________________
(૧૫૯)
યાદ છે. અમુક સ્થળે અમુક કર્મના ઉદયથી આવી પ્રકૃતિ કે પરિણામ થવાં જોઈએ તે પોતે જાણે છે. આ સ્થળે કોઈ વખત એગ્યા શીખામણ આપીને, કે ઉત્સાહ ઉત્પન્ન કરનાર દષ્ટાંત આપીને, અથવા અમુક વખત ઉપેક્ષા કરીને અવસર આવતાં તેને યોગ્ય માર્ગ પર ચડાવી દે છે. આ જ કારણથી ભગવાન મહાવીરદેવે દમસાર કુંવરને વૃધ્ધ અનુભવી ગીતાર્થને શરૂઆતમાં સે હતે. *
' ગીતાર્થ અનુભવી ગુરુ પાસે કેટલેક વખત રહી આત્મમાર્ગમાં જરૂરીઆતવાળાં ઉપયોગી રહસ્યને અભ્યાસ કરી પિતાના ઉત્તમ વિચારોમાં તે દૃઢ થયે. આ એક વિચાર ઉપર લાંબા વખત સુધી તે મનન કરતે હતે. એક એક વિચારને મજબુત કરવા માટે દિવસના દિવસ સુધી તે વિચારો ચલાવતે અને છેવટે તેને નિશ્ચય કરી તે પ્રમાણે પિતાનું વર્તન બનાવતે. પિતાના દોષે કાઢી તેને દૂર કરવા માટે કયા ક્યા ઉપાયે લેવા? તેને પ્રતિપક્ષી સદ્ગુણોને કેમ શોધી કાઢવા? અને તે સગુણોને અમલમાં કેમ મૂકવા? ઈત્યાદિ ઉપર અનેક વિચારો ચલાવી આગ્રહપૂર્વક તે પ્રમાણે વર્તન કરતા હતા. આ વિચારબળ એક મહાન તપશ્ચર્યા છે. તેનાથી વિષમ કર્મવન બળીને ખાખ થઈ જાય છે. આ વિચારમાં તે એ તે લીન થઈ જતો હતો કે તેને આહાર કરવાનું પણ ભાન રહેતું નહિં. છતા પણ આવી સ્થિતિ વડે તેના મનમાં પરમશાંતિ ઉત્પન્ન થતી. તેને પરમ આનંદ ઉત્પન્ન થત, નવીન અનેક શંકાઓનું સમાધાન થતું હતું અને જ્ઞાનબળ દિનપ્રતિદિન વધતું જ હતું. તેને આત્મ ઉપગ ઘણે જ તિર્ણ થતો જતો હતો. પિતાની બારીક ભૂલે પણ તે ઘણી સહેલાઈથી
ધી શકતા હતે; છતાં હજી તેને પરમશાંતિ મળે તેવું. આત્માનું પૂર્ણ જ્ઞાન-કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું ન હતું આથી તેના મનમાં અનેક વિચારે ઉત્પન્ન થતા અને હું ક્યાં અટકું
