe. AraMbhamAM mANasa potAnI zakti ane maryAdAne lakSamAM rAkhIne evA niyame grahaNa kare che jenuM pAlana ghaNuM ja saraLa hoya arthAt tevuM pAlana kaSTa vinA. vayameva thaI ja jAya. jema jema samaya vItato jAya, vadhu ane vadhu mahAvare athavA abhyAsa thato jAya tema tema mANasa tevA niyamano saMkSepa karato jAya ane zakti vadhatAM vadhu kaThina niyame paNa grahaNa karavA lAge. A. daSTie jaina dharmamAM pratyeka kakSAnI nAnI-moTI tamAma vyaktionI zakti ane maryAdAne anulakSIne tyAga karavArUpa Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva paccakkhANanA eTalA badhA prakAre darzAvyA che ke mANasane je paccakakhANa levAnI ruci hoya te pitAnI prakRti anusAra tevA prakAranA paccakakhANanI pasaMdagI karavAnI anukULatA tene avazya maLI rahe. AhAranA cAra prakAra che : azana, pAna, khAdima ane svAdima. vaLI divasane paNa sUryodayathI sUryAsta sudhInA samayamAM vibhAjana karI nizcita samaya mATe nizcita AhArano tyAga karavArUpa paccakkhANa rojeroja levAnuM jenomAM supracalita che. - AhAranI jema dhanasaMpatti tathA cIjavastuonA parigrahanI maryAdA tathA gamanAgamana mATe dizA, aMtara tathA vAhanonI maryAdA paNa keTalAka loke rajereja karatA hoya che. hiMsA, asatya, cerI, mithuna, parigraha vagere keTalAMka meTAM pApamAMthI bacavA mATe tathA krodha, mAna, mAyA, lobha, niMdA, cADI vagere dUSaNene yathAzakti tyAga karavA mATe ArAdhake vividha prakAranAM paccakakhANa zakti anusAra "nizcita samaya mATe svIkAratA hoya che. keTalIka bAbatomAM te keTalIka vastunA tyAganAM paccakkhANa yAvajIvana mANase letAM hoya che. paccakhANa zakya teTalI zuddha rIte levA ane tenuM pAlana karavA prayatna kare joIe. keTalAka mANase AvezamAM AvI jaI phodhAvaza banIne koIka vastune tyAga karavAnI tarata pratijJA jAhera karI de che. kyAreka Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 piccakhANa abhimAnathI, kyAreka huracAIthI, kyAreka kapaTa karavAno AzayathI, kyAreka lobhalAlacane vaza thaI mANasa paccakhANa le che. kayAreka duHkha ane klezane kAraNe, kyAreka rAga ane dviSane kAraNe, te kyAreka verabhAva ane vaTane kAraNe mANasa paccakkhaNa le che. AvAM paccakkhANa zuddha nathI. - bhAvazuddhi e paccakakhANanI prathama AvazyakatA che. parANe, koIkane kahevAthI, mana vagara, nachUTake mANasa paccakkhANa le to temAM bhAvazuddhi rahetI nathI. ane tethI tevA paccakakhANanuM jhAjhuM phaLa maLatuM nathI. dravya -ane bhAva ubhaya daSTie paccakakhANa zuddha hovuM joIe. paccakakhANa traNa prakAranAM zalya-mithyAtvazalya, mAyAzalya ane niyANuzalyathI rahita hovuM joIe. paccakkhANa mATe zAstrakAroe vividha prakAranI zuddhi darzAvI che. bhAvanI daSTie paccakkhANamAM nIce pramANe cha prakAranI zuddhi hovI joIe ? (1) spezita (vidhipUrvaka ucita kALe levuM ), (2) pAlita (vAraMvAra saMbhArIne sArI rIte pAlana karavuM), (3) zadhita (zuddha rIte karavuM), (4) tIrita (samayamaryAdA pUrI thAya tethI paNa DA adhika kALa mATe karavuM), (5) kIrtita (sArI rIte pUruM thayA pachI pharIthI tene saMbhAravuM) ane (6) ArAdhita (pahelI pAMce zuddhi sAthe saMpUrNa rIte AnaMda ane ullAsapUrvaka pAra pADavuM). vaLI (1) zraddhAzuddhi, (2) jJAnazuddhi, (3) Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 jinatattva vinayazuddhi, (4) anubhASaNazuddhi, (5) anupAlanazuddhi ane (6) bhAvazuddhi ema cha prakAranI zuddhi paNa paccakakhANanI gaNAvavAmAM Ave che. manuSyanA mananA vyApAranuM ane ene bAhya kriyAnuM keTaluM jhINavaTapUrvaka sUkSama avalokana pUrvAcAryoe karyuM che te paccakkhANanI vividha prakAranI zuddhi upara je bhArI mUkavAmAM AvyuM che te parathI joI zakAya che. paccakkhANa athavA pratyAkhyAna vize jaina paraMparAmAM eka prAcIna samayathI mImAMsA thatI AvI che. pratyAkhyAna vize jaina Agama sAhityamAM vizada ane gahana chaNAvaTa thayelI che. bhagavatI sUtranA sAtamA zatakamAM. pratyAkhyAna'nuM svarUpa, tenAM bheda ane lakSaNe ApavAmAM AvyAM che. jaina AgamagraMthomAMnuM "daSTivAda" nAmanuM bAramuM aMga lupta thaI gayuM che. paraMtu anya saMdarbho parathI nizcitapaNe jANI zakAya che ke "daSTivAda" nAmanA aMgamAM "pratyAkhyAna pravAda pUrva" nAmanuM eka pUrva" hatuM. A "pUrva mAM paccakkhANa vize corAsI. lAkha jeTalAM pada hatAM ema kahevAya che. paccakakhANa. vizenA lupta thaI gayelA A pUrvanI padasaMkhyA jotAM. paNa saheje samajI zakAya ema che ke temAM paccakkhANa vize keTalI badhI vigate chaNAvaTa thaI haze!. paccakkhANa vize AgamasAhitya, Avazyakaniyukti vagere TIkAgraMtha uparAMta ghaNA bIjA graMthamAM Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANa vigate vicAraNA thaI che. te badhAmAM haribhadrasUri ane hemacandrAcAryanA graMze uparAMta "zrAddhavidhi", "pravacanasAroddhAra", "atidinacaryA" tathA cityavaMdana ane guruvaMdana vize bhASya lakhanAra mahAna jainAcArya devendrasUrinA "pratyAkhyAna" vizenA bhASyamAM e viSayanI mahattvanI chaNAvaTa thaI che. evI ja rIte zrI mANavijayagaNivare "dharmasaMgraha" nAmanA graMthamAM paNa paccakkhANane adhikAramAM enA prakAra ane peTAprakArenI jhINavaTapUrvaka carcAvicAraNuM karI che. A uparAMta "saMvega raMgazALA vagere bIjA keTalAka graMthomAM paNa paccakhANanA viSayanuM vizada nirUpaNa thayeluM che. A badhA zAstragraMthamAM paccakakhANanA vividha prakAro ane tenA peTAprakAre batAvavAmAM AvyA che. paccakakhANanA mukhya be prakAro te "mULa guNAtmaka" ane "uttara guNAtmaka che. kahyuM che : pratyAkhyAnaM dvidhA proktaM mUlottaraguNAtmakaM / dvitIyaM dazadhA. jJeyaM anAgatAdibhedakaM // ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigrahae pAMcane mULa guNa tarIke oLakhAvavAmAM Ave che. sAmAyika, pauSadha, diparimANu, atithisaMvibhAga vagerene uttara guNa tarIke oLakhAvavAmAM Ave che. uttara guNa mULa guNatA peSaNane arthe hoya che. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva paccakkhANanA A be mukhya prakAre uparAMta nIce. pramaNe dasa prakAra paNa batAvavAmAM AvyA che (1) anAgata : anAgata eTale bhaviSya. bhaviSyamAM je paccakakhANa karavAnI bhAvanA hoya, paraMtu thaI zake tema na hoya, te paccakakhANa anivArya saMjogone kAraNe vaheluM karI levuM te anAgata paccakakhANa kahevAya che. jema ke paryuSaNanA parvamAM eka upavAsa, aThThama ke aThThAI karavAnI bhAvanA hoya, paraMtu keI sAjumAMduM hoya ane tene kAraNe athavA bIjA koI kAraNe paryuSaNamAM tenI tapazcaryA thaI zake tevA saMjoge na hoya, mATe te tapazcaryA vahelI karI levAnuM paccakhANa levAmAM Ave. A anAgata paccakkhANa che. (2) atikAntaH parvanA ke evA bIjA divase e amuka tapazcaryA karavAnI bhAvanA hoya, paraMtu saMjogavazAt te vakhate te na thaI zakI, te e parvanA divase vItI gayA pachI tevI tapazcaryA karI levAnuM paccakhANa levuM te atikAnta paccakkhANa che. (3) keTisahita : eka paccakkhANane kALa pUro thavA Avyo hoya te pahelAM ja tevuM ke tevA prakAranuM bIjuM paccakkhANa umerI levuM te keTisahita paccakakhANa che. A paccakkhANanA be Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 jinatava paracakakhANano vAraMvAra bhaMga thavA lAge ane bhaMga thavAnI bIke mANase paccakakhANa letAM Dare. paraMtu zAstrakAroe. vividha prakAranI paristhitinuM tathA manuSyane citta ane prakRtinuM sUkSma avalokana karIne keTalAka apavAdo sAthe. paccakkhANa levAnuM pharamAvyuM che. jema ke anya sthAne jatAM. acAnaka paccakkhANanuM vismaraNa thaI jAya ane ajANatAM. bhaMga thaI jAya to tevA prakAranA bhaMgane bhaMga karyo nathI. jema ke koIe amuka khAdyapadArthone tyAga karyo hoya ane , kaI ka bhU lathI tevA padArthavALI vAnagI ApI de ane khAdhA pachI ja khabara paDe ke A padArthanuM emAM mizraNa, thayeluM che. A prasaMge apavAda rAkhela hevAthI pazcarphakhANanA bhaMgane doSa lAgato nathI. alabatta, aticArane. deSa lAge che, jenI zuddhi thaI zake che. bI je AgAra te sahasAgAra che. sahasA eTale acA- naka. mANasane khyAla Ave te pahelAM ja kaIka evI ghaTanA.. banI jAya che jethI paccakkhANano bhaMga thAya. tevI paristhitinI chUTa rAkhavAmAM Ave che. jema ke koIkane upavAsanuM paccakkhANa hoya. ane vAta karatAM beThAM hoya te vakhate dUdha ke evI keI bIjI vastune acAnaka kyAMkathI chAMTe UDI moDhAmAM paDe to paccakkhANano bhaMga thatI. nathI. tevI paristhitinI chUTa te "sahasAgAra" che. Ama, dareka paccakkhANamAM ochAmAM ochA be AgAra eTale ke be apavAda acUka rAkhavAmAM Ave che: eka "annathaNIbhega" ane bIjo "sahasAgAra'. A be uparAMta judA judA. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANa - 10. paccakkhANanA prakArane lakSamAM rAkhIne judA judA AgAra batAvavAmAM Ave che. evA mukhya batrIsa AgAra zAstromAM batAvavAmAM AvyA che. (7) niravazeSa : cAre prakAranA AhArane sarvathA tyAga kare te niravazeSa paccakakhANa che. A paccakhANa maraNa samaye levAya che. jeo lekhanA vrata (saMthAra) le che temane paNa A pazcakakhANa levAnuM hoya che. (8) parimANakRtaH - parimANa eTale mApa. AhAra vageremAM amuka ja vAnagInuM ke amuka keLiyAnuM mApa nakakI karIne AhAra karavAnuM paraphakhANa levuM te parimANakRta paccakkhANa che. (9) saMketa: keTalIka vakhata amuka samayamaryAdA mATenuM paccakakhANa karyuM hoya, paraMtu te samayamaryAdA pUrI thayA chatAM paccakkhANa pUrNa karavAne avasara prApta na thAya ema hoya tyAre bAkIne samaya aviratimAM pasAra karavA karatAM keAI saMketa dhAraNa karI levAmAM Ave ane e saMketa prApta thatAM paccakakhANa paNa karavAmAM Ave. keIka vakhata paccakakhANane yAda rAkhavA mATe paNa e saMketa AlaMbanarUpa bane che. "muThTho (mUThI) sahita" ke "ganDI (gAMTha) sahita" e be pracalita saMketa che. mANasa muThThI vakhata pIra che. " mu ke che. mANa* * Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa : 101 paccakakhANanA prakArane lakSamAM rAkhIne judA judA AgAra batAvavAmAM Ave che. evA mukhya batrIsa AgAra zAstromAM batAvavAmAM AvyA che. (7) niravazeSa : cAre prakAranA AhArano sarvathA tyAga kare te niravazeSa paccakakhANa che. A paccakkhANa maraNa samaye levAya che. jeo saMlekhanA vrata (saMthAre) le che temane paNa A paccakakhANa levAnuM hoya che. (8) parimANakRta : parimANu eTale mApa. AhAra vageremAM amuka ja vAnagInuM ke amuka keLiyAnuM mApa nakakI karIne AhAra karavAnuM paccakhANa levuM te parimANakRta paccakkhANa che. (9) saMketa : keTalIka vakhata amuka samayamaryAdA mATenuM paccakakhANa karyuM hoya, paraMtu te samayamaryAdA pUrI thayA chatAM paccakakhANa pUrNa karavAne avasara prApta na thAya ema hoya tyAre bAkIno samaya aviratimAM pasAra karavA karatAM kaI saketa dhAraNa karI levAmAM Ave ane e saMketa prApta thatAM paccakakhANa paNa karavAmAM Ave. keIka vakhata paccakakhANane yAda rAkhavA mATe paNa e saMketa AlaMbanarUpa bane che. 'muThThI (mUThI) sahita" ke "ganDI. (gAMTha) sahita" e be pracalita saMketa che. mANasa muThThI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 jinatatva vALI che ane muThThI khole tyAre paccakkhANa pAre athavA vastrane gAMTha vALI che ane gAMTha cheDe tyAre paccakhANa pUrNa kare to te saMketa paccakkhANa che. dI banyA kare tyAM sudhI paccakhANa karavuM ane dIvo bujhAya tyAre paccakakhANa pAravuM evI rIte paNa saketa paccakkhANa levAya che. (10) addhA : addhA eTale kALa. kALane anulakSIne judA judA prakAranA AhAranI vividha maryAdAo bAMdhavApUrvaka je paccakkhANa levAya che tenA nIce pramANe dasa peTAprakAra , batAvavAmAM AvyA che : (1) navakArasI, (2) pirasI, (3) purimaDha, (4) ekAsaNuM, (5) ekaThANuM, (6) AyaMbila, (7) upavAsa, (8) divasacarima ke bhavacarima, (9) abhigraha ane (10) vigaI. " A badhA pAribhASika paTAprakAranI sUkSama chaNavaTa bhinna bhinna jaina zAstragraMthAnA paccakkhANa vizenA. adhikAramAM thaI che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ El AlecanA , "AlocanA" ane "aticAra" e baMne jaina dharmanA pAribhASika zabda che. AlocanA (athavA prAkRta zabda "AleyaNA")no sAdo artha che avalokana, nirIkSaNa, vivecana. potAnA chU la ke sUkSama nuM jhINavaTapUrvaka avalokana karavuM ane gurumahArAja samakSa tene svIkAra karavo e mATe jaina pAribhASika zabda che "AlecanA" athavA "AlayaNa". "AleyaNa karavI" athavA "AleyaNa levI" e rUDhaprayAga vaparAya che. bhagavatIsUtranI TIkAmAM "AlocanAnI vyAkhyA nIce pramANe ApavAmAM AvI che - A abhividhinA sakaladoSANAM locanA-gurupurataH prakAzanA AlocanA / - pApano athavA keI deSano cittamAM vicAra kre tyArathI zarU karIne tevuM pApakArya thaI jAya tyAM sudhInI sUkSama ane sthULa kriyAnA cAra tabakkA jaina zAstromAM gaNAvavAmAM AvyA cheH atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAra. AmAM aticAra na karavA upara jaina dharma mAM bahu bhAra mUkavAmAM AvyA che ke jethI anAcaramAMthI bacI zakAya. mANase rejeroja savAra-sAMja pitAnAM pApanI ane khAsa to aticArenI AlocanA karavAnI hoya che. guru, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 jinatattva ke vaDIla samakSa prAmANikatAthI, kazuM chupAvyA vagara peAtAnA dASA ke aticArA kahevAmAM Ave te te AleAcanA che. AleAcanA (athavA AleAyA; AleAyaNa) e prAyazcittanA paNa eka prakAra che. keTalAka dASA eTalA nAnA hAya che ke enA svIkArarUpa AleAcanAthI enI zuddhi thaI jAya che. emAM AlecanA e ja prAyazcitta banI jAya che. keTalAka vadhu gabhIra hAya che. enI AlAcanA sAMbhaLyA pachI vaDIla vyakti ke dharmaguru te doSonI gaMbhIratA mujaba, prAyazcitta tarIke, tevA doSo pharIthI na thAya te mATe, zikSArUpe upavAsAAde tapa-japa karavAnu` kahe che. vratadhArI sAdhuethI thatA deSA vadhAre gaMbhIra svarUpanA gaNAya che. sthULa ke sUkSma hi'sA, asatyakathana, cArI karavI, cIjavastu sa tADavI, brahmacarya nuM kha Dana, pAse paisA ke seAnArUpAnI ke jhaverAtanI vastuo rAkhavI, ityAdi doSA kayAreka sAdhuethI paNa jANatAM ke ajANatAM, sahetuka ke ahetuka thaI jatA hAya che. evA aticArAnI AlAyA sAdhuAe peAtAnA guru pAse levAnI hoya che, paraMtu aticArAnI AlecanA karatI vakhate kyAreka AlecanAnA aticArA paNa thaI jatA haiAya che. : peAtAnA doSonA ekarAra karavA mATe ghaNI meATI naitika hiMmatanI jarUra che. dASAnA ekarAra karavAthI keTalIka vakhata mANasanI pratiSThAne hAni paheAMcavAnA saMbhava che. leAkanidAneA Dara jevAtevA nathI. sAmAjika pratiSThA dharAvanArA lAkanetAe peAtAnI bhUlanA jAheramAM ekarAra karatAM khaca Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlocanA 105 kAtA hoya che. kyAreka temane pitAnA anuyAyIonuM baLa - ochuM thavAno bhaya paNa rahe che. jemaNe vrata aMgIkAra karyA hoya evA sAdhumahAtmAo paNa kyAreka potAnA tritabhaMganI kabUlAta karavA vize vimAsaNamAM paDI jAya che. bIjI bAju peAtAnA nAnA ke meTA evA tamAma deSane daMbha ke abhimAna vinA, hadayanI saraLatA ane nirmaLatAthI svIkAra karanAra mahApuruSanAM udAharaNe paNa ochAM nathI. evA sAdhumahAtmAo cAritryadharmanI ArAdhanAmAM potAnAthI thatI tamAma kSationo tarata svIkAra karI le che ane cittazuddhi dvArA Atmazuddhi kare che. AlecanA dvArA jIva mAyArahita thaI RjubhAva dhAraNa jyAre vyaktimAM pitAnA dene ekarAra karavAnuM naitika baLa thoDuM ochuM hoya che ane bIjI bAju ekarAra karyA vagara chUTako nathI hatA tyAre ekarArane kAraNe pariNamatI paristhitimAMthI jeTalA bacI zakAya teTalA bacI javAnI vRtti temanAmAM rahe che. tyAre tevI vyakti potAnA keTalAka deno svIkAra kare che ane keTalAka de chupAve che. e svIkAra karatI vakhate paNa temanuM citta kaIka tarka ane kaMIka yuktithI svabacAva karavA tarapha rahe che. - keTalAka sAdhuomAM paNa kyAreka AvI vRtti jevA maLe che. ApaNuM zAstrakAroe evA sAdhuonI manovRttione sUkama avalokana karIne doSazuddhi mATe AloyaNuM Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 - jinataravuM levA tatpara thayelA sAdhumAM paNa kevA kevA de pravezI. jAya che, tenuM sarasa mane vaijJAnika pRthakkaraNa kareluM che. sAdhuo paNa jyAre pitAnA guru pAse potAnA denI AlocanA kare tyAre teoe dasa prakAranA aticAromAMthI bacavuM joIe ema bhagavatIsUtramAM lakhyuM che. dasa AloyaNAdosa paNNatA, naM jahA - AkaMpayittA, aNumANaittA, jaM diThaM, bAyaraM ya suhumaM vA / channaM, saddAulayaM, bahujaNa, avvatta, tassevI / Akapita, anumAnita, yadaSTa, bAdara, sUkSma, prarachanna, zAkula, bahujanapRcchA, avyakta ane tannevI ema dasa prakAranA AleyaNAnA deSa gaNAvavAmAM AvyA che. (1) AkaMpita : pitAnA deze gurune kahetAM pahelAM, eTale ke AlAyaNuM letAM pahelAM sAdhu pite petAnA gurUnI khUba sevAcAkarI kare, emanA AhArapANInuM barAbara dhyAna rAkhe, emane vaMdana karavAnI vidhinuM cIvaTapUrvaka samayasara pAlana kare ane gurumahArAjane barAbara prasanna karyA pachI, emanAmAM dayAbhAva pragaTa karyA pachI AleyaNa le ke jethI gurumahArAja ochuM prAyazcitta Ape. echuM prAyazcitta levAnA AzayathI gurumahArAjane prasanna karI levAnI vRtti thavI te ceDyuM nathI. e eka prakArane AlocanAne. aticAra che. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 107 AlocanA (2) anumAnita : guru pitAne kaI rIte ochuM prAyazcitta Apaze e vize pahelAM anumAna karyA pachI ja sAdhu potAnA aticArenI AlocanA kare te anumAnita deSa che. prAyazcittane. judA judA kevA prakAre che e vize pahelAM gurumahArAjane pUchIne ane pitAnA ekAda nAnakaDA aticAranI prathama Alecana karIne gurU zuM prAyazcitta Ape che te jovuM ane te uparathI anumAna karIne pachI petAnA kayA kayA aticAronuM prAyazcitta levAnuM potAne phAvaze tene vicAra karyA pachI bAkInA keTalAka aticAronuM prAyazcitta levuM te anumAnita deSa che. e mATe ziSya pote kaIka vakhata. IrAdApUrvaka gurune khoTuM kahe ke, "he gurumahArAja ! mArI tabiyata barAbara rahetI nathI; mAruM zarIra durbaLa banI. gayuM che. mArI pAcanakriyA bagaDI gayelI che. mArAthI tapazcaryA thatI nathI. mATe Apa je DuMka haLavuM prAyatti Ape te huM mArA aticAronI AlecanA karuM.' Ama kahIne, prathama gurunA mananuM anumAna karIne pachI pitAnA aticArenI AlocanA kare to tethI paNa "anumAnita" prakArano deSa thAya che. (3) yadu-daSTa : pitAnA je deze bIjA keTalAka leke joI gayA. che tenI AlecanA lIdhA vagara chUTake nathI, ema samajIne. je ziSya pitAnA phakta bIjAe joyelA doSenI Alo- Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 jinatatva canA kare che ane je doSe bIjAe joyA nathI, te kapaTabhAvathI pitAnA manamAM saMtADI rAkhe che te ziSya AlecanAne yadaSTa nAmane deSa kare che. (4) bAdara : keTalIka vAra ArAdhaka potAnAthI thayela aticAremAMthI mAtra meTA ane sthaLa aticAronI AlocanA kare che, paraMtu pitAnA sUkSma aticAronI AlecanA karato nathI. enA manamAM e bhAva hoya che ke guru samakSa huM mArA meTA meTA deSanI AlocanA kare to enAthI evI chApa UbhI thaze ke je vyakti moTA doSanI AlocanA kare te nAnA nAnA deSanI AlocanA te jarUra kare ja ne ? AvI rIte nAnA denI AlecanAmAMthI bacI javA mATe phakta thoDAka moTA deSanI AlocanA karavI te eka prakArane AlocanAne aticAra che. (5) sU hama : - keTalIka vAra sAdhaka potAnA nAnA nAnA aticAronI -Alecana kare che ane pitAnA meTA dene chupAve che: "je vyakti potAnA nAnAmAM nAnA doSonI AlecanA kare che te meTA doSonI AlecanA te acUka karatI ja hevI joIe ne ?" evI chApa UbhI karIne, gurune vizvAsa prApta karIne je sAdhuo meTA doSe chupAve che ane mAtra nAnA doSa pragaTa kare che te sAdhuo bhaya, mada ane kapaTane kAraNe jinavacanathI vimukha bane che. keTalIka Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlocanA 109vakhata sAdhakanA manamAM bhaya rahelo hoya che ke potAnA meTA dene mATe gurumahArAja kadAca vadhAre paDatuM meTuM prAyazcitta ApI deze. eTalA mATe te pitAnA nAnA doSenI guru samakSa AlecanA karIne zuM prAyazcitta. maLe che teno aMdAja kADhayA pachI meTA dene vicAra kare che. evA sAdhakanA manamAM kapaTabhAva rahelo hoya che. eTale teo sAcA sAdhaka banI zakatA nathI. (6) pracchanna : keTalIka vAra sAdhakane pitAnAM pApane ekarAra karavAmAM lajA ane lokaniMdAno eTale badho Dara rahe che. ke guru samakSa potAnA aticArene ekarAra karatAM teone. saMkeca thAya che. bIjI bAju potAnA pApa mATe temane , aMtarAtmA DaMkhatI hoya che. eve vakhate te bIjAnuM kAlpanika nAma ApI amuka aticAra thayo hoya te tenuM zuM zuM prAyazcitta maLe e guru pAsethI jANI laIne pitAnI. meLe khAnagImAM e prAyazcitta karI le che. (prAcIna kALamAM. lakSamaNA nAmanAM sAdhvIe e pramANe karyuM hatuM.) A... paNa eka prakArano kapaTabhAva che. eTale gupta rIte pitAnI meLe prAyazcitta laI pitAnAM pApanI zuddhi karI lIdhI. hovA chatAM tenuM khAsa phaLa maLatuM nathI. te keTalIka vAra sAdhaka taka joIne guru pAse bIju kAI hAjara na hoya teve vakhate, pracchanna sthAnamAM guru samakSa pitAnA aticAre mATe Alecana kare che. vaLI, e letI. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 jinatattva vakhate paNa pracchanna rIte, guru paNa kharAkhara sAMbhaLI ke samajI na zake te rIte peAtAnA aticArAnI AleAcanA kare che. A paNa eka prakAranA AleAcanAnA aticAra che. (7) zabdAkula : zabdAkula eTale meATA avAja sAthe athavA meTA avAja vacce. keTalIka vakhata peAtAnA aticArAnI AleAcanA karatI vakhate sAdhakanA manamAM dekhAva karavAnI vRtti jAge che. peAte keTalA prAmANika che ane zuddha thavAne tatpara che e khIjAone matAvavA mATe, khadhA kharAkhara sAMbhaLI zake, e rIte jorazeArathI guru samakSa te potAnA dASAnI AlecanA kare che. peAtAnA aticAza mATe laghutA ke lajjAnA bhAva janmavAne khadale peAtAnI prazaMsA thAya evA bhAva tenAmAM janme che. Atmazuddhi mATe nahi paNa Atmapraza'sA mATe te AlecanA kare che. sAdhue ke gRhasthe evI rIte AlecanA na karavI joI e. sAdhuomAM pAkSika, cAturmAsika ke sAMvatsarika AleyaNA mATA samudAyamAM jyAre levAnI hAya che tyAre svAbhAvika rIte ja tyAM eka sAthe ghaNA sAdhue peAtapeAtAnA aticArenI AleAyaNA mATethI khelIne letA hAya che. te vakhate tyAM te avAjenI vacce peAtAnA aticArA vize aspaSTa rIte melIne AleAyaNA laI levI e zabdAkula prakAranA doSa che. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlocanA 111 (8) bahujanapRcchA : keTalIka vAra sAdhaka pitAnA eka deSane mATe eka - guru pAse AyaNa lIdhA pachI pote keTalA badhA saraLa, prAmANika ane jAgrata che e batAvavA ane pitAno yaza vadhe eTalA mATe bIjA guru pAse paNa e ja deSa mATe pharIthI AyaNa le che. Ama karavA pAchaLa sAdhakano Azaya pitAnI zuddhi karavA karatAM potAnI prazaMsA vadhAravAne hoya che. keTalIka vakhata sAdhaka pitAnA aticArenI vAta karyA vagara pracchanna rIte ghaNuM AcAryone tenI AloyaNA vize pUche che ane temAMthI je ochAmAM ochuM prAyazcitta batAve temanI pAse jaIne pitAnA aticAra karIne AlayaNa le che. A bahujanapRcchAnA prakArano AloyaNAno doSa che. . keTalIka vakhata sAdhakane pitAne gurumahArAje ApelA prAyazcittamAM zraddhA besatI nathI ane tethI e prAyazcitta gya che ke nahi tenI carcA bIjA ghaNA vaDIla sAdhuo sAthe kare che. A rIte ghaNAnI sAthe pitAnA aticAra ane prAyazcittanI gyAyegyatAnI pUchaparacha karavI te cogya nathI.. (9) avyakta : keTalAka sAdhuone kayA kayA doSa mATe zuM zuM prAyazcitta ApI zakAya te vize UMDo zAstrIya abhyAsa Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 jinatattva heto nathI. keTalAka sAdhuo dIkSA paryAyamAM nAnA hoya. che. keTalAka sAdhuo jJAnAbhyAsamAM nAnA hoya che. AvA cAritrabAla athavA AgamabAla sAdhuo ke jemane AlecanA ane prAyazcittanI pUrI khabara na hoya temanI pAse hetupUrvaka jaIne AleyaNa laI levI ane temanA ajJAnane lAbha uThAvavo e avyaktanA prakArano doSa che. (10) tatsavI : tatsavI eTale tevA prakAranA denuM sevana karanAra, keTalAka moTA sAdhuo pite patananA mAge ghasaDAyA hoya che. evA sAdhuo prArdhatha kahevAya che. emanI pAse potAnA aticArAnI ayaNa levI e paNa eka doSa che. sAdhaka keTalIka vAra e kutarka deDAve che, ke je denuM sevana potAnAthI thayuM che tevA deASAnuM sevana amuka vaDIla sAdhu paNa kare che. mATe je temanI pAse doSonI AlecanA. karavAmAM Ave to teo sahAnubhUtipUrvaka ochuM prAyazcitta Apaze, kAraNa ke pitAnI maryAdA teo paNa jANatA hoya che. A rIte prArdhathamuni pAse AloyaNa. levI e tatsavInA prakArano doSa che. sAdhumahAtmAonA cittamAM paNa pramattAvasthAmAM kevA. kevA deze pravezI jAya che tenuM sUkSma mane vaijJAnika pRthakkaraNa ApaNuM AgamagraMthamAM thayuM che. jema sAdhuonI bAbatamAM tema gRhasthAnA jIvanamAM bane che. petAnI bhUla, vAMka ke deSano bacAva karavA mATe, pitAnuM kharAba na Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 AlocanA dekhAya e mATe, pitAnI mAnahAni na thAya e mATe mANasa asatya, ardhasatya, apasatya, vikRta satya, satyAbhAsa, kutaka, vika5. apavAda, AkSepa, pratiprahAra, nirdoSatAne ADaMbara, mithyAbhimAna, deraSadarzitA vagerene Azraya levA lalacAya che. pAradarzaka vyaktitva keTaluM badhuM virala che te AvA prasaMge ApaNane samajAya che. eTalA mATe ja sAdhaka je nIce pramANe dasa guNothI yukta hoya te ja te AlocanA levA mATe gya pAtra gaNAya che : (1) jAtisaMpanna, (2) kulasaMpanna, (3) vinaya* saMpanna, (4) jJAnasaMpanna, (5) darzanasaMpanna, (6) cAritrasaMpanna, (7) kSAnta-kSamAvAna, (8) dAnta-Indriyane saMyamamAM rAkhanAra, (9) amAyI-mAyAkapaTa na karanAra ane (10) apazcAttApI-AlocanA ryA pachI te mATe pazcAtApa na karanAra. mANasane je vyaktimAM pUrepUrI zraddhA hoya tenI pAse te pitAnA pApano ekarAra kare che. pite karelA ekarAranI vAta phUTI jaze e jyAre ene Dara rahe che tyAre te tema karatAM sa keca anubhave che. badhA samakSa jAheramAM pitAnAM pApane ekarAra kara e uttama paristhiti che, paraMtu te haMmezAM vyavahAra nathI. keTalIka vAra potAnI sAthe pApamAM saMDevAyelI anya vyaktione ji.-8 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 jinatattva jANatAMajANatAM chAMTA UDavAne saMbhava rahe che. anya vyaktionA hitane nukasAna na thAya eTalA mATe paNa keTalAka loke jAheramAM pApane ekarAra karatA nathI, athavA kare che te pUrI vigata vinA kare che. che jenI pAse pApano ekarAra karavAnuM hoya evI vyakti te mATe yogya pAtra hovI joIe, kAraNa ke AlocanA karanAra ane sAMbhaLanAra e be vacce bhaviSyamAM kadAca aNabanAva thAya tyAre paNa pApanA ekarAranI vAtane te geralAbha uThAve nahi ke te vaDe vera levA prayatna kare nahi. denI AlocanA sAMbhaLI prAyazcitta karAvanAra vyaktinA ATha prakAranA guNa bhagavatIsUtramAM nIce pramANe batAvyA che ? (1) AcAravAna : jJAna, darzana, cAritra, tapa ane vIrya e pAMca AcArothI yukta. (2) avadhAraNAvAna ? sArI yAdazakti ane grahaNazakti dharAvanAra, jethI doSa anusAra zAstrasaMmata, cogya prAyazcitta batAvI zake. " (3) vyavahAravAna : Agama, zrata, AjJA, dhAraNa ane jIta e pAMca prakAranA vyavahAranA jANakAra. (4) apravIDaka : lajajA ke saMkecane kAraNe ziSya pitAne deva na batAvI zake te madhura vatsala vANI dvArA enI lajajAne dUra karI AlocanA karavA prere. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlocanA 115 (5) prakuvaka : AlocanA karanArane aticArenI tarata zuddhi karAvavAmAM samartha. . (6) aparisovI : AlocanA karanAranA dezanI vAta bIjAne na jaNAvanAra. bIjAnA denI gupta vAta pitAnA manamAM ja rAkhavI joIe. e bIjAne kahI devAthI AlocanA karanArano vizvAsa uThI jAya che. vaLI ethI pitAne paNa deSa lAge che. (7) niryApaka : AlocanA karanArane prAyazcitta ApI te pAra paDAvavAmAM kuzaLa, AlocanA karanAranI zaktine lakSamAM rAkhI keme kame tenI pAse prAyazcitta karAvI doSanI zuddhi karAvavAmAM samartha. (8) apAyadazI : AlocanA karavAmAM AnAkAnI karanArane te na karavAthI kevAM kevAM duHkha bhegavavAM paDe che te zAstrAnusAra samajAvI tene AlocanA karavAnI preraNA karavAmAM nipuNa. doSanA ekarAra vakhate sAmAnya rIte be ja vyakti hevI joIe : eka deSa kahenAra ane bIjI e deSa sAMbhaLIne te pramANe prAyazcitta ApanAra, A prakAranI AlocanAmAM phakta be ja vyakti hovAthI dezanI vAta sAMbhaLanAra mAtra cAra ja kAna hoya che. mATe e prakAranI AlocanAne "catuSkarNa AlocanA kahevAmAM Ave che. keTalIka vakhata apavAdarUpa saMjogomAM bIjI eka athavA be vyaktinI upasthiti Avazyaka manAya che, jema Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 jinatatva ke sAdhu vRddha hoya, sthavIra hoya ane AlocanA lenAra keI yuvAna sADavI hoya te te prasaMge bIjI eka prauDha ane jJAnadarzanasaMpanna sAdhvI paNa upasthita hovI joIe, jethI alocanA lenAra sAdhvI lajajA ke saMkeca anubhave. nahi. AmAM traNa vyaktio hoya che mATe A prakAranI. AlocanAne "SaTkarNa AlocanA kahevAmAM Ave che. keIka vakhata AlocanA lenAra sAdhvI yuvAna heya. ane AlocanA ApanAra sAdhu paNa yuvAna hoya to tevA prasaMge bIjA eka sAdhu ane bIjI eka sAdhvInI. . upasthiti Avazyaka manAya che, jethI ubhaya pakSe kaMI gerasamaja na thAya ane yuvAna sAdhusAdhvInI niSkAraNa niMdA na thAya. AvA prasaMge kula cAra vyakti hovAthI e prakAranI AlocanAne "aSTakarNa AlocanA" kahevAmAM Ave che. AlocanA sAMbhaLatI vakhate guru pAse sAmAnya rIte Alocana lenAra eka ja ziSya hovuM joIe. ziSya. AlocanA kare te vakhate eka karatAM vadhAre vaDIla sAdhue . hAjara hoya to AlocanA lenAra ziSya lajjita thaI. jAya, saMkeca anubhave ane pitAnA badhA nI vAta - na paNa kahe. evI ja rIte gurumahArAja ekasAthe ghaNA badhA ziSyane bolAvIne pitAnA deno ekarAra karavAnuM kahe te guru pite badhAnI alecanA ekAgratAthI sAMbhaLI na zake, kadAca yogya prAyazcitta na daI zake. vaLI ziSya Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlocanA 117 pitAnA doSa kahetAM keca anubhave ane keIkanA doSanI vAta phUTI javAno saMbhava paNa rahe. mATe eka samaye eka ja ziSyanI AlocanA gurue pite ekalAe ja pUrI ekAgratAthI sAMbhaLavI joIe, atigaMbhIra denI bAbatamAM A sAvadhAnI rAkhavI joIe. sAmAnya doSonI. bAbatamAM prasaMganusAra apavAda karI zakAya. * pitAnA denA kathananI rItanI daSTie AlecanAnA be prakAra pADavAmAM Ave che. keTalIka vAra ziSyanA eTalA - badhA deSa thayA hoya ke enA sarva vratanuM khaMDana thaI jAya. A ziSya potAnA badhA deze kramavAra kahevAne badale sAmAnya nivedana karatAM kahe ke "huM pApI chuM, tuccha chuM, darzana, jJAna ane cAritrya e ratnatrayInI ArA-. "dhanAmAM kAce rahyo chuM. mAre munipaNAmAM pharI sthira thavuM che. A rIte karelI AlecanAne "sAmAnya AlecanA" athavA "ogha AlocanA" kahevAmAM Ave che. je AlecanAmAM pratyeka deSa tenA kALa tathA pradezanI vigata sAthe kamabaddha rIte kahevAya e AlecanAne "vizeSa AlocanA athavA "padavibhAga AlecanA" kahevAmAM Ave che. nizcaya ane vyavahAranI daSTie AlecanAnA be prakAra gaNAvavAmAM AvyA che. pitAnAthI thayelA sarva dene svIkAra karI, evA doSone sarvathA tyAga karI, tevA deze pharIthI na thAya te daDha saMkalpa karo ke vrata dhAraNa karavuM te "nizcaya a. lecanA" che. pitAne je de thayA hoya Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 jinatatva tene mATe pazcAttApapUrvaka mAtra niMdA karavI te "vyavahAra AlecanA" che. dravyAdinI apekSAe AlecanAnA cAra prakAra thAya che. (1) dravya AlocanA-sacitta, acitta ke mizra, paraMtu akalpanIya evA koI dravyanuM sevana thaI gayuM hoya te mATenI AlocanA. (2) kSetra AlecanA--gAma ke nagaramAM ke tyAM javAnA mArgamAM kaI deSanuM sevana thayuM hoya te mATenI AlocanA. (3) kAla AlocanA-divase, rAtre parvanA divase, dukALamAM, sukALamAM keI deSanuM sevana thayuM hoya te mATenI AlocanA. (4) bhAva AlecanA-prasanna ke aprasanna bhAvathI, ahaMkAra, dveSa ke glAni vagerenA bhAvathI keI deSanuM sevana thaI gayuM hoya te mATenI AlocanA. Ama, AlocanA (AleyaNA) upara ghaNe bhAra jaina darzanamAM mUkavAmAM Avyo che. rojeroja savArasAMjanA pratikramaNamAM sAdhue ke gRhastha pitAnA deSanI AlocanA karavAnI hoya che. je AlocanA kare che te ja sAce ArAdhaka banI zake che. AvazyakaniyuktimAM kahyuM che ke je mANasa gurujana samakSa badhAM zalyA dUra karI. AcanA-AtmaniMdA kare che te mAthA upara beja utArI nAkhanAra bhAravAhakanI jema haLave thaI jAya che. uddhariyasavvasallo Aloiya-nidio gurusagAse / hoi airehalahuo ohariyabhArovva bhAravaho // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jana daSTie tapazcaryA paryuSaNa parvanA divase Ave eTale jainomAM vividha prakAranI tapazcaryAe cAlu thAya. saMvatsarIne divase tapanI pUrNAhuti thAya evI rIte trIsa divasa agAuthI keTalAka lAke upavAsa cAlu kare che. eka mahinAnA A upavAsa mA khamaNa" tarIke oLakhAya che. keTalAka ekTIsa divasanA, seLa divasanA, cauda ke agiyAra divasanA upavAsa kare che. ethI vizeSa, paryuSaNanA ATheATha | divasanA upavAsa-aDrAI karanArAonI saMkhyA ghaNuM hoya che. keTalAka chevaTe saMvatsarIne divase upavAsa kare che. parvanA divase pUrA thAya eTale dareka saMgha pitAne tyAM arUAI sudhInI keTalI moTI tapazcaryA thaI tenI yAdI bahAra pADe che; tapasvIonuM samAna thAya che; prabhAvanA thAya che; tapasvIonA ghare UjavazuM thAya che. - dara varSe kaIka koIka vyaktie trIsa upavAsa - karatAM vadhu tapazcaryA kare che. 4pa divasa, 60 divasa, 75 divasa, 6 divasa, 110 divasanA upavAsa -ema moTI AkarI tapazcaryAo paNa thAya che. jenone eka upavAsa eTale bAra kalAkano nahi paNa chatrIsa kalAkano. upavAsa karanAra AgalI sAMjathI upavAsanA bIjA divase savAre sUryodaya sudhInA chatrIsa kalAkamAM annano eka dANo paNa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19Y 120 jinatattva moDhAmAM na nAkhe. divasa daramiyAna keTalAka ukALeluM pANI pIe, keTalAka bilakula paNa na pIe. eka divasane e upavAsa karavA e sahelI vAta nathI. upavAsa uparAMta ekAsaNuM, AyaMbila, phakta koI eka ja dhAnya ke vAnagIno AhAra leve vagere vividha prakAranI tapazcaryAo thAya che. A badhI bAhya prakAranI tapazcaryAo gaNAya che. bAhya ane AtyaMtara tapazcaryAe ' mukhyatve bAra prakAranI batAvavAmAM AvI cheH (1) anazana (upavAsa), (2) uNedarI, (3) vRttikSepa, (4) rasatyAga, (5) kAyakleza ane (6) salInatA e cha prakAranAM bAhya tapa che. (1) prAyazcitta, (2) vinaya, (3) vaiyAvacca, (4) svAdhyAya, (5) dhyAna ane (6) kAusaga ( kAga) e cha prakAranAM AtyaMtara tapa che. bAhya tapa karatAM AtyaMtara tapa caDiyAtuM manAya che. ' paraMtu baMne prakAranAM tapa kama nirjarA mATe Avazyaka manAya che. . bhagavAna mahAvIre bAhya ane AtyaMtara ema ubhaya prakAranuM tapa sADA bAra varSa sudhI karyuM. eka vakhata emaNe saLaMga cha mahinAnA upavAsa karyA hatA. sADA , bAra varSamAM emaNe khAdhuM hoya evA divasa ghaNA ochA- lagabhaga eka varasa jeTalA ja che. bhagavAna mahAvIre jeTalI AkarI tapazcaryA lAMbA samaya sudhI karI che eTalI . " ItihAsamAM bIjI kaI vyaktinA jIvanamAM jovA maLatI . Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jana dRSTie tapazcaryA 121. ' nathI. eTalA mATe emane dIrgha tapasvI " tarIke oLakhAvavAmAM Ave che. jaina mAnyatA pramANe prathama tIrthaMkara zrI RSabhadevanA samayamAM vadhumAM vadhu upavAsa eka varSanA thatA. tyAre te prakAranu" zarIrabaLa rahetuM. khIjA tIrthaMkarathI te tevIsamA tIrthaMkara sudhInA samayamAM vadhumAM vadhu upavAsa ATha mahinAnA thatA ane chellA tIrthaMkara mahAvIra svAmInA samayamAM vadhumAM vadhu cha mahinAnA upavAsa thatA. bhagavAna mahAvIre vadhumAM vadhu cha mahinAnA upavAsa karyA hatA. zarIranA peSaNa mATe AhAranI jarUra che. eka Taka khAvAnuM na maLatAM mANasane nakhaLAI varatAya che. eka divasa khAvAnuM na maLatAM mANasa DhIlA thaI jAya che; mAthu dukhe che; uSakA ane UlaTI zarU thAya che; cakkara AvavA lAge che. ATha-dasa divasa khAvAnuM na maLatAM mANasa bebhAna thaI jAya che; mRtyu paNa pAme che. sA ga eka mahinA sudhI khArAka na lenAra mANasa mATe jIvavAnI zakayatA ghaNI ochI rahe che. bhagavAna buddhe nigraMtha bhagavAna mahAvIranI gheAra tapazcaryAnI vAta sAMbhaLI hatI. ethI temaNe paNa tapazcaryAnA mA` lIdhe ane ghera tapazcaryA zarU karI hatI. ethI emanu zarIra ekadama atyaMta kuza khanI gayuM hatuM. bauddha graMthAmAM varNana che te pramANe emanuM zarIra sukAI ne evu thaI gayu` hatu` ke tee cAlatA tyAre hADakAMnA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 jinataravuM, khaDakhaDa avAja Avata: peTanI cAmaDI pIThanI cAmaDInI lagelaga thaI gaI hatI; hAthapaga deraDI jevA thaI gayA hatA; AMkhe UMDI UtarI gaI hatI ane bAkorA jevI lAgatI hatI. zarIranI nase bahAra nIkaLIne labaDatI hatI. AvI ghera tapazcaryAne kAraNe teo vAraMvAra bebhAna thaI jatA. eka vakhata evI rIte bebhAna banI eka vRkSa nIce teo paDyA hatA te samaye tyAMthI pasAra thaI rahelA gAyikAnA eka vRde najIkamAM ArAma mATe mukAma karyo. te samaye pitAnI vINAne sajaja karavA mATe mukhya gAyikAe bIjIne sUcanA ApI ke "enA tAra vadhAre paDatA kheMcIne majabUta na karatI, nahi te tAra tUTI jaze ane DhIlA paNa na rAkhatI, nahi te saMgItanI madhuratA janmaze nahi; tAra madhyamasara rAkhaje." te samaye jAgrata thatAM bhagavAna buddha A zabdo sAMbhaLyA ane tarata emane thayuM ke tapazcaryAnI bAbatamAM paNa pite madhyama mArga apanAva joIe jethI bebhAna thaI na javAya. pachI te sAdhanAnI pratyeka bAbatamAM emaNe madhyama mArga apanAvyo. huM ema mAnuM chuM ke bhagavAna buddha je bhagavAne mahAvIrane maLyA hatA te tapazcaryA mATe kadAca jude ja abhigama emaNe apanAvyA hatA. bhagavAna buddha tapazcaryAne indriya uparanA saMyama ane mananI nirmaLatA mATe svIkArI, paraMtu bhagavAna mahAvIre taduparAMta karmanI nijA mATe Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . jaina dRSTie tapazcaryA 123 paNa tapazcaryA svIkArI che e eka mahattvanI vAta bhUlavI na joI e. duniyAnA badhA dharmomAM bAhya tapa upara bhAra mUkavAmAM AvyA che ane tyAM tenA hetu AreAgya, dehanI zuddhi, indriyA upara sayama ane cittanI nirmALatAne che. gItAnA sattaramA adhyAyamAM zArIrika, vAcika ane mAnasika tapanA sAttvika, rAjasa ane tAmasa evA prakAro matAvavAmAM AvyA che. tapathI dehazuddhi thAya che e nirvivAda vAta che. oNparezana karavu hAya te DaeNkaTare paNa AgalI sAMjathI khAvAnI ane Aparezana pachI mAra ke cAvIsa kalAka pANI pIvAnI paNa manAI kare che, ekAsaNuM, AyaMkhila ke upavAsathI kajiyAta, arjINa vagere rAgeA dUra thAya che, ema vaide kahe che. amuka samaya sudhI svecchAe AhAra na letAM indriye zAMta paDe che, ane anukrame citta paNa zAMta thAya che. cittamAM saddavicArA kure che. mANasa prasannatA anubhave che. gItA kahe che : viSayA vinivartante nirAhArasya dehinaH / AhAranA tyAga karanAra vyaktinI indriyeAnA viSace nivRtta thaI jAya che. tapanA A mahimA teA che ja, paraMtu jaina dharma vizeSa ema mAne che ke tapa vaDe kramanI nirjarA thAya. che. jyAre zubha ke azubha kama adhAya che tyAre kANu Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 - ... jinatattva vaNAnAM pula paramAgue AtmAne coMTe che ane e kama udayamAM AvI jyAre gavAya che tyAre e pudagala paramANuo UkhaDI jAya che, nIkaLI jAya che, kharI paDe che, eTale ke kamanI nirjarA thAya che. AtmAnA ATha rUcaka pradezo sivAyanA pradezane kAzmaNa vagaNanA pudgala paramANuo caTavAnI ane kharI paDavAnI A prakriyA satata cAlyA kare che. upavAsa vagere tapazcaryAthI dehamAM Avo eka prakAranI taptatA uddabhave che jethI kAmaNa varganA keTalAka pudgala paramANu kharI paDe che. Ama, tapathI kamanI nirjarA thAya che. temAM paNa svecchAe bhAvelAsapUrvaka tapa karIne zarIrane kaSTa ApyuM hoya te karmanI nirjarA vizeSa thAya che. emAM mAtra A janmanA ja nahi, paNa janmajanmAktaranAM karmonI nija rA thAya che. uttarAdhyayanasUtramAM kahyuM che : mavaDI saMni vanna tavA niDara 1 ( karaDe bhavanAM saMcita thayelAM karmo tapathI nirjarita thAya che.) AvazyakanI TIkAmAM kahyuM che : tAvathati vaNA karma kRti tA : (ATha prakAranAM karmone je tapAve che tenuM nAma tapa che ) uttarAdhyayanasUtramAM kahyuM che : taLa veNA (tapathI vyavadAna arthAt karmonI zuddhi thAya che. ) tapathI karmanI nirjarA : dvArA azubha lezyAono parihAra thAya che ane samyaphadarzana nirmaLa thAya che. Ama jaina darzanamAM tapazcaryA upara ghaNe bhAra, mUkavAmAM Avyo che. jema ahiMsAnI bAbatamAM tema Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dRSTie tapazcaryA 125 tapazcaryAnI khAkhatamAM paNa jaina dharma anya dharmonI apekSAe atima kreDiTanI vAta kare che. eTale ja jeTalI ugra tapazcaryA jaina leAkeAmAM jovA maLe che, eTalI duniyAnA bIjA koI dharmanA leAkeAmAM jovA maLatI nathI. musalamAnA ramajhAnanA dvivase| daramiyAna eka mahinA sudhI rAja rAjA kare tyAre sU caudayathI sUryAsta sudhI pANInuM TIpu" paNa meDhAmAM nAkhatA nathI. paraMtu rAtre teo khAI zake che. temanI A tapazcaryA jainonA upavAsanI sarakhAmaNImAM haLavI tapazcaryA che cha prakAranI khAdgha tapazcaryAmAM AtmAnA anAharI padmanA anubhava karAvanAra anazana( upavAsa ) ne zreSTha gaNI che. divasamAM eka TaMka rasahIna lukhkhA AhAra. levA te Ayakhila nAmanuM tapa che. saMyamapAlana mATe te ghaNuM mahattvanuM tapa gaNAya che. uNAdarImAM peTa UNuM-- adhUruM rAkhIne khAvAnuM vrata hoya che. vRttisa'kSepamAM nizcita karelI vAnagIo ja khAvAnI hAya che. kanI. nirjarA sAthe, A prakAranI khAdgha tapazcaryA sAthe ahiMsAnI bhAvanA saMkaLAyelI che, kAraNa ke, na khAvAthI ke methyu khAvAthI eTalI echI jIvahiMsA thAya che. gAMdhIjI hamezAM pAMca ja vAnagI jamavAmAM letA. eka vakhata koI ke emane pUchyu. ke pAMca vAnagI ja khAvAthI. ze! lAbha ? gAMdhIjIe kahyuM, 'ApaNI jamavAnI pAMca. vAnagI nizcita thaI jAya ane ApaNe have chaThThI vAnagI. khAvAmAM levAnA nathI ja evA ApaNA niyama hAya te Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 jinatattva tethI bAkInA badhA jIvone ApaNA taraphathI abhayadAna maLe che. gAMdhIjInA A uttaramAM jenonI ahiMsAnI bhAvanA barAbara vyakta thaI che, kAraNa ke annamAM paNa jIva che ane e badhA jIvonI hiMsA ochAmAM ochI thAya e ahiMsAnI bhAvanA che. upavAsamAM A bhAvanA sauthI vadhu piSAya che. vAgha ApaNane khAI javA mATe dhasI Ave ane enA mukhamAMthI ApaNe bacI jaIe te ApaNane keTalo badho AnaMda thAya ! vAgha pAMjarAmAM purAyelo hoya te ApaNe keTalI nirbhayatAthI AnaMdapUrvaka Amatema pharI zakIe chIe! evI ja rIte upavAsa karIe chIe tyAre ApaNe ApaNI jAtane pAMjarAmAM pUrI daIe chIe jethI bIjA jIvane ApaNuM taraphathI abhayadAna maLe che. vanaspati, phaLaphUla vageremAM paNa jIvo che ema je samaje che ane zraddhApUrvaka mAne che emane mATe A vAta che. bhagavAne A sRSTimAM ApaNA khAvA mATe badhA jIva utpanna karyA che ema mAnavAvALAne A - -sUkSma vAta sahelAIthI nahi samajAya. upavAsa vagere bAhya tapazcaryAmAM paNa vividha prakAranI paristhiti pravartatI hoya che. khAvuM hoya ane chatAM khAvAnuM na maLe ane upavAsa thAya e eka sthiti che.. ane khAvAnuM maLatuM hoya ane chatAM svecchAe premabhAvathI, jJAnathI, zraddhAthI, tapa karavAnI bhAvanAthI khAvAnuM na khAvuM e bIjI sthiti che. baMne sthitimAM dehane kaSTa paDe che, paraMtu emAM e kaSTa tIvra lAge che, bIjAmAM e eTaluM ' Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dRSTie tapazcaryA * 127 tIvra lAgatuM nathI. pite bhUkhyA rahI pitAnA bALakane khAvAnuM khavaDAvatI mAtAne bhUkhyA rahevAnuM kaI khAsa lAgaze nahi, balake ene bahu AnaMda thaze. bAhya tapamAM paNa AvuM ja che. e bhAvalAsapUrvaka karavAnuM hoya che. upavAsa karanArane AnaMda tha joIe. tapa eTale IcchAnirodha; tapa eTale vAsanAo upara * vijaya; tapa eTale tRSNA tyAga. tapamAM abhyAsathI AgaLa vadhI zakAya che. ekAsaNuM paNa na karI zakanAra keme kema abhyAsathI mAsamaNa sudhI pahoMcI zake che. kaI kaI sthaLe mA khamaNe karelAM mANasane haratAMpharatAM ane badhuM kArya karatAM ApaNe joI zakIe chIe tyAre " A vAtanI sAcarya pratIti thAya che. tapazcaryA sAthe cittanI prasannatA TakI rahevI joIe. cittanI prasannatA Take nahi eTalI hada sudhI tapazcaryA karavAno niSedha che. dazavaikAlikasUtramAM kahyuM che ke : balaM thAmaM ca pahAe saddhAmAroggamappaNA / __ khetaM kAlaM ca vinnAya tahappANaM nijuMjae / (dareke pitAnI zakti, daDhatA, zraddhA, Arogya tathA kSetra ane kALa pramANe samajIvicArIne pitAnA AtmAne tapamAM jeDa joIe.) " bhagavAna mahAvIre AthI spaSTa ja kahyuM che ke pitAnI zaktinI uparavaTa jaIne tapazcaryA karavI na joIe. Arogya sAruM na hoya tevI vyaktie parANe Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 jinatattva upavAsa vagere prakAranI kaThora tapazcaryA karavAnI nathI. hatI garbhavatI strI, bALakane stanapAna karAvatI mAtA ke rogiSTha strI-puruSane AvI tapazcaryA karavAnI sakhta, manAI zAstrakAroe pharamAvelI che. tapa tyAM sudhI ja karavAnuM hoya che jyAM sudhI Indriye jAgrata hoya che ane citta svastha ane nirmaLa hoya che. upAdhyAya yAvijayajIe "jJAnasAra"mAM tapanA aSTakamAM kahyuM che : tadeva hi tapaH kArya durvyAnaM yatra no bhavet / yena yAgo na hIyante kSIyante nendriyANi ca // (cittamAM durgAna na AvI jAya, vegone hAni na pahoce ane indri kSINa na thaI jAya tyAM sudhI ja tapa karavuM joIe.) Ama, jaina dharme tapazcaryAmAM saraLa madhyama mArga na svIkAratAM ugra tapazcaryA upara bhAra mUkyo che. paraMtu te mananA bhAve na bagaDe ane indriye asvastha na bane tyAM sudhI. alabatta, ugra tapazcaryA karanAre vizeSa sAvadha. rahevAnI jarUra che. vadhu paDatuM jJAna je pacAvyuM na hoya to jema ahaMkAra janmAve che, tema vadhu paDatuM tapa je AtmasAt na thAya te kodha janmAve che. vadhu paDatA tapathI kayAreka jaDatA ane yAMtrikatA Ave che. tapathI deha zuddha thavuM joIe ane AtmA pavitra banavuM joIe. paraMtu bhAvavihIna yaMtravat tapa karanAramAM keTalIka vAra khAsa kaMI parivartana dekhAtuM nathI. evuM tapa Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina daSTie tapazcaryA kuMLa Ape che kharuM, paNa ghaNuM ochuM. bhagavAna mahAvIra svAmInA pUrvenA samayamAM tAmalI nAmane tApasa thaI ga. te ghaNI ugra tapazcaryA karate. mA khamaNanA pAraNe mA khamaNu karate ane pAraNAmAM je AhAra lete te vAraMvAra dhoIne rasakasahIna bane pachI le. ATalI badhI ugra tapazcaryA te karate, paraMtu te bhAllAsa vagara, yaMtravat, kero. eTale tene kevaLajJAna thayuM nahi. mAtra daivagati maLI. bhAllAsa sAthe ethI ghaNI ochI tapazcaryA eNe karI hatI te paNa ene kevaLajJAna prApta thAta. bala tapazcaryA eTale ke bhAva vagara, ajJAnapUrvaka karelI tapazcaryA mukti apAvatI nathI. mATe ja kahyuM che : . . ... 7 zu vAtavega muni ! to pachI prazna thaze ke zuM tapazcaryA karavI ja nahi? mAtra lAMghaNa karatA hoya evI tapazcaryAthI phAyado che? ene javAba e che ke tapazcaryA bilakula na karatA hoya ane bhogavilAsa tathA pramAdamAM samaya vitAvatA hoya tenA karatAM lAMghaNa jevI tapazcaryA paNa sArI. jeo Aje evI tapazcaryA karatA haze teo kAle bhAvapUrvaka karaze. je tapazcaryAmAM karmanI nijara thavA karatAM kameno baMdha vadhAre thato hoya, tevI tapazcaryA na karavI joIe. sAmAnya rIte ajJAnapUrvaka tapa karanArAone vaga jema eTa hoya che tema tapanI ajJAnapUrvaka TIkA kara( ji: 8 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dauM saMyamanI sahacarI gocarI bhagavAna mahAvIranA nirvANane 2500 thI vadhu varSa thaI gayAM. emanA jIvana ane saMdezane vicAra karIe. chIe tyAre tIrthaMkara paramAtmAnI vANI kevI trikAlAbAdhita hoya che tenI pratIti thAya che. kevaLajJAnanI prApti pachI tIrthakara caturvidha saMghanI sthApanA kare che. e saMghamAM tyAgI sAdhu-sAdhvIonI AcAranA niyama evA custa ane kaDaka hoya che ke tenuM AjIvana saMpUrNa pAlana karavAnuM badhAne saheluM nathIAma chatAM aDhI hajAra varSathI tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmInuM zAsana akhaMDita paraMparAthI cAlyA kare che e. ApaNe najare joI zakIe chIe. Aje paNa jaina munione pitAnuM pavitra jIvana jIvatA ane eka sthaLethI bIjA sthaLe vihAra karatA ApaNe joIe tyAre bhagavAna mahAvIra kevI rIte vicAratA haze tenI pratIti ApaNane thAya che; digaMbara sAdhuone jotAM tenI savizeSa pratyakSa . pratIti thAya che. ) divasamAM mAtra eka ja vakhata UbhAM UbhAM, hAthamAM. laIne AhArapANa karI levo ane pachI bIjA divasa sudhI annano dANe ke pANInuM TIpuM meDhAmAM na mUkavuM, sakhata ziyALo hoya ke bhara unALe haya, zarIra upara Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacamanI sahacarI gocarI 133 eka paNa vastra dhoraNa na karavuM-evI rIte samagra jIvana vitAvavuM e saraLa vAta nathI. dehabhAva ocho thAya ane Atma-ramaNatA vadhavA lAge tene mATe ja AvuM kaparuM tapasvI jIvana zakaya che. aDhI hajAra varSathI jaina sAdhu-sAdhvIonI paraMparA pratikULa ke viparIta saMjogomAM paNa TakI zakI teno ghaNAM kAraNomAMnuM eka kAraNa te teonI gecarI ane pAdavihAranI AcArasaMhitA che. rAgadveSarahita saMyamI jIvana mATe bhagavAne prabodhelI te anokhI paraMparA che. eka sthaLethI bIje sthaLe satata vihAra karatAM rahevAne kAraNe tathA roja judA judA vistAranAM judAM judAM gharamAMthI De thoDe AhAra vaherI lAvavAne lIdhe jaina sAdhusAdhvIone sthaLa, saMgha ke vyaktio sAthe rAgadveSanAM nimitto ochAM rahe che ane tethI samAjane temanA pratye pUjyabhAva rahe che. bhagavAna mahAvIra rAjakumAra hatA. rAjavaibhavamAM te uttama, svAdiSTa, pauSTika e vividha prakArane AhAra, khAI zakAya te karatAM paNa vipula pramANamAM, svAdhInapaNe maLe, paraMtu evA rAjabhavane tyAga karI bhagavAna mahAvIre svecchAe saMnyasta svIkArI, eka gharethI bIjA ghare pharIne lakhe-sukko AhAra grahaNa karavAnuM cAlu karyuM te uparathI ja dehabhAva karatAM temane AtmabhAva keTalo UMce haze tenI pratIti thAya che. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 - jinatattva nAre varga paNa meTo hoya che. khAdhepIdhe sukhI hoya ane ene lIdhe tapa karavAnI jemane bilakula ruci thatI na hoya tathA tapane jarA paNa mahAvaro na hoya tevA leko bAlatapa karanArA cheDA lekene cheTe dAkhala AgaLa dharI tapa karanArA lokone mATe TIkA karavA maMDI jatA hoya che. emanI TIkA keTalIka vAra asaMprajJAtapaNe emanI azaktimAMthI pragaTa thatI hoya che. jemaNe zeDI paNa bhAvapUrvaka tapazcaryA karI che evI vyakti sAmAnya rIte tapazcaryAnI virodhI hotI nathI. alabatta, bAhya tapa karatAM AtyaMtara tapa caDiyAtuM che, e niHsaMzaya che. paraMtu ethI bAhya tapane niSedha . karavAmAM nathI Avyo. khuda bhagavAna mahAvIre bAhA ane AtyaMtara ema baMne prakAranI tapazcaryA karI che. badhA ja re tIrthakarenA jIvanamAM bAhya tapazcaryA paNa jovA maLaze. dIkSA, kevaLajJAna ane nirvANu vakhate bAhya tapa acUka heya che. saMsAramAM badhA jIvo eksarakhI ruci, kakSA ane zaktivALA nathI hotA. eTale ja bAhA ane AtyaMtara baMne prakAranA tapamAM peTAprakAro batAvAyA che, ane dareke potAnI rUci, kakSA ane zakti anusAra tapanI pasaMdagI karavAnI hoya che, ane temAM potAnA AtmAnI zaktine pharavAne uracatama tapazcaryA sudhI pahoMcavAnuM hoya che. , tapazcaryA vartamAna jIvanamAM mANasane mATe zreyaskara nIvaDe che ane AtmA mATe mokSapathagAminI banI zake Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina daSTie tapazcaryA 131 che. eTalA mATe ja jaina dharma tapane utkRSTa maMgalamAM sthAna ApyuM che, paMcAcAramAM sthAna ApyuM che, nava. padamAM sthAna ApyuM che ane vIsa sthAnakamAM sthAna ApyuM che. - Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Ed saMyamanI sahacarI gocarI bhagavAna mahAvIranA nirvANane 2500 thI vadhu varSa thaI gayAM. emanA jIvana ane saMdezano vicAra karIe. chIe tyAre tIrthaMkara paramAtmAnI vANI kevI trikAlAbAdhita hoya che tenI pratIti thAya che. kevaLajJAnanI prApti pachI tIrthakara caturvidha saMghanI. sthApanA kare che. e saMghamAM tyAgI sAdhu-sAvIonA AcAranA niyama evA custa ane kaDaka hoya che ke tenuM AjIvana saMpUrNa pAlana karavAnuM badhAne saheluM nathI. Ama chatAM aDhI hajAra varSathI tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmInuM zAsana akhaMDita paraMparAthI cAlyA kare che e. ApaNe najare joI zakIe chIe. Aje paNa jaina munione. pitAnuM pavitra jIvana jIvatA ane eka sthaLethI bIjA sthaLe vihAra karatA ApaNe joIe tyAre bhagavAna mahAvIra kevI rIte vicaratA haze tenI pratIti ApaNane thAya che; digaMbara sAdhuone jotAM tenI savizeSa pratyakSa pratIti thAya che. divasamAM mAtra eka ja vakhata UbhAM UbhAM, hAthamAM. laIne AhArapANI karI levA ane pachI bIjA divasa. sudhI annano dANe ke pANInuM TIpuM meDhAmAM na mUkavuM, - sakhata ziyALe hoya ke bhara unALe haya, zarIra upara Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamanI sahacarI gocarI 133 eka paNa vastra dhAraNa na karavuM--evI rIte samagra jIvana vitAvavuM e saraLa vAta nathI. dehabhAva ocho thAya ane Atma-ramaNatA vadhavA lAge tene mATe ja AvuM kaparuM A tapasvI jIvana zakya che. aDhI hajAra varSathI jaina sAdhu-sAdhvIonI paraMparA pratikULa ke viparIta saMjogomAM paNa TakI zakI teno ghaNAM kAraNamAMnuM eka kAraNa te teonI gecarI ane pAdavihAranI AcArasaMhitA che. rAgadveSarahita saMyamI jIvana mATe bhagavAne prabodhelI te anokhI paraMparA che. eka sthaLethI bIje sthaLe satata vihAra karatAM rahevAne kAraNe tathA reja judA judA vistAranAM judAM judAM gharamAMthI De cheDe AhAra vaherI lAvavAne lIdhe jaina sAdhusAvIone sthaLa, saMgha ke vyaktio sAthe rAgadveSanAM nimittI ochAM rahe che ane tethI samAjane temanA pratye pUjyabhAva rahe che. ' bhagavAna mahAvIra rAjakumAra hatA. rAjavaibhavamAM te uttama, svAdiSTa, pauSTika evo vividha prakArane AhAra, khAI zakAya te karatAM paNa vipula pramANamAM, svAdhInapaNe. maLe, paraMtu evA rAjavaibhavane tyAga karI bhagavAna mahAvIre svecchAe saMnyasta svIkArI, eka gharethI bIjA ghare pharIne lukha-sukko AhAra grahaNa karavAnuM cAlu karyuM te uparathI ja dehabhAva karatAM temane AtmabhAva keTalo UMco haze tenI pratIti thAya che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 jinata bhagavAna mahAvIre lagabhaga sADA bAra varSa AvuM kaThina tapasvI jIvana vitAvyuM. saMniSTha brahmacaryamaya saMyamI jIvana jIvavA mATe AhAranI jarUra ghaNI ochI rahe che. e bhagavAna mahAvIre potAnA jIvanamAM siddha karI batAvyuM. lagabhaga sADA bAra varSanA tapazcaryAmaya jIvanamAM emaNe kula jeTalA Taka AhAra karyo ane je saravALe karIe. to lagabhaga eka varSa jeTalo samaya thAya. eTale ke judA. judA divase maLIne Azare 11 varSa jeTalo samaya emaNe AhAra vagara calAvye ema kahI zakAya. A atyaMta. virala kahI zakAya evI siddhi che. mANasane sauthI maTe udyama udarabharaNane kAje hoya che. udarapoSaNa aTake to jIvana aTake. eTale ja udara-- piSaNa athe karAtI kamANI mATe "AjIvikA zabda. vaparAya che. keTalAka ema ene che ke mANasane je peTa. na hota to A saMsAramAM ghaNI zAMti hatI, kAraNa ke peTa mATe mANasane dhAMdhala-dhamAla ke DhasaraDA karavA paDe che. te karavA na paData. bIjA keTalAka ema mAne che ke mANasane je peTa na hota to kadAca saMsAramAM bahu kaleza, kaMkAsa, kalaha ane azAMti hota, kadAca yuddho paNa vadhu thatAM. hata, kAraNa ke peTa mATenA udyamamAMthI nava paDela niciMta mANasa khoTI dizAmAM potAnI badhI zakti. vAparato thaye hota. manuSyane piTa che mATe ja te ATalA. badhA rekAyeluM rahe che. eTale ja saMsAramAM ThIka ThIkazAMti che. vastutaH pitAne peTa che ane chatAM peTa nathI. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sayamanI sahacarI gocarI 135 ema samajIne AhArano je vyavahAra kare che tevA saMyamI mANase sAcI zAMti anubhavI zake che, teo ja AsapAsa sAcI zAMti prasarAvI zake che.' " AjIvikA mATe zuM badhAMe ja udyama karavAnI jarUra che? je thoDAM mANase vadhu udyama kare te bIjA DAM mANasene ghaNI rAhata rahe. bALako, vRddho, azakta, ane mAMdAo, keTaleka aMze strIo paNa AjIvikA mATe udyama karatAM nathI. kuTuMbanA anya sabhyo prema ke pharajarUpe temanI dekhabhALa rAkhe che. badalAmAM teo kuTuMba mATe yathAzakti anya kAma kare che. - je vyakti pratye ApaNe Adara ke pUjyabhAva hoya tevI vyaktine jamADatAM ApaNane AnaMda thAya che. sAdhusaMtanA AhAranI javAbadArI eTalA mATe ja samAja saharSa upADI le che. je pavitra AtmA parahitArthe jIvana samarpita karI de che tenA nibhAvanI javAbadArI upADI levI e samAjanuM parama kartavya bane che. sAdhusaMte maphatanuM khAIne, samAjanA "peresAITa" banIne jIve che evI TIkA kaI karatuM nathI. sAdhu-saMnyAsIonA samudAyamAM kaI TA mANase bharAI beThA hoya to te jarUra TIkAne pAtra che, paraMtu tethI samagra samudAyane vAvI zakAya nahi. sAdhuo, saMnyAsIo, bAvAo, phakIre, vidyAthIe, lekasevaka, atithio, yAtrALuo, apage, nidhana Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 jinatattva mANase vagerene khAvApIvAnI sagavaDa pUrI pADavA mATe bhAratamAM bahu prAcIna kALathI annakSetro, dAnazALAo, sadAvrata, bhojanazALAo vagerenI vyavasthA vakhatovakhata thatI AvI che. samAja e javAbadArI harSapUrvaka uThAvate rahyo che. A badhAMmAM sAdhu-saMnyAsIne samAja savizeSa premAdarapUrvaka bhejana Apato rahyo che. bIjI bAju sAdhu- - saMnyAsIo paNa keAI vyakti ke saMsthA upara bahu bAjo na paDe e rIte judA judA gharethI bhikSAna grahaNa karatA rahe che. "mAdhukarI", "bhikSAcarI ", "gocarI" jevA zabdo A prathA mATe vaparAya che. koI annakSetra ke sadIvatamAM jaI jamI levuM, roja judA judA ghare jaI bhajana karI levuM, judA judA gharethI anAja, leTa vagere mAMgI lAvI pitAne mATe rAMdhI levuM ke judA judA gharethI De thoDe AhAra meLavI lAva-evI pitapotAnA dharma ke saMpradAya anusAra paraMparA bhAratamAM cAlI Ave che. A badhI paraMparAomAM bhagavAna mahAvIre potAnA varSonA svAnubhavanA AdhAre jaina sAdhuo mATe "gocarI nI deSarahita paraMparAnI je himAyata karI te ghaNI kaDaka ane viziSTa koTinI che. jaina sAdhuo keInA ghare jaIne bhejana letA nathI ke saMghanA koI raDe jaI jamavA besatA nathI. paraMtu pratyeka TaMke judA judA ghare jaI AdhAra vaherI lAvI, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samanI sahacarI gocarI , 137 pitAnA sthAnamAM AvI, keI gRhastha na dekhe tevI rIte AhAra vApare che. AhAra meLavavAnI temanI paddhatine ? gocarI" kahevAmAM Ave che, kAraNa ke gAya jema eka ja jagyAethI mULa sudhInuM badhuM ghAsa na khAtAM judI -judI jagyAethI uparauparathI thoDuM thoDuM ghAsa khAya che, tevI rIte sAdhue koIne paNa bA na paDe te rIte judI judI jagyAethI thoDuM thoDuM lAvIne potAne AhAra karI le che. , "gecarI"nI jema "mAdhukarI" zabda paNa vaparAya che. dazavaikAlikasU tramAM lakhyuM che ke jevI rIte bhramara puSpane jarA paNa IjA pahoMcADyA vagara ke pIDA karyA vagara rasa cUse che tevI rIte sAdhue dAtAne jarA paNa kaSTa na paDe te rIte AhAra grahaNa kare joIe. A prakAranI sAdhunI caryAne "eSaNAsamiti" kahevAmAM Ave che. jue : " jahA dumassa pupphesu bhamaro Aviyai rasaM / Na ya puppha kilAmei so ya pINei appayaM // emee samaNA muttA je loe saMti sAhuNo / vihaMgamA va . pupphesu dANabhattesaNerayA // - eSaNAsamitinI vyAkhyA ApatAM kahevAyuM che ? kuta, kArita ane samarthana rahita tathA prAsuka, prazasta ane bIjI dvArA apAyela AhAra sAdhue samabhAvapUrvaka grahaNa karavuM e eSaNAsamiti che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatattva. sAdhue aprAkruka (sacitta ), kIta ( peAtAnA mATe kharIdAyelA ), audezika (peAtAnA mATe khAsa banAvAcelA ) ane Ahata ( sAdhu mATe sAmethI lavAyelA ) AhAra grahaNa na karavA joIe. bhU lathI grahaNa thaI garcA hAya tA tene upacega na karavA joIe. bhUlathI upayAga thaI gayA haiAya te te mATe prAyazcitta laI levu joI e. 138 ni:svArtha buddhithI, kAI paNa prakAranA lAbha ke lAlacanA pratyeAjana vagara bhikSA vagerenu dAna je Ape. che tene ' mudhAdAyI' kahevAmAM Ave che. tevI ja rIte kAI paNa prakAranA leAla ke lAlacanA pratyeAjana vagara mAtra. peAtAnA sAdhujIvananA nirvAha arthe je bhikSAna grahaNa kare che. tene mudhAjIvI' kahevAmAM Ave che. sAcA 'sudhAdAyI ane sAcA * mudhAjIvI' ane dubha manAya che. evA durlabha jIvA jaladI sugati pAme che. kahyu che : 6 dulahA u muhAdAI, muhAjIvI vidulahA | muhAdAI muhAjIvI, dovi gacchaMti sogaI || sAdhuoe gRhasthanA gharethI AhAra grahaNa karatI vakhate ghaNA sUkSma vicAra karavA joI e. AhAra banAva-vAnI pUrvataiyArIrUpe hi'sAdi je dveSa thAya tene 'ugama dIpa kahe che. AhAra manAvatI vakhate thatA dASane ' utpanna doSa' kahevAmAM Ave che, ane bhAjana karatI. vakhate je dASA thavAnA sAva hAya tene azana TrAya ... " Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamanI sahacarI gocarI 139 kahevAmAM Ave che. je AhAranI bAbatamAM udyama, utpAdana ane azananA prakAranA sthULa-sUma hiMsAdi. bahu deSa rahelA hoya tevo AhAra sAdhue gRhasthanA gharethI grahaNa na karavuM joIe. abhakSya ke agrAhya. khAdya padArthonI savistara yAdI zAstragraMthamAM ApavAmAM AvI che. jaina sAdhuoe zakya hoya tyAM sudhI divasamAM phakta eka ja vAra AhAra levo joIe. bIjI vAra AhAra levAnI jarUra paDe to te atyaMta alpa pramANamAM levuM joIe. teoe betAlIsa prakAranA (anya matA-- * nusAra suDatAlIsa prakAranA) deSathI rahita evo AhAra mAtra dehane TakAvavA khAtara ja levAnA hoya che, svAdendriyane sateSavA, ke dehane baLavAna, hRSTapuSTa banAvavA. mATe nahi. zarIra ke manamAM vikAre jamAve e AhAra (vigaI) vanya gaNAya che. ethI ja teo. brahmacaryanuM pAlana sArI rIte karI zake che ane svAdhyAya, dhyAna ane anya dhArmika kriyAomAM citta sArI rIte pAvI zake che. mitAhArI, kRzakAya sAdhu dhArmika saMpradAyanI zobhArUpa manAya che. jaina sAdhuoe pitAnA AhArane mATe gocarI. vahAravA evI rIte javuM joIe ke jethI gRhasthane temanA pratye anAdarane bhAva thAya nahi, pitAnA ke anya dharmanA bIjA sAdhuo ke bhikSukane TheSa ke IrSyA. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 jinatatva thAya nahi tathA pitAnA saMyamapU rNa vyavahArane gecarI mATenA AvAgamananA kAraNe deSa lAge nahi. gRhasthanA ghare emanuM bhajana patI gayA pachI je sAdhu AhAra levA jAya te vadhelA AhAramAMthI gecarI vaherAvatAM gRhasthane saMkeca thAya nahi; emane mAthe be paDe nahi; emanuM mana prasana ane Adarayukta rahe. jyAM jamaNavAra (saMkhaDI) hoya tyAM sAdhue gocarI vaheravA na javuM joIe, kAraNa ke tyAMne AhAra bhAre svAdiSTa ane rasendriyane sateja kare tevo, manamAM vikAre janmAve tevo hoya che. vaLI tyAM giradI, paDApaDI ke dhasAro bahu hovAnA kAraNe sAdhu pratye AdarabhAva sacavAya naMhi. sAdhue garbhavatI ke bALakane stanapAna karAvatI strI pAsethI gecarI na vaheravI joIe. sAdhuoe je gharamAM puruSa varga hAjara hoya nahi ane yuvatI ke yuvatIo hoya tevA ghare ekalA vAraMvAra javuM nahi. ane javuM paDyuM hoya te nIcI daSTi rAkhI gecarI vahorI levI joIe. gocarIne nimitta mahilAvarga sAthe vAta-vyavahAra -na vadhe e pratye sAdhuoe atyaMta sAvadha rahevuM joIe. gocarI temanA saMyamita jIvanane poSanArI, zobhAvanArI -banavI joIe, temane pramAdI ke patita karanArI nahi. eTalA mATe sAdhuoe roja judI judI dizAmAM judA jadA ghare gocarI vahoravA javuM joIe. jethI amuka ja ghara ke bhakta pratye anurAga jame nahi. "paMcAzaka -graMthamAM "piDavidhAna" vize kahyuM che ke je sAdhu doSa Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamanI sahacarI gocarI 14. rahita bhAta pANI grahaNa karIne saMyamane rAzi ekatra kare che te sAdhu bhavavirahu(saMsArane vida-mekSa)ne. zIdhrapaNe prApta kare che. te saMthAe so vavarahuM rati : sAdhue bhikSA mAgavA kyAre javuM ane kyAre na. javuM, kayAM kayAM javuM ane kyAM kyAM na javuM, kevI rIte javuM ane kevI rIte na javuM, ke AhAra grahaNa kare ane ke grahaNa na kare, bhikSAnna tarIke pitAne apAta AhAra joI ne manamAM kevA kevA bhAvo na. ANavA, kevA kevA mAyAcAra na karavA - ItyAdine lagatI. vigatavAra chaNAvaTa AcArAMgasUtra"nA bIjA khaMDamAM kalpasUtra"mAM tathA "paMcAzaka Adi anya graMthamAM.. karavAmAM AvI che. sAdhuoe sAta prakAranI piMDeSaNa ane sAta prakAranI pAraiSaNAnuM pAlana yathAzakti karavA, upara paNa bahu bhAra mUkavAmAM AvyuM che. . pitAnuM saMcamI jIvana AtmasAdhanAthe TakAvI rAkhavA mATe ja AhAranI jarUra hovAthI pArakA gherathI. bhikSA grahaNa karatI vakhate sAdhunA manamAM dInatAne ke lAcArIno bhAva kayAreya AvA na joIe. pitAne rogya (sUjhatekalpanIya) AhAra na maLe te sAdhue zoka ke kheda na kara joIe. kyAreka bhUkhyA rahevAno vakhata AvI paDe to te sudhAne, parISaha samajIne kamanijakarAnuM nimitta samajIne samabhAvapUrvaka sahana karI levI joIe. sAre AhAra maLatAM sAdhue haSita ne Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 - jinatatva thavuM joIe ke maLelA vividha prakAranA AhAra vize bIjA sAdhuo pAse prazaMsA, chaNAvaTa, TIkA ke niMdA na karavI joIe. jaina sAdhuonI AhAra meLavavAnI A kaDaka paraMparA duniyAnA bIjA keI paNa dharmamAM jovA maLatI nathI. sUryodaya pahelAM ke sUryAsta pachI jaina sAdhue AhAra te nahi ja paraMtu pANI paNa pItA nathI. teo bhikSA. -vihArI lAve che te paNa AkhA divasanI sAmaTI vahAratAnathI. eka TaMkanuM vadheluM bhejana bIjA TaMka mATe rAkhavAnI temane chUTa hotI nathI, balake pitAnI jarUriyAta karatAM hamezAM thoDuM ochuM ja vaherI lAve che, jethI anna pheMkI devAne deSa na lAge. gocarI vaheratI vakhate paNa jaina sAdhuoe vizuddha, yogya (sUjhate) AhAra meLavavA mATe ghaNuM ja kALajI rAkhavI paDe che. "AcArAMgasUtra', kalpasUtra ane bIjA graMthomAM gocarInA ghaNA badhA kaDaka niyame darzAvavAmAM AvyA che. alabatta keTalAka niyame vartamAna samayamAM keTalAka sAdhuo barAbara pALatA na hoya te te judI vAta che, paraMtu ekaMdare gocarInI " prathA akhaMDita jaLavAI rahI che. A prathAne kAraNe ja jaina sAdhu-sAdhvIonuM tyAgamaya jIvana hamezAM Adarane pAtra rahyuM che. eTalA mATe hajAro jaina sAdhu-sAdhvIonA nirvAhanI javAbadArI jaina samAja prAcIna samayathI bahumAnapUrvaka uThAvata rahyo che. eTalA mATe jaina gRhasthane Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sayamanI sahacarI gocarI 143 sAdhu-sAdhvInAM mAtA-pitA tarIke oLakhAvavAmAM Ave che. mATe ja sAdhu-sAdhvI pitAne AMgaNe gocarI vahoravA Ave ene zraddhALu jeno potAnuM parama saddabhAgya samaje che. ' sAdhu-sAdavIo mATe saMyamanI sahacarI jevI gocarIne ATalo badhe mahimA che ! Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da vardhamAna tapanI oLI tapazcaryAne mahimA jeTale jaina dharmamAM batAvavAmAM Avyo che teTale duniyAnI bIjA koI dharmamAM jovA maLaze nahi. bhagavAna buddha tapazcaryAnA mAge gayA; paraMtu e mAga emane ghaNe AkarA lAge eTale pAchA pharyA ane madhyama mAgane upadeza Ape. emanI pahelAM bhagavAna mahAvIre tapazcaryAne mArga apanAvyo, ane e mAge teo carama. sImA sudhI pahoMcyA. eTalA mATe bhagavAna mahAvIrane ApaNe "dIgha tapasvI" tarIke oLakhAvIe chIe. kavikAlasarvajJa hemacandrAcArye eTalA mATe "sakalArhat stotramAM bhagavAna mahAvIra vize kahyuM che : vIrasya ghora tapaH | mANasanuM mana atyaMta caMcala che. caMcala mana zarIrane paNa caMcala banAve che. AMkha, nAka, jIbha ane sparza e indriyo dvArA thatA vadhu paDatA upabhegathI kevA anartho thAya che e saunA anubhavanI vAta che. UThatAM, besatAM, khAtAM, ke vAta karatAM mANasa je maryAdA sAcave nahi te tenAM mAThAM pariNAma bhegavavAne tene vakhata Ave che. eve vakhata na Ave eTalA mATe te vize samajavAnI " jarUra che, eTale ke Arogya ane sAmAjika vyavahAra mATe paNa Indriyone saMyamamAM rAkhatAM ApaNe zIkhavuM joIe. Indriyone saMyamamAM rAkhavAnI kriyA te tapazcaryA. badhI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna tapanI oLI 145 Indriye eka divasamAM kAbUmAM AvI jatI nathI. e mATe satata abhyAsanI jarUra paDe che. e abhyAsa - eTale paNa tapazcaryA. ' * jema Indriyane tema cittane paNa saMyamamAM rAkha vAnI jarUra che. keTalAya vicAro ApaNane satAvyA kare ' che. ApaNe pIcho choDatA nathI. tenuM kAraNa citta upara ApaNe saMyama nathI e che. jema zarIrane tema cittane saMyamamAM rAkhavAnI kriyA te paNa tapazcaryA che. . . badhAM ja mANase ekasarakhI tapazcaryA karI zakatAM nathI. uMmara, zarIranI avasthA, samayanI anukULatA, gharanuM vAtAvaraNa, vyavasAyanI ciMtA, cittanI zakti vagere pramANe dareka mANasanI tapazcaryA karavAnI zakti judI judI hoya che. keI upavAsa karI zake, keI ekAsaNuM karI zake; keI AyaMbila karI zake; kaI eka jagyAe besI kriyAkAMDa karI zake, keI svAdhyAya karI zake, koI japa karI zake, kaI dhyAna dharI zake. keIka mANase eka karatAM vadhAre prakAranI saMpazcaryA eka sAthe karI zake ane emAM paNa zakti vadhatAM AgaLa vadhI zake. bhagavAna mahAvIra upavAsa karatAM karatAM cha mahinAnA upavAsa sudhI pahoMcI zakyA. teo AMkhanuM maTakuM mAryA vinA, khulI Akhe lAMbA samaya sudhI dhyAnamAM magna rahI zakatA. - ji.-10 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 - jinatatva jaina dharmamAM ArAdhanA karavA mATe koI paNa vyaktine anAdara nathI ke koI paNa vyaktinI apAtratA gaNuM nathI. game te mANasa game tyAre game tyAMthI ArAdhanA zarU karI zake che. navakArazIthI be-traNa mahinAnA upavAsa sudhI mANasa pahoMcI zake che. jenAthI bhU jagyA na rahevAtuM hoya te khAvAnI vAnagIo ochI karI zake che. manamAM tapazcaryA karavAno bhAva ane utsAha hoya te tapazcaryAnA aneka rastA che. zAstromAM tapazcaryAnA mukhya Ara prakAra batAvyA che : anazana vagere che prakAranI bAhya tapazcaryA ane pazcAttApa vagere cha prakAranI AtyaMtara, tapazcaryA. keIkane prazna thAya che ke bhagavAne duniyAmAM khAvApIvAnI ATalI badhI sagavaDa ApI te khAIpIne lahera karavAne badale hAthe karIne zarIrane ke manane kaSTa kema ApavuM? jeo jaina dharmanA hArdane samajatA nathI teo A prazna kare e svAbhAvika che. vastutaH ekSaprApti e je ApaNuM aMtima dhyeya hoya ane saMpUrNa karmakSaya vinA mokSaprApti nathI e je ApaNane barAbara samajAI gayuM hoya ane zraddhApUrvaka najara samakSa te vAta je satata rahyA kare te Avo prazna thAya ja nahi. bhagavAne khAvApIvAnI ATalI badhI sagavaDa karI che e bhrAmaka * khyAla teonA manamAM pachI nahi rahe. khAvuM paDe che e jIvanI lAcArI che; anAdinI paDelI Teva che. anAhArIpaNuM Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhamAna tapanI oLI 147 e ja AtmAne sAro svabhAva che. AhArathI kama baMdhAya che. tapazcaryAthI karmano kSaya thAya che. vaLI tapazcaryAthI Indri upara saMyama Ave che ane saMyamathI navAM karma ochAM baMdhAya che; paraMtu jIvanI mehadazAne kAraNe mokSaprAptinuM aMtima dhyeya ane e mATenA upAyAnI vicAraNA enI najara sAmethI khasI jAya che. mATe ja IndriyenA alpajIvI sukhane e sanAtana sukha mAnavA lAge che.' bAhya prakAranI tapazcaryAmAM rasatyAga"nI tapazcaryA paNa ghaNI agatyanI che. rasatyAga eTale svAdano tyAga; eTale ke lUkho AhAra, rasendriya upara saMyama meLavyA vagara rasatyAga saheluM nathI. AyaMbila (AcArlI-AMbela) rasatyAganA prakAranI tapazcaryA che. AyaMbila karanAre divasamAM phakata eka ja vAra, eka Asane besI ghI-tela, khAMDa, goLa ItyAdi rinagdha padArtho vagara ane svAdendriyane uttejanAra evA masAlA vagarane lUkho AhAra levAno hoya che. AyaMbila karatAM upavAsa kaThina che, kAraNa ke upavAsamAM bilakula AhAra levAno nathI, paraMtu keTalAMkane upavAsa kare sahele lAge che, paNa AyaMbila eTaluM saheluM lAgatuM nathI, kAraNa ke na bhAvatuM bhajana karavA mATe rasendriya upara asAdhAraNa saMyamanI jarUra che. saLaMga nava divasa sudhI AyaMbila karavAnI tapaane AyaMbilanI oLI (AvalI-eTale hAramALA; Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *P+] 148 nava divasanI hAra ) kahevAmAM Ave che. caitra mahinAmAM ane Ase mahinAmAM ema varSamAM be vAra Aya khilanI eLInA utsava Ave che. pamAM te zreSTha manAya che. vaLI te zAzrvata parva manAya che. oLInAM nava divasane arihaMta, siddha, AcAya, upAdhyAya, sAdhu, darzana, jJAna, cAritra ane tapa ema nava padma sAthe joDavAmAM Ave che. ane rAjerAja eka eka padmanI ArAdhanA, nizcita karelAM khamAsaNAM, legassanA kAusagga, e padanA japanI navakAravALI, sAthiyA vagere vidhi sAthe karavAmAM Ave che. Aya mila karavA sAthe je judA judA prakAranI tapazcaryA thAya che temAM eka ghaNI AkarI ane dhIrajanI bhAre kaseTI karanArI lAMkhA samayanI mATI tapazcaryA te vardhamAna tapanI oLI che. vardhamAna eTale vadhavuM. jema jema samaya jAya tema tema tapa vadhatu jAya evuM tapa te vamAna tapa. A tapamAM mukhya AyaMkhila che ane sAthe upavAsa hoya che. emAM eka AyakhilanI eLIthI. krame krame vadhatAM vadhatAM se AyakhilanI oLI sudhI paheAMcavAnu hAya che. A tapa karanAre prathamanI pAMca eLI eka sAthe karavAnI hoya che. eka Ayakhila ane eka upavAsa, pachI be Ayakhila ane eka upavAsa, traNa. Ayakhila ane eka upavAsa, cAra Aya bila ane eka upavAsa ane pAMca Ayakhila ane eka upavAsa - e rIte eka sAthe saLaMga vIsa divasa sudhImAM kula padara Aya - Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhamAna tapanI oLI . 149 bila ane pAMca upavAsa karavAnAM hoya che. tyArapachI zakti, ruci ane anukULatA pramANe kAM to tarata athavA thoDA divasa pachI, cha AyaMbila ane eka upavAsa karavAnA hoya che. ema karatAM anukULatA pramANe anukrame se AyaMbila ane eka upavAsa sudhI pahoMcavAnuM hoya che. Ama, vardhamAna tapanI AyaMbilanI oLImAM kula 5050 AyaMbila ane se upavAsa karavAnA Ave che. be eLI vacce aMtara rAkhI zakAya che, paraMtu nAnImoTI oLImAM vacce khaDe pADI zakAya nahi paDe to pharIthI te karavI paDe. be oLI vacce eka paNa divasane khADe pAMDyA vagara saLaMga AyaMbila ane upavAsanI satata tapazcaryA kare to paNa mANasane se oLInI A tapazcaryA pUrI karatAM 5150 divasa eTale ke cauda varSa karatAM vadhu samaya lAge. be oLI lacce chUTanA jema vadhAre divasa pasAra thAya tema e tapazcaryA laMbAya, kyAreka vIsa-pacIsa varSa paNa thAya. lAkha mANasemAM keIka virala mANase ja ATalAM badhAM varSa dhIrajapUrvaka A tapazcaryA karI zake. paraMtu evI dIrghakAlIna tapazcaryA karanArA mANase Aje paNa vidyamAna che e AnaMdanI vAta che. A tapazcaryA karanAre paNa roja jinapUjana, devavaMdana, paDilehaNu, guruvaMdana, pratikamaNa vagere AvazyakAdi kiyAo yathAzakti karavAnI hoya che. sAthe nava padamAMthI arihaMtapada, siddhapada ke papadamAMthI koI paNa eka padanuM Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15o jinatatva reja khamAsamaNAM, kAusaga, navakAravALI, sAthiyA vagere vidhi sAthe yathAzakti ArAdhanA karavAnuM hoya che. vardhamAna tapanI oLInI ArAdhanA je zuddha ane zubha bhAvathI karavAmAM AvI hoya to ethI aihika jIvanamAM zubha kAryomAM vidane ke aMtarA dUra thAya che, paNa ethI meTAmAM moTo lAbha te e che ke A ArAdhanAthI tIrthakara nAmakarma baMdhAya che. keTalAka ivene bAhya tapazcaryA kaThina lAge che te keTalAkane AtyaMtara tapazcaryA. vastutaH baMne prakAranI. tapazcaryAnI jarUra che. mANasa upavAsa, AyaMbila kare ane sAthe ke paNa eTale kare te barAbara nathI. tema sAmAyika, pratikamaNa, svAdhyAya, dhyAna ItyAdi kare ane sAthe bhakSyAbhaDhya khAvApIvAnA ane nATaka-nAcagAnanA eTalA ja jalasA kare te paNa barAbara nathI, paraMtu eTalA mATe tapazcaryA karanAre tapazcaryA karatAM aTakI javAnuM nathI. bAhA ke AtyaMtara tapathI Indriyo para ane citta upara saMyama Ave e je prathama agatyanI vastu che. tapazcaryA karanAra yaMtravat tapazcaryA kare to enAmAM jaDatA, ke bhAvazUnyatA AvI jAya eve saMbhava rahe che. tapazcaryA karanAra mAtra laukika phaLa mATe, sAMsArika lAbhe mATe tapazcaryA kare evuM paNa keTalIka vAra bane che. vastutaH tapazcaryA karanAramAM krodha, mAna vagere kaSA krame krame ghaTatA javA joIe, sAMsArika vAsanAo dUra thatI javI joIe, Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhamAna tapanI oLI 15 ane kSamAno bhAva vadhato ja joIe. ema thAya te ja tapazcaryAthI kamanI nijAne hetu siddha thAya ane mekSamArga tarapha pragati thAya. eTalA mATe ja duniyAnA bIjA dharmo karatAM jaina dharmamAM tapazcaryAne mahimA sauthI vadhu batAvavAmAM AvyuM che. mATe ja jaina dharmanA hArdane ane tapazcaryAne rahasyane je samaje che te tapazcaryAne kyAreya virodha karatA nathI, balka tapazcaryAnI anumodanA kare che, kAraNa ke anumodanA e paNa tapazcaryAnA mArge javAnuM eka pagathiyuM che. - Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa -1 aneka mANaso jyAre pitAnA AnaMdane sAmudAyika rIte vyakta kare che tyAre temAMthI utsava ke parvanuM nirmANa thAya che. manuSya utsavapriya prANI che, mATe ja kahevAya che : hasavapriyAH vajhu manuSyAH | mAnavajAte kuTuMba, rASTra, vizva, janma, nivRtti, avasAna, AraMbha, pUrNAhuti, saMsthAo, Rtuo ityAdi ghaNA viSAne anulakSIne usanuM nirmANa karyuM che. temAM dharma, dharmapurUSa, dharma prasaMge ityAdine anulakSIne sauthI vadhu utsavonI cejanA thaI che. saMdarbhe badalAtAM keTalAka vyaktilakSI, sAmAjika ke rAjakIya utsava kAlagrasta thAya che. dhArmika utsave pramANamAM vadhu cirakAlIna hoya che. jaino je vividha dhArmika parvonI ujavaNI kare che temAM sauthI moTuM parva te paryuSaNa che. "pajusaNa ke poSaNa" evA taddabhava nAmathI sAmAnya lokeAmAM te vizeSa pracalita che. sauthI moTuM e parva hevAthI parvazreSTha, parva ziremaNi, parvAdhirAja tarI ke, lekottara parva tarIke te oLakhAya che. - parva eTale AnaMda ane ullAsa. jevuM parva ane je ene mahimA tevI enI UjavaNI. keTalAMka parvemAM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-1 153 suMdara vastrAlaMkAra dhAraNa karavA dvArA, vividha vAnagIenA upaga vaDe, paraspara milana ane zobhAyAtrA vaDe AnaMda vyakta thatuM hoya che, te keTalAMka parvemAM dhArmika anuSThAne, vidhividhAne, ekaTANuM, upavAsa, tyAga-tapazcaryA, dAna ane dayA, sAdAI ane nirAbara vagere dvArA AnaMda vyakta thato hoya che. parvano mahimA . lokahRdayamAM ke ane keTalo che te e divasanI kenI. pravRtti parathI jANI zakAya che. "payuSaNa" zabda saMskRta che, sAce zabda che "paryuMSaNa saMskRta ri+3SA (36) parathI te Avela che. eno artha thAya che samasta prakAre vasavuM arthAt eka sthaLe sArI rIte rahevuM. comAsA daramiyAna A parva Ave che. paraMtu sAdhuone mATe to samasta cAturmAsane | lakSamAM rAkhIne A zabda prajA haze, kAraNa ke sAdhu saMtAe cAturmAsa daramiyAna eka ja sthaLe sthira vasavATa karI dhamanI ArAdhanA karavAnI hoya che. paryuSaNa" zabdane lAkSaNika artha e che ke A parva daramiyAna mANase AtmAnI samIpa jaIne vasavAnuM hoya che, eTale ke AdhyAtmika pravRtti tarapha vaLavAnuM hoya che. zrAvaNa mahinAnA aMtanA ane bhAdaravA mahinAnA AraMbhanA ema maLI ATha divasanuM A parva che. eTalA mATe paryuSaNane aThThAI mahatsava" tarIke paNa oLakhavAmAM Ave che. A parva daramiyAna Indra vagere devatAo Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 - jinatattava naMdIzvara dvIpamAM jaIne zAzvata jinamaMdiramAM aThThAI mahotsava Ujave che, ema zAstromAM kahevAyuM che. paryuSaNa parva e tyAga ane tapazcaryAnuM parva che. duniyAnA anya keI dharmamAM jovA na maLe eTalI kaThina. tapazcaryA jainomAM A parva daramiyAna jovA maLe che.. gAmegAma jyAM jyAM jainonI vasati hoya che tyAM keTalAMce. mANase evAM maLaze ke je paryuSaNanA ATheya divasa. upavAsa karatAM hoya. ATha divasa sudhI annano dANe. paNa moDhAmAM nAkhyA vagara tapazcaryA ane dhArmika kriyAo. karavI e jevuM tevuM vrata nathI. keTalAMka zaktivALAM strIpuruSa bAra, seLa, ekavIsa, trIsa, pistAlIsa divasanA. upavAsa kare che. keIka vAra sATha-pAMsaTha divasanA upavAsa paNa thAya che. jemanAthI vadhu upavAsa na thAya te cAra, traNa, be ke chevaTe parvanA chellA divasane-saMvatsarIne eka upavAsa kare che, upavAsa na thAya to ekAsaNuM ekaTANuM kare che. * paryuSaNa e dAna ane dayAnuM paNa parva che. duniyAna. arthazAstrIo kahe che ke jaina samAja dAnamAM jeTale pise khace che, teTalo vyaktidITha sarerAze bhAgye ja bIje kaI samAja kharote haze. e dAnanI sauthI meTI. pravRtti paryuSaNa daramiyAna thAya che. anukaMpAdAna, supAtradAna ane abhayadAna-ema trividha prakAre e pravRtti thAya. che. abhayadAna e sauthI zreSTha dAna che. dayA vizeSatA . Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-1 155. jIvadayA e jainonA lohImAM che. vyaktigata rIte keTalAMkanuM vartana apUrNa, aNasamajavALuM ke viparIta hoya tethI. samasta samAjane doSa daI zakAto nathI. paryuSaNa parva e ghaNuM prAcIna parva che. zAstromAM varNana Ave che te pramANe bhagavAna mahAvIra svAmI. jyAre rAjagRhI nagarImAM padhAryA hatA tyAre magadhanA. rAjA zreNike bhagavAna mahAvIrane paryuSaNa parva vize prazno. pUchaLyA hatA. paryuSaNa parvanI ArAdhanA sArAmAM sArI. rIte koNe karelI evA praznanA javAbamAM bhagavAne kaheluM ke bhUtakALamAM gajasiMha nAmanA rAjAe evI sarasa. ArAdhanA karelI jethI te pUrvamahAvidehakSetramAM tIrtha karapada pAmI muktipada prApta karaze. - paryuSaNa parva e saMyama ane sAdhanAnuM parva che.. e mATe zAstromAM agiyAra dvAre ArAdhanA karavAnuM pharamAvyuM che. jinapUjA, cetya-paripATI (AsapAsanAM jinamaMdiramAM jaI jinezvara bhagavaMtane dravya ane bhAvathI. namaskAra karavA), sAdhusaMtanI bhakti, saMghamAM prabhAvanA, jJAnanI ArAdhanA, sAdharmika vAtsalya, "kalpasUtra" sAMbhaLavuM, tapazcaryA karavI, jIne abhayadAna ApavuM, sAMvatsarika pratikramaNa karavuM, paraspara kSamApanA karavI--ema agiyAra prakAre A ArAdhanA karavAnI hoya che. e ArAdhanA vadhu dIpI UThe e mATe brahmacaryanuM pAlana karavuM, dAna. devuM, dayA pALavI, pApakarma thAya tevAM kAryone tyAga. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 jinatatva kare, azubha vacana na bolavAM, sAmAyika, pratikramaNa, piSadha vagere vatakriyA karavAM, guru mahArAjanI upadezavANI sAMbhaLavI, bhagavAna mahAvIranAM mAtAe svapnamAM joyelI cauda vastuono-cauda supanane-mahatsava kare -vagere Avazayaka manAya che. A parva daramiyAna mastake leca karo (eTale ' mAthA ane moDhA paranA vALa hAthathI kheMcIne kADhI nAkhavA), ochAmAM ochuM aThThama(traNa divasanA upavAsa)nuM tapa karavuM, "kalapasUtra vAMcavuM, sAMvatsarika pratikramaNa karavuM ane mAMhomAMhe kSamApanA karavI e sAdhuenAM kartavya manAya che. anya divasa karatAM parvanA divase karelI dharmArAdhanA vizeSa phalavatI mAnavAmAM Ave che. parvanA divase kareluM pApa paNa moTuM ane mANasane bhayaMkara karmabaMdhanamAM mUkI denAruM manAya che. jema tIthane mATe tema parvane mATe (ane parvane paNa jaMgama tIrtha ja kahevAmAM Ave che) paNa sAcuM che ke : anya dine kRtaM pApaM parvadine vinazyati / parvadine kRtaM pApaM vajralepo bhaviSyati // eTalA mATe paryuSaNa parva e puNyane piSaNanuM ane pApanA pratikamaNanuM parva che; daivI saMpattinA sarjananuM ane AsurI saMpattinA visarjananuM parva che. kavi zrI . Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-1 1pa9 jJAnavimalasUrie "payuSaNamahAparvamAhAsyanI sajhAyamAM kahyuM che : . , puNyanI piSaNa, parva paryuSaNA AviyAM INi pare jANiye eka hiyaDale harSa dharI, cha aThThama karI, eracha kalpa ghara ANiye e. jaina mAnyatA pramANe mANasane AyuSyabaMdha keTalIka vAra parvanA divase paDato hoya che. eka janma pUre thatAM. anya janmamAM mANasa zuM thavAno che (manuSya, deva, tiyaca ke nAraka) te ja kSaNe nakkI thAya che tene. AyuSyano baMdha kahevAmAM Ave che. AthI parvanA divase mana, vacana ane kAyAnI zuddhithI karelI AdhyAtmikaArAdhanA mANasane bhavAntaramAM uttama gati apAve che. tvarita mukti apAve che, jyAre parvanA divase karelI pApapravRtti mANasane janmAMtaramAM bhayaMkara durgatimAM ghasaDI jAya che. paryuSaNa e maitrI ane kSamAnuM parva che. paryuSaNano. chelle divasa saMvatsarI tarIke jANItuM che. e divase. tamAma jaino ekabIjAne "micchAmi dukkaDaM" kahI kSamA. mAge che, ane kSamA Ape che. kSamAthI vairavRtti zame che, krodha ane ahaMkArane sthAne maitrI ane namratA vikase che. ethI jagatamAM prema ane zAMti patharAya che. jainone eka varga je digaMbaranA nAme oLakhAya. che te pitAnAM paryuSaNa judAM Ujave che. saMvatsarInA A. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 jinatattva divasa pachI khIjA divasathI teo A parva dasa divasa Ujave che. mATe tene 'dasa lakSaNI'kahevAmAM Ave che. kSamA, sAva, Ava, tyAga, sayama, tapa, satya, zauca, akicanatA ane brahmacarya e dasa prakAranA yatidharma ne lakSamAM rAkhI A parva ujavAtu heAvAthI tene dasa lakSaNI' kahevAmAM Ave che. parvanI UjavaNI sAthe enI phalazruti sa`kaLAyelI vhAya che. pa`SaNa parva sAthe kAI bhautika sukha, AkAMkSA, abhilASAnI nahi paNa AdhyAtmika siddhinI phalazruti rahelI che. ethI ja paryuSaNa parva e tyAga ane saMyama, dAna ane dayA, prAyazcitta ane pratikramaNa, maitrI ane kSamA, tapa ane samatA, bhakti ane bhAvanA dvArA, AtmanirIkSaNa ane AtmasaMzAdhana dvArA AtmAnA prakAza prApta karI muktinA pa'the vicaravAnuM ameAgha pa -parvAdhirAja che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNu-2 eka Rtucakra pUru thatAM varSa pUru thAya che. varSa navuM paNa ghaTamALa jUnI, eveA jIvanakrama ghaNAMnA hoya che. pratyeka navA varSe navI preraNA, navu. cetana ane navA utsAha dAkhavanArAM, uttarAntara adhika siddhi prApta karanArAM manuSya paNa ochAM nathI hAtAM. ghaTanAkrama jUnA hAya paNa temAMthI pasAra thavAmAM abhinavatA anubhavAtI hAya, pa evu... e hAya paNa enI ArAdhanAmAM vadhu tAjhagI, vadhu utsAha ane vadhu zakti anubhavAtI hAya e paNa eka sadbhAgya che. kAika Adhunika buddhivAdIne prazna thAya ke enI e vAtamAM pharIthI kema rasa paDe ? paNa zAstrakArAe kahyuM che ke jema jema bhejanamAM, auSadhamAM, adhyayanamAM punarukti e dveSa nathI paNa guNa che, tema panI ArAdhanAmAM paNa punarukti e doSa nathI, malke iSTa anivAryatA che. ' pan' zabdanA vividha artha thAya che. emAM mukhya artha che 'pavitra divasa ' athavA 'tahevAra '. ( khIjA arthA che : ' pa' eTale graMthanA bhAga; ' pava' eTale zeraDIne e gAMDA vaccenA bhAga ). sva. pU . sAgarAna dastU rijIe < te, pa' ane 'tahevAra' vacce paNu bheda darzAvatAM kahyuM che ke keAI eka ghaTanA ke vastunuM mahattva darzAvavA * Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 jinatattva divasa pachI bIjA divasathI teo A parva dasa divasa Ujave che. mATe tene "dasa lakSaNa" kahevAmAM Ave che. . kSamA. mArdava, Ava, tyAga, saMyama, tapa, satya, zauca, akiMcanatA ane brahmacarya--e dasa prakAranA yatidharmane lakSamAM rAkhI A parva ujavAtuM hovAthI tene dasa lakSaNa" kahevAmAM Ave che. panI UjavaNI sAthe enI phalazruti saMkaLAyelI hoya che. paryuSaNa parva sAthe kaI bhautika sukha, AkAMkSA, abhilASAnI nahi paNa AdhyAtmika siddhinI phalazruti rahelI che. ethI ja paryuSaNa parva e tyAga ane saMyama, dAna ane dayA, prAyazcitta ane pratikramaNa, maitrI ane kSamA, tapa ane samatA, bhakti ane bhAvanA dvArA, AtmanirIkSaNa ane AtmasaMzodhana dvArA AtmAne prakAza prApta karI muktinA paMthe vicAravAnuM amegha parva che-parvAdhirAja che. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-2 eka Rtucakra pUruM thatAM varSa pUruM thAya che. varSa navuM paNa ghaTamALa jUnI, e jIvanakema ghaNAMne hoya che. pratyeka navA varSe navI preraNuM, navuM cetana ane navo utsAha dAkhavanArAM, uttarottara adhika siddhi prApta karanArAM manuSya paNa ochAM nathI hotAM. ghaTanAkrama jUne heya paNa temAMthI pasAra thavAmAM abhinavatA anubhavAtI hiya, parva enuM e heca paNa enI ArAdhanAmAM vadhu tAjhagI, vadhu utsAha ane vadhu zakti anubhavAtI hoya e paNa eka sadbhAgya che. keIka Adhunika buddhivAdIne prazna thAya ke enI e vAtamAM pharIthI kema rasa paDe ? paNa zAstrakAroe kahyuM che ke jema jema bhojanamAM, auSadhamAM, adhyayanamAM punarukti e deSa nathI paNa guNa che, tema parvanI ArAdhanAmAM paNa punarukti e deSa nathI, balake ISTa anivAryatA che. parvana" zabdanA vividha artha thAya che. emAM mukhya artha che pavitra divasa" athavA "tahevAra. (bIjA artho che: "parva" eTale graMthane bhAga; "parva" eTale zerahine be gAMThA vaccenA bhAga). sva. pU. sAgarAnaMdasUrijIe to, parva" ane "tahevAra' vacce paNa bheda darzAvatAM kahyuM che ke kaI eka ghaTanA ke vastunuM mahattva darzAvavA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 jinata koI eka divasa sAthe ene joDI devAya te tahevAra, ane dara mahine cAra mahine ke varSe niyamitapaNe, sAmudAyika ArAdhanA sAthe je ujavAya te parva. mahAvIra jayaMtI ke, gAMdhI jayaMtI e tahevAra che ane jJAnapaMcamI ke paryuSaNuM e parva che. alabatta, vyavahAramAM tahevAra ane parva" e baMne zabdo ekabIjAnA paryAya tarIke vaparAya che. payuMSaNe" (pari + uSa) zabdano artha thAya che sArI rIte sthira thavuM. varSAvAsa daramiyAna skUla rIte sthira thavA uparAMta AtmAmAM sthira thavA upara vizeSa bhAra A AdhyAtmika parvamAM mUkavAmAM Avyo che. jIvadayA, dAna, brahmacarya, aThThama vagere prakAranI tapazcaryA, sAmAyika, pratikramaNa, pauSadhavrata, jinapUjA, guruvaMdanA, sAdharmika vAtsalya, kRtazravaNadi jJAnArAdhanA, cityaparipATI ItyAdi vividha prakAre A parvanI ArAdhanA karavAnI hoya che. eTale ja kahevAya che ke "puNyanAM piSaNa, parva paryuSaNa." zrAvaNa mahine eTale parvene mahine. varSARtumAM jyAre ghaNAkhare varasAda paDI cUkyo hoya, khetImAM kAme lAgelA mANase jyAre lagabhaga nivRtta thaI gayelAM heya, saphara mATe sAgaranuM vAtAvaraNa sAnukULa banI gayuM hAya, nadI ke nALAMnAM pUra osarI gayAM hoya, vAtAvaraNamAM haju ThaMDaka hoya, AkAzamAM Amatema chUTAMchavAyAM vAdaLAM TahelatA ke ghaDIka varasatAM hoya evA vAtAvaraNamAM zrAvaNa-bhAdaravAmAM manuSya ane ullAsa anubhave che. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-2 16. comAsAnA cAra mahinAmAM A evo uttama kALa che ke jyAre mANasa samaya phAjala pADIne utsavamAM bhAga laI zake che, ArAdhanAmAM joDAI zake che. utsava e manuSya jIvananuM moTAmAM moTuM preraka baLa che. utsava eTale mANasa ghara choDI bahAra nIkaLI samudAyamAM bhaLe, aneka loko sAthe prema, Adara, sahakAra, satkAra vagerenI lAgaNI anubhave. utsava eTale manuSyanI sAmudAyika cetanAne vistAra ane vikAsa. utsava na hoya te manuSya-jIvana krame krame jaDa ane pAMgaLuM banI jAya. kaTAI jatA jIvanane utsava nA opa Ape che. bhAratIya paraMparAmAM bhega ane tyAga baMnenuM mahatva svIkArAyuM che. paraMtu tyAga dvArA bhoga (te tenA muMrIjA)nI bhAvanAnuM prAdhAnya bhAratIya paraMparAmAM jevuM che tevuM bIje bahu ochuM jovA maLaze. khAvAnA AnaMda karatAM sahetuka bhUkhyA rahevAno AnaMda ghaNe caDhiyAto che, enI pratIti to jeo evuM Acare che tene vizeSa hoya che. ApaNAM parvomAM khAdya padArtho ane vastrAlaMkAra dvArA - dehane rIjhavavAnAM jema keTalAMka laukika parvo che. tema tyAga ane saMyama dvArA AtmAnI anubhUtinA AnaMdane mANavA mATenAM lakattara pa paNa che. paryuSaNa parvane mahimA lokottara pUrva tarIke che. * ji.-11 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 jinatattva AtmAnI e khAsiyata che ke je te jAgrata na rahe te ghaDIkamAM pramAdI ane malina banI jAya. Atmazuddhi e satata karavAnuM kArya che. paryuSaNa parva e mATenA puruSArthane prere che. parvanuM je AyeAjana na hoya to game te mANasa game teTaluM sAruM kArya kare te paNa ene sAmAjika prabhAva bahu paDatuM nathI. aneka mANase ekasAthe AvA kAryamAM joDAya che tyAre teo paraspara ekabIjAne mATe preraka bane che ane eno sAmAjika prabhAva ghaNe meTo paDe che. paryuSaNa parva daramiAna jainomAM upavAsa vagere prakAranI che nAnI-meTI tapasyA karavAmAM Ave che ene je saravALe karavAmAM Ave te AtmazuddhinA kAryamAM keTaluM moTuM cagadAna che e samajI zakAze. mAtra jaDatAthI ke dekhAdekhIthI tapazcaryA karanArA keTalAka jarUra haze (ane bhale hoya) ane evI tapazcaryAnI khoTI TIkA ke niMdA karanArA paNa keTalAka haze (asamartho jAme maLe amane) te paNa samagrapaNe jotAM mAnavajAtinI AdhyAtmika utkrAMtimAM prativarSa A parva dvArA ghaNuM meTuM kArya thAya che ema svIkAravuM ja paDaze. 1. dharmanI ArAdhanA dAna, zIla, tapa ane bhAva- e cAra prakAre karavAnI kahI che. dareka potAnI zakti ane ruci anusAra eka yA bIjA prakAre temAM pravRtta thaI zake che. paryuSaNa parvanuM hArda te sAMvatsarika kSamApanA che. pitAnA bIjA pratye thayelA deze mATe kSamA ApavI e Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvAdhirAja paryuSaNa-2 saraLa vAta nathI. kyAreka temAM pAraMparika upacAra rahelo hoya che te paNa ekaMdare paraspara kSamApanA dvArA jIvana vadhu susaMvAdI ane snehamaya bane che. zAstrakAre kahe che ke jIvane enA aMtima lakSya sudhI-mukti sudhI-pahoMcavAmAM A kSamApanAnuM tatva ja vadhu sahAyarUpa thAya che. parvanI UjavaNa daramiyAna vakhatevakhata eka yA bIjI vAtane atireka thaI jato hoya che. parvonI ujavaNI paNa samatola rahyA kare, atireka thAya to te zubha tattvane ISTa atireka ja hoya e pratye samAjanA vividha varganA - gRhasthathI saMta-mahAtmA sudhInA - sUtradhAroe lakSa ApavuM joIe. jyAre aniSTa atireka thato hoya tyAre evI doravaNInI ghaNI apekSA rahe che. parva AnaMdatsavane badale kyAreka samAjanA vibhinna sAMpradAyika vargo vacce kaleza-kaMkAsa ke IrSyA-niMdAnuM nimitta bane che. kSamApanAnA divase ja akSamAne bhAva vadhu AvI jAya che. enA jevuM bIjuM durbhAgya kayuM hoI zake ? parvadina vepArIo ke nokariyAta mANaso mATe je nivRttidina hoya, vidyArthIone mATe adhyayanane divasa hoya, to parvanI ujavaNImAM badhAM sArI rIte bhAga laI zake. tahevAre mAtra dhArmika ja hoya evuM nathI, sAmAjika ke rASTrIya paNa avazya hovAM joIe. paraMtu ApaNI sarakAre saikAothI ujavAtA AvelA evA keTalAka dhArmika-sAMskRtika tahevAranI rajA rada karIne keTalAka Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinatA 164 rAjakIya tahevArane umero kare che te cagya nathI. samaya palaTAtAM rAjakIya tahevA tarata vAsI banI jaze. mAtra sarakArI daphatare ane kelenDaro pUratI ja enI noMdha levAze. prajAjIvanamAM navI cetanA jagADavAmAM emano hisse khAsa nahi hoya. saikAothI ujavAtA AvelA meTA dhArmika tahevAronI rajA rada karavAthI ekaMdare ApaNI bhAratIya bhAvanAone hAni pahoMce che. rajAnA samayanA keTalAka loke durvyaya kare che, e phariyAda khoTI nathI, te paNa kAmanA kalAkanuM Ayojana evI rIte thavuM joIe ke jethI meTA dhArmika panI rajA rada karavAnI jarUra na paDe. ItihAsa sAkSI pUre che ke vibhinna videzI AkramaNe ane viSama paristhitio daramiyAna bhAratIya saMskRtine TakAvI rAkhanAra paribaLAmAM ApaNAM dhArmika parvone gadAna ochuM nathI. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- _