________________
(૧૮૨) કર્તાના પરિણામ, કાર્યને ઉદ્દેશ, અને ભાવી પરિણામ ઇત્યાદિ ઉપર રહેલે છે.
આ આગારે કેવળ સાહસિક આત્મધર્મપરાયણ માટે નથી, પણ અલ્પસત્વવાળા આવાં કષ્ટો કે કાર્યો આવી પડતાં આત્મસ્વભાવથી ચલીત થઈ જાય છે, તેના બચાવ માટે આ આગારે છે, અર્થાત્ તેમને શરૂઆતમાં આટલી છૂટ આપવામાં આવેલી છે, એટલે આ આગાર સેવતાં તેમની પ્રતિજ્ઞાને ભંગ થતો નથી.
- આ આગાર–અપવાદે સેવીને કે નહિ સેવીને પણ પિતાનું જે મુખ્ય કર્તવ્ય આત્માને પવિત્ર બનાવ, આવરણ રહિત કર, આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ અનુભવવું તે છે. તે કાર્ય સિદ્ધ કરવામાં આવી પડતા વિષમ પ્રસંગને ઓળંગવા માટે આ અપવાદેને આશ્રય લેવાને છે, ગમે તે ભેગે પણ આત્મસ્વભાવ પ્રગટ કરે જ. આ લક્ષ ન ભૂલાય અને તે લક્ષ સિદ્ધ કરવામાંજ પિતાની સર્વ શક્તિઓના પ્રવાહને વ્યય કરે. એજ પુરુષાર્થ અને એજ અત્યારનું કર્તવ્ય છે. ...
" છ ભાવના,
- આ સમ્યક્ત્વ ચારિત્ર ધર્મનું મૂલ ૧, દ્વાર ૨, પ્રતિષ્ઠાન ૩, આધાર ૪, ભાજન ૫, નિધિ ૬, છે
ભાવના એટલે વિચારણ-સમ્યગ્રદર્શનની અમૂલ્યતા, જરૂરિયાત અને ઉપગિતા વિષે વિચાર કરે તેને ભાવના કહે છે. તે છ પ્રકારે છે. | મૂળ-૧. આ સમ્યકત્વ, ગૃહસ્થ ધર્મ અને ત્યાગધર્મરૂપ ચારિત્ર ધર્મના મૂલ સમાન છે. મૂળની માફક મૂળ કારણ છે. જેમ મૂળ વિનાનું વૃક્ષ પ્રચંડ વાયુના મુજારાથી કંપિત થઈને તત્કાળ
