________________
ગાથા-૧૨૫-૧૨૬
૧૬૬
તિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
परगुणसंसा उचिया, अनण्णसाहारणत्तणेण तहा । जह विहिआ जिणवइणा, गुणनिहिणा गोअमाईणं ॥१२५॥ परगुणशंसा उचिता अनन्यसाधारणत्वेन तथा ॥ यथा विहिता जिनपतिना गुणनिधिना गौतमादीनाम् ॥१२५ ॥
જેવી રીતે ગુણાનિધિ જિનપતિ શ્રી મહાવીરે શ્રીગૌતમસ્વામી આદિના ગુણોની પ્રશંસા કરી હતી તેવી રીતે પરના બીજામાં ન હોય તેવા અસાધારણ ગુણોની પ્રશંસા કરવી એ યોગ્ય છે. (૧૫) परगुणगहणावेसो, भावचरित्तिस्स जह भवे पवरो । दोसलवेण वि निअए जहा गुणे निग्गुणे गुणइ ॥१२६॥ परगुणग्रहणावेशो भावचरित्रिणो यथा भवेत्प्रवरः । दोषलवेनापि निजकान् यथा गुणान् निर्गुणान् गुणयति ॥१२६॥ - ભાવચારિત્રીને પરગુણોને ગ્રહણ કરવાનો એટલો બધો આગ્રહ હોય છે કે જેથી પોતાના દોષ લેશથી પણ પોતાના ગુણોને નિર્ગુણ ગણે છે, અર્થાત્ પોતાના ગુણોને ગુણો માનતો નથી. '
વિશેષાર્થ- આ વિષે વજૂસ્વામીનું દષ્ટાંત છે. એકવાર તેમણે શરદી દૂર કરવા સાધુઓ પાસે સુંઠનો ગાંઠિયો મંગાવ્યો. ભોજન પછી આનો ઉપયોગ કરીશ એમ વિચારીને કાન ઉપર ભરાવ્યો. પણ પછી તે યાદ ન આવ્યો. સાંજના પ્રતિક્રમણમાં કાને હાથ લાગતાં સુંઠનો ગાંઠિયો નીચે પડી ગયો. આ જાણીને તેઓશ્રીને જાણે કે કોઈ મોટી ભૂલ થઈ ગઈ હોય તેમ ખૂબ દુઃખ થયું. મારો આ કેવો પ્રમાદ ! મને આટલું પણ યાદ ન રહ્યું ! આવા પ્રમાદી એવા મારા ગુણો તદન અસાર છે = નકામા છે. તેઓશ્રીની આ ભૂલ સામાન્ય હતી, છતાં તેમને એ ભૂલ બહુ જ મોટી લાગી. તેઓશ્રીમાં દશ પૂર્વ સુધીનું જ્ઞાન, શાસન પ્રભાવના, અપ્રમત્તપણે સંયમપાલન વગેરે અનેક ગુણો હોવા છતાં તેઓશ્રીને પોતાના એ ગુણોનો જરાય ગર્વ ન હતો, અને નાની પણ ભૂલ બહુ મોટી લાગી, અને એથી મનમાં ખૂબ ખટકી.
