________________
( ૧૧ )
પ્રકાશ કરે છે. આ તેનેાજ પ્રકાશ અથવા એધ-જ્ઞાન છે. ગમે તેવી સ્થિતિમાં પણ તે ચૈાતિજ છા અને જ્ઞાતા છે. આ ચૈાતિની મદદ કે નિમિત્તથીજ શરીરાદિ દ્વારા કાર્ય કરાય છે.
ચૈાતિ પેાતાના સ્વભાવમાં સ્વરૂપસ્થ રહે તેજ તેને આનદ અને તેજ તેનું કર્તા ભેાકતાપણુ” છે.
આત્મ ભાન
વ્યવહાર આ સ્થૂલ શરીરદ્વારા થાય ભૂલાયેલ આ દેહને અભિમાની આત્મા તે આ વ્યવહારને કોં અને તાકતા છે.
આ મૂળ જચેાતિ તરફ લક્ષ ખેંચાય, જ્ઞાતા અને દા આ ચેાતિજ મનાય, અનુભવાય-સમજાય, ત્યારે તેને સમ્યગ્ જ્ઞાન તથા સમ્યગ્ દર્શન થયુ કહેવાય. આ જ્ઞાતા, દૃષ્ટા તેજ છે. અન્યમાં તે સામર્થ્ય નથીજ આવા દૃઢ નિશ્ચય થાય તેજ સમ્યક્ શ્રદ્ધાન છે. તે નિશ્ચય કર્યો પછી તે ચૈાતિ તેજહું છું. એમ વારંવાર અનુભવવું. તેમાં વ્યવહારના પ્રસંગે ભાન ભૂલાઈ જાય, પાછી જાગ્રતિ આવે એમ વારવાર મ મ જાગ્રુતિ રહે તે ક્ષચેાપશમિક સમ્યકૃત્વ છે. અંતર મુહૂત્ત ( મેઘડી લગભગ ) ટ્રુડાભિમાન છુટી જઇ તે જચેાતિમાં મન લીન થાય, આત્માકારે મન પરિણમી રહે તે ઉપશમ સમ્યકત્વ છે. તે આત્મ જચેાતિના એધ કાયમ અન્યા રહે કે ગમે તેવા વ્યવહારપ્રપંચની જાળમાં કે વિષમ પ્રસંગેામાં પણ હું તે શુદ્ધ આત્માતિજ છું, અને આત્મ દેહભાવ-દેહાધ્યાસા દેહમાં આત્મભાન ભૂલી આત્મામાંજ અખંડ આત્મભાન રહે તે તે ક્ષાયિક સમ્યકત્વ છે
જેમ જાણ્યું છે. તેમ વન થાય તે ચારિત્ર છે. એટલુ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે જાણ્યા પછી ચારિત્રમાં આવતાં વખત લાગે છે. જાણવું સત્ય સમજવું તે દન મેાહનીયના ઉપશમ,