________________
પ્રવચન નં. ૬
૭૫ ઉત્પન્ન થયેલું જ્ઞાન એ વિધ્વંશ પામતું નથી, નાશ પામતું નથી. પ્રગટ થયું તે થયું કેવળજ્ઞાન થાય ત્યાં સુધી રહે છે. પછી કેવળજ્ઞાન થાય ત્યારે આ જ્ઞાનનો વ્યય ને કેવળજ્ઞાનનો ઉત્પાદ. શેયાકાર અવસ્થામાં પણ, પણ શબ્દ લીધો છે પણ, એ ઈમ્પોર્ટન્ટ છે. નિર્વિકલ્પ ધ્યાનમાં તો આત્મા જણાય. પણ આહાર કરતા હોય ત્યારે ચાંદીની થાળીમાં, જાત્રાએ જતા હોય ત્યારે, ત્યારે તેને જાણનાર જણાય છે. ભાઈ! આહાહા ! બીજાને એમ લાગે છે કે આ પરને જાણે છે. પરને જાણનારું જ્ઞાન જુદું અને સ્વને જાણનારું જ્ઞાન જુદું. કાલ કહ્યું'તું સર્પ બે મોઢાવાળા અમુક હોય છે. એમ આ જ્ઞાનની પર્યાય (ના બે ફાંટા) એક અંતર્મુખી ને એક બહિર્મુખી. બહિર્મુખ પર્યાયમાં ઈન્દ્રિયજ્ઞાનનો જન્મ થાય છે અને અંતર્મુખ જ્ઞાનમાં અતીન્દ્રિય જ્ઞાન રહે છે અને વધતું વધતું કેવળજ્ઞાન થઈ જાય છે.
જોયો જ્યારે જણાય છે ત્યારે તે અવસ્થામાં પણ જાણનારો જાણનારપણે જણાય રહ્યો છે. શાંતિનાથ ભગવાન ! શાંતિનાથ, કુંથુનાથ ને અરનાથ, ૧૬, ૧૭ ને ૧૮ મા તીર્થંકર ભગવાન થયા ને એ ગૃહસ્થ અવસ્થામાં હતા. મુની અવસ્થા પહેલાં ત્યારે ચક્રવર્તી હતા. ત્રણેય કામદેવ હતા. તીર્થકર તો પછી થયા. તીર્થકર ગૃહસ્થ અવસ્થામાં ન હોય એ તો પરમાત્મા અરિહંત થાય ત્યારે. ગૃહસ્થ અવસ્થામાં તો ચક્રવર્તી, કામદેવ.
કામદેવની વાત તો ત્યાં હમણાં જોઈ દેવલાલીથી જાત્રાનું સ્થળ માંગતુંગી અમે ગયા. ત્યારે ત્યાં રામચંદ્રજી ત્યાંથી મોક્ષ પધાર્યા છે સુગ્રીવ ને હનુમાન. ત્રણેયની પ્રતિમાઓ છે સાથે, ત્યાંથી મોક્ષ પધાર્યા છે. પછી એક મુનિની પ્રતિમા હતી. આવી મુનિરાજની પ્રતિમા જીવનમાં પહેલાં વહેલા જોઈ. કોઈપણ અરિહંત કે મુનિની પ્રતિમા હોય તો તેના આપણે દર્શન કરી શકીએ. એના મુખના દર્શન કરી શકીએ એમ એનું આપણી સન્મુખ મુખ હોય. આ તો શાંતિનાથ ભગવાન પીઠ દઈને બેઠા છે. આ શું? આમ કેમ? આ શું? આમ કેમ? મોટું ભીંત તરફ ને પીઠ પાછળ આપણી તરફ. ત્યાં લખાણ છે તેમાં ખુલાસો કર્યો છે કે એ કામદેવ હતા તો શું થયું? એવા રૂપ રૂપના અવતાર. સ્ત્રીઓ જોઈને વિટંબણા પામે ભાન ભૂલી જાવ. પાણી ભરવા આવી હોય ને તો ડોલ કૂવામાં નાખવાને બદલે છોકરાને ગળે દોરડું વીંટીને નાખી ધ્યે. ને જોઈને ભાન ભૂલી જાય.
મુનિરાજને ખબર પડી આ રૂપને મારે શું કરવું છે? પીઠ ફેરવી લીધી ને ધ્યાનમાં મગ્ન થઈ ગયા. એવી પુણ્યની પ્રકૃતિઓ હોય છે. આ પરમાણું ધોળારૂપે થાય છે , આત્મા ધોળો થતો નથી હો. આ પરમાણુંની વાત છે. આ માટી ધોળી હોય ને કાળી પણ હોય. માટીના બે પ્રકાર કાળી ધોળી. રાતી પીળી તો જવા દ્યો. આહા! આપણે ધોળી ને કાળીનો બેનો વિચાર કરો ને. આ માટી ધોળી પણ હોય ને કાળી પણ હોય એને કામદેવને પુણ્યપ્રકૃતિ
