________________
૧૮૪
જ્ઞાયક સ્વરૂપ પ્રકાશન વિપરીત અનેક સંકલ્પ વિકલ્પની જાળરૂપ જે મન અને શુદ્ધાત્માની અનુભૂતિથી વિલક્ષણ જે સમસ્ત વિભાવ પર્યાયો અને જે વીતરાગ પરમાનંદરૂપ સુખામૃતથી પ્રતિકુળ, ચારગતિના સમસ્ત સંતાપો દુઃખના દાયી તે તો વિપરીત છે. અનાકુળ આનંદથી દુઃખ છે તે વિપરીત છે. અતીન્દ્રિયજ્ઞાનથી ઈન્દ્રિયજ્ઞાન વિપરીત છે. આહા ! તે સર્વ અશુદ્ધ નિશ્ચયનયથી, સ્વસંવેદનના અભાવથી, ઉપાર્જલા કર્મોથી જીવોને ઉત્પન્ન થાય છે. આહા! અહીં પરમાત્મા દ્રવ્યથી પ્રતિકૂળ પંચેન્દ્રિય આદિ સમસ્ત વિકલ્પ જાળ છે તે હેય છે, શાસ્ત્રજ્ઞાન હેય છે ઉપાદેય નથી. સાધન નથી. શાસ્ત્રજ્ઞાન આત્મજ્ઞાન થવાનું કારણ નથી. અરે એનાથી ઝીણી વાત છે. શુદ્ધ આત્માનું જ્ઞાન થાય તેમાં પણ કારણ નથી. અરે તું તો ક્યાંયનો ક્યાંય બહાર રખડશ. આહાહા.. અમારે તો એના કરતાં સુક્ષ્મ વાત કરવી છે.
શુદ્ધાત્મતત્ત્વ પ્રથમથી જ છે, તે કારણ હોય તો બધાને અનુભવ થવો જોઈએ. પણ અનુભવ થાય ત્યારે તેનું લક્ષ ત્યાં જાય છે ત્યારે આત્માને કારણનો ઉપચાર આપવામાં આવે છે. કારણ ઉપચાર છે વાસ્તવિક નથી. આહાહા ! હવે ઈન્દ્રિયજ્ઞાનને તું જ્ઞાન માની બેઠો. અરે પ્રભુ ! ક્યાંથી તને આ સમ્યગ્દર્શન થાય?
રાડું પાડે છે અમારે સમ્યગ્દર્શન કરવું છે, પણ ઈન્દ્રિયજ્ઞાન? ઈન્દ્રિયજ્ઞાન તો જ્ઞાન છે. તે સાધનને ન છોડાય. આહાહા ! તો કોઈ સ્વાધ્યાય નહીં કરે, કે એ સ્વાધ્યાય કરવા આવશે તેટલા માટે કે ઈન્દ્રિયજ્ઞાન આત્મામાં નથી. સાંભળવા આવશે, આવશે ને આવશે. છોડશે નહીં સ્વાધ્યાય લે. આહાહા ! આ શાસ્ત્ર સિવાય કોણ કહે દિગમ્બર સંત સિવાય. આહાહા! ઉઘાડનો દરિયો છે એને ગણધર પ્રભુ કહે છે, બાર અંગના ધારી. અમારું જ્ઞાન, અમારા અતીન્દ્રિયજ્ઞાનમય આત્માથી વિપરીતભાવ છે. પાંચ મહાવ્રત વિપરીતભાવ છે. આહા ! અમે આ દિવ્યધ્વનિ સાંભળીએ છીએ ને એ અમારા શુદ્ધાત્માથી વિપરીતભાવ ઊભો થાય છે. આહાહા ! થાય છે તે વાત સાચી છે પણ છે વિપરીત. આહા! હાય ! હાય ! વ્યવહારનો બધોય લોપ કરી નાંખશે. વ્યવહારનો લોપ કરી નાંખશે તો તું પરમાત્મા થાઈશ. વ્યવહારનય કહે છે તેવો આત્મા છે નહીં. નિશ્ચયનય કહે છે તેવો આત્મા છે. તે પરમાત્મ દ્રવ્યની પ્રતિકૂળ ને પંચેન્દ્રિય સમસ્ત વિકલ્પ જાળ છે તે હેય છે. હેય કહ્યું. ઉપાદેય નહીં શાસ્ત્રજ્ઞાન. તેનાથી વિપરીત પંચેન્દ્રિય વિષયની અભિલાષાની સમસ્ત વિકલ્પથી રહિત તેવું સ્વશુદ્ધાત્મતત્ત્વ પરમ સમાધિના સમયે સાક્ષાત ઉપાદેય છે તેવો ભાવાર્થ છે. લ્યો, આ પરમાત્મ પ્રકાશમાં વિપરીત કહ્યું, અતીન્દ્રિયજ્ઞાનથી ઈન્દ્રિયજ્ઞાન વિપરીત કહ્યું. આહાહા ! થઈ ગયો વખત.
