Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रकाशिका टीका तृ० वक्षस्कारः सू०१० रथवर्णनपूवर्क भरतस्य रथारोहणम् ६३९
'पीइदाणं से' प्रीतिदानं तस्य नोर्थराजदेवस्य स भरतः स्वीकरोतीतिभावः ततः स चक्रो भरतः तं देवं सत्कारयति सम्मानयति प्रतिविसर्जयति च भक्तिपूर्वकं वरदामतो
र्थाधिपदेवः भरताय किं किमर्पयति इत्याह ‘णवरं चूडामणि य दिव्वं उरत्थगेविज्जगं सोणिसुत्तगं कडगाणि य तुडियाणि य' मागधतीर्थाधिप देवकुमारापेक्षया नवरम् अयं विशेषो चूडामणि च दिव्यं गनोहरं सर्वविषापहं सर्वविषहरणकरम् शिरोभूषणविशेषम् मुकुटं तथा उरस्थं वक्षस्थल तत्र भूषणविशेषम् अवेयकं ग्रीवाभरणं श्रोणिसूत्रकं कटिमेखलाम् कंदोरा इति भाषा प्रसिद्धम् कटकानि च हस्ताभरणानि त्रुटिकानि च बाहाभरणानि च कियदरपर्यन्तं वक्तव्यमित्याह-'जाव दाहिणिल्ले अंतवाले' इति यावदाक्षिणात्योऽन्तपाल इति अत्र प्रीतिदानं ददाति राजा च प्रीतिदानं स्वीकरोति वाक्यप्राभृतौ पढौकभरतकृततत्स्वीकरणतीर्थाधिपदेवसन्मानेन विसर्जनरथपरावृति स्कन्धावारप्रत्यागमन मज्जनगृहगमनस्नानभोजनकरणश्रेणिप्रश्रेणि शब्दनादि प्रतिपादकसूत्रं वक्तव्यम्, मागधदेवसाधनाधिकारोक्तं सर्व नेयमितिभावः कियत्पर्यन्तमित्याह-अत्र यावत्पदात् अश्वदेव के अधिकार में कहा गया प्रोतिदान तक का सूत्रपाठ गृहीत हुआ है । इसे यही पर तृतीय वक्षस्कार के ६-७-वें सूत्र में देखना चाहिये । इस प्रोतिदान को स्वीकार करने के बाद भरत चक्रीने उस देव का सत्कार किया सन्मान किया और फिर उसे विसर्जित कर दिया भक्ति पूर्वक वरदामतीर्थाधिप देव ने भरत चक्री के लिये क्या२ दिया- इसे यों जानना चाहिये-- (णवरं चूडामणिं य दिव्वं उरत्थगेविज्जगं सोणिसुत्तगं कडगाणि य तुडियाणि य) मागधतीर्थाधिप देवकुमार को अपेक्षा वरदामतीर्थाविप देवने चूडामणि, जो कि दिव्य था सर्व प्रकार के विषों का हरने वाला था ! ऐसा शिरोभूषण दिया। वक्षःस्थल का भूषणदिया, अवेयक ग्रीवा का आभरण दिया, श्रेणिसूत्रक-कटिमेखला दी। कटक दिये और बाहु से आभरणदिये ।
और फिर उसने कहा कि मैं आपका यावत् दाक्षिणात्य उदन्त पालहूं यहां वह प्रोतिदान देता है। राजा उस प्रीतिदान को स्वीकार कर लेता है तो इन सब के सम्बन्ध में आगत सूत्रपाठ વરદામ તીર્થાધિપ દેવનું પ્રીતિપાદન સ્વીકાર કરેલ છે. અહીં યાવત પદથી માગધ દેવના અધિકારમાં વર્ણિત પ્રીતિદાન સુધીને સૂત્રપ ઠ સંગૃહીત થયેલ છે. એ વિષયને લગતું વર્ણન આ ગ્રંથના તૃતીય વક્ષરકારના સૂત્ર ૬ અને ૭ માંથી જાણી લેવું જોઈએ. એ પ્રીતિદાનનો સ્વીકાર કર્યા પછી ભારતચીએ તે દેવતાને સકૃત તેમજ સમ્માનિત કરીને પછી તેમનું વિસર્જન કરી દીધું. વરદામ તીર્થાધિપ દેવે ભરતચક્રી માટે ભક્તિપૂર્વક શું-શું આપ્યું, એ વિષે સ્પષ્ટતા परत साहेछ-(णवरं चूडामणिय दिव्वं उरस्थगेविज्जग सोणिप्रसतग कङगाणि य तडियाणि य) भागयतीयाधिशुभारनी अपेक्षा १२६ मतीयाधिश्व यूडाम- हव्य તેમજ સર્વ પ્રકારના વિષોને હરનાર હતા, એવું શિરાભૂષણ આપ્યું. તે દેવે વક્ષઃ સ્થળનું આભૂપણ આપ્યું. ઝવેયક ગ્રીવાનું આભરણ આપ્યું. શ્રેણિસૂત્રક-કટિમેખલા આપી. કટકો આપ્યા અને બાહુના આભરણે આપ્યાં અને ત્યાર બાદ તેણે કહ્યું કે હું આપશ્રીને યાવત્ દક્ષિત્ય ઉદે તપાલ છું. અહીં તે પ્રીતિદાન આપે છે. રાજા તે પ્રીતિદાનનો સ્વીકાર કરી લે છે.
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
