________________
ગાથા-૨૦૮
૨૫૬
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
વેયાવચ્ચ- ૧૦ આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, વિર, તપસ્વી, ગ્લાન, શૈક્ષક, કુલ, ગણ, સંઘ અને સાધર્મિક એ દશની વયાવચ્ચ કરવી. બ્રહ્મચર્યગતિ- ૯ વિવિક્ત(=સ્ત્રી-પશુ-પંડકથી રહિત) વસતિ-આસન, અર્થાત્ સ્ત્રીસંસક્ત, પશુસંસક્ત અને પંડકસંસક્ત વસતિનો અને આસનનો ત્યાગ-૧, સ્ત્રીકથાનો ત્યાગ, અર્થાત્ કેવળ ( પુરુષો વિના એકલી) સ્ત્રીઓની સમક્ષ ધર્મદેશના વગેરે કથા ન કરે. ૨, સ્ત્રી જ્યાં બેઠી હોય ત્યાં તેના ઉઠી ગયા પછી બે ઘડી સુધી ન બેસવું, અને જ્યાં પુરુષ બેઠો હોય ત્યાં તેના ઉઠી ગયા પછી ત્રણ પ્રહર સુધી ન બેસવું. ૩, સ્ત્રીઓના મનોહર સુંદર અંગોનું નિરીક્ષણ ન કરવું. ૪, અતિસ્નિગ્ધ આહારનો ત્યાગ કરવો. ૫, ભૂખ-તરસથી વધારે આહારપાણીનો ત્યાગ કરવો. ૬, પૂર્વે કરેલી કામક્રીડાઓનું સ્મરણ ન કરવું. ૭, સ્ત્રીઓના ગીત વગેરે શબ્દો ન સાંભળવા, સ્ત્રીઓનું રૂપ ન જોવું, સ્ત્રીઓના મધુર શબ્દોની અને મનોહરરૂપની પ્રશંસા ન કરવી. ૮, શરીરસુખમાં આસક્ત ન બનવું. ૯, જ્ઞાનાદિત્રિક- ૩ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર તપ- ૧ર છ બાહ્ય અને છ અત્યંતર તપ. ક્રોધનિગ્રહાદિ-૪ ક્રોધ, માન, માયા અને લોભ એ ચાર કષાયનો ત્યાગ કરવો. આ પ્રમાણે ચરણના ૭૦ ભેદો છે.
પિંડવિશુદ્ધિ-૪ વસ્ત્ર, પાત્ર, વસતિ અને આહાર એ ચારની શુદ્ધિ. સમિતિ-પ ઇસમિતિ વગેરે પાંચ સમિતિ. ભાવના-૧૨ અનિત્યભાવના વગેરે બાર ભાવના. પ્રતિમાને ૧૨ એકમાસિકી પ્રતિમા વગેરે બારપ્રતિમા. ઈદ્રિયનિરોધ-પ કર્ણ વગેરે પાંચ ઇંદ્રિયોના શબ્દ વગેરે મનોજ્ઞ-અમનોજ્ઞ વિષયોમાં રાગ-દ્વેષનો ત્યાગ કરવો.
પડિલેહણા-રપ મુહપત્તિની ર૫ પડિલેહણા અને શરીરની ર૫ પડિલેહણા. (અહીં બંને મળીને ૨૫ ગણી છે.) ગુમિ-૩ મન-વચન-કાયાની ગુપ્તિ. અભિગ્રહ-૪ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ એ ચાર પ્રકારના અભિગ્રહો. આ પ્રમાણે કરણના ૭૦ ભેદો છે.
અહીં શ્રીયશોવિજયજી જૈન સંસ્કૃત પાઠશાળા (મહેસાણા) તરફથી પ્રકાશિત થયેલ માધ્યત્રયમ્ ગ્રંથમાં ગુરુવંદનભાષ્યમાં જણાવેલ મુહપત્તિનીરપ અને શરીરની ર૫ પડિલેહણાનું સ્વરૂપ અક્ષરશઃ આ પ્રમાણે છે
