Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू. १४ सम्यग्मिथ्यादृष्टिवता मल्पबहुत्वम्
२०५
छाया - एतेषां खलु भदन्त ! जीवानां सम्यगृदृष्टीनां मिथ्यादृष्टीनां, सम्यग्रमिध्यादृष्टिनां च कतरे कतरेभ्योऽल्पा वा, बहुका वा, तुझ्या वा, विशेपाधिका वा ? हे गौतम ! सर्वस्तोकाः जीवाः सम्यग्रमिध्यादृष्टयः सम्यगृदृष्टयो ऽनन्तगुणाः, मिथ्यादृष्टयोऽनन्तगुणाः, द्वारम् ॥ १४ ॥
टीका -- अथ सम्यक्त्वद्वारमधिकृत्य जीवाल्पबहुत्वादिकं प्ररूपयितुमाह'एएसि णं भंते ! जीवाणं' हे मदन्त ! एतेषां खलु जीवानां 'सम्मद्दिट्ठीणं' सम्यग्दृष्टीनाम् 'मिच्छादिट्ठीगं' मिथ्यादृष्टीनां 'सम्मामिच्छादिद्वीणं य' सम्यग्दृष्टिद्वार वक्तव्यता
शब्दार्थ - (एएसि णं भंते !) हे भगवन् ! इन (जीवाणं सम्मदिट्टीणं) सम्यग्दृष्टि जीवों (मिच्छादिट्ठीणं) मिथ्यादृष्टियों (सम्मामिच्छदिट्ठीण य) और सम्पग्मिथ्यादृष्टियों में (करे करेहिंतो ) कौन किससे (अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा ?) अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ? (गोयमा) हे गौतम! (सव्यत्योवा जीवा) सबसे कम जीव ( सम्मामिच्छदिट्ठी) सम्यग्मिथ्यादृष्टि अर्थात् मिश्रदृष्टि हैं ( सम्मदिट्ठी अनंतगुणा ) सम्यग्दृष्टि अनन्तगुणा हैं, (मिच्छादिट्ठी अनंतगुणा) मिध्यादृष्टि अनन्तगुणा हैं | ॥१३॥
टीकार्य - अब दृष्टि की अपेक्षा से जीवों के अल्पबहुत्व की प्ररूपणा की जाती है
श्री गौतम स्वामी प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! इन सम्यग्दृष्टि દૃષ્ટિદ્વાર વક્તવ્યતા
छे ?
शब्दार्थ - (एएसिणं भंते !) हे भगवन् ! मा ( जीवाणं सम्मद्दिद्वीणं) सभ्यदृष्टि लवो (मिच्छादिट्ठीगं) मिथ्यादृष्टियो ( सम्म मिच्छदिट्ठीणं य) मने सभ्यभिध्यादृष्टियामां (कयरे कयरेहिंतो) अणु अनाथी ( अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ?) अक्ष्य, धणी, तुझ्य अथवा विशेषाधि (गोयमा) हे गौतम! (सव्वत्थोवा जीवा ) मधाथी मिच्छदिट्ठी) सभ्य मिथ्या दृष्टि अर्थात् मिश्रदृष्टि छे. ( सम्मदिट्ठी अनंत गुणा) सम्यग्दृष्टि अनन्त गए छे (मिच्छादिट्ठी अनंतगुणा ) मिथ्यादृष्टि અનન્ત ગણા છે ! ૧૩ ॥
छाव (सम्मा
હવે દૃષ્ટિની અપેક્ષાએ જીવાના અલ્પ ખડુની પ્રરૂપણા કરાય છેઃટીકા — શ્રી ગૌતમ સ્વામી પ્રશ્ન કરે છે:-હે ભગવાન્ ! આ સભ્ય ૠષ્ટિ, મિથ્યાદૃષ્ટિઅને મિશ્રષ્ટિ જીવામાં કાણુ કેાનાથી અલ્પ, ઘણા, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે ?
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨