________________
તિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૨૩૯
ગાથા-૧૯૨-૧૯૩
શૈલકસૂરિને પૂછીને અને પંથકમુનિને વેયાવચ્ચ કરવા માટે મૂકીને વિહાર કરનારા તેમનો પણ શો દોષ છે ?
' વિશેષાર્થ- “તેમનો પણ” એ સ્થળે “પણ” શબ્દનો અર્થ આ પ્રમાણે છે- જેમ શિથિલ પણ ગુરુની સેવા માટે રહેનારા પંથકનો દોષ નથી, તેમ વિહાર કરનારા તેમનો પણ દોષ નથી. હા, ગુરુની વેયાવચ્ચ કરવા માટે કોઇને મૂક્યા વિના વિહાર કર્યો હોત તો તેમનો દોષ થાત. ગુરુની વૈયાવચ્ચ કરવા પંથકમુનિને મૂકીને વિહાર કર્યો હોવાથી તેમનો કોઈ દોષ નથી. (૧૯૧) गच्छे वि धम्मविणयं, जत्थुत्तरियं लभिज्ज अण्णत्थ । आपुच्छित्तु विहारो, तत्थ जओ भासिओ कप्पे ॥१९२॥ गच्छेऽपि धर्मविनयं यत्रोत्तरिकं लभेतान्यत्र । आपृच्छ्य विहारस्तत्र यतो भाषितः कल्पे ॥१९२ ॥
કેમ કે બીજા ગચ્છમાં પણ જ્યાં ધર્મવિનય ઉત્કૃષ્ટ હોય છે ત્યાં ગુરુને પૂછીને જવાનું બૃહત્કલ્પમાં કહ્યું છે.
" વિશેષાર્થ- ૧૯૧મી ગાથામાં ૫00 મુનિઓનો વિહાર નિર્દોષ છે એમ જે કહ્યું છે, તેનું આ ગાથામાં આગમપ્રમાણથી સમર્થન કર્યું છે. બૃહત્કલ્પભાષ્ય ગાંથા ૫૪૨૩માં પાંચ પ્રકારની ઉપસંપદા જણાવી છે. તેમાં પાંચમી વિનયઉપસંપદા છે. વિનયયોગ્યનો વિનય કરવા માટે જે ઉપસંપદા સ્વીકારાય તે વિનયઉપસંપદા. કોઈને વિનય યોગ વધારે પ્રિય હોય અને એથી જ્યાં અધિક વિનય કરી શકાય તે ગચ્છમાં જવાની ભાવના થાય તો ગુરુને પૂછીને જઈ શકે છે. (૧૯૨) संविग्गविहारीणं, किं पुण तेसिं महाणुभावाणं । अह उवसंपयाणं, कप्पिअभव्वोवयाराणं ॥१९३॥ संविग्नविहारिणां किंपुनस्तेषां महानुभावानाम् । अथ उपसम्पदानां, कल्पिकाभाव्योपचाराणाम् ॥१९३ ॥
