________________
૩૮૪
જ્ઞાયક સ્વરૂપપ્રકાશન પર્યાયને ગૌણ કરીને પર્યાયથી રહિત શુદ્ધઆત્માને તું જા, તને દેખાશે.
અમે આવા આત્માને દેખી લીધો છે. દેખીને અનુભવ કરીને આ શાસ્ત્રો લખવાના છીએ અને અમે જે કહીએ છીએ એ પ્રમાણે તું લક્ષ કરી અને એનો અનુભવ કરીને અમારી વાત પ્રમાણે કરજે. અમે કહીએ છીએ માટે સત્ય છે એમ રહેવા દેજે. આજે જ્ઞાની તને કહેશે કે સાકર મીઠી છે. કાલે ઠગ લોકો આવશે કે આ મીઠી છે ફટકડી, એને મીઠી તરીકે વેંચવા આવશે છેતરાઈશ નહીં. સાકરને અનુભવને જીભ ઉપર મૂકજે કે આ સાકર છે કે ફટકડી છે.
કુંદકુંદઆચાર્ય ભગવાન ફરમાવે છે કે હું એકત્વ વિભક્ત આત્માની વાત કહીશ, પણ તું તારો અનુભવ કરીને પ્રમાણ કરજે. મારા કહેવાથી પ્રમાણ કરજે, એમ હું કહેતો નથી. હું કહું છું એવું સ્વરૂપ છે કે નહીં એ ભેદજ્ઞાન કરી અભેદમાં જઈ, ભેદ તરફનો ઉપયોગ બંધ કરી, અને અભેદના ઉપયોગ તરફ ઉપયોગને વાળી દે અને અભેદને સામાન્ય શુદ્ધાત્માને જો, તને દેખાશે દેખાય એવો છે આત્મા. દર્શન થાય એવો આત્મા છે. અને તારી પાસે એક એવું સાધન છે, ઉપયોગ લક્ષણ કે જે ઉપયોગમાં તારો આત્મા અત્યારે તને જણાય રહ્યો છે, તેને વિશ્વાસ નથી આવતો. તારા વિશ્વાસમાં એવું છે કે રાગ જણાય છે, શરીર જણાય છે પર જણાય છે.
સર્વજ્ઞ ભગવાનની વાણીમાં આવ્યું કે આ બાળગોપાળ સૌને સદાકાળ નિજ પરમાત્મા દ્રવ્ય અનુભવમાં આવે છે. અનુભવમાં આવે છે એટલે પ્રતિભાસ થઈ રહ્યો છે. અને એ પ્રતિભાસ કથંચિત્ જ્ઞાયક અને જ્ઞાનનો કથંચિત્ અભેદભાવે પ્રતિભાસ છે, ઈ જણાય છે માટે તને જણાઈ જશે, અને જે તારા સ્વભાવથી ભિન્ન છે એનો ભલે પ્રતિભાસ થાય, પણ એ પદાર્થો તને જણાતા નથી, માટે તને જણાશે પણ નહીં. વાત કોઈ અપૂર્વછે, સમયસારની શુદ્ધતાની વાત તો અપૂર્વ છે.
આચાર્ય ભગવાન ફરમાવે છે કે આ વાત તો તે અનાદિકાળથી સાંભળી નથી. કામ ભોગ બંધનની કથા તો સાંભળી છે તે. આ કરવું ને આ ન કરવું, આ જાણવું અને આ ન જાણવું, એવા પરના ભાગલા તેં કર્યા, પણ પરથી જુદો ભગવાન અંદર બિરાજમાન છે પરમાત્મા અત્યારે, જેમ કાદવની કીચડની મધ્યમાં પણ સોનાને કાટ લાગતો નથી. એમ અનાદિનો ભલે અજ્ઞાનભાવે જીવ પર્યાયે પરિણમે પણ એ અજ્ઞાનનો પ્રવેશ, રાગનો પ્રવેશ, દુ:ખનો પ્રવેશ આત્મામાં આવતો નથી. એની જુદાઈ રહે છે. ભલે એત્વ માને. રાગ ને દુઃખ આત્મામાં થાય છે એમ સ્થાપે, અજ્ઞાની પોતાના અજ્ઞાનથી. સ્થાપે ભલે અજ્ઞાની, પણ એ એના આત્મામાં આવતું નથી. જો સ્થાપે છે એવું થઈ જતું હોય તો તો
