________________
( ૧૧ )
તાપણુ પાતાના ઉપકારને અઢલા વાળી શકે છે. તનથી, ધનથી, મનથી, વચનથી, સત્તાથી, અધિકારથી લાગવગથી, પણ સત્યના માત્ર તરફ મનુષ્યાને પ્રવર્તાવી શકાય છે, સુધારી શકાય છે, અને તેના જીવનમાં ઊંચુ દિવ્ય જીવન ઉત્પન્ન કરાવી શકાય છે. શાસન પ્રભાવના કરવા માટે કાંઇ સર્વ મનુષ્યએ એકજ રસ્તે લેવાને નથી.
સિદ્ધાંતના રહસ્ય જાણનાર મનુષ્ય, તે રહસ્યાને પ્રચાર દુનિયામાં જેમ વધારે ફેલાવા પામે તેમ કરવા જોઈએ. ચા તત્ત્વાને લાયક ઉચી કોટીના જીવે તેને લાભ લઈ શકશે. મધ્યમ અધિકારી કે કર્નિષ્ટ અધિકારી જીવેાને લાયક તે તે જાતનાં પુસ્તકીદ્વારા તથા સમાગમમાં આવતા જીવાને પાતાની વચનશક્તિદ્વારા તેને લાભ આપવે.
ધમ કથન કરનાર સમ્યગ્દૃષ્ટિ જીવ વિવિધ પ્રકારની વકતૃત્વ શૈલીથી જીવાની આંતર્ નાડી તપાસી ખેધ આપે તે તેની ચાગ્ય અસર થયા સિવાય રહેતીજ નથી. એક વસ્તુને વ્યવહાર તથા નિશ્ચયદ્વારા તેના ખાદ્ય તથા આંતર્સ્વરૂપે સમજાવવી. દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ તથા ભાવની અપેક્ષાએ તેનું પૃથકૢસ્વરૂપ સવિસ્તર સમજાવવું, મૂળ *યની અપેક્ષાએ નિત્ય સ્વરૂપ-સ્થિર સ્વભાવ, અને ગુણ પર્યાયની અપેક્ષાએ અનિત્ય સ્વરૂપ-પલટન-પરિવર્ત્તન સ્વભાવ સમજાવવા.
એકાંત નિત્ય, કે અનિત્યમાં પરસ્પર આવતા વિરાધા, સમજાવી, ગૌણુ મુખ્ય કરવાની અપેક્ષાએ પરસ્પર થતા વિરાધ દૂર કરી, પરસ્પર અવિરોધી વસ્તુ સ્વરૂપ સમજાવવું. એકખીજાની નિદારૂપ ખંડન મંડન ન કરતા, એકાંત પક્ષમાં રહેલી વિરૂદ્ધતા અને અનેકાંત પક્ષમાં રહેલી અવિાધિતા તથા અધિક સ્પષ્ટતા, ન્યાય કે દલીલપૂર્ણાંક સમજાવી સામામાં રહેલ એકાંત પક્ષને