________________
(૫૯)
સાધુઓ છે. આત્માનું સાધન કરે તે સાધુ કહેવાય. ઉપાધીવાળા સફાટિકવી માફક આત્મા ઉપર લાગેલી કર્મઉપાધીઓ તેને વિશેષ પ્રકારે દૂર કરવાનો પ્રયત્ન કરનારા સાધુએ કહેવાય છે. સાધુના ગ્રહણથી સાધ્વીઓનું પણ ગ્રહણ આ ભૂમિકામાં થઈ જાય છે. " આત્માને વિશુદ્ધ કરવું એજ જેનું પરમ લક્ષ છે, દરેક ક્રિયા તેને ઉદ્દેશીનેજ કરાય છે, મલીન વાસના કાઢવા માટે આત્મ લક્ષ સર્વત્ર જાગૃત હોય છે. નવીન મલીન પાપ મળને પ્રવેશ ન થાય તે માટે અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ, એ મહાવ્રતનું બરાબર પાલન કરાય છે. જગના સર્વ જીવેને મિત્ર સમાન આ ભૂમિકામાં માનવામાં આવે છે. કોઈ સાથે વેર વિરોધ રહેતો નથી. સર્વ જગતના જીનું એટલે કોઈ પણ જીવને બાદ કર્યા સિવાય હિત ચિંતવવામાં આવે છે. દયા અને કરૂણને અખંડ ઝરો વહેવરાવવામાં આવે છે, તેમાં કોઈ જીવને બાતલ કરાતું નથી. નાત, જાત કે ધર્મના કોઈ પણ જાતના તફાવત રાખ્યા સિવાય સર્વ ઉપર અખંડ પ્રેમ રાખવામાં આવે છે કારણ કે આખું જગત તે અમારું અને અમે આખા જગતના છીએ એવી જેની વિશાળ અને પવિત્ર માન્યતા છે. પિતાનું કે પારકું હવે તેમને કાંઈ રહેલું નથી. આમ થવામાં કારણ એ છે કે, તેમનું લક્ષ બિન્દુ આત્મા છે અને અનાત્મા જડની અદ્વેષભાવે ઉપેક્ષા કરવાની છે. તેમાંથી મેહ, મમત્વ ખેંચી લેવાને છે અને ત્યાગ પણ તે મમત્વને જ કરવાનું છે, આત્માને તે ત્યાગ કરવાને નથી. તેમના ઉપર તે પૂર્ણ પવિત્ર પ્રેમ હોય છે. તેમનું જેમ ભલું થાય તેમ તેમ તે સત્યને માર્ગ બતાવવાનું હોય છે. વળી જે પિતાની વસ્તુ હોય તેને જ ત્યાગ બની શકે છે, પારકી વસ્તુને ત્યાગ શાને ? વગર ત્યાગે તે તે ત્યાગજ હોય છે.
