________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
उत्तमा- उत्कृष्टा गुणा-ज्ञानादयस्तेष्वनुरागः प्रीतिप्रकर्षस्तस्माद्धेतोः कालो दुःषमादिरूपः, आदिशब्दात् संहननादिपरिग्रहः, त एव दोषा - दूषणानि विघ्नकारित्वात्, ततोऽप्राप्ता अपि, आस्तां तावत्प्राप्तेत्यपेरर्थः, गुणसंपत्परिपूर्णधर्मसामग्री वर्त्तमानजन्मनीति गम्यते, परत्रेति भाविभवे, अपिः संभावने, संभवति एतद् नैव दुर्लभा - दुरापा भवति भव्यानां -मुक्तिगमनयोग्यानामिति । (ધ. ૨. પ્ર૦ ગા. ૧૨૫)
ગુણાનુરાગના જ ફલને કહે છે:
ભવ્યજીવોને કાળ આદિની ખામીના કારણે આ ભવમાં ધર્મસામગ્રી પરિપૂર્ણ પ્રાપ્ત ન થઇ હોય તો પણ ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનાદિ ગુણોમાં અનુરાગથી પરભવમાં પરિપૂર્ણ ધર્મસામગ્રી દુર્લભ બનતી નથી=સુલભ બને છે.
૧૭૩
ગાથા-૧૩૬
વિશેષાર્થઃ- ભવ્ય એટલે મોક્ષમાં જવાને યોગ્ય. ‘કાળ આદિ' એ સ્થળે આદિ શબ્દથી સંઘયણ અને આરોગ્ય વગેરે સમજવું. પ્રાપ્ત ન થઇ હોય તો પણ એ સ્થળે ‘પણ’ શબ્દનો અર્થ આ પ્રમાણે છેઃ- આ ભવમાં ધર્મસામગ્રી પરિપૂર્ણ પ્રાપ્ત થઇ હોય તો તો જ્ઞાનાદિગુણોના અનુરાગથી પરભવમાં પરિપૂર્ણ ધર્મ સામગ્રી સુલભ બને જ છે, કિંતુ આ ભવમાં ધર્મસામગ્રી પરિપૂર્ણ પ્રાપ્ત ન થઇ હોય તો પણ ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનાદિ ગુણોના અનુરાગથી પરભવમાં પરિપૂર્ણ ધર્મસામગ્રી સુલભ બને છે. (૧૩૫)
સાતમું લક્ષણ ગુર્વાશાની પરમ આરાધના
गुणरत्तस्स य मुणिणो, गुरुआणाराहणं हवे णियमा । बहुगुणरयणनिहाणा, तओ ण अहिओ जओ को वि ॥ १३६ ॥ गुणरक्तस्य च मुने- गुर्वाज्ञाराधनं भवेन्नियमात् । बहुगुणरत्ननिधानात्ततो नाधिको यतः कोऽपि ॥ १३६ ॥
ગુણાનુરાગી મુનિને નિયમા ગુર્વજ્ઞાની આરાધના હોય. કારણ કે ઘણા ગુણો રૂપી રત્નોનું નિધાન એવી ગુર્વજ્ઞાની આરાધનાથી શ્રેષ્ઠ બીજો કોઇ ગુણ નથી.