________________
(૧૪૪)
તે શુદ્ધ આત્માનું સ્મરણ આપનાર શુધ્ધ આત્માની સ્મૃતિ કરાવનાર નામ છે. તેના સ્મરણથી મલીન મનની શુદ્ધિ થાય છે. તેના ગુણેનું કીર્તન કરવાથી–સ્તુતિ કરવાથી ગુણાનુરાગ થાય છે. આ ગુણાનુરાગથી સત્ય વસ્તુની જિજ્ઞાસા થાય છે. દેવાધિદેવ પવિત્ર આત્માના સાકાર આલંબનમાં મનને જોડવાથી તેની ચંચળતા ઓછી થાય છે. મન શુદ્ધ અને અને સ્થિર થાય છે. મનની વિવિધ ઈચ્છા-આશાઓને લઈ પુન્યબંધ થાય છે, આથી વ્યવહારની અનુકુળતાઓ મળી આવે છે. દેવાદિ કે સુખી, ધનાઢય, રાજાદિકની ગતિ પ્રાપ્ત થાય છે. મનુષ્ય આટલામાં અટકી જાય છે. આથી આગળ વધવા પ્રયત્ન કરતા નથી. શરૂઆતમાં આલંબનની જરૂરિયાત હતી, પણ તે સ્થિતિ પછીની આગળની સ્થિતિ શુધ્ધ–પિતાના આત્માના આલંબનની છે. અહીં અજ્ઞાનનું આવરણ તેડવાનું છે આટલી હદ સુધી જ ઘણીવાર આવે છે, પણ પૂર્વે ગ્રહણ કરેલ આલંબનેને મૂકી હવે પિતાના પગ ઉપર ઉભા રહેવાનું છે. પિતાના પગે ચાલી તીર્થંકરદેવે બતાવેલા માર્ગે પ્રયાણ કરવાનું છે. તે બાબત ઉપર જ લક્ષ આપતા નથી. હવે અહીંથી નિરાકાર શુદ્ધાત્માનું આલંબન લેવાનું છે. મનને શુદ્ધ કરવા તથા સ્થિર કરવા સુધી તે સાકાર દેવાધિદેવનું આલંબન ઉપયોગી છે. તે તો અનેક પ્રકારના જાપ કરી, પ્રભુની સ્તુતિ, સ્મરણ, પૂજન, ધ્યાનાદિ કરી મેળવી લીધાં છે, છતાં લાંબા કાળના અભ્યાસથી તે આલંબન છોડવું ગમતું નથી તેને લઈને તેઓ અજ્ઞાનનું આવરણ તડી શક્તા નથી.”
“અબડ! મારે કહેવાનો ઉદ્દેશ આ છે કે, ભલે લેક અહીં સુધી આલંબન રાખે, પણ બાળક જેમ માની આંગળી પકડી ચાલવા શીખે છે, તે ચાલવા શીખે, તેનામાં થોડું ચાલવાનું બળ આવ્યું એટલે ધીમે ધીમે માની આંગળી મૂકી દઈ પિતાના પગભર થવાની જરૂર છે, એટલે સાકાર આલંબન મૂકી
