Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
"
दुस्सहपरीषहोपसर्गप्राप्तौ मरणविषये च वाच्छारहितः इत्यर्थः तथा 'संसारपारगामी ' संसारपाागामी - संसारस्य चतुर्विधगतिरूपस्य पार गन्तुं शोलमस्येति तथा, निर्वाण गमनशील इत्यर्थः तथा 'कम्मसंगणिग्घायणट्टाए' कर्मसङ्गनिर्घातनार्थाय - कर्मणां यः सङ्गःजीवप्रदेशैः सह आनादिकाः सम्बन्धस्तस्य निर्घातनार्थाय - निनाशाय 'अभुट्टिए' अभ्युतिः - समुद्युक्त सन् 'विहरइ' विहरतीति । सू० ४१॥
मूलम् - तस्स णं भगवंतस्स एएणं विहारेणं विहरमाणस्स एगे वास सहस्से विक्कते समाणे पुरिमतालस्स नयरस्स वहिया सगड मुहंसि उज्जाणंसि णिग्गोहवरपायवस्स अहे झाणंतरियाए वमाणस्स फगुणबहुलस्स इक्कारसीए पुव्वण्हकालसमए अट्टमेण भत्तेणं अपाणणं उत्तरासादाणक्खत्तेणं जोगमुवागणं अणुत्तरेणं णाणेणं जाव चरितेणं अणुत्तरेणं तवेणं वलेणं वीरिएणं आलएणं विहारेणं भावणाए खंत्तीए गुत्ती मुत्तीए तुट्ठीए अज्जवेणं मद्दवेणं लाघवेणं सुचरियसोवचिय फल निव्वाणमग्गेणं अप्पाणं भावेमाणस्स अनंते अणुत्तरे निव्वाघाए
३७४
पर इन्हें "मैं और अधिक जिन्दा रहूँ तो इस प्रकार के सत्कार प्राप्त करता रहूँ" ऐसी अभिलाषा स्वप्न में भी नहीं होती थी, तथा दुस्सह परीषह और उपसर्ग की प्राप्ति होने पर इनके मन में ऐसी भावना भी नहीं उठती थी कि “मैं बहुत ही शीघ्र मर जाऊं तो इन आपत्तियों से मेरा पिण्ड छूटे " प्रत्युत जीवन और मरण में इनमें समभावना थी, क्योकि ये "संसार पारगामी" चतुर्विधगतिरूप जन्मजरामरण की व्याधिवाले इस संसार से पार जाने की कामना वाले थे अर्थात् समस्त कर्मों के क्षय से जायमान ऐकान्तिक आत्म शुद्धि रूप मुक्ति के पथिक थे, “कम्मसंग णिग्घायणणट्ठाए अन्भुट्टिए विहरइ" इसी कारण कर्मों के अनादिकाल से जीवप्रदेशो के साथ हुए सम्बन्ध को सर्वथा निर्मूल करने के लिये ये कटिबद्ध हुए थे ॥ ४१ ॥ ઇન્દ્રાદિ વગેરે દેવતાએ વડે સત્કાર પામી ‘હુ` વધારે આયુષ્ય ભાગવીને આ પ્રમાણે કાયમ સત્કાર મેળવતા રહું એવી અભિલાષા સ્વપ્નમાં પણ એમને થતી નહતી તથા દુસ્સહ પરી ષહ અને ઉપસની પ્રાપ્તિ થતાં એમનાં મનમાં એવી ભાવના પણ ઉત્પન્ન થતી ન હતી કે ‘હુ જલ્દી મરણ પામ્ તે આ સવ આપત્તિએથી મને મુક્તિ મળે આ પ્રમાણે જીવન અને મરણ પ્રત્યે એમના મનમાં સંપૂર્ણતઃ સમભાવના-ઉત્પન્ન થઈ ચૂકી હતી. કેમકે એએ 'संसारपारगामी' स'सारथी - चतुर्विधगति ३५ ४ भराभरणुनी व्याधिवाजा मा संसारथी પાર જવાની કામનાવાળા હતા. અર્થાત્ સમસ્ત કર્મના ક્ષયથી જાયમાન એકાન્તિક આત્મ शुद्धि ३५ मुक्तिना येथे। पथि हता. 'कम्मसंगणिरघायणहाए अभुट्टिए विहरs' એથી જ કર્માના અનાદિકાલથી જીવ પ્રદેશેાની સાથે થયેલ સંબધને સપૂતઃ નિર્મૂળ કરવા માટે એએ એકદમ કટિબદ્ધ થઈ ગયા હતા ૫૪૧૫
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર