________________
(૧૦૦)
નંદનમણિયાર રાજગૃહી નગરીમાં નંદનમણિયાર નામને એક ધનાઢય ગૃહસ્થ રહેતું હતું. એક વખત ભગવાન મહાવીરદેવ શહેર બહાર વનમાં આવીને રહ્યા હતા, ધર્મ શ્રવણ અને વંદન કરવા નિમિત્તે ત્યાં શ્રેણિક રાજા તથા બીજા પણ શ્રદ્ધાળુ વાકે ત્યાં આવ્યા. તે વખતમાં એક દુર્દરાંક નામને દેવ તે રિસભામાં આવ્યું. તેણે વિવિધ પ્રકારે દેવકુમાર અને દેવકુમારીઓને પિતાની શકિતથી પ્રગટ કરી, મૃત ગાયન કરી, પિતાની દેવશક્તિ સર્વ સભાને બતાવી. આ શક્તિ બતાવવાને હેતુ કાંઈ પિતાની શક્તિ કે રિદ્ધિનું અભિમાન ન હતું પણ ધર્મના ફળમાં સંદેહ કરનારા ઇવેને દઢ કરવા નિમિત્તે, અને જે પિતાના આત્મબળની અનંતશક્તિ મેળવી શકે છે તે જણાવી ધર્મ કાર્યમાં ઉત્સાહિત કરવા નિમિત્ત, તથા જે મહાપુરૂષના બધથી પિતે આ શક્તિને પામ્યું હતું તેની કાંઈપણું ભક્તિ કરવી આ નિમિત્તે તેને પ્રયાસ હતે. , દેવ આ પ્રમાણે ભક્તિ, સ્તુતિ વંદન, નમન કરીને પિતાને સ્થાનકે ગમે ત્યારે જાણવા છતાં પણ સભાના લેકોને ધર્મમાં સ્થીર કરવા નિમિત્તે ગૌતમ સ્વામીએ ભગવાન મહાવીરદેવને પૂછયું કે પ્રભુ! આ દેવે આટલીબધી રિદ્ધિ અને શક્તિ કયા શુભ કર્તવ્યથી મેળવી? ખરી વાત છે. શુભ કર્તવ્યથી નાના પ્રકારની રિદ્ધિ, સિદ્ધિ મળે છે. જેનું મૂળ લક્ષ તે આત્મવિશુદ્ધિ ઉપરજ હોય છે. છતાં જેમ અનાજ નિમિત્તે અનાજ વાવવા .છતાં ઘાસ, કડબ, વગેરે સ્વાભાવિક–અનિચ્છાએ પણ થાય છે, તેમ આત્મવિશુદ્ધિ કરવાના પ્રયત્નમાં પુન્ય કર્મ સ્વભાવિક થાય છે , અને તેને લઈને બધી અનુકુળ સામગ્રીઓ મળી આવે છે, છતાં મૂળ ઉદ્દેશ તે વિશુદ્ધતાને હોવું જોઈએ.