________________
(૧૫) પ્રવૃત્તિ કરતાં તેને કદી વિજય મળતું નથી, કારણ એ છે કે દરેક ભૂમિકામાં તે ભૂમિકાને લાયકના કાર્ય કર્યા પછીથીજ આગબની ભૂમિકામાં પ્રવેશ કરી શકાય છે. આ સમ્યગૃષ્ટિની ભૂમિકા, પિતાના આશ્રિત, માતા, પિતા, પત્ની, પુત્ર, પુત્રી, બહેન, કુટુંબ, તથા સ્વધર્મ બંધુઓ. શ્રમણસંઘ અને તેનાં સાધનો, ધર્મસ્થાને વિગેરે, આ સર્વને બચાવ કરે, સાર સંભાળ રાખવી, તેને નિભાવ કરે, તેમને આગળ વધારવા વિગેરે સર્વ જાતની જોખમદારી તથા ફરજ સમ્યગદષ્ટિ જીવને માથે છે. એટલે પિતાની શક્તિ અનુસાર આ સર્વની સેવા કરવી. આ સેવા તે તે પાત્રની યોગ્યતાના પ્રમાણમાં-જરૂરીયાતના પ્રમાણમાં કરવી,આ સેવાની ભૂમિકા ઉલંધ્યા પછીથી જ આ મહેલી અમુક ફરજેમાંથી તે મુકત થાય છે. જેમ આગળ જાય છે. તેમાં નીચેની ફરજે છુટતી જાય છે અને ઉપરની ફરજો વધતી જાય છે તેમ તેના પ્રમાણમાં તેને અધિકાર, જ્ઞાનબળ, આત્મબળ વિગેરે પણ વધતાં જાય છે. ત્યારે અહીં કોઈ શંકા કરશે કે, આ ઉપશમ ગુણની કીંમત શું? તે ઉપશમ કોના ઉપર કરે? તેને ઉત્તર એટલે છે કે સમ્યફદષ્ટિ જીવ પોતે નજીવી ઉદીરણા કરી કોઈ નિર્દોષ જીવને સતાવતો કે દુઃખી કરતો નથી. તેમ પહેલાં કોઈએ પિતાને અપરાધ કર્યો હોય તે બાબતનું એકવાર આપસમાં સમાધાન કરી નાખ્યા છતાં, તેને મનમાં ડંખ રાખી અવસર મળતાં તેનું બુરું કરવાને તે પ્રવૃત્તિ કરતા નથી. આ ઉપશમ અનુકુળ હોય તે, એટલે પિતાના સંબંધમાં કોઈએ અપરાધ કર્યો હોય તે તે માફ કરી શકે છે. અને તેનું સમાધાન તે સમ્યગુદષ્ટિ જીવ પોતાના મન સાથે આ પ્રમાણે કરે છે કે, અમુક મનુષ્ય માટે અપરાધ કર્યો છે, આ અપરાધ કર્યો તેમાં તેને સ્વાર્થ હોય કે ન હોય તે વાત સાથે મારે અત્યારે કાંઈ સંબંધ નથી પણ આ અપરાધ કરવાનું કારણ મારા પિતાના