________________
૪૧૬
જ્ઞાયક સ્વરૂપ પ્રકાશન શેયકૃત અશુદ્ધતા જ્ઞાનને નથી. જે જ્ઞાનમાં ભગવાન આત્મા હમણાં પ્રત્યક્ષ થશે, પરોક્ષ થઈને પ્રત્યક્ષ થવાનો છે હમણાં જ થોડીવારમાં, આપણે કાલ ઉપર સાંજ ઉપર નહીં છોડીએ. હમણાં લઈ લેશું શેયકૃત અશુદ્ધતા તેને નથી.
હવે એ અશુદ્ધતા તેને નથી એનું કારણ શું? શેયથી જ્ઞાન ન થાય અને શેયનું જ્ઞાન ન થાય. કારણ કે, જબરજસ્ત કારણ આપે છે. કારણ કે, છે ને પુસ્તક તમારી પાસે, યુગલજી સાહેબ પાસે પુસ્તક નથી? ઠીક યાદ છે ગાથા. શું કહે છે? પ્રભુ ! આહા ! આ તો સાક્ષાત સીમંધર પ્રભુની વાણી આપણા માટે આવી છે. કુંદકુંદ ભગવાન લાવ્યા. ગુરુદેવના માધ્યમથી આપણને મળી. કારણ કે, હવે યાકાર થવાથી તેને જ્ઞાયક એવું નામ પ્રસિદ્ધ છે, એવું ઉપલી લીટીમાં આવી ગયું છે, તો પણ શેયકૃત અશુદ્ધતા તેને નથી. કારણ કે શેયથી જ્ઞાન થતું નથી અને શેયનું પણ જ્ઞાન જો થઈ જાય તો જ્ઞયકૃત અશુદ્ધતા આવી જાય.
રાગથી તો આત્માનું જ્ઞાન ન થાય પણ રાગનું જો જ્ઞાન થાય તો શેયકૃત અશુદ્ધતા આવી જાય, જ્ઞાન રહેતું નથી. રાગનું જ્ઞાન ન થાય? કે ના, ન થાય. તો રાગને સાધક અવસ્થા છે ત્યારે કોણ જાણે છે? બુદ્ધિનો વિષય છે, જ્ઞાનનો વિષય નથી. એ આવશે બધું. ગાથા તો ઘણી લખી છે જેટલી આવે તેટલી ખરી. ત્યારે કહે છે કારણ કે, શેયકૃત અશુદ્ધતા તેને નથી એટલે જ્ઞાનને નથી, કારણ કે, કારણ સબળ આપે છે. કારણ કે શેયાકાર અવસ્થામાં એટલે જ્ઞાનની પર્યાયમાં, કે જે પર્યાયમાં સ્વ અને પરનો પ્રતિભાસ અનાદિ અનંત બધા જીવોને થઈ ગયો છે. નવા પ્રતિભાસ થતો નથી. અતીત, અનાગત, વર્તમાન ત્રણકાળના પદાર્થો એની વર્તમાન જ્ઞાનની સ્વચ્છ પર્યાયમાં પ્રતિભાસ થઈ રહ્યો છે. આહા ! એવી શેયાકાર અવસ્થામાં એટલે જેમાં સ્વ અને પરનો પ્રતિભાસ થાય છે, એવી જ્ઞાનની એક સમયની પર્યાયમાં, પ્રતિભાસ બેનો થાય છે, લક્ષ એકનું આવે છે. લક્ષ બેનું ન હોય.
જોયાકાર અવસ્થામાં શું જણાણું? કે જ્ઞાયકપણે જણાયો. શેયાકાર અવસ્થામાં એટલે વર્તમાન ઉપયોગમાં જેમાં સ્વપર બેયના પ્રતિભાસ થાય છે, એવી એક જ્ઞાનની પર્યાય જે અનેકાકાર હોવા છતાં એક છે. એવી જ્ઞાનની પર્યાયમાં શું જણાય છે? કે પર જણાય છે? ના. સ્વપર જણાય છે? ના. શું જણાય છે? આ અનુભવી પુરુષનું વચન છે. લક્ષમાં લેજો જરાક કલકત્તાવાળા, કામ થઈ જશે. જણાય છે શું શેયાકાર અવસ્થામાં? જ્ઞાનની પર્યાય તો પ્રગટ થાય છે. એમાં બેનો પ્રતિભાસ તો થાય છે. હવે એનો વિષય શું છે જ્ઞાનની પર્યાયનો, જે પર્યાયમાં સ્વપરનો પ્રતિભાસ થાય છે, એ પ્રતિભાસમય જ્ઞાન છે. પરમય નથી. જેનો પ્રતિભાસ થાય છે એ મય નથી. જેમાં પ્રતિભાસ થાય છે જ્ઞાનમાં, એવી જ્ઞાનની પર્યાય, એવી શૈયાકાર અવસ્થામાં જ્ઞાયકપણે જણાયો, ‘જ્ઞાત તે તો તે જ છે'
