________________
( ૧૨૭) ભૂમિકા પ્રાપ્ત થતી નથી, પણ આત્માને જાણી તેના ઉપર જ એટલે શ્રદ્ધા કરવાથી તથા ૩ નામ વિવેક–જડ ચેતન્યનો વિવેક કરવાથી, તથા 1 નામ ક્રિયા. ત્યાગ કરવા ગ્યને ત્યાગ, તથા ગ્રહણ કરવા યોગ્યને ગ્રહણ કરી તે પ્રમાણે ઉત્તમ વર્તાન કરનારને શ્રાવક, શ્રાવિકા કહે છે.
દ્રવ્યતીર્થની સેવા એટલા માટે કરવાની છે કે તે પવિત્ર સ્થળે અનેક મહાન પુરુષોએ આત્મજ્ઞાન પ્રગટ કરી પરમશાંતિ પ્રાપ્ત કરવાનો પ્રયત્ન કરેલ હોય છે તે તે સ્થળોને જોતાં તે મહાન પુરુષે યાદ આવે છે. તેમને કરેલે ભગીરથ પ્રયત્ન, અખંડ ધ્યાન, તપશ્ચરણ. પ્રબળ નિર્જરા, શુદ્ધ સ્વરૂપ પ્રાપ્તિ, ઈત્યાદિનું સ્મરણ થતાં રોમેરેામ ઉલ્લાસ પામે છે. તેવા સ્થળે બેસી આત્મધ્યાન. સ્વરૂપાવચારણ, મનની એકાગ્રતા ઈત્યાદિ કરતાં પ્રબળ ઉત્સાહ વૃદ્ધિ પામે છે. મન નિર્મળ થાય છે. આવરણ તુટે છે. સ્વરૂપ પ્રાપ્તિ થાય છે.
? તેવા પવિત્ર તીર્થસ્થળોમાં કોઈ મહાત્મા પુરુષે આત્મધ્યાન કરતા હોય છે. પરમ સમાધિદશા ભેગવી રહ્યા હોય છે, આત્મસ્વરૂપમાં જાગૃત થયેલા હોય તેવા સત્પરૂ, સિદ્ધ પુરુષ, મહાત્મા પુરૂષોને સમાગમ થાય છે. તેમની આગળથી આત્મસ્વરૂપ જાણવાનું બને છે. પિતાનું કર્તવ્ય સમજાય છે. અને ત્યારપછી આવા પરમ પવિત્ર સ્થળમાં રહી તે આત્મસ્વરૂપાનુસંધાન કરવા પ્રયત્ન કરતાં ઘણી સહેલાઈથી આત્મમાર્ગમાં પ્રવેશ કરી શાંતિ મેળવી શકાય છે.
સ્થાવર તીર્થે જવાનો મુખ્ય આજ ઉદ્દેશ છે. વ્યવહારનાં પ્રપંચમાં રહેનારા જે ગૃહસ્થાથી પિતાના ઘરમાં રહી વિશેષ વખત અને અનુકુળતાના અભાવે આત્મસાધન ઓછું બની શકે છે, તેવા મનુષ્યને આ તીર્થસ્થાને આત્મસાધન તથા