________________
ગાથા-૧૧૪
૧૫૪
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
- આચાર્યશ્રી - “આ ભરતક્ષેત્રમાં શ્રી વીરના ધર્મપૌત્ર એટલે તેમની ત્રીજી પાટે થયેલા શ્રી જંબુસ્વામીના નિર્વાણ સાથે જિનકલ્પ વગેરે દસ વસ્તુઓનો વિચ્છેદ થયો છે. બીજું શારીરિક વગેરેના કારણે વર્તમાનમાં અચેલક રહેવું શક્ય નથી.”
સહસ્રમલ મુનિ - “અલ્પ સત્ત્વવાળા માટે જિનકલ્પનો વિચ્છેદ થયો. હશે. મારા માટે થયો નથી. કારણ કે મારા જેવા મહાસત્ત્વ તો વર્તમાનકાળમાં પણ જિનકલ્પ અંગીકાર કરવા સમર્થ છે. મોક્ષના અભિલાષીએ તો સમગ્ર પરિગ્રહનો ત્યાગ કરવો જોઈએ. તો પછી કષાય, ભય, ભૂદિક દોષના ભંડાર જેવા આ અનર્થકારી પરિગ્રહથી શું ? જિનેન્દ્રો પોતે પણ અચલક હતા. તેથી વસ્ત્ર રહિત રહેવું તે જ શ્રેષ્ઠ છે.”
આચાર્યશ્રી - ‘જો એકાંતે તેમ જ હોય તો કષાય, ભય, મૂચ્છ વગેરે દોષનો સંભવ છે, આથી તે દેહનો પણ વ્રત ગ્રહણ કર્યા પછી તુરત જ ત્યાગ કરવો પડશે. પરંતુ શાસ્ત્રોમાં જે અપરિગ્રહપૂણું કહ્યું છે તેનો હેતુ એ છે કે ધર્મનાં ઉપકરણ ઉપર પણ મૂચ્છ રાખવી નહિ. આનો અર્થ સ્પષ્ટ છે કે ધર્મનાં ઉપકરણોનો સર્વથા ત્યાગ કરવો તેમ નથી. અને જિનેશ્વરો સર્વથાસંપૂર્ણ અચેલક હતા તેવું નથી. કારણ કે ચોવીસ તીર્થંકરોએ એક દેવદૂષ્ય લઈને દીક્ષા લીધી છે. આમ જિનેન્દ્ર પણ સચેલક હતા.”
આચાર્ય અને અન્ય સ્થવિર મુનિઓએ સહસમલ મુનિને ઘણો સમજાવ્યો. પરંતુ કષાય અને મોહનીયના ઉદયથી તેણે પોતાનો આગ્રહ છોડ્યો નહિ. તે સર્વ વસ્ત્રો ઉતારીને ગામ બહાર જંગલમાં જઈને રહેવા લાગ્યો.
એક દિવસ તેની બેન સાધ્વી વંદના તેને વંદન કરવા માટે જંગલમાં ગઇ. ત્યાં તેણે ભાઈ મુનિને દિગંબર જોયો. આથી તેણે પણ પોતાનાં વસ્ત્રો ઉતારી નાખ્યા. અને દિગંબર અવસ્થામાં જ ભિક્ષા માટે તે નગરમાં ગઈ. દિગંબર સાધ્વીને જોઇને એક વેશ્યાએ વિચાર્યું - “નગ્ન સ્ત્રી રૂપાળી નથી દેખાતી. આને જોઇને લોકો અમારાથી વિરક્ત બનશે. આથી તેને કપડા પહેરાવવા જોઈએ. પછી તેણે સાધ્વી વંદનાને બળાત્કારે કપડાં પહેરાવ્યાં. સહસમલ મુનિએ આ હકીકત જાણી ત્યારે તેને પણ લાગ્યું કે દિગંબર સ્ત્રી