________________
(૬૧)
કરવામાં અટકાયત કરનાર જે મલીન પ્રવૃત્તિઓ છે, તે વૃત્તિઆને અટકાવવામાં, આ દશ પ્રકારના ધમ વિશેષ મદદગાર થાય છે. ખરી રીતે કહા તા આ દશ પ્રકારના ધમ તે પાપની મલીન વ્રુત્તિઓની સામે યુદ્ધ કરવાને અને તેને તેડવા માટે ઉભી કરવામાં આવતી શુભ સાત્વિક મનાવ્રુત્તિએ છે. જેમકે ક્રોધ, તેને બદલે ક્ષમા. ૧. અભિમાન તેને બદલે નમ્રતા, ૨. માયાકપટ તેના સામી સરલતા. ૩. લેાભ તેના સામેા સતષ. ૪. મનની વિવિધ પ્રવૃત્તિવાળી ઈચ્છાઓ તેના સામે ઈચ્છાઓના નિરોધ કરવારૂપ તપ ૫. મમત્વવાળી ઈન્દ્રિયાની પ્રવૃત્તિ તેના સામે રાગ દ્વેષ સિવાયની મર્યાદિત પ્રવૃત્તિવાળા સયમ. ૬. અસત્યના સાતે સત્ય. ૭. અપવિત્રતા (મન, વચન, શરીરની અપવિત્રતાવાળી પ્રવૃત્તિ ) તેમની સામે મન, વચન, સરીરની પ્રવિત્ર પ્રવૃતિવાળી શૌચતા. ૮. વિવિધ પ્રકારની ઉપાધિમાં વધારેા કરનાર ધનાદિકના સંચય, તેના સામે આશક્તિના અભાવવાળી ત્યાગદશા. ૯. અબ્રહ્મશ્ચય તેના સામે બ્રાહ્મ. ૧૦.
આ દશ પ્રકારના ધર્મ છે, તે ધમ ધમિ સિવાય–આધાર સિવાય રહી શક્તા નથી. એટલે આ ધર્મ પ્રમાણે વત્તન કરનારના વિનય, બહુમાન, હૃદયપ્રેમ, ગુણુ સ્તુતિ અને આશાતનાના ત્યાગ કરવારૂપ વિનય કરવા અથવા
આ દશ પ્રકારના
.
ધ ઉપર પ્રીતિ રાખી, હૃદયના પ્રેમથી, બહુમાનપૂર્વક તેને ગ્રહણ કરવે–તેપ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કરવી, તે ધવિનય છે.
શ્રુતવિનય.
ઉપર જણાવેલ ધર્મ, જ્ઞાન વિના હાઇ શકે નહિ, એટલે જ્ઞાનને વિનય કરવેા. મહાન્ પુરૂષાએ તત્ત્વના નિશ્ચય કરેલે હાય છે તે સ્વાનુભવપૂર્ણાંક વસ્તુના કરેલા નિશ્ચયને શ્રુતિ-સિદ્ધાંત