Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
१२४
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे आयरक्खदेवसाहस्सीणं' षोडशानाम् आत्मरक्षकदेवसाहस्रीणाम् षोडशसहस्र संख्यात्मरक्षकदेवानाम् 'दाहिणइढभरहकूडस्स दाहिणडूढाए रायहाणीए अन्ने सि' दक्षिणाईभरतकूटस्य दक्षिणा याः राजधान्याः अन्येषाम्-उक्तेभ्य इतरेषां 'बहणं' देवा ण देवीण य' बहूनां देवानां च देवीनां च 'जाव' यावत् यावत्पदेन "आधिपत्यं पौरपत्यं स्वामित्वं भर्तृत्वं महत्तरकत्वम् आज्ञेश्वरसेनापत्यं कारयन् पालयन् महताऽहतनाट्यगीतवादित्रतत्रोतलताल-त्रुटितघनमृदङ्गपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुजानः" इत्येषां संग्रहः, एवंभूतः स 'विहरइ' विहरति तिष्ठति, एतेषां विवरणमष्टमसूत्रे गतम् ।
अथास्य राजधानी कुत्र वर्तते इति पृच्छति -'कहि णं भंते ! दाहिणढभरहस्स देवस्स दाहिणड्ढा णामं रायहाणी पण्णता' हे भदन्त ! क कुत्र खलु दक्षिणाई रक्खदेवसाहस्सीणं दाहिणड्ढभरह कूडस्स दहिण ड्ढाए रायहाणीए अण्णेसिं च बहूणं देवाण य देवीण य जाब विहरइ' यह वहां चार हजार सामानिक देवों का चारसपरिवार अग्रमहिषियों का, तीन परिषदाओं का, सात सैन्यों का, सात सेनापतियों का, सोलह हजार आत्मरक्षक देवों का तथा दक्षिणार्ध भरतकूट की दक्षिणार्धा राजधानी निवासी अन्य और भी बहुत से देव और देवियों का आधिपत्य, पौरपत्य, स्वामित्व, भर्तृत्व, महत्तरकत्व एवं आज्ञेश्वर सेनापत्य करवाता हुआ, पलवाता हुआ, एवं चतुर प्रकारके बाजे बजाने वाले पुरुषों द्वारा जोरजोर से बजाये गये बाजों के नाद पूर्वेक, गीतों के साथ बाजों के नाद पूर्वक, नाट्य के बाजों के नाद पूर्वक दिव्य दो गंधीक देवोके समान भोगों को भोगता हुआ अपने समय को आनन्द के साथ व्यतीत करता है. यहां "तन्त्री, तल, ताल, त्रुटिल, घनमृदङ्ग' ये सब विशेष प्रकार के बाजों के ही भेद हैं । इनके विषय में जीवाभिगमसूत्र की टीका में स्पष्टीकरण किया गया है. तथा इन सब का विवरण इसके ८ वे सूत्र में किया जाचुका है. अतः वहां से इस विषयको देख लेना चाहिये। दाहिण इढभरहकूडस्स दाहिणड्ढाए रायहाणोए अन्नेसिंच बहूणं देवाणय देवीणय जाच विहरई" मा त्यो यार २ सामानि वोना या२ सपरिवार सहिषीमाना ત્રણ પરિષદાઓના સાત સૈન્યના સાત સેનાપતિઓના સેળ હજાર આત્મરક્ષક દેવોના તેમજ દક્ષિણદ્ધ ભરત કૂટની દક્ષિણાર્ધી રાજધાની નિવાસી અન્ય બીજા ઘણાં દેવ-દેવીઓના આધિપત્ય, પૌર પત્ય, સ્વામિત્વ, ભતૃત્વ મહત્તરકત્વ તેમજ આશ્વર તૈનાપત્ય કરાવતે પળાવ તથા ચતુર વાજા વગાડનારા પુરુષથી જોરથી વગાડેલા વાજી 2થી ગીતે સાંભળીને નાટ્ય કે વાદિત્રોના નાદપૂર્વક દિવ્યભેગ ભેગવતે પોતાને સમય આનંદપૂર્વક પસાર કરે છે. અહીં “તન્ની, તલ, તાલ, ત્રુટિત, ઘન મૃદંગ એ સર્વે વિશેષ પ્રકાર ના વાદિત્રોના જ પ્રકારે છે. આ સંબંધમાં જીવાભિગમ સૂત્રની ટીકામાં સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવ્યું છે તેથી આ સર્વનું વિવરણ એના ૮ સૂત્રમાં કરવામાં આવ્યું છે. એથી આ વિષે ત્યાંથી જાણી લેવું જોઈએ.
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા
