Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रकाशिकाटीका द्वि० वक्षस्कार सू. ३९ ऋषभस्वामिनः त्रिगज्जनपूजनीयताप्ररूपणम् ३५५
सृभिर्मुष्टिभिः शिरस्थकेशान् यावत् लुञ्चति तावदिन्द्रोऽवशिष्यमाणामेकां मुष्टिं पवनान्दोलितां कनकावदातयोः प्रभुस्कन्धयोरुपरिलुठन्ती मारकतीं द्युतिमाबिभ्रतीं परमरमणीयां वीक्ष्य परमानन्दरससमप्लाव्यमानहृदयः शिरसाऽञ्जलिं बद्ध्वा एवमवादीत् भगवन् ! इमां केशमुष्टिमेव रक्षतु भदन्तो मय्यनुगृह्येति । एवं शक्रेणोक्तो भगवान् तां केशमुष्टि तथैव रक्षितवान् । महान्तो हि एकान्तभक्तिमतां पार्थनां चेद्विघटयन्तीति तेषां स्वभावसिद्धो व्यवहारः। लुश्चितांश्च तान् केशान् शक्रो हंसचित्रचित्रते वस्त्रे निधाय, एवं लोचं 'करित्ता कृत्वा 'देविंदे देवराया भगवं सदोरयमुहपत्तिं रयहरणं, गोच्छगं, पडिग्गहं देवदूसं वत्थं पडिच्छइ' देवेन्द्रो देवराजः भगवते सदोरकमुखवस्त्रिका, रजोहरणं गोच्छकं, पात्रं देवष्यवस्त्रं च प्रयच्छति 'अपाणएणं' अपानकेन निर्जलेन 'छ?णं भत्तेण' षष्ठेन भक्तेन उपवासद्वयरूपेण युक्तः, 'आसाढाहिं' आषाढाभिः उत्तराषाढाभिः ‘णक्खत्तेणं' नक्षत्रेण सह 'जोगमुवागएणं' योगमुपागते चन्द्रे खलु 'उग्गाणं' उग्राणां-स्वद्वारा आरक्षकत्वेन का लोच किया, तीन मुष्टियों से शिर के बालों का लोच किया, इतने में वाकी बची हुई एक मुष्टि को जो कि पवन के झोकों से हिल रही थी और कनक के जैसे अवदात प्रभु स्कन्धों के ऊपर लोट रही थी तथा देखने में जो मरकतमणि की जैसी कन्ति वाली थी. परमरमणीय देखकर आनन्दरस के प्रवाह से जिसका अन्तः कारण हिलोरे ले रहा है ऐसे इन्द्र ने दोनों हाथ जोड़कर प्रभु से ऐसी प्रार्थना की कि हे भगवन् इस केशमुष्टि को मेरे ऊपर अनुग्रह करके आप रहने दें इसे न उखाड़ें, प्रभुने इन्द्र की इस प्रार्थना से उस केशमुष्टि को वैसी वैसी रहने दी, जो महान् पुरुष हुआ करते हैं वे एकान्तभक्तिवाले पुरुषों की प्रार्थना को विहूनी नहीं करते हैं ऐसा उनका स्वभाव सिद्ध व्यवहार हुआ करता है, लुञ्चित हुए उन केशों को शक्रने हंसचित्र से विचित्र वस्त्र में रखकर क्षीरसागर में निक्षिप्त कर दिया, “करित्ता छद्रेणं भत्तेणं अपाणएणं आसाढाहिं णक्वत्तेण ज़ोगमुवाएण उग्गाण भोगाण राइन्नाणं खत्तियाण चउहिं सहस्सेहिं सद्धिं एगं देव दूसमादाय मुंडे છે કે ભગવાન ઋષભ સ્વામીએ પ્રથમ એક મુષ્ટિ વડે મૂછ અને દાઢીના વાળનું લુચન કર્યું ત્રણ મુષ્ટિઓ વડે માથાના વાળનું લંચન કર્યું. એના પછી બાકીની એક મુષ્ટિ કે જે પવનના ઝોકાથી હાલી રહી હતી. અને કનકના જેવા અવદાત પ્રભુના સ્કંધ પર આળોટી રહી હતી તેમજ જોવામાં જે મરકતમણિ સદશ કાંતિવાળી હતી, પરમરમણીય તે દશ્યને જોઈને આનંદ રસના પ્રવાહમાં જેનું અન્તઃકરણ તરબળ થઈ રહ્યું છે એવા ઈન્દ્ર બને હાથ જોડીને પ્રભુને પ્રાર્થના કરી કે હે ભગવન ! મારા ઉપર અનુગ્રહ કરીને આ કેશ મુષ્ટિને આપ હવે રહેવા દે, હવે લુંચન કરો નહિ. પ્રભુએ ઈન્દ્રની પ્રાર્થનાને સાંભળીને તે કેશમુટિને તે પ્રમાણે જ રહેવા દીધી જે મહાન પુરુષો હોય છે તે એકાંત ભકિતવાળા પુરુષોની પ્રાર્થનાને અસ્વીકાર કરતા નથી. એ તેમને સ્વભાવ હોય છે. લુચિત થયેલા તે વાળાને શકે હંસ ચિત્રથી ચિત્રિત થયેલા વસ્ત્રમાં મૂકીને ક્ષીર સાગરમાં નિક્ષિપ્ત शहधा'करित्ता छठेण भत्तेणं अपाणएणं आसाढाहिं णखत्तण जोगमुवागएण उग्गाणं भोगाणं राइन्नाथ खत्तियाण चउहिं सहस्सेहि सद्धि एग देवदूसमादाय मुंडे भवित्ता
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
