________________
( પર) તે સિવાયના વેપારીઓ સામાન્ય રીતે ભલે ઝવેરાતને જાણવાને દાવો કરે પણ તેની કીંમત તે રાત દિવસ તેના સંસ્કારોથી, પરીચયથી તેને અનુભવ મેળવનાર ઝવેરી જ કરી શકશે તેવી રીતે અહોનિશ આત્મ વિચાર કરનાર, સત્સંગ કરનાર, હૃદયને પવિત્ર કરનાર, તેનું અનુકરણ કરનાર, તેવા મહાન પુરૂષોના સંગમાં આવનાર મનુષ્ય જ ઉંચી કેટીના મનુષ્યોને ઓળખી શકે છે તેથી જ હૃદયના બહુમાનપૂર્વક તેઓને વિનય કરી શકે છે.
કામ અધિકાર સિવાય જ્ઞાનીને ઓળખી ન શકાય. આંહી કેઈને શંકા થશે કે અમે આગળ હજાર વર્ષ ઉપર થઈ ગયેલ મહાભાઓને ઓળખીએ છીએ, નહિંતર તેઓનું સ્મરણ, પૂજન, નમન, વંદન કેમ કરીએ ? આ કહેનારે યાદ રાખવું જોઈએ કે તમે તેને ઓળખી શકય જ નથી લેકના કહેવાથી કે કુળ ધર્મના આગ્રહથી, કે પુસ્તકો દ્વારા તમે તેને ઓળખી શક્યા છો પણ કદાચ અત્યારે તે પહાપુરૂષ સાક્ષાત્ વિચારતા હોય તે તેને ઓળખનાર તેવી સ્થિતિ વિનાના, કે કાંઈ હદયની નિર્મળતાથી અધિકાર પામેલાઓ સિવાયના મનુષ્યો તેને નહિંજ ઓળખી શકે. અરે! એટલું જ નહિ પણ તેની નિંદા કરવામાં, તેના અવર્ણવાદ બલવામાં, અને તેને હેરાન કરવામાં ઉલટા તમે સામેલ થશે. અત્યારના દાખલા ઉપરથી જ તપાસો. એક સાપ નીકળ્યો હશે તે તેને પકડવા દેડશે, તેથી પણ આગળ વધીને લેકે તેને મારી પણ નાંખે છે અને નાગથિને દિવસે માટીના નાગે કરી તે લેકો નાગને પૂજે છે. કેટલાક ઠેકાણે ચરમાળી યાને પથ્થર કે માટીની મૂર્તિઓ કરી પૂજે છે. જ્યારે જીવતા નાગના તે બેહાલ કરે છે અને તેના તે નાગને બાહાને તેનાં પુતળાં કરી પૂજે છે. જ્ઞાનીઓના સંબંધમાં પણ
