________________
(૪૪) આત્મા તે તેને તેજ છે.
આ સર્વ વિકાસ એ એક જાતને અભ્યાસ છે. જેવું જેવું આલંબન લઈ તે અભ્યાસ આગળ વધારવામાં આવે છે. તેવી તેવી સ્થિતિને અનુભવ મેળવાતે જાય છે. જ્યારે આ મન એક ગૃહસ્થધમને લાયક સગુણે મેળવીને તે પ્રમાણે જ્ઞાનક્રિયામાં વધારે કરે છે ત્યારે તે શ્રાવક કહેવાય છે. તેજ મન
જ્યારે સાધુપણાના ગુણે ધારણ કરે છે ત્યારે પિતાને સાધુ માને છે, ક્રિયા પણ તેવી જ કરે છે. લોકો પણ તેને સાધુ કહે છે. આ વખતે શરીર, મન, જીવ અને લેકે તે તે પૂર્વે હતાં તેનાં તેજ છે, પણ ક્રિયા-ગુણે બદલાતાં લોકો અને પોતે પિતાને તે તે રૂપે માને છે. ત્યાંથી આગળ ઉપાધ્યાયજીનું આલંબન સન્મુખ રાખી, મનને તેવા તેના સદ્ગુણરૂપે પરિણાવે છે. આખા શરીરની ક્રિયા તેવા રૂપે થાય છે ત્યારે તે ઉપધ્યાયજી કહેવાય છે. ત્યાર પછી આચાર્યશ્રીજીના સદૂગુણને અરિસે સન્મુખ રાખી મનને તેવા તેવા સદ્ગુણરૂપે પરિણાવે છે, શરીરથી તેવી પ્રવૃત્તિ કરે છે અને તે સદગુણરૂપે સર્વથા. એકરસ થઈ રહે છે ત્યારે લોકો તેને આચાર્ય કહે છે. પિતાનું અભિમાની મના પિતાને આચાર્ય માને છે. પ્રવૃત્તિ પણ સૂત્ર અર્થની વાચના આપવી, છત્રીશ ગુણ ધારણ કરવા. અને સમુદાયને સન્માર્ગે દેરવો વિગેરે તે તે પ્રમાણે જ થાય છે.
આજ આચાર્ય શ્રી જ્યારે તીર્થંકરદેવનું આલંબન સન્મુખ રાખી તેના જે થવા પ્રવૃત્તિ કરે છે. મનને તેવા તેવા આત્મભાવે પરિણુમાવે છે. કામ, ક્રોધ, માયા, લેભ રાગ દ્વેષાદિને સર્વથા કાઢી નાખે છે. પિતાને શુદ્ધ જ્ઞાન આનંદ સ્વરૂપ માને છે તે પ્રમાણે અનુભવ કરે છે. આ અનુભવ થડા વખત માટે નહિ પણુ સદાને માટે આ સ્થીતિ બની રહે છે ત્યારે તે કેવલજ્ઞાની કહેવાય છે અને દેહથી સર્વ કર્મો સાથે મુક્ત થતાં,
