________________
ગાથા-૧૦૯
૧૪૬
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
વૈદ્ય- આ પશુ કરતાં પણ તે મહાપશુ સરખો છે. કારણ કે, એકાંત સુખરૂપ ફળ મળવાનોં નિશ્ચય હોવા છતાં આ ચારિત્રનો ત્યાગ કરીને નરકાદિક દુઃખરૂપ ફળ આપનાર વિષયસુખમાં તું રાચી રહેલો છે.
આ પ્રમાણે પગલે પગલે વારંવાર નિપુણતાથી પ્રેરણા આપતા તેના વિષે શંકા થવાથી કહ્યું કે, “તું મનુષ્ય નથી.” “હવે આને સંવેગ થયો છે. એમ જાણીને તેને પૂર્વભવ સંબંધી સર્વ વૃત્તાન્ત નિવેદન કર્યો. તેને જોધિલાભ પ્રાપ્ત થાય તે માટે વૈતાઢય પર્વત ઉપર તે દેવ લઈ ગયો અને સિદ્ધક્રૂટમાં આગળ સ્થાપેલ કુંડલયુગલ બતાવ્યાં. તે જ ક્ષણે જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થવાથી પ્રતિબોધ પામ્યો અને ભાવથી દીક્ષા અંગીકાર કરી. હવે તે અતિ ક્ષમાવાળો, ઈન્દ્રિયોનું દમન કરનારો, ગુરુભક્તિ કરવામાં તત્પર બન્યો. ઉત્તમં પ્રકારની ઉછળતી શ્રદ્ધાવાળા તેણે ઘણા પ્રકારના કૃતનો અભ્યાસ કર્યો. અપૂર્વ-અપૂર્વ અભિગ્રહ કરવામાં હંમેશાં તે પ્રયત્નશીલ બન્યો. આવા પ્રકારનું સુંદર ચારિત્ર પાળીને અંતસમયે સર્વથા શલ્યરહિત બનીને શરીરની અને કષાયની સંલેખના કરીને અર્થાત્ બંને પાતળા-દુર્બલ બનાવીને શુદ્ધસમાધિ-સહિત મૃત્યુ પામી ત્યાંથી વૈમાનિક દેવપણે ઉત્પન્ન થયો. ત્યાં પણ ચૈત્યો-જિનેશ્વરોને વંદન-પૂજનાદિકના વ્યાપારમાં અપૂર્વ રસ ધરાવતો હતો. આયુષ્યપૂર્ણ થતાં આવીને મહાવિદેહમાં વિશાળકુળમાં જન્મ થયો. જિનધર્મની આરાધના કરી મોક્ષને પામ્યો.
(આચાર્ય શ્રી હેમસાગરસૂરિકૃત ગુજરાતી અનુવાદમાંથી સુધારાવધારા સાથે સાભાર ઉઠ્ઠત.) (૧૦૮) खाओवसमिगभावे, दढजत्तकयं सुहं अणुट्ठाणं ॥ परिवडिअं पि य हुजा, पुणो वि तब्भाववुड्डिकरं ॥१०९॥ क्षायोपशमिकभावे दृढयत्नकृतं शुभमनुष्ठानम् ॥ परिपतितमपि च भवेत्पुनरपि तद्भाववृद्धिकरम् ॥१०९॥
'खाओवे'त्यादि, क्षायोपशमिकभावे-मिथ्यात्वमोहनीयादिकर्मविगमविशेषविहितात्मपरिणामे सति, न तु लाभाद्यर्थित्वलक्षणोदयकिभावे, दृढयत्नकृतंपरमादरविहितं, शुभं-प्रशस्तं, अनुष्ठानम्-आचरणं चैत्यवन्दनादि, इह यत्तदिति
