________________
તિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
૧૩૩
ગાથા-૧૦૮
શબરોએ “મેરુપ્રભ” એવું નામ સ્થાપન કર્યું. પોતાના પરિવાર-સહિત વનમાં પરિભ્રમણ કરતાં કરતાં કોઈક સમયે ગ્રીષ્મ-સમયમાં વનમાં દાવાગ્નિ સળગેલો દેખ્યો. ધીમે ધીમે અગ્નિ વધવા લાગ્યો, તે દેખીને તે સમયે પૂર્વભવની જાતિ યાદ આવી. તે વખતે તે દાવાનળથી પોતાને મહાકષ્ટ પૂર્વક બચાવ્યો. તે વખતે તે વિચાર્યું કે, “દરેક વખતે ઉનાળામાં આ દાવાગ્નિ સળગશે, તો પહેલાથી જ તેનો પ્રતિકાર ચિંતવું. પ્રથમ વર્ષાસમયમાં પોતાના પરિવાર-સહિત તેં અને તારા પરિવારે ગંગાનદીના દક્ષિણ બાજુના કિનારે સર્વ વૃક્ષોને ઉખેડી નાખ્યા અને તેનો ઢગલો દૂર દૂર બહાર ફેંકી દીધો. ઝાડ-બીડ, ઘાસ વગરનું એકાંતે અગ્નિ ન સળગે તેવું મોટું એક મેદાન તૈયાર કર્યું. ફરી પણ વર્ષાકાળમાં પોતાના પરિવારસહિત જમીનની શુદ્ધિ કરી. એવી રીતે ચોમાસામાં ત્રીજી વખત પણ જમીનની શુદ્ધિ કરી. ઝાડ-બીડ, ઘાસ વગરનું સપાટ મેદાન એવું ચોખ્ખું તૈયાર કર્યું કે, આગનો ભય લાગે નહિ. આ પ્રમાણે દરેક વર્ષે દાવાનળથી બચવા માટે બનાવતો અને સ્વસ્થતા અનુભવતો હતો.
કોઈક સમયે દાવાનળ સળગ્યો, એટલે તું પરિવાર-સહિત તે ભૂમિસ્થળમાં ગયો. બીજા પણ વનમાં વસનારા જીવો દવાગ્નિથી ભય પામેલા ત્યાં ગયા. ત્યાં. એટલી બધી સંકળાશ થઈ ગઈ કે, કોઈ હાલવા-ચાલવા કે ખસવા સમર્થ ન થયા. ઘણા ભયના ભાવથી પરસ્પર ઈર્ષ્યા-અભિમાન છોડીને તે પ્રાણિસમુદાય તે સ્થાનમાં ખીચોખીચ સમાઇને રહેલો હતો. હાથીએ કોઈ વખત શરીર ખંજવાળવા માટે એક પગ ઊંચો કર્યો. એટલે એક સસલો પગના સ્થાને આવી ગયો. તેને તે દેખ્યો, એટલે દયાથી તારું હૃદય પૂરાઈ ગયું. પોતાની પીડા ન ગણકારતાં તે પગ અદ્ધર ધરી રાખ્યો. તે સસલાની અતિદુષ્કર દયા કરવાના પરિણામે તે ભવ ઘટાડી નાખ્યા, મનુષ્ય-આયુ ઉપાર્જન કર્યું, તેમ જ સમ્યકત્વ બીજ મેળવ્યું. અઢી દિવસ પછી દાવાનળ શાન્ત થયો. આથી વનના પ્રાણીઓ તે પ્રદેશમાંથી નીકળી ગયા, એટલે તે પગ નીચે મૂકવાની જેટલામાં ચેષ્ટા કરી તેટલામાં વૃદ્ધપણાના કારણે શરીર સવાંગે ઘસાઈ જીર્ણ થયું હતું. સર્વ સંધિનાં સ્થાનોમાં લોહી વહેતું અટકી
