Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रकाशिका टीका तृ• वक्षस्कार सू. ३ भरतराज्ञः दिग्विजयादिनिरूपणम् ....५१७ सार्थनायकाः, दूताः-देशान्तरवासि राजादेशनिवेदकाः, सन्धिपाला:-राज्यसन्धिरक्षकाः एतेषां द्वन्द्वः तैः साई संपरिवृत्तः समन्तात् परिकरितः नृपतिः मज्जनगृहात् परिनिष्क्रामतीति सम्बन्धः. किं भूतः (धवलमहामेह णिग्गए इव जाव ससिव पियदसणे) धवलमहामेघ निर्गत इव यावत् शशिरिवप्रियदर्शनः तत्र धवलमहामेघः-स्वच्छ. शरन्मेघः तस्मान्निर्गतः शशीव चन्द्र इव पियदशेनः, अत्र यावत्पदात् (ग़हगणदिपन्तरिक्खतारागणाणं मज्झे) ग्रहगणदीप्यमान ऋक्षतारागगानां मध्ये तथा च यथा चन्द्रः शरदभ्रपटलनिर्गत इव ग्रहगणानां दीप्यमानकक्षाणां शोभमान नक्षत्राणां, तारागणानां च मध्ये वर्तमान इव प्रियदर्शनो भवति तथा भरतोऽपि सुधा धवलीकृत मज्जनगृहान्निगतो ऽनेकगणनायकादि परिवार मध्ये वर्तमानो प्रियदर्शनोऽभवेदितिभावः, पुनः कीदृशो नृपतिः प्रतिनिष्क्रामतीत्याह- (धृवपुप्फ गंधमल्ल हत्यगए) धृप पुष्पगन्धमाल्यहस्तगतः, तत्र धूपपुष्पगन्धमाल्यानि सुगन्धद्रव्योपकरणानि हस्तगतानि यस्य स तथा तत्र धूपो दशाङ्गादिः, पुष्पाणिं प्रफुल्ल कुसुमानि गन्धाः सेठों से, अनेक सेनापतियों से चतुरङ्गसैन्य के नायकों से, अनेक सार्थवाहों से- सार्थ के नायक अनेक दूत। से-देशान्तर वासी राजादेशनिवेदकों से, एवं अनेक सन्धिपालों से- राज्यसन्धि रक्षा से, विराहुआ वह नृपति मजनगृह से बाहर निकला (धवलमहामेह जिग्गए इवजाब ससिव पियदंसणे ) उस समय वह देखने में ऐसा प्रिय प्रतीत होता था कि जैसा धवल महामेघ से निर्गत चन्द्र देखने में प्रिय प्रतीत होता है. यहां यावत्पद से "गहगणदिप्पंत रिक्खतारागण णं मज्झे" इस पाठ का ग्रहण हुआ है. इसका भाव ऐसा है कि जिसप्रकार शरदभ्रपटल के भीतर से निकलता हुआ चन्द्रमन्डल देदिप्यमान नक्षत्रों एवं तारागणेा के मध्य में वर्तमान होता हुआ प्रियदर्शनवाला होता है उसी तरह भरत राजा भी सुधाघवलीकृत मज्जनगृह से निकलने पर अनेक गणनायकादि परिवार जनेंों के बीच में वर्तमान हुए प्रियदर्शनवाले हुए. (धूवपुप्फगन्धमल्लहत्थगए. मज्जणघराओ पाडिणिक्खमइ ) मज्जनगृह से बाहर निकलते समय उसके हाथ में धूप दशाङ्गादि धूप, प्रफुल्लित कुसुम. गन्ध द्रव्य और माल्यસિન્યના નાયકોથી, અનેક સાથે વાહથી સાર્થના નાયકોથી, અનેક દૂતાવી દેશાન્તરવાસી રાજાશ નિવેદકથી તેમજ અનેક સંધિપાલથી રાજયસંધિરક્ષકથી વીંટળાયેલે તે નૃપતિ भागृह (स्नानगड)थी मडा२ माव्या. (धवल महामेहणिग्गए इव जाव ससिव्व पिय
सणे) ते सभये ते नेवामा मेवा प्रिय सागता तो महामेघथी निगत् येन्द्रवामा प्रिय साणे छे. मही यावत् ५४थी (गहगणदिपंतरिक्खतारागणाण मज्झे) આ પાઠ ગ્રહણ થયેલ છે. આને ભાવ આ પ્રમાણે છે કે જેમ શરદભ્રપટલમાંથી નિવૃત ચન્દ્રમંડળ દેદીપ્યમાન નક્ષત્રો તેમજ તારાગણેની વચ્ચે સુશોભિત પ્રિયદર્શનીય હોય છે, તેમજ ભરત રાજા પણ સુધા ધવલીકૃત મજજન ગૃહમાંથી બહાર નીકળીને અનેક ગણનાયકાદિ परिवारका नी पश्ये सुशामित थत प्रियाश थये, (धूव पुप्फ गन्धमल्लहत्थगए मजणधराओ पडिगिक्खमई) भन भांथी नीतीमते तेना हाथामा ५५ शाह ધૂપ પ્રફુલ્લિત કુસુમ, ગન્ય દ્રવ્ય અને માલ્ય ગ્રથિત પુ એ બધાં સુગંધિત પદાર્થો હતા
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રા