________________
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
કુપિત થયેલી સ્ત્રીએ પ્રિયના કાન ઉપર કમળથી કરેલું તાડન પ્રિયને સુખકર બને તેમ, સુખ કરે. (૬૬૬) ધીર પુરુષોનું સત્ત્વ જેવી રીતે સ્વદેશમાં સ્વજનોની સહાયવાળા કોઈ દુષ્કર કાર્યમાં ચલિત થતું નથી, તેવી રીતે પરદેશમાં પણ તેવું કોઈ કાર્ય આવી પડતાં તેવા પ્રકારના વિરોધી માણસો તરફથી તકલીફો આવવા છતાં ચલિત થતું નથી. (૬૬૭) જેમાં ભિક્ષા વગેરે દુર્લભ હોય તેવો કાળ પણ દાનશૂર પુરુષોના અતિશય ઉદારતારૂપ આશયરત્નને ભેદતો નથી ચલિત કરતો નથી, બલ્કે અતિશય વધારે છે = દાન ભાવના વધે છે. (૬૬૮) એ જ રીતે મહાનુભાવ (=પ્રશસ્ત સામર્થ્યવાળા) અને ભવ્ય એવા મુનિનો શુભ સામાચારી સંબંધી (=પ્રત્યુપેક્ષણા-પ્રમાર્જનાદિ સંબંધી) ઉત્સાહ ક્યારેય ભાંગી જતો નથી. કેમ કે તેને શુભસામાચારી અતિશય પ્રિય હોવાથી શુભ સામાચારી સિવાય બીજે ક્યાંય પ્રીતિ નથી. (૬૬૯)
=
ગાથા-૫૧
૭૨
વળી બીજા સ્થળે કહ્યું છે કે-જે અસમર્થ હોય, રોગથી પીડાયેલો હોય, અથવા ક્ષીણ શરીરવાળો હોય, બધુંય જે પ્રમાણે કરવાનું કહ્યું છે તે પ્રમાણે કરવા ક્યારેય સમર્થ ન હોય, તે પણ પોતાના ઉત્સાહ, ઉદ્યમ, મનોબળ અને શરીરબળને છુપાવે નહિ, અને ખોટા આચરણને મૂકીને (આચારપાલનમાં) પ્રયત્ન કરે તો અવશ્ય (ભાવ) સાધુ છે.
શ્રી સંગમસૂરિની કથા
શ્રી સંગમસૂરિની કથા આ પ્રમાણે છે-શ્રી સંગમ નામના આચાર્ય હતા. તેમણે સઘળા મોટા પ્રમાદનો ત્યાગ કર્યો હતો. તે અજ્ઞાનરૂપી કાષ્ઠોને બાળવા માટે ભયંકર દાવાનળ સમાન શાસ્ત્રોને ધારણ કરનારા હતા. તેમણે પ્રતિસમય અધિક અધિક વિશુદ્ધ થતા પરિણામથી પાપસમૂહને બાળી નાખ્યો હતો. પર્વત ઉપર રહેલા નગર અને ગામ આદિમાં નવકલ્પિક વિહારને આચરતા હતા. અતિતીવ્ર શ્રેષ્ઠ શ્રદ્ધાના કારણે વૃદ્ધિને પામેલા શુદ્ધ ભાવચારિત્રવાળા હતા. આમ છતાં જંઘાબળ ક્ષીણ થવાના કારણે કુલ્લાકનગરમાં તેમણે સ્થિરવાસ કર્યો હતો. ક્યારેક લોકોને દુઃખી કરનાર દુકાળ પડ્યો ત્યારે તે આચાર્ય ભગવંતે પ્રવચનમાતાના પાલનમાં