________________
(૧૩૮ )
લાભ તેમાંથી ઘણા છેડાને જ મળે છે, ત્યારે ખરી તૃષાવાળે માણસ તે મહાત્માને ગમે તેવા સ્થળેથી શોધી કાઢી આત્મજ્ઞાન મેળવે છે. કોઈ દિવસે તમે સાંભળ્યું છે કે તળાવે ઘેર ઘેર જઈને પિકાર કર્યો હોય કે મારી પાસે પાણી છે. કેઈ લેશે કે ? પાણીની જરૂરિયાતવાળાએ તે તળાવને શેધી કાઢવું જોઈએ ખરી લગન થયા વિના ઉપદેશની અસર થતી નથી. બાળ ને આગળ વધારવા બાહ્ય આડંબરની જરૂર છે એ. અમુક દરજે તમારું કહેવું માન્ય રાખવા જેવું છે, બાકી ખરી રીતે તે તે આંતર લાગણી પ્રગટયા વિના–અંદરથી ઊંડી અસર થયા વિના જ આગળ વધી શક્તા નથી.* * * *
તમે કહ્યું કે હજારો લેકે એકઠા થયા હતા તે વાત ખરી, પણ લેકની કર્તવ્ય તરફ નજર ઘણીજ ઓછી હોય છે, પણ જે જ્ઞાની પુરુષ, મહાત્મા, તીર્થંકરદેવ કે બીજા કેઈતરફથી પિતાને ઉત્તમબેધ મળ્યો હોય છે તે ઉપદેશકને જ લેકે પકડી લે છે. તેમણે બતાવેલા ઉપદેશ તરફ ઘણુ જ છેડા માં
ની દષ્ટિ હોય છે, ત્યારે ઘણુ મનુષ્ય તે તે રસ્તે બંતાવનાર-ઉપદેશ આપનારને પકડી લે છે. તેના વચનો ઉપર કે તેના શરીર ઉપર મેહ પામી, તેના અભાવમાં તેના નામને જપ કરવામાં જ જિંદગી કાઢે છે, ઘણા મૂર્તિઓને પૂજવામાં જ રેકાય છે. તેનાથી આગળ વધતા નથી-તેનાથી આગળ માગે છે કે કેમ તે સમજવા પણ પ્રયત્ન કરતા નથી અને તેમાં જ જિંદગીની સાર્થક્તા સમજે છે!”
જેમ કોઈ મનુષ્ય બીજે ગામ જતે હેય, રસ્તામાં માર્ગ ભૂલી જવાથી ભૂલે પડશે, તેને કોઈ રસ્તાના જાણકાર પરમાથી મનુષ્ય સાચો માર્ગ બતાવ્યું કેઃ “આ રસ્તે મૂકી દઈ આ રસ્તે ચાલે. તમે ધારેલે ગામ પહોંચી જશે !” આ વેળાએ તે
