________________
તિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
ગાથા-૧૧૪
. રોજની જેમ સહસમલે મોડી રાતે ઘરનાં બારણાં ખટખટાવ્યાં. બારણાં પાછળથી માએ કહ્યું: આ કંઇ ઘરે આવવાનો સમય છે?” જા જ્યાં બારણાં ખુલ્લાં હોય ત્યાં જા, હું અત્યારે બારણું નહિ ખોલું.” - સહસમલને આથી ગુસ્સો ચડ્યો. ત્યાંથી તે ચાલી નીકળ્યો. ઘણું રખડ્યો પણ કોઇનાં બારણાં ખુલ્લાં ન જોયાં. પછી તે એક ઉપાશ્રય પાસે આવ્યો. ત્યાંનાં બારણાં ખુલ્લાં જોઇને અંદર ગયો. સાધુને પગે લાગ્યો અને દીક્ષા આપવા કહ્યું. તેણે પત્ની અને માની સંમતિ ન મેળવી હોવાથી સાધુએ તેને દીક્ષા ન આપી, આથી તેણે જાતે જ કેશનો લોચ કર્યો, આ જોઇને કૃષ્ણસૂરિજીએ તેને મુનિવેષ આપ્યો. સહસમલ હવે મુનિ બન્યો. અને તેમની સાથે જ વિહાર કરવા લાગ્યો.
થોડા વરસો બાદ સૌ રથવીર નગરમાં પધાર્યા. ત્યારે રાજાએ સહસમલમુનિને રત્નકંબળ વહોરાવી. આચાર્યશ્રીએ તેને કહ્યું: “આપણે સાધુને આવા બહુ મૂલ્યવાન ઉપકરણ રાખવા ન કહ્યું. પરંતુ મુનિએ તે માન્યું નહિ. તેણે છાની રીતે રત્નકંબળ સાચવી રાખી. શિષ્યની આ મૂચ્છ જાણીને સૂરિજીએ એક દિવસ તેની ગેરહાજરીમાં એ રત્નકંબલ ફાડી નાંખીને તેના ટૂકડા સાધુઓને હાથ પગ લૂછવા માટે આપી દીધા. સહઅમલને આથી ગુસ્સો ચડ્યો, પણ તે મૌન રહ્યો. . . એક દિવસ આચાર્યશ્રીએ શિષ્યોને જિનકલ્પની સમજ આપી. “જિનકલ્પિક બે પ્રકારના હોય છે. એક પાણિપાત્ર અને બીજા પાત્રભોજી. પાણિપાત્ર એટલે હાથમાં લઈને ભોજન કરનારા. પાત્રભોજી એટલે પાત્રમાં ભોજન કરનારા. આ બંનેના પણ બબ્બે ભેદ છે. એક સ્વલ્પ સચેલક, એટલે કે અલ્પ વસ્ત્ર રાખનારા. બીજા અચલક, એટલે કે બિલકુલ વસ્ત્ર નહિ રાખનારા.” - સહસ્ત્રમલ મુનિ - “જિનકલ્પિક અચલક હોય છે તો પછી અત્યારે શા માટે બહુ ઉપધિ રાખવામાં આવે છે ? શા માટે આપણે જિનકલ્પ અંગીકાર કરતા નથી ?
