________________
( ૧૩૬).
* સુલસાએ ઉત્તર આપે. “અંબડ! તેમાં શું જેવું હતું? આ સર્વે દશ્ય પદાર્થો દેખાય, તેમાં અને તેમાં તમને શું તફાવત દેખાય છે? પૃથ્વી, પાણી, પ્રકાશ, વાયુ અને આકાશ આ પાંચભૂતના બંધાયેલાં સર્વે શરીરે છે. રૂપ, રસ, ગંધ અને સ્પર્શ આ સર્વ પુદ્ગલના ધર્મો છે. તે સર્વમાં દેખાય છે. આત્મા અરૂપી છે. સર્વ દેહમાં રહેલું છે. આનંદસ્વરૂપ છે. આ ચર્મચક્ષુથી તે દેખી શકાતું નથી. તથાપિ અનુભવગમ્ય થાય છે. તેને અનુભવ અહીં થાય છે. જેણે આત્માને જાણ છે તેને પછી જાણવાનું બાકી શું રહે છે? જેને સમ્યક્દષ્ટિ થઈ છે તેને દુનિયાના કથા માયિક પદાર્થ ઉપર પ્રીતિ હોય છે? કેઈ ઉપર નહિ. ત્યાં જઈને શું જોવાનું હતું તે હવે તું કહી બતાવ! આત્મ ઉપયોગ ભૂલી અન્ય પદાર્થમાં આસક્ત થવું તે શું મિથ્યાત્વ નથી?, સમ્યક્દષ્ટિને દૂષિત કરનાર કે મલીન કરનાર તે કાર્ય નથી? છેજ. ક્ષણે ક્ષણે આત્મઉપયોગમાં જાગૃત રહેવું એજ વિશુધને માર્ગ છે. હા! કોઈ જરૂરિયાતના પ્રસંગે ત્યાં જવાની જરૂર પડે તે તેમાં આગ્રહ પણ નથી. પણ ખાસ જોવા જવાની ઈચ્છા તે મને થતી જ નથી. જે પુદગલોની ચમત્કૃતિ જોવાની લાગણીઓ થાય તે જરૂર સમજવું કે આપણી આત્મા તરફ પ્રીતિ ઓછી છે, અને જેટલી આત્મપ્રીતિ એછી તેટલીજ મલીનતા વધારે સમજવી. આત્મા એજ સ્વધર્મ છે તેનું ભાન ભૂલવું તે વિધર્મ છે. સ્વધર્મને મૂકી વિધર્મ અંગિકાર કર, વિધર્મની
બત કરવી, વિધર્મ ઉપર પ્રીતિ રાખવી, તે સ્વધર્મને દુષિત કરનાર છે.”
છે. અંબડ આ પ્રમાણે સુલતાના શબ્દો સાંભળી આશ્ચર્ય પા. સુલસા આત્મમાર્ગમાં પ્રવિણ છે, પ્રીતિવાળી છે એ