________________
(૧૨૨) વિનાની નિર્મળ, પવિત્ર સમભાવની સ્થીતિમાં બેસવું. સાંજ સવાર બે વખત પિતાના વર્તનની સમાલોચના–તપાસણી કરી જવી કે, નિયમિત કરેલા જીવનથી વિરૂદ્ધ વર્તન થયું છે નહિ? સમ્યગદષ્ટિને લાયકની ક્રિયાથી વિરૂદ્ધ ક્રિયા, મન, વચન, શરીરદ્વારા કાંઈ પણ થઈ હોય તે તે સંબંધી પિતાની ભૂલ કબુલ કરી, તે બાબત ક્ષમા માગી, ફરી તેમ વર્તન ન થાય તેમ તે જાગૃતી રાખવા પ્રયત્ન કરે, અને વિશેષ વિરૂદ્ધ વર્તન થયું હોય તે તે માટે પ્રાયશ્ચિત પણ કરવું. ઇંદ્રિય તથા મનને કાબુમાં રાખવા નિમિત્તે યથાશકિત તપચરણ પણ કરવું વિકાર ઉત્પન્ન કરનાર ખેરાક ન ખાવો. સાત્વિક ખોરાક લે તે પણ નિયમિત–શરીર નિર્વાહ સુખપૂર્વક થઈ શકે તેટલે લે. દારૂ, માંસ એ ક્રૂરતા -નિદર્યતા ઉત્પન્ન કરનાર તામસી ખોરાક છે તેને ત્યાગ કરવો. બીજા પણ તામસી પ્રકૃતિમાં વધારો કરનાર જમીન કંદને ત્યાગ કરે. રાત્રીએ બને ત્યાં સુધી ભેજન ન કરવું. બે કોળીઆ પણ ઓછું જમવું. તેથી શરીર નિરોગી રહે છે વિકાર છે થાય છે. નિદ્રા ગાઢ આવતી નથી. પ્રભુ સ્મરણ કે આત્મવિચાર ઘણુ આનંદથી કરી શકાય છે. અજીર્ણ થતું ન હોવાથી શરીર પણ નિરોગી રહે છે. ઇંદ્રિય વિકાર ન કરે તે માટે બલિષ્ટ વિકૃતને ત્યાગ કરવો. તિથિના દિવસે, તીર્થકરોના કલ્યાણકને દિવસે અને બીજાં મેટાં પર્યુષણાદિ દિવસે યથાશક્તિ ઉપવાસાદિ તપશ્ચર્યા કરવી. આ ઉપવાસથી શરીર નિરોગી રહે છે. વખત ઘણો મળે છે. મનના વિકારો ઓછી થાય છે. ઇદ્રિ નિયમિત રીતે કાબુમાં રહે છે. આત્મવિચાર કે પ્રભુસ્મરણ ઘણી એકાગ્રતાપૂર્વક શાંતિથી કરી શકાય છે. વિશેષ કિલષ્ટ વિકારોને બાવવા માટે વિચાર સાથે તપશ્ચર્યા વિશેષ ઉપયોગી છે. છતાં તે સંબંધે પિતાના શરીરની શક્તિનો વિચાર કરી, આર્તધ્યાન ન થાય, ઇદ્રિ કે શરીર હદથી વધારે નબળું ન પડે અને
