________________
૬૭ )
સ્થાપના છે. ત્યારે આ જ્ઞાન ધારણ કરનાર પુરૂષો તેા સાક્ષાત છે, જ્ઞાની છે. તેના વિનયથી તત્કાળ અપૂર્વ, અનુભવગમ્ય ખાધ મળે છે. લખેલ પુસ્તકા કરતાં જ્ઞાની પુરૂષ-અનુભવી પુરૂષ વિશેષ ઉપકારક છે. તેમના ઉપદેશથી તત્કાળ અજ્ઞાન દુર થાય છે. કેમકેતે સર્વ રસ્તાઓ તેના અનુભવવાળા છે. માટે સહેલાઈથી તે આપણને આગળ વધારી શકે છે.
ચૈત્ય વિનય.
ચૈત્ય શબ્દે આંહી અરિહંત તીથ કરની પ્રતિમા સમજવી.સાક્ષાત્ તીર્થંકરના અભાવવાળા વખતમાં તે અરિહંતના સ્વરૂપને સૂચવી આપે છે. અરિહંત એ શુધ્ધ આત્મા છે. તેની સ્થિતિ કેવી હાય તે આ પ્રતિમાની શાંતિવાળી આકૃતિ જોયાથી નિણુય થઈ શકે છે. કાઈ પણ જાતના પક્ષપાત વિના શુધ્ધ આત્માનું ધ્યાન જેને કરવું હાય તેને આ અરિહંતની મૂર્તિ આલખન માટે ઘણી ઉપચેાગી થાય તેમ છે.
તે મૂર્તિ પદ્માસને બેઠેલી હાય છે. તેની દૃષ્ટિ શાંતરસમાં મગ્ન થયેલી નાશીકાના અગ્રભાગ ઉપર હાય છે. બહાર અરધાં ખુલાં નેત્રા દેખાય છે અને તેની અંતર્દિષ્ટ હૃદયમાં કે બ્રહ્મરંગમાં હાય તેવા ભાસ થાય છે. તેનું મુખ સમરસ ભાવમાં ઝીલતું હાય તેવું દેખાય છે. તેને ચહેરા વીતરાગભાવને સૂચવતા હાય તેમ જણાય છે. આજુબાજુ વિકારી વૃત્તિને સૂચવનારા સ્ત્રી, શસ્ત્રાદિ સાધને ખીલકુલ જણાતાં નથી પણ કેવળ ત્યાગ-પરમ ત્યાગને સૂચવનાર ઉપાધી રહિત શરીર ઉપરના ભાગ જણાય છે. તે એમ સૂચવે છે કે બધી ખાજુએથી તમારી વૃત્તિઓને ખેંચી લઈ એક શુદ્ધ આત્મા હું છું તે ઉપર લક્ષ ખાંધા. તે શુદ્ધ સ્થિતિ મેળવવા માટે આ વિવિધ પ્રકારની