________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૨૬૩
ગાથા-૨૧૦
मुनीनां करोति-विधत्ते स्वयं-आत्मना वात्सल्यं-समाधिसम्पादनं अधिकारात्संविग्नपाक्षिकः, कैः ? औषधभैषज्यैस्तत्रौषधानि-केवलद्रव्यरूपाणि बहिरुपयोगीनि वा, भैषज्यानि-सांयोगिकानि अंतर्भोग्यानि वा, चशब्दोऽनेकान्यप्रकारसूचकः । तथाऽन्येन-आत्मव्यतिरिक्तेन कारयति, तुशब्दात् कुर्वन्तમન્યમનુગાનાતીતિ | છિન્દઃ II II (Tછીવાર )
સંવિગ્નપાક્ષિક સુસાધુઓના માર્ગમાં સમ્યક્ પ્રવૃત્ત થયેલા મુનિઓને ઔષધ-ભૈષજયથી સ્વયં વાત્સલ્ય કરે છે, બીજાઓ દ્વારા કરાવે છે, વાત્સલ્ય કરનારા બીજાને અનુજ્ઞા આપે છે.
વિશેષાર્થ- (સન્ મા રેષાં તે તેના:-સુધd:, સન્માન મા: सन्मार्गमार्गः, सन्मार्गमार्गे संस्थिताः सन्मार्गमार्गसंप्रस्थितास्तेषाम्)
ઔષધ એટલે જેમાં એક જ દ્રવ્ય હોય તેવી દવા, અથવા શરીરના . બહારના ભાગમાં ઉપયોગમાં આવે તેવી દવા. ભૈષજ્ય એટલે જેમાં અનેક દ્રવ્યો હોય તેવી દવા, અથવા શરીરના અંદરના ભાગમાં ઉપયોગમાં આવે તેવી દવા. ગાથામાં રહેલો - શબ્દ ઔષધ-ભૈષજ્ય સિવાય બીજા પણ અનેક પ્રકારનો સૂચક છે. વાત્સલ્ય કરવું એટલે સમાધિ પમાડવી. - ગાથામાં રહેલા તુ શબ્દથી “વાત્સલ્ય કરનાર બીજાની અનુમોદના કરે છે.” એ અર્થ સમજવો. (૨૦૯) एयारिसो. ण पावो, असंजओ संजओ त्ति जंपतो । भणिओ तित्थयरेणं, जं पावो पावसमणिजे ॥ २१०॥ एतादृशो न पापः असंयतः संयत इति जल्पन् । भणितस्तीर्थकरेण यत्पापः पापश्रमणीये ॥ २१०॥
આવો (=સંવિગ્નપાક્ષિક)જીવ પાપી નથી. કારણ કે પાપશ્રમણીય અધ્યયનમાં પોતે સંયત ન હોવા છતાં પોતાને સંયત કહે તેને તીર્થકરે પાપશ્રમણ કહ્યો છે.
વિશેષાર્થ - ઉત્તરાધ્યયનમાં ૧૭મા પાપશ્રમણીય અધ્યયની છઠ્ઠી ગાથા આ પ્રમાણે છે.
