________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૪૧
ગાથા-૨૦-૨૧-૨૨
સુવર્ણઘટ સમાનઃ- માટીનો ઘડો ભાંગે તો નકામો જાય. પણ સોનાનો ઘડો ભાંગે તો નકામો જતો નથી. કેમકે સુવર્ણનો ભાવ ઉપજે છે, અથવા ફરી તેમાંથી ઘડો બનાવી શકાય છે. તેમ માર્ગાનુસારિતામાં થતી ક્રિયા કદાચ તેવા પ્રકારના કર્મોદયથી બંધ થઈ જાય તો પણ ક્રિયા કરવાનો ભાવ જતો નથી.
આનાથી એ સિદ્ધ થયું કે માર્ગાનુસારિતામાં જ્ઞાનનું ફળ મળતું હોવાથી તેમાં થતી ક્રિયા સુવર્ણઘટ સમાન છે. [૧૯] नणु भावचरणलिंगं, कह मग्गणुसारिणी भवे किरिया ॥ जं अपुणबंधगाणं, दवजईणं पि सा इट्ठा ॥२०॥ जायइ अ भावचरणं, दुवालसण्हं खए कसायाणं ॥ मग्गणुसारित्तं पुण, हविज तम्मंदयाए वि ॥२१॥ लहुअत्ते कम्माणं, तीए जणिअं तयं च गुणबीअं ॥ ववहारेणं भण्णइ, नाणाइजुअं च णिच्छयओ ॥२२॥ ननु भावचरणलिङ्गं कथं मार्गानुसारिणी भवेत्क्रिया ॥ यदपुनर्बन्धकानां द्रव्ययतीनामपि सा इष्टा ॥२०॥ जायते च भावचरणं द्वादशानां क्षये कषायाणाम् ॥ मार्गानुसारित्वं पुनर्भवेत्तन्मन्दतायामपि ॥२१॥ लघुत्वे. कर्मणां तया जातं तच्च गुणबीजम् ॥ व्यवहारेण भण्यते ज्ञानादियुतं च निश्चयतः ॥२२॥
પ્રશ્ન- માર્ગાનુસારિણી ક્રિયા ભાવચારિત્રનું લિંગ કેવી રીતે બને? કારણ કે અપુનબંધક એવા દ્રવ્ય સાધુઓને પણ માર્ગાનુસારિણી ક્રિયા હોય છે. તેમનામાં ભાવચારિત્ર નથી હોતું. [૨૦] બીજું કારણ- અનંતાનુબંધી, અપ્રત્યાખ્યાની અને પ્રત્યાખ્યાનાવરણ એ બાર કષાયોના ક્ષય (વગેરે)થી. ભાવચારિત્રની પ્રાપ્તિ થાય છે. જ્યારે માર્ગાનુસારિણી ક્રિયા તો કષાયોની
