________________
પતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૨૨૩
ગાથા-૧૭૮
कालपरिहाणिदोसा, एत्तो इक्काइगुणविहीणेण ।
अण्णेण वि. पव्वजा, दायव्वा सीलवंतेण ॥ * “કાલની હાનિરૂપ દોષના કારણે આમાંથી (આગમમાં ગુરુના ૧૫ ગુણો જણાવ્યા છે તેમાંથી) એક બે વગેરે ગુણો ઓછા હોય, પણ જે મૂલગુણથી યુક્ત હોય તેણે પણ દીક્ષા આપવી.”
આ વિષયમાં ચંડરુદ્ર નામના આચાર્યનું દૃષ્ટાંત છે. તે આચાર્ય અતિશય ક્રોધી હોવા છતાં ઘણા સંવિગ્નગીતાર્થ શિષ્યોએ તેમનો ત્યાગ કર્યો ન હતો અને તે શિષ્યો તેમના ઉપર બહુમાન રાખતા હતા. તેમનો વૃત્તાંત આ પ્રમાણે છે
ચંડરુદ્રાચાર્યનું દૃષ્ટાંત અતિશય વિદ્વાન અને જ્ઞાનાદિ પાંચ આચાર રૂપ રત્નોના રત્નાકર સમાન ચંડરુદ્ર નામના આચાર્ય હતા. સાધુઓની આચાર સંબંધી સ્કૂલના જોઈને તેમનો ક્રોધરૂપી વડવાનલ ભભૂકી ઉઠતો હતો. આથી (સાધુઓને અને પોતાને) સંકુલેશ ન થાય એ માટે ગચ્છની બાજુમાં રહેતા હતા. અર્થાત્ ગચ્છ જે મકાન આદિમાં હોય તેની બાજુના મકાન આદિમાં ગચ્છથી અલગ રહેતા હતાં. વિહાર કરતાં કરતાં ઉજ્જૈની નગરીમાં તે આચાર્ય પધાર્યા. ગચ્છનાં નિવાસની બાજુમાં જ જ્યાં કોઇનું આગમન ન થાય તેવા ઉદ્યાનના એકાંત સ્થળમાં રહ્યા. એક વખત રૂપવાન, ઉત્તમ વસ્ત્ર, પુષ્પમાલા વગેરેથી સુશોભિત અને ખીલતી યુવાનીવાળો એક શ્રેષ્ઠિપુત્ર વિવાહ થઈ ગયા પછી પોતાના મિત્રોની સાથે રમત કરતો કરતો સાધુઓની પાસે આવ્યો. તેના મિત્રોએ મશ્કરીથી તેને આગળ કરીને સાધુઓને કહ્યું ભવરૂપ જંગલથી કંટાળીને વિરાગી બનેલા અમારા આ મિત્રને જલદી દીક્ષા આપો. આ લોકો મશ્કરી કરે છે એમ જાણીને સાધુઓએ વિચાર્યું. આ લોકોની દવા આચાર્ય જ છે. અર્થાત્ અમે મશ્કરી ન કરવાનું કહીશું તો આ જુવાનિયા નહિ માને. એમને આચાર્ય મહારાજ જ પહોંચશે. આમ વિચારીને સાધુઓએ કહ્યું આવું કાર્ય અમારા ગુરુ મહારાજ કરે છે, અમે નહિ. આથી તમે જલદી અમારા
